The myth of Pandora’s box - Iseult Gillespie

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

Curiosity:

သိလိုစိတ်ဟာ

a blessing, or a curse?

ကောင်းချီးပေးတာ (သို့) ကျိန်စာလား

The paradoxical nature of this trait

ဒီဉာဉ်ရဲ့ ဝိရောဓိဆန်တဲ့ သဘာဝက

was personified for the ancient Greeks

ရှေးဟောင်း ဂရိတွေအတွက်တော့ ဒဏ္ဍာရီလာ

in the mythical figure of Pandora.

Pandora သဏ္ဌာန်မှာ လူပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ်တင်စားခဲ့တယ်။

According to legend,

ရိုးရာပုံပြင်အရတော့

she was the first mortal woman,

ပထမဦးဆုံး သေမျိုးဝင် အမျိုးသမီးပါ၊

whose blazing curiosity set a chain of earth-shattering events in motion.

ဒီပြင်းထန်တဲ့သိလိုစိတ်က ကမ္ဘာမြေ ကြေကွဲစရာ အဖြစ်ရဲ့အစဉ်အတန်းတစ်ခုကို အသက်သွင်းပေးတယ်။

Pandora was breathed into being by Hephaestus, God of fire,

မီးနတ်ဘုရားဖြစ်တဲ့ Hephaestus ကနေ Pandora အသက်သွင်းပေးခဲ့တယ်။

who enlisted the help of his divine companions to make her extraordinary.

သူ့ကို ထူးခြားစေဖို့ နတ်ဘုရား အပေါင်းရဲ့ အကူအညီကို ရယူပေးခဲ့တယ်။

From Aphrodite she received the capacity for deep emotion;

Aphrodite ဆီက နက်ရှိုင်းတဲ့ စိတ်ခံစားမှု အစွမ်းကို သူရရှိခဲ့တယ်။

from Hermes she gained mastery over language.

Hermes ဆီက ဘာသာစကား တစ်ဖက်ကမ်းခပ်အတတ်ရရှိခဲ့တယ်။

Athena gave the gift of fine craftsmanship and attention to detail,

Athena က လက်မှုအတတ်ပညာနဲ့ အသေးစိတ် ဂရုထားတတ်မှုကို ပေးခဲ့တယ်။

and Hermes gave her her name.

Hermes က သူ့ကို အမည် ပေးခဲ့တယ်။

Finally, Zeus bestowed two gifts on Pandora.

နောက်ဆုံး Zeus က Pandora ကို လက်ဆောင်နှစ်ခု အပ်နှင်းခဲ့တယ်၊

The first was the trait of curiosity,

ပထမတစ်ခုက သိလိုစိတ်ဉာဉ်ပါ၊

which settled in her spirit and sent her eagerly out into the world.

ဒါက သူ့ဝိဉာဉ်မှာ အသားကျနေပြီး သူ့ကို လောကကြီးထဲကို ထက်သန်စွာ ပို့ပေးခဲ့တာပါ။

The second was a heavy box, ornately curved, heavy to hold –

ဒုတိယက သေတ္တာကြီးတစ်လုံးပါ၊ ဆုပ်ကိုင်ဖို့ အပြောက်အမွှမ်းတွေနဲ့ ကွေ့ကောက်နေပြီး

and screwed tightly shut.

လုံနေအောင်ပိတ်ထားပါတယ်။

But the contents, Zeus told her, were not for mortal eyes.

ဒါပေမဲ့ ပါဝင်တာတွေက သေမျိုး မျက်လုံးတွေ အတွက် မဟုတ်ဘူးလို့ Zeus က မှာခဲ့တယ်။

She was not to open the box under any circumstance.

ဘယ်လိုအခြေအနေမှာဖြစ်ဖြစ် သူမဖွင့်ရဘူးပေါ့။

On earth, Pandora met and fell in love with Epimetheus, a talented titan

မြေပေါ်မှာ Pandora ဟာ ပါရမီထူးတဲ့ လူသန်ကြီး Epimetheus နဲ့ချစ်ကြိုက်မိတယ်။

who had been given the task of designing the natural world by Zeus.

Zeus ရဲ့ သဘာဝလောကကို ပုံစံထုတ်ဖို့ တာဝန်ပေးခံထားရသူပေါ့။

He had worked alongside his brother Prometheus,

သူဟာ အကိုဖြစ်တဲ့ Prometheus တွဲပြီး လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးတယ်။

who created the first humans

ပထမဆုံးလူသားတွေကို ဖန်ဆင်းခဲ့ပေမဲ့

but was eternally punished for giving them fire.

လူတွေကို မီးပေးတဲ့အတွက် ထာဝရ ပြစ်ဒဏ်ကျခံသူပါ။

Epimetheus missed his brother desperately,

Epimetheus ဟာ သူ့အကိုကို အသည်းအသန် သတိရပေမဲ့

but in Pandora he found another fiery-hearted soul for companionship.

Pandora ဆီမှာက အဖော်အဖြစ်နဲ့ တက်ကြွတဲ့ စိတ်နဲ့ နောက်ဝိဉာဉ်ကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်။

Pandora brimmed with excitement at life on earth.

Pandora ဟာ မြေပေါ်က ဘဝမှာ စိတ်လှုပ်ရှားမှုနဲ့ ပြည့်နေတယ်

She was also easily distracted and could be impatient,

ပတ်ဝန်းကျင်ကို မေးခွန်းထုတ်ဖို့ ပြင်းပြတဲ့ အသိသုတနဲ့ ဆန္ဒ ပေးထားတော့

given her thirst for knowledge and desire to question her surroundings.

သူဟာ အလွယ်တကူ အာရုံထွေပြီး သည်းမခံနိုင်ဖြစ်တတ်တယ်။

Often, her mind wandered to the contents of the sealed box.

မကြာခဏ သူ့စိတ်ဟာ အလုံပိတ်ထားတဲ့ သေတ္တာမှာ ပါတာတွေကို သိချင်နေမိတယ်။

What treasure was so great it could never be seen by human eyes,

လူသားမျက်လုံးတွေနဲ့ လုံးဝကြည့်မရလောက်အောင် ကြီးကျယ် ရတနာက ဘာမို့လဲ၊

and why was it in her care?

ဘာလို့ သူက စောင့်ရှောက်တာလဲ။

Her fingers itched to pry it open.

ဒါကို ကလော်ဖွင့်ဖို့ လက်ချောင်းတွေ တရွရွဖြစ်နေတယ်။

Sometimes she was convinced she heard voices whispering

တစ်ခါတစ်ခါ အတွင်းဘက်မှာ တီးတိုးစကားပြောသံတွေနဲ့

and the contents rattling around inside,

တဂျောက်ဂျောက်မြည်ကာ လွတ်ဖို့ အားစိုက်နေသလို

as if straining to be free.

ကြားရတယ်လို့ ယုံကြည်မိတယ်။

Its enigma became maddening.

၎င်းရဲ့ ပဟေဠိက စိတ်တိုစရုကောင်းလာတယ်။

Over time, Pandora became more and more obsessed with the box.

ကြာလာတော့ Pandora ဟာ သေတ္တာနဲ့ ပိုပိုပြီး ဥပါဒါန်ဖြစ်လာခဲ့တယ်။

It seemed there was a force beyond her control that drew her to the contents,

ပါဝင်တာတွေဆီ သူ့ကို ဆွဲခေါ်တဲ့ ထိန်းချုပ်မှုအလွန်မှာ အားတစ်ခုရှိနေပုံပါ။

which echoed her name louder and louder.

၎င်းက သူ့အမည်ကို ကျယ်သထက်ကျယ်ကာ ပဲ့တင်ထပ်ခဲ့တယ်။

One day she could bear it no longer.

တစ်နေ့မှာတော့ ဒီအသံကို သူ မခံနိုင်တော့ဘူး။

Stealing away from Epimetheus,

Epimetheus ဆီကနေ ခိုးထွက်ပြီး

she stared at the mystifying box.

မှင်တက်မိစေတဲ့ သေတ္တာကို စိုက်ကြည့်ခဲ့တယ်။

She’d take one glance inside,

အတွင်းဘက်ကို တစ်ချက်ကြည့်လိုက်ပြီး

then be able to rid her mind of it forever...

ဒါကို သူ့စိတ်ကို ဒါကနေ ထာဝရ ဖယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ်။

But at the first crack of the lid, the box burst open.

ဒါပေမဲ့ အဖုံးရဲ့ ပထမဆုံးအက်ရာမှာ သေတ္တာ တွန်းကန်ပွင့်သွားတယ်။

Monstrous creatures and horrendous sounds

သတ္တဝါကြီးတွေနဲ့ ကြောက်မက်ဖွယ်အသံတွေ

rushed out in a cloud of smoke and swirled around her, screeching and cackling.

မီးခိုးလုံးက ဆောင့်ထွက်လာပြီး ဝန်းကျင်မှာ စူးဝါးသံ၊ ဖြောက်ဖြောက်သံ ဝေ့နေတယ်၊

Filled with terror,

ကြောက်စိတ်နဲ့ပြည့်ကာ

Pandora clawed desperately at the air to direct them back into their prison.

Pandora ဟာ ၎င်တို့ရဲ့ထောင်ထဲကို ပြန်မောင်း ထုတ်ဖို့ လေထဲမှာ အသည်းအသန် ကုတ်ခြစ်ခဲ့တယ်။

But the creatures surged out in a gruesome cloud.

ဒါပေမဲ့ သတ္တဝါတွေဟာ စက်ဆုပ်ဖွယ် မီခိုးတစ်ခုမှာ တလိပ်လိပ်တက်နေတယ်။

She felt a wave of foreboding as they billowed away.

၎င်းတို့ တလိပ်လိပ်တက်စဉ်မှာ စိတ်ထင့်တဲ့ လှိုင်းတစ်ခုကို ခံစားမိတယ်။

Zeus had used the box as a vessel

Zeus ဟာ မကောင်းဆိုးဝါးရဲ့အင်အားစုတွေအတွက်

for all the forces of evil and suffering he’d created –

သေတ္တာကို သင်္ဘောအဖြစ် အသုံးပြပြီးသူဖန်တီးတာကို ဒုက္ခခံရင်း

and once released,

ထွက်သွားပြီဆိုတာနဲ့

they were uncontainable.

ပြင်းထန်သွားတယ်။

As she wept,

သူငိုနေခိုက်မှာ

Pandora became aware of a sound echoing from within the box.

သေတ္တာအတွင်းက အသံတစ်သံ ပဲ့တင်ထပ်နေတာ Pandora သတိပြုမိလာတယ်။

This was not the eerie whispering of demons,

မကောင်းဆိုးဝါးတွေရဲ့ ချောက်ချားဖွယ်တီးတိုးသံမဟုတ်ပေမဲ့

but a light tinkling that seemed to ease her anguish.

သူ့ရဲ့မချိတင်ကဲဝေဒနာကို သက်သာစေပုံရတဲ့ တချွင်ချွင်နဲ့ အလင်းတစ်ခုပါ။

When she once again lifted the lid and peered in,

နောက်တစ်ခါ အဖုံးကိုမပြီး ချောင်းကြည့်တဲ့အခါ

a warm beam of light rose out and fluttered away.

အလင်းတန်းနွေးနွေးတစ်ခု တက်လာပြီး တောင်ပံခတ်ပျံသွားတယ်။

As she watched it flickering in the wake of the evil she’d unleashed,

သူလွတ်လိုက်တဲ့ မကောင်းမှုနောက်ပိုင်း တဖျပ်ဖျပ်လှုပ်နေတာကြည့်ခိုက်မှာ

Pandora’s pain was eased.

Pandora ရဲ့နာကျင်မှုဟာ သက်သာခဲ့တယ်။

She knew that opening the box was irreversible –

သေတ္တာကိုဖွင့်တာ နဂိုအတိုင်း ပြန်မဖြစ်နိုင်တာ သိပေမဲ့

but alongside the strife, she’d set hope forth to temper its effects.

ပဋိပက္ခနဲ့တွဲပြီး ၎င်းရဲ့သက်ရောက်မှုတွေကို ပျော့ပြောင်းစေဖို့ မျှော်လင့်ထားခဲ့တယ်။

Today, Pandora’s Box suggests the extreme consequences

ယနေ့မှာတော့ Pandora’s Box ဟာ မသိမှုနဲ့ လက်ဆော့ခြင်းရဲ့

of tampering with the unknown –

လွန်ကဲတဲ့ အကျိုးဆက်တွေကို ညွှန်းပေမဲ့

but Pandora’s burning curiosity also suggests the duality that lies

Pandora ရဲ့ ပြင်းပြတဲ့ သိလိုစိတ်ဟာ လူသားရဲ့ စုံစမ်းမှု ဗဟိုမှာတည်ရှိတဲ့

at the heart of human inquiry.

ဒွန်တွဲနေမှုကိုလည်း ညွှန်းပါတယ်။

Are we bound to investigate everything we don’t know,

ကျွန်ုပ်တို့မသိတာတိုင်းကို စူးစမ်းဖို့၊ မြေကြီးကို ထပ်ပြီး

to mine the earth for more –

တူးဖော်ဖို့က သေချာပါတယ်၊

or are there some mysteries

(သို့)မရှင်းပဲထားတာ ပိုကောင်းတဲ့

that are better left unsolved?

လျှို့ဝှက်ဆန်းကျယ်မှုတွေရှိလားပေါ့။