Jonathan Drori: The beautiful tricks of flowers

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser

Do you know

Weet je hoeveel soorten

how many species of flowering plants there are?

bloeiende planten er zijn?

There are a quarter of a million -- at least those are the ones we know about --

Een kwart miljoen - die we kennen tenminste -

a quarter of a million species of flowering plants.

een kwart van één miljoen soorten bloeiende planten.

And flowers are a real bugger.

Bloemen zijn lastposten.

They're really difficult for plants to produce.

Ze zijn voor planten moeilijk om te produceren.

They take an enormous amount of energy and a lot of resources.

Ze slorpen een enorme hoeveelheid energie en heel wat grondstoffen op.

Why would they go to that bother?

Waarom zouden ze al die moeite doen?

And the answer of course, like so many things in the world,

Het antwoord is natuurlijk, zoals met zoveel dingen in de wereld,

is sex.

seks.

I know what's on your mind when you're looking at these pictures.

Ik weet waaraan je denkt wanneer je naar deze foto's kijkt.

And the reason that sexual reproduction is so important --

Er is een reden dat seksuele reproductie zo belangrijk is -

there are lots of other things that plants can do to reproduce.

er zijn veel andere dingen die planten kunnen doen om te reproduceren.

You can take cuttings;

Je kunt ze stekken;

they can sort of have sex with themselves;

ze kunnen een soort van seks met zichzelf hebben;

they can pollinate themselves.

ze kunnen zichzelf bestuiven.

But they really need to spread their genes

Maar het is echt nodig dat ze hun genen verspreiden

to mix with other genes

door ze te combineren met andere genen,

so that they can adapt to environmental niches.

zodat ze zich kunnen aanpassen aan milieuniches.

Evolution works that way.

Zo werkt evolutie.

Now the way that plants transmit that information

Planten geven die informatie door

is through pollen.

door middel van stuifmeel.

Some of you may have seen some of these pictures before.

Sommigen van jullie kunnen sommige van deze foto's eerder hebben gezien.

As I say, every home should have a scanning electron microscope

Zoals ik al zei zou elk huis over een scanning-elektronenmicroscoop moeten beschikken

to be able to see these.

om dit te kunnen zien.

And there is as many different kinds of pollen

Er zijn zoveel verschillende soorten stuifmeel

as there are flowering plants.

als dat er bloeiende planten zijn.

And that's actually rather useful for forensics and so on.

Dat is handig voor forensisch onderzoek onder andere.

Most pollen that causes hay fever for us

Het meeste stuifmeel dat bij ons hooikoorts veroorzaakt,

is from plants that use the wind

komt van planten die de wind gebruiken

to disseminate the pollen,

om het stuifmeel te verspreiden.

and that's a very inefficient process,

Dat is een zeer inefficiënt proces,

which is why it gets up our noses so much.

reden waarom zoveel ervan in onze neuzen terechtkomt.

Because you have to chuck out masses and masses of it,

Je moet er massa's en massa's van rondstrooien, in de hoop

hoping that your sex cells, your male sex cells,

dat je geslachtscellen, je mannelijke geslachtscellen,

which are held within the pollen,

die in het stuifmeel zitten, op een of andere manier

will somehow reach another flower just by chance.

alleen door toeval bij een andere bloem terechtkomen.

So all the grasses, which means all of the cereal crops,

Alle grassen, waaronder alle graansoorten,

and most of the trees

en de meeste bomen

have wind-borne pollen.

zijn windverspreiders van stuifmeel.

But most species

Maar de meeste soorten

actually use insects to do their bidding,

maken gebruik van insecten.

and that's more intelligent in a way,

Dat is intelligenter

because the pollen, they don't need so much of it.

omdat er dan niet zo veel stuifmeel nodig is.

The insects

De insecten

and other species

en andere soorten

can take the pollen,

kunnen het stuifmeel meenemen en

transfer it directly to where it's required.

rechtstreeks overbrengen naar de plaats waar het nodig is.

So we're aware, obviously, of the relationship

We zijn natuurlijk op de hoogte van de relatie

between insects and plants.

tussen insecten en planten.

There's a symbiotic relationship there,

Ze hebben een symbiotische relatie,

whether it's flies or birds or bees,

Of het nu gaat om vliegen of vogels of bijen,

they're getting something in return,

ze krijgen er iets voor terug,

and that something in return is generally nectar.

en dat iets is over het algemeen nectar.

Sometimes that symbiosis

Soms heeft die symbiose

has led to wonderful adaptations --

geleid tot prachtige aanpassingen -

the hummingbird hawk-moth

de kolibrievlinder

is beautiful in its adaptation.

is mooi in zijn aanpassing.

The plant gets something,

De plant krijgt iets

and the hawk-moth spreads the pollen somewhere else.

en de kolibrievlinder verspreidt het stuifmeel naar elders.

Plants have evolved

Planten zijn zo geëvolueerd

to create little landing strips here and there

om hier en daar kleine landingsbanen te creëren

for bees that might have lost their way.

voor bijen, die misschien de weg kwijt zijn.

There are markings on many plants

Er zijn markeringen op veel planten

that look like other insects.

die op andere insecten lijken.

These are the anthers of a lily,

Dit zijn de meeldraden van een lelie,

cleverly done

knap gedaan.

so that when the unsuspecting insect

Wanneer het nietsvermoedende insect

lands on it,

erop landt

the anther flips up and whops it on the back

klapt de helmknop omhoog en smakt

with a great load of pollen that it then goes to another plant with.

een grote klomp stuifmeel op zijn rug, waarmee het dan naar een andere plant gaat.

And there's an orchid

Er is een orchidee

that might look to you as if it's got jaws,

die wel kaken lijkt te hebben.

and in a way, it has; it forces the insect to crawl out,

In zekere zin is dat ook zo; het dwingt het insect naar buiten te kruipen,

getting covered in pollen that it takes somewhere else.

het wordt met stuifmeel bedekt om dat ergens anders mee naartoe te nemen.

Orchids: there are 20,000, at least,

Orchideeën: er zijn tenminste

species of orchids --

20.000 soorten orchideeën -

amazingly, amazingly diverse.

Een ongelooflijke verscheidenheid.

And they get up to all sorts of tricks.

Ze hebben allerlei trucs.

They have to try and attract pollinators

Ze moeten bestuivers proberen aan te lokken

to do their bidding.

om aan hun trekken te komen.

This orchid, known as Darwin's orchid,

Deze orchidee is bekend als Darwin's orchidee,

because it's one that he studied

want het is er een die hij bestudeerde.

and made a wonderful prediction when he saw it --

Hij maakte een prachtige voorspelling toen hij ze zag.

you can see that there's a very long nectar tube

Je kunt zien dat er een zeer lange nectarbuis

that descends down

onderaan

from the orchid.

de orchidee hangt.

And basically what the insect has to do --

Het insect moet -

we're in the middle of the flower --

we zijn in het midden van de bloem -

it has to stick its little proboscis

zijn kleine zuigslurf

right into the middle of that

door die nectarbuis

and all the way down that nectar tube

helemaal naar beneden steken

to get to the nectar.

om tot bij de nectar te geraken.

And Darwin said, looking at this flower,

Darwin zei door te kijken naar deze bloem:

"I guess something has coevolved with this."

"Ik denk dat hiermee iets anders gecoëvolueerd is."

And sure enough,

En ja hoor,

there's the insect.

daar is het insect.

And I mean, normally it kind of rolls it away,

Normaal gesproken zit die slurf opgerold

but in its erect form,

maar in zijn uitgeklapte vorm

that's what it looks like.

ziet ze er zo uit.

Now you can imagine

Nu kunnen jullie zich voorstellen

that if nectar

dat als nectar

is such a valuable thing

zo'n waardevol ding is

and expensive for the plant to produce

en kostbaar voor de plant om te produceren,

and it attracts lots of pollinators,

en het veel bestuivers aantrekt,

then, just as in human sex,

dat er dan, net als bij de menselijke seks,

people might start to deceive.

iemand zou kunnen beginnen met misleiden.

They might say, "I've got a bit of nectar. Do you want to come and get it?"

Ze zouden kunnen zeggen, "Ik heb wat nectar. Willen jullie er ook wat?"

Now this is a plant.

Dit is een plant.

This is a plant here

Insecten in Zuid-Afrika

that insects in South Africa just love,

zijn er dol op.

and they've evolved with a long proboscis

Ze evolueerden met een lange slurf

to get the nectar at the bottom.

om nectar te kunnen opzuigen.

And this is the mimic.

En deze plant hier bootst dat na.

So this is a plant that is mimicking the first plant.

Deze plant bootst de eerste na.

And here is the long-probosced fly

Hier is de vlieg met de lange slurf

that has not gotten any nectar from the mimic,

maar hij kreeg geen nectar van de nabootser.

because the mimic doesn't give it any nectar. It thought it would get some.

Die geeft geen nectar. Het insect liep erin.

So not only has the fly

Niet alleen kreeg de vlieg

not got the nectar from the mimic plant,

geen nectar van de nabootsende plant,

it's also -- if you look very closely

ze heeft ook - als je zeer nauw kijkt

just at the head end, you can see that it's got a bit of pollen

naar het hoofdeinde, kun je zien dat ze een beetje stuifmeel kreeg

that it would be transmitting to another plant,

dat ze zou overbrengen naar een andere plant.

if only some botanist hadn't come along

Alleen kwam er een botanicus langs

and stuck it to a blue piece of card.

die haar op een blauw stukje kaart prikte.

(Laughter)

(Gelach)

Now deceit carries on through the plant kingdom.

Bedrog vind je overal in het plantenrijk.

This flower with its black dots:

Deze bloem met haar zwarte stippen:

they might look like black dots to us,

het lijken zwarte stippen voor ons,

but if I tell you, to a male insect of the right species,

maar voor mannelijke insecten van de juiste soort

that looks like two females

lijkt dat op twee vrouwtjes

who are really, really hot to trot.

om een avontuurtje mee te beginnen.

(Laughter)

(Gelach)

And when the insect gets there and lands on it,

Als het insect erop landt,

dousing itself in pollen, of course, that it's going to take to another plant,

bepoedert het zich met stuifmeel en neemt dat mee naar een andere plant.

if you look at the every-home-should-have-one scanning electron microscope picture,

Als je kijkt naar zo'n foto van ieder-thuis-moet-er-een-hebben scanning-electronenmicroscoop,

you can see that there are actually some patterning there,

kun je zien dat er eigenlijk een

which is three-dimensional.

drie-dimensionaal patroon is te zien.

So it probably even feels good for the insect,

Het voelt waarschijnlijk zelfs goed aan voor de insecten,

as well as looking good.

evengoed als het er uitziet.

And these electron microscope pictures --

Op deze elektronenmicroscoopfoto's -

here's one of an orchid mimicking an insect --

hier is er een van een orchidee die een insect nabootst -

you can see that different parts of the structure

kun je zien dat verschillende delen van de structuur

have different colors and different textures to our eye,

verschillende kleuren hebben en voor onze ogen verschillende texturen.

have very, very different textures

Maar dat kunnen zeer, zeer verschillende texturen

to what an insect might perceive.

zijn van wat een insect zou kunnen waarnemen.

And this one is evolved to mimic

Deze is geëvolueerd om

a glossy metallic surface

een glanzend metaalachtig oppervlak na te bootsen

you see on some beetles.

dat je ziet bij sommige kevers.

And under the scanning electron microscope,

Onder de scanning-elektronenmicroscoop,

you can see the surface there --

zie je dat de oppervlakte er

really quite different from the other surfaces we looked at.

heel anders uitziet dan de andere oppervlakken waar we naar hebben gekeken.

Sometimes the whole plant

Soms bootst de hele plant

mimics an insect, even to us.

een insect na, zelfs voor ons.

I mean, I think that looks like some sort of flying animal or beast.

Dat lijkt op een soort vliegend beest.

It's a wonderful, amazing thing.

Het is een prachtig, geweldig ding.

This one's clever. It's called obsidian.

Deze is slim. Hij heet obsidiaan.

I think of it as insidium sometimes.

Ik denk er soms aan als 'gluiperiaan'.

To the right species of bee,

Voor de juiste soort bijen,

this looks like another very aggressive bee,

ziet dit eruit als een zeer agressieve bij.

and it goes and bonks it on the head lots and lots of times to try and drive it away,

Ze gaat erop af, bonkt herhaalde malen op haar hoofd om ze weg te jagen,

and, of course, covers itself with pollen.

en bedekt zich daarbij, natuurlijk, met stuifmeel.

The other thing it does

Deze plant bootst ook

is that this plant mimics another orchid

nog een orchidee na

that has a wonderful store

met een prachtige voorraad voedsel

of food for insects.

voor insecten.

And this one doesn't have anything for them.

Maar van deze krijgen ze niks.

So it's deceiving on two levels --

Ze is misleidend op twee niveaus -

fabulous.

geweldig.

(Laughter)

(Gelach)

Here we see ylang ylang,

Hier zien we ylang ylang,

the component of many perfumes.

een ingrediënt van vele parfums.

I actually smelt someone with some on earlier.

Ik heb zojuist nog geroken dat iemand het op had.

And the flowers don't really have to be that gaudy.

Deze bloemen hoeven echt niet op te vallen.

They're sending out a fantastic array of scent

Ze sturen een fantastische geur uit

to any insect that'll have it.

voor ieder insect dat er tuk op is.

This one doesn't smell so good.

Deze ruikt niet zo goed.

This is a flower

Dit is een bloem

that really, really smells pretty nasty

die echt heel, heel smerig ruikt

and is designed, again, evolved,

en is ontworpen, of liever, geëvolueerd,

to look like carrion.

om te lijken op aas.

So flies love this.

Vliegen zijn er gek op.

They fly in and they pollinate.

Ze vliegen naar binnen en bestuiven ze.

This, which is helicodiceros,

Dit is helicodiceros,

is also known as dead horse arum.

ook bekend als dood-paardaronskelk.

I don't know what a dead horse actually smells like,

Ik weet niet hoe een dood paard eigenlijk ruikt, maar de geur

but this one probably smells pretty much like it.

van deze bloem komt daar waarschijnlijk vrij dicht bij.

It's really horrible.

Het is echt verschrikkelijk.

And blowflies just can't help themselves.

Bromvliegen kunnen er gewoon niet aan weerstaan.

They fly into this thing,

Ze vliegen erin

and they fly all the way down it.

tot helemaal naar beneden.

They lay their eggs in it,

Ze leggen er hun eieren in,

thinking it's a nice bit of carrion,

denken dat het een mooi stukje aas is

and not realizing that there's no food for the eggs, that the eggs are going to die,

en realiseren zich niet dat er geen voedsel is voor de eieren, dat de eieren gaan sterven.

but the plant, meanwhile, has benefited,

Maar de plant heeft ondertussen geprofiteerd

because the bristles release

omdat de haren stuifmeel loslaten

and the flies disappear

en de vliegen ermee verdwijnen

to pollinate the next flower -- fantastic.

om de volgende bloem te bestuiven - fantastisch.

Here's arum, arum maculatum,

Hier is de aronskelk, Arum maculatum, dames en heren

"lords and ladies," or "cuckoo-pint" in this country.

in dit land ook wel de 'cuckoo-pint' genoemd.

I photographed this thing last week in Dorset.

Ik fotografeerde dit ding vorige week in Dorset.

This thing heats up

Dit ding warmt op

by about 15 degrees above ambient temperature --

tot ongeveer 15 graden boven de omgevingstemperatuur -

amazing.

geweldig.

And if you look down into it,

Als je erin naar beneden kijkt

there's this sort of dam past the spadix,

dan zie je dit soort hek langs de kolf,

flies get attracted by the heat --

vliegen worden aangetrokken door de warmte -

which is boiling off volatile chemicals, little midges --

die vluchtige chemische stoffen doet verdampen - kleine vliegjes

and they get trapped underneath in this container.

worden ingevangen in deze ruimte.

They drink this fabulous nectar

Ze drinken deze fantastische nectar

and then they're all a bit sticky.

en zijn daarna allemaal een beetje plakkerig.

At night they get covered in pollen,

's Nachts worden ze bedekt met stuifmeel

which showers down over them,

dat op hen neerdwarrelt.

and then the bristles that we saw above,

Dan gaan de haren die we hierboven zagen,

they sort of wilt and allow all these midges out, covered in pollen --

verwelken en al die vliegjes bedekt met stuifmeel eruit laten -

fabulous thing.

weer geweldig.

Now if you think that's fabulous, this is one of my great favorites.

Als je denkt dat dat al fantastisch is, dan is dit een van mijn grote favorieten.

This is the philodendron selloum.

Dit is de Philodendron selloum.

For anyone here from Brazil, you'll know about this plant.

Iedereen hier uit Brazilië kent deze plant.

This is the most amazing thing.

Dit is het meest verbazende ding.

That sort of phallic bit there

Dat soort fallische ding daar

is about a foot long.

is ongeveer 30 centimeter lang.

And it does something

Het doet iets

that no other plant that I know of does,

dat geen andere plant doet die ik ken:

and that is that when it flowers --

wanneer hij bloeit -

that's the spadix in the middle there --

dat is de bloeikolf daar in het midden -

for a period of about two days,

voor een periode van ongeveer twee dagen,

it metabolizes in a way

gaat hij, op een manier die vergelijkbaar is

which is rather similar to mammals.

met zoogdieren, metaboliseren.

So instead of having starch,

In plaats van zetmeel aan te maken,

which is the food of plants,

wat het voedsel is van planten,

it takes something rather similar to brown fat

doet ze iets gelijkaardigs met bruin vet.

and burns it at such a rate

Ze verbrandt het met onveer dezelfde snelheid

that it's burning fat, metabolizing,

als dat een jonge kat

about the rate of a small cat.

dat doet.

And that's twice the energy output, weight for weight,

Dat is twee keer de energie-output, gewicht voor gewicht,

than a hummingbird --

van een kolibrie -

absolutely astonishing.

absoluut verbazingwekkend.

This thing does something else which is unusual.

Dit ding doet nog iets anders dat ongebruikelijk is.

Not only will it raise itself to 115 Fahrenheit,

Niet alleen verhoogt het zijn temperatuur tot 115 Fahrenheit,

43 or 44 degrees Centigrade, for two days,

of 43 tot 44 graden Celsius, voor twee dagen,

but it keeps constant temperature.

maar het blijft op een constante temperatuur.

There's a thermoregulation mechanism in there

Ze heeft een thermoregulatie-mechanisme

that keeps constant temperature.

dat de temperatuur constant houdt.

"Now why does it do this," I hear you ask.

"Waarom doet ze dat?" hoor ik jullie vragen.

Now wouldn't you know it,

Weet je dat er kevers zijn

there's some beetles that just love to make love at that temperature.

die er van houden om net bij die temperatuur te vrijen.

And they get inside, and they get it all on.

Ze gaan naar binnen en doen hun ding.

(Laughter)

(Gelach)

And the plant showers them with pollen,

De plant beregent ze met stuifmeel

and off they go and pollinate.

en zij gaan weer bestuiven.

And what a wonderful thing it is.

Prachtig.

Now most pollinators

De meeste bestuivers

that we think about are insects,

waar we aan denken, zijn insecten,

but actually in the tropics,

maar eigenlijk zijn er in de tropen,

many birds and butterflies pollinate.

vele vogels en vlinders die bestuiven.

And many of the tropical flowers are red,

Veel tropische bloemen zijn rood,

and that's because butterflies and birds

omdat, zouden we kunnen denken, vlinders en vogels

see similarly to us, we think,

net als wij zien

and can see the color red very well.

en de kleur rood erg goed opvalt.

But if you look at the spectrum,

Maar als je naar het spectrum kijkt,

birds and us, we see red, green and blue

zien vogels en wij rood, groen en blauw

and see that spectrum.

en zien dat spectrum zo.

Insects see green, blue and ultraviolet,

Insecten zien groen, blauw

and they see various shades of ultraviolet.

en verschillende tinten ultraviolet.

So there's something that goes on off the end there.

Er is iets dat daarbuiten valt.

"And wouldn't it be great if we could somehow see what that is," I hear you ask.

"Zou het niet geweldig zijn als we konden 'zien' wat dat is?" hoor ik jullie al vragen.

Well yes we can.

Dat kan.

So what is an insect seeing?

Wat ziet een insect?

Last week I took these pictures of rock rose,

Vorige week nam ik deze foto's van zonneroosje,

helianthemum, in Dorset.

Helianthemum, in Dorset.

These are little yellow flowers like we all see,

Dit zijn kleine, gele bloemen, zoals we allemaal kunnen zien,

little yellow flowers all over the place.

overal kleine gele bloemen.

And this is what it looks like with visible light.

Zo zien ze eruit met zichtbaar licht.

This is what it looks like if you take out the red.

Dit is hoe ze eruit zien als je het rood weglaat.

Most bees don't perceive red.

De meeste bijen zien geen rood.

And then I put some ultraviolet filters on my camera

Ik zette een aantal ultraviolette filters op mijn camera

and took a very, very long exposure

en nam een zeer, zeer lange belichtingstijd

with the particular frequencies of ultraviolet light

met de specifieke frequenties van ultraviolet licht

and this is what I got.

en dit is wat ik kreeg.

And that's a real fantastic bull's eye.

Een fantastische schietschijf.

Now we don't know

Nu weten we niet

exactly what a bee sees,

precies wat een bij ziet,

any more than you know what I'm seeing

net zo min als jullie weten wat ik zie

when I call this red.

als ik dit rood noem.

We can't know what's going on in -- let alone an insect's --

We kunnen niet weten wat er gaande is in de geest van een ander mens,

another human being's mind.

laat staan bij een insect.

But the contrast will look something like that,

Maar het contrast zal er ongeveer zo uitzien.

so standing out a lot from the background.

Erg opvallend tegen de achtergrond.

Here's another little flower --

Hier is nog een kleine bloem -

different range of ultraviolet frequencies,

met een verschillende reeks van ultraviolette frequenties,

different filters

verschillende filters

to match the pollinators.

om te passen bij de bestuivers.

And that's the sort of thing that it would be seeing.

Zoiets zou ze moeten zien.

Just in case you think

Voor het geval je denkt

that all yellow flowers have this property --

dat alle gele bloemen deze eigenschap hebben -

no flower was damaged in the process of this shot;

geen bloem werd beschadigd bij het maken van deze opname;

it was just attached to the tripod,

ze werd alleen maar aan het statief vastgehecht,

not killed --

niet gedood -

then under ultraviolet light,

vervolgens, onder ultraviolet licht,

look at that.

ziet ze er zo uit.

And that could be the basis of a sunscreen

Dit kon de basis van een zonnecrème zijn, omdat

because sunscreens work by absorbing ultraviolet light.

zonnebrandmiddelen ultraviolet licht absorberen.

So maybe the chemical in that would be useful.

Misschien is de chemische stof erin wel nuttig.

Finally, there's one of evening primrose

Tot slot dit is er een van een teunisbloem

that Bjorn Rorslett from Norway sent me --

die Bjorn Rorslett uit Noorwegen me opstuurde -

fantastic hidden pattern.

met een fantastisch verborgen patroon.

And I love the idea of something hidden.

Ik hou van het idee van iets verborgens.

I think there's something poetic here,

Er is iets poëtisch aan.

that these pictures taken with ultraviolet filter,

Deze foto's werden gemaakt met een ultraviolet filter.

the main use of that filter

De voornaamste gebruikers van dat filter

is for astronomers to take pictures of Venus --

zijn astronomen, om foto's van Venus te nemen -

actually the clouds of Venus.

eigenlijk de wolken van Venus.

That's the main use of that filter.

Dat is het voornaamste gebruik van deze filter.

Venus, of course, is the god of love and fertility,

Venus is natuurlijk de godin van de liefde en de vruchtbaarheid.

which is the flower story.

Heeft allemaal te maken met bloemen.

And just as flowers spend a lot of effort

Terwijl bloemen veel moeite besteden

trying to get pollinators to do their bidding,

om bestuivers hun werk te laten doen, zijn ze er ook

they've also somehow managed to persuade us to plant great fields full of them

op een of andere manier in geslaagd om ons te overtuigen grote velden

and give them to each other

vol te planten en ze aan elkaar te geven

at times of birth and death,

in tijden van geboorte en dood,

and particularly at marriage,

en vooral bij het huwelijk,

which, when you think of it,

dat, wanneer je erover nadenkt,

is the moment that encapsulates

het moment is dat de overdracht

the transfer of genetic material

van genetisch materiaal van het ene organisme

from one organism to another.

naar het andere wordt bezegeld.

Thank you very much.

Heel hartelijk bedankt.

(Applause)

(Applaus)