Why do cats act so weird? - Tony Buffington

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Marta Grochowalska

Why do cats do that?

[Czemu koty to robią?]

They're cute, they're lovable,

Są słodkie, kochane,

and judging by the 26 billions views of over 2 million YouTube videos

a sądząc po 26 miliardach odsłon ponad 2 milionów filmów na YouTube,

of them pouncing,

gdzie koty zeskakują,

bouncing,

climbing,

podskakują,

wspinają się,

cramming,

gdzieś wciskają,

stalking,

coś śledzą,

clawing,

drapią,

chattering,

trajkoczą

and purring,

i mruczą,

one thing is certain:

pewnym jest,

cats are very entertaining.

że koty są świetnym źródłem rozrywki.

These somewhat strange feline behaviors,

Te trochę dziwne zachowania kotów

both amusing and baffling,

zarówno śmieszne, jak i niezrozumiałe,

leave many of us asking, "Why do cats do that?"

prowokują pytanie: "Czemu koty to robią?"

Throughout time, cats were simultaneously solitary predators of smaller animals

Koty były jednocześnie samotnymi drapieżnikami

and prey for larger carnivores.

i ofiarami większych zwierząt,

As both predator and prey,

przez co ich przeżycie zależało

survival of their species depended on crucial instinctual behaviors

od pewnych instynktownych zachowań,

which we still observe in wild and domestic cats today.

wciąż widocznych u dzikich i domowych kotów.

While the feline actions of your house cat Grizmo might seem perplexing,

Chociaż kocie zachowania Mruczka, mogą wydać się dziwne,

in the wild, these same behaviors,

to te same u dzikich kotów,

naturally bred into cats for millions of years,

które mają w genach od milionów lat,

would make Grizmo a super cat.

uczyniłyby z niego super kota.

Enabled by their unique muscular structure and keen balancing abilities,

Wyjątkowa budowa ciała i zmysł równowagi

cats climbed to high vantage points to survey their territory

pozwalały wspinać się wysoko, żeby obserwować terytorium

and spot prey in the wild.

i wypatrzyć zdobycz.

Grizmo doesn't need these particular skills to find and hunt down dinner

Mruczek już tego nie potrzebuje, żeby wytropić i upolować obiad

in her food bowl today,

w swojej misce,

but instinctually, viewing the living room from the top of the bookcase

ale instynktowna obserwacja salonu z szafki,

is exactly what she has evolved to do.

jest wynikiem kociej ewolucji.

As wild predators, cats are opportunistic and hunt whenever prey is available.

Jako drapieżniki koty są oportunistami, i polują zawsze, kiedy pojawi się ofiara.

Since most cat prey are small,

Zwykle polują na małe zwierzęta,

cats in the wild needed to eat many times each day,

więc w naturze musiały jeść wiele razy dziennie,

and use a stalk, pounce, kill, eat strategy to stay fed.

tropić, rzucać się na ofiarę, zabijać i jeść, żeby nie były głodne.

This is why Grizmo prefers to chase and pounce on little toys

Dlatego Mruczek lubi atakować małe zabawki

and eat small meals over the course of the day and night.

i jeść niewielkie posiłki w dzień i w nocy.

Also, small prey tend to hide in tiny spaces in their natural environments,

Małe ofiary chowały się w niewielkich kryjówkach,

so one explanation for Grizmo's propensity to reach into containers and openings

dlatego zaglądanie Mruczka do pojemników i otworów

is that she is compelled by the same curiosity

powoduje ta sama ciekawość,

that helped ensure the continuation of her species for millions of years before.

która pozwoliła przeżyć jego gatunkowi miliony lat.

In the wild, cats needed sharp claws for climbing, hunting, and self-defense.

Dzikie koty potrzebowały ostrych pazurów do wspinaczki, polowania i obrony.

Sharpening their claws on nearby surfaces kept them conditioned and ready,

Ostrzenie na różnych powierzchniach utrzymywało je w gotowości,

helped stretch their back and leg muscles,

pozwalało rozciągać mięśnie grzbietu i łap

and relieve some stress, too.

oraz zmniejszało stres.

So, it's not that Grizmo hates your couch,

Mruczek nie jest wrogiem twojej kanapy,

chair,

krzesła,

ottoman,

otomany,

pillows,

poduszek,

curtains,

and everything else you put in her environment.

zasłon

i innych rzeczy w jego zasięgu.

She's ripping these things to shreds and keeping her claws in tip-top shape

Rozdziera je, żeby mieć pazurki w dobrej formie,

because this is exactly what her ancestors did in order to survive.

jak jego przodkowie, żeby przeżyć.

As animals that were preyed upon,

Jako ofiary,

cats evolved to not get caught,

koty wyewoluowały tak, żeby uniknąć złapania.

and in the wild, the cats that were the best at avoiding predators thrived.

Te najskuteczniejsze miały się najlepiej.

So at your house today,

W twoim domu

Grizmo is an expert at squeezing into small spaces

Mruczek jest specjalistą we wciskaniu się w każdą dziurę,

and seeking out and hiding in unconventional spots.

wyszukiwaniu i chowaniu się w dziwnych miejscach.

It also explains why she prefers a clean and odor-free litter box.

To wyjaśnia też, dlaczego woli czystą i bezzapachową kuwetę,

That's less likely to give away her location to any predators

która raczej nie zdradzi jego lokalizacji drapieżnikom

that may be sniffing around nearby.

mogącym węszyć w pobliżu.

Considering everything we do know about cats,

Przy całej naszej wiedzy o kotach,

it seems that one of their most predominate behaviors

jedno z ich dominujących zachowań

is still one of the most mysterious.

wciąż wydaje się najbardziej tajemnicze.

Cats may purr for any number of reasons,

Koty mogą mruczeć z różnych powodów,

such as happiness,

ze szczęścia,

stress,

stresu

and hunger.

czy głodu.

But curiously, the frequency of their purrs,

Ale co ciekawe, częstotliwość mruczenia

between 25 and 150 hertz,

pomiędzy 25 a 150 herców

is within a range that can promote tissue regeneration.

mieści się w zakresie, w którym tkanki mogą się lepiej regenerować.

So while her purring makes Grizmo an excellent nap companion,

Mruczenie nie tylko sprawia, że kot to idealny towarzysz do drzemki,

it is also possible that her purr is healing her muscles and bones,

ale możliwe, że Mruczek leczy nim swoje mięśnie i kości,

and maybe even yours, too.

a może nawet i twoje.

They developed through time

Koty rozwijały się

as both solitary predators that hunted and killed to eat,

jako samotni drapieżnicy, polujący i zabijający dla jedzenia,

and stealthy prey that hid and escaped to survive.

oraz ofiary, kryjące się i uciekające, żeby przeżyć.

So cats today retain many of the same instincts

Do dziś koty zachowały wiele instynktów,

that allowed them to thrive in the wild for millions of years.

które pozwalały im przeżyć w dziczy przez miliony lat.

This explains some of their seemingly strange behaviors.

To wyjaśnia niektóre dziwne zachowania.

To them, our homes are their jungles.

Nasze domy to dla nich dżungla.

But if this is the case, in our own cat's eyes,

Ale jeśli tak faktycznie jest, to kim my jesteśmy

who are we?

w ich oczach?

Big, dumb, hairless cats competing with them for resources?

Wielkimi, głupimi, bezwłosymi kotami, rywalizującymi z nimi o zasoby?

Terribly stupid predators they're able to outsmart every day?

Strasznie głupimi drapieżnikami, które przechytrzają każdego dnia?

Or maybe they think we're the prey.

A może biorą nas za swoje ofiary?