Stefan Larsson: What doctors can learn from each other

Translator: Etrit Adami Reviewer: Helena Bedalli

Five years ago, I was on a sabbatical,

Pesë vjet më parë, unë kisha vitin sabatik,

and I returned to the medical university

dhe u ktheva në universitetin mjeksor

where I studied.

ku kisha studjuar.

I saw real patients and I wore the white coat

Pashë pacientë me sytë e mi dhe vesha bluzën e bardhë

for the first time in 17 years,

për herë të parë në 17-vjet,

in fact since I became a management consultant.

qekur isha bëre keshillues menaxhimi.

There were two things that surprised me

Ishin dy gjëra që më habitën,

during the month I spent.

gjatë muajit që kalova aty.

The first one was that the common theme

E para ishte tema e zakonshme

of the discussions we had were hospital budgets

e diskutimeve për buxhetin e spitalit

and cost-cutting,

dhe uljes së shpenzimeve,

and the second thing, which really bothered me,

dhe e dyta, e cila më mërziti vertet,

actually, was that several of the colleagues I met,

ishte që disa nga kolegët që kisha takuar,

former friends from medical school,

shokë të mëparshëm nga shkolla mjeksore,

who I knew to be some of the smartest,

të ciët unë i dija që ishin disa nga më të zgjuarit,

most motivated, engaged and passionate people

më të motivuarit, të apasionuarit dhe të përkushtuarit

I'd ever met,

që kam takuar ndojëherë,

many of them had turned cynical, disengaged,

disa prej tyre ishin kthyer ne cinikë, te paangazhuar,

or had distanced themselves from hospital management.

apo e kishin distancuar veten nga menaxhimi i spitalit.

So with this focus on cost-cutting,

Duke u perqendruar te shkurtimi i shpenzimeve,

I asked myself, are we forgetting the patient?

unë i bëra pyetje vehtes, mos po harrojmë pacientët?

Many countries that you represent

Shumë vende që përfaqsoni ju

and where I come from

dhe nga andej nga vij unë

struggle with the cost of healthcare.

kanë probleme me koston shëndetsore.

It's a big part of the national budgets.

Është një pjesë e madhe e buxhetit shtetëror.

And many different reforms aim at holding back this growth.

Dhe shumë reforma të ndryshme kanë qëllim ta frenojnë këtë rritje.

In some countries, we have long waiting times

Në disa shtete, ka një rradhë të madhe

for patients for surgery.

pacientësh për kirurgji.

In other countries, new drugs are not being reimbursed,

Në vende të tjera, ilace të reja nuk po rinbursohen

and therefore don't reach patients.

dhe prandaj nuk arrijnë ti blejnë.

In several countries, doctors and nurses

Në disa vënde, doktorët dhe infermieret

are the targets, to some extent, for the governments.

janë shënjestrat, në një mënyrë, për qeveritë.

After all, the costly decisions in health care

Mbi të gjitha, vendimet e shpenzimeve në kujdesin shëndetsor

are taken by doctors and nurses.

merren nga doktoret dhe infermieret.

You choose an expensive lab test,

Ti zgjedh një laborator analizash të kushtueshëm

you choose to operate on an old and frail patient.

ti zgjedh për të operuar një pacient të moshuar dhe delikat.

So, by limiting the degrees of freedom of physicians,

Pra, duke kushtëzuar hapsirat e lirisë të doktorëve,

this is a way to hold costs down.

në këtë mënyrë ti i mban shpenzimet të ulta.

And ultimately, some physicians will say today

Dhe përfundimisht, disa doktorë thonë sot

that they don't have the full liberty

që ata nuk kanë liri të plotë

to make the choices they think are right for their patients.

që të bëjnë zgjedhjet që ata mendojnë se janë të duhura për pacientët e tyre.

So no wonder that some of my old colleagues

Pra nuk çuditem që disa nga kolegët e mi të vjetër

are frustrated.

janë irrituar.

At BCG, we looked at this,

Tek BCG, ne pamë këtë,

and we asked ourselves,

dhe pyetëm vehten,

this can't be the right way of managing healthcare.

kjo nuk mund të jetë mënyra e duhur për të menaxhuar sistemin shëndetsor.

And so we took a step back and we said,

Pra bëmë një hap mbrapa dhe ne menduam,

"What is it that we are trying to achieve?"

"Çfarë po kërkojmë të arrijmë?"

Ultimately, in the healthcare system,

Përfundimisht, në sistemin shëndetsor,

we're aiming at improving health for the patients,

ne po kërkojmë të përmiresojmë shëndetin e pacientëve

and we need to do so at a limited,

dhe duhet ta bëjmë atë,

or affordable, cost.

me kosto te kufizuar ose të përballueshme.

We call this value-based healthcare.

Ne e quajmë këtë vlerë-bazë e sistemit shëndetsor.

On the screen behind me, you see what we mean

Në monitorin mbrapa meje, do të shikoni se çfarë nënkuptojmë

by value:

me vlere:

outcomes that matter to patients

rezultatet e pacienëve

relative to the money we spend.

në krahasim më paratë që kemi harxhuar.

This was described beautifully in a book in 2006

Kjo është përshkruar shumë bukur në një libër në 2006

by Michael Porter and Elizabeth Teisberg.

nga Michael Porter dhe Elizabeth Teisberg.

On this picture, you have my father-in-law

Në këtë imazh, shihni vjehrin tim

surrounded by his three beautiful daughters.

i rrethuar nga tre vajzat e tij të mrekullueshme.

When we started doing our research at BCG,

Kur filluam të bënim kërkimet tona tek BCG,

we decided not to look so much at the costs,

ne vendosëm të mos i vemë re shumë shpenzimet,

but to look at the quality instead,

por të shihnim tek kualiteti,

and in the research, one of the things

dhe tek kërkimi, ajo që na

that fascinated us was the variation we saw.

mrekulloi ne ishte variacioni që pamë.

You compare hospitals in a country,

N.q.s karahason spitalet në një shtet,

you'll find some that are extremely good,

ju do të gjeni që disa janë shumë të mirë ,

but you'll find a large number that are vastly much worse.

por edhe do të gjeni shume që janë si mos më keq.

The differences were dramatic.

Ndryshimet ishin dramatike.

Erik, my father-in-law,

Eriku, vjehri im,

he suffers from prostate cancer,

vuan nga kanceri i prostatit,

and he probably needs surgery.

dhe ndoshta i duhet te operohet.

Now living in Europe, he can choose to go to Germany

Tani që jeton në Europë, ai mund të zgjedhë Gjermanine,

that has a well-reputed healthcare system.

që ka një reputacion të mirë në sistemin shëndetsor.

If he goes there and goes to the average hospital,

N.q.s shkon aty dhe shkon tek një spital i mesëm

he will have the risk of becoming incontinent

ai do të rrezikojë të bëhet i pakontrolluar

by about 50 percent,

ne 50 përqind,

so he would have to start wearing diapers again.

kështu që ai do të fillojë të veshe pelena përsëri.

You flip a coin. Fifty percent risk. That's quite a lot.

Eshtë si të hedhesh short. 50 perqind eshte rrezik i madh.

If he instead would go to Hamburg,

Por, n.q.s. ai shkon në Hamburg,

and to a clinic called the Martini-Klinik,

tek një klinikë e quajtur Martini-Klinik,

the risk would be only one in 20.

rreziku mund të jetë një në 20.

Either you a flip a coin,

Pra ose hedh short,

or you have a one in 20 risk.

ose ti ke mundësi nje në 20.

That's a huge difference, a seven-fold difference.

Është një dallimi madh, ndryshim i shumë pjesësh.

When we look at many hospitals

Kur ne shikojmë disa spitale

for many different diseases,

për sëmundje të ndryshme,

we see these huge differences.

ne shikojmë ndryshime të mëdha.

But you and I don't know. We don't have the data.

Por që ju edhe unë nuk i dimë. Ne nuk kemi të dhëna.

And often, the data actually doesn't exist.

Dhe shpesh, të dhënat aktualisht nuk ekzistojnë.

Nobody knows.

Asnjeri nuk e di.

So going the hospital is a lottery.

Pra të shkosh në spital është si një llotari.

Now, it doesn't have to be that way. There is hope.

Tani, nuk duhet të jetë ashtu. Ka një shpresë.

In the late '70s, there were a group

Në vitet 70, ishin një grup

of Swedish orthopedic surgeons

kirurgësh ortopedësh Suedez

who met at their annual meeting,

që takohen në një mbledhje vjetore,

and they were discussing the different procedures

dhe ata ishin duke diskutuar procedura të ndyshme

they used to operate hip surgery.

që përdornin për kirurgjinë e legenit.

To the left of this slide, you see a variety

Në anën e majtë, ju do të shikoni një shumëllojshmëri

of metal pieces, artificial hips that you would use

pjesësh metalike, proteza artificiale që ne përdorim

for somebody who needs a new hip.

për atë që ka nevojë për një të tillë

They all realized they had their individual way of operating.

Ata të gjithë e kuptuan që ata kishin mënyrën e tyre individuale të operimit.

They all argued that, "My technique is the best,"

Ata të gjithë argumentuan, "Teknika ime është më e mira, "

but none of them actually knew, and they admitted that.

por asnjeri nga ata aktualisht nuk e dinte që sapo e kishin pranuar këtë.

So they said, "We probably need to measure quality

Dhe ata menduan, " Ne na nevojitet një matje e kualitetit

so we know and can learn from what's best."

në këtë mënyre ne mund të mesojme cila është më e mira."

So they in fact spent two years debating,

Dhe në të vërtetë ata harxhuan dy vjet debatesh,

"So what is quality in hip surgery?"

" Se cili është kualiteti i kirurgjigsë së legenit?"

"Oh, we should measure this." "No, we should measure that."

"Ouu ne na duhet te masim këtë." " jo, ne na duhet të masim atë."

And they finally agreed.

Dhe më së fundi ranë dakort.

And once they had agreed, they started measuring,

Dhe sa ranë dakort, ata filluan matjet,

and started sharing the data.

dhe filluan të shpërndajnë të dhënat.

Very quickly, they found that if you put cement

Shumë shpejt, ata zuluan se në qoftë se ti i fut cement

in the bone of the patient

në kockën e pacientit

before you put the metal shaft in,

përpara se të fusësh boshtin metalik brënda,

it actually lasted a lot longer,

ajë do të zgjase shumë më teper,

and most patients would never have to be

dhe se shumica e pacientëve nuk do ti duhej kurrë të

re-operated on in their lifetime.

operoheshin prapë gjatë gjithë jetës.

They published the data,

Ata i bënë publike të dhënat,

and it actually transformed clinical practice in the country.

dhe aktualisht e ndryshuan praktikën e operimeve aty.

Everybody saw this makes a lot of sense.

Çdokush e pa që kjo ka shumë domethënie.

Since then, they publish every year.

Që atëhere, ata i publikonin çdo vit.

Once a year, they publish the league table:

Çdo vit, ata publikonin një liste emrash:

who's best, who's at the bottom?

kush ishte më i miri, dhe kush është në fund?

And they visit each other to try to learn,

Dhe ata shkonin të njëri-tjetri duke u përpjekur të mësonin,

so a continuous cycle of improvement.

pra një cikël i vazhdueshëm i përmirsimit.

For many years, Swedish hip surgeons

Për vite me rradhë, kirurgjia Suedeze e legenit

had the best results in the world,

kishte rezutatet më të mira në botë,

at least for those who actually were measuring,

të paktën për ata që i matnin,

and many were not.

dhe shumë nuk e benin kete.

Now I found this principle really exciting.

Unë gjeta këtë princip vërtetë ngacmues.

So the physicians get together,

Qe doktorët mblidhen bashkë,

they agree on what quality is,

ata bien dakord rreth kualitetit se çfarë është,

they start measuring, they share the data,

ata fillojnë dhe masin, ata shpërndajnë të dhëna,

they find who's best, and they learn from it.

ata gjejnë kush është më i miri, dhe mesojnë prej tij.

Continuous improvement.

Përmirsim i vazhdueshëm.

Now, that's not the only exciting part.

Tani, kjo nuk ishte e vetmja pjesë interesante.

That's exciting in itself.

Është mbresëlënëse në vetvehte.

But if you bring back the cost side of the equation,

Por n.q.s vijme prape te ana e kostos ne ekuacion,

and look at that,

dhe e analizojme atë,

it turns out, those who have focused on quality,

del që, ata që janë fokusuar tek kualiteti,

they actually also have the lowest costs,

ata aktualisht kanë shpenzimet më të ulta,

although that's not been the purpose in the first place.

megjithëse nuk ka qënë si qëllim në vetvete.

So if you look at the hip surgery story again,

Pra n.q.s shikojmë tek kirurgjia e legenit përsëri,

there was a study done a couple years ago

ka qënë bërë një studim disa vite më parë

where they compared the U.S. and Sweden.

që kanë krahasur U.S dhe Suedinë.

They looked at how many patients have needed

Ata panë se sa nga pacientëve i duhej

to be re-operated on seven years after the first surgery.

të ri-operoheshin në shtatë vjet pas nderyrjes së parë.

In the United States, the number was three times

Në Amerikë, numri ishtë tre herë

higher than in Sweden.

më i lartë se në Suedi.

So many unnecessary surgeries,

Pra shumë ndërhyrje të panevojshme,

and so much unnecessary suffering

dhe sa shumë dhimbje të panevojshme

for all the patients who were operated on

për të gjithë pacientët që ishin operuar

in that seven year period.

në periudhën e shtatë viteve.

Now, you can imagine how much savings

Tani, ju mund ta imagjinoni se sa shumë kursime

there would be for society.

do të ishin për të gjithë shoqërinë.

We did a study where we looked at OECD data.

Në realizuam një studim ku pamë tek të dhënat e OECD

OECD does, every so often,

OECD-ja bën shumë shpesh ,

look at quality of care

monitorim mbi kualitetin e kujdesit të produktit

where they can find the data across the member countries.

ku ata mund të gjejnë të dhëna përmes shteteve anëtare,

The United States has, for many diseases,

Amerika ka, për shumë sëmundje,

actually a quality which is below the average

aktualisht një kualitet që është më poshtë mesatares

in OECD.

në OECD.

Now, if the American healthcare system

Tani, n.q.s sistemi shëndetsor amerikan

would focus a lot more on measuring quality,

do të fokusohej më shumë mbi matjen e kualitetit,

and raise quality just to the level of average OECD,

dhe te rriste kualitetin në nivelin e mesatares se OECD,

it would save the American people

do ti kursente popullit amerikan

500 billion U.S. dollars a year.

500 miliard dollarë në vit.

That's 20 percent of the budget,

Kjo është 20 përqind e buxhetit,

of the healthcare budget of the country.

të buxhetit shëndetsor të shtetit.

Now you may say that these numbers

Tani ju mund të thoni që këta numura

are fantastic, and it's all logical,

janë fantastike, dhe është e gjitha e logjikshme,

but is it possible?

por a është e mundur?

This would be a paradigm shift in healthcare,

Kjo do të ishte një ndryshim paradigmë në shëndetësi

and I would argue that not only can it be done,

dhe unë do të argumentoja që jo vetem mund të bëhet,

but it has to be done.

por që duhet të bëhet.

The agents of change are the doctors and nurses

Agjentët e ndryshimit në sistemin shëndetsor,

in the healthcare system.

janë doktorët dhe infermieret.

In my practice as a consultant,

Nga eksperienca ime si këshilltar

I meet probably a hundred or more than a hundred

kam hasur përkatësisht njëqind apo më shumë

doctors and nurses and other hospital

doktorë dhe infermiere dhe staf shëndetsor

or healthcare staff every year.

ose spitalor çdo vit.

The one thing they have in common is

Gjëja që ata kanë të përbashkët është

they really care about what they achieve

që ata vërtet i intereson se çfarë ata duan të arrijnë

in terms of quality for their patients.

në kushtët e kualitetit për pacientet e tyre.

Physicians are, like most of you in the audience,

Doktorët janë, si puna juaj në këtë audiencë,

very competitive.

shumë konkurues.

They were always best in class.

Ata janë gjithmonë më të mirët në klasë.

We were always best in class.

Në ishin gjithmonë me të mirët në klasë.

And if somebody can show them that the result

Dhe n.q.s dikush i tregon atyre qe rezultati

they perform for their patients

që ata kanë për pacientët e tyre

is no better than what others do,

nuk është më i mirë se ajo që bëjnë të tjerët,

they will do whatever it takes to improve.

ata do të bëjnë gjithçka për ta përmirsuar atë.

But most of them don't know.

Por shumica e tyre nuk e dinë.

But physicians have another characteristic.

Por doktorët kanë një karakteristikë tjetër.

They actually thrive from peer recognition.

Ata aktualisht kanë një ecuri profesionale midis njëri-tjetrit.

If a cardiologist calls another cardiologist

Një kardiolog thërret një kardiolog tjeter

in a competing hospital

në një spital konkurrues

and discusses why that other hospital

dhe flasin se përse ai spitali tjeter

has so much better results, they will share.

ka rezultate më të mira, ata do ta ndajnë këtë mendim bashkë.

They will share the information on how to improve.

Ata do ndajnë informacine se si ta përmirsojnë.

So it is, by measuring and creating transparency,

Kështu është, duke matur dhe duke krijuar transparence,

you get a cycle of continuous improvement,

merr një cikël të vazhdueshëm përmirsimesh,

which is what this slide shows.

siç tregohet në ekran.

Now, you may say this is a nice idea,

Tani, ju mund të thoni është ide shumë e mirë,

but this isn't only an idea.

por nuk është e vetmja.

This is happening in reality.

Kjo po ndodh në realitet.

We're creating a global community,

Në po krijojmë një komunitet global,

and a large global community,

dhe një komunitet i madh global,

where we'll be able to measure and compare

ku ne do të jemi në gjendje të masim dhe të krahasojmë

what we achieve.

çfarë kemi arritur.

Together with two academic institutions,

Bashkë me dy institucione akademike,

Michael Porter at Harvard Business School,

Michael Porter në Shkollën e Bisnesit në Harvard

and the Karolinska Institute in Sweden,

dhe Instituti Karolinska në Suedi,

BCG has formed something we call ICHOM.

BCG ka krijuar diçka që ne i themi ICHOM.

You may think that's a sneeze,

Ti mund të mendosh që është teshtimë,

but it's not a sneeze, it's an acronym.

por nuk është një teshtimë, është një akronim.

It stands for the International Consortium

Qëndron për Konsorciumin Internacional për

for Health Outcome Measurement.

për Përfundimet e Matjeve në Shëndetsi.

We're bringing together leading physicians

Në sjellim bashkarisht doktorët lider

and patients to discuss, disease by disease,

dhe pacientët për të diskutuar, me rradhe semundjet,

what is really quality,

çfarë është vërtet kualiteti,

what should we measure,

çfarë duhet të masim,

and to make those standards global.

dhe ti bëjmë ato standarte globale.

They've worked -- four working groups have worked

Ata kanë punuar -- katër grupe pune kanë punuar

during the past year:

gjatë viteve të kaluara:

cataracts, back pain,

katarakte, dhimbje shpine

coronary artery disease, which is, for instance, heart attack,

sëmundje të arterieve koronare, që është për shembull, një atak në zemër,

and prostate cancer.

dhe kancer prostati.

The four groups will publish their data

Të katër grupet do të publikojnë të dhënat e tyre.

in November of this year.

në Nëntor këtë vit.

That's the first time we'll be comparing

Kjë është hera e parë që do të jemi duke krahasuar

apples to apples, not only within a country,

mollë me mollë, jo vetëm brenda shtetit,

but between countries.

por midis shteteve.

Next year, we're planning to do eight diseases,

Vitin tjetër, mendojmë për të bërë tetë sëmundje,

the year after, 16.

dhe vitin tjeter, 16 të tjera.

In three years' time, we plan to have covered

Në tre vitet e para, ne mendojmë të mbulojmë

40 percent of the disease burden.

40 përqint të shumës se sëmundjeve.

Compare apples to apples. Who's better?

Krahasim mollë për mollë. Kush është më mirë?

Why is that?

Pse është keshtu?

Five months ago,

Pesë muaj më parë,

I led a workshop at the largest university hospital

drejtova një seminar në universitetitn spitalor më të madh

in Northern Europe.

në Europën Veriore.

They have a new CEO, and she has a vision:

Ata kishin një CEO te re, dhe ajo kishte një vizion:

I want to manage my big institution much more

Unë dua të menaxhoj institucionin tim të madh më shumë

on quality, outcomes that matter to patients.

në kualitet, arritje që kanë rëndësi për pacientët.

This particular day, we sat in a workshop

Kjo ditë e veçantë, që u ulëm në seminar

together with physicians, nurses and other staff,

bashkë më doktorët, infermieret dhe stafi tjetër,

discussing leukemia in children.

duke folur për leuçeminë tek fëmijët.

The group discussed,

Grupi diskutoi,

how do we measure quality today?

se si e masim qualitetin sot?

Can we measure it better than we do?

A mund ta masim më mirë se sa ne e masim?

We discussed, how do we treat these kids,

Ne folëm, se si ti trajtojmë këta fëmijë,

what are important improvements?

cilat janë përmirsime të rëndësishme?

And we discussed what are the costs for these patients,

Dhe diskutuam cilat janë shpenzimet për këta pacientë

can we do treatment more efficiently?

a mund ta bëjmë trajtimin më të efektshëm?

There was an enormous energy in the room.

Ishtë një energji e madhe në dhomë.

There were so many ideas, so much enthusiasm.

Kishte shumë ide, shumë entuziazëm.

At the end of the meeting,

Në përfundim të takimit,

the chairman of the department, he stood up.

kryetari i departamentit, u ngrit në këmbë.

He looked over the group and he said --

Ai pa përreth grupit dhe tha --

first he raised his hand, I forgot that --

në fillim ai ngriti dorën , E harrova këtë --

he raised his hand, clenched his fist,

ai ngriti dorën, mblodhi grushtin,

and then he said to the group, "Thank you.

dhe pastaj ju drejtua grupit, "Falemnderit.

Thank you. Today, we're finally discussing

Faleminderit. Sot, ne përfundimisht po diskutojmë

what this hospital does the right way."

çfarë po bën ky spital në rrugën e duhur."

By measuring value in healthcare,

Duke matur vlerën e sistemit shëndetsor,

that is not only costs

që nuk është vetëm shpenzime

but outcomes that matter to patients,

por arritjet që kanë rëndësi për pacientët,

we will make staff in hospitals

ne do të bëjmë stafin e spitaleve

and elsewhere in the healthcare system

dhe çdokund në sistemin e shëndetësisë

not a problem but an important part of the solution.

jo një problem por një pjese e rëndësishme e zgjidhjes.

I believe measuring value in healthcare

Unë mendoj duke matur vlerën në shëndetësi

will bring about a revolution,

do të sjellim një revolucion,

and I'm convinced that the founder

dhe jam i bindur që themeluesi

of modern medicine, the Greek Hippocrates,

i mjeksisë moderne, greku Hippokrat,

who always put the patient at the center,

i cili gjithmonë vendos pacientin në qëndër të vëmendjes,

he would smile in his grave.

do të buzëqeshte në varrin e tij.

Thank you.

Falemnderit.

(Applause)

( Duartrokitje)