A precise, three-word address for every place on earth | Chris Sheldrick

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

According to the UN,

UN အဆိုအရ

billions of people still live without an address.

ဘီလီယံချီတဲ့ လူတွေဟာ လိပ်စာမရှိပဲ နေနေကြတယ်။

The economist Hernando de Soto said,

ဘောဗေဒပညာရှင် Hernando de Soto ပြောတာက

"Without an address,

"လိပ်စာမရှိဘူးဆိုရင်

you live outside the law.

သင်ဟာ ဥပဒေပြင်ပမှာ နေထိုင်တာ၊

You might as well not exist."

သင်ဟာ ရှိချင်မှလည်း ရှိမယ်"တဲ့။

I'm here to tell you how my team and I are trying to change that.

ဒီမှာက ကျွန်တော့တို့အဖွဲ့ ဒါကိုပြောင်းဖို့ ကြိုးစားနေပုံပြောဖို့ပါ

If you go to an online map and look at a favela in Brazil

အွန်လိုင်း မြေပုံတစ်ခုဆီသွားပြီး Brazil က ဆင်းရဲသားရပ်ကွက် (သို့)

or a township in South Africa,

South Africa မြို့နယ်တစ်ခုကို ကြည့်ရင်

you'll see a few streets but a lot of empty space.

လမ်းအနည်းငယ်ရှိပေမဲ့ နေရာလွတ်တွေ အများကြီးကို တွေ့ရမယ်။

But if you flip to satellite view,

ဒါပေမဲ့ ဂြိုဟ်ထုပုံကို လှန်လိုက်ရင်တော့

there are thousands of people, homes and businesses

ဒီကျယ်ဝန်းပြီး မြေပုံထုတ်မထားတဲ့၊ လိပ်စာတပ်မထာတဲ့ နေရာတွေမှာ

in this vast, unmapped and unaddressed spaces.

ထောင်ချီတဲ့ လူတွေ၊ အိမ်တွေ၊ လုပ်ငန်းတွေရှိပါတယ်။

In Ghana's capital, Accra,

Ghana ရဲ့ မြို့တော် Accra မှာ

there are numbers and letters scrawled onto the sides of walls,

နံရံတွေရဲ့ ဘေးတွေမှာ ပျံ့ကျဲနေတဲ့ နံပါတ်တွေ၊ စာတွေရှိပါတယ်။

where they piloted address systems but not finished them.

အဲဒီမှာ လိပ်စာ စနစ် ရှေ့ပြေးစမ်း လုပ်ခဲ့ပေမဲ့ အပြီးမသတ်ခဲ့ပါဘူး။

But these places, these unaddressed places,

ဒါပေမဲ့ ဒီနေရာတွေ၊ ဒီလိပ်စာတပ်မထားတဲ့ နေရာတွေဟာ

hold huge economic potential.

ဧရာမ စီးပွားရေး အလားအလာကို ကိုင်ထားတယ်။

Here's why the issue of addressing stuck with me.

ဒီမှာက လိပ်စာတပ်တာက ကျွန်တော့ကို ငြိစေတဲ့ အချက်ပါ။

I worked in the music business for 10 years,

ကျွန်တော်က ဂီတလုပ်ငန်းမှာ ၁၀ နှစ်လုပ်ခဲ့တယ်၊

and what you may not know about the music world

ဂီတလာကအကြောင်း သင်တို့ မသိလောက်တာက

is that every day, people struggle with the problems of addressing.

နေ့တိုင်း လူတွေဟာ လိပ်စာတပ်တဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ ရုန်းကန်နေတာပါ။

So from the musicians who have to find the gigs

ဒီတော့ ဖျော်ဖြေပွဲတွေ ရှာဖို့လိုတဲ့ ဂီတပညာရှင်ကနေ

to the production companies who bring the equipment,

ကိရိယာတွေကို ယူလာတဲ့ ထုတ်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီတွေထိ

everyone somehow always gets lost.

လူတိုင်းဟာ တစ်နည်းနည်းနဲ့ အမြဲ လမ်းပျောက်တယ်

We even had to add someone to our schedules

အစီအစဉ်တွေထဲမှာ လူတစ်ဦးတောင် ထည့်ရတယ်၊

who was the person you called when you thought you'd arrived

ကိုယ်ရောက်မယ်လို့ ထင်ခဲ့ပေမဲ့ မရောက်ခဲ့တာကို သဘောပေါက်တဲ့အခါ

but then realized you hadn't.

သင်ဖုန်းဆက်တဲ့ လူပေါ့။

And we had some pretty bad days,

ဒါနဲ့ အတော့ကို ဆိုးတဲ့ နေ့တွေရှိခဲ့တာပေါ့၊

like in Italy, where a truck driver unloaded all the equipment

ဥပမာ Italy မှာဆို ကုန်တင်ကား မောင်းသမားက ပစ္စည်းအားလုံးကိုချပြီး

an hour north of Rome, not an hour south of Rome,

Rome တောင်ဘက် တစ်နာရီမဟုတ်ပဲ မြောက်ဘက် တစ်နာရီဆိုတော့

and a slightly worse day

နည်းနည်း ပိုဆိုးတဲ့ နေ့ပါ

where a keyboard player called me and said,

အဲဒီမှာ ကီဘုတ်တီးသူက ဖုန်းဆက်ပြီး ပြောတာက

"Chris, don't panic, but we may have just sound-checked

"Chris မကြောက်နဲ့နော်၊ ဒါပေမဲ့ လူတွေရဲ့ မင်္ဂလာဆောင် မှားတဲ့

at the wrong people's wedding."

နေရာကို အသံ စစ်လိုက်တာပါကွ။"

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

So not long after the fated Rome event,

ဒါနဲ့ အကြောင်းမလှတဲ့ Rome ပွဲအပြီး မကြာခင်မှာ

I chatted this through with a friend of mine

ဒါကို မိတ်ဆွေတစ်ယောက်နဲ့ စကားစမြည်ပြောခဲ့တယ်။

who is a mathematician,

သူက သင်္ချာပညာရှင်ပါ၊

and we thought it was a problem we could do something about.

ဒါ ကျွန်တော်တို့ တစ်ခုခုလုပ်နိုင်တဲ့ ပြဿနာလို့ တွေးမိခဲ့တယ်

We thought, well, we could make a new system,

တွေးကြတာက စနစ် အသစ်တစ်ခု ဖန်တီးနိုင်တယ်၊

but it shouldn't look like the old system.

ဒါပေမဲ့ စနစ်ဟောင်းနဲ့တော့ မတူသင့်ဘူးပေါ့။

We agreed that addresses were bad.

လိပ်စာတွေ ဆိုးတာ ကျွန်တော်တို့ သဘောတူခဲ့တယ်

We knew we wanted something very precise,

အရမ်း တိကျတာ တစ်ခုခုလိုချင်တာ သိခဲ့ပေမဲ့

but GPS coordinates, latitude and longitude,

GPS ကိုဩဒိနိတ်တွေ၊ လတ္တီတွဒ်၊ လောင်ဂျီတွဒ်တွေဟာ

were just too complicated.

ရှုပ်ထွေးလွန်းပါတယ်။

So we divided the world into three-meter squares.

ဒါနဲ့ကမ္ဘာကြီးကို သုံးမီတာ စတုရန်းတွေအဖြစ် ပိုင်းလိုက်တယ်။

The world divides into around 57 trillion three-meter squares,

ကမ္ဘာဟာ သုံးမီတာ စတုရန်းပေါင်း ၅၇ ထရီလီယံလောက် ပိုင်းခြားသွားကာ

and we found that there are enough combinations

စကားလုံး သုံလုံးတည်းနဲ့ ကမ္ဘာမှာ မတူနိုင်တဲ့

of three dictionary words

သုံးမီတာ စတုရန်းတိုင်းကို

that we could name every three-meter square in the world uniquely

အမည်တပ်နိုင်တဲ့ အဘိဓာန် စကားလုံး သုံးလုံးပါ အက္ခရာတွဲတွေ

with just three words.

ဆန့်တာတွေရှိရတယ်။

We used 40,000 words,

စကားလုံးပေါင်း ၄၀၀၀၀ သုံးခဲ့တော့

so that's 40,000 cubed,

ဒါက ၄၀၀၀၀ သုံးထပ်၊

64 trillion combinations of three words,

သုံးလုံးတွဲ အက္ခရာ ၆၄ ထရီလီယံပါ၊

which is more than enough for the 57-trillion-odd three-meter squares,

ဒါက မတူတဲ့ သုံးမီတာ စတုရန်း ၅၇ ထရီလီယံထက် ပိုများပြီး

with a few spare.

နည်းနည်းတောင် ပိုပါတယ်။

So that's exactly what we did.

ဒါက ကျွန်တာ်တို့ လုပ်ခဲ့တာ အတိအကျပါ။

We divided the world into three-meter squares,

ကမ္ဘာကြီးကို သုံးမီတာ စတုရန်းတွေအဖြစ် ပိုင်းလိုက်တယ်၊

gave each one a unique, three-word identifier --

တစ်ခုစီကို မတူတဲ့ သက်သေခံ အမှတ်တွေ ပေးလိုက်တယ်၊

what we call a three-word address.

စကားလုံး သုံးလုံး လိပ်စာလို့ ခေါ်တယ်

So for example, right here,

ဒီတော့ နမူနာက ဒီမှာပါ၊

I'm standing at mustards.coupons.pinup,

ကျွန်တော် mustards-coupons-pinup မှာရပ်နေတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

but over here ...

ဒါပေမဲ့ ဟောဟိုမှာတော့

I'm standing at pinched. singularly.tutorial.

ကျွန်တော်က pinched- singularly-tutorial မှာ ရပ်နေတယ်။

But we haven't just done this in English.

ဒါပေမဲ့ အင်္ဂလိပ်လိုတင်လုပ်တာ မဟုတ်ဘူး။

We thought it was essential that people should be able to use this system

လူတွေဟာ သူတို့ကိုယ်ပိုင် ဘာသာစကားနဲ့ပါ ဒီစနစ်ကို သုံးနိုင်သင့်တယ်လို့

in their own language.

တွေးခဲ့ပါတယ်။

So far, we've built it into 14 languages,

အခုထိတော့ ပြင်သစ်၊ ဆွာဟီလီနဲ့ အာရပ်အပါအဝင်

including French, Swahili and Arabic,

ဘာသာစကား ၁၄ ခု ထည့်သုံးထားတယ်၊

and we're working on more now, like Xhosa, Zulu and Hindi.

အခု ထပ်ပြီး လုပ်နေပါတယ်၊ Xhosa, Zulu နဲ့ Hindi အပါအဝင်ပါ။

But this idea can do a lot more

ဒါပေမဲ့ ဒီစိတ်ကူးက ဂီတပညာရှင်တွေ

than just get my musicians to their gigs on time.

ဖျော်ဖြေပွဲတွေ အချိန်မီဖို့ထက် အများကြီး ပိုလုပ်နိင်တယ်။

If the 75 percent of countries that struggle with reliable addressing

စိတ်ချရတဲ့ လိပ်စာတပ်ရေးနဲ့ ရုန်းကန်ရတဲ့ တိုင်းပြည် ရ၅ % ဟာ စကားလုံး သုံးလုံးပါ

started using three-word addresses,

လိပ်စာတွေ စသုံးကြတယ်ဆိုရင်

there's a stack of far more important applications.

အရေးပါတဲ့ အက်ပ်တွေ အပုံကြီး ထပ်ရှိပါသေးတယ်။

In Durban, South Africa,

South Africa က Durban မှာ

an NGO called Gateway Health

Gateway Health လို့ခေါ်တဲ့ NGO ဟာ

have distributed 11,000 three-word address signs

သူတို့ရဲ့လူထုဆီကို စကားလုံး သုံးလုံးပါ လိပ်စာ အမှတ်အသားတွေ

to their community,

၁၁၀၀၀ ထိ ဖြန့်ဝေထားတော့

so the pregnant mothers, when they go into labor,

ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်တွေ သားဖွားခန်းဝင်တဲ့အခါ

can call the emergency services

အရေးပေါ် ဝန်ဆောင်မှုတွေဆီ ဖုန်းဆက်ပြီး

and tell them exactly where to pick them up from,

ဘယ်မှာ လာခေါ်ရမယ်ဆိုတာ အတိအကျ ပြောနိုင်ပါတယ်။

because otherwise, the ambulances have often taken hours to find them.

အဲလိုမှမဟုတ်ရင် လူနာတင်ကားတွေဟာ ရှာဖို့ နာရီနဲ့ချီ အချိန်ယူရလို့ပါ။

In Mongolia, the National Post Service have adopted the system

Mongolia မှာ National Post Service က ဒီစနစ်ကျင့်သုံးပြီး

and are now doing deliveries to many people's houses

အခု ပထမဆုံးအနေနဲ့ လူမျာစွာရဲ့ အိမ်တွေကို ချောစာတွေ

for the first time.

ပို့ပေးနေတယ်။

The UN are using it to geotag photos in disaster zones

UN ဟာ ဘေးသင့်တဲ့ ဒေသတွေမှာ တည်နေရာ ဓာတ်ပုံတွေတွဲဖို့ ဒါကိုသုံးနေတော့

so they can deliver aid to exactly the right place.

အကူအညီတွေကို နေရာမှန်ကို အတိအကျ ပို့ပေးနိုင်ပါတယ်။

Even Domino's Pizza are using it in the Caribbean,

Domino's Pizza တောင်မှ ဒါကို Caribbean မှာ သုံးနေတယ်၊

because they haven't been able to find customers' homes,

အကြောင်းက သူတို့ရဲ့ ပီဇာတွေကို ပူနေတုန်း ပို့ချင်ပေမဲ့

but they really want to get their pizza to them while its still hot.

ဖောက်သည်တွေရဲ့ အိမ်တွေကို ရှာလို့မတွေ့နိုင်တာကြောင့်ပါ။

Shortly, you'll be able to get into a car,

မကြာမီမှာ ကားတစ်စီးထဲဝင်ပြီး

speak the three words,

စကားလုံး သုံးလုံးပြောနိုင်ကာ

and the car will navigate you to that exact spot.

ကားက သင့်ကို တိကျတဲ့နေရာကို မောင်းပို့ပေးမယ်။

In Africa, the continent has leapfrogged phone lines

Africa တိုက်မှာမှာ ဖုန်းလိုင်းတွေကနေ မိုဘိုင်းဖုန်းတွေဆီ

to go to mobile phones,

ဖားခုန်ခုန်သွားပြီ၊

bypassed traditional banks to go straight to mobile payments.

အစဉ်အလာ ဘဏ်တွေကို ဘေးချိတ်ပြီး မိုးဘိုင်း ပေးချေမှုဆီတန်းသွားဖို့ပါ။

We're really proud that the post services of three African countries --

အာဖရိကန် တိုင်းပြည် သုံးခုဖြစ်တဲ့ Nigeria Djibouti နဲ့ Côte d'Ivoire တို့ရဲ့

Nigeria, Djibouti and Côte d'Ivoire,

စာတိုက် ဝန်ဆောင်မှုတွေဟာ စကားလုံး သုံးလုံးပါ

have gone straight to adopting three-word addresses,

လိပ်စာတွေကို တန်းပြီး ကျင့်သုံးတာကို ဂုဏ်ယူပါတယ်။

which means that people in those countries

အဓိပ္ပါယ်က ဒီတိုင်းပြည်က လူတွေမှာ ယနေ့

have a really simple way to explain where they live, today.

သူတို့ နေထိုင်ရာကို ရှင်းပြဖို့ တကယ့် ရိုးစင်းတဲ့နည်းလမ်းရှိတာပါ။

For me, poor addressing was an annoying frustration,

ကျွန်တော့အတွက်တော့ ညံ့ဖျင်းတဲ့ လိပ်စာတပ်ခြင်းဟာ စိတ်တိုစိတ်ပျက်စရာပါ၊

but for billions of people,

ဒါပေမဲ့ ဘီလီယံချီတဲ့ လူတွေအတွက်တော့

it's a huge business inefficiency,

ဧရာမ လုပ်ငန်းပိုင်း အားနည်းချက်တစ်ခုပါ၊

severely hampers their infrastructure growth,

အခြေခံအဆောက်အအုံ တိုးတက်မှုကို အကြီးအကျယ် ဟန့်တားကာ

and can cost lives.

ဘဝတွေ ပေးဆပ်ရနိုင်ပါတယ်။

We're on a mission to change that,

ဒါကို ပြောင်းဖို့ တာဝန် ယူထားတယ်၊

three words at a time.

တစ်ကြိမ် စာလုံး သုံးလုံး။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)