The magic ingredient that brings Pixar movies to life | Danielle Feinberg

Translator: Myo Aung Reviewer: sann tint

When I was seven years old,

ကျွန်မ အသက်ခုနစ်နှစ်တုန်းက၊

some well-meaning adult asked me what I wanted to be when I grew up.

သက်ကြီးတချို့က သဘောရိုးဖြင့် ကြီးလာရင် ဘယ်သူ ဖြစ်ချင်လဲ မေးခဲ့ကြတယ်။

Proudly, I said: "An artist."

"အနုပညာရှင်" ဆိုပြီး ၀င့်ကြွားစွာ ဖြေခဲ့တယ်

"No, you don't," he said,

ထိုသူက "ဖြစ်မလာနိုင်ဘူး" တဲ့

"You can't make a living being an artist!"

"အနုပညာရှင်ဆိုတာ ရပ်တည်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူး!"

My little seven-year-old Picasso dreams were crushed.

ခုနစ်နှစ်အရွယ် ကလေးမေလေးရဲ့ ပီကာဆို အိပ်မက် ပျက်စီးသွားခဲ့ပါတယ်။

But I gathered myself,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ ဆက် စဉ်းစားခဲ့တယ်၊

went off in search of a new dream,

အိပ်မက် အသစ်ကို ရှာကြံနေခဲ့တယ်၊

eventually settling on being a scientist,

နောက်ဆုံးမှာ သိပ္ပံပညာရှင် ဖြစ်ဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့တယ်၊

perhaps something like the next Albert Einstein.

Albert Einstein လိုဟာမျိုးပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

I have always loved math and science,

ကျွန်မဟာ သင်္ချာနဲ့ သိပ္ပံပညာ၊ ကုဒ်ရေးရတာ

later, coding.

တချိန်လုံး ကြိုက်ခဲ့တယ်။

And so I decided to study computer programming in college.

ကျွန်မ ကောလိပ်မှာ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ် ရေးဆွဲမှုလေ့လာခဲ့တယ်။

In my junior year,

အစပိုင်း နှစ်တုန်းက၊

my computer graphics professor showed us these wonderful short films.

ကျွန်မရဲ့ ကွန်ပျူတာ ဂရပ်ဖ် ပါမောက္ခက ဒီအံ့သြဖွယ် ရုပ်ရှင်တိုတွေကို ပြသခဲ့တယ်။

It was the first computer animation any of us had ever seen.

ကွန်ပျူတာ အေနီမေးရှင်းကို ပထမဦးဆုံး အကြိမ် ကျွန်မ မြင်တွေ့ရတာပါ။

I watched these films in wonder, transfixed,

ရုပ်ရှင်တွေကို ကြည့်ရှုရင်း ကျွန်မ အံ့အားသင့် နစ်မြုပ်သွားခဲ့တယ်၊

fireworks going off in my head,

ခေါင်းထဲမှာ မီးရှူးမီးပန်းတွေ တောက်ပနေခဲ့ပြီး၊

thinking, "That is what I want to do with my life."

"ကျွန်မဘဝထဲ အဲဒါမျိုးကို လုပ်ချင်လိုက်တာ" စဉ်းစားမိတယ်။

The idea that all the math, science and code I had been learning

ကျွန်မသင်ယူခဲ့တဲ့ သင်္ချာ၊ သိပ္ပံပညာနဲ့ ကုဒ်ရေးသားမှုဟာ

could come together to create these worlds and characters

ကျွန်မနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ လောကကြီး၊ လူတွေနဲ့ ပုံပြင်တွေကို ဖန်တီးရာတွင်

and stories I connected with,

အသုံးချလို့ ရနိုင်မယ်ဆိုတဲ့ အချက်ဟာ

was pure magic for me.

စိတ်ကူးယဉ် သက်သက်နဲ့ တူခဲ့တယ်။

Just two years later, I started working

နှစ်နှစ်ကြာသွားတော့ ခုနက ရပ်ရှင်တွကို

at the place that made those films, Pixar Animation Studios.

ထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ Pixar Animation Studios မှာ စပြီး လုပ်ခဲ့တယ်။

It was here I learned how we actually execute those films.

အဲဒီကျမှ ခုနကရုပ်ရှင်တွေ ထုတ်လုပ်ပုံကို နားလည်လာခဲ့တယ်။

To create our movies,

ရုပ်ရှင်ကိုဖန်တီးရန်

we create a three-dimensional world inside the computer.

ကွန်ပျူတာ ထဲတွင် ရုပ်လုံးကြွ ကမ္ဘာကို ဖန်တီးပေးရပါတယ်။

We start with a point that makes a line that makes a face

ကျွန်မတို့ဟာ အစက်တစ်ခုမှ စတင်လျက် ဇာတ်ကောင်တွေရဲ့ မျက်နှာကို ဖြစ်စေ၊

that creates characters,

အပင်တွေနဲ့ သစ်ပင်တွေ စသဖြင့်

or trees and rocks that eventually become a forest.

ရေးဆွဲပေးရင်း နောက်ဆုံးမှာ သစ်တောကို ဖန်တီးပေးကြရပါတယ်။

And because it's a three-dimensional world,

အဲဒါက ရုပ်လုံးကြွ ကမ္ဘာဖြစ်တယ်ဆိုတော့

we can move a camera around inside that world.

ကင်မရာကို အဲဒီကမ္ဘာအတွင်း လှည့်ပတ် ရိုက်နိုင်တယ်။

I was fascinated by all of it.

အဲဒါတွေ အားလုံးဟာ သိပ်ကို အံ့အားသင့်စရာတွေပါ။

But then I got my first taste of lighting.

အဲဒီနောက် အလင်းရောင် ပေးပုံ ပထမဦးဆုံး နားလည်မိတယ်။

Lighting in practice is placing lights inside this three-dimensional world.

အဲဒီ ရုပ်လုံးကြွ ကမ္ဘာကြီးထဲတွင် မီးလုံးတွေ ထည့်ပေးခြင်းဟာ အလင်းပေးခြင်းပါ။

I actually have icons of lights I move around in there.

တကယ်တမ်းတွင် မီးလုံး အိုင်ကွန်တွေ ရွှေ့ပြောင်းပေးမှုပါ။

Here you can see I've added a light,

ဒါက ကျွန်မ ထည့်ပေးတဲ့ မီးလုံးပါ။

I'm turning on the rough version of lighting in our software,

ကျွန်မတို့ အလင်းပေးရေး မူကြမ်း ဗားရှင်းကို ဖွင့်ပေးနေတာပါ၊

turn on shadows

အရိပ်တွေ ဖွင့်ပေးရတယ်၊

and placing the light.

မီလုံးတွေကို နေရာချပေးရတယ်။

As I place a light,

မီးလုံးကို နေရာချပေးစဉ်၊

I think about what it might look like in real life,

အဲဒါဟာ လက်တွေ့ဘဝထဲ ဘယ်လို နေမလဲ ဆိုတာကို စဉ်းစားကြည့်လျက်၊

but balance that out with what we need artistically and for the story.

ကျွန်မတို့ရဲ့ ဇာတ်လမ်းအတွက်နဲ့ အနုပညာအရ ရှိရမယ့်ဟာနဲ့ ချိန်ညှိပေးရပါသေးတယ်။

So it might look like this at first,

ဒါကြောင့် အစပိုင်းတွင် အဲဒါက ဒီလိုပုံစံမျိုးလို မြင်ရနိုင်ပါတယ်၊

but as we adjust this and move that

ဒါပေမဲ့ အဲဒါတွေ ညှိရင်း ရွှေ့ပြောင်းပေးလိုက်တော့

in weeks of work,

ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်ကြာတွင်

in rough form it might look like this,

မူကြမ်းပုံစံတုန်းက ဒီလို မြင်တွေ့ခဲ့ရတဲ့ အရာဟာ

and in final form, like this.

နောက်ဆုံး ပုံစံအရ ဒီလို ပုံဆောင်လာပါတယ်။

There's this moment in lighting that made me fall utterly in love with it.

အဲဒီလို အလင်းပေးမှုထဲတွင် ကျွန်မအနေနဲ့ သိပ်ကို အားကျတဲ့ အချက်ရှိပါတယ်။

It's where we go from this

ကျွန်မတို့ ဒီလို အဖြစ်ကနေပြီး ဒီလို

to this.

ပြောင်းလဲနို​င်မှုပါ။

It's the moment where all the pieces come together,

အဲဒါဟာ အပိုင်းအစတွေအားလုံး ပေါင်းစုံမိတဲ့ အချိန်ကာလပါ၊

and suddenly the world comes to life

ရုတ်တရက်ဆိုသလို တကယ့်ကို ရှိနေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးပုံစံမျိုး

as if it's an actual place that exists.

ပေါ်ပေါက် ထွက်ရှိလာတဲ့ အချိန်ပါ။

ဒီလို အချိန်ကာလဟာ ဘယ်တော့မှာမှ ရိုးမသွားနိုင်ပါ၊

This moment never gets old,

especially for that little seven-year-old girl that wanted to be an artist.

အထူးသဖြင့် အနုပညာရှင် ဖြစ်ချင်ခဲ့တဲ့ ခုနစ်နှစ်အရွယ် ကလေးမလေးအတွက် သိပ်မှန်တယ်။

As I learned to light,

အလင်းပေးမှုကို လေ့လာခဲ့တာနဲ့အမျှ၊

I learned about using light to help tell story,

ပုံပြင်ကို ပြောပြရာတွင် ကူပေးမဲ့ အလင်းက ဘယ်လို၊

to set the time of day,

တစ်နေ့တာရဲ့ အချိန်ကို ဖေါ်ပြပေးရန်၊

to create the mood,

စိတ်ထား အခြေအနေကို ဖတ်တီးပေးရန်၊

to guide the audience's eye,

ပရိသတ်ရဲ့ အာရုံကို ဆွဲယူရန်၊

how to make a character look appealing

ဇာတ်ကောင်ကို ဆွဲဆောင်မှု ရှိလာစေရန်၊

or stand out in a busy set.

ဒါမှမဟုတ် အလုပ်များနေပုံမျိုး ပေါ်စေရန် သင်ယူခဲ့တယ်။

ရှင်တို့ WALL-E ကို ကြည့်ခဲ့သလား။

Did you see WALL-E?

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

There he is.

ဟောဒီမှာလေ။

ဒီမှာ မြင်ကြရသလိုပဲ၊

As you can see,

we can create any world that we want inside the computer.

ကျွန်မတို့ လိုချင်တဲ့ ဘယ်ကမ္ဘာမျိုးကိုမဆို ကွန်ပျူတာထဲ ဖန်တီးနိုင်တယ်။

We can make a world with monsters,

ကျွန်မတို့ဟာ ကြောက်စရာ အကောင်တွေ၊

with robots that fall in love,

ချစ်ကြိုက်မိတဲ့ ရိုဘော့တွေ ပါဝင်တဲ့၊

we can even make pigs fly.

ပျံသန်းနိုင်တဲ့ ဝက်တွေပါတဲ့ ကမ္ဘာကို ဖန်တီးနိုင်ကြတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

While this is an incredible thing,

ဒါတွေက မယုံနိုင်စရာတွေ ဖြစ်ကြလို့၊

this untethered artistic freedom,

အနုပညာရှင်တွေက ဖန်တီးရာတွင် လုံးဝ လွတ်လာနေကြတော့၊

it can create chaos.

ပရမ်းပတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။

It can create unbelievable worlds,

ယုံကြည်ရန် မလွယ်တဲ့ ကမ္ဘာကို ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်၊

unbelievable movement,

မယုံနိုင်စရာ လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ

things that are jarring to the audience.

ပရိသတ်ကို စိတ်အနှောက်အယှက် ပေးနိုင်ကြတယ်။

So to combat this, we tether ourselves with science.

အဲဒါထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ကိုယ့်ကိုယ်ကို သိပ္ပံပညာနဲ့ ချိတ်ဆက်ရပါတယ်။

We use science and the world we know

ကျွန်မတို့ သိကြတဲ့ သိပ္ပံပညာနဲ့ ကမ္ဘာကြီးကို

as a backbone,

နောက်ခံ ကျောရိုးအဖြစ် သုံးလျက်

to ground ourselves in something relatable and recognizable.

ဆက်စပ်မှုရှိပြီး သိမှတ်ရနိုင်တဲ့ အရာများအဖြစ် ဖေါ်ပြကြပါတယ်။

"Finding Nemo" is an excellent example of this.

"Finding Nemo" ဟာ အဲဒါ့အတွက် သိပ်ကောင်းတဲ့ နမူနာပါပဲ။

A major portion of the movie takes place underwater.

အဲဒီရုပ်ရှင်ရဲ့ အဓိက အပိုင်းတွေကို ရေအောက်မှာ ရိုက်ခဲ့ရတယ်။

But how do you make it look underwater?

ရေအောက်နဲ့ တူအောင် ဘယ်လို လုပ်ပေးကြတာလဲ။

In early research and development,

အစပိုင်းတွင် သုတေသနပြုလုပ်လျက် စမ်းသပ်ခဲ့ကြရာ၊

we took a clip of underwater footage and recreated it in the computer.

ကျွန်မတို့ ရေအောက်မှာ ခဏရိုက်ကူးလျက် ကွန်ပျူတာထဲ ပြန်ဖန်တီးခဲ့ကြတယ်။

Then we broke it back down

အဲဒီနောက် အဲဒါကို ဆန်းစစ်လျက်

to see which elements make up that underwater look.

ရေအောက်နဲ့ တူလာစေတာက ဘာတွေများလဲ စူးစမ်းခဲ့ကြတယ်။

One of the most critical elements

အခက်ဆုံး အချက်က ရေကို ဖြတ်ပြီး

was how the light travels through the water.

အလင်းရောင် ဖြာထွက်စီးဆင်းပုံပါပဲ။

So we coded up a light that mimics this physics --

အဲဒါနဲ့ အဲဒီရူပဗေဒကို အတုဖန်တီးပေးရန် ကုဒ်တွေ ရေးခဲ့ရပါတယ်--

first, the visibility of the water,

ပထမအချက်က ရေကို ဖောက်ထွင်းမြင်ရပုံပါ၊

and then what happens with the color.

ပြီးတော့ ရေရဲ့ အရောင် ဖြစ်ပျက်ပုံပါ။

Objects close to the eye have their full, rich colors.

မျက်စိနဲ့ ကပ်နေတဲ့ အရာတွေဆီမှာ အရောင်ဟာ စိုပြည်နေတတ်ပါတယ်။

အလင်းရောင်က ရေရဲ့ အနက်ပိုင်းထဲ စိမ့်ဝင်သွားတာနဲ့၊

As light travels deeper into the water,

ကျွန်မတို့ဟာ အနီရောင်လှိုင်းတွေ မမြင်ရတော့ပါ၊

we lose the red wavelengths,

then the green wavelengths,

ထို့နောက်မှာ အစိမ်းရောင် လှိုင်းတွေ

leaving us with blue at the far depths.

ပျောက်သွားကာို အနက်ပိုင်းမှာ အပြာရောင်သာ ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။

In this clip you can see two other important elements.

ဒီကလီပ်ထဲ ရှင်တို့ အရေးကြီးတဲ့ အခြားအစိတ်အပိုင်း နှစ်ခုမြင်နိုင်တယ်။

The first is the surge and swell,

ပထမက မြင့်လာလိုက်၊ နိမ့်ဆင်းသွားလိုက်၊

or the invisible underwater current

ဒါမှမဟုတ် မမြင်ရတဲ့ ရေအောက်ရှိ အရာတွေကို

that pushes the bits of particulate around in the water.

ပါဝင်လှုပ်ရှားစေနေတဲ့ ရေစီး​ကြောင်းတွေပါ။

The second is the caustics.

ဒုတိယ caustics လို ခေါ်တဲ့ အရာပါ။

These are the ribbons of light,

အဲဒါက ရေကန်ရဲ့ အောက်ခြေမှာ

like you might see on the bottom of a pool,

မြင်ရတတ်တဲ့ အလင်းတန်းတွေရဲ့ အရောင်ကစားပုံတွေပါ၊

that are created when the sun bends through the crests

နေရောင်ဟာ သမုဒ္ဒရာ မျက်နှာပြင် လှိုင်းတွေ၊ ဂယက်​တွေကို ဖြတ်ြပီး

of the ripples and waves on the ocean's surface.

ထိုးဖောက်ရာတွင် ပေါ်လာတဲ့ ပုံရိပ်တွေပါ။

ဟောဒါက မြူတွေရဲ့ အလင်းတန်းပါ။

Here we have the fog beams.

These give us color depth cues,

အရောင်ရဲ့ နက်ရှိုင်းမှုကို ပေါ်လွင်စေပြီး၊

but also tells which direction is up

ကျွန်မတို့ ရေမျက်နှာပြင်ကို မမြင်ရရင်

in shots where we don't see the water surface.

ရိုက်ကွက်ထဲမှာ ဘယ်ဟာ အပေါ်ပိုင်း ဆိုတာ ညွှန်ြပပေးနိုင်တယ်။

The other really cool thing you can see here

ဒီမှာ မြင်နိုင်တဲ့ နောက်အားကျစရာ အချက်က

is that we lit that particulate only with the caustics,

ကျွန်မတို့က အဲဒီလို အမှုန်တွေကို အလင်းဂယက်တွေနဲသာ မြင်နိုင်ကြတယ်၊

so that as it goes in and out of those ribbons of light,

အဲဒီလို ၎င်းဟာ နိမ့်သွား မြင့်တက်လာရင်း အလင်းရောင်နဲ့အတူ

it appears and disappears,

ပေါ်လာလိုက် ပျောက်သွားလိုက်နဲ့၊

lending a subtle, magical sparkle to the underwater.

ရေအောက် ကမ္ဘာကို သိမ်မွေ့ဖွယ်ရာ အံ့ဩစရာ ဝင်းလက်မှုကို ဖန်တီးပေးတယ်။

ကျွန်မတို့ သိပ္ပံပညာကို အသုံးချနေတာကို ရှင်တို့ မြင်နိုင်ကြပါတယ်-

You can see how we're using the science --

the physics of water, light and movement --

ရေ၊ အလင်းရောင်နဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေရဲ့ ရူပဗေဒတွေကို--

to tether that artistic freedom.

အနုပညာရဲ့ လွတ်လပ်မှုကို တုတ်ချည်ပေးဖို့ သုံးကြပါတယ်။

But we are not beholden to it.

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ဟာ အဲဒါကို ရှုမြင်နေကြရုံ မဟုတ်ပါဘူး။

We considered each of these elements

အဲဒီလို အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုချင်း ထည့်စဉ်းစားလျက်

and which ones had to be scientifically accurate

ဘယ်ဟာတွေဟာ သိပ္ပံနည်းကျ တိကျရမယ်၊ ပြီးတော့ ဘယ်ဟာတွေကို

and which ones we could push and pull to suit the story and the mood.

ပုံပြင်နှင့် လိုအပ်တဲ့ စိတ်အနေအထားနဲ့ သင့်အောင် ဖန်တီးဖို့ ဆုံးဖြတ်ရတယ်။

We realized early on that color was one we had some leeway with.

အရောင်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ အနေနဲ့ လိုသလို အသုံးပြုရမှာ သဘောပေါက်ခဲ့တာ ကြာပါပြီ

So here's a traditionally colored underwater scene.

ဒီတော့ အစဉ်အလာပုံစံ အရောင်ချယ်ထားတဲ့ ရေအောက် ရှုခင်းက ဒီလိုပါ။

But here, we can take Sydney Harbor and push it fairly green

ဒီနေရာမှာ ကျွန်မတို့ဟာ Sydney Harbor ကိုယူပြီး စိမ်းအောင် လုပ်နိုင်ကြတယ်။

to suit the sad mood of what's happening.

ဖြစ်ပျက်နေတာရဲ့ အနေအထားနဲ့ သင့်တော်ဖို့ အတွက်ပါ။

In this scene, it's really important we see deep into the underwater,

ဒီမြင်ကွင်းထဲတွင် ဒါဟာ နက်ရှိုင်းတဲ့ ရေအောက် နေရာဖြစ်တာကို၊

so we understand what the East Australian Current is,

အရှေ့ သြစတြေးလျ ရေစီး​ကြောင်း ဖြစ်တာ နားလည်ဖို့လိုပြီး၊

that the turtles are diving into and going on this roller coaster ride.

ဒီလိပ်တွေဟာ ရေထဲကို ငုပ်နေကြပြီး အနိမ့်အမြင့်စီး ကစားဖို့ ပြင်ဆင်နေတာပါ။

So we pushed the visibility of the water

အဲဒါနဲ့ ရေကို ဖောက်မြင်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်ပေးလိုက်ကြလို့

well past anything you would ever see in real life.

လက်တွေ့ ဘယ်လိုမှ မြင်မရုနိင်တာကို မြင်နိုင်ကြမှာပါ။

Because in the end,

ကျွန်မတို့ ကြိုးစားနေတာက၊

we are not trying to recreate the scientifically correct real world,

သိပ္ပံနည်းကျ မှန်ကန်တဲ့ ကမ္ဘာကို ပြသရန် မဟုတ်ပါဘူး။

ယုံကြည်လို့ ရနိုင်မယ့် ကမ္ဘာကြီး ဖန်တီးရန် ကြိုးစားနေတာပါ။

we're trying to create a believable world,

one the audience can immerse themselves in to experience the story.

ပရိသတ် အနေနဲ့ စိမ့်ဝင်လျက် ပုံပြင်ကို ခံစားကြည့်နိုင်မယ့်ဟာမျိုးကိုပါ။

ကျွန်မတို့ဟာ အံ့သြဖွယ် အရာတစ်ခုခုကို ဖန်တီးရန် သိပ္ပံပညာကို သုံးကြတာပါ။

We use science to create something wonderful.

We use story and artistic touch to get us to a place of wonder.

ပြုံပြင်တွေနဲ့ အနုညာရဲ့ စွမ်းဆောင်မှုဖြင့် ကျွန်မတို့ဟာ အံ့သြစရာ လောကဆီ ပို့ချင်တာပါ။

This guy, WALL-E, is a great example of that.

ဟောဒီ WALL-E ဆိုတာက အဲဒါ့ရဲ့ အံ့ဖွယ် သာဓက တစ်ခုပါ။

သူဟာ အရိုးရှင်းဆုံးထဲမှာ အလှတရားကို ရှာတွေ့နိုင်သူပါ။

He finds beauty in the simplest things.

But when he came in to lighting, we knew we had a big problem.

ဒါပေမဲ့ သူဟာ အလင်းထဲကို ရောက်လာရင်တော့ ပြဿနာကြီး ကြုံလာရမှာကို သိကြတယ်။

We got so geeked-out on making WALL-E this convincing robot,

ကျွန်မတို့ အားကျစရာ စက်ရုပ် WALL-E လုပ်ကိုင်ရင်း ကြောင်လာလိုက်ကြတာ၊

that we made his binoculars practically optically perfect.

၎င်းရဲ့ စုံမှန်​ပြောင်းကို အလင်းသဘောအရ ပြောစရာမရှိအောင် လုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

His binoculars are one of the most critical acting devices he has.

သူ့ စုံမှန်​ပြောင်းဟာ သူ့ထဲက ကိရိယာများ အကြားတွင် အရေးကြီးဆုံး တစ်ခုပါ။

He doesn't have a face or even traditional dialogue, for that matter.

သူ့ဆီမှာ မျက်နှာမရှိ ဒါမှမဟုတ် ပုံမှန် စကားပြောဆိုမှုလည်း မရှိပါဘူး။

So the animators were heavily dependent on the binoculars

လှုပ်ရှားပုံတွေဟာ စုံမှန်​ပြောင်းကို များစွာမှ အားကိုးခဲ့ကြရတယ်။

to sell his acting and emotions.

သူ့လှုပ်ရှားမှုနဲ့ စိတ်ထဲ ခံစားရမှုတွေ ဖေါ်ပြပေးဖို့ပါ။

We started lighting and we realized

ကျွန်မတို့ မီးဖွင့်ပေးလိုက်တော့မှ စုံမှန်​ပြောင်းထဲက

the triple lenses inside his binoculars were a mess of reflections.

သုံးထပ်မှန်ဘီလူးတွေ အကြီးအကျယ် ရောင်ပြန် ဟပ်နေကြတာကို သတိထားမိတယ်။

He was starting to look glassy-eyed.

သူ့ကို ကြည့်ရတာ မှန်မျက်လုံးနဲ့ တူလာတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Now, glassy-eyed is a fundamentally awful thing

အခုတော့ မှန်မျက်လုံးဟာ အခြေခံအရကိုက အရမ်းကို ကောင်းပါတယ်၊

when you are trying to convince an audience

ကိုယ်က ပရိသတ်ကို ကျေနပ်အောင် လုပ်ချင်ရင်၊

that a robot has a personality and he's capable of falling in love.

စက်ရုပ်ဆိုတာ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ရှိနိုင်တယ်၊ ချစ်ကြိုက်နိုင်တယ် ဆိုပါ။

So we went to work on these optically perfect binoculars,

ဒါနဲ့ ကျွန်မတို့ဟာ သိပ်ကိုကောင်းကြတဲ့ စုံမှန်​ပြောင်းတွေနဲ့ ဆက်လုပ်ကိုင်ရင်း

trying to find a solution that would maintain his true robot materials

သူ့ရိုဘော့ ပစ္စည်းတွေကို ထိန်းသိမ်းထားလျက် ခုနက ရောင်ပြန်ဟပ်မှု

but solve this reflection problem.

ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် အဖြေကို ရှာခဲ့ကြတယ်။

ကျွန်မတို့ မှန်ဘီလူးတွေနဲ့ စခဲ့ကြတယ်။

So we started with the lenses.

Here's the flat-front lens,

ဟောဒါက ရှေ့ပိုင်းပြားချပ်နေတဲ့ မှန်ဘီလူးတွေ၊

we have a concave lens

ခွက်နေတဲ့ မှန်ဘီလူးတွေ၊

and a convex lens.

And here you see all three together,

ခုံးနေတဲ့ မှန်ဘီလူး။

ဒီမှာ အဲဒီသုံးမျိုးစလုံးကို ပြထားတယ်။

showing us all these reflections.

ရောင်ပြန်ဟပ်မှု အားလုံး မြင်နိုင်တယ်။

We tried turning them down,

၎င်းတို့ကို အောက်ဘက် လှည့်လိုက်၊

we tried blocking them,

ပိတ်ဆို့ဖို့ ကြိုးစားကြည့်လိုက်၊

nothing was working.

ဘာတစ်ခုမှ အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ပါ။

You can see here,

ဒီမှာတွေ့မြင်နိုင်သလို၊

sometimes we needed something specific reflected in his eyes --

တစ်ခါတစ်ရံ ကျွန်မတို့ သူ့မျက်လုံးထဲမှာ ထူးခြားတာ တစ်ခုခု ရောင်ပြန်ဟပ်စေချင်တယ်--

usually Eve.

အများအားဖြင့် Eve ကိုပါ။

So we couldn't just use some faked abstract image on the lenses.

ဒီတော့ ပုံအတုတွေကို မှန်ဘီလူးတွေပေါ်မှာ ဖန်တီးပေးရုံနဲ့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။

So here we have Eve on the first lens,

ပထမမှန်ဘီလူးတွေပေါ်မှာ Eve ရှိနေပါပြီ၊

ဒုတိယမှန်ဘီလူးပေါ်မှာ Eve ကို တင်ပေးကြည့်တယ်၊

we put Eve on the second lens,

it's not working.

အဲဒါ အလုပ်မဖြစ်ပါဘူး။

We turn it down,

အဲဒါ အောက်ဘက် ချကြည့်တယ်၊

it's still not working.

အလုပ်မလုပ်တုန်းပါပဲ။

And then we have our eureka moment.

အဲဒီနောက်မှာ အံ့ဖွယ် eureka တဒင်္ဂ ရောက်လာပါတယ်။

We add a light to WALL-E that accidentally leaks into his eyes.

ကျွန်မတို့က WALL-E ဆီကို အလင်းထည့်ပေးတာနဲ့ အမှတ်တမဲ့ သူ့မျက်လုံးထဲ ကျဝင်သွားတယ်။

You can see it light up these gray aperture blades.

အဲဒါနဲ့ ဒီမီးခိုးရောင် အပါချား အချပ်တွေ လင်းလာကြတာ မြင်နိုင်ကြပါတယ်။

ရုတ်တရက် အဲဒီ အပါချား ချပ်ပြားတွေဟာ ရောင်ပြန်ဟပ်မှုကို ထိုးဖောက်လာကြတယ်၊

Suddenly, those aperture blades are poking through that reflection

the way nothing else has.

မကြုံဖူးတဲ့ ပုံစံနဲ့ပါ။

Now we recognize WALL-E as having an eye.

အခုတော့ WALL-E ထံတွင် မျက်လုံး ရှိသလို ခံစားရတယ်။

As humans we have the white of our eye,

ကျွန်မတို့ လူသားဆီမှာ မျက်လုံးတွေ ဖြူကြသလို၊

the colored iris

အဖြူရောင် မျက်ဝန်းနဲ့

and the black pupil.

အနက်ရောင် မျက်ဆန်ပုံမျိုးပါ။

Now WALL-E has the black of an eye,

အခုတော့ WALL-E ဆီမှာ မျက်လုံး မည်းနက်နေတယ်၊

the gray aperture blades

အပါချား ချပ်ပြားတွေက မီးခိုးရောင်၊

and the black pupil.

ပြီးတော့ မျက်ဆန်က အနက်ရောင်ပါ။

Suddenly, WALL-E feels like he has a soul,

ရုတ်တရက်ဆိုသလို WALL-E ထံတွင် အသည်းနှလုံး ရှိသလို ခံစားလာရတယ်၊

like there's a character with emotion inside.

အတွင်းမှာ လှုပ်ရှားနိုင်တဲ့ စိတ်ရှိတဲ့ ဇာတ်ကောင်ပုံစံမျိုးပါ။

ရုပ်ရှင်ရဲ့ နောက်ပိုင်း အဆုံးပိုင်းနားတွင်၊

Later in the movie towards the end,

WALL-E loses his personality,

WALL-E ဟာ သူ့ကိုယ်ရည်ကို ဆုံးရှုံးသွားလို့

essentially going dead.

လက်တွေ့တွင် သေဆုံးတော့မှာပါ။

This is the perfect time to bring back that glassy-eyed look.

အဲဒါဟာ စောစောက ပြောခဲ့ကြတဲ့ မှန်မျက်လုံး အကြည့်မျိုး ပြန်ထည့်ပေးရမယ့် အချိန်ပါပဲ။

In the next scene, WALL-E comes back to life.

နောက်တစ်ကွက်ထဲတွင် WALL-E ဟာ အသက်ပြန်ရှင်လာပါတယ်။

ကျွန်မတို့ဟာ အပါချား ချပ်ပြားတွေကို ပြန်ဖေါ်ပေးရန် အလင်းကို ပြန်ပေးရတယ်၊

We bring that light back to bring the aperture blades back,

and he returns to that sweet, soulful robot we've come to love.

အဲဒါနဲ့ သူဟာ ကျွန်မတို့ မြတ်နိုးကြတဲ့ အသည်းနှလုံးရှိတဲ့ ရိုဘော့ ဖြစ်လာပြန်ပါတယ်။

(Video) WALL-E: Eva?

(ဗီဒီယို) WALL-E- Eva လား။

Danielle Feinberg: There's a beauty in these unexpected moments --

Danielle Feinberg-မျှော်လင့်မရတဲ့ ဒီလို အချိန်ကာလတွေ တမျိူးပဲ လှတယ်နော်--

when you find the key to unlocking a robot's soul,

ရိုဘော့ရဲ့ အသည်းနှလုံးကို သော့ဖွင့်ပေးတဲ့ နည်းကို ရှာတွေ့နိုင်ပြီဆိုရင်၊

the moment when you discover what you want to do with your life.

ကိုယ့်ဘဝကို ဆက်ပြီး ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ဆိုတာကို ရှာတွေ့မိတဲ့ အချိန်မျိုးမှာလေ။

The jellyfish in "Finding Nemo" was one of those moments for me.

"Finding Nemo" ထဲက ပင်လယ်ခူဟာ ကျွန်မအတွက် အဲဒီလို အချိန်အခါမျိုးပါ။

There are scenes in every movie that struggle to come together.

ရုပ်ရှင်တိုင်းထဲမှာ တချိန်တည်း အတူတူ ထွက်လိုကြတဲ့ ဇာတ်ကွက်တွေ ရှိတတ်တယ်။

This was one of those scenes.

ဒါက အဲဒီလို ဇာတ်ကွက်များထဲက တစ်ခုပါ။

The director had a vision for this scene

ဒါရိုက်တာထံတွင် တောင်ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာထဲက ပင်လယ်ခူရဲ့

based on some wonderful footage of jellyfish in the South Pacific.

အံ့ဖွယ် ဘဝကို အခြေခံထားတဲ့ အံ့ဖွယ် ဇာတ်လမ်း စိတ်ကူးရှိခဲ့တယ်။

As we went along,

ကျွန်မတို့က အဲဒါကို ရုပ်လုံးဖေါ်ဖို့

ကြံစည်ရာတွင် ဒုက္ခရောက်ပါတော့တယ်။

we were floundering.

The reviews with the director

ဒါရိုက်တာနဲ့ အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးရင်းနဲ့

turned from the normal look-and-feel conversation

ပုံမှန် လုပ်ကြည့်-ခံစားကြည့် ဆွေးနွေးမှုဟာ

into more and more questions about numbers and percentages.

နံပါတ်များနဲ့ ရာခိုင်နှုန်းတွေ အကြောင်းကို တိုးတိုး မေးစရာ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

Maybe because unlike normal,

ကျွန်မတို့ဟာ ပုံမှန်လိုမဟုတ်ဘဲ

we were basing it on something in real life,

တကယ့် ဘဝအဖြစ်အပျက်ကို အခြေခံနေခဲ့ကြလို့၊

ဒါမှမဟုတ် ကျွန်မတို့ လမ်းပျောက်သွားလို့ ဖြစ်ချင်ြဖစ်နိုင်ပါတယ်။

or maybe just because we had lost our way.

But it had become about using our brain without our eyes,

ဒါပေမဲ့ အဲဒါဟာ မျက်လုံးတွေ မပါဘဲနဲ့ ကိုယ့်ဦးနှောက်ကို သုံးသလို ဖြစ်ခဲ့တယ်၊

the science without the art.

အနုပညာမပါတဲ့ သိပ္ပံပညာမျိုးပါ။

That scientific tether was strangling the scene.

အဲဒီ သိပ္ပံနည်းကျ တုတ်ချည်မှုက ဇာတ်အခင်းအကျင်းကို လည်မျိုညှစ်နေခဲ့တယ်။

But even through all the frustrations,

အဲဒီလို စိတ်ပျက်စရာတွေ အကြားမှာတောင်

I still believed it could be beautiful.

လှပအောင် လုပ်နိုင်မှာကို ကျွန်မ ယုံကြည်နေခဲ့တယ်။

So when it came in to lighting,

အဲဒါကြောင့်မို့ အလင်းပေးမှုနဲ့ ပတ်သက်လာရင်၊

I dug in.

ကျွန်မဟာ တအား ကြိုးစားတော့တယ်။

As I worked to balance the blues and the pinks,

စိတ်ညစ်စရာတွေနဲ့ အားတက်စရာတွေကို မျှတပြီး အားထုတ်ခဲ့တယ်။

the caustics dancing on the jellyfish bells,

ပင်လယ်ခူရဲ့ အမိုးခေါင်းလောင်း ပေါ်မှာ အလင်းတန်းကစားမှုတွေ၊

the undulating fog beams,

လှိုင်းထနေတဲ့ မြူတွေကစားနေတဲ့ အလင်းတန်းတွေ၊

something promising began to appear.

တစ်ခုခု ပေါ်လာတော့မယ့် မျှော်လင့်ချက်နဲ့ပါ။

I came in one morning and checked the previous night's work.

တစ်နေ့ နံနက်အလုပ်ကို လာတော့ ကျွန်မဟာ အရင်ညက အလုပ်ကို စစ်ကြည့်ခဲ့တယ်။

And I got excited.

ကျွန်မ စိတ်တအား လှုပ်ရှားမိတယ်။

And then I showed it to the lighting director

ပြီးတော့ အဲဒါကို ဒါရိုက်တာကို ပြခဲ့တယ်။

and she got excited.

သူလည်း စိတ်လှုပ်ရှားမိတယ်။

Soon, I was showing to the director in a dark room full of 50 people.

မကြာခင်မှာပဲ ကျွန်မဟာ ဒါရိုက်တာနဲ့အတူ လူ ၅၀ ပြည့်နေတဲ့ အခန်းထဲမှာ ပြနေပါပြီ။

In director review,

ဒါရိုက်တာရဲ့ ဆန်းစစ်ချက်ထဲမှာ

you hope you might get some nice words,

ကိုယ်ဟာ နားဝင်ချိုဖွယ် စကားလုံးတွေ ကြားရမယ်လို့ မျှော်နေတတ်တယ်၊

then you get some notes and fixes, generally.

ပြီတော့ မှတ်ချက် တချို့ကို ရယူလျက် အဲဒါတွေကို ပြင်ရပါတယ်။

And then, hopefully, you get a final,

အဲဒီနောက်မှာ ရှေ့ဆက် လုပ်ကိုင်နိုင်ရန်

signaling to move on to the next stage.

အချက်ပြပေးမှုကို ရမှာကို စောင့်မျှော်ရတယ်။

I gave my intro, and I played the jellyfish scene.

ကျွန်မဟာ မိတ်ဆက်စကားကို ပြောပြီး ပင်လယ်ခူ ဇာတ်ကွက်ကို ပြခဲ့တယ်။

And the director was silent for an uncomfortably long amount of time.

အဲဒီနောက်မှာ ဒါရိုက်တာဟာ အတော်လေး ကြာအောင် တိတ်ဆိတ်နေခဲ့တယ်။

Just long enough for me to think,

ကျွန်မအနေနဲ့ "အို၊ စိတ်ညစ်စရာကြီးပဲ"ဆိုပြီး

"Oh no, this is doomed."

ဆိုတော့မှာကို စိုးမိတယ်။

And then he started clapping.

သူဟာ အဲဒီနောက် လက်ခုပ်တီးလာတော့တယ်။

And then the production designer started clapping.

ပြီးတော့ ထုတ်လုပ်မှု ဒီဇိုင်နာက စပြီး လက်ခုပ်တီးလာတယ်၊

And then the whole room was clapping.

နောက်မှာ တခန်းလုံး လက်ခုပ်တီးလာကြတယ်။

အဲဒီလို အချိန်ကာလအတွက်ကိုမှ ကျွန်မဟာ အလင်းပေးသူ ဖြစ်နေတာပါ။

This is the moment that I live for in lighting.

အားလုံး စုပေါင်းမိလို့ ကျွန်မတို့ အားလုံး ယုံကြည်နိုင်ကြတဲ့

The moment where it all comes together

and we get a world that we can believe in.

ကမ္ဘာကြီးကို ရရှိလိုက်နိုင်တဲ့ အချိန်ကာလမျိုး အတွက်ပါ။

We use math, science and code to create these amazing worlds.

ကျွန်မတို့ သင်္ချာ၊ သိပ္ပံနဲ့ ကုဒ်တွေကို သုံးပြီး အံ့ဖွယ်ကမ္ဘာကို ဖန်တီးကြတာပါ။

ပုံပြင်တွေကို ပြောပြရင်း အနုပညာဖြင့် အသက်ဝင်အောင် လုပ်ပေးကြတာပါ။

We use storytelling and art to bring them to life.

It's this interweaving of art and science

အဲဒါဟာ အနုပညာနဲ့ သိပ္ပံကို ရောယှက်ပုံဖေါ်မှုပါပဲ။

that elevates the world to a place of wonder,

အဲဒါဟာ ကမ္ဘာကြီးကို အံ့အားသင့်ဖွယ် နေရာဆီ မြှင့်တင်ပေးပါတယ်၊

a place with soul,

အသည်းနှလုံးရှိတဲ့ နေရာကို၊

a place we can believe in,

ကျွန်မတို့ ယုံကြည်နိုင်တဲ့ နေရာကို၊

a place where the things you imagine can become real --

ကိုယ်ယုံကြည့်တဲ့ အရာတွေ အသက်ဝင်လာနိုင်ကြမယ့် နေရာမျိုးပါ-

and a world where a girl suddenly realizes

ပြီးတော့ ကလေးမလေး တစ်ဦးက သူမဟာ သိပ္ပံပညာရှင် ဖြစ်ရုံသာမက

not only is she a scientist,

အနုပညာရှင် တစ်ဦးဖြစ်ပါကလားဆိုတာကို

but also an artist.

နားလည်မိတဲ့ အချိန်ကာလမျိုးပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)