Saki Mafundikwa: Ingenuity and elegance in ancient African alphabets

ساکی مافادیکوا: نبوغ و ظرافت در حروف الفبایی آفریقای باستان

Translator: Shahram Eatezadi Reviewer: soheila Jafari

I moved back home 15 years ago

پس از ۲۰ سال اقامت در ایالات متحده، ۱۵ سال پیش به زادگاهم برگشتم

after a 20-year stay in the United States,

پس از ۲۰ سال اقامت در ایالات متحده، ۱۵ سال پیش به زادگاهم برگشتم

and Africa called me back.

واین آفریقا بود که مرا به بازگشت فرا خواند.

And I founded my country's first

ومن نخستین مدرسه رسانه نوین و طراحی نوشتاری را در کشورم بنا نهادم.

graphic design and new media college.

ومن نخستین مدرسه رسانه نوین و طراحی نوشتاری را در کشورم بنا کردم.

And I called it the Zimbabwe Institute of Vigital Arts.

وآنرا موسسه هنرهای ویژیتال زیمباوه نامیدم.

The idea, the dream, was really for a sort of Bauhaus

ایده و رویای این کار برای تعدادی از مکتب خانه ها بود

sort of school where new ideas were interrogated

نوعی مدرسه جایی که ایده ها مورد تحقیق و تفحص قرار می گیرند.

and investigated,

نوعی مدرسه جایی که ایده ها مورد تحقیق و تفحص قرار می گیرند.

the creation of a new visual language

خلق یک زبان نوین دیداری

based on the African creative heritage.

برپایه میراث خلاق آفریقایی است.

We offer a two-year diploma

ما برای دانش آموزان با استعدادی که تحصیلات دبیرستان خویش را با موفقیت پشت سر گذاشته اند یک دوره دوساله تحصیلی ارائه میکنیم.

to talented students who have successfully completed

ما برای دانش آموزان با استعدادی که تحصیلات دبیرستان خویش را با موفقیت پشت سر گذاشته اند یک دوره دوساله تحصیلی ارائه میکنیم.

their high school education.

ما برای دانش آموزان با استعدادی که تحصیلات دبیرستان خویش را با موفقیت پشت سر گذاشته اند یک دوره دوساله تحصیلی ارائه میکنیم.

And typography's a very important part of the curriculum

و رسم الخط چاپ چینی یکی از قسمت های مهم سرفصل این دروس تحصیلی است

and we encourage our students to look inward for influence.

وما دانشجویان را برای تاثیرگذاری بیشتر ترغیب به درون نگری می نماییم.

Here's a poster designed by one of the students

این یک پوستر است که توسط یکی از دانشجویان تهیه شده است

under the theme "Education is a right."

تحت عنوان "تحصیل یک حق است".

Some logos designed by my students.

برخی از لوگو ها توسط دانشجویان من تهیه شده است.

Africa has had a long tradition of writing,

آفریقا یک بیشینه طولانی در زمینه نوشتاری دارد

but this is not such a well-known fact,

ولی این به نوعی خوب شناخته نشده است.

and I wrote the book "Afrikan Alphabets" to address that.

و من کتاب "الفبای آفریقایی" را نوشتم که این موضوع را نشان دهم.

The different types of writing in Africa,

انواع متفاوت نوشتار در آفریقا

first was proto-writing,

پیش نویسی بود در ابتدا

as illustrated by Nsibidi,

همونطور که توسط Nsibidi به تصویر کشیده شد،

which is the writing system of a secret society

واون سیستم نگارشی یک جامعه(قبیله) کمترشناخته شده، از مردم در جنوب نیجریه است.

of the Ejagham people in southern Nigeria.

واون سیستم نگارشی یک جامعه(قبیله) کمترشناخته شد، از مردم در جنوب نیجریه است.

So it's a special-interest writing system.

پس این یک سیستم نگارشی عام المنفعه می باشد.

The Akan of people of Ghana and [Cote d'Ivoire]

گروهی از مردم کشور غنا و بندر ایوری نمادهای "آدینکرا" را در حدود ۴۰۰ سال پیش توسعه دادند

developed Adinkra symbols some 400 years ago,

گروهی از مردم کشور غنا و بندر ایوری نمادهای "آدینکرا" را در حدود ۴۰۰ سال پیش توسعه دادند

and these are proverbs, historical sayings,

که شامل ضرب المثل ها، گفته های تاریخی، اشیاء، حیوانات، گیاهان

objects, animals, plants,

که شامل ضرب المثل ها..گفته های تاریخی، اشیاء، حیوانات، گیاهان،

and my favorite Adinkra system

و سیستم آدینکرا ی مورد علاقه من

is the first one at the top on the left.

اون اولی از بالا سمت چپه.

It's called Sankofa.

که سنکوفا نامیده می شه.

It means, "Return and get it." Learn from the past.

اون به معنای"برگرد و بگیرش" است که از گذشته اومده.

This pictograph by the Jokwe people of Angola

این خطوط تصویری مردم آنگولا قصه تکوین جهان را بیان میکنه.

tells the story of the creation of the world.

این خطوط تصویری مردم آنگولا قصه تکوین جهان را بیان میکنه.

At the top is God, at the bottom is man, mankind,

در صدر خدا قرار داره و در انتها آدم و بشر

and on the left is the sun, on the right is the moon.

در سمت چپ خورشید ودر سمت راست ماه قرار گرفته.

All the paths lead to and from God.

تمامی راه ها از خداوند آغاز می شه و به او ختم می شه.

These secret societies of the Yoruba, Kongo

جوامع اسرارامیز یوروبا، کنگو و مردم نواحی پالو

and Palo religions

جوامع اسرارامیز یوروبا، کنگو و مردم نواحی پالو

in Nigeria, Congo and Angola respectively,

در نیجریه ، کنگو و آنگولا بطور تحسین برانگیزی

developed this intricate writing system

این سیستم نگارشی پیچیده را ارتقا دادندکه هنوز در دنیای جدید امروزی زنده و کارا است.

which is alive and well today in the New World

این سیستم نگارشی پیچیده را ارتقا دادندکه هنوز در دنیای جدید امروزی زنده و کارا است.

in Cuba, Brazil and Trinidad and Haiti.

در کوبا، برزیل، ترینیداد و هایتی.

In the rainforests of the Democratic Republic of Congo,

در جنگلهای بارانی(حاره ای)جمهوری دموکراتیک کنگو و در جامعه ایتوری

in the Ituri society,

در جنگلهای بارانی(حاره ای)جمهوری دموکراتیک کنگو و در جامعه ایتوری

the men pound out a cloth out of a special tree,

همونطور که مردان دارند بلند آواز میخونند و از درختی خاص پارچه‌ای درست می‌کنند،

and the women, who are also the praise singers,

و زنان که خوانندگان را تشویق می کنند

paint interweaving patterns

الگوهای در هم بافتنه ای را نقاشی می کنند

that are the same in structure

که در ساختار های چند صدایی

as the polyphonic structures that they use in their singing --

که در آوازشون استفاده می کنند یکی هستند--

a sort of a musical score, if you may.

اگه موافق باشید میتوان آن را نوعی از درجه بندی موسیقیای‌ دانست.

In South Africa, Ndebele women

در آفریقای جنوبی گروهی از زنان

use these symbols and other geometric patterns

از این نشانه ها و سایر الگوهای هندسی برای نقاشی منازلشون با رنگ روشن استفاده می کنند

to paint their homes in bright colors,

از این نشانه ها و سایر الگوهای هندسی برای نقاشی منازلشون با رنگ روشن استفاده می کنند

and the Zulu women use the symbols

وگروهی دیگر از زنان از این نشانه ها در مهره هایی که بعنوان زیور در گردن بند و دست بنداستفاده میکنند بهره می برند.

in the beads that they weave

وگروهی دیگر از زنان از این نشانه ها در مهره هایی که بعنوان زیور در گردن بند و دست بنداستفاده میکنند بهره می برند.

into bracelets and necklaces.

وگروهی دیگر از زنان از این نشانه ها در مهره هایی که بعنوان زیور در گردن بند و دست بنداستفاده میکنند بهره می برند.

Ethiopia has had the longest tradition of writing,

اتیوپی قدیمی ترین رسوم نوشتاری را داشته است

with the Ethiopic script that was developed

با استفاده از رسم الخط اتیوپیایی که در قرن ۴ میلادی تهیه شد.

in the fourth century A.D.

با استفاده از رسم الخط اتیوپیایی که در قرن ۴ میلادی تهیه شد.

and is used to write Amharic,

که برای نوشتن امهیریک که

which is spoken by over 24 million people.

بیش از ۲۴ میلیون نفر با آن سخن می گویند، استفاده می شود

King Ibrahim Njoya of the Bamum Kingdom of Cameroon

شاه ابراهیم تجویا در کامرون

developed Shü-mom at the age of 25.

شا-مون رادر سن ۲۵ سالگی آن را یجاد کرد.

Shü-mom is a writing system.

که یک سیستم نوشتاری است.

It's a syllabary. It's not exactly an alphabet.

اون یک سیستم هجایی است.یعنی دقیقا الفبایی نیست.

And here we see three stages of development

و اینجا ما شاهد ۳ مرحله از بسط و توسعه هستیم که در عرض ۳۰ سال انجام شده.

that it went through in 30 years.

و اینجا ما شاهد ۳ مرحله از بسط و توسعه هستیم که در عرض ۳۰ سال انجام شده.

The Vai people of Liberia had a long tradition of literacy

مردم ویا در لیبری یک رسم وسنت دیرینه در ادبیات داشتند پیش از اونکه در قرن ۱۸ میلادی با اروپاییان در تماس باشند.

before their first contact with Europeans in the 1800s.

مردم ویا در لیبری یک رسم وسنت دیرینه در ادبیات داشتند پیش از اونکه در قرن ۱۸ میلادی با اروپاییان در تماس باشند.

It's a syllabary and reads from left to right.

اون یک سیستم هجایی است واز چپ به راست خونده میشه.

Next door, in Sierra Leone, the Mende

مرحله بعد در سیرالئون، مندو یک سیستم هجایی را ارتقا داد ولی از راست به چپ خونده میشد.

also developed a syllabary,

مرحله بعد در سیرالئون.، مندو یک سیستم هجایی را ارتقا داد ولی از راست به چپ خونده میشد.

but theirs reads from right to left.

مرحله بعد در سیرالئون، مندو یک سیستم هجایی را ارتقا داد ولی از راست به چپ خونده میشد.

Africa has had a long tradition of design,

قاره آفریقا یک سنت دیرینه طراحی داشت.

a well-defined design sensibility,

یک سیستم عقلانی خوب تعریف شده

but the problem in Africa has been that,

ولی مشکل اینجاست که خصوصا امروزه طراحان آفریقایی

especially today, designers in Africa

ولی مشکل اینجاست که خصوصا امروزه طراحان آفریقایی

struggle with all forms of design

با اشکال متفاوت طراحی دست و پنجه نرم می کنند.

because they are more apt to look outward

چرا که اونها بیشتر مایل به نتیجه جهت تاثیرگذاری و الهام گیری هستند.

for influence and inspiration.

چرا که اونها بیشتر مایل به نتیجه جهت تاثیرگذاری و الهام گیری هستند.

The creative spirit in Africa, the creative tradition,

روح خلاقیت در آفریقا سنت خلاقیت

is as potent as it has always been,

به همان اندازه که همیشه توانا بوده می‌موند

if only designers could look within.

تنها اگه طراحان می‌تونستند اونو متوجه بشن.

This Ethiopic cross illustrates

این صلیب اتیوپیایی، آنچه را که دکتر ران اگلش ثبت کرده را به تصویر می کشه:

what Dr. Ron Eglash has established:

این صلیب اتیوپیایی، آنچه را که دکتر ران اگلش ثبت کرده را به تصویر می کشه:

that Africa has a lot to contribute to computing

اون افریقا چیزهای زیادی برای کمک به محاسبه و ریاضیات از طریق دریافت حسی داره.

and mathematics through their intuitive grasp of fractals.

اون افریقا چیزهای زیادی برای کمک به محاسبه و ریاضیات از طریق دریافت حسی داره.

Africans of antiquity created civilization,

آفریقاییان عهد قدیم تمدن و آثار باستانیشونو که امروز پابرجاست را ابداع کردند

and their monuments, which still stand today,

آفریقاییان عهد قدیم تمدن و آثار باستانیشونو که امروز پابرجاست را ابداع کردند

are a true testimony of their greatness.

که اون یک گواهی حقیقی از عظمت و شکوهشونه.

Most probably, one of humanity's greatest achievements

بی شک یکی از بزرگترین دست آوردهای بشر

is the invention of the alphabet,

اختراع خط است که به تمدن بین النهرین نسبت داده شده است

and that has been attributed to Mesopotamia

اختراع خط است که به تمدن بین النهرین نسبت داده شده است

with their invention of cuneiform in 1600 BC,

و اون همان اختراع خط میخی در ۱۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح متعاقب هیروگلیف در مصر می باشد

followed by hieroglyphics in Egypt,

و اون همان اختراع خط میخی در ۱۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح متعاقب هیروگلیف در مصر می باشد

and that story has been cast in stone as historical fact.

و این داستان برروی سنگ حک شده است که به عنوان یک واقعیت تاریخی شناخته می شود.

That is, until 1998,

تا سال ۱۹۹۸

when one Yale professor John Coleman Darnell

زمانی که جان کلمن دارنت پروفسوری از دانشگاه یل در آمریکا

discovered these inscriptions in the Thebes desert

این کتیبه ها را در بیابان تبس بر روی صخره های سنگی آهکی در مصر غربی کشف نمود

on the limestone cliffs in western Egypt,

این کتیبه ها را در بیابان تبس بر روی صخره های سنگی آهکی در مصر غربی کشف نمود

and these have been dated at between 1800 and 1900 B.C.,

که اینها به ۱۸۰۰ تا ۱۹۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برمی گردد

centuries before Mesopotamia.

قرنها پیش از اینکه تمدن بین النهرین پدید بیاد.

Called Wadi el-Hol

که وادی الهول نامیده شد بخاطر مکانی که اونها کشف شدند.

because of the place that they were discovered,

که وادی الهول نامیده شد بخاطر مکانی که اونها کشف شدند.

these inscriptions -- research is still going on,

تعدادی ازاین کتیبه ها--این تحقیقات هنوز در جریان است--رمزگشایی شده اند

a few of them have been deciphered,

تعدادی ازاین کتیبه ها--این تحقیقات هنوز در جریان است--رمزگشایی شده اند

but there is consensus among scholars

ولی میان دانشمندان توافق نظر وجود داره

that this is really humanity's first alphabet.

که این واقعا اولین الفبای خط بشر باشه.

Over here, you see a paleographic chart

بالاتر شما یک نمودار دست نوشته قدیمی را می بینید

that shows what has been deciphered so far,

که نشون میده تا حالا چه چیزهایی رمزگشایی شدند

starting with the letter A, "ālep," at the top,

با حرف "alep" در ابتدا شروع میشه در بالا

and "bêt," in the middle, and so forth.

و"bet" در وسط و همینطور ادامه داده می شه.

It is time that students of design in Africa

زمان آن فرا رسیده که دانشجویان رشته طراحی درآفریقا

read the works of titans like Cheikh Anta Diop,

آثار اشخاص برجسته ای مثل شیخ آنتا دیوپ

Senegal's Cheikh Anta Diop,

شیخ آنتا دیوپ سنگالی

whose seminal work on Egypt is vindicated

که کارهای قبلی و اساسی او در مصر توسط این کشف تایید و توجیه پذیر میشود.

by this discovery.

که کارهای قبلی و اساسی او در مصر توسط این کشف تایید و توجیه پذیر میشود.

The last word goes to the great Jamaican leader

آخرین کلام صحبت من به رهبر بزرگ جاماییکایی

Marcus Mosiah Garvey

مارکوس موسی گاروی مربوط می شود

and the Akan people of Ghana

و مردم آکان غنا

with their Adinkra symbol Sankofa,

با نشانه های "آدینکرا" و "سنکوفا"

which encourages us to go to the past

که ما را به تحقیق در زمان گذشته ترغیب میکنه

so as to inform our present

که ما را از زمان حال مطلع کنه

and build on a future for us and our children.

تا آینده خود و فرزندانمان را بنا کنیم.

It is also time that designers in Africa

همچنین زمان آن فرا رسیده است که طراحان در آفریقا

stop looking outside.

برون نگری (از آفریقارا) پایان دهند.

They've been looking outward for a long time,

آنها مدت زمان مدیدی به خارج از آفریقا توجه داشته اند

yet what they were looking for

و آنچه که اونها بدنبالش بودند

has been right there within grasp, right within them.

درست همینجا با اونها ودر مشت آنها بوده است.

Thank you very much.

از شما خیلی سپاسگزارم.

(Applause)

(تشویق حاضرین)