Did you hear the one about the Iranian-American? | Maz Jobrani

Maz Jobrani: İran asıllı Amerikalıyı duymuş muydunuz?

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: Ahmet Yükseltürk

I was one of the founding members of the Axis of Evil Comedy Tour.

Şeytani Komedi Turu Ekseni'nin

kurucu üyelerinden biriydim.

The other founding members included Ahmed Ahmed,

Bir diğer kurucu üye Ahmed Ahmed

who is an Egyptian-American, who actually had the idea

Mısır asıllı bir Amerikalı, Orta Doğu'ya

gidip bu turu deneme fikrini ortaya attı.

to go to the Middle East and try it out before we went out as a tour.

Tur olarak bunu gerçekleştirmeden önce,

He went out solo and did it first.

o yalnız olarak gitti ve ilk denemeyi yaptı.

Then there was Aron Kader, who was the Palestinian-American.

Bir de Filistin asıllı Amerikalı Aron Kader var.

And then there was me, the Iranian-American of the group.

Bir de ben, grubun İran asıllı Amerikalısı.

Now, being Iranian-American presents its own set of problems,

Sadece İran asıllı Amerikalı

olmak bile bildiğiniz gibi kendi sorunlarını doğuruyor.

as you know.

Those two countries aren't getting along these days.

Bu iki ülkenin bugünlerde arası pek iyi değil.

So it causes a lot of inner conflict, you know,

Bu durum içimde bile birçok çatışma yaratıyor,

like part of me likes me, part of me hates me.

mesela bir parçam beni seviyor, bir kısmım nefret ediyor.

(Laughter)

Part of me thinks I should have a nuclear program,

Bir parçam nükleer programım olması gerektiğini düşünüyor,

the other part thinks I can't be trusted with one.

diğer kısmım güvenilir olmadığımı düşünüyor.

These are dilemmas I have every day.

Bunlar her gün yaşadığım ikilemler.

But I was born in Iran; I'm now an American citizen,

Ben İran'da doğdum, ama şu an Amerika vatandaşıyım,

which means I have the American passport,

yani Amerikan pasaportum var,

which means I can travel.

yani seyahat özgürlüğüm var.

Because if you only have the Iranian passport,

Çünkü eğer sadece İran pasaportunuz varsa,

you're kind of limited to the countries you can go to with open arms,

size kollarını açacak ülkelerin

sayısı kısıtlıdır, --

you know -- Syria, Venezuela, North Korea.

Suriye, Venezuela, Kuzey Kore.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So, anyone who's gotten their passport in America will tell you,

Amerika'dan pasaport almış herkes size şunu söyleyecektir,

pasaportu elinize aldığınızda,

when you get it, it still says what country you were born in.

hâlâ doğduğunuz ülkenin yazdığını görürsünüz.

So I remember getting my American passport.

Amerikan pasaportumu aldığım zamanı hatırlıyorum.

I was like, "Woo-hoo! I'm going to travel."

"Oleeeyy! Artık seyahat edeceğim." diyordum.

And I opened it up, it said, "Born in Iran." I'm like, "Oh, come on, man!"

Pasaportu açtım, "Doğum yeri: İran"ı gördüm ve

"Ooo, yapma ama!" dedim. (Gülüşmeler)

(Laughter)

"I'm trying to go places."

"Seyahat etmeye çalışıyorum."

(Laughter)

But what's interesting is,

Ama ilginç olan şu, Amerikan pasaportum ile

I've never had trouble in any Western countries with my American passport,

seyahat ederken diğer Batı ülkelerinde hiç sorun yaşamadım,

even though it says, "Born in Iran" -- no problems.

"İran doğumludur" demesine rağmen. Sorun olmadı.

Where I've had problems is in some of the Arab countries.

Bazı Arap ülkelerinde sorun yaşadım, çünkü sanırım

I guess some of the Arab countries aren't getting along with Iran either.

bazı Arap ülkelerinin de İran ile arası pek iyi değil.

Geçenlerde Kuveyt'te idim,

So I was in Kuwait recently, doing a comedy show

bazı diğer Amerikalı komedyenler ile gösteri yapıyorduk.

with some other American comedians.

Hepsi sınırı geçti, sonra kontrolör benim Amerikan pasaportumu gördü.

They all went through.

Then the border patrol saw my American passport: "Ah-ha! American, great."

"Ah ha! Amerikalı, harika."

Then he opened it up. "Born in Iran? Wait."

Sonra açtı. "İran doğumlu mu? Bekle burada."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And he started asking me questions.

Ve bana sorular sormaya başladı.

He said, "What is your father's name?"

"Babanın adı nedir?"

I said, "Well, he's passed away, but his name was Khosro."

Dedim ki, "Şey, babam öldü ama ismi Khosro idi."

He goes, "What is your grandfather's name?"

Devam etti, "Büyükbabanın adı nedir?

"O çok uzun zaman önce öldü.

I said, "He passed away a long time ago.

Adı Cebbar idi." dedim.

His name was Jabbar."

He says, "You wait. I'll be back," and he walked away.

"Burada bekle. Birazdan geleceğim" dedi ve

yürüdü gitti. Korkmaya başladım,

And I started freaking out,

because I don't know what kind of crap my grandfather was into.

çünkü büyükbabamın nasıl işler peşinde olduğu

konusunda bir fikrim yoktu. (Gülüşmeler)

(Laughter)

Adamın birazdan geri gelip şöyle diyeceğini düşündüm,

Thought the guy was going to come back and be like,

"200 yıldır seni arıyorduk."

"We've been looking for you for 200 years."

(Gülüşmeler)

(Laughter)

"Your grandfather has a parking violation. It's way overdue.

"Büyükbabanızın park cezası varmış. Faiz binmiş.

Bize iki milyar dolar borçlusunuz."

You owe us two billion dollars."

(Laughter)

But as you can see, when I talk, I speak with an American accent,

Ama gördüğünüz gibi, konuştuğum zaman

Amerikan aksanı ile konuşuyorum, siz de

which you would think, as an Iranian-American actor,

İran asıllı bir Amerikalı aktör olarak

I should be able to play any part, good, bad, what have you.

iyi, kötü ne rol varsa oynayabileceğimi düşünürsünüz.

But a lot of times in Hollywood,

Hollywood'da birçok kez oyuncu kadrosunu belirleyen

when casting directors find out you're of Middle Eastern descent,

yönetmenler sizin Orta Doğu kökenli olduğunuzu öğrendiğinde

they go, "Oh, you're Iranian. Great!

"Oo, İranlısın. Harika.

Can you say 'I will kill you in the name of Allah?'"

Şöyle diyebilir misin? "Seni Allah adına öldürüyorum."

I go, "I could say that, but what if I were to say,

"Diyebilirim ama şöyle desem nasıl olur,

'Hello. I'm your doctor'?"

"Merhaba. Ben sizin doktorunuzum?"

They go, "Great! And then you hijack the hospital."

Onlar da, "Harika. O zaman hastaneyi rehin alırsın." derler.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Like, I think you're missing the point here.

Burada önemli noktayı kaçırdığınızı düşünüyorum.

Don't get me wrong, I don't mind playing bad guys.

Beni yanlış anlamayın, kötü adam oynamaktan çekinmem.

I want to play a bad guy. I want to rob a bank.

Kötü adam oynamak istiyorum. Banka soymak istiyorum.

I want to rob a bank in a film,

Bir filmde banka soymak istiyorum

but do it with a gun, not with a bomb strapped around me, right?

ama silahla, silahla, vücuduma sarılmış

(Laughter)

bir bomba ile değil. (Gülüşmeler)

Because I imagine the director: "Maz, I think your character

Çünkü yönetmeni hayal ediyorum: "Maz, bence

senin karakterin bankayı kendisini çevrelemiş bir bomba ile soyar."

would rob the bank with a bomb around him."

"Why would I do that?

"Neden böyle bir şey yapayım?

If I want the money, why would I kill myself?"

Eğer para istiyorsam, neden kendimi öldüreyim?"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Değil mi!

Right?

(Applause)

(Alkışlar)

"Gimme all your money, or I'll blow myself up!"

"Tüm parayı sökül yoksa kendimi havaya uçururum."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"Well, then blow yourself up.

"O zaman, havaya uçur kendini.

(Laughter)

Just do it outside, please."

Sadece lütfen bunu dışarıda yap."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But the fact is, there's good people everywhere.

Gerçek şu ki, her yerde iyi insanlar var.

That's what I try and show in my stand-up, good people everywhere.

Şovumda göstermeye çalıştığım şey de bu. Her yerde iyi insanlar var.

Her şeyin mahvedilmesi için bir kişi yeterli.

All it takes in one person to mess it up.

Birkaç ay önce New York'ta Times Meydanı'nda olduğu gibi,

Like a couple months ago in Times Square in New York,

Pakistanlı bir Müslüman arabası bomba ile havaya uçurmaya çalıştı.

there was a Pakistani Muslim guy who tried to blow up a car bomb.

Tesadüfen o gece Times Meydanı'nda

Now, I happened to be in Times Square that night doing a comedy show.

bir komedi şovum vardı.

And a few months before that, there was a white American guy in Austin, Texas

Ondan birkaç ay önce de Teksas Austin'de beyaz bir Amerikalı

uçağını IRS binasına doğru uçurmuştu,

who flew his airplane into the IRS building,

and I happened to be in Austin that day doing a stand-up comedy show.

o gün de tesadüfen Austin'de

komedi şovum vardı.

Now I'll tell you, as a Middle-Eastern male,

Şimdi size Orta Doğulu bir erkek olarak şunu söyleyeyim,

when you show up around a lot of these activities,

etrafınızda çok sayıda bu tür olayları gördüğünüzde

you start feeling guilty at one point.

bir noktadan sonra kendinizi suçlu hissetmeye başlıyorsunuz.

(Laughter)

Haberleri izliyordum. Ve "Bu olayın içinde ben de var mıyım?"

I was watching the news. I'm like, "Am I involved in this crap?"

diye düşünmeye başladım. (Gülüşmeler)

(Laughter)

"I didn't get the memo. What's going on?"

Bana bir bilgi verilmedi. Neler oluyor?"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But what was interesting was,

Daha da ilginç olanı, Pakistanlı Müslüman adam --

the Pakistani Muslim guy -- see, he gives a bad name to Muslims

tüm dünyadaki Müslümanlara,

and Middle Easterners and Pakistanis from all over the world.

Orta Doğululara ve Pakistanlılara kötü bir şöhret bıraktı.

And one thing that happened there was also the Pakistani Taliban

Bir başka olay ise Pakistanlı Taliban

took credit for that failed car bombing.

başarısız araba bombalama olayını üstlendi.

My question is: Why would you take credit for a failed car bombing?

Sorum şu: başarısız bir araba bombalama

için neden sorumluluk üstlenilir?

"We just want to say:

"Sadece denediğimizi

we tried."

belirtmek istedik."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"And furthermore ...

"Ve dahası

(Laughter)

önemli olan düşünce."

it is the thought that counts."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

"And in conclusion, win some, lose some."

"Ve neticede hem kazandık hem kaybettik."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But what happened was, when the white guy flew his plane into the building,

Olan şu, beyaz adam uçağını bir binaya doğru uçururken,

Amerika'da ekran başındaki tüm Orta Doğulu ve

I know all my Middle Eastern and Muslim friends in the States

Müslüman arkadaşlarım "Lütfen, Orta Doğulu olmasın.

were watching TV, going,

Hasan olmasın. Hüseyin olmasın." diye söyleniyordu.

"Please, don't be Middle Eastern. Don't be Hassan or Hussein."

Ve adamın adının Jack olduğu anlaşıldı. Ben de,

And the name came out: Jack. I'm like, "Woooo! That's not one of us!"

"Ooooo! Bizden değilmiş." dedim.

But I kept watching the news in case they came back,

Ama yine de her an şöyle diyeceklerini düşünerek

izlemeye devam ettim, "Eylemi gerçekleştirmeden önce,

and were like, "Before he did it, he converted to Islam."

Müslüman olmuştu." "Kahretsin! Neden Jack? Neden?"

"Damn it! Why Jack? Why?"

But the fact is, I've been lucky

Gerçek şu ki, kendimi şanslı hissediyorum,

to get a chance to perform all over the world,

çünkü dünyanın her yerinde gösterimi sergileme

and I did a lot of shows in the Middle East.

imkanı buldum, Orta Doğuda da birçok kez şov yaptım.

I just did a seven-country solo tour.

Kısa bir süre önce yedi ülkelik solo bir tur yaptım.

I was in Oman, and I was in Saudi Arabia.

Umman'da, Suudi Arabistan'da

ve Dubai'de idim.

I was in Dubai.

And it's great, there's good people everywhere.

Her yerde çok iyi insanlar var, bu harika bir şey.

And you learn great things about these places.

Ve bu yerler hakkında harika şeyler öğreniyorsunuz.

I encourage people always to go visit these places.

İnsanları oraları ziyaret etmeleri için teşvik ediyorum.

Mesela, Dubai -- harika bir yer.

For example, Dubai -- cool place.

They're obsessed with having the biggest, tallest, longest, as we all know.

Her şeyin, en büyüğüne, en uzununa sahip olmak konusunda saplantılılar.

Dubai AVM adlı bir alışveriş merkezleri var.

They have a mall there, the Dubai Mall.

O kadar büyük ki içinde taksiler var.

It is so big, they have taxis in the mall.

I was walking. I heard, "Beep! Beep!" I'm like, "What are you doing here?"

Orada yürüyordum. "Bip, bip." sesini duydum.

"Ne yapıyorsun burada?" diye sordum.

He goes, "I'm going to the Zara store. It's three miles away.

O da, "Zara mağazasına gidiyorum. 5 km. ileride.

Çekil yolumdan. Çekil yolumdan. Çekil yolumdan."

Out of my way. Out of my way. Out of my way."

(Laughter)

And what's crazy -- there's a recession going on, even in Dubai,

Çılgın olan şey ise -- Dubai'de bile durgunluk söz konusu

ama bunu fiyatlardan anlayamıyorsunuz.

but you wouldn't know by the prices.

Like in the Dubai Mall, they sell frozen yogurt by the gram.

Dubai AVM'de

donmuş yoğurdu gram ile satıyorlar.

It's like a drug deal.

Uyuşturucu satışı gibi.

I was walking by. The guy goes, "Psst! Habibi, my friend."

Orada geçerken biri geldi, "Pşşt. Habibi, dostum."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"You want some frozen yogurt?

"Biraz donmuş yoğurt ister misin?

(Laughter)

Come here. Come here. Come here.

Gel buraya. Gel buraya. Gel.

I have one gram, five gram, 10 gram. How many gram do you want?"

Bir gram, beş gram, on gramım var. Kaç gram istiyorsun?"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I bought five grams. 10 dollars. 10 dollars! I said, "What's in this?"

5 gram satın aldım. 10 dolar. 10 dolar! "Bunun içinde ne var?" dedim.

He's like, "Good stuff, man. Colombian. Top of the line."

"İyi mal var adamım. Kolombiya malı. En iyisi, en üstünü." dedi.

(Laughter)

Bazen bu Orta Doğu, Latin Amerika,

The other thing you learn when you travel in these countries,

Güney Amerika ülkelerini ziyaret ettiğinizde

in the Middle East, Latin American, South American countries,

öğrendiğiniz bir başka şey de,

a lot of times when they build stuff, there's no rules and regulations.

bir şey inşa ettiklerinde

kural veya düzenleme tanımıyorlar.

For example, I took my two-year-old son to the playground at the Dubai Mall.

Mesela, Dubai AVM'de 2 yaşındaki oğlumu oyun alanına götürdüm.

And I've taken him to playgrounds all over the United States.

Oğlumu tüm ABD'de oyun alanlarına götürmüştüm.

And when you put your two-year-old on a slide in the United States,

ABD'de 2 yaşındaki çocuğunuzu kaydırağa koyduğunuzda,

aşağı doğru kayarken yavaşlasın

they put something on the slide

to slow the kid down as he comes down the slide.

diye bir aparat konur.

Not in the Middle East.

Orta Doğu'da konmaz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I put my two-year-old on the slide, he went whoosh! He took off!

Oğlumu kaydırağa koydum; o da fırrrrrrr! Fırladı.

(Laughter)

Aşağı indim. Dedim ki, "Oğlum nerede?"

I went down and, "Where's my son?" "On the third floor, sir. Third floor."

"Üçüncü katta, efendim. Üçüncü katta."

(Gülüşmeler)

(Laughter)

"You take a taxi. You go to Zara. Make a left."

"Taksiye atlayın. Zara'ya gidin. Sola dönün."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"Try the yogurt. It's very good. Little expensive."

"Yoğurdu deneyin. Çok iyidir. Biraz pahalıdır."

(Laughter)

But one thing I try to do with my stand-up is break stereotypes.

Şovlarımda yapmaya çalıştığım bir şey de klişeleri yıkmak.

Ve klişeleştirmek konusunda ben de suçluyum.

And I've been guilty of stereotyping as well.

Dubai'deydim. Dubai'de çalışan bir çok Hintli var.

I was in Dubai. And there's a lot of Indians who work in Dubai.

Maaşları pek yüksek denemez.

And they don't get paid that well.

And I got it in my head that all the Indians must be workers.

Aklıma oradaki tüm Hintlilerin işçi olması gerektiğini yerleştirmişim.

Dubai'de başarılı Hintlilierin de olduğunu unutmuşum.

I forgot there's obviously successful Indians in Dubai too.

Bir gösteri yapıyordum

I was doing a show, and they said, "We'll send a driver to pick you up."

dediler ki, "Seni alması için bir şoför göndereceğiz."

I went down to the lobby, and saw this Indian guy.

Lobiye indim ve bir Hintli gördüm.

Dedim ki, "Bu benim şoförüm olmalı."

I go, "He must be my driver,"

since he's standing there in a cheap suit, thin mustache, staring at me.

Çünkü orada ucuz bir takım elbise, ince bıyıkları ile bana bakıyordu.

Yanına gittim, "Afedersiniz, bayım, siz benim şoförüm müsünüz?"

I say, "Excuse me, are you my driver?"

O da, "Hayır, bayım. Otelin sahibiyim." dedi.

He goes, "No, sir. I own the hotel."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I go, "I'm sorry! Why were you staring at me?"

"Özür dilerim. O zaman neden bana bakıyorsunuz?" dedim.

He goes, "I thought you were my driver."

O da, "Sizi kendi şoförüm sandım." dedi.

(Laughter)

(Alkışlar)

(Applause)

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I'll leave you with this: I try, with my stand-up, to break stereotypes,

Sizlere şununla veda edeceğim: Gösterimde klişeleri yıkmaya çalışıyorum,

present Middle Easterners and Muslims in a positive light.

Orta Doğuluları ve Müslümanları olumlu bir şekilde

temsil etmeye çalışıyorum ve umarım ki gelecek yıllarda

I hope that in the coming years,

more film and television programs come out of Hollywood,

Hollywood'da bizi olumlu bir şekilde yansıtan

presenting us in a positive light.

birçok film ve televizyon programı üretilecek.

Who knows? Maybe one day, we'll even have our own James Bond. Right?

Kim bilir, belki bir gün bizim de kendi James Bond'umuz olur değil mi?

"My name is Bond.

"Ben Bond, Camal Bond."

Jamal Bond."

(Gülüşmeler) O zamana kadar şakalarımı

(Laughter)

Til then, I'll keep telling jokes. Hope you keep laughing.

anlatmaya devam edeceğim. Umarım siz de gülmeye devam edersiniz.

İyi günler. Teşekkürler.

Have a good day. Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)