Are we born to run? | Christopher McDougall

Translator: Pattapon Kasemtanakul Reviewer: Peeraya Maetasatidsuk

Running: it's basically just right, left, right, left, yeah?

การวิ่งเนี่ย มันก็แค่ ขวา ซ้าย ขวา ซ้าย ใช่มั้ยครับ?

I mean, we've been doing it for two million years,

ผมหมายถึงว่าพวกเราได้ทำมันมามากกว่า 2 ล้านปีมาแล้ว

มันก็เลยดูเหมือนอวดดีที่จะบอกว่า

so it's kind of arrogant to assume that I've got something to say

ผมมีอะไรที่จะพูดเกี่ยวกับมัน

that hasn't been said and performed better a long time ago.

ที่ยังไม่ได้ถูกพูดถึงและถูกแสดงออกมาได้ดีมากกว่านี้เมื่อนานมาแล้ว

But the cool thing about running, as I've discovered,

แต่สิ่งที่เจ๋งเกี่ยวกับการวิ่ง อย่างที่ผมได้พบคือ

ว่ามันมักจะมีสิ่งแปลกๆ เกิดขึ้น

is that something bizarre happens in this activity all the time.

ในกิจกรรมนี้อยู่เสมอๆ

Case in point: A couple months ago, if you saw the New York City Marathon,

ยกตัวอย่างเช่น 2-3 เดือนที่ผ่านมา ถ้าหากคุณได้ดูการวิ่งมาราธอนของเมืองนิวยอร์ค

ผมยืนยันได้ว่าคุณจะเห็นอะไรบางอย่าง

I guarantee you, you saw something that no one has ever seen before.

ที่ไม่มีใครเคยได้เห็นมาก่อน

An Ethiopian woman named Derartu Tulu turns up at the starting line.

หญิงชาวเอธิโอเปียที่ชื่อว่า เดอราตู ตูลู (Derartu Tulu)

เข้ามาถึงที่เส้นเริ่มต้น

เธออายุ 37 ปี

She's 37 years old.

She hasn't won a marathon of any kind in eight years,

ในระยะเวลา 8 ปีที่ผ่านมา เธอไม่เคยชนะการวิ่งมาราธอนใดๆ

อีกทั้งไม่กี่เดือนก่อนหน้านั้น

and a few months previously,

she had almost died in childbirth.

เธอเองก็เกือบที่จะเสียชีวิตระหว่างการคลอดบุตร

Derartu Tulu was ready to hang it up and retire from the sport,

เดอราตู ตูลู กำลังพร้อมที่จะเลิกเล่นกีฬาชนิดนี้

แต่แล้วเธอก็ตัดสินใจที่จะเดินหน้าต่อ

but she decided she'd go for broke

and try for one last big payday in the marquee event,

และลองเป็นครั้งสุดท้ายเพื่อเงินก้อนโต

ในงานใหญ่

the New York City Marathon.

ที่การวิ่งมาราธอนประจำเมืองนิวยอร์ก

Except -- bad news for Derartu Tulu -- some other people had the same idea,

เสียแต่ว่า ข่าวร้ายสำหรับ เดอราตู ตูลู ที่คนอื่นๆ ก็มีความคิดแบบเดียวกัน

ซึ่งรวมไปถึงนักกีฬาเหรียญทองโอลิมปิก

including the Olympic gold medalist,

และพอลล่า แรดคลิฟท์ (Paula Radcliffe) ซึ่งเหมือนกับอสูรกาย

and Paula Radcliffe, who is a monster,

ผู้หญิงที่เร็วที่สุดในประวัติศาสตร์ของการวิ่งมาราธอน

the fastest woman marathoner in history by far.

Only 10 minutes off the men's world record,

ซึ่งทำสถิติห่างจากสถิติของผู้ชายเพียง 10 นาที

พอลล่า แรดคลิฟท์ไม่มีทางที่จะถูกโค่นลงได้

Paula Radcliffe is essentially unbeatable.

นั่นแหละคือคู่แข่งของเธอ

That's her competition.

เมื่อเสียงปืนดังขึ้น เธอไม่ใช่แค่เป็นหมารองบ่อน

The gun goes off, and -- I mean, she's not even an underdog;

เธอเป็นยิ่งกว่าหมารองบ่อนซะอีก

she's, like, under the underdogs.

But the under-underdog hangs tough,

แต่คนที่ยิ่งกว่าหมารองบ่อนนี้ไม่ยอมลดละ

และที่ระยะทาง 22 จากการแข่งขันระยะ 26 ไมล์

and 22 miles into a 26-mile race,

there is Derartu Tulu, up there with the lead pack.

ก็มีเดอราตู ตูลู

อยู่ด้านหน้ารวมกับกลุ่มผู้นำ

Now, this is when something really bizarre happens.

ตอนนี้แหละที่มีบางอย่างแปลกประหลาดเกิดขึ้น

Paula Radcliffe, the one person who is sure to snatch the big paycheck

พอลล่า แรดคลิฟท์ คนๆ เดียวที่น่าจะได้รับรางวัลก้อนโตกลับบ้าน

คนที่เป็นรองกว่าหมารองบ่อนอย่างเดอราตู ตูลูไม่สามารถที่จะอาจเอื้อมได้

from Derartu Tulu's under-underdog hands,

ก็จับขาของเธอ และเริ่มที่จะวิ่งช้าลง

suddenly grabs her leg and starts to fall back.

So we all know what to do in this situation, right?

ในสถานการณ์อย่างนี้ พวกเราคงรู้ว่าควรทำอย่างไรใช่มั้ยครับ?

คุณควรที่จะเอาศอกกระแทกหน้าเธอซะ

You give her a quick crack in the teeth with your elbow

และรีบพุ่งเข้าเส้นชัย

and blaze for the finish line.

Derartu Tulu ruins the script.

แต่เดอราตู ตูลูกลับสิ่งที่ไม่มีใครคาดคิด

Instead of taking off,

แทนที่จะรีบมุ่งหน้าเข้าเส้นชัย

she falls back and she grabs Paula Radcliffe,

เธอวิ่งช้าลง และจับพอลล่า แรดคลิฟท์เอาไว้

and says, "Come on. Come with us. You can do it."

และพูดว่า "เอาน่ะ มากับพวกเรา คุณทำได้"

So Paula Radcliffe, unfortunately, does it.

บังเอิญว่าพอลล่า แรดคลิฟท์สามารถทำได้

เธอตามกลุ่มผู้นำได้ทัน

She catches up with the lead pack

and is pushing toward the finish line.

และกำลังมุ่งหน้าเข้าสู่เส้นชัย

But then she falls back again.

แต่แล้วเธอก็เริ่มช้าลงอีกครั้ง

The second time, Derartu Tulu grabs her and tries to pull her.

และเป็นครั้งที่สอง ที่เดอราตู ตูลูจับเธอเอาไว้ และพยายามที่จะดึงเธอให้ไปด้วยกัน

และพอลล่า แรดคลิฟท์ในตอนนั้นพูดว่า

And Paula Radcliffe, at that point, says, "I'm done. Go."

"ฉันพอแล้ว ไปเถอะ"

So that's a fantastic story, and we all know how it ends.

และนั่นแหละคือเรื่องราวอันยอดเยี่ยม ที่เรารู้ว่ามันจะจบยังไง

She loses the check,

เธออดได้เงินรางวัล

but she goes home with something bigger and more important.

แต่ก็กลับบ้านไปพร้อมกับบางอย่างที่ยิ่งใหญ่และสำคัญมากกว่า

Except Derartu Tulu ruins the script again.

ยกเว้นเสียแต่ว่า เดอราตู ตูลูได้ทำสิ่งที่ไม่มีใครคาดคิดอีกครั้ง

Instead of losing, she blazes past the lead pack and wins.

แทนที่จะแพ้ เธอกลับวิ่งแซงกลุ่มผู้นำ และชนะการแข่ง

Wins the New York City Marathon,

มาราธอนประจำเมืองนิวยอร์ก

goes home with a big fat check.

กลับบ้านไปพร้อมกับเงินรางวัลก้อนโต

It's a heartwarming story,

มันเป็นเรื่องราวที่น่าตื้นตันใจ

but if you drill a little bit deeper,

แต่ถ้าคุณขุดลึกเข้าไปอีกซักนิด

you've got to sort of wonder about what exactly was going on there.

คุณก็คงต้องสงสัยว่ามันเกิดอะไรขึ้นกันแน่

When you have two outliers in one organism,

เมื่อไหร่ที่มันมีสิ่งที่ไม่น่าจะเป็นไปได้เกิดขึ้นถึงสองครั้ง ในคราวเดียว

มันไม่ใช่แค่เหตุบังเอิญ

it's not a coincidence.

When you have someone who is more competitive and more compassionate

เมื่อคุณมีใครบางคนที่มีความปรารถนาที่จะชนะและมีความเห็นอกเห็นใจ

มากกว่าใครๆ ในการแข่ง มันไม่ใช่เหตุบังเอิญ

than anybody else in the race, again, it's not a coincidence.

ถ้าคุณให้ผมดูสิ่งมีชีวิตที่มีขาเป็นพังผืดและมีเหงือกเหมือนปลา

You show me a creature with webbed feet and gills;

somehow water's involved.

ด้วยเหตุผลใดก็ตามมันต้องเกี่ยวกับน้ำอย่างแน่นอน

Someone with that kind of heart, there's some kind of connection there.

คนที่มีจิตใจแบบนั้น มันต้องมีความเชื่อมโยงอะไรบางอย่าง

And the answer to it, I think, can be found

และผมว่าคำตอบของมันนั้น

สามารถถูกพบได้ที่ Copper Canyons ของแมกซิโก

down in the Copper Canyons of Mexico,

where there's a reclusive tribe, called the Tarahumara Indians.

ที่ๆ มีชาวเผ่าอันสันโดษ

ที่ถูกเรียกว่า ทาราฮูมารา อินเดียน (Tarahumara Indians)

Now, the Tarahumara are remarkable for three things.

พวกทาราฮูมารานี้ มีความยอดเยี่ยมอยู่ 3 อย่างด้วยกัน

หนึ่งเลยก็คือ

Number one is:

they have been living essentially unchanged for the past 400 years.

พวกเขาใช้ชีวิตอย่างไม่เปลี่ยนแปลง

มาเป็นเวลากว่า 400 ปีแล้ว

When the conquistadors arrived in North America you had two choices:

เมื่อเหล่าผู้ล่าอาณานิคมมาถึงที่อเมริกาเหนือ คุณมีอยู่ 2 ทางเลือก

คุณสามารถที่จะสู้กลับ หรือคุณสามารถที่จะหนี

you either fight back and engage or you could take off.

พวกมายันและแอซเทคเลือกที่จะสู้

The Mayans and Aztecs engaged,

นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมจึงเหลือชาวมายันและแอซเทคน้อยเหลือเกิน

which is why there are very few Mayans and Aztecs.

The Tarahumara had a different strategy.

พวกทาราฮูมาราเลือกที่จะทำต่างออกไป

They took off and hid

พวกเค้าเลือกที่จะหนีและหลบซ่อนตัว

in this labyrinthine, networking, spider-webbing system of canyons

อยู่ในเขาวงกต

ที่เป็นเหมือนเครือข่ายใยแมงมุมของหุบเขาลึก

ที่ถูกเรียกว่า Copper Canyons

called the Copper Canyons.

And there they've remained since the 1600s,

และพวกเขาก็อยู่ที่นั่นมาตั้งแต่ประมาณ ค.ศ. 1600

อยู่เรื่อยๆ อย่างไม่เปลี่ยนแปลงตลอดมา

essentially the same way they've always been.

The second thing remarkable about the Tarahumara is:

อย่างที่ 2 ที่ยอดเยี่ยมเกี่ยวกับชาวทาราฮูมารา

deep into old age -- 70 to 80 years old --

คือในช่วงชรา ประมาณช่วงอายุ 70 ถึง 80 ปี

these guys aren't running marathons;

พวกเขาไม่ได้วิ่งมาราธอน

they're running mega-marathons.

แต่พวกเขาวิ่งมหามาราธอน

They're not doing 26 miles,

พวกเขาไม่ได้วิ่งระยะเพียง 26 ไมล์

they're doing 100, 150 miles at a time,

แต่พวกเขาวิ่งครั้งละ 100 ถึง 150 ไมล์

and apparently without injury, without problems.

โดยไม่มีปัญหา ไม่มีอาการบาดเจ็บใดๆ

The last thing that's remarkable about the Tarahumara is:

อย่างสุดท้ายที่ยอดเยี่ยมเกี่ยวกับพวกเค้า

all the things we're going to be talking about today,

ก็คือเรื่องราวทั้งหมดที่พวกเรากำลังจะพูดถึงในวันนี้

เรื่องราวทั้งหมดที่พวกเราคิดค้นกันมา

all the things we're trying to use all of our technology

ที่ใช้ทั้งเทคโนโลยีและปัญญาในการวิเคราะห์

and brain power to solve --

things like heart disease and cholesterol and cancer;

เรื่องอย่างโรคหัวใจ, คอเลสเตอรอล และมะเร็ง

เรื่องของอาชญากรรม, การสู้รบ, ความรุนแรง และความเครียด

crime, warfare and violence; clinical depression -- all this stuff --

เรื่องพวกนี้ ชาวทาราฮูมารา ไม่รู้ว่าพวกเรากำลังพูดถึงอะไร

the Tarahumara don't know what you're talking about.

พวกเขาเป็นอิสระ

They are free from all of these modern ailments.

จากโรคสมัยใหม่พวกนี้

เพราะฉะนั้นแล้วมันเชื่อมต่อกันตรงไหนล่ะ?

So what's the connection?

อีกครั้งที่เรากำลังพูดถึงสิ่งที่ไม่น่าจะเป็นไปได้

Again, we're talking about outliers;

มันจะต้องมีเหตุมีผลอะไรซักอย่างที่นี่

there's got to be some kind of cause and effect.

ทีมนักวิทยาศาตร์

Well, there are teams of scientists at Harvard and the University of Utah

จากทั้งฮาร์วาร์ด และมหาวิทยาลัยยูทาร์

กำลังพยายามขบคิดเพื่อหาคำตอบ

that are bending their brains and trying to figure out

ถึงสิ่งที่ชาวทาราฮูมารารู้มาโดยตลอด

what the Tarahumara have known forever.

They're trying to solve those same kinds of mysteries.

พวกเขากำลังพยายามหาคำตอบของเรื่องลี้ลับเดียวกัน

And once again, a mystery wrapped inside of a mystery --

และเป็นอีกครั้งที่มันเป็นเรื่องลี้ลับ ภายในเรื่องลึกลับ

perhaps the key to Derartu Tulu and the Tarahumara

บางทีกุญแจสำคัญของเดอราตู ตูลูกับชาวทาราฮูมารานั้น

ถูกเกี่ยวข้องอยู่กับเรื่องลึกลับ 3 เรื่อง

is wrapped in three other mysteries, which go like this:

Three things -- if you have the answer, come up and take the microphone,

3 เรื่อง ซึ่งถ้าคุณรู้คำตอบ ก็ขอให้ขึ้นมาและพูดออกไมค์

เพราะไม่มีใครอื่น ที่จะรู้คำตอบ

because nobody else knows the answer.

และถ้าคุณรู้มัน คุณก็จะเป็นคนที่ฉลาดที่สุดกว่าใครในโลกนี้

If you know it, you're smarter than anybody on planet Earth.

เรื่องลึกลับเรื่องที่ 1 คือเรื่องนี้

Mystery number one is this:

เมื่อ 2 ล้านปีก่อน สมองมนุษย์ก็ใหญ่ขึ้นอย่างผิดหูผิดตา

Two million years ago, the human brain exploded in size.

ออสทราโลพิเทคัส (Australopithecus) มีสมองขนาดจิ๋ว เท่าเมล็ดถั่ว

Australopithecus had a tiny little pea brain.

อยู่ดีๆ มนุษย์โฮโมอิเรคตัส (Homo erectus) ก็โผล่มา

Suddenly humans show up, Homo erectus, big old melon head.

พร้อมกับหัวขนาดใหญ่

To have a brain of that size,

การที่จะมีสมองขนาดนั้นได้

you need to have a source of condensed caloric energy.

คุณจำเป็นจะต้องมีแหล่งพลังงานแคลอรี่ที่เข้มข้น

In other words, early humans are eating dead animals --

พูดอีกอย่างนึงก็คือ มนุษย์ในยุคเริ่มแรกนั้นกินสัตว์ที่ตายแล้ว

ไม่ต้องถกเถียงกัน เพราะนั่นมันเป็นความจริง

no argument, that's a fact.

ปัญหาอย่างเดียวก็คือ

The only problem is,

the first edged weapons only appeared about 200,000 years ago.

อาวุธปลายแหลมเพิ่งจะถูกค้นพบเมื่อประมาณ 200,000 ปีที่แล้ว

เพราะฉะนั้นด้วยเวลาเกือบประมาณ 2 ล้านปี

So somehow, for nearly two million years,

we are killing animals without any weapons.

เราล่าสัตว์ได้โดยไม่ต้องใช้อาวุธใดๆ

Now, we're not using our strength,

เอาล่ะ เราคงไม่ได้ใช้กำลังของเราอย่างแน่นอน

because we are the biggest sissies in the jungle.

เพราะว่าเรามันจอมห่วยที่สุดในป่า

Every other animal is stronger than we are,

สัตว์ชนิดอื่นๆ ต่างก็แข็งแรงกว่าเราทั้งนั้น

they have fangs, they have claws, they have nimbleness, they have speed.

พวกมันมีทั้งเขี้ยว ทั้งเล็บ มีความว่องไว รวดเร็ว

เราต่างก็คิดว่า ยูเซียน โบลต์ (นักวิ่งสถิติโลก) น่ะเร็วแล้ว แต่ยูเซียน โบลต์ก็ยังถูกกระรอกแซงได้อย่างง่ายๆ

We think Usain Bolt is fast.

Usain Bolt can get his ass kicked by a squirrel.

เราน่ะไม่ได้เร็วหรอก

We're not fast.

That would be an Olympic event:

ลองปล่อยกระรอกให้เป็นอิสระซักตัว ในงานกีฬาโอลิมปิก

turn a squirrel loose, whoever catches it gets a gold medal.

ใครก็ตามที่จับได้ จะได้เหรียญทองไปครอง

(Laughter)

เพราะฉะนั้น ไม่มีอาวุธ ไม่มีความเร็ว ไม่มีกำลัง ไม่มีเขี้ยว และเล็บ

So no weapons, no speed, no strength, no fangs, no claws.

แล้วเราฆ่าสัตว์พวกนี้ได้อย่างไรกันล่ะ? นี่แหละคือเรื่องลึกลับเรื่องที่ 1

How were we killing these animals? Mystery number one.

Mystery number two:

เรื่องที่ 2

Women have been in the Olympics for quite some time now,

ผู้หญิงได้เข้าร่วมแข่งขันในงานกีฬาโอลิมปิกมาได้ซักพักแล้ว

but one thing that's remarkable about all women sprinters:

แต่อย่างหนึ่งที่น่าทึ่งเกี่ยวกับนักกีฬาวิ่งระยะสั้นที่เป็นผู้หญิงก็คือ

พวกเขาต่างห่วย

they all suck; they're terrible.

There's not a fast woman on the planet and there never has been.

ไม่เคยมีผู้หญิงที่วิ่งได้เร็ว

ไม่ว่าจะในตอนนี้หรือตอนไหน

The fastest woman to ever run a mile did it in 4:15.

สถิติที่เร็วที่สุดของผู้หญิงในการวิ่ง 1 ไมล์ ทำได้ใน 4.15 นาที

I could throw a rock and hit a high-school boy

ผมสามารถโยนก้อนหินใส่เด็กผู้ชายมัธยมซักคน

who can run faster than 4:15.

ที่สามารถจะวิ่งได้เร็วกว่าสถิติ 4.15 ได้

For some reason, you guys are just really slow.

ด้วยเหตุผลบางประการพวกคุณก็แค่ช้ามากๆ

But --

(เสียงหัวเราะ)

(Laughter)

But, you get to the marathon we were just talking about --

แต่คุณก็เข้าร่วมในมาราธอนที่เราได้พูดถึงไป

you've only been allowed to run the marathon for 20 years,

ความจริงพวกคุณเพิ่งจะได้รับอนุญาตให้เข้าร่วมแข่งขันมาราธอนได้ แค่เมื่อ 20 ปีมาแล้วเท่านั้น

เพราะว่าก่อนหน้าปี ค.ศ. 1980

because prior to the 1980s, medical science said

วิทยาศาสตร์การแพทย์กล่าวว่าหากผู้หญิงคนใดก็ตามพยายามที่จะวิ่งระยะทาง 26 ไมล์

if a woman tried to run 26 miles -- does anyone know what would happen

คุณรู้มั้ยว่าจะเกิดอะไรขึ้น ถ้าคุณวิ่งระยะทาง 26 ไมล์?

if you tried to run 26 miles?

ว่าทำไมคุณถึงถูกห้ามไม่ให้แข่งมาราธอนก่อนปี ค.ศ. 1980?

Why you were banned from the marathon before the 1980s?

Audience Member: Her uterus would be torn.

(เสียงจากผู้ชม: "มดลูกของเธอจะฉีกขาด") มดลูกของเธอจะฉีกขาด

Christopher McDougall: Her uterus would be torn, yes.

ใช่ครับ คุณจะทำอวัยวะสืบพันธุ์ฉีกขาด

Torn reproductive organs.

มดลูกจะร่วงลงมา เหมือนมันจะหลุดออกจากร่าง

The uterus would literally fall out of the body.

(Laughter)

เอาล่ะ ผมก็แข่งมาราธอนมาแล้วหลายครั้ง

Now, I've been to a lot of marathons,

และผมเองก็ยังไม่เคยเห็นกับตาซักหน

and I've yet to see any ...

(เสียงหัวเราะ)

(Laughter)

เพราะฉะนั้นผู้หญิงก็เลยเพิ่งได้เข้าร่วมแข่งมาราธอนมาแค่ 20 ปี

So it's only been 20 years

that women have been allowed to run the marathon.

ในเวลาสั้นๆ นั้น

In that very short learning curve, you've gone from broken organs

พวกคุณได้ก้าวข้ามจากอวัยวะฉีกขาด

up to the fact that you're only 10 minutes off the male world record.

มาอยู่ในความจริงที่ว่าคุณห่างออกไปแค่ 10 นาที

จากสถิติของผู้ชาย

Then you go beyond 26 miles, into the distance

จากนั้นคุณก็ก้าวข้ามจาก 26 ไมล์

ไปสู่ระยะที่วิทยาศาสตร์ทางการแพทย์บอกเราว่าอาจทำให้ถึงแก่ชีวิต

that medical science also told us would be fatal to humans --

remember Pheidippides died when he ran 26 miles --

จำได้ไหมว่า ฟิดิปปิดีส (Pheidippides) ตายเมื่อเขาวิ่งระยะ 26 ไมล์

และถ้าคุณไปถึง 50 และ 100 ไมล์

you get to 50 and 100 miles, and suddenly, it's a different game.

มันก็จะเป็นคนละเรื่องกันเลย

You take a runner like Ann Trason or Nikki Kimball or Jenn Shelton,

คุณสามารถเอานักวิ่งอย่าง แอน เทรสัน (Ann Trason) หรือ นิกกิ คิมบอล (Nikki Kimball) หรือ เจน เชลตัน (Jenn Shelton)

put them in a race of 50 or 100 miles against anybody in the world,

จากนั้นให้พวกเขาวิ่งแข่งระยะ 50 หรือ 100 ไมล์ กับใครก็ได้บนโลกนี้

มันก็จะเป็นเรื่องของโชคเท่านั้น

and it's a coin toss who's going to win.

ผมจะยกตัวอย่างให้ฟัง

I'll give you an example.

A couple years ago, Emily Baer signed up for a race

ปี สองปีที่แล้ว เอมิลี่ เบเออร์ (Emily Baer) ลงสมัครการแข่งขันงานหนึ่ง

ชื่อว่า ฮาร์ดร๊อค 100 (Hardrock 100)

called the Hardrock 100,

which tells you all you need to know about the race.

ซึ่งน่าจะบอกคุณทุกอย่างที่คุณควรรู้เกี่ยวกับการแข่งนี้

They give you 48 hours to finish this race.

พวกเขาจะให้เวลาคุณ 48 ชั่วโมงเพื่อเข้าเส้นชัย

Well, Emily Baer -- 500 runners --

เอมิลี่ เบเออร์ จากนักวิ่งอีก 500 คน

she finishes in eighth place, in the top 10,

เธอเข้าเส้นชัยเป็นคนที่ 8 เข้าเส้นชัยเป็น 10 คนแรก

even though she stopped at all the aid stations

ถึงแม้ว่าเธอจะหยุดที่ทุกๆ สถานีช่วยเหลือ

เพื่อให้นมลูกด้วยตัวเองตลอดระยะเวลาการแข่ง

to breastfeed her baby during the race.

(Laughter)

แต่ถึงกระนั้น ก็ยังเอาชนะผู้ร่วมแข่งขันได้ 492 คน

And yet, she beat 492 other people.

เรื่องลึกลับสุดท้าย แล้วทำไมผู้หญิงถึงได้แข็งแกร่งขึ้น

The last mystery:

Why is it that women get stronger as distances get longer?

เมื่อระยะทางนั้นยิ่งไกลขึ้น

เรื่องลึกลับเรื่องที่ 3 คือเรื่องนี้

The third mystery is this:

At the University of Utah, they started tracking finishing times

ที่มหาวิทยาลัยยูทาร์ พวกเขาเริ่มจับเวลาในการเข้าเส้นชัย

สำหรับคนที่เข้าแข่งขันมาราธอน

for people running the marathon.

What they found is that if you start running the marathon at age 19,

และสิ่งที่พวกเขาค้นพบ

ก็คือว่าถ้าคุณเริ่มวิ่งมาราธอนตั้งแต่อายุ 19

you'll get progressively faster, year by year,

เมื่อผ่านไปแต่ละปี คุณจะทำเวลาได้ดีขึ้นเรื่อยๆ

จนมาถึงจุดสูงสุดที่อายุ 27

until you reach your peak at age 27.

และหลังจากนั้น มันก็จะถึงขาลง

And then after that, you succumb to the rigors of time.

เมื่อเวลาผ่านไป

คุณจะช้าลงเรื่อยๆ

And you'll get slower and slower,

until eventually you're back to running the same speed you were at age 19.

จนผลสุดท้ายคุณจะกลับมาวิ่งด้วยความเร็วเท่าเดิมตอนคุณอายุ 19

เพราะฉะนั้นมันใช้เวลาประมาณ 7-8 ปี เพื่อขึ้นถึงจุดสูงสุด

So about seven, eight years to reach your peak,

และจากนั้นมันก็จะเป็นขาลง

and then gradually you fall off your peak,

กลับไปจนถึงจุดเริ่มต้นอีกครั้ง

until you go back to the starting point.

You'd think it might take eight years to go back to the same speed,

คุณอาจจะคิดว่ามันใช้เวลา 8 ปีเพื่อกลับไปวิ่งเร็วเท่าเดิมอีกครั้ง

หรืออาจจะ 10 ปี แต่เปล่าที่ถูกต้องคือ 45 ปี

maybe 10 years -- no, it's 45 years.

64-year-old men and women

ผู้ชายและผู้หญิงที่อายุ 60 ปี

are running as fast as they were at age 19.

จะวิ่งได้เร็วเท่ากับที่พวกเค้าเคยวิ่งได้เมื่อตอน 19

Now, I defy you to come up with any other physical activity --

เอาล่ะ ผมจะท้าให้คุณคิดกิจกรรมทางกายขึ้นมาซักอย่างหนึ่ง

and please don't say golf -- something that's actually hard --

และก็ได้โปรดอย่าพูดว่ากอล์ฟ ให้คิดถึงอะไรที่มันยากจริงๆ

(Laughter)

ที่ผู้ชราจะทำได้

where geriatrics are performing as well as they did as teenagers.

ดีเท่ากับตอนที่พวกเค้ายังวัยรุ่น

So you have these three mysteries.

เอาล่ะ คุณมีเรื่องลึกลับ 3 เรื่อง

Is there one piece in the puzzle which might wrap all these things up?

มันจะมีชิ้นส่วนปริศนาซักชิ้น

ที่จะประกอบเรื่องราวทั้งหมดเข้าด้วยกันมั้ยนะ?

แต่คุณคงต้องระวังเอาไว้ซักหน่อย

You've got to be careful anytime someone looks back in prehistory

เมื่อไหร่ก็ตามที่มีคนมองย้อนกลับไปในอดีต และพยายามหาคำตอบของเรื่องราวทั้งหมด

and tries to give you a global answer because,

เพราะมันเป็นเรื่องราวในอดีต

it being prehistory, you can say whatever the hell you want

คุณจะพูดอะไรก็ได้ และรอดตัวไปทุกครั้ง

and get away with it.

แต่ผมจะบอกเรื่องนี้กับคุณ

But I'll submit this to you:

ว่าถ้าคุณใส่ชิ้นส่วนซักชิ้นลงไปกลางภาพต่อปริศนา

If you put one piece in the middle of this jigsaw puzzle,

อยู่ดีๆ ทุกๆ อย่างมันก็จะเริ่มเป็นรูปเป็นร่างขึ้นมา

suddenly it all starts to form a coherent picture.

และถ้าคุณสงสัย ว่าทำไมชาวทาราฮูมาราไม่สู้

If you're wondering why the Tarahumara don't fight

และไม่ตายด้วยโรคหัวใจ

and don't die of heart disease,

ว่าทำไมผู้หญิงยากจนชาวเอธิโอเปียที่ชื่อว่า เดอราตู ตูลู

why a poor Ethiopian woman named Derartu Tulu

can be the most compassionate and yet the most competitive,

สามารถเป็นคนที่เอื้อเฟื้อที่สุด แต่ก็ยังเป็นคนที่รักการแข่งขันมากที่สุดคนหนึ่งด้วย

and why we somehow were able to find food without weapons,

และว่าทำไมพวกเราถึงสามารถ

หาอาหารได้โดยไม่มีอาวุธใดๆ

perhaps it's because humans,

บางที มันอาจจะเป็นเพราะว่ามนุษย์อย่างเรา

as much as we like to think of ourselves as masters of the universe,

ถึงแม้ว่าจะชอบคิดว่าตัวเองคือศูนย์กลางของจักรวาลมากซักเพียงใด

actually evolved as nothing more than a pack of hunting dogs.

แต่ก็วิวัฒนาการมาไม่ได้เป็นอะไรมากไปกว่า

ฝูงหมาป่าล่าเนื้อดีๆ นี่เอง

Maybe we evolved as a hunting pack animal.

บางทีเราอาจจะวิวัฒนาการ

มาเป็นสัตว์ที่ล่าเหยื่อเป็นฝูง

Because the one advantage we have in the wilderness --

เพราะว่าจุดแข็งอย่างเดียวที่เรามีในธรรมชาติ

ซึ่งอีกครั้ง มันไม่ใช่ทั้งเขี้ยว เล็บ หรือความเร็วของเรา

again, it's not our fangs, our claws or our speed --

สิ่งเดียวที่เรามี และทำได้ดีที่สุด คือการออกเหงื่อ

the only thing we do really well is sweat.

We're really good at being sweaty and smelly.

พวกเรานั้นเก่งกันจริงๆ เรื่องการออกเหงื่อเหม็นๆ เนี่ย

Better than any other mammal on Earth, we can sweat really well.

เก่งกว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมใดๆ บนโลก

But the advantage of that little bit of social discomfort

แต่ข้อดี

ของการมีข้อน่ารังเกียจเล็กๆทางสังคมนี้

is the fact that, when it comes to running under hot heat for long distances,

ก็คือความจริงที่ว่า เมื่อเป็นเรื่องของการวิ่ง

ภายใต้อากาศร้อนสูง เป็นระยะทางไกลๆ

พวกเรานั้นสุดยอด เรียกได้ว่าเก่งที่สุดในพื้นพิภพ

we're superb -- the best on the planet.

You take a horse on a hot day,

ถ้าคุณเอาม้าไปวิ่งในวันที่อากาศร้อนอบอ้าว

and after about five or six miles, that horse has a choice:

และหลังจากระยะ 5 หรือ 6 ไมล์ เจ้าม้าตัวนั้นก็มีทางเลือก

ว่ามันจะหายใจ หรือมันจะทำให้ร่างกายเย็นลง

it's either going to breathe or it's going to cool off.

But it ain't doing both. We can.

แต่มันจะทำไม่ได้ทั้ง 2 อย่างพร้อมๆ กันแน่ๆ แต่พวกเราทำได้

So what if we evolved as hunting pack animals?

ถ้าเกิดว่าพวกเราวิวัฒนาการมาเป็นฝูงล่าสัตว์ล่ะ?

What if the only natural advantage we had in the world

ถ้าเกิดว่าจุดแข็งข้อเดียวที่ธรรมชาติได้ให้เรามาในโลกนี้

was the fact that we could get together as a group,

ก็คือความจริงที่ว่าเราสามารถที่จะอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม

ภายในทุ่งแอฟริกัน สะวันนา เลือกละมั่งที่จะล่าซักตัว

go out there on that African savanna, pick out an antelope,

จากนั้นก็วิ่งล่ามันไปเป็นฝูง จนมันเหนื่อยตายล่ะ?

go out as a pack, and run that thing to death?

เพราะนั่นแหละคือทั้งหมดที่พวกเราทำได้

That's all we could do.

We could run really far on a hot day.

พวกเราสามารถวิ่งได้เป็นระยะทางไกลๆ ในวันที่ร้อนอบอ้าว

Well, if that's true, a couple other things had to be true as well.

และถ้าเกิดว่านั่นมันเป็นเรื่องจริง เรื่องอื่นๆ ก็น่าจะเป็นความจริงด้วยเช่นกัน

The key to being part of a hunting pack is the word "pack."

กุญแจสำคัญของฝูงสัตว์นักล่า ก็คือคำว่า "ฝูง"

If you go out by yourself and try to chase an antelope,

ถ้าเกิดคุณออกไปล่าละมั่งตามลำพัง

ผมยืนยันได้เลยว่ามันจะต้องมีซากศพ 2 ซากอยู่ในทุ่งสะวันนาแน่นอน

I guarantee there will be two cadavers out in the savanna.

คุณจะต้องอาศัยฝูงในการล่าด้วยกัน

You need a pack to pull together.

คุณจำเป็นตั้งมีคนอายุ 64-65 ปี

You need to have those 64- and 65-year-olds

คนที่ทำอย่างนี้มาเป็นเวลานานแล้ว

who have been doing this for a long time

ที่จะเข้าใจได้ว่าละมั่งตัวไหนที่คุณกำลังล่าอยู่จริงๆ

to understand which antelope you're trying to catch.

และเมื่อฝูงสัตว์ที่ถูกล่ากระจายกันออกไป และกลับมารวมกันอีกครั้ง

The herd explodes and it gathers back again.

Those expert trackers have to be part of the pack.

พวกผู้เชี่ยวชาญในการติดตามพวกนี้จะต้องเป็นส่วนหนึ่งของฝูง

พวกเขาไม่สามารถถูกทิ้งอยู่ 10 ไมล์ข้างหลังได้

They can't be 10 miles behind.

You need the women and the adolescents there,

คุณจะต้องมีผู้หญิง และวัยรุ่นอยู่ที่นั่น

because the two times in your life you most benefit from animal protein

เพราะว่าช่วงเวลาสำคัญที่สุด 2 ครั้งที่คุณจะได้รับประโยชน์จากโปรตีนจากสัตว์ได้เต็มที่ก็คือ

ตอนที่คุณกำลังอุ้มครรภ์ กับตอนที่คุณกำลังเติบโต

is when you're a nursing mother and a developing adolescent.

มันดูไร้สาระถ้าเกิดว่าละมั่งมาตาย

It makes no sense to have the antelope over there, dead,

ห่างจากคนที่ต้องการจะกิน 50 ไมล์

and the people who want to eat it 50 miles away.

พวกเขาทั้งหมดจำเป็นต้องเป็นส่วนหนึ่งของฝูง

They need to be part of the pack.

คุณจำเป็นต้องมีพวกอายุ 27 ที่ยังหนุ่มยังแน่น

You need those 27-year-old studs at the peak of their powers

เตรียมพร้อมที่จะลงมือฆ่า

ready to drop the kill,

และคุณก็จำเป็นที่จะต้องมีพวกวัยรุ่นอยู่ที่นั่น

and you need those teenagers who are learning the whole thing involved.

เพื่อเรียนรู้สิ่งที่เกิดขึ้นทั้งหมด

เป็นฝูงอยู่ร่วมกัน

The pack stays together.

Another thing that has to be true: this pack cannot be materialistic.

อีกอย่างหนึ่งที่น่าจะจริงเกี่ยวกับการอยู่แบบฝูงก็คือ พวกเค้าจะต้องไม่ยึดติดกับข้าวของ

You can't be hauling all your crap around, trying to chase the antelope.

เพราะคุณไม่สามารถที่จะหิ้วสัมภาระไปมา ระหว่างที่ล่าละมั่งไปด้วยได้

คุณต้องไม่เป็นกลุ่มเจ้าอารมณ์ คุณต้องไม่เจ้าคิดเจ้าแค้น

You can't be a pissed-off pack.

You can't be bearing grudges, like, "I'm not chasing that guy's antelope.

อย่างเช่น "ชั้นจะไม่ล่าละมั่งของเจ้านั่น

มันทำให้ชั้นโกรธ ให้มันล่าละมั่งของตัวเองไปเถอะ"

He pissed me off. Let him go chase his own antelope."

ฝูงจะต้องไม่เห็นแก่ตัว

The pack has got to be able to swallow its ego,

ต้องร่วมมือและช่วยเหลือกัน

be cooperative, and pull together.

สิ่งที่คุณจะได้ พูดอีกอย่างก็คือ

What you end up with, in other words,

is a culture remarkably similar to the Tarahumara,

จะได้วัฒนธรรมที่คล้ายคลึง

กับของชาวทารูมาฮารา

a tribe that has remained unchanged since the Stone Age.

ชาวเผ่าที่คงอยู่อย่างไม่เปลี่ยนแปลง

มาตั้งแต่ยุคหิน

It's a really compelling argument

มันเป็นเรื่องราวที่น่าทึ่ง

that maybe the Tarahumara are doing exactly what all of us had done

ที่ว่าบางทีชาวทารูมาฮารากำลัง

ทำสิ่งเดียวกันกับที่พวกเราได้ทำมาเมื่อ 2 ล้านปีก่อน

for two million years,

that it's us in modern times who have sort of gone off the path.

ว่ามันเป็นพวกเราในสมัยใหม่นี้เองที่ออกนอกลู่นอกทาง

You know, we look at running as this kind of alien, foreign thing,

ก็อย่างที่พวกเรามองว่าการวิ่งนั้นเป็นสิ่งที่แปลก ที่พิสดารบางอย่าง

this punishment you've got to do because you ate pizza the night before.

เป็นการลงโทษสำหรับพิซซ่าที่กินไปในคืนวันก่อน

แต่บางทีมันอาจเป็นอะไรที่ต่างออกไป

But maybe it's something different.

บางทีอาจเป็นพวกเราเองที่นำเอาข้อได้เปรียบของธรรมชาติที่เรามีนี้

Maybe we're the ones who have taken this natural advantage we had

และทำให้มันเสียไป

and we spoiled it.

เราทำอย่างไรน่ะรึ? แล้วคุณทำให้อย่างอื่นเสียยังไงล่ะ?

How do we spoil it? Well, how do we spoil anything?

We try to cash in on it. Right?

เราพยายามที่จะซื้อมันด้วยเงิน

We try to can it and package it and make it "better"

เราพยายามที่จะเอามันใส่กระป๋อง ใส่กล่องอย่างดี ทำให้มันดีขึ้นกว่าเก่า

และก็ขายให้คนอื่น

and then sell it to people.

And then what happened was, we started creating

และสิ่งที่เกิดขึ้นก็คือพวกเราเริ่มสร้าง

these fancy cushioned things which can make running "better,"

เจ้าสิ่งกันกระแทกที่สวยงามพวกนี้

ที่จะทำให้วิ่งได้ดีขึ้น เราเรียกมันว่า รองเท้าวิ่ง

called running shoes.

The reason I get personally pissed-off about running shoes

เหตุผมเดียวที่เจ้าพวกรองเท้าวิ่งพวกนี้ทำให้ผมโกรธก็คือ

is because I bought a million of them and I kept getting hurt.

ผมซื้อมันมาเป็นล้านคู่ แต่ก็ยังกลับมาเจ็บอีกทุกที

And I think if anybody in here runs --

และผมก็คิดว่า ถ้ามีใครในที่นี้ที่วิ่ง

I just had a conversation with Carol.

และผมเองก็เพิ่งได้คุยมากับแครอล

We talked for two minutes backstage, and she talked about plantar fasciitis.

เราได้คุยกัน 2 นาที และเธอก็พูดถึงอาการเอ็นข้อเท้าอักเสบ

ถ้าคุณพูดกับนักวิ่ง ผมยืนยันได้เลยว่าภายใน 30 วินาที

You talk to a runner, I guarantee within 30 seconds,

the conversation turns to injury.

เค้าจะต้องพูดถึงอาการบาดเจ็บ

So if humans evolved as runners, if that's our one natural advantage,

เพราะฉะนั้นถ้ามนุษย์วิวัฒนาการมาเป็นนักวิ่ง และนั่นมันก็เป็นข้อได้เปรียบทางธรรมชาติอย่างเดียวของพวกเรา

then why are we so bad at it?

แล้วทำไมเราถึงทำมันได้แย่นัก? ทำไมพวกเราถึงบาดเจ็บอยู่เรื่อยๆ?

Why do we keep getting hurt?

A curious thing about running and running injuries

สิ่งที่น่าฉงนเกี่ยวกับการวิ่ง และอาการบาดเจ็บจากการวิ่ง

ก็คือการบาดเจ็บนั้น เพิ่งจะเกิดขึ้นมาในยุคของเรา

is that the running injury is new to our time.

If you read folklore and mythology,

ถ้าเกิดคุณเคยได้อ่านนิทานพื้นบ้าน หรือตำนานต่างๆ

any kind of myths, any kind of tall tales,

เรื่องลึกลับ หรือเรื่องเล่าใดก็ได้

running is always associated with freedom and vitality

การวิ่งนั้นจะเกี่ยวข้องกับ

ความเป็นอิสระ ความมีชีวิตชีวา ความเยาว์วัย และความกระฉับกระเฉง

and youthfulness and eternal vigor.

มันมีแค่ในช่วงชีวิตของเราเนี่ยแหละ

It's only in our lifetime that running has become associated

ที่การวิ่งมาเกี่ยวข้องกับความกลัว และความเจ็บปวด

with fear and pain.

เจอโรนิโม (Geronimo) เคยกล่าวเอาไว้ว่า

Geronimo used to say, "My only friends are my legs. I only trust my legs."

"เพื่อนคนเดียวที่ผมมีคือขาของผม ผมเชื่อในขาของผมเท่านั้น"

That's because an Apache triathlon used to be you'd run 50 miles

นั่นก็เพราะการแข่งขันไตรกีฬาของชาวเผ่าอาปาเช่

นั้นเคยเป็นการวิ่งข้ามทะเลทรายระยะ 50 ไมล์

across the desert,

เข้าต่อสู้ตัวต่อตัว ขโมยม้าซัก 2-3 ฝูง

engage in hand-to-hand combat, steal a bunch of horses,

แล้วก็แบกหนังกลับบ้าน

and slap leather for home.

เจอโรนิโมไม่เคยพูดว่า "อาา คุณรู้อะไรมั้ย

Geronimo was never saying, "You know something, my Achilles -- I'm tapering.

เอ็นร้อยหวายของผมอักเสบ อาทิตย์นี้ผมคงต้องหยุดพัก"

I've got to take this week off."

หรือ "ผมต้องออกกำลังกายแบบผสมผสาน

Or, "I need to cross-train. I didn't do yoga. I'm not ready."

ผมไม่ได้เล่นโยคะมา ผมไม่พร้อม"

(Laughter)

มนุษย์นั้นวิ่งอยู่ตลอดเวลา

Humans ran and ran all the time.

We are here today. We have our digital technology.

ที่เรามาถึงที่นี่ในทุกวันนี้ เรามีเทคโนโลยีมากมาย

วิทยาศาสตร์ทั้งหมดของเรามาจากความจริงที่ว่า

All of our science comes from the fact

บรรพบุรุษของเราสามารถที่จะ

that our ancestors were able to do something extraordinary every day,

ทำสิ่งที่น่าเหลือเชื่อในทุกๆ วัน

โดยพึ่งพาเพียงขาเปล่า เท้าเปล่าของพวกเขา

which was just rely on their naked feet and legs

ในการวิ่งระยะทางไกลๆ

to run long distances.

แล้วเราจะกลับไปอยู่จุดนั้นได้อย่างไรน่ะรึ?

So how do we get back to that again?

Well, I would submit to you the first thing is:

เอาล่ะ อย่างแรกที่ผมจะบอกคุณก็คือ

จงทิ้งพวกหีบห่อทั้งหมด ทิ้งการลดราคา ทิ้งยุทธศาสตร์การตลาดต่างๆ

get rid of all packaging, all the sales, all the marketing.

Get rid of all the stinking running shoes.

จงทิ้งเจ้ารองเท้าวิ่งเหม็นโฉ่ว

หยุดสนใจในการแข่งขันมาราธอนในเมือง

Stop focusing on urban marathons,

ที่ถ้าคุณทำได้ภายใน 4 ชั่วโมง คุณห่วย

which, if you do four hours, you suck,

and if you do 3:59:59, you're awesome,

แต่ถ้าคุณทำได้ 3.59.59 ชั่วโมง คุณเจ๋ง

because you qualified for another race.

เพราะคุณจะเข้ารอบสำหรับการแข่งครั้งต่อไป

เราจำเป็นต้องกลับไปสู่ความขี้เล่น และความสนุกสนาน

We need to get back to that sense of playfulness and joyfulness

และสุดท้ายความเปลือยเปล่า

and, I would say, nakedness,

ที่ทำให้ชาวทาราฮูมารา

that has made the Tarahumara

เป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่แข็งแรงและปลอดโปร่งที่สุดในยุคของเรา

one of the healthiest and serene cultures in our time.

และคุณจะได้ประโยชน์อะไรน่ะรึ?

So what's the benefit? So what?

เพื่อคุณจะได้เผาผลาญไอศครีมฮาเกนดาสจากคืนวันก่อนงั้นรึ?

So you burn off the Häagen-Dazs from the night before.

But maybe there's another benefit there as well.

แต่บางทีมันอาจจะมีประโยชน์อย่างอื่นด้วยเหมือนกัน

Without getting too extreme about this,

โดยผมจะไม่พยายามคิดให้มันสุดขั้วมากเกินไป

imagine a world where everybody could go out the door

ลองนึกถึงภาพของโลกที่

ทุกคนสามารถออกไปนอกประตู

และเข้าร่วมในกิจกรรม

and engage in the kind of exercise

ที่จะทำให้พวกเขาผ่อนคลาย และปลอดโปร่งมากขึ้น

that's going to make them more relaxed, more serene,

แข็งแรงมากขึ้น

more healthy,

burn off stress --

กำจัดความเครียด

where you don't come back into your office a raging maniac anymore,

แบบที่คุณไม่ต้องกลับมาที่สำนักงานและโกรธเป็นบ้าเป็นหลังอีกแล้ว

แบบที่คุณไม่ต้องแบบเอาความเครียดกลับบ้านอีกแล้ว

or go home with a lot of stress on top of you again.

บางทีมันอาจจะมีอะไรซักอย่างอยู่ระหว่างพวกเราในวันนี้

Maybe there's something between what we are today

and what the Tarahumara have always been.

กับสิ่งที่ชาวทาราฮูมาราเป็นมาอยู่ตลอด

I don't say let's go back to the Copper Canyons

ผมไม่ได้บอกให้พวกเรากลับไปที่ Copper Canyons

and live on corn and maize, which is the Tarahumara's preferred diet,

และใช้ชีวิตอยู่กับข้าวโพดกับแป้งข้าวโพด แบบที่ชาวทาราฮูมารากิน

แต่บางที มันอาจจะมีบางอย่างอยู่ระหว่างกลาง

but maybe there's somewhere in between.

และถ้าเราพบสิ่งนั้น

And if we find that thing,

maybe there is a big fat Nobel Prize out there.

บางทีอาจจะมีรางวัลโนเบลอยู่ที่ไหนซักแห่งที่นั่น

Because if somebody could find a way to restore that natural ability

เพราะถ้ามีใครซักคนสามารถหาวิธี

ที่จะเอาความสามารถทางธรรมชาตินั้นกลับคืนมา

that we all enjoyed for most of our existence

ที่เราจะเพลิดเพลินได้มากที่สุดตลอดช่วงชีวิตของเรา

up until the 1970s or so,

ที่เราเพลิดเพลินมาจนถึงช่วง ปี ค.ศ. 1970

the benefits -- social and physical and political and mental --

ข้อดีพวกนั้น ทั้งทางสังคม และกายภาพ

ทั้งเรื่องการเมือง และจิตใจ

could be astounding.

อาจทำให้คุณประหลาดใจได้

What I've been seeing today is there is a growing subculture

เพราะฉะนั้นที่ผมเห็นในวันนี้ก็คือ การเติบโตของวัฒนธรรมย่อยๆ วัฒนธรรมหนึ่ง

ของการวิ่งเท้าเปล่า ผู้คนที่กำจัดรองเท้าวิ่งของเค้าทิ้ง

of barefoot runners, people who've gotten rid of their shoes.

And what they have found uniformly is,

และสิ่งที่พวกเค้าค้นพบกันก็คือ

you get rid of the shoes, you get rid of the stress,

ถ้าคุณกำจัดรองเท้าวิ่ง คุณก็กำจัดความเครียด

you get rid of the injuries and the ailments.

คุณก็จะกำจัดความเจ็บปวด และอาการป่วยต่างๆ

And what you find is something the Tarahumara have known

และสิ่งที่คุณจะพบก็คือบางอย่าง

ที่ชาวทาราฮูมารารู้มาเป็นเวลานานมาแล้ว

for a very long time:

that this can be a whole lot of fun.

ว่านี่แหละคือความสนุกสุดยอด

I've experienced it personally myself.

ที่ผมได้ประสบมากับตัวผมเอง

I was injured all my life; then in my early 40s, I got rid of my shoes

ผมบาดเจ็บมาตลอดชีวิต และหลังจากนั้นในช่วงต้นอายุ 40 ผมก็ทิ้งรองเท้าวิ่งของผม

and my running ailments have gone away, too.

และอาการบาดเจ็บจากการวิ่งก็หายไปด้วยเหมือนกัน

เพราะฉะนั้นหวังว่ามันเป็นบางอย่างที่เราจะสามารถได้ประโยชน์จากมันได้

So hopefully it's something we can all benefit from.

และผมก็รู้สึกซาบซึ้งที่พวกคุณมาฟังเรื่องราวของผม ขอบพระคุณมากครับ

I appreciate your listening to this story.

Thanks very much.

(เสียงปรบมือ)

(Applause)