The history of tea - Shunan Teng

De geschiedenis van thee - Shunan Teng

6,859,084 views ・ 2017-05-16

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Tahlia Flora Nagekeken door: Peter van de Ven
Tijdens een dag lang ronddolen in het bos,
00:07
During a long day spent roaming the forest in search of edible grains and herbs,
0
7261
3829
zoekend naar eetbare granen en kruiden,
00:11
the weary divine farmer Shennong accidentally poisoned himself 72 times.
1
11090
5749
heeft de vermoeide, heilige boer Shennong zich per ongeluk 72 keer vergiftigd.
00:16
But before the poisons could end his life,
2
16839
2300
Maar voordat het gif een eind aan zijn leven kon maken,
00:19
a leaf drifted into his mouth.
3
19139
2481
dwarrelde er een boomblad in zijn mond.
00:21
He chewed on it and it revived him,
4
21620
2510
Hij kauwde erop en het verkwikte hem,
en zo hebben we thee ontdekt.
00:24
and that is how we discovered tea.
5
24130
2571
00:26
Or so an ancient legend goes at least.
6
26701
2861
Althans, zo gaat de aloude legende.
00:29
Tea doesn't actually cure poisonings,
7
29562
1899
Thee is eigenlijk geen remedie tegen gif,
00:31
but the story of Shennong,
8
31461
1621
maar het verhaal van Shennong,
00:33
the mythical Chinese inventor of agriculture,
9
33082
2458
de mythische Chinese uitvinder van de landbouw,
00:35
highlights tea's importance to ancient China.
10
35540
3142
benadrukt het belang van thee voor het oude China.
00:38
Archaeological evidence suggests tea was first cultivated there
11
38682
3129
Archeologisch bewijs suggereert
dat thee al 6.000 jaar geleden voor het eerst werd gekweekt in China,
00:41
as early as 6,000 years ago,
12
41811
2460
00:44
or 1,500 years before the pharaohs built the Great Pyramids of Giza.
13
44271
4264
of 1.500 jaar voordat de farao's de Grote Piramide van Gizeh bouwden.
00:48
That original Chinese tea plant
14
48535
1545
Die originele Chinese theeplant
00:50
is the same type that's grown around the world today,
15
50080
2872
is dezelfde soort die nu wereldwijd wordt verbouwd,
00:52
yet it was originally consumed very differently.
16
52952
2679
alleen werd het oorspronkelijk zeer anders geconsumeerd.
00:55
It was eaten as a vegetable or cooked with grain porridge.
17
55631
3660
Het werd gegeten als groente of gekookt met gierstkorrelpap.
00:59
Tea only shifted from food to drink 1,500 years ago
18
59291
3460
Thee veranderde pas 1.500 jaar terug van voedsel naar drank,
01:02
when people realized that a combination of heat and moisture
19
62751
3501
toen mensen beseften dat een combinatie van warmte en vocht
01:06
could create a complex and varied taste out of the leafy green.
20
66252
4740
een complex en gevarieerde smaak kon creëren van het bladgroen.
01:10
After hundreds of years of variations to the preparation method,
21
70992
3040
Na honderden jaren van verschillende voorbereidingsmethoden
01:14
the standard became to heat tea,
22
74032
2069
werd het de norm om thee te verhitten,
01:16
pack it into portable cakes,
23
76101
1891
samen te persen tot een blok,
01:17
grind it into powder,
24
77992
1714
te vermalen tot poeder,
01:19
mix with hot water,
25
79706
1497
te mixen met heet water
01:21
and create a beverage called muo cha, or matcha.
26
81203
4431
en als drank te bereiden genaamd muo cha of matcha.
01:25
Matcha became so popular that a distinct Chinese tea culture emerged.
27
85634
4507
Matcha werd zo populair dat er een unieke Chinese theecultuur ontstond.
01:30
Tea was the subject of books and poetry,
28
90141
2051
Thee was het onderwerp van boeken en poëzie,
01:32
the favorite drink of emperors,
29
92192
1791
de favoriete drank van keizers
01:33
and a medium for artists.
30
93983
1870
en werkmateriaal voor kunstenaars.
01:35
They would draw extravagant pictures in the foam of the tea,
31
95853
2850
Ze maakten extravagante tekeningen in de schuim van de thee,
01:38
very much like the espresso art you might see in coffee shops today.
32
98703
4229
net als de koffiekunst die je tegenwoordig in koffiebars ziet.
01:42
In the 9th century during the Tang Dynasty,
33
102932
2441
In de 9e eeuw tijdens de Tang-Dynastie
01:45
a Japanese monk brought the first tea plant to Japan.
34
105373
3981
bracht een Japanse monnik de eerste theeplant naar Japan.
01:49
The Japanese eventually developed their own unique rituals around tea,
35
109354
3889
De Japanners ontwikkelden uiteindelijk hun eigen theerituelen,
01:53
leading to the creation of the Japanese tea ceremony.
36
113243
3151
wat leidde tot de creatie van de Japanse theeceremonie.
01:56
And in the 14th century during the Ming Dynasty,
37
116394
2640
In de 14e eeuw tijdens de Ming-Dynastie
01:59
the Chinese emperor shifted the standard
38
119034
2250
heeft de Chinese keizer de norm omgezet
02:01
from tea pressed into cakes to loose leaf tea.
39
121284
3561
van samengeperste thee naar losse theebladeren.
02:04
At that point, China still held a virtual monopoly on the world's tea trees,
40
124845
3909
Toen had China nog een virtueel monopolie als het ging om 's werelds theebomen,
02:08
making tea one of three essential Chinese export goods,
41
128754
3662
zodat thee één van de drie essentiële Chinese exportgoederen was,
02:12
along with porcelain and silk.
42
132416
2439
naast porselein en zijde.
02:14
This gave China a great deal of power and economic influence
43
134855
2951
China vergaarde veel macht en economische invloed
02:17
as tea drinking spread around the world.
44
137806
2779
van het zich verspreiden van thee over de hele wereld.
02:20
That spread began in earnest around the early 1600s
45
140585
3038
Dat verspreiden begon pas serieus in de beginjaren 1600,
toen Nederlandse handelaren thee vervoerden naar Europa
02:23
when Dutch traders brought tea to Europe in large quantities.
46
143623
3572
in grote hoeveelheden.
Velen schrijven aan koningin Catharina van Braganza toe,
02:27
Many credit Queen Catherine of Braganza, a Portuguese noble woman,
47
147195
3530
een Portugese vrouw van adel,
02:30
for making tea popular with the English aristocracy
48
150725
3060
dat zij thee populair heeft gemaakt onder de Britse aristocratie
02:33
when she married King Charles II in 1661.
49
153785
4130
toen ze trouwende met koning Karel de Tweede in 1661.
02:37
At the time, Great Britain was in the midst of expanding its colonial influence
50
157915
3919
Toen was Groot-Brittannië volop bezig met de uitbouw van zijn koloniale invloed
02:41
and becoming the new dominant world power.
51
161834
2932
en het worden van de nieuwe, dominante wereldmacht.
02:44
And as Great Britain grew, interest in tea spread around the world.
52
164766
3820
Met de groei van Groot-Brittannië, verspreidde zich ook de interesse in thee.
02:48
By 1700, tea in Europe sold for ten times the price of coffee
53
168586
4609
Tegen 1700 was thee in Europa tien keer zo duur als koffie
02:53
and the plant was still only grown in China.
54
173195
3092
en de plant werd nog steeds enkel in China verbouwd.
02:56
The tea trade was so lucrative
55
176287
1557
De theehandel was zo winstgevend
02:57
that the world's fastest sailboat, the clipper ship,
56
177844
2687
dat 's werelds snelste zeilboot, het klipperschip,
03:00
was born out of intense competition between Western trading companies.
57
180531
4395
zijn oorsprong vond in een heftige concurrentiestrijd
tussen Westerse handelsondernemingen.
03:04
All were racing to bring their tea back to Europe first
58
184926
2569
Ze raceten om als eerste hun thee naar Europa te brengen
03:07
to maximize their profits.
59
187495
2281
en de meeste winst te maken.
03:09
At first, Britain paid for all this Chinese tea with silver.
60
189776
3880
Eerst betaalde Groot-Brittannië in zilver voor de Chinese thee.
03:13
When that proved too expensive,
61
193656
1564
Toen dat te duur bleek te zijn,
03:15
they suggested trading tea for another substance, opium.
62
195220
4469
stelden ze voor om thee te ruilen voor een ander middel, namelijk opium.
03:19
This triggered a public health problem within China
63
199689
2419
Dit veroorzaakte een volksgezondheidsprobleem in China,
03:22
as people became addicted to the drug.
64
202108
2688
want mensen raakten verslaafd aan het verdovende middel.
03:24
Then in 1839, a Chinese official ordered his men
65
204796
3242
Vervolgens heeft een Chinese ambtenaar in 1839 zijn mannen opgedragen
03:28
to destroy massive British shipments of opium
66
208038
2509
om gigantische Britse opiumleveringen te vernietigen
03:30
as a statement against Britain's influence over China.
67
210547
3380
uit protest tegen Britse invloeden over China.
03:33
This act triggered the First Opium War between the two nations.
68
213927
3671
Deze daad heeft de Eerste Opiumoorlog veroorzaakt tussen de twee landen.
03:37
Fighting raged up and down the Chinese coast until 1842
69
217598
3890
De strijd woedde langs de hele Chinese kust tot 1842
03:41
when the defeated Qing Dynasty ceded the port of Hong Kong to the British
70
221488
3949
toen de verslagen Qing-dynastie de haven Hong Kong afstond aan de Britten
03:45
and resumed trading on unfavorable terms.
71
225437
2694
en de handel voortzette onder ongunstige voorwaarden.
Meer dan een eeuw verzwakte de oorlog China's wereldwijde reputatie.
03:48
The war weakened China's global standing for over a century.
72
228131
3946
03:52
The British East India company also wanted to be able to grow tea themselves
73
232077
4741
De Britse 'East India company' wilde zelf ook thee verbouwen
03:56
and further control the market.
74
236818
2130
en de markt verder beheersen.
03:58
So they commissioned botanist Robert Fortune
75
238948
2443
Ze gaven plantkundige Robert Fortune de opdracht
04:01
to steal tea from China in a covert operation.
76
241391
3717
om thee vanuit China te stelen in een geheime operatie.
Hij vermomde zich en maakte een gevaarlijke reis
04:05
He disguised himself and took a perilous journey
77
245108
2371
04:07
through China's mountainous tea regions,
78
247479
1979
door China's bergachtige theegebieden,
04:09
eventually smuggling tea trees and experienced tea workers
79
249458
2970
vanwaar hij uiteindelijk theebomen en ervaren theewerkers smokkelde
04:12
into Darjeeling, India.
80
252428
2430
naar Darjeeling in India.
04:14
From there, the plant spread further still,
81
254858
2181
Van daaruit verspreidde de plant zich verder,
04:17
helping drive tea's rapid growth as an everyday commodity.
82
257039
4350
wat bijdroeg aan de snelle groei van thee als alledaags product.
04:21
Today, tea is the second most consumed beverage in the world after water,
83
261389
4310
Momenteel is thee de op één na meest genuttigde drank ter wereld na water,
04:25
and from sugary Turkish Rize tea,
84
265699
1750
en van zoete Turkse Rize thee,
04:27
to salty Tibetan butter tea,
85
267449
1991
tot zoute Tibetaanse boterthee,
04:29
there are almost as many ways of preparing the beverage
86
269440
2601
zijn er bijna net zoveel manieren om de drank te bereiden,
04:32
as there are cultures on the globe.
87
272041
2258
als er culturen in de wereld zijn.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7