Karen Tse: How to stop torture

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser

In 1994, I walked into a prison in Cambodia,

In 1994 kwam ik in een gevangenis in Cambodja

and I met a 12-year-old boy

en ontmoette er een 12-jarige jongen

who had been tortured

die gefolterd was

and was denied access to counsel.

en geen toegang kreeg tot een advocaat.

And as I looked into his eyes, I realized

Terwijl ik in zijn ogen keek, realiseerde ik me

that for the hundreds of letters I had written

dat hoewel ik honderden brieven had geschreven

for political prisoners, that I would never have

voor politieke gevangenen, ik er nooit

written a letter for him,

een voor hem zou hebben geschreven,

because he was not a 12-year-old boy who

omdat het geen 12-jarige jongen was die

had done something important for anybody.

iets belangrijks had gedaan voor iemand.

He was not a political prisoner.

Hij was geen politieke gevangene.

He was a 12-year-old boy who had

Hij was een 12-jarige jongen die

stolen a bicycle.

een fiets had gestolen.

What I also realized at that point was that

Wat ik toen ook besefte, was dat

it was not only Cambodia, but

dit niet alleen voor Cambodja zo was.

of the 113

Van de 113 ontwikkelingslanden

developing countries that torture,

die folteren,

93 of these countries have all passed laws

hebben 93 ervan al wetten aangenomen

that say you have a right to a lawyer

die zeggen dat je recht hebt op een advocaat

and you have a right not to be tortured.

en je het recht hebt om niet gefolterd te worden.

And what I recognized was that there was an

Ik erkende dat hier een

incredible window of opportunity for us

ongelooflijke kans voor ons lag

as a world community to come together

om als wereldgemeenschap op te komen

and end torture as an investigative tool.

tegen foltering als onderzoeksinstrument.

We often think of torture as being

We denken vaak aan foltering als

political torture or reserved for

politieke foltering, gereserveerd voor

just the worst, but, in fact,

de ergste gevallen, maar in feite treft

95 percent of torture today

95 procent van het folteren vandaag

is not for political prisoners.

niet de politieke gevangenen.

It is for people who are

Het treft mensen die

in broken-down legal systems,

in gebrekkige juridische systemen zitten,

and unfortunately because torture is

omdat foltering helaas

the cheapest form of investigation --

de goedkoopste vorm van onderzoek is -

it's cheaper than having a legal system,

het is goedkoper dan een rechtssysteem,

cheaper than having a lawyer

goedkoper dan een advocaat

and early access to counsel --

en vroege toegang tot rechtshulp.

it is what happens most of the time.

Daarom gebeurt dat het vaakst.

I believe today that it is possible for us

Ik geloof dat het voor ons als wereldgemeenschap

as a world community, if we make a decision,

mogelijk is, als we een beslissing nemen,

to come together and end torture

om samen te komen en het folteren

as an investigative tool in our lifetime,

als onderzoeksinstrument nog tijdens ons leven te beëindigen.

but it will require three things.

Daar zijn drie dingen voor nodig.

First is the training, empowerment,

Allereerst is er de training, het mondig maken en

and connection of defenders worldwide.

het onderling verbinden van verdedigers over de wereld.

The second is insuring that there is

Het tweede is zorgen voor

systematic early access to counsel.

systematische vroegtijdige toegang tot een advocaat.

And the third is commitment.

Het derde is engagement.

So in the year 2000,

In het jaar 2000

I began to wonder,

begon ik me af te vragen:

what if we came together?

“Wat als we bij elkaar zouden komen?

Could we do something

Kunnen we dan iets doen

for these 93 countries?

voor deze 93 landen?”

And I founded International Bridges to Justice

Ik heb Internationale Bruggen naar Gerechtigheid opgericht

which has a specific mission of

met de specifieke taak om

ending torture as an investigative tool

foltering als onderzoeksinstrument uit te bannen

and implementing due process rights

en te zorgen voor een eerlijk proces

in the 93 countries by placing trained lawyers

in de 93 landen, door geschoolde juristen

at an early stage in police stations

in een vroeg stadium op politiebureaus

and in courtrooms.

en in de rechtszalen aanwezig te laten zijn.

My first experiences, though, did come

Mijn eerste ervaringen kwamen

from Cambodia, and at the time I remember

uit Cambodja. Ik herinner me

first coming to Cambodia and there were,

dat er toen in 1994 in Cambodja

in 1994, still less than

nog altijd minder dan

10 attorneys in the country because

10 advocaten in het land waren, omdat

the Khmer Rouge had killed them all.

de Rode Khmer ze allemaal had gedood.

And even 20 years later, there was only

Zelfs 20 jaar later waren er nog slechts

10 lawyers in the country, so consequently

10 advocaten in het land.

you'd walk into a prison and

Daarom kon je toen in een gevangenis

not only would you meet 12-year-old boys,

niet alleen 12-jarige jongens aan treffen,

you'd meet women and you'd say,

maar ook vrouwen. Als je hen vroeg

"Why are you here?" Women would say,

waarom ze daar zaten, kon je als antwoord krijgen:

"Well I've been here for 10 years because

"Ik zit hier al 10 jaar, omdat

my husband committed a crime, but they can't find him."

mijn man een misdaad beging, maar ze kunnen hem niet vinden.”

So it's just a place where there was no rule of law.

Je vindt daar eenvoudigweg geen rechtsstaat.

The first group of defenders came together

De eerste groep verdedigers kwam bij elkaar.

and I still remember, as I was training, I said,

Ik herinner me nog dat ik tijdens hun opleiding zei:

"Okay, what do you do for an investigation?"

"Oké, wat doe je bij een onderzoek?"

And there was silence in the class, and finally

Het was even stil in de klas en tenslotte

one woman stood up, [inaudible name],

stond een vrouw op, [onhoorbare naam],

and she said "Khrew," which means "teacher."

en ze zei "Khrew," (wat 'leraar' betekent) -

She said, "I have defended more than

"ik heb meer dan

a hundred people, and I've never had to do

honderd mensen verdedigd en ik heb nooit enig onderzoek

any investigation,

moeten voeren,

because they all come with confessions."

omdat ze allemaal al bekend hadden.”

And we talked about, as a class, the fact that

We hadden het in de klas over het feit dat

number one, the confessions

ten eerste, de bekentenissen

might not be reliable, but number two,

misschien niet betrouwbaar waren, en ten tweede,

we did not want to encourage the police

we de politie niet wilden aanmoedigen

to keep doing this, especially

om hiermee door te gaan, in het bijzonder

as it was now against the law.

omdat het nu tegen de wet was.

And it took a lot of courage for these

Het kostte deze verdedigers veel moed

defenders to decide that they would

om te besluiten dat zij zouden

begin to stand up and support each other

beginnen met ertegen in te gaan en elkaar te steunen

in implementing these laws.

bij de uitvoering van deze wetten.

And I still remember the first cases where

Ik herinner me nog de eerste gevallen.

they came, all 25 together, she would

Zij kwamen alle 25 samen.

stand up, and they were in the back, and

Ze stond op, de anderen stonden achteraan om

they would support her, and the judges kept

haar te steunen en de rechters bleven

saying, "No, no, no, no, we're going to do things

zeggen: "Nee, nee, nee, nee, we gaan alles

the exact same way we've been doing them."

op exact dezelfde manier blijven doen als tevoren.”

But one day the perfect case came, and it

Maar op een dag kwam het perfecte geval.

was a woman who was a vegetable seller,

Het was een vrouw die groenten verkocht.

she was sitting outside of a house.

Ze zat op straat.

She said she actually saw the person

Ze zei dat ze de persoon zag

run out who she thinks stole

weglopen waarvan ze dacht dat hij

whatever the jewelry was, but the police

de sieraden had gestolen. Maar de politie

came, they got her, there was nothing on her.

kwam, ze arresteerden haar, maar vonden niets op haar.

She was pregnant at the time. She had

Ze was op dat moment zwanger. Ze had

cigarette burns on her. She'd miscarried.

brandwonden van sigaretten. Ze kreeg een miskraam.

And when they brought her case

Toen ze voorkwam voor de rechter

to the judge, for the first time he stood up

stond hij voor de eerste keer op

and he said, "Yes, there's no evidence

en zei: "Ja, er is geen bewijs

except for your torture confession

behalve uw bekentenis door foltering.

and you will be released."

U zal worden vrijgelaten.”

And the defenders began to take cases

De verdedigers begonnen

over and over again and

steeds meer zaken aan te nemen

you will see, they have step by step began

en begonnen stap voor stap

to change the course of history in Cambodia.

de loop van de geschiedenis in Cambodja te veranderen.

But Cambodia is not alone.

Maar Cambodja is niet alleen.

I used to think, well is it Cambodia?

Vroeger dacht ik: ligt het aan Cambodja?

Or is it other countries?

Of aan de andere landen?

But it is in so many countries.

Maar het gebeurt in zo veel landen.

In Burundi I walked into a prison and it wasn't

In Burundi ontmoette ik in een gevangenis

a 12-year-old boy, it was an 8-year-old boy

geen 12-jarige, maar een 8-jarige jongen

for stealing a mobile phone.

voor het stelen van een mobiele telefoon.

Or a woman, I picked up her baby,

Of een vrouw, ik pakte haar baby op,

really cute baby, I said "Your baby is so cute."

een echt schattige baby en zei: "Je baby is zo leuk."

It wasn't a baby, she was three.

Het was geen baby meer, ze was drie jaar.

And she said "Yeah, but she's why I'm here,"

Ze zei: "Maar zij is de reden waarom ik hier ben."

because she was accused of stealing

Ze werd beschuldigd van het stelen van

two diapers and an iron for her baby and

twee luiers en een strijkijzer voor haar baby en

still had been in prison.

zat nog steeds in de gevangenis.

And when I walked up to the prison director,

Ik ging naar de gevangenisdirecteur

I said, "You've got to let her out.

en zei: "Je moet haar vrijlaten.

A judge would let her out."

Een rechter zou haar vrijlaten.”

And he said, "Okay, we can talk about it,

Hij zei: “We kunnen erover praten,

but look at my prison. Eighty percent

maar kijk naar mijn gevangenis. Tachtig procent

of the two thousand people here

van de tweeduizend mensen hier

are without a lawyer. What can we do?"

hebben geen advocaat. Wat kunnen we doen?"

So lawyers began to courageously

Advocaten begonnen moedig

stand up together to organize a system

een systeem te organiseren

where they can take cases.

waar ze zaken konden aannemen.

But we realized that it's not only the training

Maar we beseften dat het niet alleen de training

of the lawyers, but the connection

van de advocaten, maar de connectie

of the lawyers that makes a difference.

tussen de advocaten was die het verschil uitmaakte.

For example, in Cambodia, it was that

Bijvoorbeeld, in Cambodja lukte het omdat

[inaudible name] did not go alone

[Onverstaanbare naam] niet alleen ging,

but she had 24 lawyers with her

maar 24 advocaten haar

who stood up together. And in the same way,

steunden. Op dezelfde manier

in China, they always tell me,

vertellen ze me in China altijd:

"It's like a fresh wind in the desert

"Het is als een frisse wind in de woestijn

when we can come together."

als we samen kunnen komen.”

Or in Zimbabwe, where I remember Innocent,

In Zimbabwe herinner ik me Innocent,

after coming out of a prison where everybody

die een gevangenis bezocht waar iedereen

stood up and said, "I've been here

rechtstond en zei: "Ik ben hier al

for one year, eight years, 12 years

een jaar, acht jaar, 12 jaar

without a lawyer,"

zonder advocaat."

he came and we had a training together

Hij kwam en we hadden samen een training

and he said, "I have heard it said" --

en hij zei: "Ik heb horen zeggen" -

because he had heard people mumbling

want hij had mensen horen

and grumbling -- "I have heard it said that

mopperen - "Ik heb horen zeggen

we cannot help to create justice

dat we geen rechtvaardigheid kunnen creëren

because we do not have the resources."

omdat we niet over de middelen beschikken.”

And then he said, "But I want you to know

Toen zei hij: "Maar ik wil dat je weet

that the lack of resources

dat het gebrek aan middelen

is never an excuse for injustice."

nooit een excuus voor onrecht is.”

And with that, he successfully

Daarmee organiseerde hij met succes

organized 68 lawyers who have been

68 advocaten die

systematically taking the cases.

systematisch de zaken aannemen.

The key that we see, though, is training

De sleutel is echter training

and then early access.

en vroege toegang.

I was recently in Egypt, and was inspired

Ik was onlangs in Egypte en werd geïnspireerd

to meet with another group of lawyers,

door een andere groep advocaten.

and what they told me is that they said,

Ze vertelden me:

"Hey, look, we don't have police

"We hebben geen politie meer

on the streets now. The police are

op straat. De politie was

one of the main reasons why we had

een van de belangrijkste redenen waarom we

the revolution. They were torturing everybody

in opstand kwamen. Ze waren de hele tijd

all the time."

iedereen aan het folteren.”

And I said, "But there's been tens of millions

Ik zei: "Maar er zijn onlangs tientallen miljoenen dollars

of dollars that have recently gone in

naar de ontwikkeling van het rechtssysteem

to the development of the legal system here.

hier gegaan.

What's going on?"

Wat is er aan de hand?”

I met with one of the development agencies,

Ik ontmoette een van de ontwikkelingsagentschappen.

and they were training prosecutors

Ze waren bezig met het trainen van aanklagers

and judges, which is the normal bias,

en rechters, wat een begrijpelijke voorkeur is,

as opposed to defenders.

eerder dan verdedigers.

And they showed me a manual which

Ze lieten me een handleiding zien die

actually was an excellent manual.

eigenlijk prima was.

I said, "I'm gonna copy this."

Ik zei: "Ik ga deze kopiëren."

It had everything in it. Lawyers can come

Alles stond erin. Advocaten mochten

at the police station. It was perfect.

op het politiebureau komen. Het was perfect.

Prosecutors were perfectly trained.

Aanklagers waren perfect getraind.

But I said to them, "I just have one question,

Maar ik zei tegen hen: “Ik heb slechts één vraag:

which is, by the time that everybody got to

wat is er met hen gebeurd tegen de tijd

the prosecutor's office, what had happened to them?"

dat iedereen samenkomt in het kantoor van de aanklager?"

And after a pause, they said,

Na een pauze zeiden ze:

"They had been tortured."

"Ze werden gefolterd."

So the pieces are,

Het gaat dus niet alleen

not only the training of the lawyers, but

om de opleiding van de advocaten, maar

us finding a way to systematically implement

om systematische

early access to counsel, because they are

vroege toegang tot een advocaat, want zij

the safeguard in the system

vormen de beveiliging in het systeem

for people who are being tortured.

voor mensen die gefolterd worden.

And as I tell you this, I'm also aware of the

Terwijl ik dit vertel, ben ik me er ook bewust van

fact that it sounds like, "Oh, okay, it sounds

dat het klinkt

like we could do it, but can we really do it?"

alsof we het aankunnen, maar kunnen we het echt?

Because it sounds big.

Het lijkt een enorme opgave.

And there are many reasons why I believe it's possible.

Toch zijn er vele redenen waarom ik geloof dat het mogelijk is.

The first reason is the people on the ground

De eerste reden zijn de mensen ter plekke,

who find ways of creating miracles

die manieren vinden om wonderen te verrichten

because of their commitment.

door hun inzet.

It's not only Innocent, who I told you about

Het is niet alleen Innocent in Zimbabwe,

in Zimbabwe, but defenders all over the world

over wie ik jullie vertelde, maar verdedigers over de hele wereld

who are looking for these pieces.

zijn hiernaar op zoek.

We have a program called JusticeMakers,

We hebben een programma, JusticeMakers (RechtMakers) genaamd.

and we realized there are people that are

We merkten dat er mensen zijn die

courageous and want to do things, but

moedig zijn en dingen willen doen, maar

how can we support them?

hoe kunnen we hen steunen?

So it's an online contest where it's only

Het is een online wedstrijd waar je alleen maar

five thousand dollars if you come up with

vijfduizend dollar kan verdienen als je

and innovative way of implementing justice.

een innovatieve manier kan vinden om recht te plegen.

And there are 30 JusticeMakers

Er zijn 30 JusticeMakers

throughout the world, from Sri Lanka

over de hele wereld, van Sri Lanka

to Swaziland to the DRC, who with

tot Swaziland tot de Democratische Republiek Congo, die met

five thousand dollars do amazing things,

vijfduizend dollar verbazingwekkende dingen doen,

through SMS programs,

via sms-programma's,

through paralegal programs,

door juridisch-administratieve programma's,

through whatever they can do.

door alles wat ze kunnen doen.

And it's not only these JusticeMakers,

Het zijn niet alleen deze JusticeMakers,

but people we courageously see

maar mensen die we moedig zien

figure out who their networks are

uitzoeken wie hun netwerken zijn

and how they can move it forward.

en hoe ze het vooruit kunnen doen gaan.

So in China, for instance, great laws

In China, bijvoorbeeld, werden grote wetten

came out where it says police cannot

uitgevaardigd waardoor de politie geen mensen mag

torture people or they will be punished.

folteren of ze zullen worden gestraft.

And I was sitting side by side with one of our

Ik sprak met een van onze

very courageous lawyers, and said,

zeer moedige advocaten en zei:

"How can we get this out? How can we

"Hoe kunnen we dit uitwerken? Hoe kunnen we

make sure that this is implemented?

ervoor zorgen dat dit wordt uitgevoerd?

This is fantastic." And he said to me,

Het is fantastisch.” Hij zei:

"Well, do you have money?" And I said,

"Heb je geld?". Ik antwoordde:

"No." And he said, "That's okay,

"Nee." Hij zei: "Dat is oké,

we can still figure it out."

we kunnen er nog steeds een mouw aan passen.”

And on December 4, he organized

Op 4 december organiseerde hij

three thousand members

een samenkomst van drieduizend leden

of the Youth Communist League,

van de Communistische Jeugdliga,

from 14 of the top law schools,

van 14 van de beste rechtsfaculteiten.

who organized themselves, developed

Ze organiseerden zich, ontwikkelden

posters with the new laws, and went

posters met de nieuwe wetten, gingen

to the police stations and began what he says

naar de politiebureaus en begonnen wat hij

is a non-violent legal revolution

een geweldloze juridische revolutie noemt

to protect citizen rights.

om de burgers te beschermen.

So I talked about the fact that we need

Ik sprak over de noodzaak

to train and support defenders.

om verdedigers op te leiden en te steunen.

We need to systematically implement

We moeten systematisch zorgen voor

early access to counsel.

vroege toegang tot een advocaat.

But the third and most important thing is that

Maar het derde en belangrijkste ding is dat

we make a commitment to this.

we ons ertoe engageren.

And people often say to me, "You know,

Mensen zeggen vaak tegen me: "Weet je,

this is great, but it's wildly idealistic.

dit is geweldig, maar het is te idealistisch.

Never going to happen."

Het gaat nooit gebeuren.”

And the reason that I think that

Dit zijn

those words are interesting is because

interessante woorden, omdat

those were the same kinds of words

het dezelfde soort woorden zijn

that were used for people who decided

die werden gebruikt voor mensen die besloten

they would end slavery, or end apartheid.

om de slavernij of de apartheid te beëindigen.

It began with a small group of people

Het begon met een kleine groep mensen

who decided they would commit.

die besloten zich te engageren.

Now, there's one of our favorite poems

Een van onze favoriete gedichten

from the defenders, which they share

van de verdedigers, die zij

from each other, is:

elkaar vertellen, is:

"Take courage friends, the road is often long,

"Houd moed vrienden, de weg is vaak lang,

the path is never clear,

het pad is nooit duidelijk

and the stakes are very high,

en de inzet is zeer hoog,

but deep down, you are not alone."

maar diep vanbinnen ben je niet alleen.”

And I believe that if we can come together

Als we als wereldgemeenschap

as a world community to support not only

samen kunnen komen om niet alleen de

defenders, but also everyone in the system

verdedigers te ondersteunen, maar ook iedereen in het systeem

who is looking towards it,

die ernaar kijkt,

we can end torture as an investigative tool.

dan kunnen we foltering als onderzoeksinstrument beëindigen.

I end always, because I'm sure the questions are --

Ik weet zeker dat de vraag komt,

and I'd be happy to talk to you

en ik wil het daar graag

at any point -- "But what can I really do?"

met jullie over hebben: "Maar wat kan ik eigenlijk doen?"

Well, I would say this. First of all,

Ik zou zeggen dit. In de eerste plaats

you know what you can do. But second of all,

weet je wat je kunt doen. Maar ten tweede

I would leave you with the story of Vishna,

eindig ik met het verhaal van Vishna,

who actually was my inspiration

die eigenlijk mijn inspiratie was

for starting International Bridges to Justice.

om te starten met International Bridges to Justice.

Vishna was a 4-year-old boy when I met him

Vishna was een 4-jarige jongen

who was born in a Cambodian prison

die werd geboren in een Cambodjaanse gevangenis

in Kandal Province. But because he was

in de provincie Kandal. Maar omdat hij in de gevangenis

born in the prison, everybody loved him,

was geboren, hield iedereen van hem,

including the guards, so he was the only one

ook de bewakers. Hij was de enige

who was allowed to come

die door de tralies

in and out of the bars.

in en uit mocht lopen.

So, you know, there's bars. And by the time

Je weet wel dat er tralies zijn. Maar

that Vishna was getting bigger,

Vishna werd steeds groter,

which means what gets bigger? Your head gets bigger.

vooral zijn hoofd dan toch.

So he would come to the first bar,

Hij kwam voorbij de eerste tralie,

the second bar and then the third bar,

de tweede en vervolgens de derde tralie,

and then really slowly move his head

en bewoog dan langzaam zijn hoofd

so he could fit through, and come back,

om er door te kunnen, en terug te komen,

third, second, first. And he would

derde, tweede, eerste. Hij pakte

grab my pinkie, because what he wanted

mijn pink, want hij wilde

to do every day is he wanted to go visit.

elke dag op bezoek gaan.

You know, he never quite made it to

Het lukte hem nooit om ze elke dag allemaal

all of them every day, but he wanted to visit

te bezoeken, maar hij wilde

all 156 prisoners. And I would lift him,

alle 156 gevangenen bezoeken. Ik tilde hem op,

and he would put his fingers through.

en hij stak dan zijn vingers erdoor.

Or if they were dark cells, it was like iron

Of als ze in donkere cellen zaten, het was als ijzeren

corrugated, and he would put his fingers through.

golfplaten, stak hij zijn vingers erdoor.

And most of the prisoners said that he was

Voor de meeste gevangenen was hij

their greatest joy and their sunshine, and they

hun grootste vreugde en hun zonnetje. Ze

looked forward to him. And I was like,

keken uit naar hem. En kijk,

here's Vishna. He's a 4-year-old boy.

hier is Vishna. Hij is een 4-jarige jongen.

He was born in a prison with almost nothing,

Hij werd geboren in een gevangenis met bijna niets,

no material goods, but he had a sense of

geen materiële goederen, maar hij had een gevoel voor

his own heroic journey, which I believe

zijn eigen heroïsche reis, waartoe we, naar mijn mening

we are all born into. He said,

allemaal zijn geboren. Hij zei:

"Probably I can't do everything.

"Waarschijnlijk kan ik niet alles doen.

But I'm one. I can do something.

Maar ik ben er een. Ik kan iets doen.

And I will do the one thing that I can do."

Ik zal dat doen, wat ik kan doen.”

So I thank you for having the prophetic

Ik dank jullie voor de profetische

imagination to imagine the shaping

verbeelding om samen met ons aan de vormgeving

of a new world with us together,

van een nieuwe wereld te denken.

and invite you into this journey with us.

We nodigen jullie uit om deze reis met ons te maken.

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)