Fahad Al-Attiya: A country with no water

149,265 views ・ 2013-01-31

TED


Fadlan laba-guji qoraal-hoosaadka Ingiriisiga hoose si aad u daawato muuqaalka.

00:00
Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Abdinasser Ahmed Reviewer: Abdikani Hassan
00:15
Salaam alaikum.
1
15888
2916
Asalaama calaykum
00:18
Welcome to Doha.
2
18804
1686
Kusoo dhawaada Dooxa
00:20
I am in charge of making this country's food secure.
3
20490
3402
Waxaan ka masuul ahay sidii dalkan isugu filaan lahaa cunto ahaan.
00:23
That is my job for the next two years,
4
23892
2051
Taas waa shaqadayda labada sano ee soo socda,
00:25
to design an entire master plan,
5
25943
2416
inaan sameeyo qorshe dhamaystiran,
00:28
and then for the next 10 years to implement it --
6
28359
3533
oon dhamaystirno dabcan tobanka sano soo socda --
00:31
of course, with so many other people.
7
31892
2020
dabcan, aniga iyo dad kaleba.
00:33
But first, I need to talk to you about a story, which is my story,
8
33912
4647
Laakiin ugu horayn, waxaan u baahanahay inaan idiin sheego qiso, waa qisadayda,
00:38
about the story of this country that you're all here in today.
9
38559
3868
waa qiso ku saabsan dalkan aad maanta dhaamntiin joogtaan.
00:42
And of course, most of you have had three meals today,
10
42427
3550
dabcan, intiina badani sadex wakhti ayaad maanta wax cunteen,
00:45
and probably will continue to have after this event.
11
45977
4533
run ahaantiina waad wadi doontaan munaasibadan ka dib.
00:50
So going in, what was Qatar in the 1940s?
12
50510
4433
Hadanba aan wadee, Qadar siday ahayd 1940kii?
00:54
We were about 11,000 people living here.
13
54943
4200
Waxaa ku noolaa 11,000 oo qof halkn.
00:59
There was no water. There was no energy, no oil, no cars, none of that.
14
59143
7016
May jirin biyo. May jirin tamar, saliid, gawaadhi, waxaas ma jirin.
01:06
Most of the people who lived here
15
66159
1395
Dadka badi ku noolaa halkan
01:07
either lived in coastal villages, fishing,
16
67554
2472
waxay ku noolaayeen xeebaha si ay u kaluumaystaan
01:10
or were nomads who roamed around with the environment trying to find water.
17
70026
5950
ama waxay ahaayeen reer guuraa hadba saxara u guurguura si ay biyo u helaan.
01:15
None of the glamour that you see today existed.
18
75976
3402
Waxba kama jirin quruxda aad maanta aragtaan.
01:19
No cities like you see today in Doha or Dubai or Abu Dhabi or Kuwait or Riyadh.
19
79378
5148
Magaalooyinka aad maanta aragtaan ma jirin sida Dooxa, Dubay ama Abu Dubay ama Kuwayd ama Riyaad.
01:24
It wasn't that they couldn't develop cities.
20
84526
2617
Maaha in la samayn kari waayey magaalooyin.
01:27
Resources weren't there to develop them.
21
87143
2099
Muu jirin khayraadkii lagu samayn lahaa.
01:29
And you can see that life expectancy was also short.
22
89242
2833
Sidaad arkaysaan cimriga dadku wuu gaabnaa
01:32
Most people died around the age of 50.
23
92075
1902
Dadka intooda badan waxay ku dhiman jireen 50.
01:33
So let's move to chapter two: the oil era.
24
93977
3799
Hadaba aan u wareegno mawduuca labaad: wakhtigii saliid.
01:37
1939, that's when they discovered oil.
25
97776
3217
1939 kii, waa xiligii ay heleen saliida.
01:40
But unfortunately, it wasn't really fully exploited commercially
26
100993
4800
Laakii nasiib daro, runtii qaab ganacsi looma soo saarin
01:45
until after the Second World War.
27
105793
2450
ilaa intii laga gaadhayey dagaalkii labaad ee adduunka.
01:48
What did it do?
28
108243
2134
Maxay qabatay saliidu?
01:50
It changed the face of this country, as you can see today and witness.
29
110377
3300
Waxay bedeshay muuqaalka wadankan, sidaad maanta aragtaan ama makhraatiga ka tihiinba.
01:53
It also made all those people who roamed around the desert --
30
113677
3732
Waxay ka dhigtay dadkii u guurguuri jiray saxara --
01:57
looking for water, looking for food,
31
117409
3284
ee raadinayey biyaha, raadinayey cuntada,
02:00
trying to take care of their livestock -- urbanize.
32
120693
4103
iskuna dayayay inay xanaaneeyaan xoolohooda -- inay degaan magaalooyin.
02:04
You might find this strange,
33
124796
1964
Waa laga yaabaa inaad la yaabtaan tan,
02:06
but in my family we have different accents.
34
126760
3849
laakiin qoyskaygu waa kala lahjad
02:10
My mother has an accent that is so different to my father,
35
130609
4000
Hooyaday waxay ku hadashaa lahjad ka duwan tan aabahay,
02:14
and we're all a population of about 300,000 people in the same country.
36
134609
5034
waxaanu nahay dad gaadhaya ilaa 300,000 dalkan.
02:19
There are about five or six accents in this country as I speak.
37
139643
3534
Waxaa jira shan ilaa lix lahjadood dalkan iminkadan aan hadlayo.
02:23
Someone says, "How so? How could this happen?"
38
143177
3816
Qaar baa dhaha "sidee hada? Siday ku dhici kartaa tani?"
02:26
Because we lived scattered.
39
146993
1783
Sababtu waxay ahayd inaan kala filiqsanayn.
02:28
We couldn't live in a concentrated way simply because there was no resources.
40
148776
5152
Kumaan noolaan karayn inaan isu nimaadno.
02:33
And when the resources came, be it oil,
41
153928
3811
Markii khayraadka la helay, ha noqoto saliidee,
02:37
we started building these fancy technologies
42
157739
3054
waxaan bilownay dhisida teknoolajiyadaa layaabka leh
02:40
and bringing people together because we needed the concentration.
43
160793
3650
waanuna isu keenay dadkii sababtoo ah waxaan u baahanay inaan isu nimaadno.
02:44
People started to get to know each other.
44
164443
2384
Dadkii markaa way is barteen.
02:46
And we realized that there are some differences in accents.
45
166827
3949
waxayna ogaadeen inay jirto faraq u dhaxeeya lahjadaha.
02:50
So that is the chapter two: the oil era.
46
170776
2935
Taasi waa mawduucii labaad: xiligii saliida.
02:53
Let's look at today.
47
173711
2115
Aan eegno maanta.
02:55
This is probably the skyline that most of you know about Doha.
48
175826
4726
Dhismayaashan dhaadheer waa waxaad dhabtii ku taqaanaan Dooxa.
03:00
So what's the population today?
49
180552
1391
Hadaba tirada dadku maanta waa intee?
03:01
It's 1.7 million people.
50
181943
2250
Waa hal milyan oo qof.
03:04
That is in less than 60 years.
51
184193
2699
Intaasi waa in ka yar lixdan sano.
03:06
The average growth of our economy is about 15 percent for the past five years.
52
186892
5902
Koboca dhaqaaluhu waa ilaa 15 boqolkiiba shantii sano ee la soo dhaafay.
03:12
Lifespan has increased to 78.
53
192794
2833
Cimriga dadku waxay gaadhay 78 sano
03:15
Water consumption has increased to 430 liters.
54
195627
4809
Isticmaalka biyuhu waxay kordheen 430 litir.
03:20
And this is amongst the highest worldwide.
55
200436
3407
Tani waxay ka mid tahay kuwa ugu badan adduunka.
03:23
From having no water whatsoever
56
203843
2167
Iyadoo sideedaba la haysan wax biyo ah
03:26
to consuming water to the highest degree, higher than any other nation.
57
206010
5484
lana gaadhay isticmaalka ugu badan biya, mid ka badan dal kasta
03:31
I don't know if this was a reaction to lack of water.
58
211494
3766
Ma garanayo inay tahani falcelis u ahayd biyo la'aantii.
03:35
But what is interesting about the story that I've just said?
59
215260
6200
Balse maxay xiiso leedahay waxaan idhi?
03:41
The interesting part is that we continue to grow
60
221460
3183
Qaybta xiisaha lihi waa inaan korayno
03:44
15 percent every year for the past five years without water.
61
224643
6600
15 boqolkiiba sanad kasta shantii sano ee la soo dhaafay biyo la'aan.
03:51
Now that is historic. It's never happened before in history.
62
231243
4950
Iminka waa taariikhi. weligeed hore ugama dhicin taariikhda.
03:56
Cities were totally wiped out because of the lack of water.
63
236193
3933
Magaalooyinka waxaa gebi ahaanba baabiyey waa biyo la'aanta.
04:00
This is history being made in this region.
64
240126
2516
Tan waa taariikh gobolkani sameeyey.
04:02
Not only cities that we're building,
65
242642
1917
Maaha qudha magaaloyinkaan dhisayno,
04:04
but cities with dreams and people who are wishing to be scientists, doctors.
66
244559
5153
laakiin magaalooyinka lagu hamiyo dadkuna rabaan inay noqdaan saynisyahano, dhakhtaro.
04:09
Build a nice home, bring the architect, design my house.
67
249712
3149
Dhisaan guryo qurux badan, keenaan farshaxanyahano, sameeyaan gurigayga.
04:12
These people are adamant that this is a livable space when it wasn't.
68
252861
6199
Dadkani waxay ku fekereen meel lagu noolaan karo iyadoon ahayn markaas.
04:19
But of course, with the use of technology.
69
259060
1969
Dabcan, iyadoo la isticmaalayo teknolojiyada.
04:21
So Brazil has 1,782 millimeters per year of precipitation of rain.
70
261029
6514
Hadaba Baraasiil waxay heshaa 1,782 milimitir oo biyaha roobka sanadkii.
04:27
Qatar has 74, and we have that growth rate.
71
267543
2851
Qadarna 74, hadana sidaas ayaan u koraynaa [15 boqolkiiba]
04:30
The question is how.
72
270394
2016
Suaashu waa sidee.
04:32
How could we survive that?
73
272410
3266
Sideen ugu badbaadnay taas?
04:35
We have no water whatsoever.
74
275676
2084
Si kastay ahaatoba biyo ma haysano
04:37
Simply because of this gigantic, mammoth machine called desalination.
75
277760
6299
Iyadoo fudud sababtu waa mishiinka baaxada wayn aan ugu yeedhno biyo sifeeyaha
04:44
Energy is the key factor here. It changed everything.
76
284059
4168
Tamartu waa furaha isbelka. wax kasta way bedeshay.
04:48
It is that thing that we pump out of the ground, we burn tons of,
77
288227
4499
Waa shayga aan ka soo saarno dhulka, u guno xajmi badan,
04:52
probably most of you used it coming to Doha.
78
292726
3000
runtii intiina badan waad isticmaasheed iyada imaatinkiini Dooxa.
04:55
So that is our lake, if you can see it.
79
295726
2901
Markaa taasi waa haradayada, hadaad arki karaysaan.
04:58
That is our river.
80
298627
1849
Taasi waa webigayaga.
05:00
That is how you all happen to use and enjoy water.
81
300476
5342
Taasi waa sidaad dhamaantin u isticmaashaan uguna raaxaysataan biyaha.
05:05
This is the best technology that this region could ever have: desalination.
82
305818
6626
Tani waa teknoolojiyada ugu wanaagsan ee dalkan yeelan karo abid: biyo-sifaynta.
05:12
So what are the risks?
83
312444
2268
Hadaba khatartu maxay tahay?
05:14
Do you worry much?
84
314712
1550
Aad miyaad u werwertaan?
05:16
I would say, perhaps if you look at the global facts,
85
316262
3916
Waxaan odhan karaa, hadaad eegtaan xaqiiqda dunida,
05:20
you will realize, of course I have to worry.
86
320178
2591
waxaad rumaysan doontaan, dabcan inaan werwero.
05:22
There is growing demand, growing population.
87
322769
2509
Waxaa jira dalab kordhaya, bulsho koraysa.
05:25
We've turned seven billion only a few months ago.
88
325278
3249
Dhawr bilood ka hor 7 billlion ayaynu noqonay.
05:28
And so that number also demands food.
89
328527
3492
Sidoo kalena tiradaasi cunto ayay u baahantay.
05:32
And there's predictions that we'll be nine billion by 2050.
90
332019
3208
Saadashuna waxay sheegi in 2050ka dadku noqonayo 9 billion.
05:35
So a country that has no water
91
335227
2856
Markaa wadan aan biyo lahayn
05:38
has to worry about what happens beyond its borders.
92
338083
3651
waa inuu ka werweraa waxa ka dhaca wax ka baxsan xuduudiisa.
05:41
There's also changing diets.
93
341734
2332
Waxaa sido kale is bedelaysa cuntooyinka.
05:44
By elevating to a higher socio-economic level,
94
344066
4066
Korodhka dhaqan-dhaqaale ee sare
05:48
they also change their diet.
95
348132
2183
wuxuu sidoo kale bedelay dadka cunadooda.
05:50
They start eating more meat and so on and so forth.
96
350315
3000
Waxay bilaabeen inay cunaan hilib badan iyo wax la mida.
05:53
On the other hand, there is declining yields
97
353315
2353
Dhanka kale, waxaa yaraaday wax soo saarkii
05:55
because of climate change and because of other factors.
98
355668
2698
sababtu waa cimilida is bedelaysa iyo waxyaabo kale.
05:58
And so someone has to really realize when the crisis is going to happen.
99
358366
5168
Markaa qofbaa runtii xaqiiqsaday marka dhibku dhacayo.
06:03
This is the situation in Qatar, for those who don't know.
100
363534
3815
Tani waa xaalada Qadar, waa inta aan garanayn'e.
06:07
We only have two days of water reserve.
101
367349
3350
Waxaan haysanaa kaydh biyood oo laba cisho oo qudha ah.
06:10
We import 90 percent of our food,
102
370699
2284
Waxaan soo dhoofsanaa 90 boqolkiiba cuntadayada,
06:12
and we only cultivate less than one percent of our land.
103
372983
3700
waxaanna beeranaynaa in ka yar 1 boqolkiiba dhulkayaga.
06:16
The limited number of farmers that we have
104
376683
2449
Tirada yar ee beeralayda aan leenahay
06:19
have been pushed out of their farming practices
105
379132
3534
waa laga saaray beerahay falan jireen
06:22
as a result of open market policy and bringing the big competitions, etc., etc.
106
382666
5549
sababtuna waa siyaasada dhaqaalaha furan iyo imaatinka la tartamayaal waawayn iyo wax la mida.
06:28
So we also face risks.
107
388215
3251
Markaa sidoo kale waxaan wajahaynay khatar.
06:31
These risks directly affect the sustainability of this nation and its continuity.
108
391466
7183
Khatarahayni waxay si toosa u saamaynaysaa waaritaanka dalkan iyo sii socoshadiisa.
06:38
The question is, is there a solution?
109
398649
2518
Suaashu waxay tahay, ma jiraa xal?
06:41
Is there a sustainable solution?
110
401167
2182
Ma jiraa xal waara?
06:43
Indeed there is.
111
403349
1984
Haa dhabtii wuu jiraa.
06:45
This slide sums up thousands of pages of technical documents
112
405333
4033
Islaydhkan wuxuu koobsaday kumanaan farqadood oo qoraalo farsamo ah
06:49
that we've been working on over the past two years.
113
409366
2684
oo aanu ka shaqaynaynay labadii sano ee la soo dhaafay.
06:52
Let's start with the water.
114
412050
1432
Aan ku bilowno biyaha.
06:53
So we know very well -- I showed you earlier -- that we need this energy.
115
413482
3769
Si wanaagsan ayaan u garanaynaa -- horaan idiin tusay -- inaan u baahanahay tamartan.
06:57
So if we're going to need energy, what sort of energy?
116
417251
3098
Hadaba hadaan u baahanahay tamar, tamar noocee ah?
07:00
A depletable energy? Fossil fuel?
117
420349
2299
Tamar dhamaankarta? tamarka dhulka ku hoos jirta?
07:02
Or should we use something else?
118
422648
2395
Mise wax kale ayaan isticmaalnaa?
07:05
Do we have the comparative advantage to use another sort of energy?
119
425043
3339
Miyaynu haysnaa nooc kale oo tamara oo faaido leh oon ku bedelano?
07:08
I guess most of you by now realize that we do: 300 days of sun.
120
428382
4134
Waxaan qiyaasi in intiina badani aad iminka xaqiiqsateen inaan haysano: 300 cisho oo cadceeda.
07:12
And so we will use that renewable energy to produce the water that we need.
121
432516
5332
Markaa waxaan isticmaali karnaa tamarta dib loo cusboonaysiiyo si aan ugu soo saarno biyaha aan u baahanahay.
07:17
And we will probably put 1,800 megawatts of solar systems
122
437848
5401
Waxaanan dhabtii samaynaynaa sistam soo saara 1,800 megawat oo tamarta cadceeda ah
07:23
to produce 3.5 million cubic meters of water.
123
443249
2609
si aan u soo saarno 3.5 milyan kuyuubik mitir oo biyo ah.
07:25
And that is a lot of water.
124
445858
2024
Taasina waa biyo badan
07:27
That water will go then to the farmers,
125
447882
2268
Biyahaasi waxay gaadhi doonaan beeralayda,
07:30
and the farmers will be able to water their plants,
126
450150
2237
beeralayduna waxay awoodi inay ku waraabsadaan dalagooda,
07:32
and they will be able then to supply society with food.
127
452387
4130
waxay awoodi doonan inay bulshada u soo saaraan cunto.
07:36
But in order to sustain the horizontal line --
128
456517
2117
Hadaba si loo joogteeyo udubkan taagan --
07:38
because these are the projects, these are the systems that we will deliver --
129
458634
3331
maxaa yeelay kuwan waa mashaariic, kuwan waa hababkii aan u gudbin lahayn
07:41
we need to also develop the vertical line:
130
461965
2634
waxaan markaa u baahanahay inaan samayno udub jiifa:
07:44
system sustenance, high-level education, research and development,
131
464599
5318
sistam waara, waxbarasho tayadeed sarayso, cilmi baadhis iyo horumar,
07:49
industries, technologies, to produce these technologies for application, and finally markets.
132
469917
5062
warshado, teknolojiyad soo saara teknolojiyadii dabikhi lahayd iyo ugu danbayntii suuqyo ganacsi.
07:54
But what gels all of it, what enables it, is legislation, policies, regulations.
133
474979
6133
Hadaba maxaa isku xidha, waxa isku xidha waa sharciyada, siyaasadaha, xeerarka sharciyadeed
08:01
Without it we can't do anything.
134
481112
2233
La'aantoodna waxba ma qaban karno.
08:03
So that's what we are planning to do.
135
483345
1552
Taasi markaa waa waxaan qorshaynayno inaan qabano.
08:04
Within two years we should hopefully be done with this plan
136
484897
3531
Labo sano gudahood waxaan ku rajo waynahay inaan qabano qorshahan.
08:08
and taking it to implementation.
137
488428
1967
and u qaadno inaan qabyo tirno.
08:10
Our objective is to be a millennium city, just like many millennium cities around:
138
490395
6700
Hadafkayagu waa inaan noqono magaalada kunka sano, sida magaalooyinka kale ee kunka sano jira;
08:17
Istanbul, Rome, London, Paris, Damascus, Cairo.
139
497095
7135
Istanbuul, Rooma, Landhan, Baariis, Dimishiq, Qaahira.
08:24
We are only 60 years old, but we want to live forever
140
504230
4095
Lixdan jir qudhaa ayaan nahay, laakiin waxaan doonaynaa inaan noolaano abid
08:28
as a city, to live in peace.
141
508325
4561
ahaano magaalo, ku noolaano nabad.
08:32
Thank you very much.
142
512886
1945
Aad ayaad u mahadsantihiin.
08:34
(Applause)
143
514831
4079
(sacab)
Ku saabsan shabakadan

Boggan waxa uu ku baran doonaa YouTube-ka muuqaallo faa'iido u leh barashada Ingiriisiga. Waxaad arki doontaa casharo Ingiriisi ah oo ay dhigayaan macalimiin heer sare ah oo ka kala yimid adduunka oo dhan. Laba-guji qoraal-hoosaadyada Ingiriisiga ah ee lagu soo bandhigay bog kasta oo muuqaal ah si aad halkaas uga ciyaarto muqaalka. Qoraal-hoosaadyadu waxay la socdaan dib-u-qaadista fiidyaha. Haddii aad hayso wax faallo ah ama codsi ah, fadlan nala soo xiriir adigoo isticmaalaya foomkan xiriirka.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7