Design for All 5 Senses | Jinsop Lee | TED Talks

Vertaald door: Heleen van Maanen Nagekeken door: Els De Keyser

In an age of global strife and climate change,

In een tijd van wereldwijde strijd en klimaatverandering,

I'm here to answer the all important question:

ben ik hier om de allerbelangrijkste vraag te beantwoorden:

Why is sex so damn good?

Waarom is seks zo lekker?

If you're laughing, you know what I mean.

Wie lacht, weet wat ik bedoel.

Voordat we die vraag beantwoorden,

Now, before we get to that answer,

wil ik jullie vertellen over Chris Hosmer.

let me tell you about Chris Hosmer.

Chris is a great friend of mine from my university days,

Chris is een goede vriend van de universiteit,

but secretly, I hate him.

maar eigenlijk haat ik hem.

Here's why. Back in university, we had a quick project

Dit is waarom. Op de universiteit was er een kort project,

to design some solar-powered clocks.

om een klok op zonne-energie te ontwerpen.

Here's my clock.

Dit is mijn klok.

It uses something called the dwarf sunflower,

Ze gebruikt de dwergzonnebloem,

which grows to about 12 inches in height.

die ongeveer 30 centimeter groot wordt.

Now, as you know, sunflowers

Zoals jullie weten

track the sun during the course of the day.

volgen zonnebloemen de zon gedurende de dag.

So in the morning, you see which direction the sunflower is facing,

's Ochtends zie je naar welke kant de zonnebloem wijst,

and you mark it on the blank area in the base.

en je geeft dit aan op het lege stuk onderaan.

At noon, you mark the changed position of the sunflower,

Om 12 uur geef je aan hoe de bloem gedraaid is.

and in the evening again, and that's your clock.

's Avonds doe je dit weer en zo heb je een klok.

Now, I know my clock doesn't tell you the exact time,

Ik weet dat mijn klok je niet precies vertelt hoe laat het is,

but it does give you a general idea using a flower.

maar ze geeft je een idee.

So, in my completely unbiased, subjective opinion,

Volgens mijn onbevooroordeelde en subjectieve mening, is het briljant.

it's brilliant.

Volgens mijn onbevooroordeelde en subjectieve mening, is het briljant.

However, here's Chris's clock.

Hier is de klok die Chris maakte.

It's five magnifying glasses with a shot glass under each one.

Hij heeft 5 vergrootglazen met steeds een borrelglas eronder.

In each shot glass is a different scented oil.

In ieder borrelglas zit een andere geurolie.

In the morning, the sunlight will shine down

's Ochtends schijnt de zon

on the first magnifying glass,

op het eerste vergrootglas

focusing a beam of light on the shot glass underneath.

waardoor een lichtstraal schijnt op het glas eronder.

This will warm up the scented oil inside,

Dit verwarmt de geurolie in het glas

and a particular smell will be emitted.

en er wordt een bepaalde geur afgegeven.

A couple of hours later, the sun will shine

Een paar uur later schijnt de zon

on the next magnifying glass, and a different smell will be emitted.

op het volgende glas en een andere geur komt vrij.

So during the course of the day, five different smells

Gedurende de dag worden vijf geuren afgegeven,

are dispersed throughout that environment.

in de omgeving.

Anyone living in that house can tell the time

Iedereen in huis weet hoe laat het is,

just by the smell.

aan de hand van de geur.

You can see why I hate Chris.

Jullie begrijpen nu waarom ik Chris haat.

I thought my idea was pretty good,

Ik dacht dat mijn idee best goed was,

but his idea is genius,

maar zijn idee is geniaal.

and at the time, I knew his idea was better than mine,

Ik wist toen dat zijn idee beter was dan het mijne,

but I just couldn't explain why.

maar ik kon niet uitleggen waarom.

One thing you have to know about me is I hate to lose.

Wat jullie van mij moeten weten, is dat ik verliezen haat.

This problem's been bugging me for well over a decade.

Dit probleem houdt me al meer dan 10 jaar bezig.

All right, let's get back to the question of why sex is so good.

Terug naar de vraag waarom seks zo lekker is.

Many years after the solar powered clocks project,

Jaren na het project met zonne-energie,

a young lady I knew suggested maybe sex is so good

opperde een jonge vrouw dat seks zo goed is

because of the five senses.

vanwege de vijf zintuigen.

And when she said this, I had an epiphany.

Toen ze dat zei, had ik een ingeving.

So I decided to evaluate different experiences I had in my life

Ik besloot om verschillende ervaringen in mijn leven

from the point of view of the five senses.

te beoordelen op basis van de vijf zintuigen.

To do this, I devised something called the five senses graph.

Ik ontwikkelde een grafiek voor de zintuigen.

Along the y-axis, you have a scale from zero to 10,

Op de Y-as heb je een schaal van 0 tot 10.

and along the x-axis, you have, of course, the five senses.

Op de X-as staan natuurlijk de zintuigen.

Anytime I had a memorable experience in my life,

Iedere keer dat ik een gedenkwaardige ervaring had,

I would record it on this graph like a five senses diary.

gaf ik ze weer op de grafiek, een soort zintuigendagboek.

Here's a quick video to show you how it works.

Hier is een video om te laten zien hoe het werkt.

(Video) Jinsop Lee: Hey, my name's Jinsop,

(Video) Jinsop Lee: Mijn naam is Jinsop,

and today, I'm going to show you what riding motorbikes

en vandaag laat ik zien hoe motorrijden is,

vanuit het oogpunt van de vijf zintuigen.

is like from the point of view of the five senses. Hey!

Bike designer: This is [unclear], custom bike designer.

Ontwerper: ik ben Denvar, ontwerper van motoren op maat.

(Motorcyle revving)

(Motorgeraas)

[Sound]

(Geluid)

[Touch]

(Tastzin)

[Sight]

(Gezichtsvermogen)

[Smell]

(Reuk)

[Taste]

(Smaak)

JL: And that's how the five senses graph works.

JL: Zo werkt de grafiek van de zintuigen.

Now, for a period of three years, I gathered data,

Drie jaar lang heb ik gegevens verzameld,

not just me but also some of my friends,

niet alleen van mezelf, maar ook van wat vrienden.

and I used to teach in university, so I forced my --

En op de universiteit waar ik lesgaf, dwong ik --

I mean, I asked my students to do this as well.

ik bedoel, vroeg ik mijn studenten om dit ook te doen.

So here are some other results.

Hier zijn wat resultaten.

The first is for instant noodles.

De eerste is voor instant noedels.

Now obviously, taste and smell are quite high,

Natuurlijk scoren smaak en reuk vrij hoog,

but notice sound is at three.

maar gehoor scoort een drie.

Many people told me a big part

Veel mensen zeiden dat het slurpende geluid essentieel is voor de noedelervaring.

of the noodle-eating experience is the slurping noise.

Veel mensen zeiden dat het slurpende geluid essentieel is voor de noedelervaring.

You know. (Slurps)

Jullie kennen het wel. (Slurpt)

Needless to say, I no longer dine with these people.

Ik hoef niet te zeggen dat ik niet meer met deze mensen eet.

OK, next, clubbing.

Volgende ervaring is uitgaan.

OK, here what I found interesting was

Wat ik hier interessant vond,

that taste is at four, and many respondents told me

is dat smaak een 4 scoort en veel respondenten zeiden

it's because of the taste of drinks,

dat het vanwege de smaak van de drankjes is.

but also, in some cases, kissing is a big part of the clubbing experience.

In sommige gevallen is zoenen ook een groot deel van de ervaring.

These people I still do hang out with.

Met deze mensen ga ik nog steeds op stap.

All right, and smoking.

Dan roken.

Here I found touch is at [six], and one of the reasons

Hier merkte ik dat tastzin een 6 scoort,

is that smokers told me the sensation of holding a cigarette

omdat rokers me vertelden dat het vasthouden van een sigaret

and bringing it up to your lips is a big part of the smoking experience,

en die naar je lippen brengen een groot deel van de rookervaring is.

which shows, it's kind of scary to think

Dat laat zien, en ik vind het een beetje griezelig,

how well cigarettes are designed by the manufacturers.

hoe goed sigaretten ontworpen zijn.

OK. Now, what would the perfect experience

Hoe zou de perfecte ervaring eruit zien op deze grafiek?

look like on the five senses graph?

Hoe zou de perfecte ervaring eruit zien op deze grafiek?

It would, of course, be a horizontal line along the top.

Dat is natuurlijk een horizontale lijn bovenaan.

Now you can see, not even as intense an experience

Jullie kunnen zien dat zelfs een intense ervaring als motorrijden,

as riding a motorbike comes close.

er niet aan kan tippen.

In fact, in the years that I gathered data,

In alle jaren dat ik gegevens verzameld heb,

only one experience came close to being the perfect one.

is er maar één ervaring die dicht bij perfectie komt.

That is, of course, sex. Great sex.

Dat is natuurlijk seks. Geweldige seks.

Respondents said that great sex

Respondenten zeiden dat geweldige seks

hits all of the five senses at an extreme level.

op alle vijf zintuigen extreem hoog scoort.

Here I'll quote one of my students who said,

Ik citeer een van mijn studenten die zei:

"Seks is zo goed, dat het zelfs goed is als het slecht is."

"Sex is so good, it's good even when it's bad."

So the five senses theory does help explain

De vijf-zintuigen-theorie helpt verklaren

why sex is so good.

waarom seks zo lekker is.

Now in the middle of all this five senses work,

Tijdens mijn werk aan de 5 zintuigen,

I suddenly remembered the solar-powered clocks project

herinnerde ik me het project van de zonnewijzer uit mijn jeugd.

from my youth.

herinnerde ik me het project van de zonnewijzer uit mijn jeugd.

And I realized this theory also explains why Chris's clock

Ik realiseerde me dat deze theorie ook verklaart waarom Chris´ klok

is so much better than mine.

zoveel beter was dan de mijne.

You see, my clock only focuses on sight,

Mijn klok richt zich alleen op het gezichtsvermogen

and a little bit of touch.

en een klein beetje op tastzin.

Here's Chris's clock.

Hier is Chris´ klok.

It's the first clock ever that uses smell to tell the time.

Het is de eerste klok ooit die reukzin gebruikt om te tijd aan te geven.

In fact, in terms of the five senses,

Op het gebied van de zintuigen

Chris's clock is a revolution.

is zijn klok baanbrekend.

And that's what this theory taught me about my field.

Dat heeft deze theorie mij geleerd over mijn vak.

You see, up till now, us designers,

Tot op heden hebben wij ons als ontwerpers

we've mainly focused on making things look very pretty,

vooral gericht op dingen die er mooi uitzien

and a little bit of touch,

met een beetje tastzin.

which means we've ignored the other three senses.

De andere drie zintuigen hebben we genegeerd.

Chris's clock shows us that even raising just one

De klok van Chris laat zien dat je met maar één zintuig meer,

of those other senses can make for a brilliant product.

een briljant product kunt maken.

So what if we started using the five senses theory

Wat als we de vijf-zintuigen-theorie in al onze ontwerpen zouden toepassen?

in all of our designs?

Wat als we de vijf-zintuigen-theorie in al onze ontwerpen zouden toepassen?

Here's three quick ideas I came up with.

Hier zijn drie ideeën die bedacht heb.

This is an iron, you know, for your clothes,

Dit is een strijkijzer, voor je kleding,

to which I added a spraying mechanism,

waaraan ik een sproeimechanisme heb toegevoegd.

so you fill up the vial with your favorite scent,

Je vult het reservoir met je favoriete geur

and your clothes will smell nicer,

en je kleding zal lekkerder ruiken.

but hopefully it should also make

Ik hoop dat het ook de strijkervaring leuker maakt.

the ironing experience more enjoyable.

Ik hoop dat het ook de strijkervaring leuker maakt.

We could call this "the perfumator."

Het zou 'de geurmaker' kunnen heten.

All right, next.

Dan de volgende.

So I brush my teeth twice a day,

Ik poets mijn tanden twee keer per dag.

and what if we had a toothbrush

Wat als we een tandenborstel zouden hebben die naar snoep smaakt,

that tastes like candy,

Wat als we een tandenborstel zouden hebben die naar snoep smaakt,

and when the taste of candy ran out,

en wanneer de snoepsmaak weg is

you'd know it's time to change your toothbrush?

je zou weten dat het tijd is voor een nieuwe?

Finally, I have a thing for the keys on a flute or a clarinet.

Ik heb een voorliefde voor de kleppen op een dwarsfluit of klarinet.

It's not just the way they look, but I love the way they feel

Niet alleen om hoe ze eruit zien, maar ik hou van hoe ze voelen

when you press down on them.

als je ze indrukt.

Now, I don't play the flute or the clarinet,

Ik speel geen dwarsfluit of klarinet,

so I decided to combine these keys with an instrument I do play:

en besloot deze kleppen te combineren met een instrument dat ik wel bespeel:

the television remote control.

de afstandsbediening van de televisie.

Now, when we look at these three ideas together,

Als we naar deze drie ideeën samen kijken,

you'll notice that the five senses theory

dan zien jullie dat de vijf-zintuigen-theorie,

doesn't only change the way we use these products

niet alleen het gebruik van deze producten verandert,

but also the way they look.

maar ook het uiterlijk.

So in conclusion, I've found the five senses theory

Ik heb gemerkt dat de vijf-zintuigen-theorie

to be a very useful tool in evaluating

een hele bruikbare manier is

different experiences in my life,

om de verschillende ervaringen te evalueren,

and then taking those best experiences

de beste ervaringen te nemen

and hopefully incorporating them into my designs.

en deze in mijn ontwerpen mee te nemen.

Now, I realize the five senses isn't the only thing

Ik realiseer me dat niet alleen de zintuigen

that makes life interesting.

het leven interessant maken.

There's also the six emotions

Je hebt ook de zes emoties,

and that elusive x-factor.

en die ongrijpbare x-factor.

Maybe that could be the topic of my next talk.

Dat kan het onderwerp van mijn volgende praatje zijn.

Until then, please have fun

Intussen wens ik jullie veel plezier

using the five senses in your own lives

met de vijf zintuigen in jullie eigen leven

and your own designs.

en jullie eigen ontwerpen.

Oh, one last thing before I leave.

Een laatste punt voordat ik wegga.

Here's the experience you all had while listening

Dit is de ervaring die jullie hebben tijdens het luisteren naar de TED-toespraken.

to the TED Talks.

Dit is de ervaring die jullie hebben tijdens het luisteren naar de TED-toespraken.

However, it would be better if we could boost up

Het zou beter zijn als we andere zintuigen zoals smaak en tastzin een impuls geven.

Het zou beter zijn als we andere zintuigen zoals smaak en tastzin een impuls geven.

a couple of the other senses like smell and taste.

And the best way to do that is with

De beste manier om dat te doen is met gratis snoep.

free candy.

De beste manier om dat te doen is met gratis snoep.

You guys ready?

Zijn jullie er klaar voor?

All right.

Goed zo.

(Applause)

(Applaus)