How does caffeine keep us awake? - Hanan Qasim

Hoe houdt cafeïne ons wakker? - Hanan Qasim

5,400,820 views

2017-07-17 ・ TED-Ed


New videos

How does caffeine keep us awake? - Hanan Qasim

Hoe houdt cafeïne ons wakker? - Hanan Qasim

5,400,820 views ・ 2017-07-17

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Mathilde Kennis Nagekeken door: Axel Saffran
Wereldwijd wordt er jaarlijks meer dan 100.000 ton cafeïne geconsumeerd.
00:07
Over 100,000 metric tons of caffeine are consumed
0
7245
4298
00:11
around the world every year.
1
11543
2269
00:13
That's equivalent to the weight of 14 Eiffel Towers.
2
13812
4222
Dat is het gewicht van 14 Eiffeltorens.
De meeste cafeïne wordt geconsumeerd via koffie of thee,
00:18
Most of this caffeine is consumed in coffee and tea,
3
18034
3310
00:21
but it's also ingested in some sodas,
4
21344
2449
maar ook via sommige frisdranken,
00:23
chocolate,
5
23793
874
chocolade,
00:24
caffeine pills,
6
24667
1577
cafeïne pillen
en zelfs 'cafeïnevrije' dranken.
00:26
and even beverages labeled decaf.
7
26244
3020
00:29
Caffeine helps us feel alert, focused, happy, and energetic,
8
29264
3727
Cafeïne geeft een gefocust, blij en energiek gevoel,
00:32
even if we haven't had enough sleep.
9
32991
2991
zelfs als we niet genoeg geslapen hebben.
00:35
But it can also raise our blood pressure, and make us feel anxious.
10
35982
4428
Maar het kan ook onze bloeddruk verhogen en angst veroorzaken.
00:40
It's the world most widely used drug.
11
40410
2743
Het is 's werelds meest gebruikte drug.
Maar hoe houdt het ons wakker?
00:43
So how does it keep us awake?
12
43153
3459
00:46
Caffeine evolved in plants where it serves a few purposes.
13
46612
4280
Cafeïne ontstond in planten en heeft verschillende functies.
00:50
In high doses, as it's found in the leaves and seeds of certain species,
14
50892
4582
Hoge doses, zoals die in de bladeren en zaden van bepaalde plantsoorten,
00:55
it's toxic to insects.
15
55474
2310
zijn giftig voor insecten.
00:57
But when they consume it in lower doses, as it's found in nectar,
16
57784
3888
Maar als die een lagere dosis consumeren, zoals bijvoorbeeld uit nectar,
01:01
it can actually help them remember and revisit flowers.
17
61672
4252
versterkt dat hun geheugen en komen ze terug naar de bloem.
01:05
In the human body, caffeine acts as a stimulant for the central nervous system.
18
65924
5479
Bij mensen stimuleert cafeïne het centrale zenuwstelsel.
01:11
It keeps us awake by blocking one of the body's key sleep-inducing molecules,
19
71403
4344
Het houdt ons wakker door een belangrijke slaapverwekkende molecule te blokkeren,
01:15
a substance called adenosine.
20
75747
3655
namelijk adenosine.
01:19
Your body needs a constant supply of energy,
21
79402
2611
Je lichaam behoeft een constante energieaanvoer,
01:22
which it gets by breaking down a high-energy molecule called ATP.
22
82013
5301
en verkrijgt die door het afbreken van het hoogenergetische molecule ATP.
01:27
In the process,
23
87314
940
Bij dit proces komt adenosine vrij,
01:28
it liberates adenosine, ATP's chemical backbone.
24
88254
4540
een chemisch bestanddeel van ATP.
01:32
Neurons in your brain have receptors perfectly tailored to this molecule.
25
92794
4851
De neuronen in je hersenen hebben receptoren speciaal voor dit molecule.
01:37
When adenosine docks to these receptors,
26
97645
2309
Als adenosine die receptoren bezet,
01:39
it activates a cascade of biochemical reactions
27
99954
3711
activeert dit een cascade van biochemische reacties
01:43
that cause neurons to fire more sluggishly
28
103665
2261
die ervoor zorgen dat neuronen trager gaan vuren
01:45
and slow the release of important brain-signaling molecules.
29
105926
4539
en de aanmaak vertragen van belangrijke brein-molecules.
01:50
In other words, you get sleepy.
30
110465
2800
Met andere woorden: je wordt slaperig.
01:53
Caffeine is what's called an adenosine receptor antagonist.
31
113265
5020
Cafeïne is een zogenaamde adenosine-receptor-antagonist.
01:58
That means it derails this process of slowing your neurons down
32
118285
3571
Dat betekent dat het dit proces van vertraging saboteert
02:01
by blocking adenosine receptors.
33
121856
2529
door de adenosine-receptoren te blokkeren.
02:04
Caffeine and adenosine have a similar molecular structure,
34
124385
4242
Cafeïne en adenosine hebben een gelijkaardige moleculaire structuur,
02:08
close enough that caffeine can wedge into the adenosine receptors,
35
128627
3829
waardoor cafeïne in de receptoren voor adenosine kan kruipen,
02:12
but not close enough to activate them.
36
132456
2810
maar niet diep genoeg om ze te activeren.
02:15
To summarize, adenosine inhibits your neurons.
37
135266
3589
Samengevat: adenosine remt je neuronen.
02:18
Caffeine inhibits the inhibitor, so it stimulates you.
38
138855
5872
Cafeïne remt die rem, dus het stimuleert jou.
02:24
Caffeine can also boost positive feelings.
39
144727
2579
Cafeïne kan ook positieve gevoelens versterken.
02:27
In some neurons, the adenosine receptors
40
147306
2549
In sommige neuronen zijn de adenosine-receptoren
02:29
are linked to receptors for another molecule called dopamine.
41
149855
4512
gelinkt aan receptoren voor dopamine, een andere molecule.
02:34
One of dopamine's roles in the brain is to promote feelings of pleasure.
42
154367
4203
Dopamine zorgt in het brein onder meer voor plezierige gevoelens.
02:38
When adenosine docks in one of these paired receptors,
43
158570
3301
Wanneer adenosine die dubbele receptoren bezet,
02:41
that can make it harder for dopamine to fit in its own spot,
44
161871
4077
wordt het moeilijker voor dopamine om er nog bij te passen,
02:45
interrupting its mood-lifting work.
45
165948
2810
wat interfereert met de fijne gevoelens.
02:48
But when caffeine takes adenosine's place, it doesn't have the same effect,
46
168758
4580
Maar wanneer cafeïne adenosines plaats inneemt, heeft dat niet hetzelfde effect,
02:53
and dopamine can slide in.
47
173338
2610
en kan dopamine wel naar binnen.
02:55
There's evidence that caffeine's effects on adenosine and dopamine receptors
48
175948
4982
Er is bewijs dat de effecten van cafeïne op adenosine- en dopamine-receptoren
03:00
can have long-term benefits, too, reducing the risk of diseases
49
180930
4250
ook voordelen hebben op lange termijn.
Ze verkleinen het risico op ziektes als Parkinson, Alzheimer en bepaalde kankers.
03:05
like Parkinson's, Alzheimer's, and some types of cancer.
50
185180
4949
03:10
Caffeine can also ramp up the body's ability to burn fat.
51
190129
4869
Cafeïne kan ook onze vetverbranding een extra duwtje geven.
03:14
In fact, some sports organizations think
52
194998
2512
Enkele sportorganisaties menen zelfs
03:17
that caffeine gives athletes an unfair advantage
53
197510
3450
dat cafeïne atleten een oneerlijke voorsprong geeft
03:20
and have placed limits on its consumption.
54
200960
3348
en leggen beperkingen op wat betreft de consumptie ervan.
03:24
From 1972 until 2004,
55
204308
2812
Tussen 1972 en 2004
mochten Olympische atleten een bepaalde cafeïne-concentratie in het bloed
03:27
Olympic athletes had to stay below a certain blood-caffeine concentration
56
207120
4619
03:31
to compete.
57
211739
2381
niet overschrijden, voor deelname.
Natuurlijk zijn niet alle effecten van cafeïne even nuttig.
03:34
Of course, not all of caffeine's effects are so helpful.
58
214120
3609
03:37
It might make you feel better and more alert,
59
217729
2360
Je wordt er misschien wat blijer en alerter door,
03:40
but it can also raise your heart rate and blood pressure,
60
220089
3131
maar het kan ook je hartslag en bloeddruk verhogen,
03:43
cause increased urination or diarrhea,
61
223220
3190
een verhoogde plasfrequentie of diarree veroorzaken,
03:46
and contribute to insomnia and anxiety.
62
226410
3543
en bijdragen aan slapeloosheid en angstgevoelens.
03:49
Plus, the foods and beverages caffeine is found in
63
229953
2848
Bovendien hebben de voedingswaren en drankjes met cafeïne
03:52
have their own impacts on your body that have to be taken into account.
64
232801
5740
hun eigen impact op het lichaam waar je rekening mee moet houden.
03:58
Your brain can adapt to regular consumption of caffeine.
65
238541
3030
Je brein kan zich aanpassen aan een regelmatige cafeïne-consumptie.
04:01
If your adenosine receptors are perpetually clogged,
66
241571
3261
Als je adenosine-receptoren voortdurend bezet worden,
04:04
your body will manufacture extra ones.
67
244832
2888
zal je lichaam er extra aanmaken.
04:07
That way, even with caffeine around,
68
247720
2219
Zo kan adenosine, zelfs met cafeïne in de buurt,
04:09
adenosine can still do its job of signaling the brain to power down.
69
249939
5313
het brein aansporen om het rustig aan te doen.
Hierdoor heb je misschien meer en meer cafeïne nodig
04:15
That's why you may find you need to consume more and more caffeine
70
255252
3471
04:18
to feel as alert.
71
258723
2130
om even alert te blijven.
04:20
There are more and more adenosine receptors to block.
72
260853
3620
Meer en meer adenosine-receptoren moeten geblokkeerd worden.
Daardoor ga je ook, als je opeens stopt met cafeïne,
04:24
It's also why if you suddenly quit caffeine,
73
264473
2500
04:26
you may experience an unpleasant withdrawal.
74
266973
3221
mogelijk afkickverschijnselen vertonen.
04:30
With plenty of receptors and no competition,
75
270194
2299
Dankzij de vele receptoren en de weinige competitie,
04:32
adenosine can work overtime,
76
272493
2360
kan adenosine overuren kloppen,
04:34
causing symptoms like headaches,
77
274853
1620
wat symptomen veroorzaakt als hoofdpijn, vermoeidheid,
04:36
tiredness,
78
276473
1161
04:37
and depressed moods.
79
277634
2578
en een slecht humeur.
04:40
But in a few days, the extra adenosine receptors will disappear,
80
280212
4751
Maar na een paar dagen verdwijnen de extra adenosine-receptoren.
04:44
your body will readjust,
81
284963
2030
Je lichaam herstelt zich
04:46
and you'll feel just as alert as ever,
82
286993
2600
en je voelt je weer alert als vanouds,
04:49
even without an infusion of the world's most popular stimulant.
83
289593
3640
zelfs zonder consumptie van 's werelds populairste oppepper.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7