Jonathan Drori: The beautiful tricks of flowers

Tłumaczenie: Anna Gaidzik Korekta: Agata Leśnicka

Do you know

Czy zdajecie sobie sprawę,

how many species of flowering plants there are?

ile jest gatunków roślin okrytonasiennych?

There are a quarter of a million -- at least those are the ones we know about --

Jest ich ćwierć miliona -- przynajmniej tych, o których wiemy --

a quarter of a million species of flowering plants.

ćwierć miliona gatunków roślin okrytonasiennych.

And flowers are a real bugger.

Kwiaty są jednak naprawdę uciążliwe.

They're really difficult for plants to produce.

Są one bardzo trudne do wytworzenia przez rośliny.

They take an enormous amount of energy and a lot of resources.

Potrzebują niebywałej ilości energii i wielu zasobów.

Why would they go to that bother?

Jednak dlaczego rośliny zawracają sobie tym głowę?

And the answer of course, like so many things in the world,

Odpowiedzią na to pytanie, jak i na wiele innych,

is sex.

jest seks.

I know what's on your mind when you're looking at these pictures.

Wiem, o czym myślicie patrząc na te zdjęcia.

And the reason that sexual reproduction is so important --

Powodem, dla którego ta seksualna reprodukcja jest tak ważna,

there are lots of other things that plants can do to reproduce.

jest wiele innych rzeczy, które rośliny mogą zrobić by się rozmnażać.

You can take cuttings;

Weźmy na przykład sadzonki.

they can sort of have sex with themselves;

W pewnym sensie mogą one uprawiaź seks ze sobą,

they can pollinate themselves.

potrafią zapylać się samodzielnie.

But they really need to spread their genes

Ale naprawdę potrzebują rozprzestrzeniania swoich genów,

to mix with other genes

mieszania ich z innymi,

so that they can adapt to environmental niches.

tak by przystosować się do nisz środowiskowych.

Evolution works that way.

Tak właśnie działa ewolucja.

Now the way that plants transmit that information

Drogą, którą rośliny przesyłają informacje,

is through pollen.

jest pyłek.

Some of you may have seen some of these pictures before.

Wielu z was zapewne widziało niektóre z tych zdjęć wcześniej.

As I say, every home should have a scanning electron microscope

Tak jak mówiłem, w każdym domu powinien znajdować się skaningowy mikroskop elektronowy,

to be able to see these.

żeby mieć możliwość oglądania czegoś takiego.

And there is as many different kinds of pollen

Co więcej, jest tyle różnych rodzajów pyłku,

as there are flowering plants.

ile jest na świecie roślin okrytonasiennych.

And that's actually rather useful for forensics and so on.

Jest to w rzeczywistości dość przydatne w medycynie sądowej itd.

Most pollen that causes hay fever for us

Większość pyłku powodującego u nas katar sienny

is from plants that use the wind

pochodzi z roślin, które posługują się wiatrem

to disseminate the pollen,

by rozsiewać swój pyłek.

and that's a very inefficient process,

I jest to bardzo mało wydajny proces,

which is why it gets up our noses so much.

dlatego właśnie tak dużo dostaje się do naszych nosów.

Because you have to chuck out masses and masses of it,

U roślin konieczne jest wydalanie dużej ilości pyłku;

hoping that your sex cells, your male sex cells,

mają one nadzieję, że ich męskie komórki płciowe,

which are held within the pollen,

które mieszczą się pośród pyłku,

will somehow reach another flower just by chance.

jakoś dosięgną innego kwiatka przez zwykły przypadek.

So all the grasses, which means all of the cereal crops,

Tak więc wszelkie trawy, gwoli ścisłości - wszystkie zboża,

and most of the trees

i większość drzew

have wind-borne pollen.

posiada pyłek, który jest roznoszony przez wiatr.

But most species

W rzeczywistości jednak, większość gatunków

actually use insects to do their bidding,

posługuje się owadami, by rozprzestrzeniały ich pyłek.

and that's more intelligent in a way,

Jest to pod pewnym względem bardziej inteligentne,

because the pollen, they don't need so much of it.

ponieważ rośliny nie potrzebują go aż tak dużo.

The insects

Owady

and other species

i inne gatunki

can take the pollen,

mogą zbierać pyłek,

transfer it directly to where it's required.

i przenieść go dokładnie tam, gdzie jest potrzebny.

So we're aware, obviously, of the relationship

Jesteśmy więc bez wątpienia świadomi relacji

between insects and plants.

pomiędzy owadami i roślinami.

There's a symbiotic relationship there,

Występuje tu symbiotyczna relacja -

whether it's flies or birds or bees,

bez względu na to, czy chodzi o muchy, ptaki czy pszczoły,

they're getting something in return,

otrzymują one coś w zamian,

and that something in return is generally nectar.

i tym czymś jest zazwyczaj nektar.

Sometimes that symbiosis

Czasami ta symbioza

has led to wonderful adaptations --

prowadzi do wspaniałych zastosowań --

the hummingbird hawk-moth

Fruczak gołąbek na przykład

is beautiful in its adaptation.

jest piękny w swojej adaptacji.

The plant gets something,

Roślina dostaje coś w zamian,

and the hawk-moth spreads the pollen somewhere else.

a fruczak gołąbek rozprzestrzenia pyłek gdzie indziej.

Plants have evolved

Rośliny rozwinęły możliwość

to create little landing strips here and there

tworzenia małych pasów do lądowania tu i tam,

for bees that might have lost their way.

dla pszczół, które mogły się zgubić.

There are markings on many plants

Na wielu roślinach są ubarwienia,

that look like other insects.

które wyglądają zupełnie jak inne owady.

These are the anthers of a lily,

To są pylniki lilii,

cleverly done

bardzo inteligentnie wytworzone --

so that when the unsuspecting insect

kiedy nic nie podejrzewający owad

lands on it,

ląduje na nich,

the anther flips up and whops it on the back

a pylnik zacieśnia się i zwija na tyłach,

with a great load of pollen that it then goes to another plant with.

z dużą ilością pyłku który właśnie wtedy wędruje na inną roślinę.

And there's an orchid

Tutaj mamy orchideę

that might look to you as if it's got jaws,

która może wyglądać jakby miała szczęki.

and in a way, it has; it forces the insect to crawl out,

W pewnym sensie je ma - nakłania ona owada do wypełznięcia,

getting covered in pollen that it takes somewhere else.

pokrywając go tym samym pyłkiem, który owad zabiera ze sobą.

Orchids: there are 20,000, at least,

Orchidee: jest przynajmniej 20 000

species of orchids --

gatunków orchidei

amazingly, amazingly diverse.

niesamowicie, niesamowicie różnorodnych.

And they get up to all sorts of tricks.

Wykorzystują one wszelkie rodzaje sztuczek.

They have to try and attract pollinators

Próbują przyciągać zapylaczy,

to do their bidding.

by rozprzestrzeniali oni ich pyłek.

This orchid, known as Darwin's orchid,

Ta orchidea, zwana jako orchidea Darwina,

because it's one that he studied

ponieważ to właśnie ją badał,

and made a wonderful prediction when he saw it --

i zapowiedział coś niesamowitego, kiedy ją zobaczył.

you can see that there's a very long nectar tube

Możecie zobaczyć że posiada ona bardzo długą rurkę do pobierania nektaru,

that descends down

która schodzi

from the orchid.

do orchidei.

And basically what the insect has to do --

Jedyne, co musi zrobić insekt,

we're in the middle of the flower --

będąc w środku kwiatu,

it has to stick its little proboscis

to wetknąć swoją małą ssawkę

right into the middle of that

dokładnie w środek,

and all the way down that nectar tube

w dół nektarowej rurki,

to get to the nectar.

by dostać się do nektaru.

And Darwin said, looking at this flower,

Patrząc na ten kwiat, Darwin powiedzieł:

"I guess something has coevolved with this."

"Wydaje mi się, że coś ewoluowało wspólnie z tym."

And sure enough,

Najbardziej pewny jednak

there's the insect.

jest insekt.

And I mean, normally it kind of rolls it away,

Normalnie owad to zwija,

but in its erect form,

ale w swojej wyprostowanej formie,

that's what it looks like.

wygląda to właśnie tak.

Now you can imagine

Teraz możecie sobie wyobrazić,

that if nectar

że skoro nektar

is such a valuable thing

jest tak bardzo wartościowy,

and expensive for the plant to produce

i drogi do wyprodukowania przez rośliny,

and it attracts lots of pollinators,

i przyciąga mnóstwo zapylaczy,

then, just as in human sex,

więc, tak samo jak ludzki seks,

people might start to deceive.

ludzie mogą zacząć oszukiwać.

They might say, "I've got a bit of nectar. Do you want to come and get it?"

Mogą mówic: "Mam trochę nektaru! Chcesz przyjść i spróbować?"

Now this is a plant.

Ale tu mamy roślinę.

This is a plant here

Tę tutaj

that insects in South Africa just love,

wprost uwielbiają owady w południowej Afryce.

and they've evolved with a long proboscis

Wykształciły długie ssawki,

to get the nectar at the bottom.

by zbierać nektar z dołu.

And this is the mimic.

To jest mimikra.

So this is a plant that is mimicking the first plant.

Więc to jest roślina, która naśladuje tą pierwszą.

And here is the long-probosced fly

A tu mamy muchę z długą ssawką,

that has not gotten any nectar from the mimic,

która nie zdobyła ani trochę nektaru z powodu naśladownictwa.

because the mimic doesn't give it any nectar. It thought it would get some.

Ponieważ kopia nie daje żadnego nektaru. Mucha pomyślała, że może jednak...

So not only has the fly

Więc nie tylko ta mucha

not got the nectar from the mimic plant,

nie dostała nektaru z rośliny

it's also -- if you look very closely

ale również - jeśli się przyjrzycie -

just at the head end, you can see that it's got a bit of pollen

że na czubku głowy ma trochę pyłku

that it would be transmitting to another plant,

który przeniosiłaby na inną roślinę,

if only some botanist hadn't come along

gdyby tylko nie nadszedł jakiś botanik

and stuck it to a blue piece of card.

i nie przykleił jej do niebieskiej kartki.

(Laughter)

(Śmiech)

Now deceit carries on through the plant kingdom.

Oszustwo rozprzestrzenia się w królestwie roślin.

This flower with its black dots:

Ten kwiat z czarnymi kropkami:

they might look like black dots to us,

dla nas mogą one wyglądać jak czarne kropki,

but if I tell you, to a male insect of the right species,

ale jeśli powiedziałbym, że dla insekta płci męskiej z konkretnego gatunku,

that looks like two females

wyglądają jak dwa osobniki żeńskie

who are really, really hot to trot.

które są naprawdę, naprawdę napalone.

(Laughter)

(Śmiech)

And when the insect gets there and lands on it,

Kiedy owad dostaje się tam i ląduje,

dousing itself in pollen, of course, that it's going to take to another plant,

oczywiście pokrywając się pyłkiem, który zostanie później przeniesiony na inną roślinę,

if you look at the every-home-should-have-one scanning electron microscope picture,

jeśliby spojrzeć na mikroskopowy obraz typu na każdy-dom-powinien-to-mieć,

you can see that there are actually some patterning there,

możecie zaobserwować że są tutaj jakieś wzory,

which is three-dimensional.

które są trójwymiarowe.

So it probably even feels good for the insect,

Więc pewnie jest to nawet miłe w dotyku dla owada,

as well as looking good.

jak i dobrze wygląda.

And these electron microscope pictures --

Te obrazy spod mikroskopu elektronowego --

here's one of an orchid mimicking an insect --

tutaj mamy jedną z orchidei, która naśladuje owada --

you can see that different parts of the structure

możecie zobaczyć, że różne części struktury

have different colors and different textures to our eye,

mają różne kolory oraz teksturę dla naszych oczu,

have very, very different textures

bardzo, bardzo dużo różnych tekstur,

to what an insect might perceive.

które może dostrzec insekt.

And this one is evolved to mimic

Ta natomiast rozwinęła zdolność naśladowania

a glossy metallic surface

lśniącej, metalicznej powierzchni,

you see on some beetles.

którą możecie zobaczyć na niektórych żukach.

And under the scanning electron microscope,

Za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego

you can see the surface there --

możecie tutaj zobaczyć powierzchnię --

really quite different from the other surfaces we looked at.

zupełnie różną od innych, które widzieliśmy wcześniej.

Sometimes the whole plant

Czasami cała roślina

mimics an insect, even to us.

naśladuje owada, nawet dla nas.

I mean, I think that looks like some sort of flying animal or beast.

Myślę, że wygląda to jak jakiś rodzaj latającego zwierzęcia lub bestii.

It's a wonderful, amazing thing.

To wspaniałe i niesamowite.

This one's clever. It's called obsidian.

Ta jest mądra. Nazywa się obsydian.

I think of it as insidium sometimes.

Czasem myślę o nim jak o insydium.

To the right species of bee,

Dla konkretnego gatunku pszczół

this looks like another very aggressive bee,

wygląda to jak inna bardzo agresywna pszczoła,

and it goes and bonks it on the head lots and lots of times to try and drive it away,

uderza ona ją w głowę i wiele, wiele razy próbuje ją odsunąć,

and, of course, covers itself with pollen.

oczywiście, pokrywając się tym samym pyłkiem.

The other thing it does

Co innego robi?

is that this plant mimics another orchid

Otóż ta roślina naśladuje inną orchideę,

that has a wonderful store

która zawiera w sobie wspaniały zapas

of food for insects.

jedzenia dla owadów.

And this one doesn't have anything for them.

Ta nie ma dla nich nic.

So it's deceiving on two levels --

Mamy tu do czynienia ze zwodzeniem na dwóch poziomach --

fabulous.

niesamowite.

(Laughter)

(Śmiech)

Here we see ylang ylang,

Tutaj możemy zobaczyć Jagodlin wonny (ylang ylang),

the component of many perfumes.

który jest składnikiem wielu perfum.

I actually smelt someone with some on earlier.

Wcześniej poczułem, jak ktoś nim pachniał.

And the flowers don't really have to be that gaudy.

Kwiaty naprawdę nie muszą być aż tak krzykliwe.

They're sending out a fantastic array of scent

Wytwarzają one fantastyczną strefę zapachu,

to any insect that'll have it.

którym pachniał będzie każdy owad.

This one doesn't smell so good.

Ten jednak nie pachnie tak pięknie.

This is a flower

Ten kwiat

that really, really smells pretty nasty

pachnie naprawdę, naprawdę okropnie

and is designed, again, evolved,

i jest zaprojektowany, to znaczy - rozwinął się,

to look like carrion.

by wyglądać jak padlina.

So flies love this.

Muchy to uwielbiają.

They fly in and they pollinate.

Wlatują do środka i zapylają.

This, which is helicodiceros,

Ta roślina, czyli helicodiceros,

is also known as dead horse arum.

jest również znany jako obrazek zdechłego konia.

I don't know what a dead horse actually smells like,

Nie wiem jak dokładnie pachnie martwy koń,

but this one probably smells pretty much like it.

ale to coś prawdopodobnie pachnie dokładnie jak to.

It's really horrible.

Pachnie okropnie.

And blowflies just can't help themselves.

Muchy plujki naprawdę nie mogą się oprzeć.

They fly into this thing,

Podlatują do niej,

and they fly all the way down it.

i zaczynają krążyć.

They lay their eggs in it,

Składają w niej jajeczka,

thinking it's a nice bit of carrion,

myśląc że to niezły kawał padliny,

and not realizing that there's no food for the eggs, that the eggs are going to die,

nie orientują się że nie ma tu jedzenia dla jajeczek - że jajeczka obumrą,

but the plant, meanwhile, has benefited,

ale roślina, w międzyczasie, skorzystała,

because the bristles release

ponieważ wyłaniają się włoski,

and the flies disappear

a wtedy muchy znikają

to pollinate the next flower -- fantastic.

by zapylać następny kwiat - fantastyczne.

Here's arum, arum maculatum,

Tutaj mamy arum maculatum,

"lords and ladies," or "cuckoo-pint" in this country.

albo, proszę państwa, zwane w tym kraju obrazkami plamistymi.

I photographed this thing last week in Dorset.

Temu zrobiłem zdjęcie w tamtym tygodniu, będąc w Dorset.

This thing heats up

Ta roślina nagrzewa się

by about 15 degrees above ambient temperature --

do około 15 stopni ponad temperaturę otoczenia --

amazing.

niesamowite.

And if you look down into it,

Jeśli spojrzycie na to,

there's this sort of dam past the spadix,

to coś w rodzaju tamy kolbowej,

flies get attracted by the heat --

muchy są przyciągane ciepłem --

which is boiling off volatile chemicals, little midges --

które wytwarza ulotne chemikalia, jak małe muszki --

and they get trapped underneath in this container.

i zostają uwięzione w tym zbiorniku.

They drink this fabulous nectar

Piją ten znakomity nektar

and then they're all a bit sticky.

i wszystkie stają się odrobinę lepkie.

At night they get covered in pollen,

W nocy pokrywane są pyłkiem,

which showers down over them,

który spada na nie niczym prysznic,

and then the bristles that we saw above,

i wtedy wyłania się to, co widzieliśmy wcześniej,

they sort of wilt and allow all these midges out, covered in pollen --

więdną i wyzwalają te muchy pokryte pyłkiem --

fabulous thing.

niesamowite.

Now if you think that's fabulous, this is one of my great favorites.

Teraz kiedy już wiecie, że jest to niesamowite, oto jeden z moich faworytów.

This is the philodendron selloum.

To jest Filodendron selloum.

For anyone here from Brazil, you'll know about this plant.

Każdy z Brazylii zna tą roślinę.

This is the most amazing thing.

Jest jedną z najwspanialszych.

That sort of phallic bit there

Ten falliczny kawałek tutaj

is about a foot long.

ma około stopę długości.

And it does something

Robi coś,

that no other plant that I know of does,

o czym żadna inna roślina nie ma pojęcia,

and that is that when it flowers --

kiedy kwitnie --

that's the spadix in the middle there --

wtedy ta kolba na środku --

for a period of about two days,

przez okres około dwóch dni,

it metabolizes in a way

metabolizuje w sposób,

which is rather similar to mammals.

którym bardziej przypomina ssaki.

So instead of having starch,

Zamiast produkowania skrobii,

which is the food of plants,

która jest pożywieniem roślin,

it takes something rather similar to brown fat

tworzy raczej coś podobnego do tłuszczu brunatnego

and burns it at such a rate

i spala go w takim tempie,

that it's burning fat, metabolizing,

w jakim spalałby go

about the rate of a small cat.

mały kot.

And that's twice the energy output, weight for weight,

I jest to podwójna produkcja energii, w tym samym stopniu

than a hummingbird --

co koliber --

absolutely astonishing.

absolutnie zapiera dech w piersiach.

This thing does something else which is unusual.

Ta roślina robi również coś innego, co jest nietypowe.

Not only will it raise itself to 115 Fahrenheit,

Nie tylko podgrzewa się do 115 stopni Fahrenheita,

43 or 44 degrees Centigrade, for two days,

43 lub 44 stopni w skali Celsjusza, przez dwa dni,

but it keeps constant temperature.

ale utrzymuje stałą temperaturę.

There's a thermoregulation mechanism in there

Ma w sobie mechanizm termoregulacji,

that keeps constant temperature.

który utrzymuje w nim stałą temperaturę.

"Now why does it do this," I hear you ask.

Dlaczego tak robi, zapewne pytacie.

Now wouldn't you know it,

Pewnie nie wiecie, że

there's some beetles that just love to make love at that temperature.

niektóre chrząszcze uwielbiają kochać się w takiej temperaturze.

And they get inside, and they get it all on.

Dostają się do środka, i idą na całość.

(Laughter)

(Śmiech)

And the plant showers them with pollen,

I wtedy roślina pokrywa je pyłkiem,

and off they go and pollinate.

a kiedy odlatują, zapylają.

And what a wonderful thing it is.

To wspaniałe zjawisko.

Now most pollinators

Większość zapylaczy,

that we think about are insects,

o których mowa, to insekty.

but actually in the tropics,

Ale w tropikach,

many birds and butterflies pollinate.

wiele ptaków i motyli również zapyla.

And many of the tropical flowers are red,

Dużo tropikalnych roślin jest koloru czerwonego,

and that's because butterflies and birds

ponieważ zarówno ptaki, jak i motyle,

see similarly to us, we think,

widzą podobnie do nas --

and can see the color red very well.

bardzo dobrze rozróżniają kolor czerwony.

But if you look at the spectrum,

Jeśli jednak popatrzeć na spektrum,

birds and us, we see red, green and blue

ptaki, tak jak i my, widzą czerwony, zielony i niebieski,

and see that spectrum.

i mogą zobaczyć to spektrum.

Insects see green, blue and ultraviolet,

Owady widzą w zieleni, błękicie i ultrafiolecie,

and they see various shades of ultraviolet.

i są w stanie zobaczyć jego różne odcienie.

So there's something that goes on off the end there.

Więc jest tutaj coś, co kończy się tutaj.

"And wouldn't it be great if we could somehow see what that is," I hear you ask.

"Czy nie byłoby cudownie, jeśli moglibyśmy zobaczyć, jak to jest?" Pytacie.

Well yes we can.

Cóż - możemy to zrobić.

So what is an insect seeing?

Więc jak widzi owad?

Last week I took these pictures of rock rose,

W ostatnim tygodniu, będąc w Dorset, zrobiłem zdjęcia posłonkowi,

helianthemum, in Dorset.

helianthemum.

These are little yellow flowers like we all see,

Posiada on małe, żółte kwiatki,

little yellow flowers all over the place.

dosłownie wszędzie.

And this is what it looks like with visible light.

Tak wygląda w świetle widzialnym.

This is what it looks like if you take out the red.

A tak wygląda, kiedy usunie się kolor czerwony.

Most bees don't perceive red.

Większość pszczół nie dostrzega czerwieni.

And then I put some ultraviolet filters on my camera

Przyłożyłem trochę filtru ultrafioletowego na mój aparat,

and took a very, very long exposure

i bardzo, bardzo długo naświetlałem,

with the particular frequencies of ultraviolet light

z określoną frekwencją ultrafioletu,

and this is what I got.

i oto, co otrzymałem.

And that's a real fantastic bull's eye.

To jest naprawdę fantastyczny strzał w dziesiątkę.

Now we don't know

Nie wiemy dokładnie,

exactly what a bee sees,

co widzi pszczoła,

any more than you know what I'm seeing

tak samo jak wy nie wiecie co ja widzę,

when I call this red.

kiedy nazywam to czerwienią.

We can't know what's going on in -- let alone an insect's --

Nie wiemy, co dzieje się, powiedzmy w umyśle owada,

another human being's mind.

ani w umyśle człowieka.

But the contrast will look something like that,

Ale tak mógłby wyglądać ten kontrast.

so standing out a lot from the background.

W dużym stopniu wyróżniając się z tła.

Here's another little flower --

Tutaj mamy następny mały kwiatek,

different range of ultraviolet frequencies,

w innym zakresie częstotliwości ultrafioletu,

different filters

z innym filtrem,

to match the pollinators.

by przypodobać się zapylaczom.

And that's the sort of thing that it would be seeing.

To właśnie widziałby zapylacz.

Just in case you think

W wypadku, gdybyście uważali

that all yellow flowers have this property --

że wszystkie żółte kwiatki posiadają taką własność --

no flower was damaged in the process of this shot;

żaden kwiatek nie ucierpiał podczas robienia tego zdjęcia --

it was just attached to the tripod,

został on tylko zamocowany do trójnoga,

not killed --

nie zabity --

then under ultraviolet light,

a w świetle ultrafioletowym

look at that.

proszę spojrzeć.

And that could be the basis of a sunscreen

Może jest to spowodowane filtrem słonecznym,

because sunscreens work by absorbing ultraviolet light.

ponieważ filtry pochłaniają światło ultrafioletowe.

So maybe the chemical in that would be useful.

Więc może jego składnik przydałby się nam.

Finally, there's one of evening primrose

Na koniec, jest to jeden z wiesiołków,

that Bjorn Rorslett from Norway sent me --

który przysłał mi Bjorn Rorslett z Norwegii --

fantastic hidden pattern.

posiada cudowny, ukryty wzór.

And I love the idea of something hidden.

Uwielbiam, kiedy coś jest ukryte.

I think there's something poetic here,

Myślę, że ma to coś z poezji.

that these pictures taken with ultraviolet filter,

Te obrazki, zrobione z filtrem ultrafioletu --

the main use of that filter

głównym zastosowaniem tego filtra

is for astronomers to take pictures of Venus --

jest robienie zdjęć Wenus przez astronomów --

actually the clouds of Venus.

właściwie, to chmur Wenus.

That's the main use of that filter.

To właśnie główne zastosowanie tego filtra.

Venus, of course, is the god of love and fertility,

Wenus, oczywiście, jest boginią miłości i płodności,

which is the flower story.

tworzy także historię kwiatów.

And just as flowers spend a lot of effort

Tak jak kwiaty muszą się bardzo postarać,

trying to get pollinators to do their bidding,

by przywołać do siebie zapylaczy, by rozprzestrzeniali pyłek,

they've also somehow managed to persuade us to plant great fields full of them

również jakoś przekonały nas, byśmy zasadzali ogromne pola, pełne ich samych,

and give them to each other

oraz rozdawali je każdemu,

at times of birth and death,

przy okazji urodzin, śmierci,

and particularly at marriage,

z okazji małżeństwa,

which, when you think of it,

które, jeśliby się zastanowić,

is the moment that encapsulates

jest chwilą, która zawiera w sobie

the transfer of genetic material

przeniesienie materiału genetycznego

from one organism to another.

z jednego organizmu, na inny.

Thank you very much.

Dziękuję serdecznie.

(Applause)

(Aplauz)