Sheryl WuDunn: Our century's greatest injustice

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Albert Edelman

The global challenge that I want to talk to you about today

De globale uitdaging waar ik jullie vandaag over wil spreken

rarely makes the front pages.

haalt zelden de voorpagina.

It, however, is enormous

Ze is nochtans enorm,

in both scale and importance.

zowel qua omvang als qua belang.

Look, you all are very well traveled;

Jullie hebben allemaal al veel gereisd.

this is TEDGlobal after all.

Dit is per slot van rekening TEDGlobal.

But I do hope to take you to some places

Ik hoop jullie toch naar een paar plaatsen te brengen

you've never been to before.

waar jullie nog nooit zijn geweest.

So, let's start off in China.

Laten we beginnen in China.

This photo was taken two weeks ago.

Deze foto is twee weken geleden genomen.

Actually, one indication is that little boy on my husband's shoulders

Eén indicatie is de kleine jongen op de schouders van mijn man,

has just graduated from high school.

net van de middelbare school.

(Laughter)

(Gelach)

But this is Tiananmen Square.

Maar dit is op het Tiananmenplein.

Many of you have been there. It's not the real China.

Velen van jullie zijn daar geweest. Het is niet het echte China.

Let me take you to the real China.

Laat me jullie naar het echte China brengen.

This is in the Dabian Mountains

Dit is in het Dabiangebergte,

in the remote part of Hubei province in central China.

in het afgelegen deel van de provincie Hubei in Centraal-China.

Dai Manju is 13 years old at the time the story starts.

Dai Manju is 13 als het verhaal begint.

She lives with her parents,

Ze woont samen met haar ouders,

her two brothers and her great-aunt.

haar twee broers en haar oudtante.

They have a hut that has no electricity,

Ze hebben een hut zonder elektriciteit,

no running water,

zonder stromend water,

no wristwatch, no bicycle.

geen horloge, geen fiets.

And they share this great splendor

En ze delen deze grote weelde

with a very large pig.

met een heel dik varken.

Dai Manju was in sixth grade when her parents said,

Dai Manju zat in de zesde klas toen haar ouders zeiden:

"We're going to pull you out of school

"We halen je van school af

because the 13-dollar school fees are too much for us.

omdat het schoolgeld van 13 dollar te veel is voor ons.

You're going to be spending the rest of your life in the rice paddies.

Je zal de rest van je leven doorbrengen in de rijstvelden.

Why would we waste this money on you?"

Waarom zouden we geld verspillen aan jou?"

This is what happens to girls in remote areas.

Dit is wat gebeurt met meisjes in afgelegen gebieden.

Turns out that Dai Manju was

Maar Dai Manju was

the best pupil in her grade.

de beste leerlinge van haar klas.

She still made the two-hour trek to the schoolhouse

Ze maakte nog steeds de tocht van twee uur naar het schoolhuis

and tried to catch every little bit of information

en probeerde elk stukje informatie te pakken te krijgen

that seeped out of the doors.

dat door de deuren sijpelde.

We wrote about her in The New York Times.

We schreven over haar in de New York Times.

We got a flood of donations --

We kregen een stortvloed aan schenkingen,

mostly 13-dollar checks

vooral cheques van 13 dollar,

because New York Times readers are very generous

want lezers van de New York Times zijn heel gul

in tiny amounts

met kleine bedragen.

(Laughter)

(Gelach)

but then, we got a money transfer

Maar toen kregen we een overschrijving

for $10,000 --

van 10.000 dollar --

really nice guy.

echt een leuke kerel.

We turned the money over to that man there, the principal of the school.

We gaven het geld aan die man daar, het schoolhoofd.

He was delighted.

Hij was in de wolken.

He thought, "Oh, I can renovate the school.

Hij dacht: "Oh, ik kan de school renoveren.

I can give scholarships to all the girls,

Ik kan studiebeurzen geven aan alle meisjes."

you know, if they work hard and stay in school.

Weet je, als ze hard werken en op school blijven.

So Dai Manju basically

Dus voltooide Dai Manju

finished out middle school.

de middenschool.

She went to high school.

Ze ging naar de secundaire school.

She went to vocational school for accounting.

Ze volgde een beroepsopleiding in boekhouding.

She scouted for jobs down in Guangdong province in the south.

Ze zocht werk in de provincie Guangdong in het zuiden.

She found a job, she scouted for jobs

Ze vond werk. Ze zocht werk

for her classmates and her friends.

voor haar klasgenoten en vrienden.

She sent money back to her family.

Ze stuurde geld naar haar familie.

They built a new house,

Ze bouwden een nieuw huis,

this time with running water,

deze keer met stromend water,

electricity, a bicycle,

elektriciteit, een fiets,

no pig.

geen varken.

What we saw was a natural experiment.

Wat we zagen was een spontaan experiment.

It is rare to get an exogenous investment

Je krijgt zelden een externe investering

in girls' education.

in de opleiding van meisjes.

And over the years, as we followed Dai Manju, we were able to see

Door de jaren heen, terwijl we Dai Manju volgden, konden we zien

that she was able to move out of a vicious cycle

dat ze vanuit een vicieuze cyclus

and into a virtuous cycle.

naar een positieve cyclus wist te bewegen.

She not only changed her own dynamic,

Ze veranderde niet alleen haar eigen dynamiek,

she changed her household, she changed her family, her village.

ze veranderde haar gezin, haar familie, haar dorp.

The village became a real standout.

Het dorp werd echt een voorbeeld.

Of course, most of China was flourishing at the time,

Natuurlijk deed het grootste deel van China het toen goed,

but they were able to get a road built

maar ze slaagden erin een weg te bouwen

to link them up to the rest of China.

om ze met de rest van China te verbinden.

And that brings me to my first major

Dat brengt me bij mijn eerste grote stelling

of two tenets of "Half the Sky."

van twee uit "De halve hemel".

And that is that

Die is dat

the central moral challenge

de centrale morele uitdaging

of this century

van deze eeuw

is gender inequity.

ongelijkheid tussen de geslachten is.

In the 19th century, it was slavery.

In de 19de eeuw was het slavernij.

In the 20th century, it was totalitarianism.

In de 20ste eeuw was het totalitarisme.

The cause of our time

De kwestie van onze tijd

is the brutality that so many people

is het geweld waarmee zoveel mensen

face around the world because of their gender.

te maken krijgen over heel de wereld omwille van hun geslacht.

So some of you may be thinking,

Sommigen van jullie denken wellicht:

"Gosh, that's hyperbole.

"Tja, dat is al te sterk.

She's exaggerating."

Ze overdrijft."

Well, let me ask you this question.

Sta me toe je deze vraag te stellen.

How many of you think there are more males or more females in the world?

Hoeveel van jullie denken dat er meer mannen of vrouwen in de wereld zijn?

Let me take a poll. How many of you think there are more males in the world?

Ik doe even een enquête. Hoeveel denken er dat er meer mannen zijn?

Hands up, please.

Handen omhoog, alsjeblieft.

How many of you think -- a few -- how many of you there are more females in the world?

Hoeveel denken dat er meer vrouwen in de wereld zijn?

Okay, most of you.

OK, de meesten van jullie.

Well, you know this latter group, you're wrong.

Wel, deze laatste groep, jullie vergissen je.

There are, true enough,

Er zijn, dat is waar,

in Europe and the West,

in Europa en in het Westen,

when women and men

waar vrouwen en mannen

have equal access to food and health care,

gelijke toegang hebben tot eten en gezondheidszorg,

there are more women, we live longer.

meer vrouwen, we leven langer.

But in most of the rest of the world, that's not the case.

Maar in het grootste deel van de rest van de wereld is dat niet waar.

In fact, demographers have shown

Demografen hebben zelfs aangetoond

that there are anywhere between 60 million

dat er ergens tussen 60 miljoen

and 100 million

en 100 miljoen

missing females in the current population.

ontbrekende vrouwen zijn in de huidige bevolking.

And, you know, it happens for several reasons.

Weet je, het gebeurt om verschillende redenen.

For instance, in the last half-century,

In de laatste halve eeuw werden er

more girls were discriminated to death

bijvoorbeeld meer meisjes de dood in gediscrimineerd

than all the people killed on all the battlefields

dan alle mensen die werden gedood op alle slagvelden

in the 20th century.

in de 20ste eeuw.

Sometimes it's also because of the sonogram.

Soms is het ook omwille van de echografie.

Girls get aborted before they're even born

Meisjes worden geaborteerd voor ze geboren worden

when there are scarce resources.

als de middelen schaars zijn.

This girl here, for instance,

Dit meisje bijvoorbeeld

is in a feeding center in Ethiopia.

bevindt zich in een voedingscentrum in Ethiopië.

The entire center was filled with girls like her.

Het hele centrum zat vol met meisjes zoals zij.

What's remarkable is that her brothers, in the same family,

Het opvallende is dat haar broers, uit hetzelfde gezin,

were totally fine.

helemaal OK waren.

In India, in the first year of life,

In India is het zo dat tijdens het eerste levensjaar,

from zero to one,

van nul tot één,

boy and girl babies basically survive at the same rate

het overlevingspercentage van jongens en meisjes even hoog is

because they depend upon the breast,

omdat ze van de borst afhangen,

and the breast shows no son preference.

en de borst heeft geen voorkeur voor zonen.

From one to five,

Van één tot vijf

girls die at a 50 percent higher mortality rate

sterven meisjes met een sterftepercentage dat 50 procent hoger is

than boys, in all of India.

dan dat van jongens, over heel India.

The second tenet of "Half the Sky"

De tweede stelling in "Half de hemel"

is that, let's put aside the morality of all the right and wrong of it all,

is: laten we de moraliteit van wat goed en fout is even opzij zetten.

and just on a purely practical level,

Op een puur praktisch niveau

we think that

denken we dat

one of the best ways to fight poverty and to fight terrorism

één van de beste manieren om armoede en terrorisme te bestrijden

is to educate girls

erin bestaat meisjes op te leiden

and to bring women into the formal labor force.

en vrouwen in het formele arbeidscircuit te brengen.

Poverty, for instance.

Armoede bijvoorbeeld.

There are three reasons why this is the case.

Er zijn drie redenen waarom dat zo is.

For one, overpopulation is one of

Eén: overbevolking is één van de

the persistent causes of poverty.

blijvende oorzaken van armoede.

And you know, when you educate a boy,

Als je een jongen onderwijs geeft,

his family tends to have fewer kids,

dan daalt het aantal kinderen in zijn gezin meestal,

but only slightly.

maar slechts een beetje.

When you educate a girl,

Als je een meisje onderwijs geeft,

she tends to have significantly fewer kids.

dan heeft ze meestal beduidend minder kinderen.

The second reason is

De tweede reden

it has to do with spending.

heeft te maken met geld uitgeven.

It's kind of like the dirty, little secret of poverty,

Het is zowat het vuile kleine geheimpje van de armoede,

which is that,

namelijk dat

not only do poor people

arme mensen niet alleen

take in very little income,

heel weinig inkomen hebben,

but also, the income that they take in,

maar dat ze het inkomen dat ze krijgen

they don't spend it very wisely,

ook niet zo slim besteden.

and unfortunately, most of that spending is done by men.

Jammer genoeg wordt het meeste geld uitgegeven door mannen.

So research has shown,

Onderzoek heeft uitgewezen,

if you look at people who live under two dollars a day --

dat als je kijkt naar mensen die het met minder dan twee dollar per dag doen --

one metric of poverty --

één maatstaf van armoede --

two percent of that take-home pay

twee procent van het loon dat je meebrengt

goes to this basket here, in education.

naar dit mandje gaat, onderwijs.

20 percent goes to a basket that is a combination of

20 procent gaat naar een mandje dat een combinatie is van

alcohol, tobacco, sugary drinks --

alcohol, tabak, zoete drankjes,

and prostitution and festivals.

prostitutie en festivals.

If you just take four percentage points

Als je maar vier procentpunten neemt

and put it into this basket,

en ze in dit mandje legt,

you would have a transformative effect.

dan zou dat tot een transformatie leiden.

The last reason has to do

De laatste reden heeft te maken

with women being part of the solution, not the problem.

met het feit dat vrouwen deel zijn van de oplossing, niet van het probleem.

You need to use scarce resources.

Je moet schaarse middelen gebruiken.

It's a waste of resources if you don't use someone like Dai Manju.

Het is verspilling van middelen als je iemand als Dai Manju niet gebruikt.

Bill Gates put it very well

Bill Gates verwoordde het heel goed

when he was traveling through Saudi Arabia.

toen hij op reis was door Saudi-Arabië.

He was speaking to an audience much like yourselves.

Hij sprak tot een publiek zoals jullie.

However, two-thirds of the way there was a barrier.

Maar op twee-derde van de zaal stond een barrière.

On this side was men,

Aan deze kant zaten mannen,

and then the barrier, and this side was women.

dan de barrière, en deze kant waren vrouwen.

And someone from this side of the room got up and said,

En iemand van deze kant van de zaal stond op en zei:

"Mr. Gates, we have here as our goal in Saudi Arabia

"Mijnheer Gates, we stellen ons hier in Saudi-Arabië tot doel

to be one of the top 10 countries

om in de top 10 van de landen te staan

when it comes to technology.

als het op technologie aankomt.

Do you think we'll make it?"

Denkt u dat het ons zal lukken?"

So Bill Gates, as he was staring out at the audience, he said,

En Bill Gates staarde naar het publiek en zei:

"If you're not fully utilizing half the resources in your country,

"Als je de helft van de middelen in je land niet helemaal gebruikt,

there is no way you will get anywhere near the top 10."

dan is er geen enkele manier waarop je zelfs maar in de buurt van de top 10 komt.

So here is Bill of Arabia.

Dus hier is Bill van Arabië.

(Laughter)

(Gelach)

So what would some of the specific challenges

Dus hoe zouden sommige van de specifieke uitdagingen

look like?

eruit zien?

I would say, on the top of the agenda

Ik zou zeggen dat bovenaan de agenda

is sex trafficking.

de vrouwenhandel staat.

And I'll just say two things about this.

Ik zal er twee dingen over zeggen.

The slavery at the peak of the slave trade

Op het piekmoment van de slavenhandel,

in the 1780s:

in de jaren 1780,

there were about 80,000 slaves

werden er ongeveer 80.000 slaven

transported from Africa to the New World.

getransporteerd van Afrika naar de Nieuwe Wereld.

Now, modern slavery:

Nu, moderne slavernij:

according to State Department rough statistics,

volgens ruwe statistieken van het Ministerie van Buitenlandse Zaken

there are about 800,000 -- 10 times the number --

zijn er ongeveer 800.000 -- 10 keer zoveel --

that are trafficked across international borders.

die worden verhandeld over de internationale grenzen heen.

And that does not even include those

Dat houdt niet eens rekening met diegenen

that are trafficked within country borders,

die binnen het land worden verhandeld,

which is a substantial portion.

wat een fors deel is.

And if you look at

Als je kijkt naar

another factor, another contrast,

een andere factor, een ander contrast:

a slave back then is worth

een slaaf was toen

about $40,000

ongeveer 40.000 dollar waard,

in today's money.

omgerekend naar vandaag.

Today, you can buy a girl trafficked

Vandaag kan je een meisje kopen

for a few hundred dollars,

voor een paar honderd dollar,

which means she's actually more disposable.

wat betekent dat ze meer een wegwerpvoorwerp is.

But you know, there is progress being made

Maar er is vooruitgang

in places like Cambodia and Thailand.

in landen als Cambodja en Thailand.

We don't have to expect a world

We moeten geen wereld verwachten

where girls are bought and sold or killed.

waarin meisjes gekocht en verkocht of gedood worden.

The second item on the agenda

Het tweede item op de agenda

is maternal mortality.

is kraamsterfte.

You know, childbirth in this part of the world

In dit deel van de wereld is de geboorte van een kind

is a wonderful event.

een fantastische gebeurtenis.

In Niger, one in seven women

In Niger kan één op zeven vrouwen

can expect to die during childbirth.

verwachten dat ze sterft in het kraambed.

Around the world,

Over de hele wereld

one woman dies every minute and a half from childbirth.

sterft er elke anderhalve minuut een vrouw in het kraambed.

You know, it's not as though

Het is niet dat we

we don't have the technological solution,

geen technologische oplossing hebben,

but these women have three strikes against them:

maar deze vrouwen hebben drie elementen tegen:

they are poor, they are rural

ze zijn arm, ze wonen op 't land

and they are female.

en ze zijn vrouwelijk.

You know, for every woman who does die,

Weet je, voor elke vrouw die sterft

there are 20 who survive

zijn er twintig die overleven

but end up with an injury.

maar met een letsel blijven zitten.

And the most devastating injury

Het meest verwoestende letsel

is obstetric fistula.

is een obstetrische fistel.

It's a tearing during obstructed labor

Het is een scheur tijdens een bevalling met obstructie

that leaves a woman incontinent.

die een vrouw incontinent maakt.

Let me tell you about Mahabuba.

Laat me jullie vertellen over Mahabuba.

She lives in Ethiopia.

Ze woont in Ethiopië.

She was married against her will at age 13.

Ze werd tegen haar wil uitgehuwelijkt op haar dertiende.

She got pregnant, ran to the bush to have the baby,

Ze werd zwanger, liep het bos in om het kind te baren,

but you know, her body was very immature,

maar omdat haar lichaam zo onvolwassen was

and she ended up having obstructed labor.

had ze een bevalling met obstructie.

The baby died, and she ended up with a fistula.

Het kindje stierf en zij kreeg een fistel.

So that meant she was incontinent;

Dat betekende dat ze incontinent was.

she couldn't control her wastes.

Ze kon haar uitwerpselen niet onder controle houden.

In a word, she stank.

In één woord: ze stonk.

The villagers thought she was cursed; they didn't know what to do with her.

De dorpelingen dachten dat ze vervloekt was. Ze wisten niet wat te doen met haar.

So finally, they put her at the edge of the village in a hut.

Daarom stopten ze haar uiteindelijk in een hut op het einde van het dorp;

They ripped off the door

Ze rukten de deur eraf

so that the hyenas would get her at night.

zodat de hyena's haar zouden pakken 's nachts.

That night, there was a stick in the hut.

Die nacht was er een stok in de hut.

She fought off the hyenas with that stick.

Ze verjaagde de hyena's met die stok.

And the next morning,

De volgende ochtend wist ze dat

she knew if she could get to a nearby village where there was a foreign missionary,

als ze een naburig dorp kon bereiken waar een buitenlandse missionaris was,

she would be saved.

ze gered zou zijn.

Because she had some damage to her nerves,

Omdat ze een zenuwletsel had

she crawled all the way -- 30 miles --

legde ze de afstand - 30 mijl - kruipend af,

to that doorstep, half dead.

tot aan de deur, half dood.

The foreign missionary opened the door,

De buitenlandse missionaris opende de deur,

knew exactly what had happened,

wist precies wat er gebeurd was,

took her to a nearby fistula hospital in Addis Ababa,

bracht haar naar een naburig fistelziekenhuis in Addis Abeba

and she was repaired

en ze werd hersteld

with a 350-dollar operation.

met een operatie van 350 dollar.

The doctors and nurses there noticed

De dokters en verpleegsters merkten

that she was not only a survivor,

dat ze niet alleen een overlever was,

she was really clever, and they made her a nurse.

ze was echt slim, en ze maakten haar verpleegster.

So now, Mahabuba,

En nu redt Mahabuba

she is saving the lives

de levens

of hundreds, thousands, of women.

van honderden, duizenden vrouwen.

She has become part of the solution, not the problem.

Ze is deel geworden van de oplossing, niet van het probleem.

She's moved out of a vicious cycle

Ze is vanuit een vicieuze cyclus

and into a virtuous cycle.

in een positieve cyclus terechtgekomen.

I've talked about some of the challenges,

Ik heb het gehad over een aantal uitdagingen,

let me talk about some of the solutions,

ik zal het nu hebben over een aantal oplossingen.

and there are predictable solutions.

Er zijn voorspelbare oplossingen.

I've hinted at them: education

Ik heb er al naar verwezen: onderwijs,

and also economic opportunity.

en ook economische kansen.

So of course, when you educate a girl,

Als je een meisje opleidt

she tends to get married later on in life,

trouwt ze meestal later,

she tends to have kids later on in life, she tends to have fewer kids,

heeft ze meestal later kinderen, heeft ze meestal minder kinderen,

and those kids that she does have,

en de kinderen die ze heeft

she educates them in a more enlightened fashion.

voedt ze op een meer verlichte manier op.

With economic opportunity,

Economische kansen

it can be transformative.

kunnen tot transformatie leiden.

Let me tell you about Saima.

Laat me jullie vertellen over Saima.

She lives in a small village outside Lahore, Pakistan.

Ze woont in een klein dorp buiten Lahore, Pakistan.

And at the time, she was miserable.

Op dat ogenblik was ze er ellendig aan toe.

She was beaten every single day

Ze werd elke dag geslagen

by her husband, who was unemployed.

door haar man, die werkloos was.

He was kind of a gambler type -- and unemployable, therefore --

Hij was een gokverslaafde -- en raakte daardoor niet aan werk --

and took his frustrations out on her.

en hij reageerde zijn frustraties op haar af.

Well, when she had her second daughter,

Toen ze haar tweede dochter kreeg,

her mother in-law told her son,

zei haar schoonmoeder tegen haar zoon:

"I think you'd better get a second wife.

"Ik denk dat je beter een tweede vrouw zou nemen.

Saima's not going to produce you a son."

Saima zal je geen zoon geven."

This is when she had her second daughter.

Dat was toen ze haar tweede dochter kreeg.

At the time, there was

In die tijd was er

a microlending group in the village

een microkredietgroep in het dorp

that gave her a 65-dollar loan.

die haar een lening van 65 dollar gaf.

Saima took that money,

Saima nam dat geld

and she started an embroidery business.

en ze startte een borduurbedrijf.

The merchants liked her embroidery; it sold very well,

De handelaars hielden van haar borduurwerk. Het verkocht heel goed.

and they kept asking for more.

Ze bleven om meer vragen.

And when she couldn't produce enough,

Toen ze niet genoeg kon produceren,

she hired other women in the village.

wierf ze andere vrouwen uit het dorp aan.

Pretty soon she had 30 women in the village

Al snel waren er 30 vrouwen uit het dorp

working for her embroidery business.

die voor haar borduurbedrijf werkten.

And then,

En toen,

when she had to transport all of the embroidery goods

toen ze al dat borduurwerk

from the village to the marketplace,

van het dorp naar de markt moest transporteren,

she needed someone to help her do the transport,

had ze iemand nodig om haar te helpen met het transport,

so she hired her husband.

en dus huurde ze haar man in.

So now they're in it together.

Nu zitten ze dus samen in de zaak.

He does the transportation and distribution,

Hij doet het transport en de distributie,

and she does the production and sourcing.

zij doet de productie en de rekrutering.

And now they have a third daughter,

Ze hebben nu een derde dochter,

and the daughters, all of them, are being tutored in education

en al hun dochters krijgen privéles

because Saima knows what's really important.

omdat Saima weet wat echt belangrijk is.

Which brings me to the final element, which is education.

En dat brengt mij bij het laatste element, onderwijs.

Larry Summers, when he was chief economist at the World Bank,

Toen Larry Summers hoofdeconoom was bij de Wereldbank

once said that, "It may well be

zei hij eens: "Het is goed mogelijk

that the highest return on investment

dat in de ontwikkelingslanden

in the developing world

het beste rendement op een investering

is in girls' education."

in onderwijs voor meisjes ligt."

Let me tell you about Beatrice Biira.

Laat me jullie vertellen over Beatrice Biira.

Beatrice was living in Uganda

Beatrice woonde in Oeganda,

near the Congo border,

nabij de grens met Congo,

and like Dai Manju, she didn't go to school.

en net als Dai Manju ging ze niet naar school.

Actually, she had never been to school,

Ze was zelfs nooit naar school gegaan,

not to a lick, one day.

geen klein beetje, geen dag.

Her parents, again, said,

Ook háár ouders zeiden:

"Why should we spend the money on her?

"Waarom zouden we geld aan haar besteden?

She's going to spend most of her life lugging water back and forth."

Ze zal het grootste deel van haar leven doorbrengen met water af- en aanzeulen."

Well, it just so happens, at that time,

Toevallig was er op dat moment

there was a group in Connecticut

een groep in Connecticut,

called the Niantic Community Church Group in Connecticut.

namelijk de Niantic Community Church Group.

They made a donation to an organization

Ze gaven geld aan een organisatie

based in Arkansas

met thuisbasis in Arkansas,

called Heifer International.

genaamd Heifer International.

Heifer sent two goats to Africa.

Heifer stuurde twee geiten naar Afrika.

One of them ended up with Beatrice's parents,

Eén ervan kwam terecht bij de ouders van Beatrice.

and that goat had twins.

Die geit kreeg een tweeling.

The twins started producing milk.

De tweeling begon melk te produceren.

They sold the milk for cash.

Ze verkochten de melk voor cash.

The cash started accumulating,

De cashvoorraad werd groter,

and pretty soon the parents said,

en al snel zeiden de ouders:

"You know, we've got enough money. Let's send Beatrice to school."

"Weet je, we hebben genoeg geld. Laten we Beatrice naar school sturen."

So at nine years of age,

En dus, toen ze negen jaar was,

Beatrice started in first grade --

startte Beatrice in het eerste leerjaar --

after all, she'd never been to a lick of school --

ze had immers nooit school gelopen --

with a six year-old.

samen met een zesjarige.

No matter, she was just delighted to be in school.

Dat maakte niet uit, ze was in de wolken dat ze op school was.

She rocketed to the top of her class.

Ze steeg pijlsnel naar de top van de klas.

She stayed at the top of her class

Ze bleef aan de top van de klas

through elementary school, middle school,

tijdens de lagere school, de middenschool,

and then in high school,

en in het secundair onderwijs.

she scored brilliantly on the national examinations

Ze haalde een briljante score op de nationale examens,

so that she became the first person in her village,

zodat ze de eerste persoon van haar dorp werd

ever, to come to the United States

die ooit naar de Verenigde Staten kwam

on scholarship.

met een studiebeurs.

Two years ago,

Twee jaar geleden

she graduated from Connecticut College.

studeerde ze af aan Connecticut College.

On the day of her graduation,

Op de dag van haar afstuderen

she said, "I am the luckiest girl alive

zei ze: "Ik ben het gelukkigste meisje ter wereld

because of a goat."

dankzij een geit."

(Laughter)

(Gelach)

And that goat was $120.

En die geit kostte 120 dollar.

So you see how transformative

Zo zie je hoe

little bits of help can be.

kleine beetjes hulp alles kunnen veranderen.

But I want to give you a reality check.

Ik wil jullie graag een reality check geven.

Look: U.S. aid, helping people is not easy,

Kijk, hulp uit de VS, mensen helpen, het is niet eenvoudig.

and there have been books that have criticized U.S. aid.

Er zijn boeken geweest die kritiek hadden op de hulp uit de VS.

There's Bill Easterly's book.

Er is het boek van Bill Easterly.

There's a book called "Dead Aid."

Er is een boek dat "Dode hulp" heet.

You know, the criticism is fair;

De kritiek is terecht,

it isn't easy.

het is niet eenvoudig.

You know, people say how

Mensen zeggen dat

half of all water well projects, a year later, are failed.

de helft van alle waterputprojecten na een jaar om zeep zijn.

When I was in Zimbabwe,

Toen ik in Zimbabwe was

we were touring a place with the village chief --

bezochten we een plek met het dorpshoofd --

he wanted to raise money for a secondary school --

hij wilde geld verzamelen voor een secundaire school --

and there was some construction a few yards away,

en er stond een constructie een paar meter verder.

and I said, "What's that?"

Ik vroeg: "Wat is dat?"

He sort of mumbled.

Hij mompelde wat.

Turns out that it's a failed irrigation project.

Bleek dat het een mislukt irrigatieproject was.

A few yards away was a failed chicken coop.

Een paar meter verder was er een mislukt kippenhok.

One year, all the chickens died, and no one wanted to put the chickens in there.

Tijdens een bepaald jaar stierven alle kippen, en niemand wilde er kippen in zetten.

It's true, but we think that you don't through the baby out with the bathwater;

Het is waar, maar wij denken dat je het kind niet met het badwater weggooit.

you actually improve.

Je verbetert.

You learn from your mistakes, and you continuously improve.

Je leert uit je fouten, en je verbetert continu.

We also think that individuals

Wij denken ook dat individuen

can make a difference, and they should,

verschil kunnen maken, en dat ze dat zouden moeten doen,

because individuals, together,

want wij individuen kunnen samen

we can all help create a movement.

een beweging uit de grond stampen.

And a movement of men and women

En een beweging van mannen en vrouwen

is what's needed to bring about social change,

is wat we nodig hebben om sociale verandering te brengen,

change that will address

verandering die een antwoord biedt op

this great moral challenge.

deze grote morele uitdaging.

So then, I ask,

En dus vraag ik:

what's in it for you?

wat zit erin voor jullie?

You're probably asking that. Why should you care?

Jullie zullen dat waarschijnlijk vragen. Waarom zouden jullie erom moeten geven?

I will just leave you with two things.

Ik sluit af met twee dingen.

One is that research shows

Het eerste is dat onderzoek aantoont dat

that once you have

op het moment dat er gezorgd is

all of your material needs taken care of --

voor al je materiële noden,

which most of us, all of us, here in this room do --

wat het geval is voor de meesten, voor iedereen in deze zaal,

research shows that

onderzoek toont aan dat

there are very few things in life

er maar weinig dingen in het leven zijn

that can actually elevate your level of happiness.

die je geluksniveau kunnen optillen.

One of those things

Eén van die dingen

is contributing to a cause larger than yourself.

is bijdragen tot een zaak die groter is dan jijzelf.

And the second thing,

En dan het tweede ding.

it's an anecdote that I'll leave you with.

Het is een anekdote waar ik mee zal afsluiten.

And that is the story

Het is het verhaal

of an aid worker in Darfur.

van een hulpverlener in Darfur.

Here was a woman

Dit was een vrouw

who had worked in Darfur,

die in Darfur had gewerkt

seeing things that no human being should see.

en dingen had gezien die geen mens zou moeten zien.

Throughout her time there,

Gedurende de hele tijd dat ze er was,

she was strong, she was steadfast.

was ze sterk en standvastig.

She never broke down.

Ze stortte nooit in.

And then she came back to the United States

Toen kwam ze terug naar de Verenigde Staten

and was on break, Christmas break.

en was ze met kerstvakantie;

She was in her grandmother's backyard,

Ze was in de tuin van haar grootmoeder

and she saw something that made her break down in tears.

en ze zag iets dat haar in tranen deed uitbarsten.

What that was

Dat was

was a bird feeder.

een bol vogelvoer.

And she realized that she had the great fortune

Ze beseft dat ze het grote geluk had

to be born in a country

om geboren te zijn in een land

where we take security for granted,

waar veiligheid vanzelfsprekend is,

where we not only can feed, clothe

waar we niet alleen onszelf kunnen voeden, kleden

and house ourselves,

en een huis geven,

but also provide for wild birds

maar waar we ook voor de vogels in het wild zorgen

so they don't go hungry in the winter.

zodat ze geen honger lijden in de winter.

And she realized that with that great fortune

Ze besefte dat met dat grote geluk

comes great responsibility.

een grote verantwoordelijkheid gepaard gaat.

And so, like her,

Net als zij

you, me,

hebben jij en ik

we have all won the lottery of life.

de levensloterij gewonnen.

And so the question becomes:

De vraag wordt dus:

how do we discharge that responsibility?

hoe kwijten we ons van die verantwoordelijkheid?

So, here's the cause.

Hier is dus de zaak.

Join the movement.

Sluit je aan bij de beweging.

Feel happier and help save the world.

Voel je gelukkiger en help de wereld redden.

Thank you very much.

Ik dank jullie zeer.

(Applause)

(Applaus)