Julian Treasure: Why architects need to use their ears

Julian Treasure: Neden mimarların kulaklarını kullanmaya ihtiyaçları var?

Translator: Morton Bast Reviewer: Thu-Huong Ha

Çeviri: duygu Sezgin Gözden geçirme: Meric Aydonat

It's time to start designing for our ears.

Kulaklarımız için tasarım yapmanın vakti geldi.

Architects and designers tend to focus

Mimarlar ve tasarımcılar özellikle bunların üzerine

exclusively on these.

odaklanma eğilimindedirler.

They use these to design with and they design for them,

Tasarlamak için bunları kullanıyor ve bunlar için tasarlıyorlar

which is why we end up sitting in restaurants that look

ve bu yüzden sonunda böyle görünen

like this — (loud crowd noise) — and sound like this,

ve böyle duyulan - (kalabalık sesi) - restoranlarda oturuyor,

shouting from a foot away to try and be heard

bir adım ötemizde oturan, birlikte yemek yediğimiz kişiye

by our dinner companion,

kendimizi duyurabilmek için bağırıyoruz,

or why we get on airplanes -- (flight attendant announcements) -- which cost 200 million pounds,

ya da bindiğimiz uçaklarda -- (uçuş görevlilerinin anonsları) -ki bunlar 200 milyon pound'a mal oluyor,

with somebody talking through an old-fashioned telephone handset

ucuz bir stereo sisteme sahip, eski moda telefon ahizesi

on a cheap stereo system,

üzerinden konuşan biri

making us jump out of our skins.

yüreğimizi ağzımıza getiriyor.

We're designing environments that make us crazy. (Laughter)

Bizi çıldırtan ortamlar tasarlıyoruz (Kahkahalar)

And it's not just our quality of life which suffers.

ve yalnızca yaşam kalitemiz değil,

It's our health,

sağlımız da zarar görüyor,

our social behavior, and our productivity as well.

sosyal davranışlarımız ve elbette verimliliğimiz de.

How does this work? Well, two ways.

Peki bu nasıl işliyor? Bunun iki yolu var.

First of all, ambience. I have a whole TEDTalk about this.

Öncelikle ortam. Bununla ilgili bir TEDTalk'um var.

Sound affects us physiologically, psychologically,

Ses bizi sürekli fizyolojik, psikolojik

cognitively and behaviorally all the time.

bilişsel ve davranışsal olarak etkiliyor.

The sound around us is affecting us

Etrafımızdaki ses duygularımızı etkiliyor,

even though we're not conscious of it.

biz bunun bilincinde olmasak bile.

There's a second way though, as well.

İkinci bir yol daha var.

That's interference. Communication requires sending

Buna müdahale denir. İletişim, gönderim ve alım gerektirir

and receiving, and I have another whole TEDTalk

ve bilinçli dinlemenin önemi üzerine

about the importance of conscious listening,

bir TEDTalk'um daha var,

but I can send as well as I like,

fakat ben istediğim gibi gönderimlerde bulunabilir

and you can be brilliant conscious listeners.

sizler de mükemmel bilince sahip dinleyiciler olabilirsiniz.

If the space I'm sending it in is not effective,

Eğer gönderimde bulunduğum alan etkili değilse

that communication can't happen.

iletişim gerçekleşemez.

Spaces tend to include noise and acoustics.

Boş alanlar gürültü ve akustik barındırma eğilimindedirler.

A room like this has acoustics, this one very good acoustics.

Böylesi bir oda akustiğe sahiptir, buradaki akustik oldukça iyi.

Many rooms are not so good.

Birçok oda bu kadar iyi değil.

Let me give you some examples from a couple of areas

Size hepimizin önemsediğini düşündüğüm

which I think we all care about: health and education.

iki alandan örnekler göstereyim: Sağlık ve Eğitim.

(Hospital noises) When I was visiting my terminally ill father

(Hastane sesleri) Ölümcül hastalığı olan babamı hastahanede

in a hospital, I was asking myself,

ziyaret ettiğimde kendime şunu sordum,

how does anybody get well in a place that sounds like this?

bu seslerin olduğu bir ortamda insan nasıl iyileşebilir?

Hospital sound is getting worse all the time.

Hastahane sesi gittikçe daha da kötüleşiyor.

Noise levels in hospitals have doubled

Hastahanelerdeki gürültü oranı son birkaç yılda

in the last few years, and it affects not just the patients

ikiye katlandı ve bu sadece hastaları değil

but also the people working there.

orada çalışan insanları da etkiliyor.

I think we would like for dispensing errors to be zero,

Bence yapılan reçete hatalarını sıfıra indirmemiz gerekir,

wouldn't we? And yet, as noise levels go up, so do

değil mi? Yine de gürültü seviyesi arttıkça

the errors in dispensing made by the staff in hospitals.

hastane çalışanlarının reçete hataları da bir o kadar artıyor.

Most of all, though, it affects the patients,

Yine de bu, en çok hastaları etkiliyor

and that could be you, it could be me.

ve bu siz de olabilirdiniz, ben de.

Sleep is absolutely crucial for recovery.

Uyku, tedavi için kesinlikle hayati bir öneme sahip.

It's when we regenerate, when we rebuild ourselves,

Bu kendimizi yenilediğimiz, yeniden yapılandırdığımız zaman

and with threatening noise like this going on,

ve bu kadar tehdit edici gürültü arasında

your body, even if you are able to sleep, your body

vücudunuz, uyuyabilseniz bile, size

is telling you, "I'm under threat. This is dangerous."

"Tehdit altındayım. Bu tehlikeli." diyor.

And the quality of sleep is degraded, and so is our recovery.

Uyku kaliteniz de iyileşme süreciniz de geriye çekiliyor.

There are just huge benefits to come

Sağlık hizmetlerinde kulaklarımıza göre

from designing for the ears in our health care.

tasarım yapmak büyük oranda kazanç sağlar.

This is an area I intend to take on this year.

Bu sene üzerine gitmeyi düşündüğüm alan bu.

Education.

Eğitim.

When I see a classroom that looks like this,

Böyle görünen bir sınıfla karşılaşınca,

can you imagine how this sounds?

nasıl sesler duyacağınızı tahmin edebiliyor musunuz?

I am forced to ask myself a question.

Kendime şu soruyu sormak zorunda kalıyorum

("Do architects have ears?") (Laughter)

("Mimarların kulakları var mı?") (Gülüşmeler)

Now, that's a little unfair. Some of my best friends

Şimdi, bu biraz haksızlık olur. Bazı yakın arkadaşlarım

are architects. (Laughter) And they definitely do have ears.

mimar (Gülüşmeler) ve kesinlikle kulakları var.

But I think sometimes they don't use them

Ama bazen, bina tasarlarken onları pek

when they're designing buildings. Here's a case in point.

kullanmadıklarını düşünüyorum. İşte size bir örnek.

This is a 32-million-pound flagship academy school

Bu 32 milyon pound maliyetinde bir öncül bir akademi,

which was built quite recently in the U.K. and designed

yakın zamanda İngiltere'de kuruldu ve

by one of Britain's top architects.

İngiltere'nin en iyi mimarlarından biri tasarladı.

Unfortunately, it was designed like a corporate

Malesef, bir şirketin genel merkezi gibi tasarlanmıştı

headquarters, with a vast central atrium

büyük bir avluya sahipti

and classrooms leading off it with no back walls at all.

ve sınıfların arka duvarları yoktu.

The children couldn't hear their teachers.

Çocuklar öğretmenlerini duyamıyorlardı.

They had to go back in and spend 600,000 pounds

Sonradan duvar koymak için gidip 600.000 pound

putting the walls in. Let's stop this madness

daha harcadılar. Şu açık sınıf çılgınlığa

of open plan classrooms right now, please.

artık bir son verelim, lütfen.

It's not just these modern buildings which suffer.

Sorun sadece modern yapılarda değil.

Old-fashioned classrooms suffer too.

Eski moda sınflar da sorunlu.

A study in Florida just a few years ago found

Florida'da birkaç yıl önce yapılan bir çalışmaya göre,

that if you're sitting where this photograph was taken

bu fotoğrafın çekildiği dördüncü sırada oturduğunuz takdirde

in the classroom, row four, speech intelligibility

konuşmanın anlaşılma oranı kabaca

is just 50 percent.

yüzde 50 oranında kalıyor.

Children are losing one word in two.

Çocuklar her iki kelimeden birini kaçırıyor.

Now that doesn't mean they only get half their education,

Bu elbette eğitimlerinin yarısını aldıkları anlamına gelmez,

but it does mean they have to work very hard

ama ne olup bittiğini anlayabilmeleri için

to join the dots and understand what's going on.

çok fazla çaba sarfetmeleri gerektiği anlamına gelir.

This is affected massively by reverberation time,

Bu büyük oranda yankı süresinden kaynaklanır,

how reverberant a room is.

odanın ne kadar yankı yaptığına bağlı.

In a classroom with a reverberation time of 1.2 seconds,

1.2 saniye yankı süresine sahip bir sınıf,

which is pretty common, this is what it sounds like.

ki oldukça sık görülür, sesler genellikle şöyledir.

(Inaudible echoing voice)

(Duyulmayan, yankılanan ses)

Not so good, is it?

Pek iyi değil, öyle değil mi?

If you take that 1.2 seconds down to 0.4 seconds

Eğer bu 1.2 saniyeyi, akustik araçlar,

by installing acoustic treatments, sound absorbing materials

ses emici malzemeler vb. şeyler yükleyerek 0.4 saniyeye indirirseniz,

and so forth, this is what you get.

elde ettiğimiz şey bu.

Voice: In language, infinitely many words can be written

Ses: Dilde, küçük bir harf grubu aracılığıyla

with a small set of letters. In arithmetic,

sonsuz kelime yazılabilir. Aritmetikte,

infinitely many numbers can be composed

basit bir sıfırın yardımıyla sadece

from just a few digits with the help of the simple zero.

birkaç rakam sonsuz değişik sayı oluşturabilir.

Julian Treasure: What a difference.

Julian Treasure: Ne fark ama.

Now that education you would receive,

Şimdi burada alacağınız eğitimde,

and thanks to the British acoustician Adrian James

-ayrıca İngiliz akustikçi Adrian James'e bu simülasyonlar için

for those simulations. The signal was the same,

çok teşekkür ederim- Sinyal aynıydı,

the background noise was the same.

arka plan sesleri aynıydı.

All that changed was the acoustics of the classroom

Bu iki örnekte değişen sadece

in those two examples.

sınıfın akustiğiydi.

If education can be likened to watering a garden,

Eğer eğitimi bahçe sulamaya beznetirsek,

which is a fair metaphor, sadly, much of the water

ki adil bir metafor, ne yazık ki, suyun büyük kısmı

is evaporating before it reaches the flowers,

çiçeklere ulaşamadan buharlaşıyor,

especially for some groups,

özellikle bazı gruplar için...

for example, those with hearing impairment.

Örneğin, işitme bozukluğu olanlar.

Now that's not just deaf children. That could be any child

Bunlar sadece işitme engelli çocuklar da değil. Nezle olan

who's got a cold, glue ear, an ear infection,

ya da kulak nezlesi, kulak enfeksiyonu olan

even hay fever. On a given day, one in eight children

hatta saman nezlesi olan çocuklar. Herhangi bir günde,

fall into that group, on any given day.

her 8 çocuktan biri bu grup içinde yer alıyor.

Then you have children for whom English is a second language,

Sonra İngilizce ikinci dili olan çocuklar da var

or whatever they're being taught in is a second language.

ya da ikinci dil olarak başka ne öğreniyorlarsa...

In the U.K., that's more than 10 percent of the school population.

İngiltere'de bu okul nüfusunun yüzde 10'dan fazlası.

And finally, after Susan Cain's wonderful TEDTalk in February,

Sonunda, Susan Cain'in şubat ayındaki harika TEDTalk'undan sonra

we know that introverts find it very difficult to relate

gürültülü bir ortamda grup çalışması yaptıkları zaman,

when they're in a noisy environment doing group work.

içine kapanık çocukların ilişki kurmakta ne kadar zorlandığını biliyoruz.

Add those up. That is a lot of children

Onları da ekleyin. Düzgün eğitim alamayan

who are not receiving their education properly.

çok fazla çocuk var.

It's not just the children who are affected, though.

Ancak bundan etkilenen sadece çocuklar değil.

(Noisy conversation) This study in Germany found

(Gürültülü konuşma) Almanya'da yapılan bu çalışma,

the average noise level in classrooms is 65 decibels.

sınıflardaki ortalama gürültü seviyesinin 65 desibel olduğunu gösterdi.

I have to really raise my voice to talk over 65 decibels

65 desibelin üzerinde konuşmak için sesimi gerçekten yükseltmek zorundayım

of sound, and teachers are not just raising their voices.

ve öğretmenler sadece seslerini yükseltmiyor.

This chart maps the teacher's heart rate

Bu grafik, öğretmenin gürültü seviyesine karşı oluşan

against the noise level.

kalp ritmini gösteriyor.

Noise goes up, heart rate goes up.

Gürültü artıkça, kalp atışı da artar.

That is not good for you.

Bu sizin için iyi değil.

In fact, 65 decibels is the very level at which this big survey

Aslında 65 desibel, bu büyük çaplı araştırmanın

of all the evidence on noise and health found that, that is

gürültü ve sağlık alanında bulduğu tüm kanıtların gösterdiği üzere,

the threshold for the danger of myocardial infarction.

miyokardiyal enfarktüs tehlikesi için eşik değeridir.

To you and me, that's a heart attack.

Sizin ve benim için bunun anlamı kalp krizi.

It may not be pushing the boat out too far to suggest

Birçok öğretmenin, bu tarz öğretim ortamlarında her gün eğitim verdikleri için,

that many teachers are losing significant life expectancy

yaşama dair beklentisi ciddi oranda

by teaching in environments like that day after day.

kayboluyor dersek sanırım abartmış olmayız..

What does it cost to treat a classroom

Bir sınıfın yankı süresini 0.4 saniyeye

down to that 0.4-second reverberation time?

çekmenin maliyeti nedir?

Two and a half thousand pounds.

İki buçuk bin pound.

And the Essex study which has just been done in the U.K.,

Yakın zamanda İngiltere Essex'de yapılan çalışma,

which incidentally showed that when you do this,

gösteriyor ki, burada sadece işitme özürlü

you do not just make a room that's suitable

çocuklar için uygun bir oda değil

for hearing-impaired children, you make a room

davranışların geliştiği bir oda yaratmış oluyorsunuz

where behavior improves, and results improve significantly,

ve sonuçlarda ciddi ilerlemeler var,

this found that sending a child out of area to a school

bu çalışma, eğer böyle bir odanız yoksa, bir çocuğu

that does have such a room, if you don't have one,

bu tarz bir odaya sahip olan bir okula göndermenin maliyetinin,

costs 90,000 pounds a year.

yılda 90.000 Pound olduğunu gösterdi.

I think the economics are pretty clear on this.

Buradaki ekonomi oldukça açık.

I'm glad that debate is happening on this.

Bu konuda tartışmalar olmasına sevindim.

I just moderated a major conference in London

Birkaç hafta önce Londra'da,

a few weeks ago called Sound Education,

Ses Eğitimi adı verilen büyük bir konferans yönettim

which brought together top acousticians,

bu konferans önde gelen akustikçileri,

government people, teachers, and so forth.

hükümet üyelerini, öğretmenler vb. bir araya getirdi.

We're at last starting to debate this issue, and the benefits

Sonunda bu sorun üzerine tartışmaya başladık ve eğitimde

that are available for designing for the ears in education,

kulaklar için tasarlamaya olanak sağlayan bu durumun sağladığı fayda,

unbelievable.

inanılmaz.

Out of that conference, incidentally, also came

Bu konferansın sonucu olarak,

a free app which is designed to help children study

çocukların evde, örneğin gürültülü bir mutfakta

if they're having to work at home, for example,

ders calismalarina yardımcı olmak

in a noisy kitchen.

üzere tasarlanmış ücretsiz bir uygulama geliştirildi.

And that's free out of that conference.

Bu konferansta ücretsiz yapıldı.

Let's broaden the perspective a little bit

Haydi biraz bakış açımızı genişletelim

and look at cities.

ve şehirlere bakalım.

We have urban planners.

Şehir planlayıcılarımız var.

Where are the urban sound planners?

Kentsel ses planlayıcıları nerede?

I don't know of one in the world, and the opportunity is there

Dünyada kimse var mı bilmiyorum ama bu

to transform our experience in our cities.

şehir yaşantımızı dönüştürmek için bir fırsat.

The World Health Organization estimates

Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa nüfusunun

that a quarter of Europe's population is having its sleep

dörtte birinin uyku kalitesinin, kentsel gürültü tarafından

degraded by noise in cities. We can do better than that.

düşürüldüğünü tahmin ediyor. Biz bundan daha iyisini yapabiliriz.

And in our offices, we spend a lot of time at work.

Ofislerimizde zamanın çoğunu çalışarak geçiriyoruz.

Where are the office sound planners?

Ofis ses planlayıcıları nerede?

People who say, don't sit that team next to this team,

"Bu takımı şu takımın yanına koymayın, çünkü bu takım gürültüyü

because they like noise and they need quiet.

diğeri ise sessizliği seviyor" diyebilecek insanlar.

Or who say, don't spend all your budget on a huge screen

Ya da "Bütün bütçenizi konferans salonundaki

in the conference room,

geniş ekran için harcamayın" dedikten sonra

and then place one tiny microphone

30 kişilik bir masanın ortasına küçük bir

in the middle of a table for 30 people. (Laughter)

mikrofon yerleştirecek insanlar. (Kahkaha)

If you can hear me, you can understand me

Beni duyabiliyorsan, beni görmeden anlayabilirsin

without seeing me. If you can see me without hearing me,

Eğer beni gördüğün halde duyamıyorsan,

that does not work.

bu işe yaramaz.

So office sound is a huge area, and incidentally,

Yani ofis sesleri geniş bir alan ve ofislerdeki gürültü

noise in offices has been shown to make people

insanları daha az yararlı,

less helpful, less enjoy their teamwork,

takım çalışmasından daha az zevk alan

and less productive at work.

ve daha az verimli kişiler haline getiriyor.

Finally, we have homes. We use interior designers.

Son olarak, evlerimiz var. Evlerde iç mimarları kullanıyoruz.

Where are the interior sound designers?

İç mekan ses tasarımcıları nerede?

Hey, let's all be interior sound designers,

Şimdi hepimiz iç mekan ses tasarımcıları olalım,

take on listening to our rooms and designing sound

odalarımızı dinleyip etkili ve uygun

that's effective and appropriate.

sesler tasarlayalım.

My friend Richard Mazuch, an architect in London,

Arkadaşım Richard Mazuch, Londra'da bir mimar,

coined the phrase "invisible architecture."

"görünmez mimari" ifadesini icat etti.

I love that phrase.

Bu ifadeyi seviyorum.

It's about designing, not appearance, but experience,

Bu tasarımla ilgili, görünümle değil fakat deneyimle ilgili,

so that we have spaces that sound as good as they look,

böylece iyi göründükleri kadar kulağa da iyi gelen,

that are fit for purpose, that improve our quality of life,

amacına uygun, yaşam kalitemizi yükselten,

our health and well being, our social behavior

sağlığımızı, sosyal davranışlarımız ve verimliliğimizi

and our productivity.

artıran mekanlara sahip olabiliriz

It's time to start designing for the ears.

Kulaklar için tasarlamaya başlamanın zamanı geldi.

Thank you. (Applause)

Teşekkür ederim. (Alkış)

(Applause)

(Alkış)

Thank you. (Applause)

Teşekkür ederim. (Alkış)