Jaap de Roode: How butterflies self-medicate

50,765 views ・ 2015-02-09

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Axel Saffran Nagekeken door: Els De Keyser
00:12
So infectious diseases, right?
0
12190
1530
Infectieziekten zijn nog steeds de hoofdoorzaak
00:13
Infectious diseases are still the main cause
1
13720
2150
00:15
of human suffering and death around the world.
2
15870
2327
van menselijk lijden en dood wereldwijd.
00:18
Every year, millions of people die of diseases such as T.B., malaria, HIV,
3
18197
5170
Elk jaar sterven miljoenen mensen aan ziektes als tbc, malaria en HIV.
00:23
around the world and even in the United States.
4
23367
2346
Zelfs in de VS
00:25
Every year, thousands of Americans die of seasonal flu.
5
25713
3606
sterven er jaarlijks duizenden mensen aan de griep.
00:29
Now of course, humans, we are creative. Right?
6
29319
2155
Wij mensen zijn creatief, toch?
00:31
We have come up with ways to protect ourselves against these diseases.
7
31474
3325
We hebben beschermingsmethoden ontwikkeld tegen deze ziekten.
00:34
We have drugs and vaccines.
8
34799
1305
We hebben medicijnen en vaccins.
00:36
And we're conscious -- we learn from our experiences
9
36104
3385
We leren van onze ervaringen
00:39
and come up with creative solutions.
10
39489
1927
en verzinnen creatieve oplossingen.
00:41
We used to think we're alone in this, but now we know we're not.
11
41416
3065
Ooit dachten we dat wij hierin uniek waren,
maar we weten nu dat wij niet de enige dokters zijn.
00:44
We're not the only medical doctors.
12
44481
1819
00:46
Now we know that there's a lot of animals out there that can do it too.
13
46300
3406
We weten nu dat veel dieren dit ook doen.
00:49
Most famous, perhaps, chimpanzees.
14
49706
1624
Het meest bekend misschien: de chimpansee.
00:51
Not so much different from us,
15
51330
1501
Niet echt anders dan de mens;
00:52
they can use plants to treat their intestinal parasites.
16
52831
2865
ze gebruiken planten om hun darmparasieten te behandelen.
00:55
But the last few decades have shown us that other animals can do it too:
17
55696
3447
Maar de laatste decennia zagen we dat ook andere dieren dit kunnen:
00:59
elephants, porcupines, sheep, goats, you name it.
18
59143
3379
olifanten, egels, schapen, geiten etc.
01:02
And even more interesting than that is that recent discoveries are telling us
19
62522
3639
Nog interessanter zijn recente ontdekkingen
die aantonen dat insecten en andere kleine dieren
01:06
that insects and other little animals with smaller brains can use medication too.
20
66161
5442
met nog kleinere hersenen ook medicatie gebruiken.
01:11
The problem with infectious diseases, as we all know,
21
71603
2529
Het probleem met infectieziekten
is uiteraard dat ziektekiemen blijven evolueren
01:14
is that pathogens continue to evolve,
22
74132
1949
01:16
and a lot of the drugs that we have developed
23
76081
2236
en dat veel van de ontwikkelde medicijnen
01:18
are losing their efficacy.
24
78317
1659
hun werkzaamheid verliezen.
01:19
And therefore, there is this great need to find new ways to discover drugs
25
79976
4233
Daarom moeten we nieuwe manieren vinden om medicijnen te maken
die we kunnen gebruiken tegen onze ziektes.
01:24
that we can use against our diseases.
26
84209
1904
01:26
Now, I think that we should look at these animals,
27
86113
2554
Ik denk dat we naar deze dieren moeten kijken,
01:28
and we can learn from them how to treat our own diseases.
28
88667
3134
om te leren hoe zij hun ziekten behandelen.
01:32
As a biologist, I have been studying monarch butterflies for the last 10 years.
29
92331
4300
Als bioloog heb ik de laatste 10 jaar de monarchvlinder bestudeerd.
01:36
Now, monarchs are extremely famous for their spectacular migrations
30
96631
3368
Monarchvlinders zijn bekend vanwege hun spectaculaire verhuizingen
01:39
from the U.S. and Canada down to Mexico every year,
31
99999
3110
elk jaar van de VS en Canada naar Mexico.
Daar komen er miljoenen samen,
01:43
where millions of them come together,
32
103109
2020
maar dat is niet waarom ik ze ben gaan bestuderen.
01:45
but it's not why I started studying them.
33
105129
2531
01:47
I study monarchs because they get sick.
34
107660
2391
Ik bestudeer de monarchvlinder omdat hij ziek wordt.
01:50
They get sick like you. They get sick like me.
35
110051
2462
Hij wordt ziek net zoals jij en ik.
01:52
And I think what they do can tell us a lot about drugs
36
112513
2687
En wat ze dan doen, kan ons veel vertellen over medicatie
01:55
that we can develop for humans.
37
115200
2212
die we kunnen ontwikkelen voor mensen.
01:57
Now, the parasites that monarchs get infected with
38
117412
2435
De parasieten waarmee monarchvlinders besmet raken
01:59
are called ophryocystis elektroscirrha -- a mouthful.
39
119847
3879
heten ophryocystis elektrocirrha; een mondvol.
02:03
What they do is they produce spores,
40
123726
1766
Ze produceren sporen,
02:05
millions of spores on the outside of the butterfly
41
125492
2392
miljoenen sporen aan de buitenkant van de vlinder,
02:07
that are shown as little specks in between the scales of the butterfly.
42
127884
3377
zichtbaar als kleine stipjes tussen de schubben van de vlinder.
02:11
And this is really detrimental to the monarch.
43
131261
2358
Dit is enorm schadelijk voor de monarchvlinders.
02:13
It shortens their lifespan,
44
133619
1648
Het verkort hun leven,
02:15
it reduces their ability to fly,
45
135267
2105
vermindert hun vliegvermogen
02:17
it can even kill them before they're even adults.
46
137372
2507
en kan ze zelfs doden voordat ze volwassen worden.
02:19
Very detrimental parasite.
47
139879
1881
Een enorm schadelijke parasiet.
02:21
As part of my job, I spend a lot of time in the greenhouse growing plants,
48
141760
4156
Beroepsmatig breng ik een hoop tijd door in de kassen om planten te kweken,
02:25
and the reason for this is that monarchs are extremely picky eaters.
49
145916
3553
want monarchvlinders zijn enorm moeilijke eters.
02:29
They only eat milkweed as larvae.
50
149469
1995
Als larve eten ze alleen de zijdeplant.
02:31
Luckily, there are several species of milkweed that they can use,
51
151464
3085
Gelukkig zijn meerdere soorten zijdeplant geschikt voor hen,
02:34
and all these milkweeds have cardenolides in them.
52
154549
2356
en al deze soorten bevatten cardenoliden.
02:36
These are chemicals that are toxic.
53
156905
1794
Deze chemicaliën zijn giftig voor de meeste dieren,
02:38
They're toxic to most animals, but not to monarchs.
54
158699
2395
maar niet voor de monarchvlinder.
02:41
In fact, monarchs can take up the chemicals,
55
161094
2222
Die kan de chemicaliën opnemen
02:43
put it in their own bodies, and it makes them toxic
56
163316
2408
en zo zijn eigen lichaam giftig maken
02:45
against their predators, such as birds.
57
165724
2279
voor roofdieren, zoals vogels.
02:48
And what they do, then, is advertise this toxicity
58
168003
2374
Dan adverteren ze hun giftigheid
02:50
through their beautiful warning colorations
59
170377
2021
met hun mooie waarschuwingskleuren:
02:52
with this orange, black and white.
60
172398
2078
oranje, zwart en wit.
02:54
So what I did during my job is grow plants in the greenhouse,
61
174476
3872
Tijdens mijn werk kweekte ik in kassen
verschillende soorten zijdeplanten.
02:58
different ones, different milkweeds.
62
178348
1746
03:00
Some were toxic, including the tropical milkweed,
63
180094
2754
Sommige waren giftig, zoals de tropische zijdeplant,
03:02
with very high concentrations of these cardenolides.
64
182848
3289
met erg hoge concentraties van die cardenoliden.
Andere waren niet giftig.
03:06
And some were not toxic.
65
186137
1178
03:07
And then I fed them to monarchs.
66
187315
2320
Dan voerde ik ze aan de monarchvlinders.
03:09
Some of the monarchs were healthy. They had no disease.
67
189635
2623
Sommige van deze vlinders waren gezond.
03:12
But some of the monarchs were sick,
68
192258
1775
Andere vlinders waren ziek,
en ik ontdekte dat sommige zijdeplanten medicinaal zijn.
03:14
and what I found is that some of these milkweeds are medicinal,
69
194033
3023
03:17
meaning they reduce the disease symptoms in the monarch butterflies,
70
197056
3237
Ze verminderden de ziektesymptomen bij de monarchvlinders.
03:20
meaning these monarchs can live longer when they are infected
71
200293
3117
Dit betekent dat geïnfecteerde vlinders
langer leven als ze deze planten eten.
03:23
when feeding on these medicinal plants.
72
203410
1914
03:25
And when I found this, I had this idea,
73
205324
2711
Na deze ontdekking kreeg ik een idee.
03:28
and a lot of people said it was a crazy idea,
74
208035
2308
Veel mensen vonden het een idioot idee.
03:30
but I thought, what if monarchs can use this?
75
210343
2474
Ik dacht: zouden monarchvlinders dit kunnen gebruiken?
03:32
What if they can use these plants as their own form of medicine?
76
212817
3059
Kunnen ze deze planten gebruiken voor zelfmedicatie?
03:35
What if they can act as medical doctors?
77
215876
2602
Kunnen ze dokter spelen?
03:38
So my team and I started doing experiments.
78
218828
2026
Mijn team en ik begonnen te experimenten.
03:40
In the first types of experiments,
79
220854
1801
In de eerste serie experimenten
03:42
we had caterpillars, and gave them a choice:
80
222655
2170
gaven we rupsen een keuze:
03:44
medicinal milkweed versus non-medicinal milkweed.
81
224825
2741
medicinale zijdeplant of gewone.
03:47
And then we measured how much they ate of each species over their lifetime.
82
227566
3620
We maten hoeveel van elke soort ze gedurende hun leven aten.
03:51
And the result, as so often in science, was boring:
83
231186
3014
Zoals zo vaak in de wetenschap, was het resultaat saai.
03:54
Fifty percent of their food was medicinal. Fifty percent was not.
84
234200
4251
50% van het eten was medicinaal en 50% niet.
03:58
These caterpillars didn't do anything for their own welfare.
85
238451
3270
Deze rupsen deden niets voor hun eigen welzijn!
04:02
So then we moved on to adult butterflies,
86
242611
2075
Toen keken we naar volwassen vlinders.
04:04
and we started asking the question
87
244686
1891
Waren het misschien de moeders
04:06
whether it's the mothers that can medicate their offspring.
88
246577
3158
die hun kroost medicatie toedienen?
04:09
Can the mothers lay their eggs on medicinal milkweed
89
249735
2774
Legt de moeder haar eieren op medicinale zijdeplant
04:12
that will make their future offspring less sick?
90
252509
3199
zodat haar nageslacht minder ziek wordt?
04:15
We have done these experiments now over several years,
91
255708
2528
Bij deze experimenten krijgen we al meerdere jaren
04:18
and always get the same results.
92
258236
1788
altijd dezelfde resultaten.
We stoppen een monarchvlinder in een grote kooi,
04:20
What we do is we put a monarch in a big cage,
93
260024
2162
04:22
a medicinal plant on one side, a non-medicinal plant on the other side,
94
262186
3483
met een medicinale plant aan één kant, en een niet-medicinale aan de andere,
04:25
and then we measure the number of eggs that the monarchs lay on each plant.
95
265669
4576
en meten het aantal eieren dat de vlinder op elke plant legt.
04:30
And what we find when we do that is always the same.
96
270245
3109
Dan zien we altijd hetzelfde.
04:33
What we find is that the monarchs strongly prefer the medicinal milkweed.
97
273354
3593
De vlinders prefereren de medicinale zijdeplant.
04:36
In other words, what these females are doing
98
276947
2101
Met andere woorden: deze vrouwtjes
04:39
is they're laying 68 percent of their eggs in the medicinal milkweed.
99
279048
3344
leggen 68% van de eieren op de medicinale plant.
04:42
Intriguingly, what they do is they actually transmit the parasites
100
282392
4220
Gek genoeg besmetten ze gelijk de eieren
met parasieten bij het leggen.
04:46
when they're laying the eggs.
101
286612
1465
04:48
They cannot prevent this.
102
288077
1435
Dit is niet te voorkomen.
04:49
They can also not medicate themselves.
103
289512
1931
Ook kunnen ze niet zichzelf genezen.
04:51
But what these experiments tell us
104
291443
2237
Maar dit experiment vertelt ons
04:53
is that these monarchs, these mothers, can lay their eggs on medicinal milkweed
105
293680
4829
dat deze vlindermoeders hun eieren op medicinale zijdeplanten leggen
04:58
that will make their future offspring less sick.
106
298509
2639
dat ervoor zorgt dat hun nageslacht minder ziek wordt.
Volgens mij is dit een belangrijke ontdekking.
05:03
Now, this is a really important discovery, I think,
107
303058
2523
05:05
not just because it tells us something cool about nature,
108
305581
2834
Niet alleen omdat het iets gaafs vertelt over de natuur,
maar ook omdat het ons wellicht iets vertelt
05:08
but also because it may tell us something more about how we should find drugs.
109
308415
3686
over hoe wij medicijnen kunnen vinden.
05:12
Now, these are animals that are very small
110
312101
2000
Deze beestjes zijn heel klein
05:14
and we tend to think of them as very simple.
111
314101
2099
en wij denken dat ze erg simpel zijn.
05:16
They have tiny little brains,
112
316200
1557
Ze hebben heel kleine hersenen,
05:17
yet they can do this very sophisticated medication.
113
317757
2424
en toch kunnen ze geavanceerde medicatie toepassen.
05:20
Now, we know that even today, most of our drugs
114
320811
2578
We weten dat zelfs tegenwoordig, de meeste van onze medicatie
05:23
derive from natural products, including plants,
115
323389
2759
stamt uit natuurproducten, waaronder planten.
05:26
and in indigenous cultures,
116
326148
1612
In inheemse culturen zoeken traditionele genezers
05:27
traditional healers often look at animals to find new drugs.
117
327760
2835
nieuwe medicijnen vaak bij dieren.
05:30
In this way, elephants have told us how to treat stomach upset,
118
330595
3407
Zo hebben olifanten ons getoond hoe je buikpijnen verhelpt,
05:34
and porcupines have told people how to treat bloody diarrhea.
119
334002
3289
en egels toonden de mens een remedie tegen diarree met bloed.
05:37
What I think is important, though, is to move beyond
120
337291
2655
Maar ik vind het belangrijk
05:39
these large-brained mammals and give these guys more credit,
121
339946
3808
om behalve naar zoogdieren met grote hersenen,
ook te kijken naar deze simpele beestjes,
05:43
these simple animals, these insects that we tend to think of
122
343754
2902
insecten die we vaak niet hoog aanslaan met hun kleine hersenen.
05:46
as very, very simple with tiny little brains.
123
346656
3249
05:49
The discovery that these animals can also use medication
124
349905
3971
De ontdekking dat deze beestjes ook medicatie kunnen gebruiken,
05:53
opens up completely new avenues,
125
353876
2479
opent compleet nieuwe deuren.
05:56
and I think that maybe one day, we will be treating human diseases
126
356355
4714
Ik geloof dat we ooit wellicht menselijke ziektes zullen behandelen
06:01
with drugs that were first discovered by butterflies,
127
361069
3109
met geneesmiddelen die vlinders eerst ontdekten.
06:04
and I think that is an amazing opportunity worth pursuing.
128
364178
3975
Dat is volgens mij een geweldige kans, die het waard is om na te streven.
06:08
Thank you so much.
129
368153
2163
Heel erg bedankt.
(Applaus)
06:10
(Applause)
130
370316
4505
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7