Itay Talgam: Lead like the great conductors

Translator: Napatra Charassuvichakanich Reviewer: Rangsarn Chanyavanich

The magical moment, the magical moment of conducting.

ห้วงเวลาที่น่าอัศจรรย์ที่สุดสำหรับไวทยากร

Which is, you go onto a stage. There is an orchestra sitting.

คือเวลาที่ไวทยากรเดินขึ้นไปบนเวทีที่มีวงดนตรีออเคสตร้านั่งอยู่เบื้องหน้า

They are all, you know, warming up and doing stuff.

นักดนตรีเหล่านี้ อย่างที่คุณรู้ กำลังเตรียมความพร้อมก่อนการแสดง

And I go on the podium.

แล้วผมเดินขึ้นไปยืนอยู่บนแท่นยืนสำหรับนักไวทยากร

You know, this little office of the conductor.

ที่ๆเป็นเหมือนออฟฟิศขนาดจิ๋วของนักไวทยากร

Or rather a cubicle, an open-space cubicle,

หรือจะเรียกว่าเป็นคอกเล็กๆก็ได้ คอกโล่งแจ้ง

with a lot of space.

ที่เต็มไปด้วยที่ว่าง

And in front of all that noise,

และเบื้องหน้าก็มีเสียงต่างๆมากมาย

you do a very small gesture.

แล้วผมให้สัญญาณเล็กๆ

Something like this, not very pomp, not very sophisticated, this.

สัญญาณแบบนี้ (ทำท่า) ไม่ได้ดูโอ่อ่าหรือวิลิศมาหราอะไรเลย แบบนี้ (ทำท่า)

And suddenly, out of the chaos, order.

แล้วฉับพลัน ความเป็นระเบียบก็บังเกิดขึ้นมาแทนที่ความวุ่นวาย

Noise becomes music.

เสียงอึกทึกกลายเป็นเสียงดนตรี

And this is fantastic. And it's so tempting

และนี่เป็นสิ่งที่ยอดเยี่ยมที่สุด แถมยั่วยวนที่สุด

to think that it's all about me.

ยั่วยวนให้ผมคิดว่าระเบียบที่เกิดขึ้นเป็นฝีมือโชว์เดี่ยวของผม

(Laughter)

(หัวเราะ)

All those great people here, virtuosos,

และนักดนตรีชั้นยอดเหล่านี้

they make noise, they need me to do that.

เพียงแต่สร้างเสียงอึกทึก พวกเขาต้องการให้ผมนำวง

Not really. If it were that,

แต่ความจริงแล้วไม่ใช่เลย ถ้าหน้าที่ของไวทยากรออเคสตร้ามีเพียงเท่านั้น

I would just save you the talk,

ผมก็คงจะประหยัดเวลาของพวกคุณโดยไม่มานั่งอธิบาย

and teach you the gesture.

แล้วก็แค่สอนพวกคุณถึงท่าเทคนิคของไวทยากรเท่านั้น

So you could go out to the world

เพื่อให้พวกคุณ พอฟังจบแล้ว สามารถกลับไปสู่โลกภายนอก

and do this thing in whatever company or whatever you want,

แล้วก็ทำท่าทางที่ผมสอนพวกคุณในบริษัทของคุณ หรือที่ไหนๆที่คุณต้องการ

and you have perfect harmony. It doesn't work.

แล้วคุณก็จะสามารถสร้างความสมานฉันท์ที่สมบูรณ์แบบที่สุด แต่ในความเป็นจริงมันไม่ง่ายอย่างนั้น

Let's look at the first video.

มาชมวิดีโอแรกกันดีกว่าครับ

I hope you'll think it's a good example of harmony.

ผมหวังว่าคุณจะเห็นว่านี่เป็นการประสานเสียงที่ดี

And then speak a little bit about how it comes about.

แล้วเดี๋ยวเรามาคุยกันถึงเบื้องหลังของการนำวงออเคสตร้ารูปแบบนี้

(Music)

(ดนตรี)

Was that nice?

ชอบมั๊ยครับ?

So that was a sort of a success.

และนั่นก็ถือว่าเป็นการแสดงที่ประสบความสำเร็จ

Now, who should we thank for the success?

แต่มันเป็นผลความสำเร็จของใครเหรอครับ?

I mean, obviously the orchestra musicians

ผมหมายถึง แน่นอนส่วนหนึ่งมาจากนักดนตรีวงออเคสตร้า

playing beautifully,

ที่แสดงได้อย่างยอดเยี่ยม

the Vienna Philharmonic Orchestra.

วงเวียนนาฟิลฮาร์โมนิคออเคสตร้านี้

They don't often even look at the conductor.

จริงๆแล้วนักดนตรีของวงเค้าไม่มองไวทยากรเท่าไหร่ด้วยซ้ำ

Then you have the clapping audience, yeah,

แล้วเราก็ยังมีผู้ฟังที่ปรบมือตามเสียงเพลงไปด้วย

actually taking part in doing the music.

ที่มีส่วนร่วมในการแสดงดนตรีนี้

You know Viennese audiences usually don't interfere with the music.

พวกคุณก็รู้ว่าปกติแล้ว คนเวียนนาเวลาฟังดนตรี เค้าจะไม่ก้าวก่ายการแสดงดนตรีเลย

This is the closest to an Oriental bellydancing feast

และนี่คงเป็นการแสดงดนตรีที่ใกล้เคียงที่สุดกับการเต้นระบำหน้าท้องของชาวตะวันออก

that you will ever get in Vienna.

ที่คุณจะสัมผัสได้ในเวียนนา

(Laughter)

(หัวเราะ)

Unlike, for example Israel, where audiences cough all the time.

ไม่เหมือนกับที่อื่นอย่างอิสราเอล ที่คนฟังดนตรีจะกระแอมไอตลอดเวลา

You know, Arthur Rubinstein, the pianist, used to say

อย่างที่นักเปียโน อาร์เธอร์ รูบินสไตน์เคยพูดไว้ว่า

that, "Anywhere in the world, people that have the flu, they go to the doctor.

ไม่ว่าที่ไหนก็ตามไหนโลก ถ้าใครเป็นหวัด เค้าจะไปหาหมอ

In Tel Aviv they come to my concerts."

แต่ที่เตล อาวิฟ คนเหล่านี้จะมาที่คอนเสิร์ตผม

(Laughter)

(หัวเราะ)

So that's a sort of a tradition.

มันเป็นเหมือนประเพณีของที่นั่น

But Viennese audiences do not do that.

แต่ผู้ฟังดนตรีที่เวียนนาไม่ทำอย่างนั้น

Here they go out of their regular, just to be part of that,

ที่เวียนนาผู้ชมจะตั้งหน้าตั้งตามา ขอให้ได้ฟังดนตรีโดยเฉพาะ

to become part of the orchestra, and that's great.

เพื่อที่จะได้เป็นส่วนหนึ่งของวงออเคสตร้า และนั่นเป็นสิ่งที่ยอดเยี่ยมมาก

You know, audiences like you, yeah,

คุณผู้ชมรู้มั๊ยครับว่า ผู้ฟังดนตรีอย่างพวกคุณ

make the event.

คือคนที่ทำให้การแสดงมีความหมายอย่างแท้จริง

But what about the conductor? What can you say

แล้วไวทยากรล่ะ? คุณคิดว่าอะไรกันแน่

the conductor was doing, actually?

ที่นักไวทยากรทำ?

Um, he was happy.

อ่า เห็นได้ว่า นักไวทยากรท่านนี้มีความสุข

And I often show this to senior management.

จริงๆผมมักจะนำคลิปการแสดงนี้ให้นักธุรกิจระดับผู้บริหารดู

People get annoyed.

แต่คนส่วนใหญ่มักจะรำคาญ

"You come to work. How come you're so happy?"

"คุณมาทำงาน ทำไมคุณถึงดูมีความสุขนัก?"

Something must be wrong there, yeah? But he's spreading happiness.

มันต้องมีอะไรผิดปรกติแน่นอน จริงมั๊ย แต่นักไวทยากรท่านนี้ถ่ายทอดความสุขขณะแสดง

And I think the happiness, the important thing is this happiness

และผมคิดว่า สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับความสุขนี้

does not come from

คือมันไม่ได้มาจาก

only his own story and his joy of the music.

เรื่องราวของนักไวทยากรท่านนี้ หรือความสุขส่วนตัวของท่านที่มีต่อดนตรีเพียงอย่างเดียว

The joy is about enabling other people's stories

แต่มันเป็นความสุขที่มาจากการได้ส่งเสริมให้เรื่องราวของผู้ร่วมแสดงคนอื่นๆ

to be heard at the same time.

สื่อออกมาพร้อมๆกันให้คนฟัง

You have the story of the orchestra as a professional body.

คุณจึงได้ยินเรื่องราวที่ถ่ายทอดผ่านวงออเคสตร้ามืออาชีพ

You have the story of the audience as a community. Yeah.

แต่ในขณะเดียวกัน คุณก็ยังได้ยินเรื่องราวที่ถ่ายทอดออกมาผ่านผู้ชมการแสดงไปด้วย

You have the stories of the individuals

แล้วคุณก็ยังได้ยินเรื่องราวเฉพาะบุคคล

in the orchestra and in the audience.

ทั้งจากนักดนตรีวงออเคสตร้าและจากผู้ชม

And then you have other stories, unseen.

แล้วคุณก็ยังจะสามารถซึมซับเรื่องราวอื่นๆที่เรามองไม่เห็น

People who build this wonderful concert hall.

เรื่องราวของคนที่สร้างหอแสดงคอนเสิร์ตที่แสนวิเศษนี้

People who made those Stradivarius, Amati, all those beautiful instruments.

และเรื่องราวของดนตรีเครื่องสายที่ทำขึ้นจากฝีมือของสตราดิวาเรียส ไวโอลินที่ทำจากฝึมือของตระกูลอมาทิ หรือเครื่องดนตรีแสนวิจิตรชิ้นอื่นๆ

And all those stories are being heard at the same time.

เรื่องราวทั้งหมดนี้ถูกถ่ายทอดออกมาในเวลาเดียวกัน

This is the true experience of a live concert.

เป็นประสบการณ์คอนเสิร์ตสดอย่างแท้จริง

That's a reason to go out of home. Yeah?

ให้คุ้มแก่การออกจากบ้าน จริงมั๊ยครับ?

And not all conductors do just that.

แต่ไม่ใช่ไวทยากรทุกคนที่ทำเช่นนั้น

Let's see somebody else, a great conductor.

เรามาดูวิธีการนำวงออเคสตร้าของนักไวทยากรชั้นเยี่ยมอีกท่าน

Riccardo Muti, please.

ริคาร์โด้ มูติ เชิญชมครับ

(Music)

(ดนตรี)

Yeah, that was very short, but you could see

ครับ คลิปนี้สั้นมาก แต่คุณสามารถเห็นได้

it's a completely different figure. Right?

ว่ามันแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ใช่มั๊ยครับ?

He's awesome. He's so commanding. Yeah?

มูติยอดมาก บัญชาการอย่างเฉียบขาด เห็นด้วยมั๊ยครับ?

So clear. Maybe a little bit over-clear.

เด็ดขาดมาก อาจจะเด็ดขาดจนเกินไป

Can we have a little demonstration? Would you be my orchestra for a second?

ไหนเรามาทดลองกันที่นี่ซักนิดนึง? พวกคุณช่วยเป็นวงออเคสตร้าของผมซักประเดี๋ยวนะครับ

Can you sing, please, the first note of Don Giovanni?

ไหนคุณลองร้องคลอร่วมไปด้วย โน้ตตัวแรกของบทประพันธ์เพลง Don Giovanni ได้มั๊ยครับ?

You have to sing "Aaaaaah," and I'll stop you.

คุณออกเสียง 'อาาา' แล้วผมจะหยุดคุณ

Okay? Ready?

โอเคมั๊ยครับ? พร้อมมั๊ยครับ?

Audience: ♫ Aaaaaaah ... ♫

ผู้ชม: ♫ อาาา... ♫

Itay Talgam: Come on, with me. If you do it without me

อิเทย์ ทัลกัม: อ่า พร้อมกับผมสิครับ ถ้าคุณไม่ฟังสัญญาณผม

I feel even more redundant than I already feel.

ผมคงรู้สึกไม่มีประโยชน์ไปกว่าที่ผมก็รู้สึกได้ในตอนนี้

So please, wait for the conductor.

เพราะฉะนั้น ได้โปรดรอสัญญาณจากไวทยากรด้วยครับ

Now look at me. "Aaaaaah," and I stop you. Let's go.

อ่า ทีนี้มองผมครับ ร้อง 'อาาา' แล้วเดี๋ยวผมจะหยุดคุณ พร้อม

Audience: ♫ ... Aaaaaaaah ... ♫

♫ อาาา... ♫

(Laughter)

(หัวเราะ)

Itay Talgam: So we'll have a little chat later.

อิเทย์ ทัลกัม: โอเค เดี๋ยวเราอาจจะต้องเคลียร์กันนิดหน่อยหลังเวที

(Laughter)

(หัวเราะ)

But ... There is a vacancy for a ...

แต่... ตอนนี้เรายังมีตำแหน่งว่างในวง...

But -- (Laughter)

แต่ - (หัวเราะ)

-- you could see that you could stop an orchestra with a finger.

- คุณเห็นได้ว่าไวทยากรสามารถหยุดเสียงดนตรีของวงออเคสตร้าด้วยนิ้วมือเดียว

Now what does Riccardo Muti do? He does something like this ...

แล้วริคาร์โด้ มูติเค้าทำยังงัยเหรอครับ? มูติทำอะไรแบบนี้

(Laughter)

(หัวเราะ)

And then -- sort of -- (Laughter)

ตามด้วย - อะไรประมาณนี้ - (หัวเราะ)

So not only the instruction is clear,

เพราะฉะนั้น ไม่ใช่แค่คำสั่งที่ชัดเจน

but also the sanction, what will happen if you don't do what I tell you.

แต่คำขู่ก็ยังชัดเจนอีกด้วย ดูซิว่าอะไรจะเกิดขึ้นถ้าคุณไม่เล่นดนตรีตามที่ผมสั่ง

(Laughter)

(หัวเราะ)

So, does it work? Yes, it works --

แล้วสุดท้ายแบบนี้นี่ใช้ได้มั๊ยครับ? แน่นอน ใช้ได้

to a certain point.

แต่ได้จนถึงจุดหนึ่ง

When Muti is asked, "Why do you conduct like this?"

เวลามีคนถามมูติว่า "ทำไมคุณถึงนำวงออเคสตร้าลักษณะนี้?"

He says, "I'm responsible."

มูติตอบว่า "เพราะมันเป็นความรับผิดชอบของผม"

Responsible in front of him.

ความรับผิดชอบที่อยู่เบื้องหน้าของ 'เขา'

No he doesn't really mean Him. He means Mozart,

'เขา' ในที่นี่ไม่ใช่พระเจ้าหรือใคร แต่เป็นโมสาร์ท

which is -- (Laughter) -- like a third seat from the center.

ซึ่ง - (หัวเราะ) - ก็เหมือนกับว่ากำลังนั่งอยู่แถวที่สามจากตรงกลางด้านหน้า

(Laughter)

(หัวเราะ)

So he says, "If I'm --

ซึ่งมูติบอกว่า ถ้าเค้า -

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

if I'm responsible for Mozart,

ถ้าเค้ามีความรับผิดชอบต่อโมสาร์ท

this is going to be the only story to be told.

เรื่องราวของโมสาร์ท ก็จะเป็นเพียงเรื่องราวเดียวที่ถูกถ่ายทอดออกมา

It's Mozart as I, Riccardo Muti, understand it."

คือเรื่องราวของโมสาร์ท ผ่านความเข้าใจของผม ริคาร์โด้ มูติ

And you know what happened to Muti?

แล้วคุณรู้มั๊ย ว่าสุดท้ายแล้วเกิดอะไรขึ้นกับมูติ?

Three years ago he got a letter signed by

3 ปีก่อนเค้าได้รับจดหมายที่ลงนามโดย

all 700 employees of La Scala,

พนักงานทั้ง 700 คน จาก โรงละครโอเปร่า ลา สกาลา

musical employees, I mean the musicians,

และพนักงานดนตรีเหล่านี้ ผมหมายถึงเหล่านักดนตรี

saying, "You're a great conductor. We don't want to work with you. Please resign."

ที่กำลังบอกต่อมูติว่า "คุณเป็นนักไวทยากรชั้นยอด แต่พวกเราไม่อยากทำงานกับคุุณ กรุณาลาออก"

(Laughter)

(หัวเราะ)

"Why? Because you don't let us develop.

"เพราะอะไร? เพราะคุณไม่ยอมให้พวกเราได้พัฒนาในฐานะนักดนตรี

You're using us as instruments, not as partners.

คุณใช้พวกเราเป็นเครื่องเล่นดนตรี ไม่ใช่ผู้ร่วมแสดงดนตรี

And our joy of music, etc., etc. ..."

และความสุขของพวกเราที่มีต่อเสียงดนตรี และอื่นๆอีกมากมาย

So he had to resign. Isn't that nice?

ดังนั้นมูติจึงต้องลาออก ดีใช่มั๊ยครับ?

(Laughter)

(หัวเราะ)

He's a nice guy. He's a really nice guy.

จริงๆแล้วเค้าเป็นคนดี มูติเป็นคนดีมาก

Well, can you do it with less control,

แต่ คุณสามารถนำวงออเคสตร้าได้โดยไม่ต้องใช้การบังคับถึงขั้นนั้น

or with a different kind of control?

หรือไม่ ก็ด้วยวิธีบังคับในลักษณะอื่น?

Let's look at the next conductor, Richard Strauss.

เราลองมาชมวิธีการคุมวงดนตรีของนักไวทยากรท่านต่อไป ริชาร์ด สเตราส์

(Music)

(หัวเราะ)

I'm afraid you'll get the feeling that I really picked on him because he's old.

ผมแอบกลัวว่า คุณกำลังเข้าใจว่าผมเลือกไวทยากรท่านนี้เพราะท่านอายุมาก

It's not true. When he was a young man

นั่นไม่เป็นความจริง ตอนที่สเตราส์ยังหนุ่มๆ

of about 30, he wrote what he called

อายุประมาณ 30 ท่านเขียนสิ่งที่เรียกว่า

"The Ten Commandments for Conductors."

"บัญญัติสิบประการของนักไวทยากร"

The first one was: If you sweat by the end of the concert

บัญญัติขัอแรกคือ: ถ้าคุณเหงื่อแตกหลังจากคอนเสิร์ตจบลง

it means that you must have done something wrong.

นั่นหมายความว่า คุณทำอะไรบางอย่างผิดพลาด

That's the first one. The fourth one you'll like better.

แต่นั่นเป็นบัญญัติขัอแรก พวกคุณน่าจะชอบบัญญัติขัอที่สี่มากกว่า

It says: Never look at the trombones --

สเตราส์กล่าวว่า: ห้ามมองพวกเครื่องทรอมโบนเป็นอันขาด

it only encourages them.

เพราะมันรังแต่จะส่งเสริมเหล่านักดนตรีกลุ่มนั้น

(Laughter)

(หัวเราะ)

So, the whole idea is really to let

แนวคิดหลักคือการปล่อยให้ทุกสิ่ง

it happen by itself.

เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ

Do not interfere.

โดยที่ไวทยากรไม่ไปก้าวก่าย

But how does it happen? Did you see

แล้วสุดท้ายเกิดอะไรขึ้นครับ? คุณทันสังเกตเห็นสเตราส์

him turning pages in the score?

เปลี่ยนหน้าโน้ตดนตรีรึเปล่าครับ?

Now, either he is senile,

ซึ่งเรียกได้ว่า ถ้าท่านไม่อายุมาก

and doesn't remember his own music, because he wrote the music.

จนจำดนตรีของตัวเองไม่ได้ เพราะท่านเป็นคนประพันธ์บทเพลงนั้น

Or he is actually transferring a very strong message to them, saying,

หรือไม่ก็เป็นเพราะว่า สเตราส์ต้องการสื่อข้อความสำคัญแก่นักดนตรี ว่า

"Come on guys. You have to play by the book.

"ทุกคน คุณต้องเล่นดนตรีตามโน้ตที่กำหนดไว้"

So it's not about my story. It's not about your story.

เพราะฉะนั้น ท้ายที่สุดแล้วนี่ไม่ใช่เรื่องราวของผม หรือ เรื่องราวของคุณ

It's only the execution of the written music,

แต่คือการแสดงดนตรีที่ดำเนินการในกรอบของบทดนตรีที่เขียนขึ้น

no interpretation."

ไม่มีการวิเคราะห์ใส่ความเห็นส่วนตัว"

Interpretation is the real story of the performer.

การตีความคือเรื่องราวที่แท้จริงของนักดนตรี

So, no, he doesn't want that. That's a different kind of control.

แต่คุณสเตราส์ท่านไม่ต้องการการเติมแต่ง นี่เป็นการบังคับดนตรีที่ต่างออกไปอีกแบบ

Let's see another super-conductor,

เรามาลองดูวิธีการคุมวงดนตรีจากนักไวทยากรชั้นเซียนอีกท่าน

a German super-conductor. Herbert von Karajan, please.

สุดยอดนักไวทยากรชาวเยอรมัน เฮอร์เบิร์ต วอน คารายาน เชิญชมครับ

(Music)

(ดนตรี)

What's different? Did you see the eyes? Closed.

อะไรที่ต่างไปครับ? คุณเห็นสายตาของคารายานรึเปล่าครับ เค้าหลับตา

Did you see the hands?

แล้วคุณเห็นมือของคารายานมั๊ยครับ?

Did you see this kind of movement? Let me conduct you. Twice.

คุณเห็นวิธีการแสดงท่าทีแบบนี้ โอเค ให้ผมลองนำคุณอีกที สองรอบ

Once like a Muti, and you'll -- (Claps) -- clap, just once.

รอบแรกแบบมูติ แล้วคุณต้อง - (ปรบมือ) - ปรบมือ แต่รอบเดียว

And then like Karajan. Let's see what happens. Okay?

แล้วเดี๋ยวผมจะนำแบบคารายาน แล้วเรามาดูกันว่าจะเกิดอะไรขึ้น โอเคมั๊ยครับ?

Like Muti. You ready? Because Muti ...

แบบมูติ พร้อมมั๊ยครับ เพราะมูติเค้า...

(Laughter) Okay? Ready? Let's do it.

(หัวเราะ) โอเค? พร้อมมั๊ย? เอ้า

Audience: (Claps)

ผู้ชม: (ปรบมือ)

Itay Talgam: Hmm ... again.

อิเทย์ ทัลกัม: ฮึ่ม...ขออีกที

Audience: (Claps)

ผู้ชม: (ปรบมือ)

Itay Talgam: Good. Now like a Karajan. Since you're already trained,

อิเทย์ ทัลกัม: ดี ไหน ทีนี้ขอลองแบบคารายาน เพราะพวกคุณผ่านการฝึกหัดมาแล้ว

let me concentrate, close my eyes. Come, come.

โอเค ขอผมตั้งสมาธิ หลับตา มา มา

Audience: (Claps) (Laughter)

ผู้ชม: (ปรบมือ) (หัวเราะ)

Itay Talgam: Why not together? (Laughter)

อิเทย์ ทัลกัม: อ้าว ทำไมไม่พร้อมกันล่ะ? (หัวเราะ)

Because you didn't know when to play.

นั่นเป็นเพราะว่า พวกคุณไม่รู้ว่าควรจะเริ่มเมื่อไหร่

Now I can tell you, even the Berlin Philharmonic

และผมบอกคุณได้ว่า แม้กระทั่งนักดนตรีวงออเคสตร้าอย่าง เบอร์ลิน ฟิลฮาร์โมนิค

doesn't know when to play.

เค้าก็ยังไม่รู้เหมือนกันว่าควรจะเริ่มเล่นตอนไหน

(Laughter)

(หัวเราะ)

But I'll tell you how they do it. No cynicism.

แต่ผมจะบอกคุณให้ว่าแล้วนักดนตรีเหล่านี้เค้าทำยังงัย พูดอย่างไม่ประชดประชัน

This is a German orchestra, yes?

นี่เป็นวงดนตรีออเคสตร้าเยอรมัน ถูกมั๊ยครับ?

They look at Karajan. And then they look at each other.

นักดนตรีเค้ามองที่คารายาน แล้วเค้าก็มองหน้ากันเอง

(Laughter)

(หัวเราะ)

"Do you understand what this guy wants?"

"นี่รู้มั๊ยว่าตกลงพี่แกจะเอายังงัย?"

And after doing that,

แล้วหลังจากที่ทำอย่างนั้น

they really look at each other, and the first players of the orchestra

นักดนตรีต้องมองกันเองอย่างจริงๆจังๆ แล้วกลุ่มนักดนตรีที่เล่นโน้ตตัวแรกของวง

lead the whole ensemble in playing together.

จึงกลายเป็นผู้นำวงในการเล่นดนตรี

And when Karajan is asked about it

เวลาที่มีคนถามคารายานถึงการนำวงดนตรีของเขา

he actually says, "Yes, the worst damage

คารายานบอกว่า "ใช่ สิ่งที่เลวร้ายที่สุด

I can do to my orchestra

ที่ผมสามารถทำใหักับวงออเคสตร้าของผม

is to give them a clear instruction.

คือการให้คำสั่งชัดเจนแก่พวกเขา

Because that would

เพราะนั่น

prevent the ensemble, the listening to each other

คือการขัดขวางนักดนตรีไม่ให้ฟังนักดนตรีคนอื่นด้วยกันเอง

that is needed for an orchestra."

ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญยิ่งสำหรับวงดนตรีออเคสตร้า

Now that's great. What about the eyes?

โอเค นั่นเป็นความคิดที่เยี่ยม แล้วตาของคารายานล่ะ?

Why are the eyes closed?

ทำไมเค้าถึงต้องหลับตา?

There is a wonderful story about Karajan conducting in London.

มีเรื่องราวที่น่าประทับใจของคารายานระหว่างที่เค้านำวงออเคสตร้าที่ลอนดอน

And he cues in a flute player like this.

แล้วเค้าให้สัญญาณนักเป่าฟลุตแบบนี้

The guy has no idea what to do. (Laughter)

ซึ่งนักดนตรีคนนี้ไม่รู้เลยว่าต้องทำอะไร (หัวเราะ)

"Maestro, with all due respect, when should I start?"

"ท่านไวทยากรครับ ด้วยความเคารพที่มีทั้งหมด กระผมควรจะเริ่มเมื่อไหร่"

What do you think Karajan's reply was? When should I start?

พวกคุณคิดว่าคำตอบของคารายานคืออะไร? คุณอยากให้ผมเริ่มเล่นเมื่อไหร่?

Oh yeah. He says, "You start when you can't stand it anymore."

คารายานตอบ "คุณควรเริ่มเล่นก็ต่อเมื่อคุณอดทนไม่ไหวแล้วนั่นแหละ"

(Laughter)

(หัวเราะ)

Meaning that you know you have no authority to change anything.

นั่นหมายความว่า นักดนตรีรู้ว่าพวกเขาไม่มีสิทธ์ที่จะเปลี่ยนอะไรเลย

It's my music. The real music is only in Karajan's head.

นี่คือดนตรีของคารายาน ดนตรีที่แท้จริงอยู่ในหัวของคารายานเท่านั้น

And you have to guess my mind. So you are under tremendous pressure

แล้วเมื่อคุณต้องเดาสิ่งที่อยู่ในหัวของผม คุณจะอยู่ภายใต้ความกดดันอย่างมาก

because I don't give you instruction,

เพราะผมไม่ได้ให้คำอธิบายใดๆกับคุณเลย

and yet, you have to guess my mind.

แต่ในขณะเดียวกัน คุณต้องเดาความคิดผมให้ได้

So it's a different kind of, a very spiritual but yet

เพราะฉะนั้น นี่ก็เป็นวิธีคุมวงออเคสตร้าอีกแบบหนึ่งที่เต็มไปด้วยจิตวิญญาณ แต่ในขณะเดียวกัน

very firm control.

ก็มีวิธีการบังคับที่แน่นอน

Can we do it in another way? Of course we can. Let's go back

เราสามารถคุมวงออเคสตร้าวิธีอื่นได้มั๊ย แน่นอน เราลองกลับไปดู

to the first conductor we've seen:

นักไวทยากรท่านแรก

Carlos Kleiber, his name. Next video, please.

คาร์ลอส ไคลเบอร์ เชิญชมครับ

(Music)

(ดนตรี)

(Laughter) Yeah.

(หัวเราะ) ครับ

Well, it is different. But isn't that controlling in the same way?

โอเค นี่เป็นวิธีที่ต่างออกไป แต่ว่าก็เป็นลักษณะการบังคับอีกแบบหนึ่งใช่มั๊ยครับ?

No, it's not, because he is not telling them what to do.

แต่จริงๆแล้วไม่ใช่ เพราะไคลเบอร์ไม่ได้บอกนักดนตรีว่าต้องเล่นยังงัย

When he does this, it's not,

เวลาที่เค้าให้สัญญาณแบบนี้ มันไม่ได้หมายความว่า

"Take your Stradivarius and like Jimi Hendrix,

เอาไวโอลินของคุณ แล้วทำเหมือนจิมี่ เฮนดริกซ์ โดย

smash it on the floor." It's not that.

ฟาดมันลงไปที่พื้น ไม่ใช่อย่างนั้น

He says, "This is the gesture of the music.

ไคลเบอร์กำลังบอกว่า อารมณ์ดนตรีมันเป็นแบบนี้

I'm opening a space for you

แต่ผมให้พื้นที่ว่างคุณ

to put in another layer

ให้คุณได้ใส่ความเข้าใจส่วนตัวของคุณ

of interpretation."

ลงไปในดนตรี

That is another story.

และนั่นก็เป็นอีกเรื่องราวหนึ่ง

But how does it really work together

แต่พอถึงเวลาจริงต้องทำยังงัยทั้งหมดนี้ถึงจะประสานกันได้ครับ?

if it doesn't give them instructions?

ถ้าไคลเบอร์ไม่ให้คำชี้แนะใดๆทั้งสิ้น

It's like being on a rollercoaster. Yeah?

ก็เหมือนกับเวลาเรานั่งรถไฟตีลังกา

You're not really given any instructions,

ที่ไม่มีใครให้คำอธิบายว่าเราต้องทำอะไร

but the forces of the process itself keep you in place.

แต่พอถึงเวลา แรงของรถไฟตีลังกานั่นเองที่เป็นตัวบ่งชี้ว่าเราควรทำอะไร

That's what he does.

และนั่นก็คือสิ่งที่ไคลเบอร์ทำ

The interesting thing is of course the rollercoaster does not really exist.

สิ่งที่น่าสนใจที่สุดก็คือ ไอ้ตัวรถไฟตีลังกานี้มันไม่ได้มีอยู่จริง

It's not a physical thing. It's in the players' heads.

มันไม่ใช่สิ่งที่จับต้องได้ แต่มันอยู่ในหัวของนักดนตรี

And that's what makes them into partners.

และนั่นก็คือสิ่งที่ทำให้นักดนตรีกลายเป็นผู้ร่วมแสดง

You have the plan in your head.

คุณมีแผนการอยู่ในหัว

You know what to do, even though Kleiber is not conducting you.

คุณรู้ว่าจะต้องเล่นยังงัย แม้ว่าไคลเบอร์จะไม่ได้บอกอะไรกับคุณ

But here and there and that. You know what to do.

เพราะว่าเค้ามัวแต่ทำนู่นนี่นั่น แต่คุณรู้ว่าคุณต้องทำอะไร

And you become a partner building the rollercoaster,

คุณจึงกลายมาเป็นผู้ร่วมสร้างรถไฟตีลังกานี้

yeah, with sound,

ด้วยดนตรี

as you actually take the ride.

ในขณะเดียวกัน ตัวคุณเองก็กำลังนั่งรถไฟตีลังกานี้ไปด้วย

This is very exciting for those players.

นักดนตรีถือว่านี่เป็นสิ่งที่น่าตื่นเต้นมาก

They do need to go to a sanatorium for two weeks, later.

พอเล่นเสร็จแล้วสองอาทิตย์ให้หลังนักดนตรีเหล่านี้ถึงกับต้องไปบำบัดรักษาจิต

(Laughter)

(หัวเราะ)

It is very tiring. Yeah?

เพราะการเล่นดนตรีแบบนี้มันเหนื่อยมาก

But it's the best music making, like this.

แต่นี่เป็นวิธีการสร้างดนตรีที่ดีที่สุด

But of course it's not only about motivation

แต่แน่นอน มันไม่ได้มาจากแรงดลใจเพียงอย่างเดียว

and giving them a lot of physical energy.

หรือจากการที่เรามีแรงกำลังกายมาก

You also have to be very professional.

เพราะคุณยังต้องอาศัยความเป็นมืออาชีพ

And look again at this Kleiber.

เรามาชมกันอีกครั้งกับไคลเบอร์

Can we have the next video, quickly?

ขอวิดีโอถัดไปต่อเลยครับ

You'll see what happens when there is a mistake.

ตอนนี้เราจะมาดูว่าเกิดอะไรขึ้นเมื่อมีการเล่นพลาด

(Music) Again you see the beautiful body language.

(ดนตรี) เห็นภาษากายที่สวยงามมั๊ยครับ

(Music)

(ดนตรี)

And now there is a trumpet player who

แล้วตอนนี้มีนักเล่นทรัมเปตคนนึงที่

does something not exactly the way it should be done.

เล่นไม่เหมือนอย่างที่ควรจะเล่น

Go along with the video. Look.

ดูตามวิดีโอไปเรื่อยๆ อ้า เห็นมั๊ยครับ

See, second time for the same player.

โอ้ ผิดครั้งที่สอง นักดนตรีคนเดียวกัน

(Laughter) And now the third time for the same player.

(หัวเราะ) อ้า ผิดรอบที่สาม คนเดิม

(Laughter)

(หัวเราะ)

"Wait for me after the concert.

"เดี๋ยวคอนเสิร์ตจบแล้วผมขอคุย

I have a short notice to give you."

มีโนติสจะมอบให้"

You know, when it's needed, the authority is there. It's very important.

เห็นมั๊ยครับ ไคลเบอร์พร้อมใช้อำนาจในยามจำเป็น นี่เป็นสิ่งที่สำคัญมาก

But authority is not enough to make people your partners.

แต่อำนาจเพียงอย่างเดียวไม่พอสำหรับการเปลี่ยนคนให้การเป็นหุ้นส่วน

Let's see the next video, please. See what happens here.

ลองดูวิดีโอถัดไปครับ สังเกตว่าเกิดอะไรขึ้น

You might be surprised having seen Kleiber

คุณอาจแปลกใจที่เห็นไคลเบอร์

as such a hyperactive guy.

ที่ปกติเป็นคนที่เต็มไปด้วยพลัง

He's conducting Mozart.

ในวิดีโอท่านกำลังคุมเพลงของโมสาร์ท

(Music)

(ดนตรี)

The whole orchestra is playing.

และวงออเคสตร้าทั้งหมดกำลังเล่น

(Music)

(ดนตรี)

Now something else.

แต่ตรงนี้มีอะไรที่ต่างออกไป

(Music)

(ดนตรี)

See? He is there 100 percent,

เห็นมั๊ยครับ ไคลเบอร์อยู่กับการแสดงร้อยเปอร์เซ็นต์

but not commanding, not telling what to do.

แต่ท่านไม่ก้าวก่าย ไม่กำกับนักดนตรีว่าจะต้องเล่นยังงัย

Rather enjoying what the soloist is doing.

แต่เลือกที่จะเพลินไปกับดนตรีที่ผู้บรรเลงเดี่ยวกำลังเล่น

(Music)

(ดนตรี)

Another solo now. See what you can pick up from this.

นักบรรเลงเดี่ยวคนถัดไป ลองดูนะครับว่าคุณอ่านอะไรได้จากคลิปนี้

(Music)

(ดนตรี)

Look at the eyes.

ดูตาของเค้าสิครับ

Okay. You see that?

โอเค เห็นมั๊ยครับ?

First of all, it's a kind of a compliment we all like to get.

อย่างแรกเลย นี่เป็นเหมือนคำชมอย่างหนึ่งที่ทุกคนชอบที่จะได้รับ

It's not feedback. It's an "Mmmm ..." Yeah, it comes from here.

มันไม่ใช่แค่การประเมินผล แต่เป็น "อือฮืมมม..." ใช่มันมาจากตรงนี้

So that's a good thing.

นี่คือข้อดีอย่างแรก

And the second thing is

ส่วนข้อที่สอง

it's about actually being in control,

เกี่ยวกับความสามารถในการคุมวง

but in a very special way.

แต่เป็นการคุมที่น่าสนใจ

When Kleiber does -- did you see the eyes,

สิ่งที่ไคลเบอร์ทำ คุณเห็นสายตาของเค้า

going from here? (Singing)

ที่มองไปจากตรงนี้มั๊ยครับ? (ร้องเพลง)

You know what happens? Gravitation is no more.

คุณรู้มั๊ยว่าเกิดอะไรขึ้น? แรงโน้มถ่วงหายไปไหนพริบตา

Kleiber not only creates a process,

ไคลเบอร์ไม่เพียงแต่วางแนวทาง

but also creates the conditions in the world

แต่ยังสร้างเงื่อนไขดนตรี

in which this process takes place.

ของแนวทางนี้ด้วย

So again, the oboe player

นักเล่นโอโบ

is completely autonomous

จึงมีอิสรภาพในการเล่นอย่างแท้จริง

and therefore happy and proud of his work,

ดังนั้นเค้าจึงมีความสุขและเกิดความภาคภูมิใจในผลงานของตัวเอง

and creative and all of that.

และแสดงออกอย่างสร้างสรร ต่างๆนานา

And the level in which Kleiber is in control is in a different level.

ไคลเบอร์แสดงความควบคุมวงออกมาในอีกระดับ

So control is no longer a zero-sum game.

มันไม่ใช่ความควบคุมแบบร้อยเปอร์เซ็นต์

You have this control. You have this control. And all you put together,

ผมคุมตรงนี้ คุณคุมตรงนั้น แล้วเรามารวมกัน

in partnership, brings about the best music.

ความร่วมมือนี้ดึงสิ่งที่เยี่ยมที่สุดของดนตรีออกมา

So Kleiber is about process.

เพราะฉะนั้นแล้วสำหรับไคลเบอร์มันคือกระบวนการ

Kleiber is about conditions in the world.

มันคือการสร้างเงื่อนไขทางดนตรี

But you need to have process and content to create the meaning.

แต่คุณต้องมีทั้งกระบวนการและข้อมูลในการทำให้เกิดความหมาย

Lenny Bernstein, my own personal maestro.

สำหรับเลนนี เบิร์นสไตน์ ครูส่วนตัวของผมแล้ว

Since he was a great teacher,

เนื่องจากเบิร์นสไตน์เป็นครูชั้นเอก

Lenny Bernstein always started from the meaning. Look at this, please.

เลนนี เบิร์นสไตน์จึงเริ่มที่ความหมายเป็นอย่างแรกเสมอ เรามาชมกันครับ

(Music)

(ดนตรี)

Do you remember the face of Muti, at the beginning?

ยังจำสีหน้าของมูติได้มั๊ยครับ ที่ผมโชว์ให้ดูช่วงแรก

Well he had a wonderful expression, but only one.

มูติมีการแสดงออกทางสีหน้าที่วิเศษ แต่ก็มีอยู่เพียงลักษณะเดียว

(Laughter)

(หัวเราะ)

Did you see Lenny's face?

คุณเห็นสีหน้าของเลนนีมั๊ยครับ?

You know why? Because the meaning of the music is pain.

คุณรู้มั๊ยว่าทำไมท่านถึงทำหน้าแบบนั้น? เพราะความหมายของบทประพันธ์นั้นคือความเจ็บปวด

And you're playing a painful sound.

และนักดนตรีกำลังเล่นเสียงดนตรีที่ฟังดูเจ็บปวด

And you look at Lenny and he's suffering.

และเมื่อคุณมองหน้าเลนนี คุณเห็นได้ว่าท่านกำลังทรมานอยู่กับความรู้สึกนั้น

But not in a way that you want to stop.

แต่ไม่ใช่ในลักษณะที่คุณอยากจะหยุดมัน

It's suffering, like, enjoying himself in a Jewish way, as they say.

เป็นความทรมานอย่างที่คนเค้าชอบบอกว่าเป็นแบบที่คนยิวชอบ

(Laughter)

(หัวเราะ)

But you can see the music on his face.

แต่คุณสามารถมองเห็นดนตรีผ่านทางสีหน้าของท่าน

You can see the baton left his hand. No more baton.

คุณเห็นได้ว่าไม้ของไวทยากรหายไป ไม่มีการใช้ไม้ในการกำกับวงอีกต่อไป

Now it's about you, the player,

ทั้งหมดขึ้นอยู่กับนักดนตรีเท่านั้น

telling the story.

ที่ถ่ายทอดเรื่องราวออกมา

Now it's a reversed thing. You're telling the story. And you're telling the story.

และนี่ก็เป็นสิ่งที่กลับกัน คุณคือคนเล่าเรื่อง และคุณคือคนเล่าเรื่อง

And even briefly, you become the storyteller

และแม้กระทั่งในเวลาที่สั้นที่สุด คุณกลายเป็นผู้เล่าเรื่องราว

to which the community, the whole community, listens to.

ที่ผู้ฟังทั้งหมดในหอแสดงร่วมฟังเรื่องราวของคุณ

And Bernstein enables that. Isn't that wonderful?

และเบิร์นสไตน์ท่านทำเช่นนั้น มันยอดเยี่ยมมากใช่มั๊ยครับ?

Now, if you are doing all the things we talked about, together,

และสำหรับตอนนี้ ถ้าคุณทำในทุกสิ่งที่เราคุยถึงด้วยกัน

and maybe some others,

รวมไปถึงสิ่งอื่นด้วย

you can get to this wonderful point of doing without doing.

คุณจะสามารถไปถึงจุดที่แสนวิเศษในการสรรสร้างโดยปราศจากการสร้าง

And for the last video, I think this is simply the best title.

และสำหรับวิดีโอสุดท้ายนี้ ผมคิดว่าชื่อที่เหมาะที่สุดคือ

My friend Peter says,

ชื่อที่เพื่อนผม ปีเตอร์ กล่าว

"If you love something, give it away." So, please.

"ถ้าคุณรักอะไรซักอย่าง ถ่ายทอดมันต่อ" มาชมกันครับ

(Music)

(ดนตรี)

(Applause)

(ปรบมือ)