Good news in the fight against pancreatic cancer | Laura Indolfi

141,209 views ・ 2016-06-09

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung
00:14
By raising your hand,
0
14151
1417
ရှင့်တို့ လက်မြှောက်ပြီးတော့
00:15
how many of you know at least one person on the screen?
1
15592
3615
စခရင်ပေါ်က အနည်းဆုံး တစ်ယောက်လောက်ကို ရှင်တိုသိကြလဲ။
00:20
Wow, it's almost a full house.
2
20367
1867
အိုး ခန်းလုံးပြည့် နီးပါးပါလား။
00:22
It's true, they are very famous in their fields.
3
22258
2557
မှန်ပါတယ်၊ သူတို့ရဲ့ နယ်ပယ်မှာ အရမ်းကျော်ကြားသူတွေပါ။
00:24
And do you know what all of them have in common?
4
24839
2995
သူတို့အားလုံးမှာ တူတာတစ်ခုကို သိကြလား။
00:27
They all died of pancreatic cancer.
5
27858
2920
သူတို့အားလုံး ပန်ကရိယ ကင်ဆာနဲ့ သေခဲ့ကြပါတယ်။
00:30
However, although it's very, very sad this news,
6
30802
2508
ဒါပေမည့်လည်း ဒီသတင်းဟာ အရမ်းစိတ်မကောင်းစရာဆိုပေမဲ့
00:33
it's also thanks to their personal stories
7
33334
2764
သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ရေး ဇာတ်လမ်းတွေရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်လည်း
00:36
that we have raised awareness of how lethal this disease can be.
8
36122
4121
ဒီရောဂါဟာ ဘယ်ပုံအသက်ကို သေစေ နိုင်တာ ကျွန်မတို့ သိမြင်နိုးကြားကြတာပါ။
00:40
It's become the third cause of cancer deaths,
9
40267
3376
ဒါဟာ ကင်ဆာနဲ့ သေဆုံးမှုတွေရဲ့ တတိယအကြောင်းတရား ဖြစ်လာပြီး
00:43
and only eight percent of the patients will survive beyond five years.
10
43667
5526
လူနာတွေရဲ့ ရှစ်ရာခိုင်နှုန်းပဲ ငါးနှစ်ထက်ပို အသက်ရှင်နိုင်တာပါ။
00:49
That's a very tiny number,
11
49217
1919
ဒါက အရမ်းနည်းတဲ့ အရေအတွက်ပါ၊
00:51
especially if you compare it with breast cancer,
12
51160
2756
အထူးသဖြင့် ရင်သားကင်ဆာနဲ့ ယှဉ်လိုက်ရင်
00:53
where the survival rate is almost 90 percent.
13
53940
3440
အဲဒီမှာက ရှင်သန်နှုန်းက ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးပါ။
00:57
So it doesn't really come as a surprise
14
57946
2367
ဒီတော့ ပန်ကရိယကင်ဆာကို ရှာတွေ့လိုက်မှုဟာ
01:00
that being diagnosed with pancreatic cancer
15
60337
2465
တကယ်တော့ သေချာပေါက်နီးပါး သေရတော့မှာကို
01:02
means facing an almost certain death sentence.
16
62826
3251
သိလာရသလို ဖြစ်တာ ဘာမှ အံ့ဩစရာ မရှိပါဘူး။
01:06
What's shocking, though, is that in the last 40 years,
17
66101
3646
သို့ပေမည့် လန့်စရာကောင်းတာ​က ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ၄၀ အတွင်းမှာ
01:09
this number hasn't changed a bit,
18
69771
2378
ဒီအရေအတွက်က နည်းနည်းမှ မပြောင်းတာပါ၊
01:12
while much more progress has been made
19
72173
2104
ဒါက အခြားသော အသားပို အမျိုးအစားတွေမှာ
01:14
with other types of tumors.
20
74301
1687
တိုးတက်းမှုတွေ ရှိနေချိန်မှာပါ။
01:16
So how can we make pancreatic cancer treatment more effective?
21
76552
3660
ဒီတော့ ပန်ကရိယကင်ဆာ ကုသမှု ပိုထိရောက်အောင် ဘယ်လိုလုပ်နိုင်လဲ။
01:20
As a biomedical entrepreneur,
22
80659
1906
ဇီဝဆေးပညာ စွန့်ဦးထွင်တစ်ဦး အနေနဲ့
01:22
I like to work on problems that seem impossible,
23
82589
3019
မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ရတဲ့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် လုပ်လိုပါတယ်၊
01:25
understanding their limitations
24
85632
2061
၎င်းတို့ရဲ့ အကန့်အသတ်တွေကို နားလည်ရင်း
01:27
and trying to find new, innovative solutions
25
87717
3072
၎င်းတို့ရဲ့ ရလဒ်ကို ပြောင်းလဲနိုင်တဲ့ ဆန်းသစ်တဲ့ ဖြေရှင်းနည်း
01:30
that can change their outcome.
26
90813
1831
အသစ်တွေကို စမ်းကြည့်ရင်းပေါ့။
01:33
The first piece of bad news with pancreatic cancer
27
93035
2577
ပန်ကရိယ ကင်ဆာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပထမဆုံး သတင်းဆိုးကတော့
01:35
is that your pancreas is in the middle of your belly, literally.
28
95636
3471
ပန်ကရိယဟာ ဝမ်းဗိုက်ရဲ့ အလယ်မှာရှိတာပါ၊ ပြောရရင်
01:39
It's depicted in orange on the screen.
29
99131
2835
စခရင်ပေါ်က လိမ္မော်ရောင်နဲ့ ပုံဖော်ထားပါတယ်။
01:41
But you can barely see it
30
101990
1647
ဒါပေမဲ့ အရှေ့က အခြားအင်္ဂါတွေကို
01:43
until I remove all the other organs in front.
31
103661
2960
မဖယ်ခင်ထိတော့ မြင်ရရုံ သက်သက်ပါပဲ။
01:47
It's also surrounded by many other vital organs,
32
107093
2996
အခြား အရေးပါတဲ့ အင်္ဂါများစွာနဲ့ ဝန်းရံထားပါသေးတယ်၊
01:50
like the liver, the stomach, the bile duct.
33
110113
3112
အသည်း၊ ဝမ်းဗိုက်နဲ့ သည်းခြေပြွန်တို့လိုပေါ့။
01:53
And the ability of the tumor to grow into those organs
34
113249
3413
အသားပိုကို ဒီအင်္ဂါတွေထဲကို ကြီးထွားဖို့ အစွမ်းက
01:56
is the reason why pancreatic cancer
35
116686
2022
ပန်ကရိယ ကင်ဆာဟာ အနာကျင်ဆုံး အသားပို
01:58
is one of the most painful tumor types.
36
118732
2932
အမျိုးအစားထဲက တစ်ခုတစ်ဖြစ်တယ် ဆိုတာကြောင့်ပါ။
02:02
The hard-to-reach location also prevents the doctor
37
122295
3162
ရောက်ဖို့ခက်တဲ့ နေရာဆိုတာကလည်း ဆရာဝန်အနေနဲ့ ဒါကို ခွဲစိတ်
02:05
from surgically removing it,
38
125481
1719
ဖယ်ရှားဖို့ တားဆီးနေပါတယ်။
02:07
as is routinely done for breast cancer, for example.
39
127224
3035
ဥပမာ ရင်သားကင်ဆာအတွက် ပုံမှန်လုပ်ဆောင်သလိုမျိုးပေါ့။
02:10
So all of these reasons leave chemotherapy as the only option
40
130716
3384
ဒီတော့ အကြောင်းပြချက်အားလုံးက ပန်ကရိယကင်ဆာ လူနာအတွက်
02:14
for the pancreatic cancer patient.
41
134124
2143
ဓာတ်ကင်တာပဲ ရွေးချယ်စရာ အဖြစ်ကျန်စေပါတယ်။
02:16
This brings us to the second piece of bad news.
42
136745
2453
ဒါက ကျွန်မတို့အတွက် ဒုတိယသတင်းဆိုး ယူလာပါတယ်။
02:19
Pancreatic cancer tumors have very few blood vessels.
43
139579
3608
ပန်ကရိယကင်ဆာ အသားပိုတွေမှာ သွေးကြောတွေ အရမ်းနည်းပါးတာပါ။
02:23
Why should we care about the blood vessel of a tumor?
44
143624
3786
ဘာလို့ အသားပိုရဲ့ သွေးကြောကို ကျွန်မတို့ ဂရုစိုက်သင့်တာလဲ။
02:27
Let's think for a second how chemotherapy works.
45
147434
3466
ဓာတ်ကင်တာ လုပိဆောင်ပုံကို ခဏလောက် တွေးကြည့်ရအောင်။
02:30
The drug is injected in the vein
46
150924
1889
ဆေးဝါးကို အကြောထဲ ထိူးသွင်းပြီး
02:32
and it navigates throughout the body until it reaches the tumor site.
47
152837
4644
ဒါက ကိုယ်ခန္ဓာတစ်လျှောက် အသားပိုရှိရာ မရောက်မချင်း စီးဝင်သွားတယ်။
02:37
It's like driving on a highway, trying to reach a destination.
48
157505
4175
ပန်းတိုင်ရောက်ဖို့ ကြိုးစာရင်း အမြန် လမ်းပေါ်မှာ မောင်းတာမျိုးပေါ့။
02:42
But what if your destination doesn't have an exit on the highway?
49
162080
3885
ဒါပေမဲ့ ကိုယ့်ပန်းတိုင်က အမြန်လမ်း ပေါ်မှာ ထွက်ပေါက်မရှိဘူးဆိုရင်ရော။
02:45
You will never get there.
50
165989
1629
အဲဒီကို ဘယ်တော့မှ မရောက်ဘူးလေ။
02:47
And that's exactly the same problem
51
167642
2122
ဓာတ်ကင်တာနဲ့ ပန်ကရိယကင်ဆာအတွက်
02:49
for chemotherapy and pancreatic cancer.
52
169788
2693
ပြဿနာကလည်း ထပ်တူပါပဲ။
02:53
The drugs navigate throughout all of your body.
53
173119
2845
ဆေးဝါးတွေက သင့်ကိုယ်ခန္ဓာ တစ်လျှောက်လုံးကို စီးသွားတယ်။
02:55
They will reach healthy organs,
54
175988
2413
၎င်းတို့ဟာ ကျန်းမာတဲ့ အင်္ဂါတွေဆီ ရောက်မယ်၊
02:58
resulting in high toxic effect for the patients overall,
55
178425
3807
အဘက်ဘက်နေ လူနာတွေအတွက် မြင့်မားတဲ့ အဆိပ် သက်ရောက်မှုတွေဖြစိပေါ်ပေမဲ့
03:02
but very little will go to the tumor.
56
182256
2515
အသားပိုဆီကျတော့ အရမ်းနည်းနည်းပဲ ရောက်မှာပါ။
03:04
Therefore, the efficacy is very limited.
57
184795
2428
ဒါကြောင့် အာနိသင်က အကန့်အသတ်ရှိတာပါ။
03:08
To me, it seems very counterintuitive to have a whole-body treatment
58
188519
4814
ကျွန်တော့အမြင် သတ်မှတ်တဲ့ အင်္ဂါကို ပစ်မှတ်ထားဖို့ တစ်ကိုယ်လုံး ကုသမှုဆိုတာက
03:13
to target a specific organ.
59
193357
2264
မျှော်လင့်တာနဲ့ တခြာစီဖြစ်ပုံပါ။
03:15
However, in the last 40 years,
60
195645
2452
ဒါပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ၄၀ အတွင်းမှာ
03:18
a lot of money, research and effort have gone towards
61
198121
4324
ပန်ကရိယာကင်ဆာ ကုသဖို့ စွမ်းအားကောင်း တဲ့ ဆေးသစ်တွေရှာတာမှာ ငွေ၊ သုသေသနနဲ့
03:22
finding new, powerful drugs to treat pancreatic cancer,
62
202469
4083
အားထုတ်ထုတ်မှုတွေ အများကြီး ရောက်သွားပေမဲ့
03:26
but nothing has been done in changing the way
63
206576
2411
ဆေးတွေကို လူနာတွေဆီ ပုံ့ဆောင်ဖို့
03:29
we deliver them to the patient.
64
209011
2063
နည်းလမ်းပြောင်းတာမှာ ဘာမှ လုပ်မထားပါဘူး။
03:32
So after two pieces of bad news,
65
212397
1626
ဒီတော့ သတင်းဆိုး နှစ်ခုပြီးတော့
03:34
I'm going to give you good news, hopefully.
66
214047
3029
သတင်းကောင်းပေးတော့မှာပါ၊ မျှော်လင့်ရတာပေါ့။
03:37
With a collaborator at MIT
67
217806
1470
MIT နဲ့ Boston က
03:39
and the Massachusetts General Hospital in Boston,
68
219300
2896
Massachusetts General Hospital က ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သူနဲ့
03:42
we have revolutionized the way we treat cancer
69
222220
2913
ကန့်သတ်ထားတဲ့ ဆေးဝါးပို့ဆောင်မှု လက်တွေ့ကျအောင်လုပ်ရင်း
03:45
by making localized drug delivery a reality.
70
225157
3343
ကင်ဆာကုသနည်းကို လုံးဝပြောင်းလဲလိုက်တယ်။
03:48
We are basically parachuting you on top of your destination,
71
228974
3986
အခြေခံအားဖြင့် အမြန်လမ်း ပတ်ပတ်လည်ကို မောင်းတာ
03:52
avoiding your having to drive all around the highway.
72
232984
2902
ရှောင်ရှားရင်း ပန်းတိုင်ထိပ်ကို လေထီးနဲ့ ချပေးနေပါတယ်။
03:55
We have embedded the drug into devices that look like this one.
73
235910
5290
ဒါနဲ့တူတဲ့ ကိရိယာတွေထဲ ဆေးကို မြှုပ်ထည့်လိုက်ပါတယ်။
04:01
They are flexible enough that they can be folded
74
241224
5189
၎င်းတို့ဟာ ပြွန်လေးထဲမှာ အံကျဖို့ ခေါက်လို့ရလောက်အောင်
04:06
to fit into the catheter,
75
246437
1922
ကွေးနိုင် ဆန့်နိုင်ပါတယ်။
04:08
so the doctor can implant it directly on top of the tumor
76
248383
3796
ဒါနဲ့ အနည်းအကျဉ်း ထိုးစိုက်၊ ခွဲစိတ်မှုနဲ့ ဆရာဝန်ဟာ အသားပိုရဲ့ထိပ်မှာ
04:12
with minimally invasive surgery.
77
252203
2065
တိုက်ရိုက် ထည့်သွင်းနိုင်ပါတယ်။
04:14
But they are solid enough that once they are positioned
78
254603
3770
ဒါပေမဲ့ အသားပိုထိပ်မှာ နေရာချပြီးတာနဲ့
04:18
on top of the tumor,
79
258397
1691
အတော့ကို ခိုင်မာကြပါတယ်၊
04:20
they will act as a cage.
80
260112
1769
လှောင်အိမ်တစ်ခုလို လုပ်ဆောင်မှာပါ။
04:21
They will actually physically prevent the tumor
81
261905
3151
တကယ်ပဲ အသားပိုကို အခြား အင်္ဂါတွေ
04:25
from entering other organs,
82
265080
1675
ဝင်ရောက်ခြင်းက တားဆီးပေးရင်း၊
04:26
controlling the metastasis.
83
266779
2435
ကြီးထွားမှုကို ထိန်းပေးရင်းပေါ့။
04:30
The devices are also biodegradable.
84
270459
2284
ကိရိယာတွေက ဆွေးမြေ့ ပျက်စီးနိုင်ပါသေးတယ်။
04:32
That means that once in the body,
85
272767
1750
ဆိုလိုတာ​က ကိုယ်ခန္ဓာထဲ ရောက်တာနဲ့
04:34
they start dissolving,
86
274541
1885
စတင် အရည်ပျော်ကာ
04:36
delivering the drug only locally, slowly and more effectively
87
276450
5363
လက်ရှိ တစ်ကိုယ်လုံး ကုသမှုထက် ဆေးဝါးကို ဆိုင်သလောက်ပဲ
04:41
than what is done with the current whole-body treatment.
88
281837
3483
နှေးနှေးနဲ့ ပိုထိရောက်စွာ ပို့နေပါတယ်။
04:45
In pre-clinical study, we have demonstrated
89
285344
2805
ကြိုတင် လက်တွေ့ကုသမှု လေ့လာရာမှာ ဒီကန့်သတ်ထားတဲ့
04:48
that this localized approach
90
288173
1999
နညိးလမ်းဟာ ကုသမှုကို တုံ့ပြန်ရာမှာ ၁၂ ဆ
04:50
is able to improve by 12 times the response to treatment.
91
290196
4219
တိုးတက်နိုင်စွမ်း ရှိတာကို သရုပ်ပြခဲ့ပါတယ်။
04:54
So we took a drug that is already known
92
294758
2777
ဒီတော့ ကိုယ်သိပြီးသား ဆေးဝါးကိုယူပြီး
04:57
and by just delivering it locally where it's needed the most,
93
297559
3831
အလိုအပ်ဆုံးနေရာကို ကွက်ပြီး ပို့ပေးခြင်းနဲ့
05:01
we allow a response that is 12 times more powerful,
94
301414
3649
၁၂ ဆ ပိုအားကောင်းပြီး စနစ်ကျတဲ့ အဆိပ် သက်ရောက်မှုကို လျှော့ခြင်းနဲ့
05:05
reducing the systemic toxic effect.
95
305087
2761
တုံ့ပြန်မှုတစ်ခုကို ခွင့်ပြုလိုက်တာပါ။
05:09
We are working relentlessly to bring this technology to the next level.
96
309039
4194
ဒီနည်းပညာကို နောက်တစ်ဆင့်ကို ယူဆောင်ဖို့ မဆုတ်မနစ် လုပ်ကိုင်နေပါတယ်။
05:13
We are finalizing the pre-clinical testing
97
313257
2847
လက်တွေမတိုင်မီ စမ်းသပ်ခြင်းကို အပြီးသတ်နေပြီး
05:16
and the animal model required prior to asking the FDA for approval
98
316128
4079
ကုသမှု စမ်းသပ်ခြင်းတွေအတွက် FDA ထောက်ခံချက် မတောင်းခံမီ တိရိစ္ဆာန်
05:20
for clinical trials.
99
320231
1607
နမူနာတွေ လိုအပ်ပါတယ်။
05:22
Currently, the majority of patients will die from pancreatic cancer.
100
322969
5131
လောလောဆယ် လူနာအများစုဟာ ပန်ကရိယကင်ဆာနဲ့ သေဦးမှာပါ။
05:28
We are hoping that one day,
101
328124
1835
မျှော်လင့်နေတာက တစ်နေ့ ကျွန်မတို့ဟာ
05:29
we can reduce their pain, extend their life
102
329983
3271
သူတို့ရဲ့ နာကျင်မှုကို လျှော့နိုင်၊ အသက်ကိုဆန့်နိုင်ပြီး
05:33
and potentially make pancreatic cancer
103
333278
3033
ပန်ကရိယကင်ဆာကို ကုသလို့ရတဲ့ ရောဂါဖြစ်အောင်လုပ်နိုင်ဖို့
05:36
a curable disease.
104
336335
1538
အလားအလာရှိတာကိုပါ။
05:38
By rethinking the way we deliver the drug,
105
338257
2720
ကျွန်မတို့ ဆေးဝါး ပို့ဆောင်ပုံကို ပြန်တွေးခြင်းအားဖြင့်
05:41
we don't only make it more powerful and less toxic,
106
341001
3757
ဒါကို ပိုအစွမ်းရှိပြီး အဆိပ်ဖြစ်တာ နည်းအောင်လုပ်ရုံမက
05:44
we are also opening the door to finding new innovative solutions
107
344782
4785
ပန်ကရိယကင်ဆာ လူနာတွေအတွက်နဲ့ ဒါကိုလွန်ပြီး အခြား မဖြစ်နိုင်လုနီးပါး
05:49
for almost all other impossible problems
108
349591
2715
ပြဿနာအားလုံးအတွက် ဆန်းသစ်တဲ့ ဖြေရှင်းနည်း
05:52
in pancreatic cancer patients and beyond.
109
352330
3274
အသစ်တွေ ရှာဖွေခြင်းကိုလည်း တံခါးဖွင့်နေတာပါ။
05:55
Thank you very much.
110
355628
1161
ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်
05:56
(Applause)
111
356813
5437
(လက်ခုပ်သံများ)
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7