Michael Sandel: The lost art of democratic debate

Michael Sandel: Nghệ thuật đã mất của việc tranh luận dân chủ

Translator: Thach Thao Nguyen Phuc Reviewer: Alice Tran

One thing the world needs,

Một điều mà thế giới cần,

one thing this country desperately needs

một điều mà đất nước này khát khao

is a better way

đó là một cách tốt hơn

of conducting our political debates.

để điều hành những cuộc tranh luận chính trị.

We need to rediscover

Chúng ta cần khám phá lại

the lost art of democratic argument.

nghệ thuật đã mất của việc tranh luận dân chủ.

(Applause)

(Vỗ tay)

If you think about the arguments we have,

Nếu bạn nghĩ về các cuộc tranh luận của ta,

most of the time it's shouting matches

hầu hết chúng đều mà những trận cãi vã

on cable television,

trên truyền hình cáp,

ideological food fights on the floor of Congress.

những cuộc ẩu đả về tư tưởng như ném thức ăn vào nhau tại Quốc hội.

I have a suggestion.

Tôi có một gợi ý.

Look at all the arguments we have these days

Nhìn lại tất cả những cuộc tranh luận dạo gần đây

over health care,

về chăm sóc y tế,

over bonuses and bailouts on Wall Street,

về cứu trợ và lợi tức tại Phố Wall,

over the gap between rich and poor,

về khoảng cách giàu nghèo,

over affirmative action and same-sex marriage.

về hành động ủng hộ hôn nhân đồng tính.

Lying just beneath the surface

Ẩn dưới bề mặt

of those arguments,

những tranh luận đó,

with passions raging on all sides,

với nhiệt tình cao trào từ mọi phía,

are big questions

là những câu hỏi lớn

of moral philosophy,

về triết lý đạo đức,

big questions of justice.

những câu hỏi lớn về công bằng.

But we too rarely

Nhưng ta quá hiếm khi

articulate and defend

giãi bày và bảo vệ

and argue about

và tranh luận về

those big moral questions in our politics.

những câu hỏi đạo đức lớn này trong chính trị.

So what I would like to do today

Vậy điều tôi muốn làm hôm nay

is have something of a discussion.

đó là có một cuộc thảo luận nho nhỏ.

First, let me take

Đầu tiên, để tôi lấy

a famous philosopher

một triết gia nổi tiếng

who wrote about those questions

người mà đã viết về những câu hỏi

of justice and morality,

về công bằng và đạo đức,

give you a very short lecture

cho các bạn một bài giảng rất ngắn

on Aristotle of ancient Athens,

về Aristotle và Athen cổ đại,

Aristotle's theory of justice,

lý thuyết của Aristotle về công bằng,

and then have a discussion here

và sau đó thảo luận ở đây

to see whether Aristotle's ideas

để xem những ý kiến của Aristotle

actually inform

liệu có ảnh hưởng tới

the way we think and argue

cách ta nghĩ và tranh luận

about questions today.

về những vấn đề hiện nay.

So, are you ready for the lecture?

Vậy thì, các bạn đã sẵn sàng cho bài diễn thuyết chưa?

According to Aristotle,

Theo như Aristotle

justice means giving people what they deserve.

công bằng nghĩa là cho mọi người thứ mà họ xứng đáng.

That's it; that's the lecture.

Thế đó; bài giảng đó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now, you may say, well, that's obvious enough.

Giờ thì, bạn có thể nói, điều đó là hiển nhiên.

The real questions begin

Các vấn đề thực sự bắt đầu

when it comes to arguing about

khi xem xét tranh luận về

who deserves what and why.

ai xứng đáng với cái gì và tại sao.

Take the example of flutes.

Lấy ví dụ về sáo.

Suppose we're distributing flutes.

Cho rằng chúng ta đang phân phát những cây sáo.

Who should get the best ones?

Ai nên được những cây tốt nhất?

Let's see what people --

Hãy xem mọi người --

What would you say?

Bạn sẽ nói gì?

Who should get the best flute?

Ai nên được cây sáo tốt nhất?

You can just call it out.

Các bạn cứ nói to lên.

(Audience: Random.)

(Khán giả: Ngẫu nhiên.)

Michael Sandel: At random. You would do it by lottery.

Michael Sandel: Ngẫu nhiên. Anh sẽ làm việc này bằng xổ số.

Or by the first person to rush into the hall to get them.

Hay xem ai lao vào sảnh lấy chúng đầu tiên.

Who else?

Ai nữa nào?

(Audience: The best flute players.)

(Khán giả: Những người thổi sáo giỏi nhất.)

MS: The best flute players. (Audience: The worst flute players.)

MS: Những người thổi sáo giỏi nhất. (Khán giả: Những người thổi sáo tệ nhất.)

MS: The worst flute players.

MS: Những người thổi sáo tệ nhất.

How many say the best flute players?

Bao nhiêu người nói những người thổi sáo giỏi nhất?

Why?

Tại sao?

Actually, that was Aristotle's answer too.

Thật ra, đó cũng là câu trả lời của Aristotle.

(Laughter)

(Tiếng cười)

But here's a harder question.

Nhưng giờ là một câu hỏi khó hơn.

Why do you think,

Tại sao các bạn nghĩ,

those of you who voted this way,

những người đã chọn cách này,

that the best flutes should go to the best flute players?

rằng những cây sáo tốt nhất nên dành cho những người thổi sáo giỏi nhất?

Peter: The greatest benefit to all.

Peter: Lợi ích lớn nhất cho tất cả.

MS: The greatest benefit to all.

MS: Lợi ích lớn nhất cho tất cả.

We'll hear better music

Ta được nghe nhạc hay hơn

if the best flutes should go to the best flute players.

nếu sáo tốt nhất được cho người thổi giỏi nhất.

That's Peter? (Audience: Peter.)

Đó là Peter à? (Khán giả: Peter)

MS: All right.

MS: Được rồi.

Well, it's a good reason.

Đó là một lý do tốt.

We'll all be better off if good music is played

Chúng ta đều hưởng lợi nếu nhạc hay hơn được chơi

rather than terrible music.

chứ không phải thứ nhạc kinh khủng.

But Peter,

Nhưng Peter,

Aristotle doesn't agree with you that that's the reason.

Aristotle không đồng ý với anh đó là lý do.

That's all right.

Điều đó ổn thôi.

Aristotle had a different reason

Aristotle có một lý do khác

for saying the best flutes should go to the best flute players.

để cho rằng sáo tốt nên dành cho người thổi tốt nhất.

He said,

Ông nói,

that's what flutes are for --

sáo được làm ra để

to be played well.

được thổi thật hay.

He says that to reason about

Ông nói rằng để suy luận về

just distribution of a thing,

việc phân phối một thứ,

we have to reason about,

ta phải suy luận về

and sometimes argue about,

và đôi khi tranh luận về

the purpose of the thing,

mục đích của thứ đó,

or the social activity --

hay về hoạt động mang tính xã hội,

in this case, musical performance.

trong trường hợp này, biểu diễn âm nhạc.

And the point, the essential nature,

Và mục đích chính, căn bản

of musical performance

của biểu diễn âm nhạc

is to produce excellent music.

là tạo ra âm nhạc xuất sắc.

It'll be a happy byproduct

Điều này sẽ là sản phẩm kèm theo tuyệt vời

that we'll all benefit.

mà chúng ta đều được hưởng lợi.

But when we think about justice,

Nhưng khi nghĩ về công bằng,

Aristotle says,

Aristotle nói,

what we really need to think about

điều chúng ta phải thực sự cân nhắc

is the essential nature of the activity in question

là bản chất của hoạt động đó

and the qualities that are worth

và những phẩm chất đáng được

honoring and admiring and recognizing.

trân trọng và ngưỡng mộ và công nhận.

One of the reasons

Một trong những lý do

that the best flute players should get the best flutes

mà người chơi sáo giỏi nhất nên được cây sáo tốt nhất

is that musical performance

đó là biểu diễn âm nhạc

is not only to make the rest of us happy,

không chỉ khiến cho những người còn lại hạnh phúc,

but to honor

mà còn trân trọng

and recognize

và công nhận

the excellence

sự xuất sắc

of the best musicians.

của những nghệ sĩ giỏi nhất.

Now, flutes may seem ... the distribution of flutes

Những cây sáo hay sự phân phối sáo

may seem a trivial case.

dường như là một trường hợp nhỏ nhặt.

Let's take a contemporary example

Hãy lấy một ví dụ gần đây

of the dispute about justice.

của cuộc tranh luận về công lý.

It had to do with golf.

Nó liên quan đến golf.

Casey Martin -- a few years ago,

Casey Martin -- vài năm trước,

Casey Martin --

Casey Martin --

did any of you hear about him?

có ai đã nghe về anh ta chưa?

He was a very good golfer,

Anh ta là một tay golf rất cừ,

but he had a disability.

nhưng có một khuyết tật.

He had a bad leg, a circulatory problem,

Một bên chân của anh ta có tật, về vấn đề về lưu thông máu,

that made it very painful

khiến anh ta rất đau đớn

for him to walk the course.

khi đi lại trong lúc thi đấu.

In fact, it carried risk of injury.

Trong thực tế, việc này có nguy cơ để lại chấn thương.

He asked the PGA,

Anh ta yêu cầu PGA,

the Professional Golfers' Association,

hiệp hội golf chuyên nghiệp,

for permission to use a golf cart

được cho phép sử dụng một chiếc xe sân golf

in the PGA tournaments.

trong các giải đấy của hiệp hội.

They said, "No.

Họ nói "Không.

Now that would give you an unfair advantage."

Việc đó sẽ cho anh một lợi thế không công bằng."

He sued,

Anh ta đã kiện,

and his case went all the way

và vụ kiện đã đến tận

to the Supreme Court, believe it or not,

Tòa án Tối cao, tin hay không cũng được,

the case over the golf cart,

vụ kiện về chiếc xe sân golf.

because the law says

Bởi luật quy định

that the disabled

người tàn tật

must be accommodated,

phải được phục vụ,

provided the accommodation does not

miễn rằng sự phục vụ không

change the essential nature

thay đổi bản chất

of the activity.

hoạt động.

He says, "I'm a great golfer.

Anh ta nói "Tôi là một tay golf cừ,

I want to compete.

tôi muốn đấu.

But I need a golf cart

Nhưng tôi cần một cái xe

to get from one hole to the next."

để đi từ lỗ này sang lỗ khác."

Suppose you were

Giả sử bạn thuộc về

on the Supreme Court.

tòa án tối cao.

Suppose you were deciding

Giả sử bạn đang xem xét

the justice of this case.

công bằng cho vụ kiện này.

How many here would say

Bao nhiêu người sẽ nói

that Casey Martin does have a right to use a golf cart?

Casey Martin có quyền dùng xe golf?

And how many say, no, he doesn't?

Và bao nhiêu nói, không, anh ta không có quyền đó?

All right, let's take a poll, show of hands.

Được rồi, hãy biểu quyết bằng giơ tay.

How many would rule in favor of Casey Martin?

Bao nhiêu người ủng hộ Casey Martin?

And how many would not? How many would say he doesn't?

Và bao nhiêu không ủng hộ? Bao nhiêu người nói rằng anh ta không có quyền?

All right, we have a good division of opinion here.

Được rồi, ý kiến phân chia khá bằng nhau.

Someone who would not

Ai sẽ không

grant Casey Martin the right to a golf cart,

cho Casey Martin quyền đi trên xe golf,

what would be your reason?

lý do của bạn là gì?

Raise your hand, and we'll try to get you a microphone.

Hãy giơ tay, và chúng tôi sẽ chuyển mic xuống cho bạn.

What would be your reason?

Lý do của anh là gì?

(Audience: It'd be an unfair advantage.)

(Khán giả: Đó sẽ là một lợi thế không công bằng.)

MS: It would be an unfair advantage

MS: Đó sẽ là một lợi thế không công bằng

if he gets to ride in a golf cart.

nếu anh ta được lái một chiếc xe golf.

All right, those of you,

Được rồi, những người,

I imagine most of you who would not give him the golf cart

tôi hình dung hầu hết các bạn, những người không cho anh ta chiếc xe

worry about an unfair advantage.

quan tâm về một lợi thế không công bằng.

What about those of you who say

Thế còn những người nói rằng

he should be given a golf cart?

anh ta nên được cho phép lái xe golf?

How would you answer the objection?

Các bạn đáp lại phản đối như thế nào?

Yes, all right.

Vâng, được rồi.

Audience: The cart's not part of the game.

Khán giả: Cái xe không phải là một phần trận đấu.

MS: What's your name? (Audience: Charlie.)

MS: Tên cô là gì? (Khán giả: Charlie)

MS: Charlie says --

MS: Charlie nói --

We'll get Charlie a microphone in case someone wants to reply.

Chúng tôi sẽ chuyển một microphone xuống cho Charlie trong trường hợp ai đó muốn phản hồi.

Tell us, Charlie,

Cho chúng tôi biết, Charlie,

why would you say he should be able to use a golf cart?

tại sao cô nói anh ta nên được quyền sử dụng một xe golf?

Charlie: The cart's not part of the game.

Charlie: Cái xe không phải là một phần trận đấu.

MS: But what about walking from hole to hole?

MS: Nhưng còn đi bộ từ lỗ này đến lỗ khác thì sao?

Charlie: It doesn't matter; it's not part of the game.

Charlie: Không quan trọng, đó không phải là một phần của trận đấu.

MS: Walking the course is not part of the game of golf?

MS: Di chuyển không phải là một phần trận đấu golf?

Charlie: Not in my book, it isn't.

Charlie: Trong sách của tôi, không phải.

MS: All right. Stay there, Charlie.

MS: Được rồi. Ở nguyên đó, Charlie.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Who has an answer for Charlie?

Ai có câu trả lời cho Charlie?

All right, who has an answer for Charlie?

Được thôi, ai có câu trả lời cho Charlie?

What would you say?

Anh sẽ nói gì?

Audience: The endurance element is a very important part of the game,

Khán giả: Yếu tố về sức chịu đựng là một phần vô cùng quan trong của trận đấu,

walking all those holes.

di chuyển giữa các lỗ.

MS: Walking all those holes?

MS: Di chuyển giữa các lỗ?

That's part of the game of golf? (Audience: Absolutely.)

Đó là một thành phần của trận golf? (Khán giả: Chính xác.)

MS: What's your name? (Audience: Warren.)

MS: Tên anh là gì? (Khán giả: Warren.)

MS: Warren.

MS: Warren.

Charlie, what do you say to Warren?

Charlie, cô sẽ nói gì với Warren?

Charley: I'll stick to my original thesis.

Charlie: Tôi giữ nguyên luận điểm ban đầu của mình.

(Laughter)

(Tiếng cười)

MS: Warren, are you a golfer?

MS: Warren, anh có phải một người chơi golf không?

Warren: I am not a golfer.

Warren: Tôi không phải một tay golf.

Charley: And I am. (MS: Okay.)

Charley: Còn tôi thì có. (MS: Ok.)

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

You know,

Bạn biết đấy,

it's interesting.

thật thú vị.

In the case, in the lower court,

Trong vụ kiện này, tại tòa án cấp dưới,

they brought in golfing greats

họ cho gọi những chuyên gia về golf

to testify on this very issue.

để kiểm chứng chính vấn đề này.

Is walking the course essential to the game?

Di chuyển có thuộc về bản chất của trận đấu không?

And they brought in Jack Nicklaus and Arnold Palmer.

Họ cho gọi Jack Nicklaus và Arnold Palmer.

And what do you suppose they all said?

Và bạn cho rằng họ đều nói gì?

Yes. They agreed with Warren.

Vâng. Họ đồng ý với Warren.

They said, yes, walking the course

Họ nói, đúng, di chuyển

is strenuous physical exercise.

là một hoạt động thể chất nặng nhọc.

The fatigue factor is an important part of golf.

Yếu tố về sự mệt mỏi là một phần quan trọng trong golf.

And so it would change

Và vì vậy nói sẽ thay đổi

the fundamental nature of the game

bản chất cơ bản của trận đấu

to give him the golf cart.

nếu cho anh ta dùng xe golf.

Now, notice,

Giờ thì, hãy để ý,

something interesting --

một điều thú vị --

Well, I should tell you about the Supreme Court first.

Tôi nên kể cho các bạn về Tòa án tối cao trước.

The Supreme Court

Tòa án Tối cao

decided.

đã quyết định.

What do you suppose they said?

Các bạn cho rằng họ nói gì?

They said yes,

Họ đồng ý,

that Casey Martin must be provided a golf cart.

rằng Casey Martin phải được cung cấp xe golf.

Seven to two, they ruled.

Bảy trên hai, họ quyết định như thế.

What was interesting about their ruling

Điều thú vị về quyết định của họ

and about the discussion we've just had

và về thảo luận vừa rồi của chúng ta

is that the discussion about

đó là cuộc thảo luận hướng về

the right, the justice, of the matter

công lý của vấn đề

depended on

đã dựa trên

figuring out what is

việc tìm ra

the essential nature of golf.

bản chất của golf là gì.

And the Supreme Court justices

Và Tòa án Tối cao

wrestled with that question.

đã phải vật lộn với câu hỏi đó.

And Justice Stevens, writing for the majority,

Và Thẩm phán Stevens, người đại diện cho số đông,

said he had read all about the history of golf,

nói anh ta đã đọc tất cả lịch sử golf,

and the essential point of the game

và điểm căn bản của môn thể thao này

is to get very small ball from one place

là đưa một trái bóng rất nhỏ từ một điểm

into a hole

vào một lỗ

in as few strokes as possible,

với càng ít lần đánh càng tốt,

and that walking was not essential, but incidental.

và di chuyển không phải là trọng yếu mà chỉ là phụ trợ.

Now, there were two dissenters,

Giờ thì, có hai người phản đối,

one of whom was Justice Scalia.

một trong số đó là thẩm phán Scalia.

He wouldn't have granted the cart,

Ông ta không chấp nhận chiếc xe golf

and he had a very interesting dissent.

và ông ta có một luận điểm phản đối rất thú vị.

It's interesting because

Nó thú vị bởi

he rejected the Aristotelian premise

ông ta bác bỏ tiền đề Aristotle

underlying the majority's opinion.

dùng làm cơ sở cho ý kiến số đông.

He said it's not possible

Ông ta nói không thể

to determine the essential nature

xác định bản chất

of a game like golf.

của một môn thể thao như golf.

Here's how he put it.

Đây là cách ông ta diễn đạt.

"To say that something is essential

"Cho rằng một điều là trọng yếu

is ordinarily to say that it is necessary

về cơ bản là cho rằng nó cần thiết

to the achievement of a certain object.

để đật được một mục tiêu nhất định.

But since it is the very nature of a game

Nhưng bởi bản chất của một môn thể thao

to have no object except amusement,

chỉ là để giải trí,

(Laughter)

(Tiếng cười)

that is, what distinguishes games

điều đó nghĩa là, điều phân biệt thể thao

from productive activity,

với hoạt động sản xuất,

(Laughter)

(Tiếng cười)

it is quite impossible to say

không thể nói được

that any of a game's arbitrary rules

bất cứ luật lệ ngẫu hứng nào của một môn thể thao

is essential."

là trọng yếu."

So there you have Justice Scalia

Vậy nên bạn có thẩm phán Scalia

taking on the Aristotelian premise

nói về tiên đề Aristotle

of the majority's opinion.

của ý kiến số đông.

Justice Scalia's opinion

Ý kiến của thẩm phán Scalia

is questionable

cần được chấn vấn

for two reasons.

vì hai lý do.

First, no real sports fan would talk that way.

Một là, không fan hâm mộ thể thao đích thực nào sẽ nói kiểu đó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

If we had thought that the rules

Nếu ta nghĩ rằng luật

of the sports we care about

của môn thể thao mình quan tâm

are merely arbitrary,

chỉ đơn thuần là ngẫu hứng,

rather than designed to call forth

chứ không phải được đặt ra để kêu gọi

the virtues and the excellences

những phẩm chất và sự xuất sắc

that we think are worthy of admiring,

mà ta cho rằng đáng ngưỡng mộ,

we wouldn't care about the outcome of the game.

chúng ta sẽ không quan tâm đến kết quả trận đấu.

It's also objectionable

Nó còn đáng phản đối

on a second ground.

trên một phương diện khác.

On the face of it,

Bề ngoài,

it seemed to be -- this debate about the golf cart --

dường như -- cuộc tranh luận về chiếc xe golf này --

an argument about fairness,

nó là một tranh luận về sự công bằng,

what's an unfair advantage.

về một lợi thế không công bằng.

But if fairness were the only thing at stake,

Nhưng nếu chỉ có sự công bằng đang được xét xử,

there would have been an easy and obvious solution.

sẽ có một giải pháp đơn giản và hiển nhiên.

What would it be? (Audience: Let everyone use the cart.)

Đó sẽ là gì? (Khán giả: Để mọi người đều dùng xe.)

Let everyone ride in a golf cart

Để tất cả đều dùng xe golf

if they want to.

nếu họ muốn.

Then the fairness objection goes away.

Khi đó phản đối dựa trên sự công bằng sẽ biết mất.

But letting everyone ride in a cart

Nhưng để tất cả đều dùng xe

would have been, I suspect,

tôi nghi rằng, sẽ trở nên

more anathema

tồi tệ hơn

to the golfing greats

đối với những người chơi golf giỏi

and to the PGA,

và đối với PGA,

even than making an exception for Casey Martin.

hơn cả việc cho Casey Martin một ngoại lệ.

Why?

Vì sao?

Because what was at stake

Vì điều cần được xét xử

in the dispute over the golf cart

trong cuộc tranh luận về chiếc xe golf

was not only the essential nature of golf,

không chỉ là bản chất của golf

but, relatedly, the question:

và còn là câu hỏi có liên quan sau,

What abilities

những khả năng nào

are worthy

đáng được

of honor and recognition

trân trọng và công nhận

as athletic talents?

như những tài năng thể thao?

Let me put the point

Để tôi diễn đạt điều này

as delicately as possible:

chính xác nhất có thể:

Golfers are a little sensitive

Các tay golf khá nhạy cảm

about the athletic status of their game.

về độ thể thao của môn này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

After all, there's no running or jumping,

Dù sao thì, cũng không có chạy hay nhảy

and the ball stands still.

và quả bóng thì cứ đứng yên.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So if golfing is the kind of game

Vậy nên nếu golf là loại thể thao

that can be played while riding around in a golf cart,

có thể được chơi trong khi lái xe golf,

it would be hard to confer

sẽ khó có thể trao cho

on the golfing greats

những tay golf cừ khôi

the status that we confer,

vị thế,

the honor and recognition

sự trân trọng và công nhận

that goes to truly great athletes.

dành cho những vận động viên thực thụ.

That illustrates

Điều này thể hiện

that with golf,

rằng với golf,

as with flutes,

cũng như với sáo,

it's hard to decide the question

thật khó để quyết định vấn đề

of what justice requires,

công lý yêu cầu điều gì,

without grappling with the question,

mà không mắc phải câu hỏi

"What is the essential nature

"Điều gì là căn bản

of the activity in question,

của hoạt động đang được xem xét,

and what qualities,

và những phẩm chất nào,

what excellences

những tài năng nào

connected with that activity,

liên quan đến hoạt động đó

are worthy of honor and recognition?"

là đáng trân trọng và công nhận?"

Let's take a final example

Hãy xem một ví dụ cuối cùng

that's prominent in contemporary political debate:

rất phổ biến trong tranh luận chính trị hiện nay:

same-sex marriage.

hôn nhân đồng giới.

There are those who favor state recognition

Có những người chỉ ủng hộ sự công nhận

only of traditional marriage

của hôn nhân truyền thống

between one man and one woman,

một nam một nữ,

and there are those who favor state recognition

và có những người ủng hộ sự công nhận

of same-sex marriage.

của hôn nhân đồng giới.

How many here

Bao nhiêu người ở đây

favor the first policy:

ủng hộ chính sách đầu tiên:

the state should recognize traditional marriage only?

mỗi bang chỉ nên công nhận hôn nhân truyền thống mà thôi?

And how many favor the second, same-sex marriage?

Và có bao nhiêu ủng hộ cái thứ hai, hôn nhân đồng giới?

Now, put it this way:

Nói theo cách khác,

What ways of thinking

lối suy nghĩ

about justice and morality

về công bằng và đạo đức nào

underlie the arguments we have

là cơ sở cho những luận điểm của chúng ta

over marriage?

về hôn nhân?

The opponents of same-sex marriage say

Phía phản đối hôn nhân đồng giới nói

that the purpose of marriage,

mục đích của hôn nhân,

fundamentally, is procreation,

về căn bản, là sinh nở,

and that's what's worthy of honoring

và đó là điều đáng trân trọng

and recognizing and encouraging.

và công nhận và khuyến khích.

And the defenders of same-sex marriage say no,

Và những người bảo vệ hôn nhân đồng giới nói không,

procreation is not the only purpose of marriage;

sinh nở không phải là mục đích duy nhất của hôn nhân.

what about a lifelong, mutual, loving commitment?

Còn sự gắn bó, đồng cảm suốt cuộc đời thì sao?

That's really what marriage is about.

Đó là điều hôn nhân thực sự hướng đến.

So with flutes, with golf carts,

Vậy thì với sáo, với xe golf,

and even with a fiercely contested question

và thậm chí với một vấn đề được bàn cãi nảy lửa

like same-sex marriage,

như hôn nhân đồng giới,

Aristotle has a point.

Aristotle có một điểm cần nhắc tới.

Very hard to argue about justice

Rất khó để tranh luận về công lý

without first arguing

mà không tranh luận trước

about the purpose of social institutions

về mục đích của những quy định chung trong xã hội

and about what qualities are worthy

và những giá trị đáng được

of honor and recognition.

trân trọng và công nhận.

So let's step back from these cases

Vậy hãy lùi ra xa những trường hợp này

and see how they shed light

và xem chúng gợi mở

on the way we might improve, elevate,

cách mà ta có thể cải tiến

the terms of political discourse

những điều kiện của tranh luận chính trị

in the United States,

tại Hoa Kỳ,

and for that matter, around the world.

và khắp thế giới.

There is a tendency to think

Dễ để nghĩ rằng

that if we engage too directly

nếu ta đi thẳng

with moral questions in politics,

vào những vấn đề đạo đức trong chính trị,

that's a recipe for disagreement,

đó sẽ là nguyên nhân dẫn tới bất đồng,

and for that matter, a recipe for

và thêm vào đó, dẫn tới

intolerance and coercion.

mất kiên nhẫn và áp lực.

So better to shy away from,

Vậy tốt hơn là tránh xa,

to ignore,

tảng lờ,

the moral and the religious convictions

lòng tin vào đạo đức và tôn giáo

that people bring to civic life.

mà con người đem đến cuộc sống văn minh.

It seems to me that our discussion

Dường như thảo luận của chúng ta

reflects the opposite,

phản ánh điều đối lập

that a better way

đó là cách tốt hơn

to mutual respect

để đạt được tôn trọng lẫn nhau

is to engage directly

là đối diện trực tiếp

with the moral convictions

với niềm tin về đạo đức

citizens bring to public life,

mà những công dân trao cho các hoạt động công khai,

rather than to require

hơn là yêu cầu

that people leave their deepest moral convictions

mọi người bỏ những niềm tin đạo đức sâu sắc nhất

outside politics

ra ngoài chính trị

before they enter.

trước khi họ tham gia.

That, it seems to me, is a way

Điều đó, dường như với tôi, là một cách

to begin to restore

để bắt đầu lấy lại

the art of democratic argument.

nghệ thuật của tranh luận dân chủ.

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

Thanks. Thank you.

Cảm ơn. Cảm ơn các bạn.

Chris.

Chris.

Thanks, Chris.

Cảm ơn, Chris.

Chris Anderson: From flutes to golf courses

Chris Anderson: Từ những cây sáo đến đường golf

to same-sex marriage --

đến hôn nhân đồng giới,

that was a genius link.

một kết nối tuyệt vời.

Now look, you're a pioneer of open education.

Giờ hãy nhìn xem, anh là một nhà tiên phong trong giáo dục mở.

Your lecture series was one of the first to do it big.

Chuỗi các bài giảng của anh là một trong những bước đầu tiên để thực hiện nó.

What's your vision for the next phase of this?

Tầm nhìn của anh về giai đoạn tiếp theo là gì?

MS: Well, I think that it is possible.

MS: Tôi nghĩ điều này là khả thi.

In the classroom, we have arguments

Trong lớp học, chúng tôi có những tranh luận

on some of the most fiercely held

về một số quan niệm đạo đức lâu bền nhất

moral convictions that students have

của các sinh viên

about big public questions.

về những vấn đề lớn của chung.

And I think we can do that in public life more generally.

Và tôi cho rằng ta có thể làm việc này công khai một cách khái quát hơn.

And so my real dream would be

Ước mơ của tôi là

to take the public television series

lấy seri truyền hình

that we've created of the course --

mà chúng tôi đã ghi lại khóa học --

it's available now, online,

giờ nó có sẵn ở trên mạng,

free for everyone anywhere in the world --

miễn phí cho mọi người ở tất cả mọi nơi trên thế giới --

and to see whether we can partner with institutions,

và xem liệu chúng tôi có thể hợp tác với các tổ chức,

at universities in China, in India,

tại các trường đại học ở Trung Quốc, ở Ấn Độ,

in Africa, around the world,

ở Châu Phi, khắp thế giới,

to try to promote

để ủng hộ

civic education

giáo dục có văn hóa

and also a richer kind

và một kiểu tranh luận dân chủ

of democratic debate.

đa dạng hơn.

CA: So you picture, at some point,

CA: Vậy anh hình dung, một lúc nào đó,

live, in real time,

trong thời gian thực,

you could have this kind of conversation, inviting questions,

anh có thể có cuộc trò chuyện như thế này, khơi gợi những câu hỏi,

but with people from China and India joining in?

nhưng với những người từ Trung Quốc và Ấn Độ tham gia?

MS: Right. We did a little bit of it here

MS: Đúng vậy. Chúng ta đã thực hiện được chút ít ở đây

with 1,500 people in Long Beach,

với 1500 người tại Long Beach,

and we do it in a classroom at Harvard

và chúng tôi thực hiện trong lớp học tại Harvard

with about 1,000 students.

với khoảng 1000 sinh viên.

Wouldn't it be interesting

Thật thú vị

to take this way

khi lấy cách

of thinking and arguing,

nghĩ và tranh luận này,

engaging seriously with big moral questions,

thảo luận nghiêm túc về những câu hỏi đạo đức lớn lao,

exploring cultural differences

khám phá sự khác nhau trong văn hóa

and connect through a live video hookup,

và kết nối qua một đường truyền video trực tiếp,

students in Beijing and Mumbai

sinh viên ở Bắc Kinh và Mumbai

and in Cambridge, Massachusetts

và Cambridge, Massachusetts

and create a global classroom.

và tạo nên một lớp học toàn câu.

That's what I would love to do.

Đó là điều tôi muốn thực hiện.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: So, I would imagine

CA: Vậy thì tôi hình dung

that there are a lot of people who would love to join you in that endeavor.

có rất nhiều người mong được tham gia cùng ông trong nỗ lực đó.

Michael Sandel. Thank you so much. (MS: Thanks so much.)

Michael Sandel: Cảm ơn rất nhiều. (MS: Cảm ơn rất nhiều.)