Ricardo Semler: Radical wisdom for a company, a school, a life

454,125 views ・ 2015-02-10

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser
00:12
On Mondays and Thursdays, I learn how to die.
0
12986
4192
Op maandag en donderdag leer ik hoe te sterven.
00:17
I call them my terminal days.
1
17178
1924
Ik noem ze mijn einddagen.
00:19
My wife Fernanda doesn't like the term,
2
19102
2834
Mijn vrouw Fernanda houdt niet van de term,
00:21
but a lot of people in my family died of melanoma cancer
3
21936
4802
maar veel mensen in mijn familie stierven aan melanoomkanker.
00:26
and my parents and grandparents had it.
4
26738
2635
Ook mijn ouders en grootouders hadden het.
00:29
And I kept thinking, one day I could be sitting in front of a doctor
5
29373
3284
Ik bleef maar denken dat ik ooit bij een arts zou zitten
00:32
who looks at my exams and says,
6
32657
2122
die mijn tests bekijkt en zegt:
00:34
"Ricardo, things don't look very good.
7
34779
2315
"Ricardo, het ziet er niet erg goed uit.
00:37
You have six months or a year to live."
8
37094
2679
Je hebt nog zes maanden tot een jaar te leven."
00:39
And you start thinking about what you would do with this time.
9
39773
3246
Je denkt na over wat je zou doen met deze tijd.
00:43
And you say, "I'm going to spend more time with the kids.
10
43034
2780
Je zegt: "Ik ga meer tijd doorbrengen met de kinderen.
00:45
I'm going to visit these places,
11
45839
1557
Ik ga nog wat plaatsen bezoeken,
00:47
I'm going to go up and down mountains and places
12
47423
2455
bergen op en af lopen, dingen bekijken
00:49
and I'm going to do all the things I didn't do when I had the time."
13
49916
3786
en al die dingen doen waar ik de tijd niet voor had."
00:53
But of course, we all know
14
53806
1833
Maar natuurlijk weten we allemaal
00:55
these are very bittersweet memories we're going to have.
15
55639
2984
dat dat bitterzoete herinneringen gaan zijn.
00:58
It's very difficult to do.
16
58623
1323
Heel moeilijk om te doen.
00:59
You spend a good part of the time crying, probably.
17
59946
3653
Je gaat waarschijnlijk heel wat zitten grienen.
01:03
So I said, I'm going to do something else.
18
63599
2387
Dus vond ik dat ik iets anders moest doen.
01:05
Every Monday and Thursday, I'm going use my terminal days.
19
65986
4839
Elke maandag en donderdag ga ik mijn einddagen benutten.
01:10
And I will do, during those days,
20
70825
2369
Ik ga die dagen doorbrengen
01:13
whatever it is I was going to do if I had received that piece of news.
21
73194
3527
met wat ik zou doen als ik dat nieuws had ontvangen.
01:16
(Laughter)
22
76721
1373
(Gelach)
01:18
When you think about --
23
78094
2034
Wanneer je erover nadenkt -
01:20
(Applause)
24
80128
4165
(Applaus)
01:24
when you think about the opposite of work,
25
84293
2477
Vaak zien we het tegengestelde van werken als vrije tijd.
01:26
we, many times, think it's leisure.
26
86770
2477
01:29
And you say, ah, I need some leisure time, and so forth.
27
89247
3067
Je zegt, ach, ik heb wat vrije tijd nodig, enzovoort.
01:32
But the fact is that, leisure is a very busy thing.
28
92314
3537
Maar feit is dat vrije tijd een zeer drukke zaak is.
01:35
You go play golf and tennis, and you meet people,
29
95851
2399
Je gaat golfen en tennissen, mensen ontmoeten,
01:38
and you're going for lunch, and you're late for the movies.
30
98250
3110
je gaat lunchen, je bent te laat voor de film.
01:41
It's a very crowded thing that we do.
31
101362
2048
Zeer belastend.
01:43
The opposite of work is idleness.
32
103410
4120
Het tegenovergestelde van werk is nietsdoen.
Maar zeer weinigen van ons weten wat te beginnen met nietsdoen.
01:47
But very few of us know what to do with idleness.
33
107530
2415
01:49
When you look at the way that we distribute our lives in general,
34
109945
4057
Als je kijkt naar hoe we ons leven meestal indelen,
01:54
you realize that in the periods in which we have a lot of money,
35
114007
4554
dan zie je dat in de periodes met veel geld
01:58
we have very little time.
36
118561
1997
we heel weinig tijd hebben.
02:00
And then when we finally have time, we have neither the money nor the health.
37
120558
5027
En als we eindelijk tijd hebben, hebben we geen geld of gezondheid meer.
02:05
So we started thinking about that as a company for the last 30 years.
38
125585
4620
Daar hebben we als bedrijf de laatste 30 jaar over nagedacht.
02:10
This is a complicated company with thousands of employees,
39
130205
3171
Dit is een gecompliceerd bedrijf met duizenden werknemers
02:13
hundreds of millions of dollars of business
40
133376
2360
en honderden miljoenen dollars omzet.
02:15
that makes rocket fuel propellent systems, runs 4,000 ATMs in Brazil,
41
135736
6553
Het maakt raketbrandstofsystemen, beheert 4.000 geldautomaten in Brazilië,
02:22
does income tax preparation for dozens of thousands.
42
142289
3357
berekent voor tienduizenden de inkomstenbelasting.
02:25
So this is not a simple business.
43
145646
3612
Dus geen simpel bedrijfje.
02:29
We looked at it and we said,
44
149258
2128
We keken ernaar en zeiden:
02:31
let's devolve to these people, let's give these people a company
45
151386
4868
"Laten we een bedrijf op mensenmaat maken.
02:36
where we take away all the boarding school aspects
46
156254
2380
We halen alle kostschoolaspecten weg
02:38
of, this is when you arrive, this is how you dress,
47
158634
2389
van wanneer je aankomt, van hoe je je kleedt,
hoe je naar vergaderingen komt, wat je zegt, wat je niet zegt.
02:41
this is how you go to meetings, this is what you say,
48
161023
2562
02:43
this is what you don't say,
49
163585
1321
En laten we zien wat we overhouden.
02:44
and let's see what's left.
50
164906
1506
02:46
So we started this about 30 years ago,
51
166412
1830
30 jaar geleden begonnen we
02:48
and we started dealing with this very issue.
52
168242
2525
dit aan te pakken.
02:50
And so we said, look, the retirement,
53
170767
2197
We hertekenden het pensioen,
02:52
the whole issue of how we distribute our graph of life.
54
172964
3142
de hele grafiek van onze levensloop.
02:56
Instead of going mountain climbing when you're 82,
55
176106
3157
In plaats van te gaan bergbeklimmen op je 82ste,
02:59
why don't you do it next week?
56
179263
2173
waarom niet volgende week?
03:01
And we'll do it like this,
57
181436
1355
We doen het zo:
03:02
we'll sell you back your Wednesdays for 10 percent of your salary.
58
182791
4396
je kan je woensdagen afkopen voor 10 procent van je salaris.
Als je violist wil zijn, wat je waarschijnlijk niet bent,
03:07
So now, if you were going to be a violinist, which you probably weren't,
59
187187
4253
03:11
you go and do this on Wednesday.
60
191440
2154
dan doe je dat op woensdag.
03:13
And what we found --
61
193594
1347
Wat we ontdekten -
03:14
we thought, these are the older people
62
194941
2537
we dachten, het gaan de ouderen zijn
03:17
who are going to be really interested in this program.
63
197478
2599
die zich voor dit programma echt gaan interesseren.
03:20
And the average age of the first people who adhered
64
200077
2454
De gemiddelde leeftijd van de eersten die meededen,
03:22
were 29, of course.
65
202531
1448
was 29, uiteraard.
03:23
And so we started looking,
66
203979
1358
We bekeken het
03:25
and we said, we have to do things in a different way.
67
205337
2500
en vonden dat we het anders moesten aanpakken.
03:27
So we started saying things like,
68
207837
1771
We vroegen ons af
03:29
why do we want to know what time you came to work,
69
209608
2374
of we wel willen weten hoe laat je kwam werken,
03:31
what time you left, etc.?
70
211982
1251
hoe laat je wegging, enz.?
03:33
Can't we exchange this for a contract
71
213233
2354
Kunnen we dat niet inruilen voor een contract
03:35
for buying something from you, some kind of work?
72
215587
3462
om iets van je te kopen, een soort werk?
03:39
Why are we building these headquarters?
73
219049
2021
Waarom bouwen we een hoofdkantoor?
03:41
Is it not an ego issue that we want to look solid
74
221070
2768
Gaat het niet om een ego-kwestie, om solide te lijken
03:43
and big and important?
75
223838
1879
en groot en belangrijk?
03:45
But we're dragging you two hours across town because of it?
76
225717
3284
Maar jij moet daarvoor wel twee uur door de stad?
03:49
So we started asking questions one by one.
77
229001
3531
We zetten die vragen op een rijtje.
03:52
We'd say it like this:
78
232532
1393
Zo bijvoorbeeld.
03:53
One: How do we find people?
79
233925
2282
Eén: hoe vinden we mensen?
03:56
We'd go out and try and recruit people and we'd say,
80
236207
3183
We gingen mensen aanwerven en zegden:
03:59
look, when you come to us,
81
239390
1553
"Als je bij ons begint,
04:00
we're not going to have two or three interviews
82
240943
2222
krijg je van ons na een paar gesprekken
geen contract voor het leven.
04:03
and then you're going to be married to us for life.
83
243165
2412
04:05
That's not how we do the rest of our lives.
84
245577
2150
Zo doen wij dat niet.
04:07
So, come have your interviews.
85
247727
2105
Doe je interviews.
04:09
Anyone who's interested in interviewing, you will show up.
86
249832
3436
Iedereen die erin geïnteresseerd is, zal komen opdagen.
04:13
And then we'll see what happens out of the intuition that rises from that,
87
253268
3993
En dan zien we wel op intuïtie wat dat oplevert,
04:17
instead of just filling out the little items of whether you're the right person.
88
257261
4042
in plaats van pietepeuterig nagaan of je wel je de juiste persoon bent.
04:21
And then, come back.
89
261303
2117
Daarna kom je terug.
04:23
Spend an afternoon, spend a whole day, talk to anybody you want.
90
263420
3061
Loop een halve of hele dag rond in het bedrijf, praat met wie je wil.
04:26
Make sure we are the bride you thought we were
91
266481
3061
Verzeker je ervan dat wij de bruid zijn die je zoekt
04:29
and not all the bullshit we put into our own ads.
92
269542
3063
en niet alle bullshit die we in onze eigen advertenties zetten."
04:32
(Laughter)
93
272605
2076
(Gelach)
04:34
Slowly we went to a process where we'd say things like,
94
274681
3696
Geleidelijk aan evolueerden we naar een proces waar we dingen zeggen als:
04:38
we don't want anyone to be a leader in the company
95
278377
2761
"We willen geen ​​leiders in het bedrijf
die niet eerst zijn geïnterviewd en goedgekeurd
04:41
if they haven't been interviewed and approved
96
281138
2143
04:43
by their future subordinates.
97
283281
2851
door hun toekomstige ondergeschikten."
04:46
Every six months, everyone gets evaluated, anonymously, as a leader.
98
286132
4877
Om de zes maanden wordt iedereen anoniem als leider geëvalueerd.
04:51
And this determines whether they should continue in that leadership position,
99
291588
4032
Dit bepaalt of ze in die leidende positie blijven,
04:55
which is many times situational, as you know.
100
295620
2790
die, zoals je weet, vaak van de omstandigheden afhangt.
04:58
And so if they don't have 70, 80 percent of a grade, they don't stay,
101
298410
6054
Als ze geen 70, 80 procent halen, blijven ze niet.
05:04
which is probably the reason why I haven't been CEO for more than 10 years.
102
304464
4339
Dat is waarschijnlijk de reden waarom ik de laatste 10 jaar geen CEO was.
05:08
And over time, we started asking other questions.
103
308803
3896
Na verloop van tijd stelden we andere vragen.
05:12
We said things like,
104
312699
1516
We zeiden dingen als:
05:14
why can't people set their own salaries?
105
314215
3329
"Waarom kunnen mensen hun eigen salarissen niet bepalen?
05:17
What do they need to know?
106
317544
1576
Wat moeten ze daarvoor weten?"
05:19
There's only three things you need to know:
107
319120
2063
Slechts drie dingen:
05:21
how much people make inside the company,
108
321183
2335
wat mensen verdienen in het bedrijf,
05:23
how much people make somewhere else in a similar business
109
323518
2869
hoeveel mensen ergens anders in een soortgelijk bedrijf verdienen
05:26
and how much we make in general to see whether we can afford it.
110
326387
3292
en hoeveel we in het algemeen verdienen,
om te zien of we het ons kunnen veroorloven.
05:29
So let's give people these three pieces of information.
111
329679
2585
Ze kregen deze drie gegevens.
05:32
So we started having, in the cafeteria,
112
332264
2008
We plaatsten in de cafetaria
05:34
a computer where you could go in and you could ask
113
334272
2501
een computer waar je kon nagaan en vragen
05:36
what someone spent, how much someone makes,
114
336773
2197
wat iemand besteedde, hoeveel iemand verdiende,
05:38
what they make in benefits, what the company makes,
115
338970
2480
wat ze bijdroegen, wat het bedrijf opbracht,
05:41
what the margins are, and so forth.
116
341450
2310
wat de marges waren, enzovoort.
05:43
And this is 25 years ago.
117
343760
2762
Dit was 25 jaar geleden.
05:47
As this information started coming to people,
118
347452
2735
Toen mensen deze informatie kregen,
05:50
we said things like, we don't want to see your expense report,
119
350187
3109
zeiden we dingen als: "Wij kijken niet naar je kostenrapport,
05:53
we don't want to know how many holidays you're taking,
120
353296
2572
niet hoeveel vakantie je neemt,
05:55
we don't want to know where you work.
121
355892
1888
niet waar je werkt."
05:57
We had, at one point, 14 different offices around town,
122
357780
2976
Op een gegeven moment hadden we 14 verschillende kantoren in de stad,
06:00
and we'd say, go to the one that's closest to your house,
123
360756
3394
en we zeiden: "Ga naar wat het dichtst bij je huis is,
of het dichtst bij de klant die je vandaag gaat bezoeken.
06:04
to the customer that you're going to visit today.
124
364150
2501
06:06
Don't tell us where you are.
125
366651
2119
We hoeven niet te weten waar je bent.
06:08
And more, even when we had thousands of people, 5,000 people,
126
368770
4125
Zelfs toen we zo’n 5.000 mensen in het bedrijf hadden,
06:12
we had two people in the H.R. department,
127
372895
3378
hadden we maar twee mensen in de HR-afdeling,
06:16
and thankfully one of them has retired.
128
376273
2398
en gelukkig is één ervan met pensioen gegaan.
06:18
(Laughter)
129
378671
1959
(Gelach)
06:20
And so, the question we were asking was, how can we be taking care of people?
130
380630
3754
Het ging erom hoe we kunnen zorgen voor mensen.
06:24
People are the only thing we have.
131
384384
1803
Mensen zijn het enige wat we hebben.
06:26
We can't have a department that runs after people and looks after people.
132
386187
3438
We kunnen geen afdeling hebben om mensen na te lopen en te controleren.
06:29
So as we started finding that this worked, and we'd say, we're looking for --
133
389625
5381
Toen we ondervonden dat dit werkte en we uitkeken naar -
06:35
and this is, I think, the main thing I was looking for
134
395006
2695
en dat is, denk ik, het belangrijkste wat ik zocht
06:37
in the terminal days and in the company,
135
397701
2043
in de einddagen en in het bedrijf:
06:39
which is, how do you set up for wisdom?
136
399744
3569
hoe organiseer je je om wijs te worden?
06:43
We've come from an age of revolution, industrial revolution,
137
403313
4676
Wij komen uit een tijdperk van revolutie, industriële revolutie,
06:47
an age of information, an age of knowledge,
138
407989
2683
een tijdperk van informatie, een tijdperk van kennis,
06:50
but we're not any closer to the age of wisdom.
139
410672
2612
maar we zijn niet dichter bij het tijdperk van wijsheid gekomen.
06:53
How we design, how do we organize, for more wisdom?
140
413284
3327
Hoe ontwerpen we, hoe organiseren we voor meer wijsheid?
06:56
So for example, many times,
141
416611
1543
Vaak is de slimste
06:58
what's the smartest or the intelligent decision doesn't jive.
142
418154
4347
of de intelligentste beslissing niet de beste.
07:02
So we'd say things like,
143
422501
2382
We zeggen dingen als:
07:04
let's agree that you're going to sell 57 widgets per week.
144
424883
4007
"Laten we afspreken dat je per week 57 dingen gaat verkopen.
07:08
If you sell them by Wednesday, please go to the beach.
145
428890
3673
Heb je ze voor woensdag verkocht, ga dan naar het strand.
07:12
Don't create a problem for us, for manufacturing, for application,
146
432563
3711
Creëer geen probleem voor ons, voor de productie, voor de toepassing.
07:16
then we have to buy new companies, we have to buy our competitors,
147
436274
3103
Want dan moeten we uitbreiden concurrenten uitkopen,
07:19
we have to do all kinds of things because you sold too many widgets.
148
439377
3222
allerlei dingen gaan doen, omdat je te veel dingen verkocht.
Ga naar het strand en kom maandag terug."
07:22
So go to the beach and start again on Monday.
149
442599
2236
07:24
(Laughter) (Applause)
150
444835
2436
(Gelach) (Applaus)
07:27
So the process is looking for wisdom.
151
447271
3339
Het proces is 'zoeken naar wijsheid'.
07:30
And in the process, of course, we wanted people to know everything,
152
450610
3540
Daarbij wilden we natuurlijk dat de mensen alles wisten,
07:34
and we wanted to be truly democratic about the way we ran things.
153
454150
3369
dat het er echt democratisch aan toe ging.
07:37
So our board had two seats open with the same voting rights,
154
457519
5691
Dus hield ons bestuur twee zetels open, met dezelfde stemrechten,
voor de eerste twee mensen die kwamen opdagen.
07:43
for the first two people who showed up.
155
463210
2118
07:45
(Laughter)
156
465328
1568
(Gelach)
07:46
And so we had cleaning ladies voting on a board meeting,
157
466896
5236
Zo konden poetsvrouwen meestemmen op een bestuursvergadering,
samen met een heleboel belangrijke mensen in pakken en stropdassen.
07:52
which had a lot of other very important people in suits and ties.
158
472132
3096
07:55
And the fact is that they kept us honest.
159
475228
3629
Dat hield ons eerlijk.
07:58
This process, as we started looking at the people who came to us,
160
478857
3749
We keken naar de mensen die bij ons kwamen,
08:02
we'd say, now wait a second,
161
482606
1578
we zegden - wacht even -
08:04
people come to us and they say, where am I supposed to sit?
162
484184
2883
mensen vroegen waar ze moesten gaan zitten,
08:07
How am I supposed to work? Where am I going to be in 5 years' time?
163
487067
3240
hoe ze moesten werken, waar ze over 5 jaar zouden staan.
08:10
And we looked at that and we said, we have to start much earlier.
164
490308
3078
We bekeken het en zeiden: "We moeten veel eerder beginnen.
08:13
Where do we start?
165
493386
1023
Waar beginnen we?"
08:14
We said, oh, kindergarten seems like a good place.
166
494409
2515
Vanaf de kleuterschool, vonden we.
08:16
So we set up a foundation, which now has, for 11 years, three schools,
167
496924
4657
We stichtten in 11 jaar tijd drie scholen,
08:21
where we started asking the same questions,
168
501581
2302
waar we dezelfde vragen stelden.
08:23
how do you redesign school for wisdom?
169
503883
2912
Hoe richt je een school in voor wijsheid?
08:26
It is one thing to say, we need to recycle the teachers,
170
506795
2929
Je kan natuurlijk de leraren bijscholen,
08:29
we need the directors to do more.
171
509724
1674
de bestuurders meer laten doen en zo.
08:31
But the fact is that what we do with education is entirely obsolete.
172
511401
5932
Maar feit is dat wat we doen met onderwijs volledig achterhaald is.
08:37
The teacher's role is entirely obsolete.
173
517333
2498
De rol van de leerkracht is volledig achterhaald.
08:39
Going from a math class, to biology, to 14th-century France is very silly.
174
519831
5647
Achter elkaar rekenen, biologie, het 14e-eeuwse Frankrijk, dat is onzin.
08:45
(Applause)
175
525482
4702
(Applaus)
08:50
So we started thinking, what could it look like?
176
530184
2729
We vroegen ons af hoe het dan wel moest.
08:52
And we put together people, including people who like education,
177
532913
3569
Samen met mensen die van onderwijs houden,
08:56
people like Paulo Freire, and two ministers of education in Brazil
178
536482
5435
mensen zoals Paulo Freire en twee ministers van onderwijs in Brazilië
09:01
and we said, if we were to design a school from scratch,
179
541917
2669
zochten we uit hoe die nieuwe school er moest uitzien.
09:04
what would it look like?
180
544586
1427
09:06
And so we created this school, which is called Lumiar,
181
546013
3733
We richtten de Lumiarschool op.
09:09
and Lumiar, one of them is a public school,
182
549746
2152
Een ervan is een openbare school.
09:11
and Lumiar says the following:
183
551898
1806
Lumiar betekent:
09:13
Let's divide this role of the teacher into two.
184
553704
4177
we splitsen de rol van leraar op.
09:17
One guy, we'll call a tutor.
185
557881
2361
Een noemen we een tutor.
09:20
A tutor, in the old sense of the Greek "paideia": Look after the kid.
186
560242
4975
Een tutor, in de oud-Griekse betekenis van ‘paideia’: let op het kind.
09:25
What's happening at home, what's their moment in life, etc..
187
565217
3830
Wat gebeurt thuis, wat drijft hen, enz...
Maar onderwijs alsjeblieft niet
09:29
But please don't teach,
188
569047
1340
09:30
because the little you know compared to Google, we don't want to know.
189
570387
3410
omdat in vergelijking met Google jouw kennis futiel is.
09:33
Keep that to yourself.
190
573797
1152
Hou dat voor jezelf.
09:34
(Laughter)
191
574949
1348
(Gelach)
09:36
Now, we'll bring in people who have two things:
192
576297
3953
Nu brengen we mensen naar de school met twee dingen:
09:40
passion and expertise, and it could be their profession or not.
193
580250
4367
passie en expertise.
Soms is het hun beroep, soms niet.
09:44
And we use the senior citizens,
194
584617
1917
We gebruiken senioren,
09:46
who are 25 percent of the population with wisdom that nobody wants anymore.
195
586534
4353
de 25 procent van de bevolking met wijsheid die niemand meer wil hebben.
09:50
So we bring them to school and we say,
196
590887
2607
We vragen hen:
09:53
teach these kids whatever you really believe in.
197
593494
3836
"Leer deze kinderen waar je echt in gelooft.”
09:57
So we have violinists teaching math.
198
597330
2616
We hebben violisten die wiskunde onderwijzen.
09:59
We have all kinds of things where we say,
199
599946
2565
We hebben allerlei dingen waar we zeggen:
10:02
don't worry about the course material anymore.
200
602511
2981
"Maak je geen zorgen over de leerstof.”
10:05
We have approximately 10 great threads that go from 2 to 17.
201
605492
4964
We hebben ongeveer 10 grote onderwerpen die lopen van 2 tot 17.
10:10
Things like, how do we measure ourselves as humans?
202
610456
4390
Dingen als: hoe kunnen we onszelf meten als mens?
10:14
So there's a place for math and physics and all that there.
203
614846
3626
Dat omvat wiskunde, natuurkunde en van die dingen.
10:18
How do we express ourselves?
204
618472
1864
Hoe uiten we onszelf?
10:20
So there's a place for music and literature, etc.,
205
620336
2405
Dus is er plaats voor muziek en literatuur, enz.,
10:22
but also for grammar.
206
622741
1644
maar ook voor grammatica.
10:24
And then we have things that everyone has forgotten,
207
624385
2657
We hebben de dingen die iedereen vergeten is,
waarschijnlijk de meest belangrijke dingen in het leven.
10:27
which are probably the most important things in life.
208
627042
2569
10:29
The very important things in life, we know nothing about.
209
629611
3698
De zeer belangrijke dingen in het leven waar we niets over weten.
10:33
We know nothing about love,
210
633309
2240
We weten niets over de liefde,
10:35
we know nothing about death,
211
635549
2092
we weten niets over de dood,
10:37
we know nothing about why we're here.
212
637641
2077
we weten niet waarom we hier zijn.
10:39
So we need a thread in school that talks about everything we don't know.
213
639718
4534
Dus moeten we praten over alles wat we niet weten.
10:44
So that's a big part of what we do.
214
644252
2104
Daar besteden we veel tijd aan.
10:46
(Applause)
215
646356
5595
(Applaus)
10:51
So over the years, we started going into other things.
216
651951
2918
Door de jaren heen gingen we de dingen anders doen.
10:54
We'd say, why do we have to scold the kids
217
654869
2162
Waarom moest je kinderen terechtwijzen
10:57
and say, sit down and come here and do that, and so forth.
218
657031
2791
en zeggen: ga zitten, kom hier, doe dat, enzovoort.
10:59
We said, let's get the kids to do something we call a circle,
219
659822
3315
We lieten de kinderen iets doen wat we een cirkel noemden.
Die vergadert eens per week.
11:03
which meets once a week.
220
663137
1265
11:04
And we'd say, you put the rules together
221
664402
2310
We zeiden: "Jullie stellen de regels op
11:06
and then you decide what you want to do with it.
222
666712
2327
en dan moet je beslissen wat je ermee wilt doen.
11:09
So can you all hit yourself on the head?
223
669039
2182
Willen jullie je tegen het hoofd slaan?
11:11
Sure, for a week, try.
224
671221
2322
Tuurlijk, probeer het een week."
11:13
They came up with the very same rules that we had,
225
673543
3935
Ze kwamen met precies dezelfde regels als de onze,
11:17
except they're theirs.
226
677478
1391
behalve dat het de hunne waren.
11:18
And then, they have the power,
227
678869
2245
Zij hebben de macht,
11:21
which means, they can and do suspend and expel kids
228
681114
4992
wat betekent, dat ze kinderen kunnen schorsen en van school sturen.
11:26
so that we're not playing school, they really decide.
229
686106
5398
We spelen geen school, zij beslissen echt.
11:31
And then, in this same vein,
230
691504
3043
In dezelfde geest
11:34
we keep a digital mosaic,
231
694547
2394
houden we een digitale mozaïek bij,
11:36
because this is not constructivist or Montessori or something.
232
696941
3631
want dit is geen constructivisme of Montessori of zoiets.
11:40
It's something where we keep the Brazilian curriculum
233
700572
3538
We houden het Braziliaanse curriculum aan
11:44
with 600 tiles of a mosaic,
234
704110
2668
met 600 tegels van een mozaïek,
11:46
which we want to expose these kids to by the time they're 17.
235
706778
3137
waaraan we deze kinderen willen blootstellen tegen dat ze 17 zijn.
11:49
And follow this all the time and we know how they're doing
236
709915
2835
We volgen ze nauwgezet zodat we weten hoe ze het doen:
11:52
and we say, you're not interested in this now, let's wait a year.
237
712750
4040
je bent nu niet geïnteresseerd in dit, laten we een jaartje wachten.
11:56
And the kids are in groups that don't have an age category,
238
716804
4232
De kinderen zijn niet opgedeeld volgens leeftijd,
12:01
so the six-year-old kid who is ready for that with an 11-year-old,
239
721036
3726
zodat een 6-jarige kan samenzitten met een 11-jarige.
12:04
that eliminates all of the gangs and the groups
240
724762
2365
Zo voorkom je de bendes en de groepen
12:07
and this stuff that we have in the schools, in general.
241
727127
3885
en dat soort dingen die we vaak in de scholen hebben.
12:11
And they have a zero to 100 percent grading,
242
731012
2441
Ze quoteren zichzelf om de paar uur
12:13
which they do themselves with an app every couple of hours.
243
733453
3801
met een app van 0 tot 100%.
12:17
Until we know they're 37 percent of the way we'd like them to be on this issue,
244
737254
4435
Totdat we weten dat ze 37% halen op dit onderwerp,
12:21
so that we can send them out in the world with them knowing enough about it.
245
741689
4895
zodat ze er genoeg over weten om door te gaan.
12:26
And so the courses are World Cup Soccer, or building a bicycle.
246
746584
5243
Zo zijn er cursussen W.K. Voetbal, of een fiets in elkaar steken.
12:31
And people will sign up for a 45-day course on building a bicycle.
247
751827
4271
Zo heb je een 45-daagse cursus over het bouwen van een fiets.
12:36
Now, try to build a bicycle without knowing that pi is 3.1416.
248
756098
4569
Probeer eens een ​​fiets te bouwen zonder te weten dat pi 3,1416 is.
12:40
You can't.
249
760667
1764
Gaat niet.
12:42
And try, any one of you, using 3.1416 for something.
250
762431
4512
Proberen jullie eens iets te bedenken waar je 3,1416 voor nodig hebt.
Je weet het niet meer.
12:47
You don't know anymore.
251
767083
1506
12:48
So this is lost and that's what we try to do there,
252
768589
2431
Dat ben je kwijt en daar proberen we iets aan te doen.
12:51
which is looking for wisdom in that school.
253
771020
2114
Dat is zoeken naar wijsheid in die school.
12:53
And that brings us back to this graph and this distribution of our life.
254
773134
5560
Dat brengt ons terug naar deze grafiek en deze indeling van ons leven.
12:59
I accumulated a lot of money when I think about it.
255
779090
2661
Ik verdiende, als ik erover nadenk, een hoop geld.
13:01
When you think and you say, now is the time to give back --
256
781751
4247
Als je dan zegt: nu is het tijd om iets terug te geven -
13:05
well, if you're giving back, you took too much.
257
785998
2672
wel, als je iets terug hebt te geven, dan heb je te veel genomen.
13:08
(Laughter) (Applause)
258
788670
7052
(Gelach) (Applaus)
13:16
I keep thinking of Warren Buffet waking up one day
259
796822
2580
Ik denk wel eens dat Warren Buffet op een dag wakker wordt
13:19
and finding out he has 30 billion dollars more than he thought he had.
260
799402
3384
en ziet dat hij 30 miljard dollar meer heeft dan hij dacht te hebben.
13:22
And he looks and he says, what am I going to do with this?
261
802786
2792
Hij vraagt zich af wat hij ermee gaat doen
en zegt: "Ik geef het aan iemand die het echt nodig heeft.
13:25
And he says, I'll give it to someone who really needs this.
262
805578
2837
Ik geef het aan Bill Gates.”
13:28
I'll give it to Bill Gates. (Laughter)
263
808415
2288
(Gelach)
13:32
And my guy, who's my financial advisor in New York,
264
812086
3150
Mijn financieel adviseur in New York,
13:35
he says, look, you're a silly guy
265
815236
1893
zegt: "Jij bent een rare kerel,
13:37
because you would have 4.1 times more money today
266
817129
3273
je had vandaag 4,1 keer meer geld kunnen hebben
13:40
if you had made money with money instead of sharing as you go.
267
820402
4260
als je geld met geld had verdiend in plaats van het meteen te delen.
13:44
But I like sharing as you go better.
268
824668
1812
Maar ik verkies om meteen te delen.
13:46
(Applause)
269
826480
3306
(Applaus)
13:49
I taught MBAs at MIT for a time
270
829786
4272
Ik onderwees een tijdje MBA's aan het MIT.
13:54
and I ended up, one day, at the Mount Auburn Cemetery.
271
834058
2606
Ik kwam eens terecht op het Mount Auburn Cemetery.
13:56
It is a beautiful cemetery in Cambridge.
272
836664
1944
Het is een mooie begraafplaats in Cambridge.
13:58
And I was walking around. It was my birthday and I was thinking.
273
838608
3042
Het was net mijn verjaardag en ik zat te denken.
14:01
And the first time around, I saw these tombstones
274
841650
2394
Ik zag al die grafstenen
14:04
and these wonderful people who'd done great things
275
844044
2773
van prachtige mensen die grote dingen hadden gedaan
14:06
and I thought, what do I want to be remembered for?
276
846817
3882
en ik dacht: "Waarvoor wil ik herinnerd worden?”
14:10
And I did another stroll around,
277
850889
1596
Ik wandelde nog wat rond,
14:12
and the second time, another question came to me,
278
852485
2445
en een ander idee kwam bij me op,
14:14
which did me better, which was,
279
854930
2303
een dat mij beter lag, dat wel:
14:17
why do I want to be remembered at all?
280
857233
2887
"Wil ik eigenlijk wel herinnerd worden?
14:20
(Laughter)
281
860120
2137
(Gelach)
14:22
And that, I think, took me different places.
282
862257
2821
Dat bracht me op verschillende plaatsen.
14:25
When I was 50, my wife Fernanda and I sat for a whole afternoon,
283
865078
4248
Op mijn 50ste zaten mijn vrouw Fernanda en ik een hele middag
14:29
we had a big pit with fire,
284
869326
2182
bij een grote kuil met vuur.
14:31
and I threw everything I had ever done into that fire.
285
871508
3576
Ik gooide alles wat ik ooit had gedaan in dat vuur.
14:35
This is a book in 38 languages,
286
875084
2387
Een boek in 38 talen,
14:37
hundreds and hundreds of articles and DVDs, everything there was.
287
877471
3547
honderden artikelen, dvd's, alles.
14:41
And that did two things.
288
881018
1420
Dat deed twee dingen.
14:42
One, it freed our five kids from following in our steps, our shadow --
289
882438
4925
Een, het bevrijdde onze vijf kinderen om in onze voetstappen te moeten lopen -
14:47
They don't know what I do.
290
887363
1656
Ze weten niet wat ik doe.
14:49
(Laughter)
291
889019
1224
(Gelach)
14:50
Which is good.
292
890243
1309
Wat goed is.
14:51
And I'm not going to take them somewhere
293
891552
1925
Ik ben niet van plan om ze ooit
14:53
and say, one day all of this will be yours.
294
893477
2394
te zeggen: "Ooit is dit alles van jou.”
14:55
(Laughter)
295
895871
1557
(Gelach)
14:57
The five kids know nothing, which is good.
296
897428
3532
De vijf kinderen weten niets, dat is goed.
15:00
And the second thing is,
297
900960
1681
En het tweede ding:
15:02
I freed myself from this anchor of past achievement or whatever.
298
902641
4698
ik bevrijdde mezelf van deze molensteen van voorbije prestaties.
15:07
I'm free to start something new every time and to decide things from scratch
299
907339
4498
Ik kan altijd weer iets nieuws beginnen
15:11
in part of those terminal days.
300
911837
2121
op die einddagen.
15:13
And some people would say,
301
913958
1417
Sommige mensen zouden zeggen:
15:15
oh, so now you have this time, these terminal days,
302
915375
2538
"Zo, nu heb je de tijd op die einddagen,
15:17
and so you go out and do everything.
303
917913
1858
nu kan je van alles gaan doen."
15:19
No, we've been to the beaches,
304
919771
2322
Nee, we zijn al naar de stranden geweest,
15:22
so we've been to Samoa and Maldives and Mozambique,
305
922093
2562
naar Samoa, de Malediven en Mozambique,
15:24
so that's done.
306
924655
1766
dat hebben we gehad.
15:26
I've climbed mountains in the Himalayas.
307
926421
2109
Ik heb bergen beklommen in de Himalaya.
15:28
I've gone down 60 meters to see hammerhead sharks.
308
928530
3871
Ik dook 60 meter diep om hamerhaaien te zien.
15:32
I've spent 59 days on the back of a camel from Chad to Timbuktu.
309
932401
4551
59 dagen reisde ik op de rug van een kameel van Tsjaad naar Timboektoe.
15:36
I've gone to the magnetic North Pole on a dog sled.
310
936952
3991
Per hondenslee ging ik naar de magnetische Noordpool.
15:40
So, we've been busy.
311
940943
1776
Dat hebben we gehad.
15:42
It's what I'd like to call my empty bucket list.
312
942719
6003
Dat noem ik mijn lege-emmerlijst.
15:48
(Laughter)
313
948722
2979
(Gelach)
15:51
And with this rationale, I look at these days and I think,
314
951701
3557
Zo bekijk ik deze dagen en ik denk
dat ik niet met pensioen ben. Ik voel me helemaal niet gepensioneerd.
15:55
I'm not retired. I don't feel retired at all.
315
955258
2519
15:57
And so I'm writing a new book.
316
957777
2141
Ik ben bezig aan een nieuw boek.
15:59
We started three new companies in the last two years.
317
959918
3813
We begonnen in de afgelopen twee jaar met drie nieuwe bedrijven.
16:03
I'm now working on getting this school system for free out into the world,
318
963731
5203
Ik ben nu bezig om dit schoolsysteem gratis aan de wereld te schenken,
16:08
and I've found, very interestingly enough, that nobody wants it for free.
319
968934
3429
en ik heb, interessant genoeg, gevonden dat niemand het gratis wil.
16:12
And so I've been trying for 10 years
320
972387
1938
Al 10 jaar lang probeer ik
16:14
to get the public system to take over this school rationale,
321
974325
3425
het publiek systeem te winnen voor mijn systeem.
16:17
much as the public schools we have,
322
977750
2395
De openbare scholen halen 43% en ons systeem 91%.
16:20
which has instead of 43 out of 100, as their rating, as their grades,
323
980145
4697
16:24
has 91 out of 100.
324
984842
2689
16:27
But for free, nobody wants it.
325
987531
2433
Maar gratis wil niemand het.
16:29
So maybe we'll start charging for it and then it will go somewhere.
326
989964
3194
Misschien zal het lukken als we er geld voor gaan vragen.
16:33
But getting this out is one of the things we want to do.
327
993158
3781
Maar dat is slechts één van de dingen die we willen doen.
16:36
And I think what this leaves us as a message for all of you,
328
996939
3317
Een boodschap voor iedereen hier
16:40
I think is a little bit like this:
329
1000256
1752
zie ik een beetje als dit:
16:42
We've all learned how to go on Sunday night
330
1002008
3157
we hebben allemaal geleerd hoe op zondagavond
16:45
to email and work from home.
331
1005165
2417
te e-mailen en te werken vanuit huis.
16:47
But very few of us have learned
332
1007582
1710
Maar zeer weinigen van ons leerden
16:49
how to go to the movies on Monday afternoon.
333
1009292
3130
op maandagmiddag naar de film gaan.
16:52
And if we're looking for wisdom, we need to learn to do that as well.
334
1012422
4101
Op zoek naar wijsheid moeten we dat ook leren.
16:56
And so, what we've done all of these years is very simple,
335
1016523
3650
Daarvoor hebben we een simpel instrument ontworpen:
17:00
is use the little tool, which is ask three whys in a row.
336
1020173
3172
vraag drie waaroms op een rij.
17:03
Because the first why you always have a good answer for.
337
1023345
2761
Voor de eerste waarom heb je altijd een goed antwoord.
17:06
The second why, it starts getting difficult.
338
1026106
2415
Bij de tweede wordt het moeilijker.
17:08
By the third why, you don't really know why you're doing what you're doing.
339
1028521
3939
Bij de derde waarom weet je echt niet waarom je doet wat je doet.
17:12
What I want to leave you with is the seed and the thought that maybe if you do this,
340
1032460
6228
Als je dat doet,
17:18
you will come to the question, what for?
341
1038688
2756
kom je bij de vraag:
waarvoor doe ik het?
17:21
What am I doing this for?
342
1041444
1502
17:22
And hopefully, as a result of that, and over time,
343
1042946
2881
Hopelijk wens ik dat jullie daardoor mettertijd
17:25
I hope that with this, and that's what I'm wishing you,
344
1045827
3133
17:28
you'll have a much wiser future.
345
1048960
2703
een veel wijzere toekomst tegemoet gaan.
17:31
Thank you very much.
346
1051663
1785
Heel erg bedankt.
17:33
(Applause)
347
1053448
7539
(Applaus)
17:45
Chris Anderson: So Ricardo, you're kind of crazy.
348
1065957
5087
Chris Anderson: Ricardo, je bent een beetje gek.
17:51
(Laughter)
349
1071044
1825
(Gelach)
17:52
To many people, this seems crazy.
350
1072869
3180
Voor veel mensen lijkt dit gek.
17:56
And yet so deeply wise, also.
351
1076049
3389
En toch ook zo diep wijs.
17:59
The pieces I'm trying to put together are this:
352
1079438
2909
Ik probeer het aan elkaar te rijgen.
18:02
Your ideas are so radical.
353
1082347
2095
Je ideeën zijn zo radicaal.
18:04
How, in business, for example, these ideas have been out for a while,
354
1084442
5049
In het bedrijfsleven doen deze ideeën al een tijdje de ronde.
18:10
probably the percentage of businesses that have taken some of them
355
1090191
3210
Waarschijnlijk is het percentage bedrijven die ze ter harte nemen
18:13
is still quite low.
356
1093401
1902
nog steeds vrij laag.
18:15
Are there any times you've seen some big company
357
1095303
2898
Heb je al een grote onderneming
18:18
take on one of your ideas and you've gone, "Yes!"?
358
1098201
3629
een van je ideeën zien realiseren zodat jij "Ja!" kon roepen?
18:21
Ricardo Semler: It happens. It happened about two weeks ago
359
1101830
2797
Ricardo Semler: Het gebeurt. Het gebeurde ongeveer twee weken geleden
18:24
with Richard Branson, with his people saying,
360
1104627
2210
met Richard Branson die tegen zijn mensen zei:
18:26
oh, I don't want to control your holidays anymore,
361
1106837
2532
"Ik wil jullie vakanties niet meer controleren.”
18:29
or Netflix does a little bit of this and that,
362
1109369
2184
Ook Netflix doet dat een beetje,
18:31
but I don't think it's very important.
363
1111553
2327
maar ik denk niet dat dat heel belangrijk is.
18:33
I'd like to see it happen maybe a little bit in a bit of a missionary zeal,
364
1113880
3754
Ik zou het misschien graag zien gebeuren met een beetje missionaire ijver,
18:37
but that's a very personal one.
365
1117634
1574
maar dat is heel persoonlijk.
18:39
But the fact is that it takes a leap of faith about losing control.
366
1119208
4212
Feit is dat er een geloofssprong nodig is om de controle los te laten.
18:43
And almost nobody who is in control is ready to take leaps of faith.
367
1123420
3296
Bijna geen enkele baas is daar klaar voor.
Het zal moeten komen van jongeren en andere mensen
18:46
It will have to come from kids and other people
368
1126716
2340
om bedrijven op een andere manier op te starten.
18:49
who are starting companies in a different way.
369
1129056
2242
18:51
CA: So that's the key thing?
370
1131298
1508
CA: Dus dat is het belangrijkste?
18:52
From your point of view the evidence is there,
371
1132806
2199
Vanuit jouw standpunt is het bewijs er,
18:55
in the business point of view this works,
372
1135005
1996
vanuit het zakelijk oogpunt werkt dit,
18:57
but people just don't have the courage to -- (Whoosh)
373
1137001
2708
maar mensen hebben gewoon niet de moed om - shshshssh.
18:59
RS: They don't even have the incentive.
374
1139709
2122
RS: Ze worden er niet toe aangezet.
19:01
You're running a company with a 90-day mandate.
375
1141831
2756
Je runt een bedrijf met een mandaat van 90 dagen.
19:04
It's a quarterly report.
376
1144587
1879
Het zijn kwartaalcijfers.
Als je het niet goed doet in die 90 dagen, ga je eruit.
19:06
If you're not good in 90 days, you're out.
377
1146466
2218
19:08
So you say, "Here's a great program that, in less than one generation --"
378
1148684
3921
Je zegt: "Hier is een geweldig programma, dat in minder dan één generatie -",
19:12
And the guy says, "Get out of here."
379
1152605
1924
zegt de man: "Maak dat je wegkomt."
19:14
So this is the problem.
380
1154529
1891
Dit is dus het probleem.
19:16
(Laughter)
381
1156420
2915
(Gelach)
19:19
CA: What you're trying to do in education seems to me incredibly profound.
382
1159335
5316
CA: Wat je nastreeft in het onderwijs lijkt me ongelooflijk diepgaand.
19:24
Everyone is bothered about their country's education system.
383
1164651
4498
Iedereen maakt zich zorgen over het opvoedingssysteem van hun land.
19:29
No one thinks that we've caught up yet to a world
384
1169149
2773
Niemand denkt dat we een wereld bijbenen
19:31
where there's Google and all these technological options.
385
1171922
2950
waar sprake is van Google en al deze technologische opties.
19:34
So you've got actual evidence now that the kids so far going through your system,
386
1174872
3870
Je hebt feitelijk bewijs dat kinderen in jouw systeem
19:38
there's a dramatic increase in performance.
387
1178742
2552
dramatisch beter presteren.
Hoe kunnen we je daarbij helpen om deze ideeën uit te dragen?
19:41
How do we help you move these ideas forward?
388
1181294
2565
19:43
RS: I think it's that problem of ideas whose time has come.
389
1183859
3984
RS: Ik denk dat dat het probleem is van ideeën waarvan de tijd is gekomen.
19:48
And I've never been very evangelical about these things.
390
1188750
3502
Ik ben daar nooit erg evangelisch over geweest.
19:52
We put it out there.
391
1192252
1541
We presenteren het.
19:53
Suddenly, you find people --
392
1193793
1445
Plotseling vind je mensen -
19:55
there's a group in Japan, which scares me very much,
393
1195238
2515
er is een groep in Japan, de Semlerists, wat me heel bang maakt.
19:57
which is called the Semlerists, and they have 120 companies.
394
1197753
3165
Ze hebben 120 bedrijven.
20:00
They've invited me. I've always been scared to go.
395
1200918
4371
Ze hebben me uitgenodigd. Ik ben altijd bang geweest om te gaan.
20:05
And there is a group in Holland that has 600 small, Dutch companies.
396
1205289
5175
Er is een groep in Nederland met 600 kleine bedrijven.
20:10
It's something that will flourish on its own.
397
1210464
2677
Het is iets dat op zichzelf zal bloeien.
20:13
Part of it will be wrong, and it doesn't matter.
398
1213141
2491
Een deel zal fout gaan, maakt niet uit.
20:15
This will find its own place.
399
1215632
2077
Dit zal zijn eigen plek vinden.
20:17
And I'm afraid of the other one, which says,
400
1217709
2485
Ik ben bang voor iemand die zegt:
20:20
this is so good you've got to do this.
401
1220194
1932
"Dit is zo goed dat je het moet doen.
20:22
Let's set up a system and put lots of money into it
402
1222126
2666
Laten we een systeem opzetten en er veel geld in steken.
20:24
and then people will do it no matter what.
403
1224792
2527
Dan zullen de mensen het sowieso gaan doen."
20:27
CA: So you have asked extraordinary questions your whole life.
404
1227319
3244
CA: Je hebt je hele leven buitengewone vragen gesteld.
20:30
It seems to me that's the fuel that's driven a lot of this.
405
1230563
2833
Het lijkt mij de brandstof die dit aandrijft.
20:33
Do you have any other questions for us, for TED, for this group here?
406
1233396
5869
Heb je nog andere vragen voor ons, voor TED, voor deze groep hier?
20:39
RS: I always come back to variations of the question
407
1239265
4589
RS: Ik kom altijd terug op variaties op de vraag
20:43
that my son asked me when he was three.
408
1243854
3251
die mijn zoon me vroeg toen hij drie was.
20:47
We were sitting in a jacuzzi, and he said, "Dad, why do we exist?"
409
1247105
3941
We zaten in een jacuzzi, en hij zei: "Papa, waarom bestaan we?"
20:51
There is no other question.
410
1251056
1564
Er is geen andere vraag.
20:52
Nobody has any other question.
411
1252620
1514
Niemand heeft een andere vraag.
20:54
We have variations of this one question, from three onwards.
412
1254134
3989
Vanaf drie jaar krijgen we variaties op deze vraag.
20:58
So when you spend time in a company, in a bureaucracy, in an organization
413
1258123
5396
Als je tijd doorbrengt in een bedrijf, in een bureaucratie, in een organisatie
21:03
and you're saying, boy --
414
1263519
1623
en je zegt -
21:05
how many people do you know who on their death beds said,
415
1265142
2717
Hoeveel mensen ken je die op hun sterfbed zeiden:
21:07
boy, I wish I had spent more time at the office?
416
1267859
2405
"Ik wou dat ik meer tijd op kantoor had doorgebracht?”
21:10
So there's a whole thing of having the courage now --
417
1270264
5050
Het gaat erom nu de moed te hebben -
21:15
not in a week, not in two months,
418
1275314
1908
niet volgende week of maand,
21:17
not when you find out you have something --
419
1277222
2294
niet als je vindt dat je iets hebt-
21:19
to say, no, what am I doing this for?
420
1279516
2872
te zeggen: waar doe ik dit voor?
21:22
Stop everything. Let me do something else.
421
1282388
2117
Stop met alles. Ga iets anders doen.
21:24
And it will be okay,
422
1284505
1565
Het zal in orde zijn,
21:26
it will be much better than what you're doing,
423
1286070
2271
het zal veel beter zijn dan wat je doet,
21:28
if you're stuck in a process.
424
1288341
3108
als je vastzit in een proces.
21:31
CA: So that strikes me as a profound and quite beautiful way to end
425
1291449
3202
CA: Dat lijkt mij een diepe en mooie manier om te eindigen
21:34
this penultimate day of TED.
426
1294651
1626
op deze voorlaatste dag van TED.
21:36
Ricardo Semler, thank you so much.
427
1296277
1678
Ricardo Semler, dank je wel.
21:37
RS: Thank you so much.
428
1297955
1577
RS: Dank je wel.
21:39
(Applause)
429
1299532
1652
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7