Are we born to run? | Christopher McDougall

Vertaald door: Dineke Tuinhof Nagekeken door: Roel Verbunt

Running: it's basically just right, left, right, left, yeah?

Hardlopen: het komt eigenlijk neer op links, rechts, links, rechts -- toch?

I mean, we've been doing it for two million years,

We hebben het twee miljoen jaar gedaan,

dus het is een tikje arrogant om aan te nemen

so it's kind of arrogant to assume that I've got something to say

dat ik iets over hardlopen kan vertellen

that hasn't been said and performed better a long time ago.

dat nog niet eerder verteld en uitgevoerd is, en beter.

But the cool thing about running, as I've discovered,

Maar het leuke van hardlopen is, daar ben ik achter,

dat er steeds iets vreemds aan de hand is

is that something bizarre happens in this activity all the time.

bij deze activiteit.

Case in point: A couple months ago, if you saw the New York City Marathon,

Namelijk: als je een paar maanden geleden de New York City-marathon gezien heb,

weet ik zeker dat je iets gezien hebt,

I guarantee you, you saw something that no one has ever seen before.

wat niemand eerder heeft gezien.

An Ethiopian woman named Derartu Tulu turns up at the starting line.

Een Ethiopische vrouw genaam Derartu Tulu

staat bij de startstreep.

Ze is 37 jaar oud,

She's 37 years old.

She hasn't won a marathon of any kind in eight years,

heeft 8 jaar lang geen noemenswaardige marathon gewonnen,

en een paar maanden geleden

and a few months previously,

she had almost died in childbirth.

is ze bijna gestorven tijdens haar bevalling.

Derartu Tulu was ready to hang it up and retire from the sport,

Derartu Tulu stond op het punt om te stoppen,

maar ze besloot als laatste kans

but she decided she'd go for broke

and try for one last big payday in the marquee event,

toch mee te rennen

om de topwedstrijd,

the New York City Marathon.

de New York City-marathon te winnen.

Except -- bad news for Derartu Tulu -- some other people had the same idea,

Helaas -- slecht nieuws voor Derartu Tulu -- hadden anderen hetzelfde idee,

waaronder de Olympische kampioen

including the Olympic gold medalist,

en Paula Radcliffe, die een monster is,

and Paula Radcliffe, who is a monster,

veruit de snelste marathonloopster tot nu toe.

the fastest woman marathoner in history by far.

Only 10 minutes off the men's world record,

Slechts 10 minuten langzamer dan het mannenrecord,

is Paula Radcliffe in feite onverslaanbaar.

Paula Radcliffe is essentially unbeatable.

Dat zijn haar tegenspelers.

That's her competition.

Het startschot klinkt, en ze is niet eens een underdog;

The gun goes off, and -- I mean, she's not even an underdog;

Ze zit nog onder de underdogs.

she's, like, under the underdogs.

But the under-underdog hangs tough,

Maar de onder-underdog houdt vol.

En na 32 van de 42 kilometer,

and 22 miles into a 26-mile race,

there is Derartu Tulu, up there with the lead pack.

loopt Derartu Tulu

vooraan met de kopgroep.

Now, this is when something really bizarre happens.

Op dit moment gebeurt er iets heel vreemds.

Paula Radcliffe, the one person who is sure to snatch the big paycheck

Paula Radcliffe, de gedoodverfde persoon die de premie

uit Derartu Tulu's onder-underdog handen zal houden

from Derartu Tulu's under-underdog hands,

pakt plotseling haar been en valt terug.

suddenly grabs her leg and starts to fall back.

So we all know what to do in this situation, right?

Wij weten allemaal wat we in zo'n situatie doen, toch?

Je geeft haar een flinke elleboogstoot

You give her a quick crack in the teeth with your elbow

en rent door naar de finish.

and blaze for the finish line.

Derartu Tulu ruins the script.

Derartu Tulu verpest het.

Instead of taking off,

In plaats van te ontsnappen,

she falls back and she grabs Paula Radcliffe,

laat ze zich terugvallen, pakt Paula Radcliffe,

and says, "Come on. Come with us. You can do it."

en zegt: "Kom, kom op. Je kunt het."

So Paula Radcliffe, unfortunately, does it.

En Paula Radcliffe doet dat helaas.

Ze komt weer bij de kopgroep

She catches up with the lead pack

and is pushing toward the finish line.

en komt in de buurt van de finish.

But then she falls back again.

Maar dan valt ze weer terug.

The second time, Derartu Tulu grabs her and tries to pull her.

En Derartu Tulu pakt haar nogmaals en probeert haar mee te trekken.

Op dat moment zegt Paula Radcliffe:

And Paula Radcliffe, at that point, says, "I'm done. Go."

"Ik ben er klaar mee. Ga door"

So that's a fantastic story, and we all know how it ends.

Dat is een fantastisch verhaal, en we weten hoe het eindigt.

She loses the check,

Ze krijgt geen winnaarspremie,

but she goes home with something bigger and more important.

maar gaat naar huis met iets groters en belangrijkers.

Except Derartu Tulu ruins the script again.

Maar daar verpest Derartu Tulu het weer.

Instead of losing, she blazes past the lead pack and wins.

In plaats van te verliezen haalt ze de kopgroep in en wint,

Wins the New York City Marathon,

wint de New York City-marathon,

goes home with a big fat check.

en gaat naar huis met een grote premie.

It's a heartwarming story,

Het is een hartverwarmend verhaal,

but if you drill a little bit deeper,

maar als je iets verder kijkt,

you've got to sort of wonder about what exactly was going on there.

moet je je wel afvragen wat er hier gebeurde.

When you have two outliers in one organism,

Wanneer je in een organisme twee uitschieters tegenkomt,

is dat geen toeval.

it's not a coincidence.

When you have someone who is more competitive and more compassionate

Als je iemand tegenkomt die competitiever en medelevender is

dan wie dan ook in de race, dan is dat geen toeval.

than anybody else in the race, again, it's not a coincidence.

Toon mij een wezen met flippers en kieuwen,

You show me a creature with webbed feet and gills;

somehow water's involved.

dan zal er water in het spel zijn.

Someone with that kind of heart, there's some kind of connection there.

Als iemand zo'n groot hart heeft, dan moet dat ergens op wijzen.

And the answer to it, I think, can be found

Het antwoord kan, denk ik,

gevonden worden in de Copper Canyons in Mexico,

down in the Copper Canyons of Mexico,

where there's a reclusive tribe, called the Tarahumara Indians.

daar is een stam, een verborgen stam,

de Tarahumara Indianen.

Now, the Tarahumara are remarkable for three things.

De Tarahumara zijn om drie redenen opmerkelijk.

Nummer één,

Number one is:

they have been living essentially unchanged for the past 400 years.

ze hebben de afgelopen 400 jaar

vrijwel zonder veranderingen geleefd.

When the conquistadors arrived in North America you had two choices:

Toen de Spaanse veroveraars in Amerika kwamen had je twee keuzen:

ofwel terugvechten en de strijd aangaan, ofwel vluchten.

you either fight back and engage or you could take off.

De Maya's en Azteken gingen de strijd aan,

The Mayans and Aztecs engaged,

daarom zijn er nog heel weinig Maya's en Azteken.

which is why there are very few Mayans and Aztecs.

The Tarahumara had a different strategy.

De Tarahumara hadden een andere strategie.

They took off and hid

Ze vluchtten en verborgen zich

in this labyrinthine, networking, spider-webbing system of canyons

in een labyrintisch stelsel

een spinnenwebvormig net van kloven,

de zogenaamde Copper Canyons,

called the Copper Canyons.

And there they've remained since the 1600s,

en daar zijn ze sinds de 17e eeuw gebleven --

steeds op dezelfde manier.

essentially the same way they've always been.

The second thing remarkable about the Tarahumara is:

Het tweede opmerkelijke over de Tarahumara

deep into old age -- 70 to 80 years old --

is dat ze tot op hoge leeftijd, 70 tot 80 jaar oud,

these guys aren't running marathons;

niet zozeer marathons,

they're running mega-marathons.

maar mega-marathons lopen.

They're not doing 26 miles,

Ze lopen geen 42 kilometer,

they're doing 100, 150 miles at a time,

maar 150 tot 250 kilometer per keer,

and apparently without injury, without problems.

kennelijk zonder blessures, zonder problemen.

The last thing that's remarkable about the Tarahumara is:

Het laatste opmerkelijke over de Tarahumara,

all the things we're going to be talking about today,

is dat de dingen waar we het vandaag de dag over hebben,

alle dingen waar we al onze technologie

all the things we're trying to use all of our technology

en hersenkracht voor gebruiken om op te lossen --

and brain power to solve --

things like heart disease and cholesterol and cancer;

dingen als hart- en vaatziekten, cholesterol en kanker

en misdaad, oorlog, geweld en depressies --

crime, warfare and violence; clinical depression -- all this stuff --

al die dingen kennen de Tarahumara niet.

the Tarahumara don't know what you're talking about.

Ze zijn vrij

They are free from all of these modern ailments.

van al deze moderne kwalen.

Wat is nu de link?

So what's the connection?

We hebben het weer over uitschieters.

Again, we're talking about outliers;

Er moet een vorm van oorzaak / gevolg zitten.

there's got to be some kind of cause and effect.

Er zijn teams van wetenschappers

Well, there are teams of scientists at Harvard and the University of Utah

op Harvard en op de Universiteit van Utah,

die hun hersenen kraken om uit te vinden

that are bending their brains and trying to figure out

wat de Tarahumara altijd hebben geweten.

what the Tarahumara have known forever.

They're trying to solve those same kinds of mysteries.

Ze proberen dezelfde soort mysteries op te lossen.

And once again, a mystery wrapped inside of a mystery --

En nog verder, een mysterie binnen het mysterie --

perhaps the key to Derartu Tulu and the Tarahumara

misschien is de sleutel tot Derartu Tulu en de Tarahumara

verpakt in nog drie mysteries, namelijk deze:

is wrapped in three other mysteries, which go like this:

Three things -- if you have the answer, come up and take the microphone,

Drie dingen -- als je het antwoord hebt, pak dan de microfoon,

want niemand anders weet het antwoord.

because nobody else knows the answer.

Als je het antwoord weet ben je slimmer dan wie dan ook op aarde.

If you know it, you're smarter than anybody on planet Earth.

Mysterie één is dit:

Mystery number one is this:

Twee miljoen jaar geleden explodeerde de menselijke hersengrootte.

Two million years ago, the human brain exploded in size.

Australopithecus had een klein erwtenbrein.

Australopithecus had a tiny little pea brain.

Ineens duiken er mensen op -- Homo erectus --

Suddenly humans show up, Homo erectus, big old melon head.

met een groot meloenenhoofd.

To have a brain of that size,

Om een brein van die grootte te hebben,

you need to have a source of condensed caloric energy.

heb je een bron van geconcentreerde energie nodig.

In other words, early humans are eating dead animals --

Met andere worden, vroege mensen eten dode dieren --

dat is een feit.

no argument, that's a fact.

Het enige probleem is,

The only problem is,

the first edged weapons only appeared about 200,000 years ago.

de eerste scherpe wapens kwam pas 200.000 jaar geleden.

Dus gedurende bijna twee miljoen jaar,

So somehow, for nearly two million years,

we are killing animals without any weapons.

hebben we dieren gedood zonder wapens.

Now, we're not using our strength,

We gebruiken niet onze kracht,

because we are the biggest sissies in the jungle.

want we zijn de grootste slapjanussen van de jungle.

Every other animal is stronger than we are,

Ieder ander dier is sterker dan wij.

they have fangs, they have claws, they have nimbleness, they have speed.

Ze hebben slagtanden, klauwen, ze hebben rapheid, snelheid.

Wij denken dat Usain Bolt snel is. Usain Bolt wordt ingemaakt door een eekhoorn.

We think Usain Bolt is fast.

Usain Bolt can get his ass kicked by a squirrel.

Wij zijn niet snel.

We're not fast.

That would be an Olympic event:

Dat zou een Olympisch spektakel worden: laat een eekhoorn los.

turn a squirrel loose, whoever catches it gets a gold medal.

Wie de eekhoorn vangt krijgt een gouden medaille.

(Laughter)

Zonder wapens, snelheid, kracht, slagtanden, zonder klauwen.

So no weapons, no speed, no strength, no fangs, no claws.

Hoe doodden we die dieren? Mystery één.

How were we killing these animals? Mystery number one.

Mystery number two:

Mysterie twee:

Women have been in the Olympics for quite some time now,

Vrouwen doen nu al een tijd mee met de Olympische Spelen,

but one thing that's remarkable about all women sprinters:

maar één ding valt op aan alle vrouwelijke sprinters --

ze zijn allemaal heel slecht.

they all suck; they're terrible.

There's not a fast woman on the planet and there never has been.

Er is geen snelle vrouw op deze planeet

en er is er nog geen geweest.

The fastest woman to ever run a mile did it in 4:15.

De snelste vrouw liep de mijl (1609 m) in 4:15.

I could throw a rock and hit a high-school boy

Als ik een steen zou gooien naar een willekeurige schooljongen

who can run faster than 4:15.

zou hij sneller rennen dan 4:15

For some reason, you guys are just really slow.

Om de een of andere reden zijn jullie heel langzaam.

But --

(Gelach)

(Laughter)

But, you get to the marathon we were just talking about --

Maar als we het weer hebben over de marathon --

you've only been allowed to run the marathon for 20 years,

jullie mogen de marathon pas sinds 20 jaar lopen.

Want voor de jaren '80,

because prior to the 1980s, medical science said

zei de medische wetenschap dat als een vrouw 42 km liep --

if a woman tried to run 26 miles -- does anyone know what would happen

weet iemand wat er zou gebeuren als je 42 km probeerde te lopen,

if you tried to run 26 miles?

waarom jullie voor de jaren '80 geen marathon mochten lopen?

Why you were banned from the marathon before the 1980s?

Audience Member: Her uterus would be torn.

(Man uit publiek: Haar baarmoeder zou scheuren.) Haar baarmoeder zou scheuren.

Christopher McDougall: Her uterus would be torn, yes.

Ja. Jullie zouden gescheurde geslachtsorganen hebben.

Torn reproductive organs.

De baarmoeder zou letterlijk uit het lichaam vallen.

The uterus would literally fall out of the body.

(Laughter)

Nou heb ik een hoop marathons meegemaakt,

Now, I've been to a lot of marathons,

maar dat heb ik nooit gezien.

and I've yet to see any ...

(Gelach)

(Laughter)

Dus vrouwen mogen pas sinds 20 jaar marathons lopen.

So it's only been 20 years

that women have been allowed to run the marathon.

In die korte leercurve,

In that very short learning curve, you've gone from broken organs

zijn jullie van gebroken organen

up to the fact that you're only 10 minutes off the male world record.

zover dat jullie 10 minuten af zitten

van het wereldrecord bij de mannen.

Then you go beyond 26 miles, into the distance

Als je verder loopt dan 42 km,

afstanden waarvan de medische wetenschap zei dat het dodelijk zou zijn voor mensen --

that medical science also told us would be fatal to humans --

remember Pheidippides died when he ran 26 miles --

onthoud dat Pheidippides stierf na zijn 42 km --

afstanden van 80 en 160 km,

you get to 50 and 100 miles, and suddenly, it's a different game.

dan wordt het een heel ander spelletje.

You take a runner like Ann Trason or Nikki Kimball or Jenn Shelton,

Neem een atlete als Ann Trason, Nikki Kiball of Jenn Shelton,

put them in a race of 50 or 100 miles against anybody in the world,

zet ze in een 80 of 160 km race tegen wie ook ter wereld

en het hangt erom wie er wint.

and it's a coin toss who's going to win.

Ik geef een voorbeeld.

I'll give you an example.

A couple years ago, Emily Baer signed up for a race

Een paar jaar geleden meldde Emily Baer zich aan voor een race

de Hardrock 100,

called the Hardrock 100,

which tells you all you need to know about the race.

en met die naam is wel alles gezegd.

They give you 48 hours to finish this race.

Je hebt 48 uur de tijd.

Well, Emily Baer -- 500 runners --

Emily Baer wordt -- van de 500 deelnemers --

she finishes in eighth place, in the top 10,

achtste, in de top 10,

even though she stopped at all the aid stations

hoewel ze bij alle rustposten gestopt is

om haar baby borstvoeding te geven --

to breastfeed her baby during the race.

(Laughter)

en dus toch 492 anderen verslagen heeft.

And yet, she beat 492 other people.

Laatste mysterie: Waarom worden vrouwen beter

The last mystery:

Why is it that women get stronger as distances get longer?

naarmate afstanden groter worden?

Dit is het derde mysterie:

The third mystery is this:

At the University of Utah, they started tracking finishing times

Op de universiteit van Utah houden ze finishtijden bij

van mensen die marathons lopen.

for people running the marathon.

What they found is that if you start running the marathon at age 19,

Wat zij uitvonden,

is dat, als je op je 19e begint met marathons lopen,

you'll get progressively faster, year by year,

de steeds sneller wordt, jaar na jaar,

tot je piekt rond de 27 jaar.

until you reach your peak at age 27.

En dat je daarna zult zwichten

And then after that, you succumb to the rigors of time.

voor de strenge tand des tijds.

Je zult langzamer en langzamer worden,

And you'll get slower and slower,

until eventually you're back to running the same speed you were at age 19.

tot je uiteindelijk even snel loopt als toen je 19 was.

Dus ongeveer zeven, acht jaar tot je je piek behaalt,

So about seven, eight years to reach your peak,

en dan langzamerhand naar beneden,

and then gradually you fall off your peak,

tot je bij het beginpunt aanlandt.

until you go back to the starting point.

You'd think it might take eight years to go back to the same speed,

Je zou misschien verwachten dat het acht jaar duurt voor je terug bent,

misschien 10 jaar -- nee, het is 45 jaar.

maybe 10 years -- no, it's 45 years.

64-year-old men and women

60-jaar-oude mannen en vrouwen

are running as fast as they were at age 19.

rennen zo hard als ze op hun 19e deden.

Now, I defy you to come up with any other physical activity --

Ik daag je uit om een andere fysieke activiteit te noemen --

and please don't say golf -- something that's actually hard --

alsjeblieft geen golf -- iets dat echt moeilijk is --

(Laughter)

waarbij oude mensen het even goed doen

where geriatrics are performing as well as they did as teenagers.

als toen ze tieners waren.

So you have these three mysteries.

Dus daar zijn de drie mysteries.

Is there one piece in the puzzle which might wrap all these things up?

Is er een stukje van de puzzel

waarmee we alles kunnen bevatten?

Je moet heel voorzichtig zijn wanneer

You've got to be careful anytime someone looks back in prehistory

iemand terugkijkt in de geschiedenis en je een soort globaal antwoord wil geven,

and tries to give you a global answer because,

want, omdat het prehistorie is,

it being prehistory, you can say whatever the hell you want

kun je zeggen wat je wilt en ermee wegkomen.

and get away with it.

Maar ik zal jullie dit meegeven:

But I'll submit this to you:

Wanneer je een stukje in het midden van deze puzzel plaatst,

If you put one piece in the middle of this jigsaw puzzle,

vormt het allemaal een coherent beeld.

suddenly it all starts to form a coherent picture.

Als je je afvraagt waarom de Tarahumara niet vechten,

If you're wondering why the Tarahumara don't fight

of waarom ze niet sterven aan hartfalen,

and don't die of heart disease,

waarom een arme Ethiopische vrouw Derartu Tulu

why a poor Ethiopian woman named Derartu Tulu

can be the most compassionate and yet the most competitive,

de meest medelevende en tegelijk meest competetieve kan zijn,

and why we somehow were able to find food without weapons,

en waarom wij op de een of andere manier

eten konden vinden zonder wapens,

perhaps it's because humans,

misschien is dat wel omdat mensen,

as much as we like to think of ourselves as masters of the universe,

hoezeer we ook graag denken dat we meesters van het universum zijn,

actually evolved as nothing more than a pack of hunting dogs.

eigenlijk geëvolueerd zijn zoals

een roedel jachthonden.

Maybe we evolved as a hunting pack animal.

Misschien zijn we geëvolueerd tot

een jagend kuddedier.

Because the one advantage we have in the wilderness --

Want het ene voordeel dat we hebben in de wildernis --

nogmaals, niet onze slagtanden, klauwen of snelheid --

again, it's not our fangs, our claws or our speed --

het enige dat we echt heel goed kunnen is zweten.

the only thing we do really well is sweat.

We're really good at being sweaty and smelly.

We zijn goed in zweten en stinken.

Better than any other mammal on Earth, we can sweat really well.

We kunnen beter zweten dan welk zoogdier ook op aarde.

But the advantage of that little bit of social discomfort

Maar het voordeel

van dat kleine sociale ongenoegen

is the fact that, when it comes to running under hot heat for long distances,

is dat als het aankomt op het rennen

in grote hitte over lange afstanden,

we super zijn, de beste op de planeet.

we're superb -- the best on the planet.

You take a horse on a hot day,

Rijd een paard op een warme dag,

and after about five or six miles, that horse has a choice:

en na een kilometer of tien zijn er twee keuzes.

Of hij gaat briesen of hij gaat afkoelen,

it's either going to breathe or it's going to cool off.

But it ain't doing both. We can.

maar hij doet niet beide. Wij kunnen dat wel.

So what if we evolved as hunting pack animals?

Dus als we nu geëvolueerd zijn als jagende kuddedieren?

What if the only natural advantage we had in the world

Als het enige natuurlijke voordeel dat we hadden

was the fact that we could get together as a group,

het feit was dat we er samen als kudde op uit trokken,

over de Afrikaanse Savanne, een antilope uitkozen

go out there on that African savanna, pick out an antelope,

en als groep dat beest opjagen en eruit rennen?

go out as a pack, and run that thing to death?

Dat was waar we goed in waren;

That's all we could do.

We could run really far on a hot day.

we konden heel ver rennen op een hete dag.

Well, if that's true, a couple other things had to be true as well.

Als dat waar is moeten nog wat dingen waar zijn.

The key to being part of a hunting pack is the word "pack."

Het sleutelwoord in een jachtgroep is het woord "groep".

If you go out by yourself and try to chase an antelope,

Als je alleen gaat en een antilope eruit probeert te rennen,

dan geef ik je op een briefje dat er twee kadavers in de Savanne liggen.

I guarantee there will be two cadavers out in the savanna.

Je hebt een groep nodig om samen te blijven.

You need a pack to pull together.

Je moet die 64, 65-jarigen hebben,

You need to have those 64- and 65-year-olds

die dit al heel lang doen,

who have been doing this for a long time

om te weten welke antilope je moet proberen te vangen.

to understand which antelope you're trying to catch.

De kudde gaat uiteen en komt weer bij elkaar.

The herd explodes and it gathers back again.

Those expert trackers have to be part of the pack.

Die expert speurneuzen moeten bij de groep zitten.

Ze kunnen niet 10 km achterlopen.

They can't be 10 miles behind.

You need the women and the adolescents there,

Je moet de vrouwen en de tieners erbij hebben

because the two times in your life you most benefit from animal protein

want de twee keer in je leven dat je het meest hebt aan dierlijke eiwitten

is wanneer je borstvoeding geeft en wanneer je pubert.

is when you're a nursing mother and a developing adolescent.

Het is zinloos als de antilope hier dood ligt

It makes no sense to have the antelope over there, dead,

en de mensen die hem willen opeten zijn 80 km weg.

and the people who want to eat it 50 miles away.

Ze moeten deel zijn van de groep.

They need to be part of the pack.

Je hebt de 27-jarigen nodig die op de top van hun kracht zitten

You need those 27-year-old studs at the peak of their powers

klaar om te doden,

ready to drop the kill,

en je hebt de tieners nodig

and you need those teenagers who are learning the whole thing involved.

die leren hoe alles in zijn werk gaat.

De groep blijft bij elkaar.

The pack stays together.

Another thing that has to be true: this pack cannot be materialistic.

Nog iets dat moet gelden voor de groep: de groep kan niet echt materialistisch zijn.

You can't be hauling all your crap around, trying to chase the antelope.

Je kunt niet allerlei spullen meenemen, terwijl je achter een antilope aanrent.

Je kunt niet sikkeneurig zijn. Er kunnen geen conflicten zijn.

You can't be a pissed-off pack.

You can't be bearing grudges, like, "I'm not chasing that guy's antelope.

Zoals: "Ik ga echt niet achter zijn antilope aan.

Hij is stom. Laat hem lekker achter zijn eigen antilope jagen."

He pissed me off. Let him go chase his own antelope."

De groep moet zijn ego kunnen laten varen,

The pack has got to be able to swallow its ego,

kunnen samenwerken en bij elkaar blijven.

be cooperative, and pull together.

Uiteindelijk krijg je, met andere woorden,

What you end up with, in other words,

is a culture remarkably similar to the Tarahumara,

een cultuur die best doet denken

aan die van de Tarahumara --

a tribe that has remained unchanged since the Stone Age.

een stam die onveranderd gebleven is

sinds het Stenen Tijdperk.

It's a really compelling argument

Het is een interessante gedachte

that maybe the Tarahumara are doing exactly what all of us had done

dat de Tarahumara misschien dat doen

wat wij allemaal twee miljoen jaar hebben gedaan.

for two million years,

that it's us in modern times who have sort of gone off the path.

Dat wij het zijn, in deze tijd, die van het pad af geraakt zijn.

You know, we look at running as this kind of alien, foreign thing,

Wij beschouwen rennen als een vreemd, buitenaards ding,

this punishment you've got to do because you ate pizza the night before.

de straf die je moet ondergaan omdat je gisteren pizza hebt gegeten.

Maar misschien is het andersom.

But maybe it's something different.

Misschien zijn wij degenen die het natuurlijk voordeel dat we hadden

Maybe we're the ones who have taken this natural advantage we had

verspild hebben.

and we spoiled it.

Hoe verspillen we het? Hoe verspillen we überhaubt iets?

How do we spoil it? Well, how do we spoil anything?

We try to cash in on it. Right?

Door er op mee te liften.

We try to can it and package it and make it "better"

We proberen het in een potje te stoppen, beter te maken

en aan mensen te verkopen.

and then sell it to people.

And then what happened was, we started creating

We zijn begonnen die mooie,

these fancy cushioned things which can make running "better,"

gevoerde dingen te maken,

die rennen beter maken, namelijk hardloopschoenen.

called running shoes.

The reason I get personally pissed-off about running shoes

Ik raak zelf geïrriteerd over hardloopschoenen

is because I bought a million of them and I kept getting hurt.

omdat ik er duizenden gekocht heb en steeds blessures kreeg.

And I think if anybody in here runs --

Ik denk dat, als iemand hier aan hardlopen doet --

I just had a conversation with Carol.

ik had net een gesprek met Carol;

We talked for two minutes backstage, and she talked about plantar fasciitis.

we praatten twee minuten backstage, en ze heeft het over plantar fasciitis.

Als je met een loper praat verzeker ik, binnen 30 seconden,

You talk to a runner, I guarantee within 30 seconds,

the conversation turns to injury.

gaat het gesprek over blessures.

So if humans evolved as runners, if that's our one natural advantage,

Als mensen tot renners geëvolueerd zijn, als dat ons grote voordeel is,

then why are we so bad at it?

waarom zijn we er dan zo slecht in? Waarom steeds die blessures?

Why do we keep getting hurt?

A curious thing about running and running injuries

Opmerkelijk is, met betrekking tot renblessures,

dat die nieuw zijn voor onze tijd.

is that the running injury is new to our time.

If you read folklore and mythology,

Als je folklore en mythologie erop naslaat,

any kind of myths, any kind of tall tales,

wat voor mythes of sprookjes dan ook,

running is always associated with freedom and vitality

rennen is altijd verbonden

met vrijheid, vitaliteit, jeugdigheid en eeuwige kracht.

and youthfulness and eternal vigor.

Pas nu in onze tijd

It's only in our lifetime that running has become associated

wordt rennen verbonden met angst en pijn.

with fear and pain.

Geronimo (leider van Apache-Indianen) zei:

Geronimo used to say, "My only friends are my legs. I only trust my legs."

"Mijn enige vrienden zijn mijn benen. Ik vertrouw alleen mijn benen."

That's because an Apache triathlon used to be you'd run 50 miles

Dat is omdat een Apache triathlon

bestond uit 80 km rennen door de woestijn,

across the desert,

meedoen aan een vuistgevecht, een paar paarden stelen

engage in hand-to-hand combat, steal a bunch of horses,

en thuis het geweer trekken.

and slap leather for home.

Geronimo zei nooit: "Hmm, weet je,

Geronimo was never saying, "You know something, my Achilles -- I'm tapering.

mijn achillespees -- het lukt niet, ik neem deze week vrij,"

I've got to take this week off."

of "Ik moet cross-trainen.

Or, "I need to cross-train. I didn't do yoga. I'm not ready."

Ik heb mijn yoga niet gedaa. Ik ben niet klaar."

(Laughter)

Mensen rennen en hebben altijd gerend.

Humans ran and ran all the time.

We are here today. We have our digital technology.

We zijn nu hier. We hebben onze digitale technologie.

Al onze wetenschap stamt uit het feit

All of our science comes from the fact

dat onze voorvaderen in staat waren,

that our ancestors were able to do something extraordinary every day,

om iets bijzonders elke dag te doen,

namelijk erop vertrouwen dat hun blote voeten en benen

which was just rely on their naked feet and legs

lange afstanden konden afleggen.

to run long distances.

Hoe komen we daar weer terug?

So how do we get back to that again?

Well, I would submit to you the first thing is:

Ik zou zeggen dat het eerste is

om alle verpakking, sales en marketing weg te gooien.

get rid of all packaging, all the sales, all the marketing.

Get rid of all the stinking running shoes.

Gooi alle stinkende hardloopschoenen weg.

Stop je te richten op stadsmarathons,

Stop focusing on urban marathons,

waar je slecht bent als je er vier uur over doet.

which, if you do four hours, you suck,

and if you do 3:59:59, you're awesome,

Als je 3:59:59 loopt ben je geweldig

because you qualified for another race.

want daarmee kwalificeer je je voor een nieuwe tocht.

We moeten de speelsheid en vrolijkheid terugvinden

We need to get back to that sense of playfulness and joyfulness

en de, zogezegd, naaktheid,

and, I would say, nakedness,

die de Tarahumara

that has made the Tarahumara

tot de gezondste en meest serene culturen van onze tijd maakt.

one of the healthiest and serene cultures in our time.

Wat is het voordeel? Nou en?

So what's the benefit? So what?

Dus je hebt de Haagen-Dazs van gisteren verbrand?

So you burn off the Häagen-Dazs from the night before.

But maybe there's another benefit there as well.

Maar misschien is er nog een voordeel.

Without getting too extreme about this,

Zonder al te ver door te slaan,

imagine a world where everybody could go out the door

stel je een wereld voor

waar iedereen zijn deur uit kan gaan

en deel kan nemen aan de soort beweging,

and engage in the kind of exercise

die hen meer relaxed, rustiger,

that's going to make them more relaxed, more serene,

gezonder maakt,

more healthy,

burn off stress --

stress verbrandt --

where you don't come back into your office a raging maniac anymore,

waardoor je niet meer in je kantoor komt als een razende maniak,

waardoor je niet thuis ook weer een hoop stress krijgt.

or go home with a lot of stress on top of you again.

Misschien is er een middenweg tussen waar wij nu zijn

Maybe there's something between what we are today

and what the Tarahumara have always been.

en wat de Tarahumara altijd zijn geweest.

I don't say let's go back to the Copper Canyons

Ik zeg niet dat we terug moeten naar Copper Canyons

and live on corn and maize, which is the Tarahumara's preferred diet,

en van mais moeten leven, het favoriete kostje van de Tarahumara's,

maar er is misschien een tussenweg.

but maybe there's somewhere in between.

En als we die vinden,

And if we find that thing,

maybe there is a big fat Nobel Prize out there.

is er misschien ook een grote Nobelprijs.

Because if somebody could find a way to restore that natural ability

Wat als iemand een manier zou vinden

om die natuurlijke mogelijkheden te herstellen,

that we all enjoyed for most of our existence

mogelijkheden die we het grootste deel van de tijd hadden,

up until the 1970s or so,

tot aan ongeveer de jaren '70,

the benefits -- social and physical and political and mental --

zouden de sociale en fysieke voordelen,

en de politieke en mentale voordelen,

could be astounding.

ongelooflijk groot zijn.

What I've been seeing today is there is a growing subculture

Ik heb tegenwoordig opgemerkt dat er een groeiende subcultuur is,

van blotevoetenlopers, mensen die geen schoenen meer hebben.

of barefoot runners, people who've gotten rid of their shoes.

And what they have found uniformly is,

Allemaal vinden zij dat,

you get rid of the shoes, you get rid of the stress,

wanneer je de schoenen weggooit, je ook de stress weggooit,

you get rid of the injuries and the ailments.

net als de blessures en de kwaaltjes.

And what you find is something the Tarahumara have known

Wat je vindt is iets

dat de Tarahumara heel lang weten,

for a very long time:

that this can be a whole lot of fun.

dat dit heel erg leuk kan zijn.

I've experienced it personally myself.

Ik heb het zelf persoonlijk ervaren.

I was injured all my life; then in my early 40s, I got rid of my shoes

Ik had mijn hele leven blessures, tot ik begin 40 jaar mijn schoenen weggooide

and my running ailments have gone away, too.

en al mijn renkwaaltjes zijn ook weg.

Dus hopelijk kunnen we hier allemaal iets aan hebben.

So hopefully it's something we can all benefit from.

Ik waardeer het dat jullie geluisterd hebben. Hartelijk bedankt.

I appreciate your listening to this story.

Thanks very much.

(Applaus)

(Applause)