Amy Purdy: Living beyond limits

Translator: Paola B Reviewer: Elena Montrasio

Tłumaczenie: Aneta Lasek Korekta: Weronika Pietrzak

If your life were a book

Gdyby twoje życie było książką,

and you were the author,

a ty jej autorem,

how would you want your story to go?

jak potoczyłaby się twoja historia?

That's the question that changed my life forever.

To pytanie na zawsze odmieniło moje życie.

Growing up in the hot Last Vegas desert,

Dorastając w gorącym, pustynnym Las Vegas

all I wanted was to be free.

chciałam jedynie wolności.

I would daydream about traveling the world,

Marzyłam, żeby podróżować po świecie,

living in a place where it snowed,

zamieszkać gdzieś, gdzie pada śnieg

and I would picture all of the stories

i wyobrażałam sobie te wszystkie historie,

that I would go on to tell.

które będę stale opowiadać.

At the age of 19,

W wieku 19 lat,

the day after I graduated high school,

dzień po ukończeniu szkoły średniej,

I moved to a place where it snowed

przeprowadziłam się tam, gdzie padał śnieg,

and I became a massage therapist.

i zostałam masażystką.

With this job all I needed were my hands

Do tej pracy potrzebowałam jedynie rąk

and my massage table by my side

i stołu do masażu

and I could go anywhere.

i mogłam udać się, gdzie chciałam.

For the first time in my life,

Po raz pierwszy w życiu czułam,

I felt free, independent

że jestem wolna, niezależna

and completely in control of my life.

i że mam życie pod kontrolą,

That is, until my life took a detour.

aż wszystko zmieniło się o 180 stopni.

I went home from work early one day

Pewnego dnia wcześniej wyszłam z pracy

with what I thought was the flu,

myśląc, że mam grypę.

and less than 24 hours later

Niecałą dobę później byłam w szpitalu,

I was in the hospital

on life support

pod respiratorem,

with less than a two percent chance of living.

mając niecałe 2% szans na przeżycie.

It wasn't until days later

Kilka dni później, kiedy leżałam w śpiączce,

as I lay in a coma

that the doctors diagnosed me

zdiagnozowano u mnie

with bacterial meningitis,

bakteryjne zapalenie opon mózgowych,

a vaccine-preventable blood infection.

infekcję, której można było zapobiec szczepieniami ochronnymi.

Over the course of two and a half months

W ciągu dwóch i pół miesiąca

I lost my spleen, my kidneys,

straciłam śledzionę, nerki,

the hearing in my left ear

słuch w lewym uchu

and both of my legs below the knee.

i obie nogi poniżej kolan.

When my parents wheeled me out of the hospital

Kiedy rodzice wywozili mnie na wózku ze szpitala,

I felt like I had been pieced back together

czułam się jak pozszywana z kawałków, szmaciana lalka.

like a patchwork doll.

I thought the worst was over

Myślałam, że najgorsze już za mną,

until weeks later when I saw my new legs

aż kilka tygodni później

po raz pierwszy zobaczyłam swoje nowe nogi.

for the first time.

The calves were bulky blocks of metal

Zamiast łydek toporne, metalowe klocki,

with pipes bolted together for the ankles

w miejscu kostek rury połączone bolcami

and a yellow rubber foot

i żółte, gumowe stopy,

with a raised rubber line from the toe to the ankle

z wybrzuszeniem biegnącym od dużego palca do kostki,

to look like a vein.

które miało przypominać żyłę.

I didn't know what to expect,

Nie wiedziałam, czego się spodziewać,

but I wasn't expecting that.

ale tego na pewno się nie spodziewałam.

With my mom by my side

Razem z mamą, obie całe we łzach,

and tears streaming down our faces,

I strapped on these chunky legs

przytroczyłyśmy te toporne nogi i stanęłam na nich.

and I stood up.

They were so painful and so confining

Były tak bolesne i ciasne,

that all I could think was,

że myślałam tylko o tym,

how am I ever going to travel the world

jak miałabym podróżować w nich po świecie?

in these things?

How was I ever going to live

Jak miałabym prowadzić życie

the life full of adventure and stories,

pełne przygód i opowieści,

as I always wanted?

którego zawsze pragnęłam?

And how was I going to snowboard again?

I jak miałabym znów jeździć na snowboardzie?

That day, I went home, I crawled into bed

Tego dnia wróciłam do domu, wczołgałam się do łóżka

and this is what my life looked like

i tak spędziłam kolejnych kilka miesięcy.

for the next few months:

me passed out, escaping from reality,

Nieobecna, uciekająca od rzeczywistości,

with my legs resting by my side.

z nogami stojącymi obok.

I was absolutely physically and emotionally broken.

Byłam kompletnie załamana, fizycznie i emocjonalnie.

But I knew that in order to move forward,

Wiedziałam, jednak, że aby ruszyć naprzód,

I had to let go of the old Amy

muszę pozwolić odejść dawnej Amy

and learn to embrace the new Amy.

i zaakceptować nową Amy.

And that is when it dawned on me

Wówczas dotarło do mnie,

that I didn't have to be five-foot-five anymore.

że już nie muszę mieć 168 cm wzrostu.

I could be as tall as I wanted!

Mogę być tak wysoka, jak chcę!

(Śmiech) (Brawa)

(Laughter) (Applause)

Or as short as I wanted, depending on who I was dating.

Albo tak niska, jak chcę, zależy z kim się spotykam.

(Laughter)

(Śmiech)

And if I snowboarded again,

A jeśli znów zacznę jeździć na desce,

my feet aren't going to get cold.

nie będą mi marznąć stopy.

(Laughter)

(Śmiech)

And best of all, I thought,

A, co najlepsze, mogę dopasować stopy

I can make my feet the size of all the shoes

do rozmiaru wszystkich butów z wyprzedaży!

that are on the sales rack. (Laughter)

And I did!

I tak też zrobiłam!

So there were benefits here.

A więc są i zalety.

It was this moment that I asked myself

Wtedy zadałam sobie pytanie,

that life-defining question:

które zaważyło na moim dalszym życiu.

If my life were a book

Gdyby moje życie było książką,

and I were the author,

którą sama piszę,

how would I want the story to go?

jak by się rozegrało?

And I began to daydream.

I zaczęłam marzyć.

I daydreamed like I did as a little girl

Tak, jak wtedy, gdy byłam małą dziewczynką.

and I imagined myself

Wyobrażałam sobie,

walking gracefully,

że poruszam się z gracją,

helping other people through my journey

pomagam innym w drodze przez życie

and snowboarding again.

i znów jeżdżę na snowboardzie.

And I didn't just see myself

Nie tylko wyobrażałam sobie,

carving down a mountain of powder,

jak sunę w dół zasnieżonych stoków,

I could actually feel it.

ja naprawdę to czułam.

I could feel the wind against my face

Czułam wiatr na twarzy,

and the beat of my racing heart

i przyspieszone bicie serca,

as if it were happening in that very moment.

tak, jakby to działo się właśnie w tej chwili.

And that is when a new chapter in my life began.

Wtedy zaczął się nowy rozdział mojego życia.

Four months later I was back up on a snowboard,

Cztery miesiące później znów stanęłam na desce,

although things didn't go quite as expected:

jednak nie wszystko poszło po mojej myśli.

My knees and my ankles wouldn't bend

Kolana i kostki się nie zginały

and at one point I traumatized all the skiers on the chair lift

i pewnego razu przeraziłam wszystkich narciarzy na wyciągu,

when I fell and my legs,

kiedy ja upadłam, a moje nogi, wciąż przytwierdzone do deski,

still attached to my snowboard —

(Śmiech)

(Laughter) —

went flying down the mountain,

poszybowały w dół zbocza,

and I was on top of the mountain still.

podczas gdy ja zostałam na szczycie.

I was so shocked,

Byłam równie zszokowana,

I was just as shocked as everybody else, and I was so discouraged,

co wszyscy pozostali i ogromnie zniechęcona,

but I knew that if I could find the right pair of feet

jednak wiedziałam, że jeśli znajdę odpowiednią parę stóp,

that I would be able to do this again.

będę w stanie znów zacząć jeździć.

And this is when I learned that our borders

Wtedy nauczyłam się, że ograniczenia i przeszkody

and our obstacles can only do two things:

mogą zrobić tylko dwie rzeczy:

one, stop us in our tracks

albo zatrzymać nas na drodze do celu,

or two, force us to get creative.

albo zmusić do kreatywności.

I did a year of research, still couldn't figure out

Po roku poszukiwań wciąż nie wiedziałam,

what kind of legs to use,

jakich nóg powinnam użyć,

couldn't find any resources that could help me.

nie mogłam znaleźć żadnych pomocnych źródeł.

So I decided to make a pair myself.

Postanowiłam, więc, zrobić je sama.

My leg maker and I put random parts together

Wraz z wykonawcą złożyliśmy przypadkowe części

and we made a pair of feet that I could snowboard in.

stworzyliśmy parę stóp, w której mogłam jeździć na desce.

As you can see,

Jak widzicie,

rusted bolts, rubber, wood and neon pink duct tape.

zardzewiałe śruby, guma, drewno i neonowo różowa taśma izolacyjna.

And yes, I can change my toenail polish.

I owszem, mogę zmieniać kolor paznokci.

It was these legs

To te nogi

and the best 21st birthday gift I could ever receive —

i najlepszy prezent, jaki mogłam otrzymać na 21. urodziny,

a new kidney from my dad —

nowa nerka od mojego taty,

that allowed me to follow my dreams again.

pozwoliły mi ponownie podążyć za marzeniami.

I started snowboarding,

Zaczęłam jeździć na snowboardzie,

then I went back to work, then I went back to school.

wróciłam do pracy i do szkoły.

Then in 2005 I cofounded a nonprofit organization

W 2005 roku współzałożyłam organizację non-profit

for youth and young adults with physical disabilities

na rzecz młodych osób niepełnosprawnych fizycznie,

so they could get involved with action sports.

aby umożliwić im uprawianie sportów akcji.

From there, I had the opportunity to go to South Africa,

Miałam okazję pojechać do Afryki Południowej,

where I helped to put shoes on thousands of children's feet

gdzie pomagałam zakładać buty na tysiące dziecięcych stóp,

so they could attend school.

aby mogły chodzić do szkoły,

And just this past February,

a w lutym tego roku

I won two back-to-back World Cup gold medals —

zdobyłam, dwa razy z rzędu, złoty medal Mistrzostw Świata...

(Applause) —

(Brawa)

which made me

the highest ranked adaptive female snowboarder

...stając się najwyżej notowaną para-snowboardzistką na świecie.

in the world.

Eleven years ago, when I lost my legs,

11 lat temu, kiedy straciłam nogi,

I had no idea what to expect.

nie miałam pojęcia, czego oczekiwać.

But if you ask me today,

Ale zapytana dzisiaj,

if I would ever want to change my situation,

czy chciałabym zmienić swoją sytuację,

I would have to say no.

musiałabym powiedzieć "nie".

Because my legs haven't disabled me,

Brak nóg mnie nie unieruchomił,

if anything they've enabled me.

wręcz mnie uaktywnił.

They've forced me to rely on my imagination

Zmusił mnie, abym polegała na swojej wyobraźni

and to believe in the possibilities,

i wierzyła we własne możliwości

and that's why I believe

i dlatego uważam,

that our imaginations can be used as tools

że wyobraźnia może być narzędziem

for breaking through borders,

do pokonywania ograniczeń,

because in our minds, we can do anything

bo w umyśle możemy zrobić wszystko

and we can be anything.

i być, kim chcemy.

It's believing in those dreams

Wiara w marzenia i stawianie czoła obawom

and facing our fears head-on

that allows us to live our lives

pozwalają nam żyć bez barier.

beyond our limits.

And although today is about innovation without borders,

I choć dziś mówimy o innowacjach bez granic,

I have to say that in my life,

w moim życiu innowacja była możliwa

innovation has only been possible

because of my borders.

właśnie przez ograniczenia.

I've learned that borders are where the actual ends,

U kresu kończy się to, co pewne,

but also where the imagination

ale zaczyna się wyobraźnia i historia.

and the story begins.

So the thought that I would like to challenge you with today

Chciałabym was zostawić z pewną myślą:

is that maybe instead of looking at our challenges and our limitations

może zamiast patrzeć na wyzwania i ograniczenia,

as something negative or bad,

jako na coś negatywnego, czy złego,

we can begin to look at them as blessings,

spójrzmy na nie jak na dobrodziejstwa,

magnificent gifts that can be used to ignite our imaginations

dary losu, które mogą rozbudzić wyobraźnię

and help us go further than we ever knew we could go.

i pomóc nam zajść dalej, niż zakładaliśmy.

It's not about breaking down borders.

Nie chodzi o przełamywanie barier,

It's about pushing off of them

tylko o ich przesuwanie,

and seeing what amazing places

żeby zobaczyć, jak niesamowite miejsca

they might bring us.

mogą nam udostępnić.

Thank you.

Dziękuję.

(Brawa)