Amy Purdy: Living beyond limits

Amy Purdy: Sống vượt qua giới hạn

Translator: Paola B Reviewer: Elena Montrasio

Translator: tram le Reviewer: Vi Phan

If your life were a book

Nếu cuộc sống là một cuốn sách,

and you were the author,

và bạn là tác giả ,

how would you want your story to go?

bạn muốn câu chuyện của mình sẽ diễn ra như thế nào?

That's the question that changed my life forever.

Đó là câu hỏi đã làm thay đổi cuộc đời tôi mãi mãi.

Growing up in the hot Last Vegas desert,

Sinh ra và lớn lên ở vùng sa mạc Las Vegas nóng nực,

all I wanted was to be free.

tất cả những gì tôi muốn là tự do.

I would daydream about traveling the world,

Tôi mơ mộng được đi du lịch vòng quanh thế giới,

living in a place where it snowed,

sống ở nơi có tuyết rơi

and I would picture all of the stories

và hình dung ra tất cả những câu chuyện

that I would go on to tell.

mà mình muốn kể.

At the age of 19,

Lên 19 tuổi,

the day after I graduated high school,

một ngày sau khi tốt nghiệp cấp 3,

I moved to a place where it snowed

tôi dọn đến sống ở nơi có tuyết

and I became a massage therapist.

và trở thành một nhà trị liệu mát-xa.

With this job all I needed were my hands

Tất cả những gì tôi cần là đôi bàn tay

and my massage table by my side

và chiếc bàn mát-xa bên cạnh

and I could go anywhere.

và tôi có thể đi tới bất cứ nơi đâu.

For the first time in my life,

Lần đầu tiên trong đời,

I felt free, independent

tôi cảm thấy tự do, không phụ thuộc

and completely in control of my life.

và hoàn toàn làm chủ được cuộc sống của mình.

That is, until my life took a detour.

Cho tới khi cuộc đời tôi đi tới một bước ngoặt.

I went home from work early one day

Một ngày nọ, tôi đi làm về sớm

with what I thought was the flu,

vì nghĩ rằng mình bị cảm,

and less than 24 hours later

chưa tới 24 giờ sau đó

tôi đã ở trong bệnh viện

I was in the hospital

on life support

được hỗ trợ bởi thiết bị duy trì sự sống,

with less than a two percent chance of living.

với chưa tới 2% khả năng sống sót.

It wasn't until days later

Cho tới nhiều ngày sau đó,

as I lay in a coma

khi tôi đang hôn mê

that the doctors diagnosed me

bác sỹ đã chẩn đoán

with bacterial meningitis,

tôi bị viêm màng não do vi khuẩn,

a vaccine-preventable blood infection.

một căn bệnh lây nhiễm qua đường máu, có thể ngăn chặn bằng vắc-xin.

Over the course of two and a half months

2 tháng rưỡi sau đó,

I lost my spleen, my kidneys,

tôi mất đi lá lách và thận

the hearing in my left ear

khả năng nghe bên tai trái

and both of my legs below the knee.

và cả hai cẳng chân.

When my parents wheeled me out of the hospital

Khi bố mẹ đẩy tôi bằng xe lăn ra khỏi bệnh viện,

I felt like I had been pieced back together

tôi cảm thấy mình như vừa được lắp ráp lại,

like a patchwork doll.

như một con búp bê bị chắp vá.

I thought the worst was over

Tôi nghĩ điều tồi tệ nhất đã qua đi

until weeks later when I saw my new legs

cho đến khi tôi nhìn thấy đôi chân mới của mình lần đầu tiên.

for the first time.

The calves were bulky blocks of metal

Đôi cẳng chân được tạo bởi một khối kim loại kềnh càng

with pipes bolted together for the ankles

với những cái ống được chốt lại tạo nên mắt cá chân

and a yellow rubber foot

và một bàn chân cao su màu vàng

with a raised rubber line from the toe to the ankle

với dây cao su được đắp nổi từ ngón chân tới mắt cá

to look like a vein.

để trông như mạch máu.

I didn't know what to expect,

Tôi không biết nên mong đợi gì

but I wasn't expecting that.

và cũng không mong đợi gì cả.

With my mom by my side

Mẹ đứng bên cạnh tôi

and tears streaming down our faces,

và những giọt nước mắt lăn dài trên má cả hai mẹ con.

I strapped on these chunky legs

Tôi đeo đôi chân giả to đùng

and I stood up.

và đứng dậy.

They were so painful and so confining

Nó rất đau đớn và hạn chế sự hoạt động

that all I could think was,

tất cả những gì tôi có thể nghĩ tới

how am I ever going to travel the world

là làm thế nào tiếp tục chu du thế giới với thứ này?

in these things?

How was I ever going to live

Làm thế nào để tiếp tục sống

the life full of adventure and stories,

một cuộc sống phiêu lưu với những câu chuyện

as I always wanted?

như tôi từng mong muốn?

And how was I going to snowboard again?

Và bằng cách nào có thể tiếp tục trượt ván tuyết?

That day, I went home, I crawled into bed

Ngày hôm đó, tôi về nhà, lết lên giường,

and this is what my life looked like

và cuộc sống của tôi trông như thế này trong mấy tháng tiếp theo.

for the next few months:

me passed out, escaping from reality,

Tôi mất đi ý thức, chạy trốn khỏi thực tại

with my legs resting by my side.

với đôi chân giả đặt ngay bên cạnh.

I was absolutely physically and emotionally broken.

Tôi hoàn toàn tuyệt vọng, cả về thể xác lẫn tinh thần.

But I knew that in order to move forward,

Nhưng tôi biết rằng để có thể tiếp tục bước về phía trước,

I had to let go of the old Amy

tôi phải từ bỏ Amy của ngày hôm qua

and learn to embrace the new Amy.

và học cách đón nhận một Amy mới.

And that is when it dawned on me

Đó là khi tôi nhận ra rằng

that I didn't have to be five-foot-five anymore.

không nhất thiết cứ phải cao 5.5 ft (1m68) nữa.

I could be as tall as I wanted!

Tôi có thể cao theo ý muốn!

(Laughter) (Applause)

(Cười) (Vỗ tay)

Or as short as I wanted, depending on who I was dating.

Hay thấp chừng nào tôi thích tùy vào việc tôi đang hẹn hò với ai.

(Laughter)

(Cười)

And if I snowboarded again,

Và nếu tôi lại trượt ván tuyết,

my feet aren't going to get cold.

chân của tôi sẽ không bao giờ bị lạnh.

(Laughter)

(Cười)

And best of all, I thought,

Hơn hết, tôi nghĩ

I can make my feet the size of all the shoes

tôi có thể điều chỉnh kích cỡ bàn chân để vừa với mọi đôi giày trên kệ giảm giá.

that are on the sales rack. (Laughter)

And I did!

Và tôi đã làm điều đó!

So there were benefits here.

Có rất nhiều lợi ích.

It was this moment that I asked myself

Cũng chính lúc này, tôi tự hỏi

that life-defining question:

câu hỏi về định nghĩa cuộc sống:

If my life were a book

Nếu cuộc đời tôi là một cuốn sách

and I were the author,

và tôi là tác giả,

how would I want the story to go?

tôi sẽ viết nên một câu chuyện như thế nào?

And I began to daydream.

Và tôi bắt đầu tưởng tượng.

I daydreamed like I did as a little girl

Tôi mơ mộng như hồi còn bé,

and I imagined myself

và hình dung chính mình

walking gracefully,

đang sải bước duyên dáng,

helping other people through my journey

giúp đỡ những người khác trên hành trình của mình

and snowboarding again.

và lại trượt ván tuyết.

And I didn't just see myself

Tôi không chỉ nhìn thấy mình đang lao xuống

carving down a mountain of powder,

một ngọn núi đầy tuyết

I could actually feel it.

mà còn thực sự cảm thấy thế.

I could feel the wind against my face

Tôi có thể cảm nhận gió ập vào mặt,

and the beat of my racing heart

nhịp tim đập nhanh,

as if it were happening in that very moment.

như thể điều đó đang xảy ra trong khoảnh khắc ấy.

And that is when a new chapter in my life began.

Đó là lúc mở ra một chương mới của cuộc đời tôi.

Four months later I was back up on a snowboard,

Bốn tháng sau, tôi quay lại với chiếc ván trượt,

although things didn't go quite as expected:

mặc dù mọi việc không như tôi mong muốn:

My knees and my ankles wouldn't bend

Đầu gối và mắt cá chân của tôi không gập lại được

and at one point I traumatized all the skiers on the chair lift

và lúc đó, tôi đã làm tất cả những người trên cáp treo hoảng hồn

when I fell and my legs,

khi ngã,

mà chân vẫn còn dính vào ván trượt

still attached to my snowboard —

(Laughter) —

(Cười)

went flying down the mountain,

rồi nó tiếp tục văng xuống núi

and I was on top of the mountain still.

trong khi tôi thì vẫn ở yên vị ở trên đỉnh núi.

I was so shocked,

Tôi đã rất sốc,

I was just as shocked as everybody else, and I was so discouraged,

cũng như bất cứ ai, tôi sốc và rất nản lòng,

but I knew that if I could find the right pair of feet

nhưng tôi biết rằng nếu có thể tìm được một đôi chân phù hợp,

that I would be able to do this again.

tôi có thể lại tiếp tục chơi.

And this is when I learned that our borders

Đó là khi tôi nhận ra rằng

and our obstacles can only do two things:

đối với giới hạn và chướng ngại: chỉ có hai cách đối mặt

one, stop us in our tracks

một, khiến chúng ta phải dừng bước,

or two, force us to get creative.

hoặc hai, buộc chúng ta phải sáng tạo.

I did a year of research, still couldn't figure out

Tôi đã nghiên cứu cả năm trời,

what kind of legs to use,

mà vẫn không thể tìm ra được loại chân giả nào phù hợp,

couldn't find any resources that could help me.

không thể tìm được nguồn hỗ trợ nào.

So I decided to make a pair myself.

Vì vậy, tôi quyết định tự mình làm lấy một đôi.

My leg maker and I put random parts together

Người làm chân giả và tôi gắn các bộ phận một cách ngẫu nhiên

and we made a pair of feet that I could snowboard in.

và tạo ra một đôi chân giả có thể dùng để trượt ván tuyết.

As you can see,

Như mọi người thấy,

rusted bolts, rubber, wood and neon pink duct tape.

những chiếc chốt gỉ, cao su, gỗ và ruy-băng hồng.

And yes, I can change my toenail polish.

Và vâng, tôi còn có thể đổi màu móng chân nữa.

It was these legs

Đôi chân giả này

and the best 21st birthday gift I could ever receive —

và món quà sinh nhật thứ 21 tuyệt vời nhất mà tôi từng được nhận -

a new kidney from my dad —

một quả thận mới từ bố tôi

that allowed me to follow my dreams again.

đã cho phép tôi lại theo đuổi giấc mơ của mình.

I started snowboarding,

Tôi bắt đầu trượt ván tuyết.

then I went back to work, then I went back to school.

rồi quay lại làm việc, và tiếp tục đi học.

Then in 2005 I cofounded a nonprofit organization

Đến năm 2005, tôi đồng sáng lập một tổ chức phi lợi nhuận

for youth and young adults with physical disabilities

cho thanh niên và những người tàn tật trẻ tuổi

so they could get involved with action sports.

có thể tham gia vào những hoạt động thể thao.

From there, I had the opportunity to go to South Africa,

Từ đó, tôi có cơ hội tới Nam Phi,

where I helped to put shoes on thousands of children's feet

giúp hàng ngàn đứa trẻ được đi giày

so they could attend school.

để chúng có thể tới trường.

And just this past February,

Và chỉ mới Tháng Hai vừa qua,

I won two back-to-back World Cup gold medals —

tôi đã giành được 2 huy chương vàng Thế Giới liên tiếp.

(Applause) —

(Vỗ tay)

Điều đó giúp tôi

which made me

the highest ranked adaptive female snowboarder

giành được vị trí cao nhất về khả năng thích nghi

trong môn trượt ván tuyết dành cho nữ.

in the world.

Eleven years ago, when I lost my legs,

11 năm trước, khi mất đi đôi chân,

I had no idea what to expect.

tôi hoàn toàn không biết điều gì sẽ tới.

But if you ask me today,

Nhưng nếu bạn hỏi tôi hôm nay

if I would ever want to change my situation,

rằng liệu tôi có muốn thay đổi hoàn cảnh của mình,

I would have to say no.

tôi sẽ nói không.

Because my legs haven't disabled me,

Bởi vì đôi chân không làm tôi què quặt.

if anything they've enabled me.

Nếu có bất cứ điều gì cản trở tôi,

They've forced me to rely on my imagination

nó buộc tôi phải dựa vào trí tưởng tượng

and to believe in the possibilities,

và tin tưởng vào những điều khả dĩ

and that's why I believe

và đó là lý do tôi tin rằng

that our imaginations can be used as tools

trí tưởng tượng có thể là công cụ

for breaking through borders,

để phá bỏ những rào cản,

because in our minds, we can do anything

bởi vì trong tâm trí, chúng ta có thể làm bất cứ điều gì,

and we can be anything.

trở thành bất cứ thứ gì.

It's believing in those dreams

Tin tưởng vào ước mơ

and facing our fears head-on

và đối mặt với nỗi sợ hãi

that allows us to live our lives

cho phép chúng ta sống cuộc sống

beyond our limits.

vượt qua mọi giới hạn.

And although today is about innovation without borders,

Và tuy rằng chủ đề hôm nay là sự đổi mới không biên giới,

I have to say that in my life,

tôi phải nói rằng trong cuộc đời mình,

innovation has only been possible

sự đổi mới chỉ có thể xảy ra

because of my borders.

nhờ những giới hạn của chính tôi.

I've learned that borders are where the actual ends,

Tôi đã học được rằng biên giới là nơi thực tế kết thúc

but also where the imagination

nhưng cũng là nơi trí tưởng tượng

and the story begins.

và câu chuyện bắt đầu.

So the thought that I would like to challenge you with today

Điều mà tôi muốn thử thách các bạn ngày hôm nay

is that maybe instead of looking at our challenges and our limitations

là thay vì chỉ nhìn vào những chướng ngại và sự hạn chế

as something negative or bad,

như thứ gì đó rất tiêu cực và tồi tệ,

we can begin to look at them as blessings,

ta có thể bắt đầu nghĩ đến nó như những phúc lành,

magnificent gifts that can be used to ignite our imaginations

những món quà tuyệt vời thắp lên sự sáng tạo

and help us go further than we ever knew we could go.

và giúp ta tiến xa hơn ra khỏi những gì ta nghĩ mình có thể.

It's not about breaking down borders.

Đây không phải là phá bỏ những biên giới

It's about pushing off of them

mà là ra khơi cùng với chúng

and seeing what amazing places

và nhìn ngắm những miền đất kì diệu

they might bring us.

mà chúng có thể mang ta tới.

Thank you.

Cảm ơn. (Vỗ tay)