What happens in your brain when you pay attention? | Mehdi Ordikhani-Seyedlar

401,815 views ・ 2017-07-12

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Magda Komorowska Korekta: Barbara Guzik
00:12
Paying close attention to something:
0
12580
2480
Uważnie się na czymś skupić.
00:15
Not that easy, is it?
1
15100
1240
Nie jest łatwo,
00:17
It's because our attention is pulled in so many different directions at a time,
2
17340
5016
bo nasza uwaga jest ciągle rozpraszana.
00:22
and it's in fact pretty impressive if you can stay focused.
3
22380
4080
Jeśli jesteście w stanie długo się na czymś skupić, to gratuluję.
00:28
Many people think that attention is all about what we are focusing on,
4
28180
4056
Wielu myśli, że uwaga jest związana z tym, na czym się koncentrujemy,
00:32
but it's also about what information our brain is trying to filter out.
5
32260
4800
ale dotyczy też informacji, które nasz umysł chce przefiltrować.
00:38
There are two ways you direct your attention.
6
38140
2720
Są dwa sposoby na kierowanie uwagi.
00:41
First, there's overt attention.
7
41420
1560
Zacznijmy od uwagi odkrytej,
00:43
In overt attention, you move your eyes towards something
8
43460
4136
kiedy kierujemy wzrok na coś,
00:47
in order to pay attention to it.
9
47620
1560
żeby skupić na tym uwagę.
00:50
Then there's covert attention.
10
50180
1976
Mamy też uwagę ukrytą,
00:52
In covert attention, you pay attention to something,
11
52180
4016
kiedy skupiamy się na czymś,
00:56
but without moving your eyes.
12
56220
1560
nie kierując na to wzroku.
00:58
Think of driving for a second.
13
58860
1640
Pomyślmy o prowadzeniu samochodu.
01:02
Your overt attention, your direction of the eyes,
14
62780
3016
W uwadze odkrytej skupiamy wzrok na tym,
01:05
are in front,
15
65820
1656
co jest przed nami,
01:07
but that's your covert attention
16
67500
1776
a w uwadze ukrytej
01:09
which is constantly scanning the surrounding area,
17
69300
3080
cały czas skanujemy otoczenie,
01:13
where you don't actually look at them.
18
73420
1880
choć na nie nie patrzymy.
01:17
I'm a computational neuroscientist,
19
77339
1937
Zajmuję się neurobiologią komputerową.
01:19
and I work on cognitive brain-machine interfaces,
20
79300
3096
Pracuję nad poznawczymi interfejsami mózg-maszyna
01:22
or bringing together the brain and the computer.
21
82420
3040
lub łączę mózg z komputerem.
01:26
I love brain patterns.
22
86540
1600
Uwielbiam wzorce mózgowe.
01:28
Brain patterns are important for us
23
88540
1696
Są one dla nas istotne,
01:30
because based on them we can build models for the computers,
24
90260
3496
bo dzięki nim możemy budować modele dla komputerów,
01:33
and based on these models
25
93780
1416
na podstawie których
01:35
computers can recognize how well our brain functions.
26
95220
4216
komputery sprawdzają, czy nasz mózg dobrze funkcjonuje.
01:39
And if it doesn't function well,
27
99460
1600
Jeśli funkcjonuje nieprawidłowo,
01:41
then these computers themselves can be used as assistive devices
28
101900
3920
komputery mogą służyć za urządzenia wspomagające terapie.
01:46
for therapies.
29
106580
1200
01:48
But that also means something,
30
108300
1640
To ma także inne znaczenie.
01:51
because choosing the wrong patterns
31
111180
2496
Jeśli wybierzemy złe wzorce,
01:53
will give us the wrong models
32
113700
1896
otrzymamy złe modele,
01:55
and therefore the wrong therapies.
33
115620
1656
co doprowadzi do złych terapii.
01:57
Right?
34
117300
1200
Zgadza się?
01:59
In case of attention,
35
119460
1656
W przypadku uwagi istotne jest,
02:01
the fact that we can
36
121140
1280
że możemy przekierować ją
02:03
shift our attention not only by our eyes
37
123620
3496
nie tylko dzięki oczom,
02:07
but also by thinking --
38
127140
1320
ale także dzięki myślom.
02:09
that makes covert attention an interesting model for computers.
39
129260
4080
Dlatego uwaga ukryta jest interesująca dla komputerów.
02:14
So I wanted to know what are the brainwave patterns
40
134100
3456
Chciałem wiedzieć, jak wyglądają wzorce fal mózgowych
02:17
when you look overtly or when you look covertly.
41
137580
3680
w zależności od rodzaju uwagi.
02:22
I set up an experiment for that.
42
142260
1760
Przeprowadziłem zatem eksperyment.
02:24
In this experiment there are two flickering squares,
43
144780
2736
Mamy tu dwa migające kwadraty.
02:27
one of them flickering at a slower rate than the other one.
44
147540
3360
Jeden miga szybciej, drugi wolniej.
02:32
Depending on which of these flickers you are paying attention to,
45
152420
3816
W zależności od tego, na którym kwadracie się skupiamy,
02:36
certain parts of your brain will start resonating in the same rate
46
156260
3960
pewne części mózgu zaczną rezonować z tą samą prędkością,
02:41
as that flickering rate.
47
161020
1440
co migający kwadrat.
02:43
So by analyzing your brain signals,
48
163820
2936
Analizując sygnały z mózgu,
02:46
we can track where exactly you are watching
49
166780
3040
możemy wyśledzić, na co badany patrzy
02:50
or you are paying attention to.
50
170580
1560
lub na czym się skupia.
02:54
So to see what happens in your brain when you pay overt attention,
51
174820
4216
Co się dzieje w mózgu, kiedy skupiamy na czymś uwagę odkrytą?
02:59
I asked people to look directly in one of the squares
52
179060
3256
Poprosiłem kilka osób, żeby patrzyły wprost na dany kwadrat
03:02
and pay attention to it.
53
182340
1280
i skupiły na nim uwagę.
03:04
In this case, not surprisingly, we saw that these flickering squares
54
184580
5296
Nic dziwnego, że migające kwadraty
03:09
appeared in their brain signals
55
189900
1936
pojawiły się w sygnałach z mózgu,
03:11
which was coming from the back of their head,
56
191860
2360
które dochodziły z części potylicznej
03:15
which is responsible for the processing of your visual information.
57
195380
3400
odpowiadającej za przetwarzanie danych wizualnych.
03:20
But I was really interested
58
200100
2336
Ciekawiło mnie jednak,
03:22
to see what happens in your brain when you pay covert attention.
59
202460
3160
co się dzieje w mózgu, kiedy skupiamy na czymś uwagę ukrytą.
03:26
So this time I asked people to look in the middle of the screen
60
206300
3896
Poprosiłem badanych, żeby patrzyli na środek ekranu
03:30
and without moving their eyes,
61
210220
1880
i bez poruszania gałkami ocznymi,
03:32
to pay attention to either of these squares.
62
212940
2720
skupili się na którymś z kwadratów.
03:36
When we did that,
63
216940
1616
Kiedy to zbadaliśmy,
03:38
we saw that both of these flickering rates appeared in their brain signals,
64
218580
3936
okazało się, że obie prędkości pojawiły się w sygnałach z mózgu.
03:42
but interestingly,
65
222540
1200
Co ciekawe,
03:44
only one of them, which was paid attention to,
66
224460
3536
silniejszy sygnał dawał kwadrat,
03:48
had stronger signals,
67
228020
1656
na którym skupialiśmy uwagę,
03:49
so there was something in the brain
68
229700
2256
a zatem w mózgu znajduje się coś,
03:51
which was handling this information
69
231980
2536
co zajmowało się tą informacją,
03:54
so that thing in the brain was basically the activation of the frontal area.
70
234540
6200
co aktywowało część czołową mózgu,
04:02
The front part of your brain is responsible
71
242260
2976
która jest odpowiedzialna
04:05
for higher cognitive functions as a human.
72
245260
2880
za wytworzenie wyższych funkcji poznawczych u człowieka.
04:08
The frontal part, it seems that it works as a filter
73
248980
4440
Część czołowa działa jak filtr.
04:14
trying to let information come in only from the right flicker
74
254460
4376
Przepuszcza informację, która dochodzi z prawej strony,
04:18
that you are paying attention to
75
258860
1640
na której się skupiamy.
04:21
and trying to inhibit the information coming from the ignored one.
76
261220
3960
Tym samym blokuje informację ze strony, którą ignorujemy.
04:27
The filtering ability of the brain is indeed a key for attention,
77
267220
5296
Umiejętność filtrowania jest kluczem dla działania uwagi.
04:32
which is missing in some people,
78
272540
2776
Niektórzy tej umiejętności nie mają.
04:35
for example in people with ADHD.
79
275340
2480
Na przykład osoby z ADHD.
04:38
So a person with ADHD cannot inhibit these distractors,
80
278460
5016
Osoba z ADHD nie potrafi zablokować bodźców rozpraszających.
04:43
and that's why they can't focus for a long time on a single task.
81
283500
4760
Dlatego nie może skupić się na jednym zadaniu przez dłuższy czas.
04:49
But what if this person
82
289420
1536
Co, jeśli taka osoba
04:50
could play a specific computer game
83
290980
3536
mogłaby grać w określoną grę komputerową,
04:54
with his brain connected to the computer,
84
294540
2880
mając mózg podłączony do komputera
04:58
and then train his own brain
85
298260
2120
i wówczas ćwiczyć mózg,
05:01
to inhibit these distractors?
86
301180
2440
żeby blokował bodźce rozpraszające.
05:05
Well, ADHD is just one example.
87
305500
2480
ADHD to tylko jeden z przykładów.
05:09
We can use these cognitive brain-machine interfaces
88
309020
3256
Te poznawcze interfejsy mózg-maszyna można zastosować
05:12
for many other cognitive fields.
89
312300
2200
w wielu innych dziedzinach.
05:15
It was just a few years ago
90
315580
1776
Kilka lat temu
05:17
that my grandfather had a stroke, and he lost complete ability to speak.
91
317380
5720
mój dziadek miał wylew i stracił zdolność mówienia.
05:24
He could understand everybody, but there was no way to respond,
92
324460
3336
Rozumiał innych, ale nie mógł im odpowiadać.
05:27
even not writing because he was illiterate.
93
327820
2480
Nawet nie mógł pisać, bo był analfabetą.
05:31
So he passed away in silence.
94
331820
2520
Odszedł w ciszy.
05:36
I remember thinking at that time:
95
336620
2336
Zastanawiałem się wtedy,
05:38
What if we could have a computer
96
338980
3896
co by było, gdybyśmy mieli komputer,
05:42
which could speak for him?
97
342900
1360
który mówiłby za niego?
05:45
Now, after years that I am in this field,
98
345660
2216
Pracuję od lat w tej branży i widzę,
05:47
I can see that this might be possible.
99
347900
2320
że to może być realne.
05:52
Imagine if we can find brainwave patterns
100
352060
2856
Gdybyśmy znaleźli wzorce fal mózgowych,
05:54
when people think about images or even letters,
101
354940
3440
kiedy ludzie myślą o obrazach lub literach.
05:59
like the letter A generates a different brainwave pattern
102
359540
2936
Przykładowo litera A generuje inny wzorzec
06:02
than the letter B, and so on.
103
362500
1720
niż litera B i tak dalej.
06:04
Could a computer one day communicate for people who can't speak?
104
364780
3680
Wielu ludzi nie mówi, może komputery ich w tym wyręczą?
06:09
What if a computer
105
369460
1440
Może komputery pomogą nam zrozumieć
06:11
can help us understand the thoughts of a person in a coma?
106
371780
4560
myśli osób w śpiączce?
06:17
We are not there yet,
107
377660
1616
Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie,
06:19
but pay close attention.
108
379300
2736
ale bądźcie czujni.
06:22
We will be there soon.
109
382060
1696
Wkrótce będziemy.
06:23
Thank you.
110
383780
1496
Dziękuję.
06:25
(Applause)
111
385300
5632
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7