The hilarious art of book design | Chip Kidd

Tłumaczenie: Martyna Bajek Korekta: Magda Rittenhouse

Hi.

Cześć.

(Laughter)

(Śmiech)

I did that for two reasons.

Zrobiłem to z dwóch powodów.

First of all, I wanted to give you

Po pierwsze, chciałem wywrzeć

a good visual first impression.

dobre pierwsze wrażenie wizualne.

But the main reason I did it is that

Ale głównie chodzi o to,

that's what happens to me when I'm forced to wear

że tak się ze mną dzieje, kiedy muszę

a Lady Gaga skanky mic.

mieć na sobie taki mikrofon jak Lady Gaga.

(Laughter)

(Śmiech)

I'm used to a stationary mic.

Wolę mikrofon stacjonarny.

It's the sensible shoe of public address.

To odpowiednie narzędzie do publicznych wystąpień.

(Laughter)

(Śmiech)

But you clamp this thing on my head, and something happens.

Ale kiedy założę to na głowę, dzieje się coś dziwnego.

I just become skanky.

Zmieniam się w lafiryndę.

(Laughter) So I'm sorry about that.

(Śmiech) Bardzo za to przepraszam.

And I'm already off-message.

Już zboczyłem z tematu.

(Laughter)

(Śmiech)

Ladies and gentlemen,

Panie i panowie,

I have devoted the past 25 years of my life

poświęciłem ostatnie 25 lat życia

to designing books.

projektowaniu książek.

("Yes, BOOKS. You know, the bound volumes with ink on paper.

"Tak, KSIĄŻEK. Tomy, atrament, papier.

You cannot turn them off with a switch.

Nie można ich wyłączyć przyciskiem.

Tell your kids.")

Wytłumaczcie swoim dzieciom."

It all sort of started as a benign mistake,

Wszystko zaczęło się od niewinnego błędu,

like penicillin. (Laughter)

tak jak penicylina. (Śmiech)

What I really wanted

Tak naprawdę chciałem zostać

was to be a graphic designer

grafikiem w jednej z dużych

at one of the big design firms in New York City.

nowojorskich firm projektowych.

But upon arrival there,

Ale kiedy dotarłem do Nowego Jorku

in the fall of 1986, and doing a lot of interviews,

jesienią 1986 i zaliczyłem wiele rozmów o pracę,

I found that the only thing I was offered

okazało się, że jedynym, co mi zaproponowano

was to be Assistant to the Art Director at Alfred A. Knopf,

było stanowisko asystenta Dyrektora Artystycznego

a book publisher.

w wydawnictwie Alfred A. Knopf.

Now I was stupid,

Co prawda byłem wtedy głupi,

but not so stupid that I turned it down.

ale nie aż tak, aby odrzucić tę ofertę.

I had absolutely no idea

Nie miałem bladego pojęcia,

what I was about to become part of,

w co wchodzę.

and I was incredibly lucky.

Miałem też niebywale dużo szczęścia.

Soon, it had occurred to me what my job was.

Niebawem dotarła do mnie istota mojej pracy.

My job was to ask this question:

Miałem pytać, jak wyglądają

"What do the stories look like?"

te opowieści?

Because that is what Knopf is.

Oto bowiem chodzi w firmie Knopf.

It is the story factory, one of the very best in the world.

To fabryka opowieści, jedna z najlepszych w świecie.

We bring stories to the public.

Przedstawiamy opowieści czytelnikom.

The stories can be anything,

Opowieści mogą być o wszystkim,

and some of them are actually true.

a niektóre naprawdę się wydarzyły.

But they all have one thing in common:

Łączy je jedno:

They all need to look like something.

wszystkie muszą jakoś wyglądać.

They all need a face.

Każda potrzebuje własnej twarzy.

Why? To give you a first impression

Po co? Dla pierwszego wrażenia,

of what you are about to get into.

które da wam przedsmak treści.

A book designer gives form to content,

Projektant książek nadaje formę treści,

but also

ale jednocześnie

manages a very careful balance between the two.

utrzymuje między nimi równowagę.

Now, the first day

Pierwszego dnia

of my graphic design training at Penn State University,

moich studiów graficznych na Uniwersytecie Penn State

the teacher, Lanny Sommese, came into the room

wykładowca, Lanny Sommese, wszedł do sali,

and he drew a picture of an apple on the blackboard,

narysował na tablicy jabłko,

and wrote the word "Apple" underneath,

pod spodem napisał "Jabłko"

and he said, "OK. Lesson one. Listen up."

i powiedział: "Słuchajcie. Lekcja pierwsza".

And he covered up the picture and he said,

Najpierw zasłonił rysunek i powiedział: "Słowo",

"You either say this," and then he covered up the word,

a następnie zasłonił napis, dodając: "Albo obraz".

"or you show this.

a następnie zasłonił napis, dodając: "Albo obraz".

But you don't do this."

"Ale nie słowo i obraz jednocześnie."

Because this is treating your audience like a moron.

To traktowanie czytelników jak kretynów.

(Laughter)

(Śmiech)

And they deserve better.

Zasługują na coś lepszego.

And lo and behold, soon enough,

I oto już niebawem

I was able to put this theory to the test

miałem sposobność wcielić teorię w praktykę,

on two books that I was working on for Knopf.

podczas pracy dla Knopf nad dwoma książkami.

The first was Katharine Hepburn's memoirs,

Pierwszą były pamiętniki Katharine Hepburn,

and the second was a biography of Marlene Dietrich.

a drugą - biografia Marlene Dietrich.

Now the Hepburn book

Styl książki Hepburn

was written in a very conversational style,

był potoczny i gawędziarski,

it was like she was sitting across a table telling it all to you.

jakby siedziała z nami przy stole i opowiadała.

The Dietrich book was an observation

Książka o Dietrich zawierała obserwacje

by her daughter; it was a biography.

autorstwa córki. Typowa biografia.

So the Hepburn story is words

Zatem opowieść Hepburn to słowa,

and the Dietrich story is pictures, and so we did this.

a Dietrich - obrazy.

So there you are.

Zrobiliśmy więc tak.

Pure content and pure form, side by side.

Czysta treść i czysta forma, tuż obok siebie.

No fighting, ladies.

Bez bójek, moje panie.

("What's a Jurassic Park?")

"Co to jest Park Jurajski?"

Now, what is the story here?

Jaką tutaj mamy opowieść?

Someone

Ktoś

is re-engineering dinosaurs

odtwarza dinozaury,

by extracting their DNA

uzyskując ich DNA

from prehistoric amber.

z prehistorycznego bursztynu.

Genius!

Genialne!

(Laughter)

(Śmiech)

Now, luckily for me,

Na szczęście

I live and work in New York City,

mieszkam i pracuję w Nowym Jorku,

where there are plenty of dinosaurs.

gdzie jest mnóstwo dinozaurów.

(Laughter)

(Śmiech)

So,

No więc

I went to the Museum of Natural History,

wybrałem się do Muzeum Historii Naturalnej,

and I checked out the bones, and I went to the gift shop,

obejrzałem kości dinozaurów, a w sklepie z pamiątkami

and I bought a book.

kupiłem książkę.

And I was particularly taken with this page of the book,

Wyjątkowo zajęła mnie ta strona,

and more specifically the lower right-hand corner.

a konkretniej jej prawy dolny róg.

Now I took this diagram,

Wziąłem ten diagram,

and I put it in a Photostat machine,

zrobiłem fotokopię,

(Laughter)

(Śmiech)

and I took a piece of tracing paper,

wziąłem też arkusz kalki kreślarskiej

and I taped it over the Photostat

i przykleiłem do kopii kawałkiem taśmy klejącej...

with a piece of Scotch tape -- stop me if I'm going too fast --

Zatrzymajcie mnie, jeśli zbytnio się rozpędzę.

(Laughter) --

(Śmiech)

and then I took a Rapidograph pen --

Następnie wziąłem rapidograf...

explain it to the youngsters --

Wyjaśnijcie młodziakom, co to jest...

(Laughter)

(Śmiech)

and I just started to reconstitute the dinosaur.

I po prostu zacząłem odtwarzać dinozaura.

I had no idea what I was doing,

Nie miałem pojęcia, co robię,

I had no idea where I was going,

nie miałem pojęcia, gdzie zmierzam,

but at some point, I stopped --

ale w pewnym momencie się zatrzymałem,

when to keep going would seem like I was going too far.

bo krok dalej byłby przesadą.

And what I ended up with was a graphic representation

Koniec końców, pokazałem

of us seeing this animal coming into being.

że to zwierzę powstaje na naszych oczach.

We're in the middle of the process.

Jesteśmy w trakcie procesu.

And then I just threw some typography on it.

A później dorzuciłem typografię.

Very basic stuff,

Bardzo podstawowy krój czcionki,

slightly suggestive of public park signage.

lekko przypominający znaki w parku.

(Laughter)

(Śmiech)

Everybody in house loved it,

Wszyscy w wydawnictwie byli zachwyceni,

and so off it goes to the author.

więc projekt poszedł do autora.

And even back then,

Nawet wtedy

Michael was on the cutting edge.

Michael był bardzo postępowy.

("Michael Crichton responds by fax:")

"Michael Crichton odpowiada faksem:

("Wow! Fucking Fantastic Jacket")

Wow! Zajebista okładka!"

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Brawa)

That was a relief to see that pour out of the machine.

Co za ulga, gdy faks wypluł te słowa.

(Laughter)

(Śmiech)

I miss Michael.

Tęsknię za Michaelem.

And sure enough, somebody from MCA Universal

Później ktoś z MCA Universal zadzwonił

calls our legal department to see if they can

do naszego działu prawnego, żeby dowiedzieć się,

maybe look into buying the rights to the image,

czy mogą kupić prawa do grafiki,

just in case they might want to use it.

tak na wypadek, gdyby chcieli jej użyć.

Well, they used it.

No cóż, użyli.

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Brawa)

And I was thrilled.

Byłem zachwycony.

We all know it was an amazing movie,

Wiadomo, że to był świetny film.

and it was so interesting to see it

Niesamowicie było widzieć,

go out into the culture and become this phenomenon

jak wchodzi w obieg kultury, staje się zjawiskiem,

and to see all the different permutations of it.

widzieć wszystkie jego klony.

But not too long ago,

Nie tak dawno

I came upon this on the Web.

trafiłem na to w internecie.

No, that is not me.

Nie, to nie jestem ja.

But whoever it is,

Ktokolwiek to jest, nie mogę się oprzeć wrażeniu,

I can't help but thinking they woke up one day like,

że któregoś dnia obudził się i krzyknął:

"Oh my God, that wasn't there last night. Ooooohh!

"O mój Boże, tego wczoraj nie było!

I was so wasted."

Ale się nawaliłem".

(Laughter)

(Śmiech)

But if you think about it, from my head

Pomyślcie tylko: z mojej głowy,

to my hands to his leg.

przez moją dłoń, do jego nogi.

(Laughter)

(Śmiech)

That's a responsibility.

Co za odpowiedzialność.

And it's a responsibility that I don't take lightly.

Nie lekceważę takiej odpowiedzialności.

The book designer's responsibility is threefold:

Projektant jest odpowiedzialny potrójnie:

to the reader, to the publisher and, most of all, to the author.

wobec czytelnika, wydawcy i, przede wszystkim, autora.

I want you to look at the author's book

Chcę, żebyście na widok książki danego autora

and say, "Wow! I need to read that."

powiedzieli: "Wow! Muszę to przeczytać".

David Sedaris is one of my favorite writers,

David Sedaris to jeden z moich ulubionych pisarzy,

and the title essay

a tytułowy esej w zbiorze "Nagi"

in this collection is about his trip to a nudist colony.

opowiada o jego wycieczce do kolonii nudystów.

And the reason he went is because

Wybrał się tam, ponieważ

he had a fear of his body image,

odczuwał obawę przed obrazem własnego ciała

and he wanted to explore what was underlying that.

i chciał zbadać, co leży u jej podstaw.

For me, it was simply an excuse to design a book

Dla mnie stało się to pretekstem do zaprojektowania

that you could literally take the pants off of.

książki, której dosłownie można ściągnąć gacie.

But when you do,

Ale kiedy już się to zrobi,

you don't get what you expect.

ukaże się coś niespodziewanego.

You get something that goes much deeper than that.

Coś głębszego, niż można oczekiwać.

And David especially loved this design

Taka okładka wyjątkowo spodobała się Davidowi,

because at book signings, which he does a lot of,

bo podczas częstego podpisywania książek

he could take a magic marker and do this.

może złapać za marker i zrobić coś takiego.

(Laughter)

(Śmiech)

Hello!

Cześć!

(Laughter)

(Śmiech)

Augusten Burroughs wrote a memoir

Augusten Burroughs napisał wspomnienia z odwyku,

called ["Dry"], and it's about his time in rehab.

zatytułowane "Dry" ("Trzeźwy, dosł. "Suchy").

In his 20s, he was a hotshot ad executive,

Jako dwudziestoparolatek był szychą szczebla kierowniczego

and as Mad Men has told us, a raging alcoholic.

i, prawie jak w serialu "Mad Men", alkoholikiem.

He did not think so, however,

Co prawda sam tak nie uważał,

but his coworkers did an intervention and they said,

ale jego współpracownicy postawili mu ultimatum,

"You are going to rehab, or you will be fired and you will die."

że albo uda się na odwyk, albo zostanie zwolniony i umrze.

Now to me, this was always going to be a typographic solution,

Od początku miałem w głowie rozwiązanie typograficzne,

what I would call the opposite of Type 101.

które nazwałbym odwrotnością Wprowadzenia do Czcionki.

What does that mean?

Co to znaczy?

Usually on the first day of Introduction to Typography,

Na pierwszych zajęciach z "Wprowadzenia do typografii"

you get the assignment of, select a word

dostaje się następujące zdanie: wybierz słowo i spraw,

and make it look like what it says it is. So that's Type 101, right?

by jego wygląd oddawał jego znaczenie. To właśnie Wprowadzenie do Czcionki.

Very simple stuff.

Bardzo proste.

This is going to be the opposite of that.

Postanowiłem to odwrócić.

I want this book to look like it's lying to you,

Chciałem, żeby książka wyglądała, jakby kłamała,

desperately and hopelessly, the way an alcoholic would.

rozpaczliwie i beznadziejnie, tak jak zrobiłby alkoholik.

The answer was the most low-tech thing you can imagine.

Z pomocą przyszło zupełnie proste rozwiązanie techniczne.

I set up the type, I printed it out on an Epson printer

Wybrałem krój czcionki, wydrukowałem drukarką Epson,

with water-soluble ink, taped it to the wall

rozpuszczalnym w wodzie tuszem, przykleiłem do ściany

and threw a bucket of water at it. Presto!

i wylałem na to wiadro wody. Proszę!

Then when we went to press,

Później w drukarni maszyna dodała

the printer put a spot gloss on the ink

miejscowe wybłyszczenia na tuszu,

and it really looked like it was running.

dla efektu faktycznego spływania.

Not long after it came out, Augusten was waylaid in an airport

Niedługo po publikacji Augusten był na lotnisku,

and he was hiding out in the bookstore

gdzie zaszył się w księgarni

spying on who was buying his books.

i podglądał, kto kupuje jego książki.

And this woman came up to it,

Pojawiła się przy nich kobieta, zerknęła

and she squinted, and she took it to the register,

po czym zabrała egzemplarz do kasy

and she said to the man behind the counter, "This one's ruined."

i powiedziała sprzedawcy: "Ta jest zniszczona".

(Laughter)

(Śmiech)

And the guy behind the counter said, "I know, lady. They all came in that way."

A facet za ladą odpowiedział: "Wiem, proszę pani. Wszystkie tak przyszły".

(Laughter)

(Śmiech)

Now, that's a good printing job.

To się nazywa porządna drukarska robota.

A book cover

Okładka książki

is a distillation.

jest jej kwintesencją.

It is a haiku,

To haiku,

if you will, of the story.

powiedzmy, opowieści.

This particular story

Ta konkretna opowieść

by Osama Tezuka

autorstwa Osamu Tezuki

is his epic life of the Buddha,

to ośmiotomowa epopeja

and it's eight volumes in all. But the best thing is

o życiu Buddy.

when it's on your shelf, you get a shelf life

Ale najlepsze, że na półce zmienia się

of the Buddha, moving from one age to the next.

w obraz całego życia Buddy, etap po etapie.

All of these solutions

Wszystkie te rozwiązania

derive their origins from the text of the book,

biorą się z treści książek,

but once the book designer has read the text,

ale kiedy projektant się z nią zapozna,

then he has to be an interpreter

musi stać się interpretatorem

and a translator.

oraz tłumaczem.

This story was a real puzzle.

Ta opowieść była prawdziwą zagadką.

This is what it's about.

Oto, o czym opowiada.

("Intrigue and murder among 16th century Ottoman court painters.")

"Intryga i śmierć w środowisku XVI-wiecznych otomańskich malarzy nadwornych".

(Laughter)

(Śmiech)

All right, so I got a collection of the paintings together

Wziąłem więc zbiór tego typu obrazów,

and I looked at them and I deconstructed them

obejrzałem je, rozłożyłem na części,

and I put them back together.

a później z powrotem złożyłem w całość.

And so, here's the design, right?

Mamy więc projekt, prawda?

And so here's the front and the spine, and it's flat.

Jest przód i grzbiet, tak wyglądają na płasko.

But the real story starts when you wrap it around a book and put it on the shelf.

Ale kiedy założyć okładkę na książkę i postawić na półkę...

Ahh! We come upon them,

Ach! Natykamy się na nich,

the clandestine lovers. Let's draw them out.

na potajemnych kochanków. Wyciągnijmy ich.

Huhh! They've been discovered by the sultan.

Och! Sułtan ich nakrył.

He will not be pleased.

Nie spodoba mu się to.

Huhh! And now the sultan is in danger.

Och! A teraz sułtan jest w niebezpieczeństwie.

And now, we have to open it up

Teraz to już musimy otworzyć tę książkę

to find out what's going to happen next.

i dowiedzieć, co się dalej stanie.

Try experiencing that on a Kindle.

Spróbujcie coś takiego przeżyć z Kindle.

(Laughter)

(Śmiech)

Don't get me started.

Nie zachęcajcie mnie do tego.

Seriously.

Serio.

Much is to be gained by eBooks:

E-booki niosą wiele korzyści.

ease, convenience, portability.

Są łatwe, wygodne, przenośne.

But something is definitely lost: tradition,

Ale coś się też traci: tradycję,

a sensual experience, the comfort of thingy-ness --

doświadczenie zmysłowe, urok posiadania rzeczy,

a little bit of humanity.

ten drobny ludzki element.

Do you know what John Updike used to do

Czy wiecie, co robił John Updike,

the first thing when he would get a copy

kiedy otrzymywał z wydawnictwa Alfred A. Knopf

of one of his new books from Alfred A. Knopf?

kopię jednej ze swoich nowych książek?

He'd smell it.

Wąchał ją.

Then he'd run his hand over the rag paper,

Przebiegał palcami po papierze,

and the pungent ink and the deckled edges of the pages.

po wypukłościach druku i nieobciętych brzegach stron.

All those years, all those books, he never got tired of it.

Tyle lat, tyle książek. Nie znudził się tym.

Now, I am all for the iPad,

Jestem jak najbardziej za iPadem,

but trust me -- smelling it will get you nowhere.

ale uwierzcie mi, wąchanie go nic wam nie da.

(Laughter)

(Śmiech)

Now the Apple guys are texting,

Teraz faceci z Apple ślą wiadomości:

"Develop odor emission plug-in."

"Rozbudować plug-in emisji zapachu".

(Laughter)

(Śmiech)

And the last story I'm going to talk about is quite a story.

Na koniec mam dla was dobrą opowieść.

A woman

Kobieta o imieniu Aomame

named Aomame in 1984 Japan finds herself

w Japonii w roku 1984

negotiating down a spiral staircase

pokonuje kręte schody prowadzące

off an elevated highway. When she gets to the bottom,

z nadziemnej autostrady. Kiedy dociera na sam dół,

she can't help but feel that, all of a sudden,

nie może oprzeć się wrażeniu, że nagle

she's entered a new reality

wkroczyła do nowej rzeczywistości,

that's just slightly different from the one that she left,

która tylko nieznacznie różni się od tej, którą opuściła.

but very similar, but different.

Są bardzo podobne, ale różne.

And so, we're talking about parallel planes of existence,

Mamy więc do czynienia z równoległymi płaszczyznami istnienia,

sort of like a book jacket and the book that it covers.

trochę jak okładka książki i książka, którą otacza.

So how do we show this?

Jak to pokazać?

We go back to Hepburn and Dietrich, but now we merge them.

Wracamy do Hepburn i Dietrich, ale teraz je łączymy.

So we're talking about different planes, different pieces of paper.

Chodzi o osobne płaszczyzny, osobne arkusze papieru.

So this is on a semi-transparent piece of velum.

To półprzezroczysty arkusz papieru welinowego.

It's one part of the form and content.

Jedna część formy i treści.

When it's on top of the paper board,

Nałożona na okładkę kartonową,

which is the opposite, it forms this.

która jest przeciwna, daje taki efekt.

So even if you don't know anything about this book,

Zatem nawet jeśli nie wie się nic o samej książce,

you are forced to consider a single person

jest się zmuszonym do pomyślenia o jednej osobie

straddling two planes of existence.

zawieszonej między dwoma płaszczyznami istnienia.

And the object itself invited exploration

Przedmiot sam w sobie skłania do zgłębienia go,

interaction, consideration

nawiązania interakcji, przemyślenia

and touch.

i do dotykania.

This debuted at number two

Powieść zadebiutowała na drugim miejscu

on the New York Times Best Seller list.

listy bestsellerów New York Times.

This is unheard of,

To niespotykane,

both for us the publisher, and the author.

zarówno dla wydawcy, jak i autora.

We're talking a 900-page book

Mówimy o 900-stronicowej książce.

that is as weird as it is compelling,

równie dziwacznej, co frapującej,

and featuring a climactic scene

zawierającej klimatyczną scenę,

in which a horde of tiny people

w której horda maleńkich ludzików

emerge from the mouth of a sleeping girl

wydobywa się w ust śpiącej dziewczyny

and cause a German Shepherd to explode.

i doprowadza do wybuchu owczarka niemieckiego.

(Laughter)

(Śmiech)

Not exactly Jackie Collins.

Niespecjalnie w stylu Jackie Collins.

Fourteen weeks on the Best Seller list,

Czternaście tygodni na liście bestsellerów,

eight printings, and still going strong.

osiem wydań i wciąż sobie świetnie radzi.

So even though we love publishing as an art,

Mimo że uwielbiamy działalność wydawniczą jako sztukę,

we very much know it's a business too,

wiemy też dobrze, że to biznes

and that if we do our jobs right and get a little lucky,

i że jeśli dobrze się pracuje, przy odrobinie szczęścia

that great art can be great business.

wielka sztuka może stać się wielkim biznesem.

So that's my story. To be continued.

Oto moja opowieść. Ciąg dalszy nastąpi.

What does it look like?

Jak to w ogóle wygląda?

Yes. It can, it does and it will,

Można tego używać. Tak jest i będzie.

but for this book designer,

Jednak dla projektanta książek,

page-turner,

przewracacza stron,

dog-eared place-holder,

zajmowacza miejsca o oślich uszach,

notes in the margins-taker,

marginesowego notowacza,

ink-sniffer,

wąchacza tuszu,

the story looks like this.

opowieść wygląda właśnie tak.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)