Amy Purdy: Living beyond limits

Translator: Paola B Reviewer: Elena Montrasio

Translator: sann tint Reviewer: Skylar Swe

If your life were a book

တကယ်လို့ ရှင့်ဘဝဟာ စာအုပ်တစ်အုပ်

and you were the author,

ပြီးတော့ ရှင်ကိုယ်တိုင်က စာရေးဆရာသာ ဖြစ်မယ်ဆိုရင်

how would you want your story to go?

ရှင့်ဇာတ်လမ်းကို ဘယ်လိုဖြစ်စေချင်ပါသလဲ

That's the question that changed my life forever.

ဒီမေးခွန်းက ကျွန်မဘဝတစ်ခုလုံးကို ထာဝရပြောင်းလဲစေခဲ့တာပေါ့

Growing up in the hot Last Vegas desert,

ပူပြင်းတဲ့Last Vegas ရဲ့ကန္တာရထဲမှာ ကြီးပြင်းလာခဲ့တဲ့

all I wanted was to be free.

ကျွန်မအတွက်လိုချင်တာကတော့ လွတ်လပ်ခြင်းပါ

I would daydream about traveling the world,

ကမ္ဘာပတ်ပြီးခရီးထွက်တာ၊ နှင်းတွေကျတဲ့

living in a place where it snowed,

နေရာတစ်ခုမှာ နေတာတွေကို

and I would picture all of the stories

စိတ်ကူးယဉ်ယဉ်နေခဲ့ပြီး ကြုံရမယ့်ဇာတ်လမ်းစုံကို

that I would go on to tell.

ပြဖို့ မြင်ယောင်နေမိခဲ့တာပေါ့

At the age of 19,

ကျွန်မအသက် (၁၉) နှစ်အရွယ်

the day after I graduated high school,

အထက်တန်းကျောင်းပြီးတဲ့ နောက်တစ်နေ့မှာပဲ

I moved to a place where it snowed

နှင်းတွေကျတဲ့နေရာတစ်ခုကို ပြောင်းသွားပြီး

and I became a massage therapist.

အနှိပ်ကုထုံးပညာရှင် ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်

With this job all I needed were my hands

ဒီအလုပ်အတွက် လိုအပ်တာဆိုလို့ ကျွန်မလက်အစုံရယ်၊

and my massage table by my side

ကျွန်မဘေးမှာရှိတဲ့ နှိပ်နယ်တဲ့စားပွဲပါပဲ

and I could go anywhere.

ပြီးတော့ သွားချင်တဲ့နေရာ သွားလို့ရပါတယ်။

For the first time in my life,

ကျွန်မဘဝမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ်

I felt free, independent

လွတ်လပ်မှု၊ အမှီအခိုကင်းမှု၊

and completely in control of my life.

ကိုယ့်ဘဝကိုယ် လုံးဝပိုင်တယ်လို့ ခံစားရတယ်

That is, until my life took a detour.

ဒါက ကျွန်မဘဝတစ်ဆစ်ချိုးမတိုင်မီကပါ။

I went home from work early one day

တစ်နေ့မှာ အလုပ်ကနေ အိမ်ကိုစောစောပြန်ခဲ့ပါတယ်

with what I thought was the flu,

ကျွန်မအထင် တုပ်ကွေးမိတာပေါ့

and less than 24 hours later

နောက် (၂၄) နာရီမပြည့်ခင်မှာ

I was in the hospital

ကျွန်မဆေးရုံရောက်နေပါပြီ

၂ ရာခိုင်နှုန်းတောင် မရှိတဲ့ အသက်ရှင်ဖို့အခွင့်လမ်းနဲ့

on life support

with less than a two percent chance of living.

အသက်ကယ်စက်ပေါ်မှာ မှီခိုနေရပါတယ်

It wasn't until days later

ကျွန်မ ကိုမာရောဂါနဲ့ မေ့မြောသွားပြီး

as I lay in a coma

ရက်အတော်ကြာမှာသာ ဆရာဝန်တွေက

that the doctors diagnosed me

ကျွန်မမှာ ဘက်တီးရီးယားကြောင့်ဖြစ်တဲ့

with bacterial meningitis,

ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ရောဂါ ဖြစ်မှန်း စမ်းသပ်မိတာပါ

a vaccine-preventable blood infection.

ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ကြိုတင်တားလို့ရတဲ့ သွေးကကူးစက်တဲ့ရောဂါပါ

Over the course of two and a half months

၂လခွဲကြာကာလမှာ

I lost my spleen, my kidneys,

သရက်ရွက်၊ ကျောက်ကပ်၊

the hearing in my left ear

ညာဘက်အကြားအာရုံနဲ့ ဒူးအောက်က

and both of my legs below the knee.

ခြေနှစ်ချောင်းလုံး ဆုံရှုံးခဲ့ရပါတယ်

When my parents wheeled me out of the hospital

မိဘတွေက ကျွန်မကိုဆေးရုံက လှည်းနဲ့တွန်းထုတ်လာတော့

I felt like I had been pieced back together

စပ်ချုပ်ထားတဲ့အရုပ်လို အပိုင်းပိုင်း

like a patchwork doll.

ပြန်အဆက်ခံထားရသလို ခံစားမိလိုက်ပါတယ်

I thought the worst was over

အဆိုးဆုံးက ပြီးသွားပြီလို့ ထင်မိနေတုန်းမှာပဲ

until weeks later when I saw my new legs

သီတင်းပတ်တွေကြာပြီး ခြေထောက်သစ်တွေကို

for the first time.

ပထမဆုံးမြင်လိုက်ပါတော့တယ်

The calves were bulky blocks of metal

ခြေသလုံးကြွက်သားတွေက ခြေကျင်းဝတ်တွေအတွက်

with pipes bolted together for the ankles

မူလီစုပ်ထားတဲ့ပိုက်တွေပါတဲ့ သတ္တုတုံးကြီးတွေ

and a yellow rubber foot

အဝါရောင် ရာဘာခြေထောက်၊

with a raised rubber line from the toe to the ankle

ခြေချောင်းကနေ ခြေကျင်းဝတ်ထိ ပင့်ထားတဲ့

to look like a vein.

အကြောတစ်ခုလို ရာဘာလိုင်းတစ်ကြောင်းနဲ့။

I didn't know what to expect,

ဘာကိုမျှော်လင့်ရမှန်း မသိခဲ့ပေမယ့်

but I wasn't expecting that.

ဒါကိုတော့ မမျှော်လင့်ခဲ့ပါဘူး။

With my mom by my side

ဘေးမှာရှိတဲ့အမေနဲ့ ကျွန်မတို့မျက်နှာတွေမှာ

and tears streaming down our faces,

မျက်ရည်တွေကစီးနေပြီး

I strapped on these chunky legs

ဒီခြေထောက် တောင့်တောင့်ကြီးတွေကို

and I stood up.

သိုင်းပြီး မတ်တပ်ရပ်လိုက်တယ်။

They were so painful and so confining

နာလွန်း၊ ကျပ်လွန်းလို့

that all I could think was,

တွေးမိလိုက်တာက

how am I ever going to travel the world

ဒါကြီးတွေနဲ့ဘယ်လိုလုပ် ကမ္ဘာပတ်လို့

in these things?

ရတော့မှာတုန်းလို့ပေါ့။

How was I ever going to live

ကျွန်မလိုချင်ခဲ့တဲ့ စွန့်စားမှုတွေ၊

the life full of adventure and stories,

ဖြစ်ရပ်တွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့ဘဝ

as I always wanted?

ဘယ်လိုလုပ်ပြီး နေရတော့မှာတုန်း။

And how was I going to snowboard again?

ဘယ်လိုလုပ်ပြန်ပြီး နှင်းလျှောစီးလို့ရတော့မှာတုန်း။

That day, I went home, I crawled into bed

အဲဒီနေ့က အိမ်ပြန်လာပြီး အိပ်ရာဆီ

and this is what my life looked like

တွားသွားခဲ့ပြီး ဒါကတော့ နောက်လအနည်းငယ်

for the next few months:

ကျွန်မဖြစ်နေတဲ့ပုံပါ။

me passed out, escaping from reality,

သတိလစ်သွားတယ်၊ လက်တွေ့ဘဝက လွတ်မြောက်ပြီး

with my legs resting by my side.

ခြေထောက်တွေကဘေးမှာပုံလျက်သားပေါ့။

I was absolutely physically and emotionally broken.

လုံးဝကို စိတ်ရောကိုယ်ပါချုံးကျသွားခဲ့တယ်။

But I knew that in order to move forward,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မသိတာက ရှေ့ကိုဆက်ဖို့

I had to let go of the old Amy

အေမီ အဟောင်းကို စွန့်လိုက်ပြီး

and learn to embrace the new Amy.

အေမီ အသစ်ကိုလက်ခံဖို့ သင်ယူဖို့ လိုတယ်ဆိုတာပါ

And that is when it dawned on me

ဆိုလိုတာက ၅ပေ ၅လက္မ ရှိဖို့ မလိုတော့ဘူးဆိုတာ

that I didn't have to be five-foot-five anymore.

တဖြည်းဖြည်း နားလည်သွားတဲ့အခါမှာပေါ့။

I could be as tall as I wanted!

ကျွန်မကြိုက်သလောက်ရှည်လို့ရတယ်လေ

(Laughter) (Applause)

(ရယ်သံများ) (လက်ခုပ်သံများ)

Or as short as I wanted, depending on who I was dating.

ဒါမှမဟုတ် ကိုယ်တွဲနေတဲ့ လူနဲ့အလိုက် တိုလို့ရတယ်

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

And if I snowboarded again,

ကျွန်မ နှင်းလျှောပြန်စီးလို့ရရင်

my feet aren't going to get cold.

ခြေထောက်တွေ အေးတော့မှာ မဟုတ်တော့ဘူးလေ

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

And best of all, I thought,

အကောင်းဆုံးကတော့

I can make my feet the size of all the shoes

အရောင်းစင်ပေါ်က ဖိနပ်အရွယ်တွေအတိုင်း

that are on the sales rack. (Laughter)

ခြေထောက်တွေကို လုပ်ယူလို့ရတာပေါ့ (ရယ်သံများ)

And I did!

ကျွန်မလုပ်ခဲ့တာပေါ့။

So there were benefits here.

ဒီတော့ ဒါတွေက ကောင်းကျိုးတွေပါ။

It was this moment that I asked myself

ဒီအချိန်မှာပဲ ဘဝအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်တဲ့

that life-defining question:

မေးခွန်းကို ကိုယ့်ကိုကိုယ် မေးခဲ့ပါတယ်။

If my life were a book

ကိုယ့်ဘဝဟာ စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပြီး

and I were the author,

ကိုယ်ဟာ စာရေးဆရာ တစ်ယောက်ဖြစ်ခဲ့ရင်

how would I want the story to go?

ဘယ်လို ဇာတ်လမ်းဖြစ်ချင်တာပါလိမ့်။

And I began to daydream.

နောက် စပြီးစိတ်ကူးယဉ်မိတယ်။

I daydreamed like I did as a little girl

ကလေးဘဝကလိုပဲ စိတ်ကူးယဉ်တာပေါ့

and I imagined myself

ကျွန်မ စိတ်ကူးမိတာက

walking gracefully,

ကြော့ကြော့မော့မော့လေး လမ်းလျှောက်

helping other people through my journey

ခရီးတစ်လျှောက်လူတွေကို ကူညီရင်း

and snowboarding again.

နှင်းလျှောလည်းပြန်စီးရင်းပေါ့

And I didn't just see myself

နှင်းမှုန်တောင်တစ်ခုကို

carving down a mountain of powder,

ထွင်းထုနေတာကို မြင်ရုံသာမက

I could actually feel it.

ဒါကို တကယ်ပဲ ခံစားမိပါတယ်။

I could feel the wind against my face

လေက မျက်နှာကို ဖြတ်တိုက်သွားပြီး

and the beat of my racing heart

တလှပ်လှပ်ခုန်နေတဲ့ နှလုံးခုန်သံကို ခံစားနေရပြီး

as if it were happening in that very moment.

ဒါကလက်တွေ့မှာ တကယ် ဖြစ်နေခဲ့သလိုမျိုးပါ။

And that is when a new chapter in my life began.

ဒီလိုနဲ့ ဘဝရဲ့ ကဏ္ဍအသစ် စခဲ့တဲ့အချိန်ပါ။

Four months later I was back up on a snowboard,

၄ လကြာပြီး နှင်းလျှောပြားကို ပြန်စီးခဲ့တယ်၊

although things didn't go quite as expected:

ထင်သလောက်တော့ အဆင်မပြေခဲ့ဘူးပေါ့။

My knees and my ankles wouldn't bend

ဒူးတွေနဲ့ ခြေကျင်းဝတ်တွေက ကွေးမနေတော့

and at one point I traumatized all the skiers on the chair lift

တစ်ခါများဆို ကျွန်မ လဲကျတော့ မိုးပျံထိုင်ခုံပေါ်မှာစီးလာတဲ့သူတွေကို

when I fell and my legs,

အလန့်တကြားဖြစ်စေခဲ့တယ်

ခြေထောက်တွေက နှင်းလျှောပြားမှာ တန်းလန်းကြီးလေ

still attached to my snowboard —

(Laughter) —

(ရယ်သံများ)

went flying down the mountain,

တောင်အောက်ကိုထိုးဆင်းပေမဲ့

and I was on top of the mountain still.

တောင်ထိပ်မှာ ရှိနေသေးတုန်းပဲ ဖြစ်နေတယ်

I was so shocked,

ကျွန်မ အရမ်းလန့်သွားတယ်

I was just as shocked as everybody else, and I was so discouraged,

ဒီ့ပြင်လူတွေလိုပဲ လန့်သွားပြီး အရမ်းစိတ်ပျက်သွားတယ်

but I knew that if I could find the right pair of feet

ဒါပေမဲ့ သင့်တော်တဲ့ ဖိနပ်တစ်စုံသာရမယ်ဆိုရင်

that I would be able to do this again.

ဒါကိုပြန်လုပ်နိုင်မှာပဲဆိုတာ ကျွန်မသိတယ်။

And this is when I learned that our borders

ဒါကနေ ကျွန်မတို့ရဲ့ နယ်နိမိတ်တွေနဲ့ အတားအဆီးတွေဟာ

and our obstacles can only do two things:

၂ခုပဲ လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတာ သဘောပေါက်လိုက်တယ်

one, stop us in our tracks

၁။ လမ်းကြောင်းတွေထဲမှာ ကျွန်မတို့ကို တားဆီးတယ်

or two, force us to get creative.

၂။ တီထွင်ကြံဆတတ်အောင် တွန်းအားပေးတယ်။

၁နှစ်တာ လေ့လာမှု လုပ်ခဲ့ပြီးတဲ့ အခုအချိန်ထိ

I did a year of research, still couldn't figure out

ဘယ်ခြေထောက်မျိုးကို သုံးရမှန်း မသိသေးပါဘူး

what kind of legs to use,

ကိုယ့်ကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးနိုင်မယ့် အရာတွေလည်း မတွေ့ခဲ့ဘူး

couldn't find any resources that could help me.

So I decided to make a pair myself.

ဒီတော့ ကိုယ့်ဘာသာပဲလုပ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။

My leg maker and I put random parts together

ခြေတုလုပ်သူနဲ့ကျွန်မ အစိတ်အပိုင်းတွေ ကြုံရာကောက်တပ်ပြီး

and we made a pair of feet that I could snowboard in.

နှင်းလျှောစီးလို့ရတဲ့ ခြေတစ်စုံလုပ်ခဲ့တယ်။

As you can see,

မြင်တဲ့အတိုင်းပဲ

rusted bolts, rubber, wood and neon pink duct tape.

သံချေးတက်နေတဲ့မူလီတွေ၊ ရာဘာ၊ သစ်သားနဲ့ နီယွန်ပန်းရောင် တိပ်တွေနဲ့လေ

And yes, I can change my toenail polish.

အား ဟုတ်တာပေါ့၊ ခြေသည်းဆိုးဆေးလည်း ပြောင်းဆိုးလို့ရတယ်ရှင့်

It was these legs

ဒီခြေတုတွေနဲ့

and the best 21st birthday gift I could ever receive —

၂၁ နှစ်မြောက် မွေးနေ့မှာရခဲ့တဲ့ အကောင်းဆုံး

a new kidney from my dad —

လက်ဆောင်ကတော့ အဖေ့ဆီက ကျောက်ကပ် အသစ်တစ်ခုဟာ

that allowed me to follow my dreams again.

ကျွန်မအိပ်မက်တွေကို ပြန်လည်အကောင်အထည် ဖော်ခွင့်ပေးခဲ့ပါတယ်

I started snowboarding,

ကျွန်မ နှင်းလျှောစစီးတယ်

then I went back to work, then I went back to school.

အလုပ်ပြန်လုပ်တယ်၊ပြီး ကျောင်းပြန်တက်တယ်။

Then in 2005 I cofounded a nonprofit organization

ဒါနဲ့ ၂၀၀၅မှာ သက်ငယ်နဲ့ သက်လတ်ပိုင်း ကိုယ်လက်အင်္ဂါ မသန်စွမ်းကြသူတွေ

အပြင်းစား အားကစားတွေမှာ ပါဝင်လာနိုင်ဖို့

for youth and young adults with physical disabilities

so they could get involved with action sports.

အကျိုးအမြတ်မယူတဲ့ အဖွဲ့အစည်းကို ပူးပေါင်းတည်ထောင်ခဲ့တယ်

From there, I had the opportunity to go to South Africa,

အဲဒီကနေ တောင်အာဖရိကကိုသွားဖို့ အခွင့်အလမ်းရခဲ့ပြီး၊

where I helped to put shoes on thousands of children's feet

ထောင်နဲ့ချီတဲ့ ကလေးတွေ ကျောင်းတက်လို့ရအောင်

so they could attend school.

သူတို့ရဲ့ခြေထောက်တွေမှာ ဖိနပ်စီးဖို့ ကူညီခဲ့တယ်

And just this past February,

ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီကပဲ

I won two back-to-back World Cup gold medals —

ကမ္ဘာ့ဖလားရွှေတံဆိပ်၂ ခု ဆက်တိုက်ရခဲ့ပါတယ်

(Applause) —

(လက်ခုပ်သံများ)

which made me

ဒါက ကျွန်မကို

the highest ranked adaptive female snowboarder

ကမ္ဘာမှာအမြင့်ဆုံး အလိုက်သင့်ပြောင်းလဲနိုင်တဲ့

အမျိုးသမီး နှင်းလျှောစီးသူ ဖြစ်လာစေခဲ့ပါတယ်

in the world.

Eleven years ago, when I lost my legs,

လွန်ခဲ့တဲ့၁၁နှစ်က ခြေထောက်တွေ ဆုံးရှုံးသွားတော့

I had no idea what to expect.

ဘာကို မျှော်လင့်ရမှန်းမသိ ဖြစ်ခဲ့တယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒီကနေ့ ကျွန်မက အခြေအနေကို ပြောင်းချင်လားလို့

But if you ask me today,

if I would ever want to change my situation,

ကျွန်မကိုမေးလာရင်

I would have to say no.

ဟင့်အင်းလို့ပဲ ပြောရတော့မှာပေါ့။

အကြောင်းကတော့ ခြေထောက်တွေက ကျွန်မကိုဒုက္ခိတ မဖြစ်စေလို့ပါ

Because my legs haven't disabled me,

if anything they've enabled me.

သူတို့တွေက ကျွန်မကိုအထောက်အကူပေးသလားဆို

They've forced me to rely on my imagination

သူတို့တွေက ကျွန်မကို စိတ်ကူးဉာဏ်ကိုမှီခိုဖို့

and to believe in the possibilities,

ဖြစ်နိုင်ချေတွေကို ယုံကြည်ဖို့ တွန်းအားပေးတယ်

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ရဲ့ စိတ်ကူးဉာဏ်တွေကို

and that's why I believe

that our imaginations can be used as tools

နယ်နိမိတ်တွေကို ကျော်ဖြတ်ဖို့

ကိရိယာတွေအဖြစ်သုံးနိုင်တယ်လို့ ကျွန်မ ယုံကြည်ပါတယ်

for breaking through borders,

because in our minds, we can do anything

အကြောင်းကတော့ ကျွန်မတို့စိတ်ထဲမှာ ဘာမဆိုလုပ်နိုင်ပြီး၊

and we can be anything.

ဘာမဆိုဖြစ်နိုင်တာပါ။

It's believing in those dreams

ဒီအိပ်မက်တွေကို ယုံကြည်ပြီး

and facing our fears head-on

ကြောက်ရွံ့မှုတွေကို ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ခြင်းက

that allows us to live our lives

ကျွန်မတို့ကို ကန့်သတ်ချက်တွေရဲ့အလွန်မှာ

beyond our limits.

ရှင်သန်ခွင့်ပေးတာပါ။

And although today is about innovation without borders,

ဒီနေ့ခေတ်ဟာ

I have to say that in my life,

အကန့်အသတ်မဲ့ တီထွင်ဆန်းသစ်မှုတွေရဲ့ ခေတ်ဖြစ်ပေမဲ့

innovation has only been possible

ကျွန်မဘဝမှာ တီထွင်ဆန်းသစ်မှု ဖြစ်လာတာဟာ

because of my borders.

အကန့်အသတ်တွေကြောင့်ပဲလို့ ပြောရမှာပါ။

I've learned that borders are where the actual ends,

ကျွန်မသိရှိလိုက်တာက အကန့်အသတ်တွေဆိုတာ လက်တွေ့သဘောတွေ

but also where the imagination

အဆုံးသတ်သွားရာဖြစ်ပြီး စိတ်ကူးဉာဏ် နဲ့ ဘဝဇာတ်လမ်း

and the story begins.

အစပြုရာလည်း ဖြစ်ပါတယ်ဆိုတာပါ။

ဒါကြောင့် ကျွန်မအထင်ဒီနေ့ အားလုံးကို မေးမိချင်တဲ့ အယူအဆတစ်ရပ်ကတော့

So the thought that I would like to challenge you with today

is that maybe instead of looking at our challenges and our limitations

ကျွန်မတို့ရဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေကို အနုတ်သဘော

as something negative or bad,

ဒါမှမဟုတ် မကောင်းတာအဖြစ် ကြည့်မယ့်အစား

we can begin to look at them as blessings,

ကျွန်မတို့စိတ်ကူးတွေကို အစပျိုးလာစေအောင် လုပ်ပေးစေနိုင်တဲ့

magnificent gifts that can be used to ignite our imaginations

ကျွန်မတို့သွားနိုင်တယ်လို့ ထင်ထားထက်ကို

and help us go further than we ever knew we could go.

ပိုပြီးသွားဖို့ ကူညီပေးနိုင်တဲ့

It's not about breaking down borders.

ခမ်းနားတဲ့ လက်ဆောင်တွေအဖြစ် ရှုမြင်ဖို့ပါ

It's about pushing off of them

တကယ်တော့ အကန့်အသတ်တွေဆိုတာ ဖြိုချဖို့မဟုတ်ပါဘူး။

and seeing what amazing places

ဒါတွေကို တွန်းထုတ်ပြီး၎င်းတို့က

ကျွန်မတို့ဆီ ယူလာနိုင်တဲ့ အံ့ဖွယ်နေရာတွေကို မြင်ကြည့်ကြဖို့ပါ

they might bring us.

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင်။