Why do cats act so weird? - Tony Buffington

12,405,497 views ・ 2016-04-26

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Sevkan Uzel
00:06
Why do cats do that?
0
6681
2417
Kediler Neden Öyle Yapar?
00:12
They're cute, they're lovable,
1
12568
1807
Çok tatlılar, çok sevimliler
00:14
and judging by the 26 billions views of over 2 million YouTube videos
2
14375
5472
ve 2 milyondan fazla Youtube videosunda
00:19
of them pouncing,
3
19847
1221
saldırırken,
zıplarken,
00:21
bouncing,
4
21068
907
00:21
climbing,
5
21975
866
tırmanırken,
00:22
cramming,
6
22841
798
tıkınırken,
00:23
stalking,
7
23639
901
takip ederken,
00:24
clawing,
8
24540
750
tırmalarken,
00:25
chattering,
9
25290
741
konuşurken
00:26
and purring,
10
26031
1052
ve mırlarken
00:27
one thing is certain:
11
27083
1838
26 milyar kez izlendiklerine bakılırsa şu kesin:
00:28
cats are very entertaining.
12
28921
3120
Kediler çok eğlencelidir.
00:32
These somewhat strange feline behaviors,
13
32041
2287
Hem eğlendirici, hem de şaşırtıcı olan
00:34
both amusing and baffling,
14
34328
2064
o garip kedi davranışları
00:36
leave many of us asking, "Why do cats do that?"
15
36392
4184
birçoğumuzu şu soruyla baş başa bırakır: "Kediler neden böyle yapar?"
00:40
Throughout time, cats were simultaneously solitary predators of smaller animals
16
40576
5407
Tarih boyunca kediler hem küçük hayvanların yegâne avcıları,
00:45
and prey for larger carnivores.
17
45983
3215
hem de büyük etçillerin avları olmuşlardır.
Hem avcı, hem de av oldukları için türlerinin devamı
00:49
As both predator and prey,
18
49198
1586
00:50
survival of their species depended on crucial instinctual behaviors
19
50784
4825
bugün hâlâ vahşi ve evcil kedilerde gözlemlediğimiz
00:55
which we still observe in wild and domestic cats today.
20
55609
5026
yaşamsal önemdeki içgüdüsel davranışlara bağlıdır.
01:00
While the feline actions of your house cat Grizmo might seem perplexing,
21
60635
4338
Ev kediniz Grizmo'nun kedilere özgü davranışları size şaşırtıcı gelse de,
01:04
in the wild, these same behaviors,
22
64973
2087
milyonlarca yıldır kedilere ırsî olarak geçen bu davranışlar
01:07
naturally bred into cats for millions of years,
23
67060
3128
yaban hayatında Grizmo'yu süper kedi yapardı.
01:10
would make Grizmo a super cat.
24
70188
3189
01:13
Enabled by their unique muscular structure and keen balancing abilities,
25
73377
4731
Kendilerine özgü kas yapıları ve yüksek denge yetenekleri sayesinde,
kediler doğada alanlarını taramak üzere yüksek seyir noktalarına tırmanır
01:18
cats climbed to high vantage points to survey their territory
26
78108
4155
01:22
and spot prey in the wild.
27
82263
2568
ve avlarının yerini saptarlar.
01:24
Grizmo doesn't need these particular skills to find and hunt down dinner
28
84831
4324
Grizmo'nun mama kabında akşam yemeğinin olması için
bu özel yeteneklerden yararlanarak avlanma gereksinimi yok.
01:29
in her food bowl today,
29
89155
1732
01:30
but instinctually, viewing the living room from the top of the bookcase
30
90887
3470
Ama içgüdüsel olarak, kütüphanenin üzerine çıkıp
01:34
is exactly what she has evolved to do.
31
94357
3554
oturma odasını seyretmek, tam da yapmak üzere evrildiği şey.
01:37
As wild predators, cats are opportunistic and hunt whenever prey is available.
32
97911
6211
Yabani avcılar olarak kediler fırsatçıdır ve ne zaman av mevcutsa avlanırlar.
01:44
Since most cat prey are small,
33
104122
1858
Kedilerin avlarının çoğu küçük olduğundan,
01:45
cats in the wild needed to eat many times each day,
34
105980
3671
doğada gün boyu birçok kez beslenme gereği duyar ve karınlarını doyurmak için
01:49
and use a stalk, pounce, kill, eat strategy to stay fed.
35
109651
5340
takip etme, atlama, öldürme ve yeme stratejisini kullanırlar.
01:54
This is why Grizmo prefers to chase and pounce on little toys
36
114991
3871
Bu yüzden Grizmo küçük oyuncakları kovalayıp üzerine atlamayı ve
01:58
and eat small meals over the course of the day and night.
37
118862
3998
gün ve gece boyu küçük öğünler hâlinde beslenmeyi sever.
02:02
Also, small prey tend to hide in tiny spaces in their natural environments,
38
122860
5281
Ayrıca küçük boyutlu avlar doğal ortamda küçük yerlere saklanmaya eğilimlidir.
02:08
so one explanation for Grizmo's propensity to reach into containers and openings
39
128141
4400
Dolayısıyla, Grizmo'nun kutulara ve
deliklere ulaşma isteğinin bir açıklaması da,
02:12
is that she is compelled by the same curiosity
40
132541
2895
milyonlarca yıldan beri türünün devamını sağlamış olan
02:15
that helped ensure the continuation of her species for millions of years before.
41
135436
8925
aynı meraka yenik düşmesidir.
02:24
In the wild, cats needed sharp claws for climbing, hunting, and self-defense.
42
144361
5820
Doğada kediler tırmanma, avlanma ve kendini savunma için
keskin tırnaklara ihtiyaç duyar.
02:30
Sharpening their claws on nearby surfaces kept them conditioned and ready,
43
150181
4597
Yakınındaki yüzeylerde tırnaklarını bilemek onları kondisyonda ve
hazır tutarak, sırt ve bacak kaslarını
02:34
helped stretch their back and leg muscles,
44
154778
2123
02:36
and relieve some stress, too.
45
156901
2420
esnetmelerine ve biraz da stres atmalarına yardımcı olur.
02:39
So, it's not that Grizmo hates your couch,
46
159321
2130
Yani, Grizmo kanepenizden,
02:41
chair,
47
161451
836
sandalyenizden,
02:42
ottoman,
48
162287
985
pufunuzdan,
02:43
pillows,
49
163272
745
yastıklarınızdan,
02:44
curtains,
50
164017
777
02:44
and everything else you put in her environment.
51
164794
2705
perdelerinizden
ve etrafa koyduğunuz diğer her şeyden nefret ettiğinden değil.
02:47
She's ripping these things to shreds and keeping her claws in tip-top shape
52
167499
4635
Bunları paramparça ederek tırnaklarını mükemmel hâle getiriyor.
02:52
because this is exactly what her ancestors did in order to survive.
53
172134
5629
Çünkü ataları da hayatta kalmak için aynısını yaptı.
02:57
As animals that were preyed upon,
54
177763
1743
Avlanmaya çalışılan diğer hayvanlar gibi
02:59
cats evolved to not get caught,
55
179506
2377
kediler yakalanmamak üzere evrildiler
03:01
and in the wild, the cats that were the best at avoiding predators thrived.
56
181883
4312
ve doğada düşmanlarından en iyi kaçanlar yaşadı.
03:06
So at your house today,
57
186195
1456
Yani bugün evinizde,
03:07
Grizmo is an expert at squeezing into small spaces
58
187651
3798
Grizmo dar yerlere sığma,
03:11
and seeking out and hiding in unconventional spots.
59
191449
4214
akla gelmeyen yerleri arama ve saklanma konusunda uzmandır.
03:15
It also explains why she prefers a clean and odor-free litter box.
60
195663
4064
Bu aynı zamanda neden temiz ve kokusuz bir tuvaleti tercih ettiğini açıklıyor.
03:19
That's less likely to give away her location to any predators
61
199727
3661
Yakınlarda kokusunu alabilecek olan düşmanlara yerini
03:23
that may be sniffing around nearby.
62
203388
3185
belli etmesi daha az ihtimal dâhilinde olur.
03:26
Considering everything we do know about cats,
63
206573
2286
Kediler hakkında bildiğimiz her şeyi düşünecek olursak,
03:28
it seems that one of their most predominate behaviors
64
208859
2930
en baskın davranışlarından biri
03:31
is still one of the most mysterious.
65
211789
2503
hâlen en gizemli olanı gibi görünüyor.
03:34
Cats may purr for any number of reasons,
66
214292
3331
Kediler birçok sebepten mırıldanabilir:
03:37
such as happiness,
67
217623
1186
Mutluluk,
03:38
stress,
68
218809
1029
stres
03:39
and hunger.
69
219838
1293
ve açlık gibi.
03:41
But curiously, the frequency of their purrs,
70
221131
2595
İlginç biçimde mırıldanmalarının frekansı olan 25 ila 150 hertz
03:43
between 25 and 150 hertz,
71
223726
2740
doku yenilenmesi yaratacak aralıkta.
03:46
is within a range that can promote tissue regeneration.
72
226466
4826
03:51
So while her purring makes Grizmo an excellent nap companion,
73
231292
3485
Mırıldanması Grizmo'yu harika bir uyku arkadaşı yapsa da,
03:54
it is also possible that her purr is healing her muscles and bones,
74
234777
5341
mırıldanmasının kaslarını ve kemiklerini iyileştirmesi de muhtemel,
04:00
and maybe even yours, too.
75
240118
3147
belki sizinkini bile.
04:03
They developed through time
76
243265
1362
Zaman içerisinde
04:04
as both solitary predators that hunted and killed to eat,
77
244627
3125
hem yemek için avlanıp öldüren yalnız avcılar,
04:07
and stealthy prey that hid and escaped to survive.
78
247752
4311
hem de yaşamak için saklanıp kaçan gizli avlar olarak geliştiler.
04:12
So cats today retain many of the same instincts
79
252063
3182
Yani bugün kediler milyonlarca yıldır doğada hayatta kalmalarına
04:15
that allowed them to thrive in the wild for millions of years.
80
255245
4441
olanak tanıyan içgüdülerin çoğuna sahipler.
04:19
This explains some of their seemingly strange behaviors.
81
259686
3826
Bu da onların görünüşte garip olan davranışlarını açıklıyor.
04:23
To them, our homes are their jungles.
82
263512
2581
Onlara göre, evlerimiz onların ormanı.
04:26
But if this is the case, in our own cat's eyes,
83
266093
2868
Fakat eğer öyleyse, kedilerimizin gözünde
04:28
who are we?
84
268961
1481
biz kimiz?
04:30
Big, dumb, hairless cats competing with them for resources?
85
270442
3565
Kaynaklar için onlarla yarışan büyük, aptal, tüysüz kediler mi?
04:34
Terribly stupid predators they're able to outsmart every day?
86
274007
4538
Her gün alt ettikleri felaket aptal düşmanları mı?
04:38
Or maybe they think we're the prey.
87
278545
2444
Ya da belki av olduğumuzu düşünüyorlardır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7