Joe Landolina: This gel can make you stop bleeding instantly

198,497 views ・ 2014-11-20

TED


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: Darkhan Sakenov Редактор: Nursultan Aubakirov
00:12
I want you guys to imagine that you're a soldier
0
12769
2558
Өзіңізді бір мезетке майдан алаңындағы
00:15
running through the battlefield.
1
15327
1901
жауынгермін деп ойлаңыз.
00:17
Now, you're shot in the leg with a bullet,
2
17228
2216
Аяғаңызға оқ тиіп жараландыңыз,
00:19
which severs your femoral artery.
3
19444
2227
ортан жілігіңізге қатта зақым тиді.
00:21
Now, this bleed is extremely traumatic
4
21671
2126
Мынандай қансырау өте қауіпті,
00:23
and can kill you in less than three minutes.
5
23797
2735
үш минут ішінде өліп кетуіңіз мүмкін.
00:26
Unfortunately, by the time that a medic
6
26532
2068
Өкінішке қарай, дәрігер
00:28
actually gets to you,
7
28600
1676
қолындағы дәрі-дәрмекпен
00:30
what the medic has on his or her belt
8
30276
2251
қанды тоқтатамын дегенше,
00:32
can take five minutes or more,
9
32527
2260
5 минут немесе одан көп
00:34
with the application of pressure, to stop that type of bleed.
10
34787
3164
уақыт кетеді.
00:37
Now, this problem is not only a huge problem
11
37951
2253
Бұл ауқымды мәселе әскер үшін ғана емес,
00:40
for the military, but it's also a huge problem
12
40204
2689
сонымен қатар,
00:42
that's epidemic throughout the entire medical field,
13
42893
2982
медицинаға да тікелей қатысты,
00:45
which is how do we actually look at wounds
14
45875
2631
адам денесімен жұмыс істеу барысында
00:48
and how do we stop them quickly
15
48506
1801
жарақатты қалай тазарту керек және
00:50
in a way that can work with the body?
16
50307
2361
қансырауды қалай тез тоқтатуға болады?
00:52
So now, what I've been working on for the last four years
17
52668
2813
Соңғы төрт жылда осыларды зерттеп,
00:55
is to develop smart biomaterials,
18
55481
2995
дене мүшесімен қосылып жұмыс істейтін,
00:58
which are actually materials that will work
19
58476
1977
жарақаттарды таңуға көмектесетін және
01:00
with the body, helping it to heal
20
60453
2182
жараның жақсы жазылуына
01:02
and helping it to allow the wounds to heal normally.
21
62635
4360
мүмкіндік беретін биоматериал жасадым.
01:06
So now, before we do this, we have to take a much closer look
22
66995
3590
Алдымен дененің жұмысын
01:10
at actually how does the body work.
23
70585
2158
бақылауымыз керек.
01:12
So now, everybody here knows
24
72743
1390
Дененің жасушадан тұратынын
01:14
that the body is made up of cells.
25
74133
2097
білесіз.
01:16
So the cell is the most basic unit of life.
26
76230
2717
Жасуша-өмірдің негізгі элементі.
01:18
But not many people know what else.
27
78947
2464
Бірақ көпшілігі дененің құрлымын білмейді.
01:21
But it actually turns out that your cells
28
81411
2531
Біле білсек жасушалардың орналасуы,
01:23
sit in this mesh of complicated fibers,
29
83942
2744
күрделі талшықтардан тұруы,
01:26
proteins and sugars
30
86686
1633
протеиндер мен қанттар,
01:28
known as the extracellular matrix.
31
88319
2012
жасушалы матрица ретінде белгілі.
01:30
So now, the ECM
32
90331
1829
Сонымен, жасушалы матрица
01:32
is actually this mesh that holds the cells in place,
33
92160
3030
жасушаларды ұяшықтарда ұстап тұрып,
01:35
provides structure for your tissues,
34
95190
1840
тері құрлымын түзеді,
01:37
but it also gives the cells a home.
35
97030
2446
сондай-ақ ол жасушалардың үйі.
01:39
It allows them to feel what they're doing,
36
99476
2127
Осының арқасында олар, қайда екенін,
01:41
where they are, and tells them
37
101603
1585
не істеу керек екенін біледі,
01:43
how to act and how to behave.
38
103188
2340
қалай жұмыс істеуін көрсетеді.
01:45
And it actually turns out that the extracellular matrix
39
105528
2932
Демек, жасушалы матрица
01:48
is different from every single part of the body.
40
108460
2963
дене бөлігінде ерекшеленіп тұрады.
01:51
So the ECM in my skin
41
111423
1417
Жасушалы матрица теріде,
01:52
is different than the ECM in my liver,
42
112840
2115
яғни бауырдағы матрицаға ұқсамайды.
01:54
and the ECM in different parts of the same organ
43
114955
2778
Негізінде матрица
01:57
actually vary, so it's very difficult
44
117733
2208
дененің әртүрлі бөліктерінде болғандықтан,
01:59
to be able to have a product
45
119941
1777
жергілікті матрицамен
02:01
that will react to the local extracellular matrix,
46
121718
2407
реакцияға түсетін өнім алу өте қиын,
02:04
which is exactly what we're trying to do.
47
124125
2093
яғни осы мәселені шешуге тырысып жатырмыз.
02:06
So now, for example, think of the rainforest.
48
126218
2722
Мысалға тропика орманында,
02:08
You have the canopy, you have the understory,
49
128940
2385
шатырлар және аласа ағаштар тобы
02:11
and you have the forest floor.
50
131325
1575
және орман төсемдері бар.
02:12
Now, all of these parts of the forest
51
132900
1785
Орманның барлық қабатында
02:14
are made up of different plants,
52
134685
1766
әртүрлі өсімдіктер,
02:16
and different animals call them home.
53
136451
2418
көптеген жануарлар бар.
02:18
So just like that, the extracellular matrix
54
138869
2311
Дәл осы секілді жасушалы матрица
02:21
is incredibly diverse in three dimensions.
55
141180
2792
үш түрлі бөліктен тұрады.
02:23
On top of that, the extracellular matrix
56
143972
2917
Сонымен қатар ол жараларды емдеу үшін
02:26
is responsible for all wound healing,
57
146889
2531
жауап береді,
02:29
so if you imagine cutting the body,
58
149420
1755
кесілген жерді елестетіп көріңізші,
02:31
you actually have to rebuild
59
151175
2025
оны қалпына келтіру үшін
02:33
this very complex ECM
60
153200
1957
күрделі жасуша матрицасын,
02:35
in order to get it to form again,
61
155157
2043
басынан құру керек,
02:37
and a scar, in fact, is actually
62
157200
1579
шын мәнінде тыртық,
02:38
poorly formed extracellular matrix.
63
158779
3454
бұл жасушалы матрицаның сәтсіз құрылуы.
02:42
So now, behind me is an animation
64
162233
2058
Анимациядан жасушалы матрицаның
02:44
of the extracellular matrix.
65
164291
1608
жұмысын көруге болады.
02:45
So as you see, your cells sit in this complicated mesh
66
165899
2656
Көріп отырғандарыңыздай, жасуша күрделі торда тұр.
02:48
and as you move throughout the tissue,
67
168555
2632
Теріні жылжытқанда
02:51
the extracellular matrix changes.
68
171187
2081
матрицаның өзгеруін көріп тұрмыз.
02:53
So now every other piece of technology on the market
69
173268
2807
Қазіргі нарықта жүрген технологиялар,
02:56
can only manage a two- dimensional approximation
70
176075
3076
матрицаларды екі өлшемді жазықтықта
02:59
of the extracellular matrix,
71
179151
1755
көрсете алады,
03:00
which means that it doesn't fit in
72
180906
1788
демек,
03:02
with the tissue itself.
73
182694
1766
ол теріге сай емес.
03:04
So when I was a freshman at NYU,
74
184460
1800
Нью-Йорк университетінің
03:06
what I discovered was you could actually take
75
186260
2204
алғашқы курсында полимердің шағын бөлігін
03:08
small pieces of plant-derived polymers
76
188464
2521
өсімдіктерден алуға
03:10
and reassemble them onto the wound.
77
190985
2654
оны жараға таңуға болатындығын таптым.
03:13
So if you have a bleeding wound like the one behind me,
78
193639
2658
Мына көріністегідей қансыраған болсаңыз,
03:16
you can actually put our material onto this,
79
196297
2573
жарақатқа мына жақпаны жақсаңыз,
03:18
and just like Lego blocks,
80
198870
1940
LEGO текшелері сияқты,
03:20
it'll reassemble into the local tissue.
81
200810
2183
теріңіздің толық бітуін қамтамасыз етеді.
03:22
So that means if you put it onto liver,
82
202993
1866
Егер бауырыңызға жақсаңыз,
03:24
it turns into something that looks like liver,
83
204859
1751
ол бауырыңызға ұқсап кетеді,
03:26
and if you put it onto skin,
84
206610
1523
егер оны теріңізге жақсаңыз,
03:28
it turns into something that looks just like skin.
85
208133
2103
ол теріге айналады.
03:30
So when you put the gel on,
86
210236
1380
Бұл майды жаққанда,
03:31
it actually reassembles into this local tissue.
87
211616
3311
жергілікті терімен құбылысқа түседі.
03:34
So now, this has a whole bunch of applications,
88
214927
3606
Бұл жақпаны көп жерде қолдануға болады,
03:38
but basically the idea is, wherever you put this product,
89
218533
2952
негізгі ой, оны қай жеріңізге жақсаңыз,
03:41
you're able to reassemble into it immediately.
90
221485
2835
ол тез арада теріге айналып кетеді.
03:44
Now, this is a simulated arterial bleed —
91
224320
2361
Бұл артериядан қан кету көрінісі,
03:46
blood warning —
92
226681
1359
ескерту, қан өте көп —
03:48
at twice human artery pressure.
93
228040
1800
қысым кезінде қан екі есе артады.
03:49
So now, this type of bleed is incredibly traumatic,
94
229840
2433
Бұндай қансырау өте қауіпті,
03:52
and like I said before, would actually take
95
232273
2227
айтқанымдай, жарақатты
03:54
five minutes or more with pressure
96
234500
1856
жара таңғышпен тоқтату үшін 5 минут,
03:56
to be able to stop.
97
236356
1372
не оданда көп уақыт керек.
03:57
Now, in the time that it takes me to introduce the bleed itself,
98
237728
3021
Бұл құбылысты айтып тұрғанымша,
04:00
our material is able to stop that bleed,
99
240749
2129
жақпа қанды тоқтатып үлгерді,
04:02
and it's because it actually goes on and works
100
242878
2276
себебі, жақпа денемен қосылып
04:05
with the body to heal,
101
245154
1732
бірге жұмыс істейді,
04:06
so it reassembles into this piece of meat,
102
246886
2372
соның салдарынан бейімделеді,
04:09
and then the blood actually recognizes
103
249258
2880
сосын қан болған жағдайға жауап қайтарады
04:12
that that's happening, and produces fibrin,
104
252138
2587
сөйтіп ұлпа пайда болады,
04:14
producing a very fast clot in less than 10 seconds.
105
254725
3745
бұған кемінде 10 секунд керек.
04:18
So now this technology — Thank you.
106
258470
1879
Яғни, негізі техника осы... Рақмет.
04:20
(Applause)
107
260349
4384
(Қол соғу)
04:28
So now this technology, by January, will be in the hands of veterinarians,
108
268606
3582
Бұл техника қаңтардың басында ветеринарлар қолданады,
04:32
and we're working very diligently to try to get it into the hands of doctors,
109
272188
3577
Барылық күшімізді саламыз, бұны сондай-ақ дәрігерлер қолданса,
04:35
hopefully within the next year.
110
275765
1765
бұйыртса, келесі жылы деп отырмыз.
04:37
But really, once again, I want you guys to imagine
111
277530
2607
Қайтадан өздеріңізді майдан алаңындағы
04:40
that you are a soldier running through a battlefield.
112
280137
2023
жауынгермін деп ойлаңыз.
04:42
Now, you get hit in the leg with a bullet,
113
282160
1767
Аяғыңызға оқ тиді.
04:43
and instead of bleeding out in three minutes,
114
283927
3333
3 минут ішінде қансырап өліп кетпеу үшін
04:47
you pull a small pack of gel out of your belt,
115
287260
1988
қораптан жақпаны алып шығып,
04:49
and with the press of a button,
116
289248
1327
бастырмасын басып
04:50
you're able to stop your own bleed
117
290575
1409
қанды тоқтатып,
04:51
and you're on your way to recovery.
118
291984
1909
осылайша жазыла бастайсыз.
04:53
Thank you very much.
119
293893
1890
Үлкен рақмет.
04:55
(Applause)
120
295783
4000
(Қол соғу)
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7