Cameron Herold: Let's raise kids to be entrepreneurs

Cameron Herold: Çocukları girişimci olmak üzere eğitelim!

Çeviri: Filiz Topçam Gözden geçirme: osman oguz ahsen

I would be willing to bet I'm the dumbest guy in the room,

Odadaki en akılsız adam olduğuma iddiaya girebilirim;

because I couldn't get through school; I struggled with school.

Çünkü tahsilimi bitiremedim. Okulda hep bocaladım.

Ancak çok erken yaşta parayı sevdiğimi,

But I knew at a very early age that I loved money, I loved business

ticareti sevdiğimi,

and I loved this entrepreneurial thing.

bu girişimcilik işini sevdiğimi fark ettim

I was raised to be an entrepreneur.

Girişimci olmak üzere yetiştirilmiştim.

What I've been really passionate about ever since --

O zamandan beri – ve bu konudan hiç bahsetmemiştim

and I've never spoken about this ever, until now --

ama bugüne kadar – yani bunu ilk kez birilerine

so this is the first time anyone's heard it,

anlatıyorum, tabii üç gün önce “Neden bahsediyorsun?” diye soran karıma

except my wife, three days ago.

yaptığım açıklama hariç – gerçekten tutkuyla bağlı olduğum tek şey

She said, "What are you talking about?"

I told her that I think we miss an opportunity

girişimci niteliklere sahip çocukları bulma,

onları eğitme ya da onlara

to find these kids who have the entrepreneurial traits,

girişimciliğin aslında harika bir şey olduğunu

and to groom them or show them

gösterme fırsatını

that being an entrepreneur is actually a cool thing.

kaçırdığımız fikridir.

It's not something that is a bad thing and is vilified,

Bu kötü bir şey değildir ve sadece birçok

toplumda olduğu gibi, iftiraya uğramıştır.

which is what happens in a lot of society.

Kids, when we grow up, have dreams,

Çocukların hayalleri vardır.

and we have passions, and we have visions,

Tutkularımız ve hayallerimiz vardır.

and somehow we get those things crushed.

Bir şekilde bu şeyleri ezip geçeriz.

We get told that we need to study harder

Bize daha çok çalışmamız, daha çok odaklanmamız

or be more focused or get a tutor.

ya da özel öğretmen tutmamız gerektiği söylenir.

My parents got me a tutor in French, and I still suck in French.

Benim ailem de bana Fransızca öğretmeni tutmuştu ve

Fransızcam halen berbat.

Two years ago,

İki yıl önce, MIT’in girişimcilik yüksek lisansı programında

I was the highest-rated lecturer at MIT's Entrepreneurial Master's Program.

en itibarlı öğretim görevlisiydim.

It was a speaking event in front of groups of entrepreneurs

Dünyanın dört bir yanından girişimci gruplarının önünde konuşma yapıyordum.

from around the world.

İkinci sınıftayken, şehir çapında bir konuşma yarışmasını kazandım

When I was in grade two, I won a citywide speaking competition,

ama hiç kimse bana

but nobody had ever said, "Hey, this kid's a good speaker.

“Hey, bu çocuk çok iyi bir konuşmacı.

He can't focus, but he loves walking around and getting people energized."

Odaklanamıyor ama etrafta dolanıp insanları canlandırmayı çok seviyor” demedi.

No one said, "Get him a coach in speaking."

Hiç kimse “ona bir konuşma koçu tutun” demedi.

They said, get me a tutor in what I suck at.

En başarısız olduğum derste özel öğretmen tutun dediler.

Kısacası, çocuklar bu özellikleri gösterirler.

So as kids show these traits -- and we need to start looking for them --

Bizim de bu özellikleri aramaya başlamamız gerek.

I think we should be raising kids to be entrepreneurs instead of lawyers.

Bence çocukları avukat yerine

girişimci olmak üzere yetiştirmeliyiz.

Ne yazık ki okul sistemi

Unfortunately, the school system is grooming this world to say,

bu dünyayı

"Let's be a lawyer," or, "Let's be a doctor."

“Hey, avukat olalım ya da doktor olalım” demek üzere eğitiyor

We're missing that opportunity,

ve bir fırsatı kaçırıyoruz; çünkü

because no one ever says, "Hey, be an entrepreneur."

hiç kimse “Hey, girişimci” olalım demiyor.

Entrepreneurs are people -- we have a lot of them in this room --

Girişimciler – bu odada onlardan çok var – bu fikirlere ve bu tutkulara

who have ideas and passions or see these needs in the world

sahip olan ya da dünyadaki bu ihtiyaçları gören ve ayağa kalkıp bunları

and decide to stand up and do it.

karşılamaya karar veren insanlardır.

And we put everything on the line to make that stuff happen.

Üstelik başarmak için her şeyi riske atarız.

We have the ability to get the groups of people around us

Bizimle bu rüyayı gerçekleştirmek isteyen insanları

etrafımızda toplayabilme kabiliyetimiz de vardır.

that want to build that dream with us.

And I think if we could get kids to embrace the idea at a young age,

Bence çocukların genç yaşta girişimci olma fikrini

benimsemesini sağlayabilirsek,

of being entrepreneurial,

we could change everything in the world that's a problem today.

dünyada bugün sorun olan her şeyi değiştirebiliriz.

Every problem out there, somebody has the idea for.

Etrafımızdaki her sorun için birilerinin bir fikri var.

And as a young kid, nobody can say it can't happen,

Hiç kimse, küçük bir çocuk olarak, böyle bir şeyin olmayacağını

because you're too dumb to realize that you couldn't figure it out.

söyleyemez, çünkü bu fikri anlayamadığını

fark edecek kadar akıllı değilsinizdir.

I think we have an obligation as parents and a society

Ebeveynler ve toplum olarak çocuklarımıza

to start teaching our kids to fish instead of giving them the fish --

balık vermek yerine balık tutmayı öğretmeye

başlamalıyız diye düşünüyorum.

the old parable: "Give a man a fish, you feed him for a day.

“Bir adama balık verirsen, onu bir gün beslersin. Bir adama balık tutmayı

öğretirsen, onu ömür boyu beslersin” der bir atasözü.

Teach a man to fish, you feed him for a lifetime."

If we can teach our kids to be entrepreneurial,

Tıpkı bilim alanında yetenekleri olan çocukları

bilim eğitimi almaya yönlendirdiğimiz gibi,

the ones that show the traits to be,

like we teach the ones who have science gifts to go on in science,

girişimci özelliklere sahip olanlara da girişimci olmayı öğretebilirsek...

what if we saw the ones with entrepreneurial traits

Girişimci nitelikleri olan çocukları görüp

onlara girişimci olmayı öğretmeye ne dersiniz?

and taught them to be entrepreneurs?

Bu çocukların hepsi devlet yardımı beklemek

We could have these kids spreading businesses

yerine iş kurmalarını sağlayabiliriz.

instead of waiting for government handouts.

Yaptığımız tek şey oturup çocuklara yapmamaları gereken şeyleri öğretmek.

What we do is teach our kids the things they shouldn't do:

Vurma; ısırma; küfretme.

don't hit; don't bite; don't swear.

Right now we teach our kids to go after really good jobs;

Şimdi çocuklarımıza doğru işlerin peşinden gitmeyi öğretiyoruz,

the school system teaches them to go after things like

bilirsiniz ve okul sistemi onlara doktor olmak,

avukat olmak, muhasebeci olmak,

being a doctor and being a lawyer and being an accountant and a dentist

diş hekimi, öğretmen ve

and a teacher and a pilot.

pilot olmak gibi şeyler öğretiyor.

And the media says it's really cool if we could go out

Medya da model, şarkıcı ya da

and be a model or a singer

Sidney Crosby gibi bir spor ilahı olmanın

or a sports hero like Luongo or Crosby.

harika bir şey olduğunu söylüyor.

Our MBA programs do not teach kids to be entrepreneurs.

MBA programlarımız çocuklara girişimci olmayı öğretmiyor.

MBA programından kaçınmamın nedeni –

The reason I avoided an MBA program, other than that I didn't get into any,

lisede ortalamamın 100 üzerinden 61 ve

since I had a 61 percent average out of high school,

Kanada’da beni kabul eden tek okul Carlton’da o

ortalamamın 100 üzerinden 61

then a 61 percent average

at the only school in Canada that accepted me, Carlton,

olmasının yanı sıra - MBA programlarımızın

çocuklara girişimci olmayı öğretmemesidir.

is that our MBA programs don't teach kids to be entrepreneurs.

They teach them to work in corporations.

Onlara şirketlere işe girmeyi öğretiyorlar.

So who's starting these companies? It's these random few people.

Peki bu şirketleri kim kuruyor? Birkaç nadir insan.

Popüler edebiyatta bile, bulabildiğim kadarıyla

Even in popular literature, the only book I've ever found --

girişimciyi bir kahramana dönüştüren tek kitap

and this should be on all your reading lists --

– ve okuma listelerinizde

the only book I've ever found

that makes the entrepreneur a hero is "Atlas Shrugged."

yer alması gerekir – “Atlas Shrugged” olmuştur.

Dünyadaki diğer her şey girişimcilere bakıp

Everything else in the world looks at entrepreneurs

kötü insanlar olduğumuzu söyleme eğiliminde.

and says we're bad people.

Aileme bile bakıyorum.

I look at even my family.

Both my grandfathers and my dad were entrepreneurs.

İki dedem de girişimciydi. Babam girişimciydi.

My brother, sister and I, all three of us own companies as well.

Erkek ve kız kardeşim ve ben, üçümüz de kendi şirketlerimizi kurduk.

We all decided to start these things because it's the only place we fit.

Üçümüz de uygun olduğumuz tek yer burası

olduğu için bu şirketleri kurmaya karar verdik.

We didn't fit in normal work; we couldn't work for somebody else,

Normal işlere uygun değildik. Başkası için çalışamazdık;

çünkü çok inatçıydık ve hepimizde de diğer tüm bu özellikler vardı.

we're stubborn and we have all these other traits.

But kids could be entrepreneurs as well.

Ancak çocuklar da girişimci olabilir.

I'm a big part of a couple organizations

Küresel olarak Girişimciler Örgütü ve

called the Entrepreneurs' Organization and the Young Presidents' Organization.

Genç Başkanlar Örgütü adlı iki örgütün önemli bir parçasıyım.

Barselona’da bir konuşma yaptığım

I just came back from speaking in Barcelona at the YPO global conference.

Genç Başkanlar Örgütü’nün

And everyone I met over there who's an entrepreneur

küresel konferansından yeni geldim;

orada karşılaştığım ve girişimci olan

struggled with school.

herkes okulla boğuşmuştu.

I have 18 out of the 19 signs of attention deficit disorder diagnosed.

Bende dikkat eksikliği bozukluğunun 19 işaretinden 18’i var.

So this thing right here is freaking me out.

Bu olay beni burada bile feci korkutuyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It's probably why I'm a bit panicked,

Muhtemelen şu anda biraz panik olmamın

other than all the caffeine I've had and the sugar.

sebeplerinden biri de bu – tabii aldığım bütün o kafeinin ve şekerin dışında

But this is really creepy for an entrepreneur.

– ama bu bir girişimci için gerçekten ürkütücü.

Attention deficit disorder, bipolar disorder.

Dikkat eksikliği bozukluğu, bipolar bozukluk.

Do you know that bipolar disorder is nicknamed the CEO disease?

Bipolar bozukluğun bir diğer adının da CEO hastalığı olduğunu biliyor muydunuz?

Ted Turner's got it. Steve Jobs has it.

Ted Turner'da var. Steve Jobs’da var.

All three of the founders of Netscape had it.

Netscape’in üç kurucusunda da var.

I could go on and on.

Daha böyle devam edebilirim.

Kids -- you can see these signs in kids.

Çocuklar – bu işaretleri çocuklarda da görebilirsiniz.

And we're giving them Ritalin and saying,

Ne yapıyoruz peki? Onlara Ritalin verip

"Don't be an entrepreneurial type.

“Girişimci olma.

Fit into this other system and try to become a student."

Diğer sisteme uyum sağla ve öğrenci olmaya çalış” diyoruz.

Üzgünüm, girişimciler öğrenci değildir.

Sorry, entrepreneurs aren't students.

We fast-track. We figure out the game.

Biz hızlı hareket ederiz. Oyunu çözeriz.

I stole essays. I cheated on exams.

Denemeler çaldım. Sınavlarda kopya çektim.

I hired kids to do my accounting assignments in university

Üniversitede arka arkaya 13 muhasebe ödevini

for 13 consecutive assignments.

yapmaları için başka çocuklar tuttum.

But as an entrepreneur, you don't do accounting, you hire accountants.

Ama girişimci olarak muhasebeyle uğraşmazsın, muhasebeci tutarsın.

So I just figured that out earlier.

İşte ben bunu daha erken keşfettim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

At least I can admit I cheated in university; most of you won't.

En azından ben üniversitede kopya çektiğimi itiraf edebiliyorum; çoğunuz etmezsiniz.

I'm also quoted -- and I told the person who wrote the textbook --

Ayrıca benden alıntı da yapılıyor – ve ders kitabını yazan kişiye de söyledim –

I'm now quoted in that exact same university textbook

her kanada üniversitesinde ve çalışmalarda, tam da aynı

üniversite ders kitabında benden alıntı yapılıyor.

in every Canadian university and college studies --

İşletme muhasebesinde, sekizinci bölümdeyim.

in managerial accounting, I'm chapter eight.

I open up chapter eight, talking about budgeting.

Sekizinci bölümün başında bütçelemeden bahsediyorum.

I told the author, after they did my interview,

Yazara, benle röportaj yaptıktan sonra, aynı derste kopya çektiğimi söyledim.

that I cheated in that same course.

Bunu oraya dahil edemeyecek kadar komik buldu.

She thought it was too funny to not include it.

But kids, you can see these signs in them.

Ama bu işaretleri çocuklarda da görebilirsiniz.

The definition of entrepreneur is "a person who organizes, operates

Girişimcinin tanımı “bir ticari girişimi örgütleyen,

işleten ve ilgili riskleri öngören kişi"dir.

and assumes the risk of a business venture."

That doesn't mean you have to go to an MBA program,

Bu bir MBA programına gitmek zorunda olduğunuz anlamına gelmez.

Okulu bitirmek zorunda olduğunuz anlamına gelmez.

or that you have to get through school.

Ta yüreğinde bu birkaç şeyin doğru olduğunu hissetmen gerekir.

It just means that those few things have to feel right in your gut.

Ayrıca şu doğa mı, çevre mi meselesini de hepimiz duymuşuzdur, değil mi?

We've heard, "Is it nurture or is it nature?" Right?

Is it thing one or thing two? What is it?

Birincisi mi, ikincisi mi?

Well, I don't think it's either. I think it can be both.

Bence ikisi de değil. Bence ikisi de olabilir.

I was groomed as an entrepreneur.

Ben bir girişimci olarak eğitildim.

When I was growing up as a young kid, I had no choice,

Küçük bir çocuk olarak büyürken, seçeneğim yoktu;

because I was taught at a very early age,

çünkü çok ama çok erken bir yaşta –

when my dad realized I didn't fit into everything else

babam bana okulda öğretilen

diğer hiçbir şeye uygun olmadığımı fark ettiğinde –

that was being taught to me in school,

erken yaşta ticareti çözmemi öğretebileceğini gördü.

that he could teach me to figure out business at an early age.

Bize, üçümüze bir işte çalışma fikrinden

He groomed us, the three of us, to hate the thought of having a job

nefret etmeyi ve başka insanları

and to love the fact of creating companies

çalıştırabileceğimiz şirketler kurma gerçeğini sevmeyi öğretti.

where we could employ other people.

İlk küçük ticari girişimim, yedi yaşındaydım, Winnipeg’deydim ve

My first business venture: I was seven years old, in Winnipeg.

şu uzun uzatma kablolarından biriyle yatağımda uzanıyordum.

I was in my bedroom with one of those long extension cords,

Winnipeg’deki bütün kuru temizleyicileri arayıp

calling all the dry cleaners in Winnipeg

elbise askıları için bana ne kadar para ödeyeceklerini

to find out how much they'd pay me for coat hangers.

öğrenmeye çalışıyordum.

And my mom came into the room and said,

Annem odaya girdi ve “Kuru temizleyicilere satacak

"Where are you going to get the hangers to sell to the dry cleaners?"

elbise askılarını nereden bulacaksın?” dedi.

And I said, "Let's go look in the basement."

Ben de “Bodruma gidip bakalım” dedim.

Aşağıya, bodruma indik. Dolabı açtım.

We went down to the basement, and I opened up this cupboard.

There was about 1,000 hangers that I'd collected,

Topladığım yaklaşık bin kadar elbise askısı orada duruyordu.

Çünkü anneme dışarı çıkıp çocuklarla oynayacağımı söylediğimde,

because, when I told her I was going out to play,

I was going door to door in the neighborhood

mahallede kapı kapı dolaşıp elbise askıları topluyor ve

to collect hangers to put in the basement,

satmak üzere depoya koyuyordum.

because I saw her a few weeks before that --

Çünkü onu birkaç hafta önce görmüştüm –

karşılığında para alabiliyordun. Askı başına iki sent ödüyorlardı.

you could get paid, they used to pay two cents per coat hanger.

İşte ben böyleydim, her türlü elbise askısı vardı.

So I was like, well, there's all kinds of hangers,

Ben de gidip askıları topladım.

so I'll just go get them.

I knew she wouldn't want me to get them,

Askı toplamamı istemeyeceğini biliyordum, ama yine de yaptım.

so I just did it anyway.

And I learned that you could actually negotiate with people.

Ayrıca insanlarla pazarlık edebileceğini de öğrendim.

This one guy offered me three cents and I got him up to three and a half.

Biri bana üç sent teklif etti ve ben de onu üç buçuk sente bağladım.

Yedi yaşında aslında bir sentin

I even knew at seven years old

that I could get a fractional percent of a cent,

çok küçük bir yüzdesini alabileceğimi

and people would pay it, because it multiplied up.

ve insanların bunu ödeyebileceğini; çünkü toplanarak çoğaldığını bile biliyordum.

At seven years old I figured it out.

Yedi yaşında bunu çözmüştüm. Bin elbise askısı için üç buçuk sent aldım.

I got three and a half cents for 1,000 hangers.

Kapı kapı dolaşıp plaka koruyucuları sattım.

I sold license plate protectors door to door.

Babam aslında benden bana bu şeyleri

My dad actually made me go find someone

toptan satacak birini bulmamı istedi.

who would sell me them at wholesale.

Dokuz yaşında, Sudbury şehrinde kapı kapı dolaşıp

At nine years old, I walked around in the city of Sudbury

plaka koruyucuları sattım.

selling license-plate protectors door to door.

Özellikle bir müşteriyi çok iyi hatırlıyorum;

And I remember this one customer so vividly --

I also did some other stuff with these clients, I sold newspapers,

çünkü bu müşterilerle başka işler de yaptım.

Gazete sattım.

and he wouldn't buy a newspaper from me, ever.

Bu adam benden hiç gazete almazdı.

But I was convinced I was going to get him to buy a license-plate protector.

Ama onu plaka koruyucusu almaya ikna edeceğimden emindim.

And he's like, "We don't need one."

“İyi de ihtiyacımız yok” dedi.

Ben de “Ama iki arabanız var…” dedim – dokuz yaşındayım

I said, "But you've got two cars."

Remember, I'm nine years old.

“Ama iki arabanız var ve plaka koruyucuları yok” dedim.

I'm like, "You have two cars and they don't have license-plate protectors.

O “Biliyorum” dedi.

And this car has one license plate that's all crumpled up."

Ben “Buradaki arabanın plakası tamamen ezilmiş” dedim.

He said, "That's my wife's car."

Adam “Evet, o karımın arabası” dedi. Ben “Gelin, karınızın arabasının önünde

I said, "Why don't we test one on her car and see if it lasts longer?"

koruyucu deneyelim ve daha uzun dayanıp dayanmayacağına bakalım” dedim.

So I knew there were two cars with two license plates on each.

Böylece her birinde iki plaka olan iki araba olduğunu biliyordum.

If I couldn't sell all four, I could at least get one.

Dördünü satamasam bile en azından bir tane satabilirdim.

Bunu erken bir yaşta öğrendim.

I learned that at a young age.

Çizgi roman arbitrajı yaptım.

I did comic book arbitrage.

When I was about 10 years old, I sold comic books

Aşağı yukarı 10 yaşındayken, Georgian Koyu’ndaki

out of our cottage on Georgian Bay.

evimizin dışında çizgi roman sattım.

I would go biking up to the end of the beach,

Bisikletimle kumsalın sonuna gider ve

buy all the comics from the poor kids,

yoksul çocuklardan bütün çizgi romanlarını satın alırdım.

then go back to the other end of the beach to sell them to the rich kids.

Sonra kumsalın diğer ucuna gider ve kitapları zengin çocuklara satardım.

It was obvious to me: buy low, sell high.

Ama bu benim için çok barizdi, doğru. Düşük al, yüksek sat.

You've got this demand over here that has money.

Orada parayı elinde bulunduranların talebi söz konusuydu.

Yoksul çocuklara satmaya kalkışma; nakitleri yok. Zenginlerin var. Git biraz kazan.

Don't try to sell to the poor kids; they don't have cash.

The rich people do. Obvious, right?

Yani barizdi, doğru. Durgunluk gibi.

It's like a recession.

Yani bir durgunluk var ama hala

So there's a recession.

ABD ekonomisinde 13 milyon dolar dolaşımda.

There's still 13 trillion dollars circulating in the US economy.

Bu paranın birazını da sen kazan. Bunu erken yaşta öğendim.

Go get some of that. I learned that at a young age.

I also learned, don't reveal your source:

Ayrıca kaynağını açıklamamayı da öğrendim;

I got beat up after four weeks of this,

çünkü bu işi dört hafta kadar yaptıktan sonra

because one of the rich kids found out where I was buying my comics,

zengin çocuklardan biri çizgi romanlarımı nereden aldığımı öğrendi ve

çok daha fazlasını ödediği gerçeğinden hiç hoşlanmadı.

and didn't like that he was paying more.

10 yaşında gazete dağıtıcılığı yapmaya zorlandım.

I was forced to get a paper route at 10 years old.

Aslında gazete dağıtıcılığı yapmak istemiyordum,

I didn't want a paper route, but my dad said, "That's your next business."

ama 10 yaşında babam “Bir sonraki işin bu olacak” dedi.

Yani bana sadece tek bir güzergah ayarlamayacaktı, iki tane güzergahım olacaktı

Not only did he get me one, but I had to get two.

ve sonra benden gazetelerin yarısını dağıtmak için birini tutmamı istedi.

He wanted me to hire someone to deliver half the papers,

Ben de aynen öyle yaptım ve sonra bütün parayı bahşiş toplayarak kazandığınızı

which I did.

Then I realized: collecting tips is how you made all the money.

fark ettim. Böylece bahşişleri toplayacak ve ödeme alacaktım.

So I'd collect tips and get payment.

Sonra gidip bütün gazeteler için bahşiş toplayacaktım.

I would collect for the papers -- he could just deliver them.

Öbürü sadece gazeteleri dağıtabilirdi.

Because then I realized I could make money.

Çünkü sonrasında para kazanabileceğimi fark ettim.

By this point, I was definitely not going to be an employee.

O andan itibaren, kesinlikle maaşlı olarak çalışmayacaktım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

My dad owned an automotive and industrial repair shop.

Babamın bir otomobil ve sanayi tamirhanesi vardı.

He had all these old automotive parts lying around.

Etrafta bir sürü eski otomotiv parçası öylece yatardı.

Eski pirinç ve bakır.

They had this old brass and copper.

I asked what he did with it, and he said he just throws it out.

Bunlarla ne yaptığını sordum. Sadece attığını söyledi.

I said, "Wouldn't somebody pay for that?" And he goes, "Maybe."

Ben de “Ama birileri bunlar için para ödemez mi?” diye sordum. Babam “Belki” dedi.

Unutmayın, 10 yaşında – yani 34 yıl önce

Remember: at 10 years old, 34 years ago,

bu alanda fırsat gördüm.

I saw opportunity in this stuff, I saw there was money in garbage.

Çöpte para olduğunu gördüm.

Sonrasında bisikletimle bölgedeki otomobil tamirhanelerinin hepsinden çöpleri

And I collected it from the automotive shops in the area on my bicycle.

toplamaya başladım. Sonra babam beni cumartesileri

Then my dad would drive me on Saturdays to a scrap metal recycler

bir hurda metal geri dönüşümcüsüne götürürdü ve ben de paramı alırdım.

where I got paid.

Bunun muhteşem olduğunu düşünüyordum.

And I thought that was kind of cool.

Gayet tuhaf şekilde, 30 yıl sonra 1-800-GOT-JUNK? Hattını kuruyoruz ve

Strangely enough, 30 years later, we're building 1-800-GOT-JUNK?

bununla da para kazanıyoruz.

and making money off that, too.

11 yaşındayken yavrukurt olarak şu küçük iğnedenlikleri yaptım;

I built these little pincushions when I was 11 years old in Cubs.

hani şu Anneler Günü’nde annelerimiz için yaptığımız iğnedenlikler.

We made these pincushions for our moms for Mother's Day

O iğnedenlikleri tahta çamaşır mandallarından yapardım –

out of wooden clothespins --

when we used to hang clothes on clotheslines outside.

o zamanlar çamaşırları dışarıya, çamaşır iplerine asardık.

And you'd make these chairs.

Sonra o sandalyeleri yapardın.

And I had these little pillows that I would sew up.

O küçük yastıkları dikerdik.

And you could stuff pins in them.

Böylece üstüne iğneleri takabilirdin.

Because people used to sew and they needed a pincushion.

Çünkü insanlar dikiş dikerlerdi ve bir iğnedenliğe ihtiyaç duyarlardı.

Ama seçeneklerin olması gerektiğini fark etmiştim.

But I realized you had to have options,

so I spray-painted a whole bunch of them brown,

Böylece bütün bir partiyi kahverengiye boyadım.

so when I went to the door, it wasn't, "Do you want to buy one?"

Bir kapıya gittiğimde “Bir tane almak ister misiniz? diye sormuyordum,

“Hangi rengi isterdiniz? diye soruyordum.

It was, "Which color would you like?"

10 yaşlarındaydım; bana hayır demezdiniz,

I'm 10 years old; you're not going to say no,

özellikle de iki seçeneğiniz varsa; kahverengi ya da açık renk vardı.

especially if you have two options, the brown one or the clear one.

Yani bu dersi erken yaşta öğrendim.

So I learned that lesson at a young age.

Ameleliğin gerçekten kötü olduğunu öğrendim.

I learned that manual labor really sucks.

Right, like cutting lawns is brutal.

Doğru, çimenleri biçmek fecidir.

But because I had to cut lawns all summer for all of our neighbors

Ama bütün yaz tüm komşuların çimenleri kesip karşılığında para kazandığım için,

and get paid to do that,

bir müşteriden kazanılan sürekli gelirin

I realized that recurring revenue from one client is amazing,

mükemmel olduğunu fark ettim.

that if I land this client once,

Bu müşteriyi bir kez kazanırsam ve

and every week I get paid by that person,

her hafta bu kişiden ödeme alırsam,

that's way better than trying to sell one clothespin thing to one person,

bu durum bir kişiye çamaşır mandalı

satmaya çalışmaktan çok daha kolaydı.

because you can't sell them more.

Çünkü ona daha fazla satamazdın.

So I love that recurring revenue model I started to learn at a young age.

Yani küçük yaşta öğrenmeye başladığım bu sürekli gelir modelini seviyorum.

Unutmayın, bunu yapmak üzere eğitiliyordum. İşte çalışmama izin verilmiyordu.

Remember, I was being groomed to do this. I was not allowed to have jobs.

Caddy olarak çalıştım, golf sahasına gidip insanların golf takımlarını taşırdım.

I would go to the golf course and caddy for people,

but I realized there was this one hill on our golf course, the 13th hole,

Ama golf sahamızda bir tepe olduğunu,

13. delikte devasa bir tepe bulunduğunu fark ettim.

that had this huge hill,

İnsanlar çantalarını asla o tepeye taşıyamazlardı.

and people could never get their bags up it.

Ben de bir sandalyede oturur ve

So I'd sit there in a lawn chair and carry for all the people

caddy’si olmayan insanları tepeye taşırdım.

who didn't have caddies.

I'd carry their golf bags to the top; they'd pay me a dollar,

Golf çantalarını en tepeye taşırdım ve onlar da bana bir dolar öderlerdi.

while my friends worked for hours hauling some guy's bag around

Bu arada arkadaşlarım bir adamın çantasını taşımak için

eş saat çalışır ve 10 papel alırlardı.

for 10 bucks.

I'm like, "That's stupid. You have to work for five hours.

Onlara “Bu aptalca; çünkü beş saat çalışmak zorundasınız.

That doesn't make sense. Figure out a way to make more money faster.

Hiçbir anlamı yok” derdim. Daha fazla parayı daha hızlı kazanmanın bir yolunu bulun.

Every week, I'd go to the corner store and buy all these pops,

Her hafta, bakkala gider ve bütün o içecekleri alırdım.

Then I'd deliver them to these 70-year-old women playing bridge.

Sonra gidip briç oynayan 70 yaşındaki kadınlara teslimat yapardım.

They'd give me their orders for the following week.

Onlar da bana gelecek haftanın siparişlerini verirlerdi.

Ben de siparişleri teslim eder ve iki kez ödeme alırdım.

I'd deliver pop and charge twice.

İşte böyle ele geçirdiğim bir piyasam vardı. Sözleşmelere ihtiyacınız yoktu.

I had this captured market.

You didn't need contracts, you just needed to have a supply and demand

Sadece arz-talep ve sizden alışveriş yapan

hedef kitleniz olması gerekiyordu.

and this audience who bought into you.

These women weren't going to go to anybody else

Bu kadınlar başka birine gitmezlerdi;

çünkü beni seviyorlardı ve ben bunu bir şekilde çözmüştüm.

because they liked me, and I kind of figured it out.

Gidip golf sahalarından golf topları alırdım.

I went and got golf balls from golf courses.

But everybody else was looking in the bush

Ama herkes golf toplarını çalılıklarda

and looking in the ditches for golf balls.

ya da çukurlarda arardı.

Ben boş ver oraları derdim.

I'm like, screw that. They're in the pond. And nobody's going into the pond.

Hepsi gölde ve hiç kimse göle girmiyor.

So I'd go into the ponds and crawl around and pick them up with my toes,

Göllere girer, emekler ve topları ayak parmaklarımla toplardım.

Onları ancak iki ayağınızla birlikte alabilirdiniz.

just pick them up with both feet.

You can't do it onstage.

Bunu insanların önündeyken yapamazsınız.

You get the golf balls, throw them in your bathing suit trunks

Golf toplarını toplar ve mayonun içine atarsın,

sonra işin bittiğinde yüzlerce topun olur.

and when you're done, you've got a couple hundred of them.

Ama sorun şu ki insanlar eski golf topları istemez.

But the problem is, people didn't want all the golf balls.

Bu yüzden topları paketlersin. 12 yaşlarındayım, evet.

So I just packaged them. I'm like 12, right?

Onları üç şekilde paketliyordum.

I packaged them up three ways.

I had the Pinnacles, DDHs and the really cool ones.

Pinnacle, DDH var, bir de o zamanlar gerçekten harika olanlar var.

Her biri iki dolara satılanlar vardı.

Those sold for two dollars each.

Then I had the good ones that didn't look crappy: 50 cents each.

Sonra hiç de kötü görünmeyen, iyi durumda olanlar vardı. Her biri 50 sentti.

And then I'd sell 50 at a time of all the crappy ones.

Kötü durumda olanlardan da bir seferde 50 tane satardım.

And they could use those for practice balls.

Onları antrenman topu olarak kullanabilirlerdi.

I sold sunglasses when I was in school,

Sonra lisedeyken okuldaki bütün çocuklara

güneş gözlüğü sattım.

to all the kids in high school.

Bu yüzden herkes sizden nefret eder;

This is what really kind of gets everybody hating you,

because you're trying to extract money from all your friends all the time.

çünkü sürekli bütün arkadaşlarınızdan para koparmaya çalışırsınız.

Ama faturalar ödeniyordu.

But it paid the bills.

So I sold lots and lots of sunglasses.

Çok ama çok güneş gözlüğü sattım.

Then when the school shut me down --

Sonra okul beni kapattığında –

they called me into the office and told me I couldn't do it --

okul beni ofise çağırıp bunu yapamayacağımı söyledi –

ben de benzin istasyonlarına gidip

I went to the gas stations and sold lots of them to the gas stations

bir sürü güneş gözlüğü sattım ve

and had the gas stations sell them to their customers.

istasyonlar da onları müşterilerine sattı.

Harikaydı; çünkü perakende satış noktalarım vardı.

That was cool because then, I had retail outlets.

Galiba on dört yaşındaydım.

I think I was 14.

Then I paid my entire way through first year of university at Carlton

Sonra Carlton’da, üniversitedeki ilk yılımın tüm masraflarını

kapı kapı şarap tulumu satarak karşıladım.

by selling wineskins door to door.

You know you can hold a 40-ounce bottle of rum

Bir şarap tulumunun 40 onsluk bir rom şişesi ve

and two bottles of coke in a wineskin?

iki şişe kola alabileceğini biliyor musunuz? Ee yani mi diyorsunuz?

So what, right? But you know what?

Tamam da biliyor musunuz? İçeride bedavaya alem yapabileceğiniz

Stuff that down your shorts when you go to a football game,

bir futbol maçına giderken bunları iç çamaşırınızın içine koyarsınız ve

you can get booze in for free.

herkes satın alır.

Everybody bought them.

Supply, demand, big opportunity.

Arz, talep, büyük fırsat.

I also branded it, so I sold them for five times the normal cost.

Bu tulumlar için bir de marka yarattım; böylece maliyetin beş katına sattım.

Üstünde bizim üniversitenin logosu vardı.

It had our university logo on it.

You know, we teach our kids and we buy them games,

Biliyorsunuz çocuklara öğretiyoruz ve onlara oyunlar alıyoruz

ama eğer girişimci çocuklarsa neden onlara girişimci olmak için

but why don't we get them games, if they're entrepreneurial kids,

ihtiyaç duyulan nitelikleri geliştiren oyunlar almıyoruz?

that nurture the traits you need to be entrepreneurs?

Why don't you teach them not to waste money?

Neden onlara parayı israf etmemeyi öğretmiyoruz?

I remember being told to walk out into the middle of a street

Banff, Alberta’da bir peniyi sokağa attığım için benden yolun ortasına

in Banff, Alberta.

yürümem istendiğini hatırlıyorum.

I'd thrown a penny out in the street,

Babam “Git ve onu al” dedi.

and my dad said, "Go pick it up.

I work too damn hard for my money. I'm not going to see you waste a penny."

“Param için çok çalıştım. Bir peniyi bile israf ettiğini görmeyeceğim” dedi.

Bu dersi bugüne kadar hep hatırladım.

I remember that lesson to this day.

Harçlıklar çocuklara yanlış alışkanlıklar kazandırır.

Allowances teach kids the wrong habits.

Harçlıklar doğası gereği çocuklara

Allowances, by nature, are teaching kids to think about a job.

bir iş hakkında düşünmeyi öğretir.

An entrepreneur doesn't expect a regular paycheck.

Oysa girişimci düzenli bir maaş çeki beklemez.

Allowance is breeding kids at a young age to expect a regular paycheck.

Harçlık çocuklara küçük yaşta

düzenli bir maaş çeki beklemeyi öğretir.

That's wrong, for me, if you want to raise entrepreneurs.

Girişimciler yetiştirmek istiyorsanız, bence bu yanlış.

Ben çocuklarımla ne yapıyorum – bende iki tane var, dokuz ve yedi yaşlarında – ,

What I do with my kids, nine and seven,

onlara evde bahçede dolaşıp yapılması gereken

is teach them to walk around the house and the yard,

işleri araştırmalarını öğretiyorum.

looking for stuff that needs to get done.

Bana gelin ve neler olduğunu söyleyin.

Come and tell me what it is.

Or I'll say, "Here's what I need done."

Ya da ben onlara gidip “Bunun yapılması gerekiyor” derim.

And then, you know what we do? We negotiate.

Sonra ne yapıyoruz, biliyor musunuz? Pazarlık.

Etrafta dolaşıp neler olduğuna bakıyorlar.

They go around looking for what it is,

then we negotiate what they'll get paid.

Ama sonra ne kadar para alacakları hakkında pazarlık yapıyoruz.

They don't have a regular check,

Düzenli bir çek almıyorlar, ama daha fazla iş bulma fırsatları var ve

but they have opportunities to find more stuff,

pazarlık yapma becerisi kazanıyorlar,

and learn the skill of negotiating and of finding opportunities.

fırsat bulma becerisi de kazanıyorlar.

You breed that kind of stuff.

Bu tür şeyler öğretirsin. Çocuklarım ikisinin de iki kumbarası var.

Each of my kids has two piggy banks.

Kazandıkları ya da hediye aldıkları tüm paranın

Fifty percent of all the money they earn goes in their house account,

yüzde 50’si ev hesaplarına gider;

50 percent goes in their toy account.

diğer yüzde 50’si de oyuncak hesaplarına.

The toy account, they spend on whatever they want.

Oyuncak hesaplarına giden parayı istedikleri her şey için harcayabilirler.

The 50 percent in their house account, every six months, goes to the bank.

Ev hesaplarına giden yüzde 50 her altı ayda bir bankaya gider.

Hep birlikte gideriz. Her yıl bankadaki bütün para brokerlerine gider.

they walk up with me.

Every year, all the money in the bank goes to their broker.

Hem dokuz hem de yedi yaşındaki çocuğumun şimdiden bir borsa brokeri var.

Both my nine- and seven-year-olds have a stockbroker already.

Ama onlara bu tasarruf alışkanlığı edinmeyi öğretiyorum.

I'm teaching them to force that savings habit.

30 yaşındaki insanların “Galiba artık emeklilik tasarruf planı

It drives me crazy that 30-year-olds are saying,

"Maybe I'll start contributing to my RSP now."

yapmaya başlamam lazım” demeleri beni delirtiyor.

Kahretsin, 25 yıl kaçırdınız.

Shit, you've missed 25 years.

You can teach those habits to young kids,

Bu alışkanlıkları daha acısını bile hissetmeyecekleri

when they don't even feel the pain yet.

bir zamanda çocuklara öğretebilirsin.

Don't read bedtime stories every night -- maybe four nights of the week,

Her gece onlara masal okumayın.

Belki de haftanın dört gecesi masal okuyun ve

and three nights, have them tell stories.

üç gece de onlara hikaye anlattırın.

Oturup onlara dört şey verin; mesela kırmızı tişört,

Why don't you sit down with kids and give them four items,

mavi kravat, kanguru ve dizüstü bilgisayar ve

a red shirt, a blue tie, a kangaroo and a laptop,

and have them tell a story about those four things?

sonra da bu dört şeyle ilgili bir hikaye anlatmalarını isteyin.

Çocuklarım bunu her zaman yapıyor.

My kids do that all the time.

It teaches them to sell, teaches them creativity,

Bu onlara satış yapmayı öğretir; yaratıcılığı öğretir;

akıllıca düşünmeyi öğretir.

teaches them to think on their feet.

Do that kind of stuff, have fun with it.

Sadece bu tür şeyler yapın ve yaparken eğlenin.

Get kids to stand up in front of groups and talk,

Çocuklara insanların önünde konuşma yaptırın -

sadece arkadaşların önünde bile olabilir –

even if it's just in front of their friends,

ve oyunlar oynatıp konuşmalar yaptırın.

and do plays and have speeches.

Those are entrepreneurial traits you want to be nurturing.

Bunlar geliştirmek isteyeceğiniz girişimcilik nitelikleridir.

Çocuklara kötü müşterilerin ya da kötü çalışanların nasıl olduğunu gösterin.

Show kids what bad customers or bad employees look like.

Onlara suratsız çalışanları gösterin.

Show them grumpy employees.

When you see grumpy customer service, point it out.

Suratsız bir müşteri hizmetleri çalışanı gördüğünüzde, bunu onlara gösterin.

“Bu arada, bu adam berbat bir çalışan” deyin.

Say, "By the way, that guy is a crappy employee."

“Bunlar da iyi çalışanlar” deyin.

And say, "These are good ones."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

If you go into a restaurant and have bad customer service,

Bir restorana gittiğinizde, kötü bir müşteri hizmetiyle karşılaşırsanız,

show them what bad customer service looks like.

kötü müşteri hizmetinin nasıl olduğunu gösterin.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

Hepimizin önünde böyle dersler var,

We have all these lessons in front of us,

ama bu fırsatları değerlendirmiyoruz; çocuklara özel öğretmen tutmayı öğretiyoruz.

but we don't take those opportunities; we teach kids to get a tutor.

Çocukların evdeki bütün sandıklarını,

Imagine if you actually took all the kids' junk in the house right now,

iki yıl önce büyüdükleri için terk ettikleri oyuncakların hepsini

all the toys they outgrew two years ago

alıp “Bunların bazılarını Craigslist ve

and said, "Why don't we sell some of this on Craigslist and Kijiji?"

Kijiji’de de satalım mı?” diye sorduğunuzu düşünün.

And they actually sell it and learn how to find scammers when offers come in.

O oyuncakları gerçekten satıp

e-posta teklifleri geldiğinde dolandırıcıları nasıl bulacaklarını öğrenebilirler.

They can come into your account or a sub account or whatever.

Size bir hesapla ya da alt hesapla gelebilirler.

Ama onlara fiyatı nasıl tespit edeceklerini, nasıl tahmin edeceklerini,

But teach them how to fix the price, guess the price,

fotoğrafları nasıl kaldıracaklarını öğretin.

pull up the photos.

Teach them how to do that kind of stuff and make money.

Bu tür şeyleri yaparak nasıl para kazanacaklarını öğretin.

Sonra parayı aldıklarında yüzde 50’si ev hesabına,

Then 50 percent goes in their house account,

yüzde 50’si oyuncak hesabına gider.

50 percent in their toy account.

Benim çocukların bu tür şeylere bayılırlar.

My kids love this stuff.

Some of the entrepreneurial traits you've got to nurture in kids:

Çocuklarda geliştirmeniz gereken girişimcilik niteliklerinden bazıları

attainment, tenacity, leadership, introspection, interdependence, values.

beceri, azim, liderlik, iç gözlem, dayanışma, değerler.

Tüm bu nitelikleri çocuklarda bulabilirsiniz ve gelişmelerine yardım edebilirsiniz.

All these traits, you can find in young kids, and you can help nurture them.

Bu tür şeyler arayın.

Look for that kind of stuff.

Ayrıca sistemlerinden çıkarmamız gereken

There's two traits I want you to also look out for

iki niteliğe daha bakmanızı istiyorum. in.

that we don't get out of their system.

Don't medicate kids for attention deficit disorder

Gerçekten ama gerçekten feci şekilde berbat durumda değillerse

çocuklara dikkat eksikliği bozukluğu için ilaç vermeyin.

unless it is really, really freaking bad.

(Alkışlar)

(Applause)

The same with the whole things on mania and stress and depression,

Aynı şey, klinik açıdan feci durumda değilse, mani, stres ve

unless it is so clinically brutal, man.

depresyon için de geçerli.

Bipolar disorder is nicknamed "the CEO disease."

Bipolar bozukluğun bir diğer adı da CEO hastalığıdır.

Steve Jurvetson, Jim Clark ve

When Steve Jurvetson, Jim Clark and Jim Barksdale have all got it,

Jim Barksdale’in üçünde de var bu hastalık

ve bu adamlar Netscape’i kurdular.

and they built Netscape --

Onlara Ritalin verildiğini düşünsenize.

imagine if they were given Ritalin.

Netscape diye bir şey olmayacaktı, değil mi?

We wouldn't have that stuff, right?

Al Gore really would have had to invented the Internet.

İnterneti Al Gore icat edecekti.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

These are the skills we should be teaching in the classroom,

Bu beceriler diğer şeylerin yanı sıra sınıfta

öğretmemiz gereken becerilerdir.

as well as everything else.

I'm not saying don't get kids to want to be lawyers.

Çocukların avukat olmalarını engelleyin demiyorum.

Ama girişimciliğin de diğer tüm mesleklerle

But how about getting entrepreneurship to be ranked right up there

aynı düzeyde olmasını sağlayın.

with the rest of them?

Çünkü bunda devasa bir fırsat var.

Because there's huge opportunities in that.

Konuşmamı küçük ve kısa bir videoyla bitirmek istiyorum.

I want to close with a quick video

Danışmanlık yaptığım şirketlerden birinin hazırladığı bir video.

that was done by one of the companies I mentor.

These guys, Grasshopper.

Bu adamlar, Grasshopper.

It's about kids.

Çocuklarla ilgili. Girişimcilikle ilgili.

It's about entrepreneurship.

Hopefully, this inspires you to take what you've heard from me

Umarım bu sizi benden duyduklarınızdan yararlanarak dünyayı

and do something with it to change the world.

değiştirecek bir şeyler yapmaya teşvik eder.

[Çocuk… "Bir şey yapabileceğinizi mi düşündünüz?"]

[Kid... "And you thought you could do anything?"]

[You still can.]

[Hala yapabilirsiniz.]

[Because a lot of what we consider impossible]

[Çünkü imkansız olduğunu düşündüğümüz birçok şeyin…]

[… üstesinden gelmek çok kolay] [

[is easy to overcome]

[Because in case you haven't noticed, we live in a place where]

Çünkü fark etmediyseniz bile] [tek bir bireyin

[one individual can make a difference]

fark yaratabileceği bir yerde yaşıyoruz]

[Want proof?]

[Kanıt mı istiyorsunuz?]

[Just look at the people who built our country:]

[Sadece ülkemizi kuran insanlara bakın;]

[anne babamıza, dedelerimize, teyzelerimize, amcalarımıza…]

[Our parents, grandparents, our aunts, uncles]

[Daha yeni gelmiştiler ve göçmen olarak iz bırakmaya hazırdılar] [

[They were immigrants, newcomers ready to make their mark]

Belki çok az şeyle geldiler]

[Maybe they came with very little]

[or perhaps they didn't own anything except for]

[Ya da belki … basit bir parlak fikir]

[a single brilliant idea]

[dışında hiçbir şeyleri yoktu]

[These people were thinkers, doers]

[Bu insanlar düşünürdüler, eylemciydiler…]

[innovators]

[… yenilikçiydiler…]

[until they came up with the name]

[… ta ki…]

[entrepreneurs]

[girişimci adını alana kadar!]

[They change the way we think about what is possible.]

[Kafamızdaki "mümkün" kavramını değiştirdiler.]

[They have a clear vision of how life can be better]

[Hayatın hepimiz için, zor zamanlarda bile ]

[for all of us, even when times are tough.]

[nasıl daha iyi olabileceğine dair net bir görüşleri vardı.]

[Right now, it's hard to see]

[Şu anda görüşümüz engellerle

[when our view is cluttered with obstacles.]

kapanmışken…] [… görmek zor.]

[But turbulence creates opportunities]

[Ama kargaşa fırsat yaratır]

başarı ve kazanım fırsatı ve bizi…]

[for success, achievement, and pushes us]

[işleri yapmanın yeni yollarını keşfetmeye iter]

[to discover new ways of doing things]

[Peki hangi fırsatların peşinden gideceksin ve neden?]

[So what opportunities will you go after and why?]

[If you're an entrepreneur]

[Girişimciysen]

[you know that risk isn't the reward.]

[riskin ödül olmadığını bilirsin.]

[No. The rewards are driving innovation]

[Hayır. Ödüller yenilikçiliğe öncülük etmektir…]

[… insanların yaşamlarını değiştirmektir. İstihdam yaratmaktır.]

[changing people's lives. Creating jobs.]

[Fueling growth.]

[Büyümeyi teşvik etmektir.]

[And making a better world.]

[Ve daha iyi bir dünya yaratmaktır.]

[Entrepreneurs are everywhere.]

[Girişimciler her yerde.]

[They run small businesses that support our economy,]

[Ekonomimizi destekleyen küçük şirketleri işletiyorlar,]

[dünyanın dört bir yanındaki arkadaşlarınıza,

[design tools to help you]

[stay connected with friends, family and colleagues]

ailenize ve meslektaşlarınıza…] [… bağlı kalmanızı sağlayan araçları tasarlıyorlar…]

[And they're finding new ways of helping to solve society's oldest problems.]

[Ve toplumun en eski sorunlarını çözmenin yeni yollarını buluyorlar.]

[Bir girişimci tanıyor musunuz?]

[Do you know an entrepreneur?]

[Entrepreneurs can be anyone Even... you]

[Herkes girişimci olabilir ...]

[Hatta ... siz bile!]

[So seize the opportunity to create the job you always wanted]

[Öyleyse her zaman istediğiniz işi yaratma fırsatını yakalayın]

[Help heal the economy]

[Ekonominin iyileşmesine yardım edin]

[Make a difference.]

[Take your business to new heights,]

[Fark yaratın.]

[Şirketinizi yeni boyutlara taşıyın.]

[but most importantly,]

[Ama en önemlisi,]

[remember when you were a kid]

[çocuk olduğunuz zamanları hatırlayın ...]

[when everything was within your reach,]

[her şeye ulaşabileceğiniz zamanları]

[and then say to yourself quietly, but with determination:]

[ve sonra kendi kendinize sessizce ama kararlılıkla]

[it still is.]

["Hala ulaşabilirim” deyin.]

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim.

Thank you very much for having me.

(Applause)