Why should you listen to Vivaldi's "Four Seasons"? - Betsy Schwarm

Çeviri: İlker Sevim Gözden geçirme: Yunus ASIK

Light, bright, and cheerful.

Rahatlatıcı, ışıltılı ve neşeli.

It's some of the most familiar of all early 18th century music.

18. yy. müziğinin en bilinen örneklerinden biridir.

It's been featured in uncounted films and television commercials,

Sayısız film ve TV reklamında yer almıştır

but what is it and why does it sound that way?

fakat sırrı nedir ve neden bu şekilde işitilir?

This is the opening of "Spring" from "The Four Seasons,"

Bu, "Dört Mevsim"'in "İlkbahar" bölümü,

by Italian composer Antonio Vivaldi.

İtalyan besteci, Antonio Vivaldi'nin eseridir.

"The Four Seasons" are famous in part because they are a delight to the ear.

''Dört Mevsim'' kulağa çok hoş geldiği için bu kadar ünlüdür.

Buna rağmen, asıl dikkat çeken yönü

However, even more notable

is the fact that they have stories to tell.

söyleyecek hikâyeleri olmasıdır.

At the time of their publication in Amsterdam in 1725,

Yayımlandıkları zamanda, 1725'te Amsterdam'da,

they were accompanied by poems

bu bestelere Vivaldi'nin

describing exactly what feature of that season

mevsimin özelliğini müzikle tanımlamayı amaçladığı

Vivaldi intended to capture in musical terms.

şiirler eşlik etmiştir.

In providing specific plot content for instrumental music,

Enstrümantel müziğe katkı sağlama anlamında,

Vivaldi was generations ahead of his time.

Vivaldi zamanının çok ötesindeydi.

If one were to read the poems simultaneously to hearing the music,

Eğer biri müziği dinlediği esnada şiirleri okursa,

one would find the poetic scenes

müzikal görüntülerle senkronize olan

synchronizing nicely with the musical imagery.

şiirsel sahneler görebilirdi.

We are told that the birds welcome spring with happy song,

Bize kuşların baharı şarkılarla karşıladığı anlatılırdı,

and here they are doing exactly that.

burada da aynen bu şekilde karşılıyorlar.

Soon, however, a thunderstorm breaks out.

Kısa sürede, buna rağmen bir fırtına kopar.

Sadece müzikal bir fırtına ve yıldırım da değil,

Not only is there musical thunder and lightning,

there are also more birds,

ayrıca ıslak, korkmuş ve mutsuz olan

daha çok kuş vardır.

wet, frightened, and unhappy.

In "Summer," the turtle dove sings her name "tortorella" in Italian,

"Yazın", üveyik ismi olan, "tortorella"'yı İtalyanca söyler.

before a hail storm flattens the fields.

Dolu fırtınası tarlaları vurmadan önce,

"Autumn" brings eager hunters dashing out in pursuit of their prey.

"Güz" aceleyle avlarının peşinde koşan hevesli avcıları getirir.

The "Winter" concerto begins with teeth chattering in the cold

''Kış'' konçertosu, soğuktan takırdayan dişlerle başlar,

before one takes refuge by a crackling fire.

biri çatırdayan bir ateşe sığınmadan önce.

Then it's back out into the storm

Daha sonra tekrar fırtına kopmadan önce

where there'll be slips and falls on the ice.

buzda kayma ve düşmelere dönüşür.

Kışın bu ilk haftalarında, eski yıl sonlanır,

In these first weeks of winter, the old year is coming to a close,

and so does Vivaldi's musical exploration of the seasons.

tıpkı Vivaldi'nin mevsimleri müzikle anlatışı gibi.

Not until the early 19th century

19. yy.'ın başlarına dek,

would such expressive instrumental program music, as it was known,

bu kadar etkileyici enstrümantel müzik

become popular.

popüler olamamıştır.

By then, larger, more varied ensembles were the rule

Sonrasında, nefesli çalgılar, vurmalı çalgılardan oluşan daha

with woodwinds, brass, and percussion to help tell the tale.

geniş ve çeşitli korolar oluşturmak kural hâline geldi.

But Vivaldi pulled it off with just one violin, strings, and a harpsichord.

Ama Vivaldi sadece bir viyolin, yaylılar ve klavsen (piyano) ile bu kuralı yıktı.

Unlike his contemporary Bach,

Çağdaşı Bach'ın aksine,

Vivaldi wasn't much interested in complicated fugues.

Vivaldi, karmaşık füglerle (Besteleme tekniği) ilgilenmedi.

Müzikseverlere, nerede olduğumuzu hatırlatmayı amaçlayan

He preferred to offer readily accessible entertainment to his listeners

ve sonradan aniden tekrar ortaya çıkan melodilerle

with melodies that pop back up later in a piece

kolayca ulaşılabilir bir eğlence imkânı sağlamayı tercih etti.

to remind us of where we've been.

Bu yüzden, "Bahar Konçertosu" bahar temasıyla başlar

So the first movement of the "Spring" concerto begins with a theme for spring

ve nispeten son duyulduğundan daha az çeşitlilik içererek onunla da biter.

and ends with it, too, slightly varied from when it was last heard.

It was an inspired way to attract listeners,

Bu, dinleyicileri cezbetmenin ilham verici bir yoluydu

and Vivaldi,

ve Vivaldi,

considered one of the most electrifying violinists of the early 18th century,

18. yy.'ın en heyecan verici kemancılarından birisi kabul edilmiş

understood the value of attracting audiences.

ve izleyicileri cezbetmenin değerini anlamıştır.

Such concerts might feature himself as the star violinist.

Böyle konserler ona baş viyolonist olarak yer verirdi.

Others presented the young musicians of the Pietà,

Diğerlerinde ise Vivaldi'nin müzik direktörlüğü yaptığı

Venedik'te bir kız okulu olan Pietà'nın

a Venetian girls' school where Vivaldi was Director of Music.

genç müzisyenleri ona eşlik etmiştir.

Most of the students were orphans.

Çoğu öğrenci yetimdi.

Music training was intended not only as social skills suitable for young ladies

Müzik eğitimiyle, sadece iyi bir evlilik yapamamış genç kızlara

bir sosyal beceri kazandırmak amaçlanmıyordu,

but also as potential careers

for those who might fail to make good marriages.

ayrıca onlara bir kariyer sunma imkânı da oluşuyordu.

Even in the composer's own time,

Bestecinin kendi zamanında bile,

Vivaldi's music served as diversion for all,

Vivaldi'nin müziği sadece zengin aristokratlar için değil,

not just for the wealthy aristocrats.

herkes için bir eğlence imkânı sağlamıştı.

300 years later, it's an approach that still works,

300 yıl sonra, hâlâ çalışan bir yaklaşımdır

and Vivaldi's music still sounds like trotting horses on the move.

ve Vivaldi'nin müziği kulağa hâlâ koşan atlar gibi gelir.