I'm not your inspiration, thank you very much | Stella Young

Stella Young: Sizin ilham kaynağınız değilim, çok teşekkür ederim

Çeviri: Abdussamet Kandemir Gözden geçirme: Samet Ergisi

I grew up in a very small country town

Victoria'nın küçücük bir kasabasında

in Victoria.

büyüdüm.

I had a very normal, low-key kind of upbringing.

Normal bir çocuk olarak yetiştirildim.

I went to school, I hung out with my friends,

Okula gittim, arkadaşlarımla zaman geçirdim.

I fought with my younger sisters.

Küçük kız kardeşlerimle kavga ettim.

It was all very normal.

Tamamen normal şeyler.

And when I was 15, a member of my local community

15 yaşımdayken, yerel halktan birisi

approached my parents

annemden beni toplumsal

and wanted to nominate me

başarı ödülü

for a community achievement award.

için aday göstermesini istedi.

And my parents said, "Hm, that's really nice,

Ebeveynlerimin cevabı şu oldu:

but there's kind of one glaring problem with that.

"Çok hoş, ancak bariz bir problem var.

She hasn't actually achieved anything." (Laughter)

Kızımız hiçbir şey başarmadı ki." (Gülüşmeler)

And they were right, you know.

Ve annemle babam haklıydılar.

I went to school, I got good marks,

Okula gittim, güzel notlar aldım.

I had a very low-key after school job

Okul sonrası sıradan bir şekilde

in my mum's hairdressing salon,

annemin kuaför salonundaydım

and I spent a lot of time watching

ve "Buffy the Vampire Slayer" ile "Dawson's Creek"

"Buffy the Vampire Slayer" and "Dawson's Creek."

dizilerini izleyerek zaman geçirdim.

Yeah, I know. What a contradiction.

Biliyorum, ne çelişki ama.

But they were right, you know.

Ancak haklıydılar.

I wasn't doing anything that was out of the ordinary

Sıradan şeyler dışında yaptığım

at all.

hiçbir şey yoktu.

I wasn't doing anything that could be considered an achievement

Engelimi bir kenara bırakırsak

if you took disability out of the equation.

başarı sayılabilecek hiçbir şey yapmıyordum.

Years later, I was on my second teaching round

Yıllar sonra, Melbourne lisesinde ikinci

in a Melbourne high school,

öğretmenlik seferimde

and I was about 20 minutes into a year 11 legal studies class

ve yaklaşık 20 dakikalık yasal çalışma derslerine girerken

when this boy put up his hand and said,

oğlanın birisi elini koydu ve dedi ki

"Hey miss, when are you going to start doing your speech?"

"Bayan, konuşmanıza ne zaman başlayacaksınız?"

And I said, "What speech?"

"Ne konuşması?" dedim

You know, I'd been talking them

Önceden 20 dakika bu insanlara

about defamation law for a good 20 minutes.

karşı hakaret yasası hakkında konuşmuştum.

And he said, "You know, like,

Ve oğlan "Motivasyon konuşması

your motivational speaking.

gibi bir şey.

You know, when people in wheelchairs come to school,

Bilirsiniz, tekerlekli sandalyeli insanlar okula gelirse

they usually say, like, inspirational stuff?"

genellikle ilham vereci şeyler söylerler."

(Laughter)

(Kahkahalar)

"It's usually in the big hall."

çocuk "genelde büyük salonda olduğunu" da cümlelerine ekledi.

And that's when it dawned on me:

İşte o an kafama dank etti:

This kid had only ever experienced disabled people

Bu çocuğun engelli insanlarla olan tecrübesi

as objects of inspiration.

onları ilham kaynağı aracı olarak görmekti.

We are not, to this kid --

Biz engelliler araç değiliz

and it's not his fault, I mean,

ve bu durum çocuğun hatası değil.

that's true for many of us.

Çoğumuz aynı hataya düşüyor.

For lots of us, disabled people are not our teachers

Birçoğumuzun gözünde engelli insanlar birer öğretmen,

or our doctors or our manicurists.

doktor ya da manikürcü olamıyor.

We're not real people. We are there to inspire.

Bizler gerçek bile değiliz. İlham olmak için burdayız.

And in fact, I am sitting on this stage

Aslında, ben şu an bu sahnedeyim

looking like I do in this wheelchair,

tüm konuşmayı tekerlikli sandalyede yapıyorum

and you are probably kind of expecting me

ve sizler benden

to inspire you. Right? (Laughter)

size ilham olmamı bekliyorsunuz. Haksız mıyım? (Gülüşmeler)

Yeah.

Değil mi?

Well, ladies and gentlemen, I'm afraid

Bayanlar baylar, korkarım ki sizleri

I'm going to disappoint you dramatically.

büyük hayal kırıklığına uğratacağım.

I am not here to inspire you.

Burada size ilham vermek için bulunmuyorum.

I am here to tell you that we have been lied to

Buradayım çünkü sizlere engeller hakkında söylenen

about disability.

bir yalanı açıklamaya geldim.

Yeah, we've been sold the lie

Sizleri şu yalana inandırdılar:

that disability is a Bad Thing, capital B, capital T.

Engelli olmak Kötü Bir Şeydir.

It's a bad thing, and to live with a disability

Engellilik kötüdür ve engelle yaşamak

makes you exceptional.

sizi özel kılar.

It's not a bad thing, and it doesn't

Engelli olmak kötü bir şey değil

make you exceptional.

ve sizi özel kılmaz.

And in the past few years, we've been able

Sosyal medya aracılığı ile son birkaç

to propagate this lie even further

yılda bu yalanın daha da çok

via social media.

propagandası yapılabildi.

You may have seen images like this one:

Bunun gibi resimler görmüşsünüzdür:

"The only disability in life is a bad attitude."

"Hayatta tek engel kötü yaklaşımdır."

Or this one: "Your excuse is invalid." Indeed.

Ya da bunun gibi: "Özrünüz kabul edilmiyor."

Or this one: "Before you quit, try!"

Ya da böyle: "Vazgeçmeden önce, dene!"

These are just a couple of examples,

Bunlar sadece birkaç örnek,

but there are a lot of these images out there.

bunları gibi daha çok resim var.

You know, you might have seen the one,

Bilirsiniz işte,

the little girl with no hands

elleri olmayan kızın

drawing a picture with a pencil held in her mouth.

ağzında kalem tutarak resim çizdiğini görmüşsünüzdür.

You might have seen a child running

Karbon fiber protez bacaklarla

on carbon fiber prosthetic legs.

koşan çocuğu görmüş olabilirsiniz.

And these images,

Biz bu resimleri

there are lots of them out there,

-ki çok fazla var -

they are what we call inspiration porn.

ilham pornosu olarak adlandırıyoruz.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And I use the term porn deliberately,

Porno terimini bilinçli kullanıyorum

because they objectify one group of people

çünkü bu fotolar bir grup insanı

for the benefit of another group of people.

diğer bir grubun çıkarı için nesneleştiriyor.

So in this case, we're objectifying disabled people

Bizim durumumuzda, engelli insanları

for the benefit of nondisabled people.

engelsiz insanların çıkarı için nesneleştiriyoruz.

The purpose of these images

Fotoğrafların amacı

is to inspire you, to motivate you,

sizlere ilham vermek, sizleri motive etmek;

so that we can look at them

böylece fotoğraflara baktığımızda

and think, "Well, however bad my life is,

şöyle düşüneceğiz: "Yaşamım ne kadar kötü olursa olsun

it could be worse.

daha kötü olabilirdi.

I could be that person."

Bu kişi ben olabilirdim."

But what if you are that person?

Ya sen o kişiysen?

I've lost count of the number of times that I've

Sayısız kez hem de tanınmıyorken

been approached by strangers

yabancı insanların yanıma gelip

wanting to tell me that they think I'm brave

bana benim hakkında çok cesur

or inspirational,

ya da ilham verici olduğumu

and this was long before my work

düşündüklerini söylediklerini

had any kind of public profile.

biliyorum.

They were just kind of congratulating me

İsmimi hatırlıyorum diye

for managing to get up in the morning

ve sabah yatağımdan kalkabiliyorum diye

and remember my own name. (Laughter)

beni tebrik ediyorlardı.

And it is objectifying.

Bunun adı nesneleştirmedir.

These images, those images

Bu fotoğraflar

objectify disabled people

engelli insanları engelsiz

for the benefit of nondisabled people.

insanların çıkarı için nesneleştirdi.

They are there so that you can look at them

Onlara bakabilesiniz, halinize

and think that things aren't so bad for you,

şükredesiniz ve endişelerinize

to put your worries into perspective.

bakış açısı getirebilmek için o fotoğraflar oradalar.

And life as a disabled person

Evet engelli bir insan olarak

is actually somewhat difficult.

hayatın bazı zorlukları var.

We do overcome some things.

Bazı şeylerin üstesinden geliyoruz.

But the things that we're overcoming

Ancak üstesinden geldiğimiz şeyler

are not the things that you think they are.

sizlerin düşündüğü şeyler değil.

They are not things to do with our bodies.

Onlar vücudumuzla ilgili olan şeyler değil.

I use the term "disabled people" quite deliberately,

Bilerek "engelli insanlar" ifadesini sık sık kullanıyorum

because I subscribe to what's called the social model of disability,

çünkü engelliliğin toplumsal modeli olan

which tells us that we are more disabled

ve bize şunu söylen şeye inanıyorum:

by the society that we live in

Bizleri engelli kılan şey bedenlerimiz ve hastalıklarımızdan

than by our bodies and our diagnoses.

ziyade daha çok toplumun kendisi.

So I have lived in this body a long time.

Bu bedende çok uzun zamandır yaşıyorum.

I'm quite fond of it.

Ve bedenimi seviyorum.

It does the things that I need it to do,

Yapması gereken şeyleri yapıyor

and I've learned to use it to the best of its capacity

ve onu aynen sizlerin de yaptığı gibi en üst kapasitede

just as you have,

kullanmayı öğrendim.

and that's the thing about those kids in those pictures as well.

O fotoğraftaki engelli çocukların da yaptığı bu.

They're not doing anything out of the ordinary.

Sıradışı bir şeyler yapmıyorlar.

They are just using their bodies

En üst düzeyde sadece

to the best of their capacity.

bedenlerini kullanıyorlar.

So is it really fair to objectify them

Bu fotoğrafları paylaşarak

in the way that we do,

onları nesneleştirmek

to share those images?

hak mıdır?

People, when they say, "You're an inspiration,"

İnsanlar "Siz ilham perisisiniz." dediklerinde

they mean it as a compliment.

bunu övgü bağlamında söylüyorlar.

And I know why it happens.

Ve ben bunun nedenini biliyorum.

It's because of the lie, it's because we've been sold

Nedeni o yalan, sizlere "engellerin insanları

this lie that disability makes you exceptional.

özel kıldığını" söyledikleri yalan.

And it honestly doesn't.

Hakikaten öyle olmuyor.

And I know what you're thinking.

Ne düşündüğünüzü size söyleyeyim

You know, I'm up here bagging out inspiration,

Buradayım ve ilham vermeyi bir kenera bıraktım

and you're thinking, "Jeez, Stella,

ve düşünüyorsunuz "Hey Stella

aren't you inspired sometimes by some things?"

bir zamanlar sende bir şeylerden ilham almadın mı?"

And the thing is, I am.

Gerçek şu ki evet aldım.

I learn from other disabled people all the time.

Engelli diğer insanlardan sürekli bir şeyler öğrendim.

I'm learning not that I am luckier than them, though.

Ancak onlardan daha şanslı olduğum için öğrenmedim.

I am learning that it's a genius idea

Öğreniyorum çünkü zekice fikirleri var.

to use a pair of barbecue tongs

Örneğin mangal maşasını

to pick up things that you dropped. (Laughter)

yere düşürdüğüm şeyleri almak için kullanmak harika bir fikir." (Gülüşmeler)

I'm learning that nifty trick where you can charge

Telefonunuzun bataryasını sandalyemin bataryasından

your mobile phone battery from your chair battery.

şarj etmek gibi harika fikri onlardan öğreniyorum.

Genius.

Zekice.

We are learning from each others' strength and endurance,

Birbirimizin gücünden ve sabrından bir şeyler öğreniyoruz

not against our bodies and our diagnoses,

bedenlerimizden ya da rahatsızlıklarımızdan değil.

but against a world that exceptionalizes

Bizleri istisnai kılan ve nesneleştiren

and objectifies us.

dünyanın yaptığının tam aksini yapıyoruz.

I really think that this lie that we've been sold

Bizlere engelli olmak hakkında yutturulan

about disability is the greatest injustice.

bu yalanın en büyük adaletsizlik olduğunu düşünüyorum.

It makes life hard for us.

Bu hayatımızı zorlaştırıyor.

And that quote, "The only disability in life

Şu cümleye bakın "Hayattaki en büyük

is a bad attitude,"

engel kötü bakış açısıdır".

the reason that that's bullshit

Bu cümle beş para etmez

is because it's just not true,

çünkü gerçek değil

because of the social model of disability.

ve engelli sosyal modeline aykırı.

No amount of smiling at a flight of stairs

Hiçbir gülümseme merdivenleri

has ever made it turn into a ramp.

engelli yokuşuna dönüştürmez.

Never. (Laughter) (Applause)

Asla. (Gülüşmeler) (Alkışlar)

Smiling at a television screen

Televizyon ekranına gülerek

isn't going to make closed captions appear

duyma engelli bir insan için

for people who are deaf.

kapalı olan altyazıyı görünür kılamazsınız.

No amount of standing in the middle of a bookshop

Kitapçıda saatler geçirmeniz

and radiating a positive attitude

ve etrafa pozitif sinyaller vermeniz

is going to turn all those books into braille.

o kitapları kabartma harfli kitaplara dönüştürmeyecektir.

It's just not going to happen.

Bu olmayacaktır.

I really want to live in a world

Engelli olmanın özel değil

where disability is not the exception, but the norm.

normal kabul edildiği bir dünyada yaşamak istiyorum.

I want to live in a world where a 15-year-old girl

15 yaşındaki kız çocuğunun

sitting in her bedroom

yatak odasında

watching "Buffy the Vampire Slayer"

"Buffy the Vampire Slayer" izlemesinin

isn't referred to as achieving anything

bir şeyleri başarmak kabul edilmediği

because she's doing it sitting down.

bir dünyada yaşamak istiyorum.

I want to live in a world

Öyle bir dünya istiyorum ki

where we don't have such low expectations

sabah yataktan kalktığı

of disabled people

ve ismini hatırladığı

that we are congratulated for getting out of bed

için tebrik edildiği şeklinde engelli insanlardan

and remembering our own names in the morning.

beklentinin düşük olmadığı bir dünya.

I want to live in a world where we value genuine achievement

Engelli insanlar için dahice başarıların

for disabled people,

değer gördüğü

and I want to live in a world

2011 yılında

where a kid in year 11 in a Melbourne high school

Melboourne'de lisesinde bir çocuğun

is not one bit surprised

yeni öğretmenin tekerlekli sandelye

that his new teacher is a wheelchair user.

kullandığını görünce şaşırmadığı bir dünyada yaşamak istiyorum.

Disability doesn't make you exceptional,

Engeller sizi özel kılmaz.

but questioning what you think you know about it does.

Düşüncelerinizi sorgulamak sizi özel kılar.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)