Michael Sandel: The lost art of democratic debate

Translator: Fitore Fazliu Reviewer: Helena Bedalli

One thing the world needs,

Një gjë i duhet botës,

one thing this country desperately needs

një gjë që këtij shteti i duhet mjaft,

is a better way

është një mënyrë më e mirë

of conducting our political debates.

e bërjes së debateve politike.

We need to rediscover

Ne duhet të rizbulojmë

the lost art of democratic argument.

artin e humbur të argumentimit demokratik.

(Applause)

(Duartrokitje)

If you think about the arguments we have,

Nëse mendoni për debatet qe behen,

most of the time it's shouting matches

shumica prej tyre janë ndeshje me te bertitura

on cable television,

në stacionet e kabllos,

ideological food fights on the floor of Congress.

konfrontime ideologjike në sallën e Kongresit.

I have a suggestion.

Kam një propozim.

Look at all the arguments we have these days

Shihni të gjitha debatet që kemi këto kohë

over health care,

mbi sigurimin shëndetësor,

over bonuses and bailouts on Wall Street,

bonuset dhe nderhyrjet e Wall Street,

over the gap between rich and poor,

hendekun në mes të pasurve e të varfërve,

over affirmative action and same-sex marriage.

mbi diskriminimin pozitiv dhe martesat e gjinisë së njëjtë.

Lying just beneath the surface

Të fshehura direkt nen sipërfaqen

of those arguments,

e këtyre debateve

with passions raging on all sides,

me pasion të ndezur në t'gjitha anët

are big questions

ka pyetje të mëdha

of moral philosophy,

të filozofisë së moralit,

big questions of justice.

pyetje të mëdha mbi drejtësinë.

But we too rarely

Por shumë rrallë

articulate and defend

artikulojmë, mbrojmë

and argue about

dhe diskutojmë për

those big moral questions in our politics.

keto pyetje të mëdha morale në politikën tonë.

So what I would like to do today

Ajo çfarë dua të bëj sot

is have something of a discussion.

është- të kemi një lloj diskutimi.

First, let me take

Së pari, më lejoni të përmend

a famous philosopher

një filozof të famshëm

who wrote about those questions

i cili ka shkruar për këto pyetje

of justice and morality,

të drejtësisë e moralit;

give you a very short lecture

t'ju jap një ligjeratë të shkurtër

on Aristotle of ancient Athens,

mbi Aristotelin e Athines antike,

Aristotle's theory of justice,

teorinë e drejtësisë së Aristotelit,

and then have a discussion here

dhe pastaj t'kemi një diskutim

to see whether Aristotle's ideas

që të shohim nese idetë e Aristotelit

actually inform

në të vërtet përbejne bazen

the way we think and argue

per mënyrën se si mendojmë dhe debatojmë

about questions today.

mbi problemet sot.

So, are you ready for the lecture?

Pra, a jeni gati për ligjëratën?

According to Aristotle,

Sipas Aristotelit,

justice means giving people what they deserve.

drejtësia eshte të ju japësh njerëzve atë që meritojnë.

That's it; that's the lecture.

Kjo është e gjitha; kjo ishte ligjërata.

(Laughter)

(të qeshura)

Now, you may say, well, that's obvious enough.

Tani ju mund të thoni, paj kjo është e kuptueshme.

The real questions begin

Problemi i vërtet fillon

when it comes to arguing about

kur diskutojmë për

who deserves what and why.

atë se kush meriton çfarë dhe pse.

Take the example of flutes.

Të marrim shembullin e flautit.

Suppose we're distributing flutes.

Supozojmë se jemi duke shpërndarë flaute.

Who should get the best ones?

Kush duhet t'i marrë më të mirat?

Let's see what people --

Të shohim se çfarë thone njerëzit --

What would you say?

Çfarë do të thonit ju?

Who should get the best flute?

Kush duhet të marrë flautet më të mira?

You can just call it out.

Mund të thoni me zë t'lartë.

(Audience: Random.)

Publiku: Pa zgjedhje.

Michael Sandel: At random. You would do it by lottery.

Michael Sandel: Pa zgjedhje. Ju do t'i shpërndanit përmes lotarisë.

Or by the first person to rush into the hall to get them.

Apo kush vjen i pari merr me te miren.

Who else?

Dikush tjetër?

(Audience: The best flute players.)

Audienca: Instrumentistët më të mirë të flautit.

MS: The best flute players. (Audience: The worst flute players.)

MS: Instrumentistët më të mirë të flautit. Audienca: Instrumentistit më të këqij.

MS: The worst flute players.

MS: Instrumentistët më të këqij.

How many say the best flute players?

Sa thonë "Instrumentistët më mirë?

Why?

Pse?

Actually, that was Aristotle's answer too.

Në fakt, kjo ishte edhe përgjigja e Aristotelit.

(Laughter)

(të qeshura)

But here's a harder question.

Ja një pyetje më të vështirë.

Why do you think,

Pse mendoni kete,

those of you who voted this way,

ata prej jush që votuat,

that the best flutes should go to the best flute players?

që flautet duhet të ju ndahen Instrumentistëve më të mirë?

Peter: The greatest benefit to all.

Peter: Për të mirën e përgjithshme.

MS: The greatest benefit to all.

MS: Për të mirën e përgjithshme.

We'll hear better music

Do te dëgjojmë muzikë më të mirë

if the best flutes should go to the best flute players.

nëse flautet më të mira shkojnë tek Instrumentistët më të mirë.

That's Peter? (Audience: Peter.)

Ishit Peter? Publiku: Peter.

MS: All right.

MS: Ne rregull.

Well, it's a good reason.

Është një arsye e mirë.

We'll all be better off if good music is played

Do të ishte mirë për të gjithë nëse do t'dëgjonim të luhet muzikë e mirë

rather than terrible music.

se sa e keqe.

But Peter,

Por Peter,

Aristotle doesn't agree with you that that's the reason.

Aristoteli nuk pajtohet me ju se kjo është arsyeja.

That's all right.

Nuk ka problem.

Aristotle had a different reason

Aristoteli kishte një arsye tjetër

for saying the best flutes should go to the best flute players.

kur tha se flautet duhet të shkojnë tek Instrumentistët më të mirë.

He said,

Ai tha

that's what flutes are for --

se flautet janë ndertuar --

to be played well.

për t'u lozur mirë.

He says that to reason about

Ai thotë se arsyeja e

just distribution of a thing,

thjesht ndarjes së drejte te një gjëje

we have to reason about,

për të cilën duhet të arsyetojmë,

and sometimes argue about,

e ndonjëherë edhe debatojmë;

the purpose of the thing,

mbi qëllimin e një gjëje,

or the social activity --

apo aktivitetit social --

in this case, musical performance.

në këtë rast performancës muzikore.

And the point, the essential nature,

Qëllimi, natyra esenciale

of musical performance

e performancës muzikore

is to produce excellent music.

është që të bëjë muzikë të shkëlqyeshme.

It'll be a happy byproduct

Do të ishte një konseguence e lumtur

that we'll all benefit.

të cilen do ta gëzonim të gjithë.

But when we think about justice,

Por kur mendojmë për drejtësinë,

Aristotle says,

thotë Aristoteli,

what we really need to think about

për çfarë duhet vërtet të mendojmë

is the essential nature of the activity in question

është natyra esenciale e aktiviteteve në fjalë

and the qualities that are worth

dhe kualitetet që vlejnë

honoring and admiring and recognizing.

të nderohen, admirohen e njihen.

One of the reasons

Një nga arsyet

that the best flute players should get the best flutes

se Instrumentistët më të mirë duhet të marrin flautet më të mira

is that musical performance

është se performanca muzikore

is not only to make the rest of us happy,

nuk bëhet vetëm për t'na bërë te gjithe ne me te lumtur

but to honor

por për të nderuar

and recognize

dhe njohur

the excellence

ekselencen

of the best musicians.

e muzikantëve më të mirë.

Now, flutes may seem ... the distribution of flutes

Shpërndarja e flauteve

may seem a trivial case.

mund të duket rast i parëndësishëm.

Let's take a contemporary example

Por le të marrim një shembull bashkëkohor

of the dispute about justice.

të konfliktit mbi drejtësinë.

It had to do with golf.

Në lidhje me golfin.

Casey Martin -- a few years ago,

Casey Martin -- disa vjet më parë,

Casey Martin --

Casey Martin--

did any of you hear about him?

ka dëgjuar dikush për të?

He was a very good golfer,

Ishte një lojtar shumë i mirë golfi,

but he had a disability.

por kishte një paaftësi.

He had a bad leg, a circulatory problem,

Kishte një problem qarkullimi në këmbë

that made it very painful

që e bënte shumë të vështirë

for him to walk the course.

për të ecur në fushe.

In fact, it carried risk of injury.

Në fakt, kishte rrezik të lëndimit.

He asked the PGA,

Ai i kerkoi PGA-s,

the Professional Golfers' Association,

Asociacionit Profesional të Golfit

for permission to use a golf cart

për lejen e përdorimit të karrocën e golfit

in the PGA tournaments.

në turnet e PGA-së.

They said, "No.

Ata thanë "Jo.

Now that would give you an unfair advantage."

Kjo do t'jepte përparësi të padrejtë."

He sued,

Ai i paditi

and his case went all the way

dhe ceshtja e tij i shkoi deri tek

to the Supreme Court, believe it or not,

Gjykata Supreme, besoni ose jo,

the case over the golf cart,

ceshtja e karrocës së golfit-

because the law says

sepse ligji thotë

that the disabled

se personat me aftësi të kufizuara

must be accommodated,

duhet të akomodohen,

provided the accommodation does not

me kusht që akomodimi të mos

change the essential nature

ndryshojë natyrën esenciale

of the activity.

të aktivitetit.

He says, "I'm a great golfer.

Ai thotë, "Unë jam një lojtar i madh golfi.

I want to compete.

Dua të garoj.

But I need a golf cart

Por kam nevojë për karrocë golfi

to get from one hole to the next."

për të shkuar nga një vrimë tek tjetra."

Suppose you were

Supozoni të kishit qenë

on the Supreme Court.

në gjykatën supreme.

Suppose you were deciding

Supozoni se ju do të vendosnit

the justice of this case.

drejtësinë në këtë rast.

How many here would say

Sa prej jush këtu do të thonin

that Casey Martin does have a right to use a golf cart?

se Casey Martin ka të drejtë të përdor karrocën e golfit?

And how many say, no, he doesn't?

Sa do të thonit, Jo, ai nuk ka të drejtë?

All right, let's take a poll, show of hands.

Në rregull, le të bëjmë sondazh, me ngritjen e duarve.

How many would rule in favor of Casey Martin?

Sa do të vendosnin në favor të rastit Casey Martin ?

And how many would not? How many would say he doesn't?

Sa nuk do të vendosnin? Sa do të thonin se ai nuk ka të drejtë?

All right, we have a good division of opinion here.

Kemi një shtrirje të mirë të opinioneve.

Someone who would not

Kush nuk do t'i jepte

grant Casey Martin the right to a golf cart,

Casey Martin të drejtën për karrocën e golfit,

what would be your reason?

cili do të ishte arsyetimi juaj ?

Raise your hand, and we'll try to get you a microphone.

Ngrini duart, do t'mundohemi t'ju sjellim një mikrofon.

What would be your reason?

Cfarë do t'ishte arsyeja e juaj?

(Audience: It'd be an unfair advantage.)

(Audienca: Do t'ishte përparësi e padrejtë.)

MS: It would be an unfair advantage

MS: Do të ishte përparësi e padrejtë

if he gets to ride in a golf cart.

nëse do të voziste me karrocë golfi.

All right, those of you,

Në rregull, ata nga ju

I imagine most of you who would not give him the golf cart

(mendoj shumica nga ju që nuk do t'i jepnit karrocën e golfit)

worry about an unfair advantage.

brengosen për përparësinë e padrejtë.

What about those of you who say

Po ata të cilët thonë se

he should be given a golf cart?

atij do të duhej t'i jepet karroca e golfit?

How would you answer the objection?

Si do t'i përgjigjeshit kundërshtimit?

Yes, all right.

Po, ne rregull.

Audience: The cart's not part of the game.

Audienca: Karroca nuk është pjesë e lojës.

MS: What's your name? (Audience: Charlie.)

MS: Si quheni? (Audienca: Charlie)

MS: Charlie says --

MS:Charlie thotë --

We'll get Charlie a microphone in case someone wants to reply.

Do t'i sjellim Charlit një mikrofon, në rast se dikush do t'i përgjigjet.

Tell us, Charlie,

Na thuaj, Charlie,

why would you say he should be able to use a golf cart?

pse thoni se ai do të duhej të përdorte karrocën e golfit?

Charlie: The cart's not part of the game.

Charlie: Karroca nuk është pjesë e lojës.

MS: But what about walking from hole to hole?

MS: Po ecja nga vrima në vrimë?

Charlie: It doesn't matter; it's not part of the game.

Charlie: S'ka rëndësi; nuk është pjesë e lojës.

MS: Walking the course is not part of the game of golf?

MS: Ecja ne fushe nuk është pjesë e lojës?

Charlie: Not in my book, it isn't.

Charlie: Jo sipas mendimit tim, nuk është.

MS: All right. Stay there, Charlie.

MS: Në rregull. Qëndro aty, Charlie.

(Laughter)

(të qeshura)

Who has an answer for Charlie?

Kush ka një përgjigje për Charlie-n?

All right, who has an answer for Charlie?

Në rregull, kush ka një përgjigje për Charlie-n?

What would you say?

Çfarë do të thonit ?

Audience: The endurance element is a very important part of the game,

Audienca: elementi i qëndrueshmërisë është pjesë shumë e rëndësishme e lojës;

walking all those holes.

ecja e gjithë atyre vrimave.

MS: Walking all those holes?

MS: Ecja e gjithë atyre vrimave?

That's part of the game of golf? (Audience: Absolutely.)

Ajo është pjesë e lojës së golfit? (Audienca: Plotësisht)

MS: What's your name? (Audience: Warren.)

MS: Si quheni? (Audienca: Warren.)

MS: Warren.

MS:Warren.

Charlie, what do you say to Warren?

Charlie, çfarë do t'i thoni Warren?

Charley: I'll stick to my original thesis.

Charlie: Mbetem tek hipoteza fillestare.

(Laughter)

(të qeshura)

MS: Warren, are you a golfer?

MS: Warren, a jeni lojtar golfi ?

Warren: I am not a golfer.

Warren: Nuk jam lojtar golfi.

Charley: And I am. (MS: Okay.)

Charley: Kurse unë jam. (MS:Okay).

(Laughter)

(të qeshura)

(Applause)

(Duartrokitje)

You know,

Disi

it's interesting.

është interesant.

In the case, in the lower court,

Gjatë ceshtjes, në gjykatën e ulët,

they brought in golfing greats

ata sollën me vete të mëdhenjtë e golfit

to testify on this very issue.

vetëm për të dëshmuar për rastin.

Is walking the course essential to the game?

Është të ecurit esencial në lojën e golfit?

And they brought in Jack Nicklaus and Arnold Palmer.

Sollën Jack Nicklaus e Arnold Palmer.

And what do you suppose they all said?

Dhe çfarë mendoni se thanë ata?

Yes. They agreed with Warren.

Po. Ata u pajtuan me Warren.

They said, yes, walking the course

Ata thanë, po, ecja e kursit

is strenuous physical exercise.

është aktivitet fizik i rendë.

The fatigue factor is an important part of golf.

Faktori i lodhjes është pjesë e rëndësishme e golfit.

And so it would change

Dhe kështu do të ndryshohej

the fundamental nature of the game

natyra fundamentale e lojës

to give him the golf cart.

nëse do t'i jepej karroca e golfit.

Now, notice,

Tani , vëreni

something interesting --

diçka interesante --

Well, I should tell you about the Supreme Court first.

Por, duhet të ju tregoj së pari për Gjykatën supreme.

The Supreme Court

Gjykata supreme

decided.

vendosi.

What do you suppose they said?

Çfarë mendoni se thanë ata ?

They said yes,

Ata thanë Po,

that Casey Martin must be provided a golf cart.

Casey Martin-it duhet t'i lejohet karroca e golfit.

Seven to two, they ruled.

Vendosen shtatë me dy.

What was interesting about their ruling

Çfarë ishte interesante rreth vendimit te tyre

and about the discussion we've just had

dhe me diskutimin që sapo patëm,

is that the discussion about

është se diskutimi mbi

the right, the justice, of the matter

të drejtën, drejtësinë e çështjes

depended on

u var nga

figuring out what is

të kuptuarit se çfarë

the essential nature of golf.

është natyra esenciale e golfit.

And the Supreme Court justices

Dhe drejtësia e gjykatës supreme

wrestled with that question.

u perpoq shume me atë pyetje.

And Justice Stevens, writing for the majority,

Ndërsa Justice Stevens, duke shkruar për shumicën,

said he had read all about the history of golf,

tha se ka lexuar gjithçka mbi historinë e golfit,

and the essential point of the game

dhe se pika esenciale e lojës

is to get very small ball from one place

është që te zhvendosni një top te vockel nga nje vend

into a hole

në një vrimë

in as few strokes as possible,

në sa më pak goditje të jetë e mundur,

and that walking was not essential, but incidental.

dhe se të ecurit nuk ishte esencial por rastësi.

Now, there were two dissenters,

Tani, kishte dy kundërshtues,

one of whom was Justice Scalia.

njëri nga ata ishte Justice Scalia.

He wouldn't have granted the cart,

Ai nuk do t'i lejonte karrocën

and he had a very interesting dissent.

dhe për këtë kishte një mospajtim interesant.

It's interesting because

Interesant sepse

he rejected the Aristotelian premise

ai refuzoi premisën Aristoteliane

underlying the majority's opinion.

që qëndronte pas opinionit të shumicës.

He said it's not possible

Ai tha se nuk është e mundur

to determine the essential nature

të përcaktohet natyra esenciale

of a game like golf.

e një loje si golfi.

Here's how he put it.

Ja si e shprehi ai këtë:

"To say that something is essential

" Të thuash se diçka është esenciale

is ordinarily to say that it is necessary

është sikur të thuash se është e nevojshme

to the achievement of a certain object.

për arritjen e ndonjë objektivi të caktuar.

But since it is the very nature of a game

Por përderisa vetë natyra e një loje

to have no object except amusement,

është të mos pasurit e çfarëdo objektivi tjetër veç argëtimit,

(Laughter)

(Të qeshura)

that is, what distinguishes games

dhe kjo është ajo çfarë i dallon lojrat

from productive activity,

nga aktivitetet produktive

(Laughter)

(Të qeshura)

it is quite impossible to say

është disi e pamundur të thuhet

that any of a game's arbitrary rules

se cilado rregull vendimtare e lojës

is essential."

është esenciale."

So there you have Justice Scalia

Dhe ja tek kemi Justice Scalia

taking on the Aristotelian premise

duke kundërshtuar premisën Aristoteliane

of the majority's opinion.

të opinionit të shumicës.

Justice Scalia's opinion

Opinioni i Justice Scalia

is questionable

është i diskutueshem

for two reasons.

për dy arsye;

First, no real sports fan would talk that way.

E para, asnjë tifoz sporti s'do të fliste ashtu.

(Laughter)

(Të qeshura)

If we had thought that the rules

Po qëe se kemi menduar se rregullat

of the sports we care about

e sportit që pëlqejmë

are merely arbitrary,

janë thjeshtë të diktuara,

rather than designed to call forth

se sa të krijuara për të vene në pah

the virtues and the excellences

virtytet e përsosmëritë

that we think are worthy of admiring,

që i mendojmë si të denja për admirim,

we wouldn't care about the outcome of the game.

nuk do të brengoseshim për rezultatin e lojës.

It's also objectionable

Është po ashtu e diskutueshme

on a second ground.

për një arsye të dytë.

On the face of it,

Në sipërfaqe

it seemed to be -- this debate about the golf cart --

dukej sikur të ishte -- debati për karrocën e golfit --

an argument about fairness,

një argument mbi drejtësinë;

what's an unfair advantage.

çfarë është një përparësi e padrejtë.

But if fairness were the only thing at stake,

Por sikur drejtësia të ishte e vetmja gjë në rrezik,

there would have been an easy and obvious solution.

do të mund të kishte një zgjidhje të lehtë dhe të qartë.

What would it be? (Audience: Let everyone use the cart.)

Cila do të ishte ? (Audienca: Le të përdorin të gjithë karrocat.)

Let everyone ride in a golf cart

Lejojeni per të gjithë karrocën e golfit

if they want to.

nëse e duan.

Then the fairness objection goes away.

Keshtu pabarazia do te zhdukej.

But letting everyone ride in a cart

Por t'i lejosh të gjithëve përdorimin e karrocës,

would have been, I suspect,

dyshoj, se do të ishte

more anathema

shume e urryer

to the golfing greats

për të mëdhenjtë e golfit

and to the PGA,

dhe PGA

even than making an exception for Casey Martin.

madje më shumë se lejimi i një përjashtimi për rastin e Casey Martin.

Why?

Pse?

Because what was at stake

Sepse ajo çfarë ishte në pyetje,

in the dispute over the golf cart

në debatin rreth karrocës së golfit,

was not only the essential nature of golf,

nuk ishte vetëm natyra esenciale e golfit

but, relatedly, the question:

por, vazhdimisht, pyetja:

What abilities

Çfarë aftësish

are worthy

janë te denja

of honor and recognition

për te qene i njohur dhe i nderuar,

as athletic talents?

si talent atletik?

Let me put the point

Më lejoni ta shpjegoj

as delicately as possible:

në mënyrë sa më delikate të jetë e mundur:

Golfers are a little sensitive

Lojtarët e golfit janë shumë të ndjeshëm

about the athletic status of their game.

për statusin atletik të lojës së tyre.

(Laughter)

(Të qeshura)

After all, there's no running or jumping,

Në fund të fundit, në golf s'ka as vrapim as kërcim

and the ball stands still.

kurse topi është i palëvizshem.

(Laughter)

(Të qeshura)

So if golfing is the kind of game

Pra nëse golfi do të ishte lloj loje

that can be played while riding around in a golf cart,

e cila mund të luhet duke ngarë përreth në karrocë golfi,

it would be hard to confer

do të ishte e vështirë

on the golfing greats

që të mëdhenjtë e golfit të cilësoheshin

the status that we confer,

me titujt që ne cilësojmë

the honor and recognition

nderimin e njohjen

that goes to truly great athletes.

që kanë vetëm atletët vërtet të mëdhenj.

That illustrates

Kjo ilustron

that with golf,

se në golf

as with flutes,

sikur flautet,

it's hard to decide the question

është e vështirë të vendoset

of what justice requires,

çfarë kërkon drejtësia,

without grappling with the question,

pa u përballur me pyetjen

"What is the essential nature

se : "Çfarë është natyra esenciale

of the activity in question,

e aktivitetit në fjale,

and what qualities,

dhe se çfarë kualitete

what excellences

çfarë virtyte

connected with that activity,

të atij aktiviteti

are worthy of honor and recognition?"

janë të vlefshme për nderim e njohje?"

Let's take a final example

Le të marrim një shembull të fundit

that's prominent in contemporary political debate:

të mirënjohur në debatet e politikës bashkëkohore:

same-sex marriage.

martesa në mes gjinise së njëjte.

There are those who favor state recognition

Disa janë pro njohjes shtetërore

only of traditional marriage

vetëm të martesave tradicionale

between one man and one woman,

në mes të burri dhe të gruaje,

and there are those who favor state recognition

dhe ka prej atyre që favorizojnë njohjen shtetërore

of same-sex marriage.

të martesave në mes gjinise së njëjte.

How many here

Sa prej jush këtu

favor the first policy:

favorizojnë politikën e parë:

the state should recognize traditional marriage only?

njohjen shtetërore vetëm të martesave tradicionale?

And how many favor the second, same-sex marriage?

Sa prej jush favorizojnë të dytën; martesën mes gjinise së njëjte?

Now, put it this way:

Tani, ta shohim kështu:

What ways of thinking

Cilat mënyra të të menduarit

about justice and morality

mbi drejtësinë e moralitetin

underlie the arguments we have

mbështesin argumentet që kemi

over marriage?

mbi martesën?

The opponents of same-sex marriage say

Kundërshtuesit e martesës mes gjinise së njëjte thonë

that the purpose of marriage,

se qëllimi i martesës,

fundamentally, is procreation,

përfundimisht, është riprodhimi,

and that's what's worthy of honoring

dhe kjo është ajo çfarë duhet të çmohet

and recognizing and encouraging.

njihet e inkurajohet.

And the defenders of same-sex marriage say no,

Ndërkaq përkrahësit e martesave në mes gjinise së njëjte thonë jo,

procreation is not the only purpose of marriage;

riprodhimi nuk është qëllimi i vetëm i martesës;

what about a lifelong, mutual, loving commitment?

po përkushtimi i përbashkët, jetësor e dashuria?

That's really what marriage is about.

Këto janë ato për çfarë është martesa.

So with flutes, with golf carts,

Njëjtë si me flautet, karrocën e golfit,

and even with a fiercely contested question

e madje edhe me një çështje, të kundërshtuar ashpërsisht

like same-sex marriage,

siç është martesa mes gjinise së njëjte,

Aristotle has a point.

Aristoteli ka të drejtë;

Very hard to argue about justice

Është shumë e vështirë të argumentohet mbi drejtësinë

without first arguing

pa argumentuar së pari

about the purpose of social institutions

mbi qëllimin e institucioneve sociale

and about what qualities are worthy

dhe mbi atë se cilat kualitete ja vlejnë

of honor and recognition.

nderimin e njohjen.

So let's step back from these cases

Pra le të tërhiqemi nga këto raste

and see how they shed light

dhe të shohim se si ato hedhin dritë

on the way we might improve, elevate,

mbi mënyrat se si mund të përmirësojmë,

the terms of political discourse

në kuptimin e diskursit politik,

in the United States,

në Shtetet e Bashkuara,

and for that matter, around the world.

e po ashtu nëpër botë.

There is a tendency to think

Ka një prirje për të menduar

that if we engage too directly

se nëse angazhimi shumë i drejtpërdrejtë

with moral questions in politics,

me pyetjet morale në politikë,

that's a recipe for disagreement,

është receta e mospajtimeve,

and for that matter, a recipe for

e për më tepër, një recetë për

intolerance and coercion.

jo tolerancë e detyrim.

So better to shy away from,

Kështu më mirë të qëndrojmë larg

to ignore,

të injorojmë,

the moral and the religious convictions

bindjet morale e religjioze

that people bring to civic life.

që njerëzit sjellin në jetën qytetare.

It seems to me that our discussion

Më duket mua se diskutimi ynë

reflects the opposite,

reflekton të kundërtën,

that a better way

se rruga më e mirë

to mutual respect

drejt respektit të përbashkët

is to engage directly

është angazhimi direkt

with the moral convictions

me bindjet morale

citizens bring to public life,

që qytetarët sjellin në jetën publike,

rather than to require

se sa t'ju kërkohet njerëzve

that people leave their deepest moral convictions

që t'i lënë bindjet e thella morale të tyre

outside politics

jashtë politikës

before they enter.

para se të hyjnë brenda.

That, it seems to me, is a way

Kjo më duket mua si rruga

to begin to restore

e fillimit të kthimit

the art of democratic argument.

të artit demokratit të argumentimit.

Thank you very much.

Ju faleminderit shumë.

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you very much.

Ju faleminderit shumë.

Thanks. Thank you.

Faleminderit. Ju faleminderit.

Chris.

Chris.

Thanks, Chris.

Faleminderit, Chris.

Chris Anderson: From flutes to golf courses

Chris Anderson: Nga flautet tek rruga e golfit,

to same-sex marriage --

tek martesat e gjinisë së njëjtë --

that was a genius link.

kjo ishte një lidhje gjeniale.

Now look, you're a pioneer of open education.

Ti je një pionier i edukimit të hapur.

Your lecture series was one of the first to do it big.

Seria e ligjëratave tua ishte ndër të parat që patën sukses.

What's your vision for the next phase of this?

Cili është vizioni juaj për fazën e ardhshme të saj?

MS: Well, I think that it is possible.

MS: Mendoj se është e mundur.

In the classroom, we have arguments

Në klasë ne diskutojmë mbi

on some of the most fiercely held

disa nga bindjet më të ashpra

moral convictions that students have

morale që kanë studentët

about big public questions.

mbi pyetjet e mëdha publike.

And I think we can do that in public life more generally.

Dhe mendoj se të njëjtën mund ta bëjmë më gjerësisht në jetën publike.

And so my real dream would be

Ëndrra ime do të ishte

to take the public television series

përdorimi i serisë publike televizive

that we've created of the course --

të cilën e krijuam nga kursi --

it's available now, online,

e cila është e qasshme online tani

free for everyone anywhere in the world --

falas për të gjithë kudo në botë --

and to see whether we can partner with institutions,

dhe të shohim nëse mund të bashkëpunojmë me institucione

at universities in China, in India,

në universitete në Kinë, Indi

in Africa, around the world,

Afrikë e mbarë botën,

to try to promote

për të provuar promovimin

civic education

e edukimit qytetar

and also a richer kind

e po ashtu të një

of democratic debate.

debati më të pasur demokratik.

CA: So you picture, at some point,

CA: Pra ju parafytyroni që në një kohë,

live, in real time,

drejtpërdrejt

you could have this kind of conversation, inviting questions,

ju mund të bëni diskutime të këtilla, të ftoni në pyetje,

but with people from China and India joining in?

por me përfshirjen e njerëzve nga Kina e India ?

MS: Right. We did a little bit of it here

MS: E saktë. Ne kemi bërë diçka të tillë

with 1,500 people in Long Beach,

me 1,500 njerëz, në Long Beach,

and we do it in a classroom at Harvard

e po ashtu në klasë në Harvard,

with about 1,000 students.

me rreth 1,000 studentë.

Wouldn't it be interesting

A nuk do të ishte interesant

to take this way

përdorimi i kësaj mënyre

të menduari e argumentimi,

of thinking and arguing,

angazhimi serioz në pyetje të mëdha morale,

engaging seriously with big moral questions,

hulumtimi i ndryshimeve kulturore

exploring cultural differences

dhe lidhja e drejtpërdrejtë përmes videove

and connect through a live video hookup,

me studentë nga Pekin, Mumbai

students in Beijing and Mumbai

dhe Cambridge, Massachusetts

and in Cambridge, Massachusetts

dhe të krijojmë një klasë globale.

and create a global classroom.

Kjo është ajo çfarë do të doja të bëja.

That's what I would love to do.

(Duartrokitje)

(Applause)

CA: Imagjinoj

CA: So, I would imagine

se ka shumë njerëz të gatshëm për t'u bashkuar në përpjekjet tuaja.

that there are a lot of people who would love to join you in that endeavor.

Michael Sandel: Ju faleminderit shumë.

Michael Sandel. Thank you so much. (MS: Thanks so much.)