Tim Harford: Trial, error and the God complex

Vertaald door: Christel Foncke Nagekeken door: Els De Keyser

It's the Second World War.

Het is de Tweede Wereldoorlog,

A German prison camp.

in een Duits gevangenenkamp

And this man,

en deze man,

Archie Cochrane,

Archie Cochrane,

is a prisoner of war and a doctor,

is krijgsgevangene en arts.

and he has a problem.

Hij heeft een probleem.

The problem is that the men under his care

De mannen onder zijn hoede

are suffering

lijden aan een ondraaglijke

from an excruciating and debilitating condition

en invaliderende aandoening

that Archie doesn't really understand.

die Archie niet echt begrijpt.

The symptoms

De symptomen

are this horrible swelling up of fluids under the skin.

zijn verschrikkelijke vochtophopingen onder de huid.

But he doesn't know whether it's an infection, whether it's to do with malnutrition.

Hij weet niet of het een infectie is of dat het te maken heeft met ondervoeding.

He doesn't know how to cure it.

Hij weet niet hoe hij het kan genezen en

And he's operating in a hostile environment.

hij moet werken in een vijandige omgeving.

And people do terrible things in wars.

Mensen doen vreselijke dingen in oorlogen.

The German camp guards, they've got bored.

Om de verveling te verdrijven, schieten Duitse kampbewakers

They've taken to just firing into the prison camp at random

gewoon willekeurig

for fun.

in het gevangenenkamp.

On one particular occasion,

Op een bepaald moment

one of the guards threw a grenade into the prisoners' lavatory

gooide een van de bewakers een granaat naar het toilet

while it was full of prisoners.

terwijl het vol zat met gevangenen.

He said he heard suspicious laughter.

Hij zei dat hij verdacht lachen had gehoord.

And Archie Cochrane, as the camp doctor,

Als kamparts was Archie Cochrane

was one of the first men in

een van de eerste mannen

to clear up the mess.

om de troep op te ruimen.

And one more thing:

Nog iets:

Archie was suffering from this illness himself.

Archie leed ook zelf aan deze ziekte.

So the situation seemed pretty desperate.

Dus de situatie leek behoorlijk hopeloos.

But Archie Cochrane

Maar Archie Cochrane

was a resourceful person.

was een vindingrijk persoon.

He'd already smuggled vitamin C into the camp,

Hij had al vitamine C in het kamp gesmokkeld,

and now he managed

en nu wist hij

to get hold of supplies of marmite

leveringen van marmite op de zwarte markt

on the black market.

te bemachtigen.

Now some of you will be wondering what marmite is.

Een aantal van jullie zullen zich afvragen wat marmite is.

Marmite is a breakfast spread beloved of the British.

Marmite is het favoriete ontbijtsmeersel van de Britten.

It looks like crude oil.

Het ziet eruit als ruwe olie.

It tastes ...

Het smaakt ...

zesty.

pittig.

And importantly,

En belangrijker nog:

it's a rich source

het is een rijke bron

of vitamin B12.

van vitamine B12.

So Archie splits the men under his care as best he can

Archie splitst de mannen onder zijn hoede zo goed als hij kan

into two equal groups.

op in twee gelijke groepen.

He gives half of them vitamin C.

Hij geeft de helft van hen vitamine C,

He gives half of them vitamin B12.

de andere helft vitamine B12.

He very carefully and meticulously notes his results

Hij maakt in een schrift zeer zorgvuldig en nauwgezet

in an exercise book.

aantekeningen van zijn resultaten.

And after just a few days,

Na een paar dagen

it becomes clear

wordt het duidelijk

that whatever is causing this illness,

dat, wat ook de oorzaak is van deze ziekte,

marmite is the cure.

marmite de remedie is.

So Cochrane then goes to the Germans who are running the prison camp.

Cochrane gaat naar de Duitsers die het gevangenenkamp beheren.

Now you've got to imagine at the moment --

Op dat moment --

forget this photo, imagine this guy

vergeet deze foto, stel je deze kerel voor

with this long ginger beard and this shock of red hair.

met een lange rosse baard en een bos rood haar.

He hasn't been able to shave -- a sort of Billy Connolly figure.

Hij kon zich niet scheren - een soort van Billy Connolly figuur.

Cochrane, he starts ranting at these Germans

Cochrane begint tekeer te gaan tegen de Duitsers

in this Scottish accent --

in zijn Schots accent -

in fluent German, by the way, but in a Scottish accent --

in vloeiend Duits tussen haakjes, maar met een Schots accent -

and explains to them how German culture was the culture

en legt aan hen uit dat de Duitse cultuur, dé cultuur is

that gave Schiller and Goethe to the world.

die Schiller en Goethe voortbracht.

And he can't understand

Hij kan niet begrijpen

how this barbarism can be tolerated,

hoe deze onmenselijkheid kan worden getolereerd.

and he vents his frustrations.

Hij ventileert zijn frustraties.

And then he goes back to his quarters,

Dan gaat hij terug naar zijn kamer,

breaks down and weeps

stort in en huilt

because he's convinced that the situation is hopeless.

omdat hij ervan overtuigd is dat de situatie hopeloos is.

But a young German doctor

Maar een jonge Duitse arts

picks up Archie Cochrane's exercise book

leest Archie Cochrane's aantekeningen

and says to his colleagues,

en zegt tegen zijn collega's:

"This evidence is incontrovertible.

"Dit bewijs is onweerlegbaar.

If we don't supply vitamins to the prisoners,

Als we geen vitaminen leveren aan de gevangenen,

it's a war crime."

begaan we een oorlogsmisdaad."

And the next morning,

De volgende ochtend

supplies of vitamin B12 are delivered to the camp,

wordt vitamine B12 aangeleverd in het kamp

and the prisoners begin to recover.

en de gevangenen beginnen te herstellen.

Now I'm not telling you this story

Ik vertel jullie dit verhaal niet

because I think Archie Cochrane is a dude,

omdat ik denk dat Archie Cochrane een geweldige kerel is,

although Archie Cochrane is a dude.

hoewel Archie Cochrane een geweldige kerel is.

I'm not even telling you the story

Ik vertel jullie het verhaal zelfs niet

because I think we should be running

omdat ik vind dat we meer zorgvuldig gecontroleerde

more carefully controlled randomized trials

gerandomiseerde studies moeten uitvoeren

in all aspects of public policy,

in alle aspecten van het beleid.

although I think that would also be completely awesome.

Hoewel ik denk dat dat geweldig zou zijn.

I'm telling you this story

Ik vertel jullie dit verhaal

because Archie Cochrane, all his life,

omdat Archie Cochrane zijn hele leven

fought against a terrible affliction,

vocht tegen een vreselijke aandoening.

and he realized it was debilitating to individuals

Hij besefte dat het mensen verzwakt

and it was corrosive to societies.

en samenlevingen ondermijnt.

And he had a name for it.

Hij had er een naam voor:

He called it the God complex.

het godcomplex.

Now I can describe the symptoms of the God complex very, very easily.

Ik kan de symptomen van het godcomplex heel, heel gemakkelijk beschrijven.

So the symptoms of the complex

De symptomen van het complex zijn:

are, no matter how complicated the problem,

het maakt niet uit hoe ingewikkeld het probleem is,

you have an absolutely overwhelming belief

je hebt een absoluut overweldigend geloof

that you are infallibly right in your solution.

dat je onfeilbaar juist bent in je oplossing.

Now Archie was a doctor,

Archie was een arts.

so he hung around with doctors a lot.

Hij ging met veel artsen om.

And doctors suffer from the God complex a lot.

Veel artsen lijden aan het godcomplex.

Now I'm an economist, I'm not a doctor,

Ik ben een econoom, ik ben geen dokter

but I see the God complex around me all the time

maar het godcomplex is ook alomtegenwoordig

in my fellow economists.

bij mijn collega-economen.

I see it in our business leaders.

Ik zie het in onze bedrijfsleiders.

I see it in the politicians we vote for --

Ik zie het in de politici waar we voor stemmen -

people who, in the face of an incredibly complicated world,

mensen die, in een ongelooflijk gecompliceerde wereld,

are nevertheless absolutely convinced

toch absoluut overtuigd zijn

that they understand the way that the world works.

dat ze begrijpen op welke manier de wereld werkt.

And you know, with the future billions that we've been hearing about,

Met miljarden mensen en nog veel meer te verwachten,

the world is simply far too complex

is de wereld gewoon veel te complex

to understand in that way.

om op die manier begrepen te worden.

Well let me give you an example.

Laat ik jullie een voorbeeld geven.

Imagine for a moment

Stel jullie even voor

that, instead of Tim Harford in front of you,

dat in plaats van Tim Harford,

there was Hans Rosling presenting his graphs.

Hans Rosling hier voor jullie staat met een presentatie van zijn grafieken.

You know Hans:

Je kent Hans:

the Mick Jagger of TED.

de Mick Jagger van TED.

(Laughter)

(Gelach)

And he'd be showing you these amazing statistics,

Hij zou jullie verbazingwekkende statistieken

these amazing animations.

en verbazingwekkende animaties laten zien.

And they are brilliant; it's wonderful work.

Briljant en geweldig werk!

But a typical Hans Rosling graph:

De typische Hans Rosling-grafiek:

think for a moment, not what it shows,

denk even na, niet over wat het laat zien,

but think instead about what it leaves out.

maar over wat het weglaat.

So it'll show you GDP per capita,

Hij zal je het bbp per hoofd van de bevolking laten zien,

population, longevity,

bevolking, levensduur,

that's about it.

dat is het zo'n beetje.

So three pieces of data for each country --

Dus drie soorten gegevens voor elk land -

three pieces of data.

drie soorten gegevens.

Three pieces of data is nothing.

Drie soorten gegevens stelt niets voor.

I mean, have a look at this graph.

Ik bedoel, kijk eens naar deze grafiek.

This is produced by the physicist Cesar Hidalgo.

Hij werd gemaakt door de natuurkundige Cesar Hidalgo.

He's at MIT.

Cesar is verbonden aan het MIT.

Now you won't be able to understand a word of it,

Je zult er geen woord van begrijpen.

but this is what it looks like.

Dit is hoe hij eruit ziet.

Cesar has trolled the database

Cesar heeft de database

of over 5,000 different products,

van meer dan 5000 verschillende producten doorgeploegd

and he's used techniques of network analysis

met technieken zoals netwerkanalyse

to interrogate this database

om de database te ondervragen

and to graph relationships between the different products.

en grafieken te maken van de relaties tussen de verschillende producten.

And it's wonderful, wonderful work.

Het is prachtig, prachtig werk.

You show all these interconnections, all these interrelations.

Hij toont al die onderlinge verbindingen, al die onderlinge relaties.

And I think it'll be profoundly useful

Ik denk dat dit van groot nut zal zijn

in understanding how it is that economies grow.

om de groei van economieën te begrijpen.

Brilliant work.

Briljant werk.

Cesar and I tried to write a piece for The New York Times Magazine

Cesar en ik probeerden een stuk voor het New York Times Magazine te schrijven

explaining how this works.

om uit te leggen hoe dit werkt.

And what we learned

Wat we geleerd hebben,

is Cesar's work is far too good to explain

is dat Cesar's werk veel te goed is om uit te leggen

in The New York Times Magazine.

in het New York Times magazine.

Five thousand products --

5000 producten -

that's still nothing.

dat is nog steeds niets.

Five thousand products --

5000 producten -

imagine counting every product category

Stel je voor dat elke productcategorie

in Cesar Hidalgo's data.

in Cesar Hidalgo’s gegevens geteld wordt.

Imagine you had one second

Reken één seconde

per product category.

per productcategorie.

In about the length of this session,

Tijdens de duur van deze zitting,

you would have counted all 5,000.

zou je ze alle 5000 geteld hebben.

Now imagine doing the same thing

Stel je voor dat je hetzelfde doet

for every different type of product on sale in Walmart.

voor elk ander type product te koop in Walmart.

There are 100,000 there. It would take you all day.

Er zijn er 100.000. Het zou je de hele dag kosten.

Now imagine trying to count

Stel je nu eens voor dat je

every different specific product and service

elk verschillend specifiek product en dienst telt,

on sale in a major economy

te koop in een grote economie

such as Tokyo, London or New York.

zoals Tokio, Londen of New York.

It's even more difficult in Edinburgh

Het is nog moeilijker in Edinburgh

because you have to count all the whisky and the tartan.

want je moet alle whisky en kilts tellen.

If you wanted to count every product and service

Als je ieder product en service,

on offer in New York --

aangeboden in New York zou willen tellen -

there are 10 billion of them --

kom je aan 10 miljard -

it would take you 317 years.

het zou je 317 jaar kosten.

This is how complex the economy we've created is.

Zo complex is de door ons gecreëerde economie.

And I'm just counting toasters here.

En ik tel gewoon broodroosters hier.

I'm not trying to solve the Middle East problem.

Ik probeer niet om het Midden-Oostenprobleem op te lossen.

The complexity here is unbelievable.

De complexiteit hier is ongelooflijk.

And just a piece of context --

Een stukje van de context:

the societies in which our brains evolved

de maatschappij waarin onze hersenen geëvolueerd zijn,

had about 300 products and services.

had ongeveer 300 producten en diensten.

You could count them in five minutes.

Het duurde vijf minuten om ze te tellen.

So this is the complexity of the world that surrounds us.

Dit is de complexiteit van de wereld die ons omringt.

This perhaps is why

Dit is misschien de reden waarom

we find the God complex so tempting.

we het godcomplex zo aantrekkelijk vinden.

We tend to retreat and say, "We can draw a picture,

We hebben de neiging ons terug te trekken en te zeggen: "We kunnen een beeld schetsen,

we can post some graphs,

we kunnen een aantal grafieken publiceren,

we get it, we understand how this works."

we begrijpen het, we begrijpen hoe dit werkt."

And we don't.

En dat doen we niet.

We never do.

We begrijpen het nooit.

Now I'm not trying to deliver a nihilistic message here.

Ik probeer hier geen nihilistische boodschap te brengen.

I'm not trying to say we can't solve

Ik probeer niet te zeggen dat we geen ingewikkelde problemen

complicated problems in a complicated world.

in een gecompliceerde wereld kunnen oplossen.

We clearly can.

We kunnen dat duidelijk wel.

But the way we solve them

Maar de manier waarop we ze oplossen,

is with humility --

is met nederigheid -

to abandon the God complex

door het godcomplex te verlaten

and to actually use a problem-solving technique that works.

en daadwerkelijk een probleemoplossende techniek te gebruiken die werkt.

And we have a problem-solving technique that works.

En we hebben een probleemoplossende techniek die werkt.

Now you show me

Laat mij een

a successful complex system,

succesvol complex systeem zien

and I will show you a system

en ik zal jullie een systeem laten zien

that has evolved through trial and error.

dat zich heeft ontwikkeld door middel van vallen en opstaan.

Here's an example.

Hier is een voorbeeld.

This baby was produced through trial and error.

Deze baby werd geproduceerd door middel van vallen en opstaan.

I realize that's an ambiguous statement.

Ik realiseer me dat het een dubbelzinnige verklaring is.

Maybe I should clarify it.

Misschien moet ik het verhelderen.

This baby is a human body: it evolved.

Deze baby is een menselijk lichaam: het is geëvolueerd.

What is evolution?

Wat is evolutie?

Over millions of years, variation and selection,

Variatie en selectie over miljoenen jaren,

variation and selection --

variatie en selectie -

trial and error,

vallen en opstaan,

trial and error.

vallen en opstaan.

And it's not just biological systems

Het zijn niet alleen biologische systemen

that produce miracles through trial and error.

die wonderen produceren door middel van vallen en opstaan.

You could use it in an industrial context.

Je kan het ook gebruiken in een industriële context.

So let's say you wanted to make detergent.

Veronderstel dat je wasmiddel wilt maken.

Let's say you're Unilever

Laten we zeggen dat je Unilever bent

and you want to make detergent in a factory near Liverpool.

en je wilt wasmiddel maken in een fabriek in de buurt van Liverpool.

How do you do it?

Hoe doe je dat?

Well you have this great big tank full of liquid detergent.

Je hebt een geweldig grote bak vol met vloeibaar wasmiddel.

You pump it at a high pressure through a nozzle.

Je pompt het onder hoge druk door een mondstuk.

You create a spray of detergent.

Je maakt een spray van detergent.

Then the spray dries. It turns into powder.

Als de spray opdroogt, verandert hij in poeder

It falls to the floor.

dat op de vloer valt.

You scoop it up. You put it in cardboard boxes.

Je schept het op en doet het in kartonnen dozen.

You sell it at a supermarket.

Je verkoopt het in een supermarkt.

You make lots of money.

Je maakt heel veel winst.

How do you design that nozzle?

Hoe ontwerp je dat mondstuk?

It turns out to be very important.

Dat blijkt van groot belang.

Now if you ascribe to the God complex,

Als je het godcomplex onderschrijft,

what you do is you find yourself a little God.

dan acht je jezelf een beetje god.

You find yourself a mathematician; you find yourself a physicist --

Je denkt dat je een wiskundige bent of een fysicus -

somebody who understands the dynamics of this fluid.

iemand die de dynamiek van deze vloeistof begrijpt.

And he will, or she will,

Hij zal, of zij zal

calculate the optimal design of the nozzle.

het optimale ontwerp van het mondstuk berekenen.

Now Unilever did this and it didn't work --

Unilever deed dit en het werkte niet -

too complicated.

te ingewikkeld.

Even this problem, too complicated.

Ook dit probleem is te ingewikkeld.

But the geneticist Professor Steve Jones

Maar de geneticus professor Steve Jones

describes how Unilever actually did solve this problem --

beschrijft hoe Unilever wel degelijk dit probleem oploste -

trial and error,

met vallen en opstaan,

variation and selection.

variatie en selectie.

You take a nozzle

Je neemt een mondstuk

and you create 10 random variations on the nozzle.

en je creëert er 10 willekeurige variaties op.

You try out all 10; you keep the one that works best.

Je probeert ze alle 10 uit en houdt diegene die het beste werkt.

You create 10 variations on that one.

Je maakt 10 variaties op die ene.

You try out all 10. You keep the one that works best.

Je probeert ze alle 10 uit en je houdt diegene die het beste werkt.

You try out 10 variations on that one.

Je probeert 10 variaties uit op die ene.

You see how this works, right?

Je snapt hoe dit werkt, juist.

And after 45 generations,

Na 45 generaties,

you have this incredible nozzle.

heb je een ongelooflijk mondstuk.

It looks a bit like a chess piece --

Het lijkt een beetje op een schaakstuk -

functions absolutely brilliantly.

functioneert absoluut fantastisch.

We have no idea

We hebben geen idee

why it works,

waarom het werkt,

no idea at all.

geen enkel idee.

And the moment you step back from the God complex --

Het moment dat je afstand doet van het godcomplex

let's just try to have a bunch of stuff;

en gewoon een heleboel dingen uitprobeert;

let's have a systematic way of determining what's working and what's not --

een systematische manier bedenkt om te bepalen wat werkt en wat niet.

you can solve your problem.

Dan kan je het probleem oplossen.

Now this process of trial and error

Dit proces van vallen en opstaan

is actually far more common in successful institutions

is in succesvolle instellingen veel gewoner

than we care to recognize.

dan wij willen erkennen.

And we've heard a lot about how economies function.

We hebben veel gehoord over hoe economieën functioneren.

The U.S. economy is still the world's greatest economy.

De Amerikaanse economie is nog steeds 's werelds grootste economie.

How did it become the world's greatest economy?

Hoe werd ze 's werelds grootste economie?

I could give you all kinds of facts and figures

Ik kan je allerlei feiten en cijfers geven

about the U.S. economy,

over de Amerikaanse economie,

but I think the most salient one is this:

maar ik denk dat het meest opvallende dit is:

ten percent of American businesses

elk jaar verdwijnt

disappear every year.

10 procent van de Amerikaanse bedrijven

That is a huge failure rate.

Dat is hoog percentage mislukkingen.

It's far higher than the failure rate of, say, Americans.

Veel hoger dan het percentage mislukkingen bij de Amerikanen.

Ten percent of Americans don't disappear every year.

Amerikanen verdwijnen niet aan een snelheid van 10 procent per jaar.

Which leads us to conclude

Die leidt tot de conclusie dat

American businesses fail faster than Americans,

Amerikaanse bedrijven sneller mislukken dan de Amerikanen,

and therefore American businesses are evolving faster than Americans.

en dat daardoor de Amerikaanse bedrijven sneller evolueren dan de Amerikanen.

And eventually, they'll have evolved to such a high peak of perfection

Uiteindelijk zullen ze zich ontwikkeld hebben tot zo'n hoge perfectie

that they will make us all their pets --

dat ze van ons hun huisdieren zullen maken -

(Laughter)

(Gelach)

if, of course, they haven't already done so.

als ze dat al niet gedaan hebben.

I sometimes wonder.

Dat vraag ik me soms af.

But it's this process of trial and error

Maar het is dit proces van vallen en opstaan

that explains this great divergence,

dat de grote divergentie verklaart.

this incredible performance of Western economies.

De ongelooflijke prestaties van de westerse economieën

It didn't come because you put some incredibly smart person in charge.

kwamen er niet dankzij een slim persoon aan de leiding

It's come through trial and error.

maar door het proces van vallen en opstaan.

Now I've been sort of banging on about this

De laatste paar maanden

for the last couple of months,

heb ik constant hierop gehamerd.

and people sometimes say to me,

Mensen zeggen soms tegen mij:

"Well Tim, it's kind of obvious.

"Nou Tim, het is toch overduidelijk.

Obviously trial and error is very important.

Uiteraard is vallen en opstaan erg belangrijk.

Obviously experimentation is very important.

Uiteraard is experimenteren erg belangrijk.

Now why are you just wandering around saying this obvious thing?"

Waarom blijf je deze voor de hand liggende boodschap brengen?"

So I say, okay, fine.

Dus ik zeg: oké, prima.

You think it's obvious?

Je denkt dat het voor de hand ligt?

I will admit it's obvious

Ik zal toegeven dat het voor de hand ligt

when schools

als scholen

start teaching children

beginnen met kinderen te leren

that there are some problems that don't have a correct answer.

dat er ook problemen zijn zonder een juist antwoord.

Stop giving them lists of questions

Stop met hen vragenlijsten te geven

every single one of which has an answer.

waarvan elke vraag ook een antwoord heeft.

And there's an authority figure in the corner

En dat er een autoriteitsfiguur bestaat

behind the teacher's desk who knows all the answers.

die alle antwoorden weet.

And if you can't find the answers,

En dat je lui of dom bent

you must be lazy or stupid.

als je het antwoord niet kunt vinden.

When schools stop doing that all the time,

Als scholen stoppen met dat uit te dragen,

I will admit that, yes,

zal ik toegeven

it's obvious that trial and error is a good thing.

dat het duidelijk is dat vallen en opstaan een goede zaak is.

When a politician stands up

Wanneer een politicus opstaat

campaigning for elected office

en campagne voert voor zijn partij

and says, "I want to fix our health system.

en zegt: "Ik wil ons gezondheidsysteem hervormen.

I want to fix our education system.

Ik wil een oplossing voor ons onderwijs.

I have no idea how to do it.

Ik heb geen idee hoe ik dat moet doen.

I have half a dozen ideas.

Ik heb wel enkele ideeën.

We're going to test them out. They'll probably all fail.

We gaan ze testen. Ze zullen waarschijnlijk allemaal mislukken.

Then we'll test some other ideas out.

Dan zullen we een aantal andere ideeën testen.

We'll find some that work. We'll build on those.

Tot we één vinden die werkt. Daarop bouwen we verder.

We'll get rid of the ones that don't." --

De ideeën die niet werken, laten we vallen."

when a politician campaigns on that platform,

Wanneer een politicus campagne voert op die basis

and more importantly, when voters like you and me

en nog belangrijker, wanneer de kiezers zoals jij en ik

are willing to vote for that kind of politician,

bereid zijn om te stemmen voor dat soort politicus,

then I will admit

dan zal ik toegeven

that it is obvious that trial and error works, and that -- thank you.

dat het duidelijk is dat vallen en opstaan werkt, en dat - dank je.

(Applause)

(Applaus)

Until then, until then

Tot dan, tot dan

I'm going to keep banging on about trial and error

zal ik blijven hameren op vallen en opstaan

and why we should abandon the God complex.

en waarom we moeten afstappen van het godcomplex.

Because it's so hard

Omdat het zo moeilijk is

to admit our own fallibility.

om onze eigen feilbaarheid toe te geven.

It's so uncomfortable.

Het is zo ongemakkelijk.

And Archie Cochrane understood this as well as anybody.

Archie Cochrane begreep dit als geen ander.

There's this one trial he ran

Hij deed een proef

many years after World War II.

vele jaren na de Tweede Wereldoorlog.

He wanted to test out

Hij wilde een vraag uittesten:

the question of, where is it

waar kunnen

that patients should recover

patiënten best herstellen

from heart attacks?

van hartaanvallen?

Should they recover in a specialized cardiac unit in hospital,

Moeten zij herstellen in een gespecialiseerde hartafdeling in het ziekenhuis,

or should they recover at home?

of thuis?

All the cardiac doctors tried to shut him down.

Alle hartspecialisten probeerden hem te stoppen.

They had the God complex in spades.

Ze leden in hoge mate aan het godcomplex.

They knew that their hospitals were the right place for patients,

Voor hen stond het vast dat hun ziekenhuizen de juiste plek waren voor patiënten.

and they knew it was very unethical

Ze wisten dat het zeer onethisch was

to run any kind of trial or experiment.

een experiment of studie te doen.

Nevertheless, Archie managed to get permission to do this.

Toch slaagde Archie erin toestemming te krijgen voor zijn studie.

He ran his trial.

Hij voerde ze uit.

And after the trial had been running for a little while,

Nadat de studie een tijdje bezig was,

he gathered together all his colleagues

verzamelde hij al zijn collega's

around his table,

rond zijn tafel,

and he said, "Well, gentlemen,

en hij zei: “Nou, heren,

we have some preliminary results.

we hebben een aantal voorlopige resultaten.

They're not statistically significant.

Ze zijn niet statistisch significant.

But we have something.

Maar we hebben iets.

And it turns out that you're right and I'm wrong.

Het blijkt dat jullie gelijk hebben en dat ik verkeerd ben.

It is dangerous for patients

Het is gevaarlijk voor patiënten

to recover from heart attacks at home.

om thuis te herstellen van een hartaanval.

They should be in hospital."

Ze moeten opgenomen worden in het ziekenhuis."

And there's this uproar, and all the doctors start pounding the table

Er ontstaat tumult en al de artsen beginnen op de tafel te bonzen

and saying, "We always said you were unethical, Archie.

en zeggen: "We hebben altijd gezegd dat je immoreel was, Archie.

You're killing people with your clinical trials. You need to shut it down now.

je doodt mensen met je klinische studies. Je moet ze nu afsluiten.

Shut it down at once."

Sluit ze onmiddellijk af."

And there's this huge hubbub.

Iedereen praat door elkaar.

Archie lets it die down.

Archie wacht tot het lawaai uitsterft.

And then he says, "Well that's very interesting, gentlemen,

Dan zegt hij: "Nou dat is heel interessant, heren.

because when I gave you the table of results,

Toen ik jullie de tabel van de resultaten gaf,

I swapped the two columns around.

ruilde ik twee kolommen van plaats.

It turns out your hospitals are killing people,

Het blijkt dat opname in het ziekenhuis mensen doodt

and they should be at home.

en dat ze beter af zijn thuis.

Would you like to close down the trial now,

Willen jullie nog steeds de studie afsluiten

or should we wait until we have robust results?"

of moeten we wachten tot we degelijke resultaten hebben?"

Tumbleweed

Toen werd het muisstil

rolls through the meeting room.

in de zaal.

But Cochrane would do that kind of thing.

Cochrane deed dat soort dingen.

And the reason he would do that kind of thing

De reden dat hij dat soort dingen deed,

is because he understood

is omdat hij begreep

it feels so much better

dat het zoveel beter voelt

to stand there and say,

om daar te staan en te zeggen:

"Here in my own little world,

"Hier in mijn eigen kleine wereld

I am a god, I understand everything.

ben ik een god, ik begrijp alles.

I do not want to have my opinions challenged.

Ik wil niet dat mijn mening uitgedaagd wordt.

I do not want to have my conclusions tested."

Ik wil niet dat mijn conclusies getest worden."

It feels so much more comfortable

Het voelt veel comfortabeler aan

simply to lay down the law.

de wet gewoon vast te leggen.

Cochrane understood

Cochrane begreep

that uncertainty, that fallibility,

dat het uitdagen van

that being challenged, they hurt.

onzekerheid en feilbaarheid, pijn doet.

And you sometimes need to be shocked out of that.

Soms is het nodig dat je wakker geschud wordt.

Now I'm not going to pretend that this is easy.

Ik beweer niet dat dit gemakkelijk is.

It isn't easy.

Het is niet gemakkelijk.

It's incredibly painful.

Het is ongelooflijk pijnlijk.

And since I started talking about this subject

Sinds ik begon te praten over dit onderwerp

and researching this subject,

en het onderzoeken van dit onderwerp

I've been really haunted by something

word ik echt achtervolgd door iets

a Japanese mathematician said on the subject.

wat een Japanse wiskundige ooit zei over het onderwerp.

So shortly after the war,

Kort na de oorlog,

this young man, Yutaka Taniyama,

ontwikkelde een jonge man, Yutaka Taniyama,

developed this amazing conjecture

dit fantastische vermoeden:

called the Taniyama-Shimura Conjecture.

het Taniyama-Shimura vermoeden.

It turned out to be absolutely instrumental

Het bleek absoluut bruikbaar

many decades later

om vele tientallen jaren later

in proving Fermat's Last Theorem.

de laatste stelling van Fermat te bewijzen.

In fact, it turns out it's equivalent

Sterker nog, het blijkt dat het gelijk staat

to proving Fermat's Last Theorem.

aan het bewijzen van de laatste stelling van Fermat.

You prove one, you prove the other.

Bewijs je er een, dan bewijs je ook de andere.

But it was always a conjecture.

Maar het bleef altijd een vermoeden.

Taniyama tried and tried and tried

Taniyama probeerde en probeerde en probeerde

and he could never prove that it was true.

en hij kon niet bewijzen dat het waar was.

And shortly before his 30th birthday in 1958,

Kort voor zijn 30e verjaardag in 1958,

Yutaka Taniyama killed himself.

pleegde Yutaka Taniyama zelfmoord.

His friend, Goro Shimura --

Zijn vriend, Goro Shimura -

who worked on the mathematics with him --

die met hem samenwerkte aan de berekeningen -

many decades later, reflected on Taniyama's life.

reflecteerde vele tientallen jaren later over het leven van Taniyama.

He said,

Hij zei:

"He was not a very careful person

"Hij was geen erg zorgvuldig persoon

as a mathematician.

als wiskundige.

He made a lot of mistakes.

Hij maakte veel fouten.

But he made mistakes in a good direction.

Maar hij maakte fouten in de goede richting.

I tried to emulate him,

Ik probeerde hem te evenaren,

but I realized

maar ik realiseerde me

it is very difficult

dat het erg moeilijk is

to make good mistakes."

om goede fouten te maken."

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)