Why do we feel nostalgia? - Clay Routledge

Translator: Ростислав Голод Reviewer: Hanna Baradzina

In the late 17th century,

Напрыканцы XVII стагоддзя

a medical student named Johannes Hofer noticed a strange illness

студэнт-медык па імені Ёханэс Хофер заўважыў дзіўную хваробу,

affecting Swiss mercenaries serving abroad.

на якую хварэлі швейцарскія найміты, што служылі ў іншаземных войсках.

Its symptoms,

Яе сімптомы,

including fatigue,

уключаючы стому,

insomnia,

бяссонне,

irregular heartbeat,

арытмію,

indigestion,

нястраўнасць

and fever were so strong,

і нават гарачку, былі да таго моцнымі,

the soldiers often had to be discharged.

што хворых жаўнераў нават часта прыходзілася звальняць.

As Hofer discovered, the cause was not some physical disturbance,

Як заўважыў Хофер, прычынай было не нейкае медычнае захворванне,

but an intense yearning for their mountain homeland.

а моцная туга па гарыстай радзіме.

He dubbed the condition nostalgia,

Ён назваў гэты стан настальгіяй,

from the Greek "nostos" for homecoming

ад грэчаскіх словаў nostros «вяртанне дадому»

and "algos" for pain or longing.

і algos «боль ці туга».

At first, nostalgia was considered a particularly Swiss affliction.

Спачатку настальгію лічылі пакутай, уласцівай толькі швейцарцам.

Some doctors proposed that the constant sound of cowbells in the Alps

Некаторыя дактары меркавалі, быццам няспынны перагук

caused trauma to the ear drums and brain.

званочкаў альпійскіх кароў шкодзіў барабаннай перапонцы і мозгу.

Commanders even forbade their soldiers from singing traditional Swiss songs

Камандзіры навад забаранялі жаўнерам пець традыцыйныя швейцарскія песні,

for fear that they'd lead to desertion or suicide.

маўляў, яны прыводзілі да дэзерцірства або самагубства.

But as migration increased worldwide, nostalgia was observed in various groups.

Але з цягам часу міграцыя распаўсюдзілася па свеце,

і настальгію пачалі заўважаць і ў іншых народаў.

It turned out that anyone separated from their native place for a long time

Выявілася, што перажываць настальгію мог кожны чалавек,

was vulnerable to nostalgia.

надоўга адрэзаны ад родных мясцінаў.

And by the early 20th century,

Да пачатку ХХ стагоддзя

professionals no longer viewed it as a neurological disease,

медыкі больш не лічылі яе неўралагічным захворваннем,

but as a mental condition similar to depression.

а псіхалагічным станам, падобным да дэпрэсіі.

Psychologists of the time speculated

Псіхолагі таго часу строілі здагадкі,

that it represented difficulties letting go of childhood,

што ў яе аснове ляжаць цяжкасці расставання з дзяцінствам

or even a longing to return to one's fetal state.

ці нават жаданне вярнуцца ў становішча эмбрыёна.

But over the next few decades,

Але праз колькі наступных дзесяцігоддзяў

the understanding of nostalgia changed in two important ways.

разуменне настальгіі змянілася ў двух вельмі істотных напрамках.

Its meaning expanded from indicating homesickness

Гэта слова пачало азначаць не толькі тугу па радзіме,

to a general longing for the past.

але і агульны смутак па мінулых гада́х.

And rather than an awful disease,

Яе больш не лічылі страшнай хваробаю,

it began to be seen as a poignant and pleasant experience.

а ў праявах настальгіі пачалі бачыць нешта чуллівае і прыемнае.

Perhaps the most famous example of this

Магчыма, самы знакаміты яе прыклад

was captured by French author Marcel Proust.

быў апісаны у рамане французскага пісьменніка Марсэля Пруста.

He described how tasting a madeleine cake he had not eaten since childhood

Ён распавядаў, як смак «мадленак», якія галоўны герой не каштаваў з дзяцінства,

triggered a cascade of warm and powerful sensory associations.

выклікаў у памяці цэлы букет пяшчотных і даволі моцных пачуццёвых асацыяцый.

So what caused such a major reversal in our view of nostalgia?

Але што ж выклікала такія карэнныя змены ў нашым поглядзе на настальгію?

Part of it has to do with science.

Часткова гэта тычыцца навукі.

Psychology shifted away from pure theory

Псіхалогія змяніла акцэнт з чыстай тэорыі

and towards more careful and systematic empirical observation.

да больш уважлівага і сістэматычнага эмпірычнага назірання.

So professionals realized that many of the negative symptoms

І псіхолагі зразумелі, што шмат якія негатыўныя сімптомы,

may have been simply correlated with nostalgia

хутчэй за ўсё, супалі з настальгіяй,

rather than caused by it.

а не былі ёй выкліканы.

And, in fact, despite being a complex emotional state

І, насамрэч, уяўляючы сабой складаны эмацыянальны стан,

that can include feelings of loss and sadness,

які можа ўключаць такія пачуцці, як страта і журба,

nostalgia doesn't generally put people in a negative mood.

настальгія звычайна не выклікае ў людзей дрэнны настрой.

Instead, by allowing individuals to remember personally meaningful

Наадварот, дапамагаючы прыгадаць асабіста значныя і прыемныя ўспаміны,

and rewarding experiences they shared with others,

што звязаны з іншымі людзьмі,

nostalgia can boost psychological well-being.

настальгія можа палепшыць псіхалагічнае здароўе.

Studies have shown that inducing nostalgia in people

Згодна з вынікамі даследаванняў, наўмысны выклік настальгіі

can help increase their feelings of self-esteem and social belonging,

дапамагае ўзмацніць адчуванне падыспытнымі самаацэнкі і сацыяльнай прыналежнасці,

encourage psychological growth,

стымуляваць псіхалагічны рост

and even make them act more charitably.

і нават прымусіць іх быць больш шчодрымі.

So rather than being a cause of mental distress,

Таму замест таго, каб выклікаць псіхалагічнае захворванне,

nostalgia can be a restorative way of coping with it.

настальгія можа быць сродкам аднаўлення, што дапаможа пераадолець яго.

For instance, when people experience negative emotional states,

Напрыклад, калі людзі сутыкаюцца з негатыўнымі эмацыянальнымі станамі,

they tend to naturally use nostalgia to reduce distress

натуральна яны больш будуць выкарыстоўваць настальгію,

and restore well-being.

каб паменшыць стрэс і аднавіць добрае самаадчуванне.

Today, it seems that nostalgia is everywhere,

Здаецца, што сёння настальгія ўсюды,

partially because advertisers have discovered how powerful it is

асабліва таму, што рэкламшчыкі спазналі,

наколькі яна можа быць моцнай у якасці тэхналогіі маркетынга.

as a marketing technique.

It's tempting to think of this as a sign of us being stuck in the past,

Лёгка разважаць пра настальгію, як быццам нехта завязнуў у мінулым,

but that's not really how nostalgia works.

але насамрэч яе прызначэнне іншае.

Instead, nostalgia helps us remember that our lives can have meaning and value,

Наадварот, настальгія нагадвае пра тое, што наша жыццё мае сэнс і каштоўнасць,

helping us find the confidence and motivation

дапамагаючы нам набыць неабходныя ўпэўненасць і матывацыю,

to face the challenges of the future.

каб сустрэцца з магчымымі выпрабаваннямі будучыні.