Sirena Huang: An 11-year-old's magical violin

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

(Music)

(ဂီတသံ)

(Music ends)

( ဂီတသံ အဆုံးသတ်သည်။)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

(Applause ends)

(လက်ခုပ်သံ ဆုံးသည်။)

Hi, everyone. I'm Sirena.

အားလုံး မင်္ဂလာပါ။ ကျွန်မက Sirena ပါ။

I'm 11 years old and from Connecticut.

ကျွန်မက ၁၁ နှစ်၊ Connecticut က ပါ။

(Audience cheers)

(ပရိသတ် အားပေးသံများ)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

Well, I'm not really sure why I'm here.

ဘာကြောင့် ကျွန်မ ဒီမှာရှိနေတာကို တကယ်ကို ကျွန်မ မသေချာဘူး။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

I mean, what does this have to do with technology, entertainment and design?

ဆိုလိုတာက ဒါက နည်းပညာ၊ ဖျော်ဖြေရေးနဲ့ ဒီဇိုင်းနဲ့ ပတ်သက်ဖို့လိုတယ်မို့လား။

Well, I count my iPod, cellphone and computer as technology,

ကောင်းပါပြီ၊ ကျွန်မက iPod၊ ဆဲလ်ဖုန်းနဲ့ ကွန်ပြူတာကို နည်းပညာအဖြစ် မှတ်ယူပေမဲ့

but this has nothing to do with that.

ဒါက ဒါနဲ့ မပတ်သက်ပါဘူး။

So I did a little research on it.

ဒါကြောင့် ဒီအကြောင်း သုတေသနလေးတစ်ခု လုပ်ခဲ့တယ်။

Well, this is what I found.

ကဲ ဒါကတော့ ကျွန်မ တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။

Of course, I hope I can memorize it.

ဒါကို ကျွန်မ အာဂုံဆောင်နိုင်တယ် ထင်တာပဲ။

(Clears throat)

(လည်ချောင်းရှင်းသည်။)

The violin is made of a wood box and four metal strings.

ဒီတယောက သစ်သားပုံးတစ်ပုံး သတ္တုကြိုး လေးချောင်းနဲ့လုပ်တာ။

By pulling a string, it vibrates and produces a sound wave,

ကြိုးတစ်ချောင်းကို ဆွဲတာက တုန်ခါပြီး အသံလှိုင်းတစ်ခု ထုတ်တယ်

which passes through a piece of wood called a bridge,

ဒါက မြင်းမိုရ်လို့ခေါ်တဲ့ သစ်သားစကိုဖြတ်ကာ

and goes down to the wood box and gets amplified, but ... let me think.

သစ်သားပုံးဆီ ရောက်သွားပြီး အသံကို ချဲ့ပေးလိုက်တယ်၊ ဒါပေမဲ့ စဉ်းစားပါရစေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Placing your finger at different places on the fingerboard

လက်ကွက်ပြားပေါ်က နေရာအမျိုးမျိုးမှာ လက်ချောင်းကို နေရာချတာက

changes the string length, and that changes the frequency of the sound wave.

ကြိုးအလျားကို ပြောင်းတယ်၊ ဒီပြောင်းလဲမှု တွေက အသံလှိုင်း ကြိမ်နှုန်းတွေပါ။

(Sighs) Oh, my gosh!

(သက်ပြင်းချ) အိုး အမလေး။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

OK, this is sort of technology,

အိုကေ ဒါက နည်းပညာလိုလိုပဲ၊

but I can call it a 16th-century technology.

ဒါပေမဲ့ ဒါက ၁၆ ရာစု နည်းပညာလို့ ခေါ်နိုင်ပါတယ်။

But actually, the most fascinating thing that I found

ဒါပေမဲ့ တကယ်ကျွန်မ တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ အကောင်းဆုံး အရာက

was that even the audio system or wave transmission nowadays

အခုခေတ် အသံစနစ် (သို့) လှိုင်း ထုတ်လွှင့်မှုက အသံကို ထုတ်လွှင့်ခြင်းနဲ့

are still based on the same principle of producing and projecting sound.

ထုတ်လွှင့်ခြင်းရဲ့ တူညီတဲ့ အခြေခံသဘောတရားကို အခြေခံနေဆဲပါ။

Isn't that cool?

ဒါက မမိုက်ဘူးလား။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

Design -- I love its design.

ဒီဇိုင်း၊ ဒါရဲ့ ဒီဇိုင်းကို ကျွန်မ နှစ်သက်တယ်။

I remember when I was little, my mom asked me,

ကျွန်မ ကလေးဘဝတုန်းက အမေ ကျွန်မကို မေးခဲ့တာ မှတ်မိတယ်။

"Would you like to play the violin or the piano?"

" သမီးက တယောထိုးချင်တာလား၊ စန္ဒရားတီးချင်တာလား"

I looked at that giant monster and said to myself --

ဒီသတ္တဝါကြီးကို ကြည့်လိုက်ပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ပြောလိုက်တာက

"I am not going to lock myself on that bench the whole day!"

"ကျွန်မက တစ်နေ့လုံး ခုံတန်းပေါ်မှာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သော့ခတ်ထားမှာမဟုတ်ဘူး။"

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

This is small and lightweight.

ဒါက သေးငယ်ပြီး ပေါ့ပါးတယ်။

I can play from standing, sitting or walking.

ရပ်ရင်း၊ ထိုင်ရင်း လမ်းလျှောက်ရင်း တီးလို့ရတယ်လေ။

And, you know what?

ဘာလဲဆိုတာ သိကြလား။

The best of all is that if I don't want to practice,

အားလုံးထက် အကောင်းဆုံးက ကျွန်မ မလေ့ကျင့်ချင်ဘူးဆိုရင်

(Whispering) I can hide it.

(လေသံဖြင့်) ဝှက်ထားလို့ရတယ်လေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

The violin is very beautiful.

ဒီတယောက အင်မတန် လှပါတယ်။

Some people relate it as the shape of a lady.

လူတချို့က အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ရဲ့ သဏ္ဌာန်နဲ့ ဆက်စပ်ကြတယ်။

But whether you like it or not, it's been so for more than 400 years,

ဒါပေမဲ့ သင် ကြိုက်ကြိုက်၊ မကြိုက်ကြိုက် ဒါက နှစ်ပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ခဲ့ပါပြီ။

unlike modern stuff [that] easily looks dated.

အလွယ်တကူ ခေတ်အောက်တတ်ရတဲ့ ခေတ်ပေါ်ပစ္စည်းနဲ့မတူပါဘူး။

But I think it's very personal and unique that,

ဒါပေမဲ့ သိပ် တစ်ကိုယ်ရေဆန်ပြီ။ ထူးခြားတယ်လို့ ထင်တယ်။

although each violin looks pretty similar,

တယောတစ်လက်စီဟာ အတော် ဆင်ပုံရပေမဲ့

no two violins sound the same --

အသံထွက်တာတူတဲ့ တယော နှစ်လက်မရှိဘူး။

even from the same maker or based on the same model.

တူညီတဲ ပြုလုပ်သူဆီက (သို့) တူညီတဲ့ ပုံစံကို အခြေခံတာတောင်ပါ။

Entertainment -- I love the entertainment.

ဖျော်ဖြေရေး၊ ကျွန်မ ဖျော်ဖြေရေးကို ကြိက်တယ်၊

But actually, the instrument itself isn't very entertaining.

ဒါပေမဲ့ တကယ်ကတော့ ဒီတူရိယာ ကိုယ်၌က သိပ်ပျော်စရာမကောင်းဘူး

I mean, when I first got my violin and tried to play around on it,

ဆိုလိုတာက ကျွန်မရဲ ပထမဆုံး တယောကို ရပြီး လျှောက်တီးဖို့ ကြိုးစားတော့

it was actually really bad,

တော်တော့ကို ဆိုးပါတယ်။

because it didn't sound the way I'd heard from other kids --

ဘာလို့ဆိုတော့ အခြားကလေးတွေဆီက ကျွန်မ ကြားခဲ့တာမျိုး အသံမထွက်ခဲ့ဘဲ

it was so horrible and so scratchy.

အတော်ကို ဆိုးပြီး၊ တဂျစ်ဂျစ်ဖြစ်နေလို့ပါ။

So, it wasn't entertaining at all.

ဒီတော့ လုံးဝကို ပျော်စရာမကောင်းခဲ့ဘူး။

But besides, my brother found this very funny:

ဒါပေမဲ့ ဒါ့အပြင် ကျွန်မရဲ့အကိုက ဒါ အတော် ရယ်စရာကောင်းတယ်လို့ထင်တယ်။

Yuk! Yuk! Yuk!

စိတ်ပျက်ဖို့ ကောင်းလိုက်တာ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

A few years later, I heard a joke

နှစ်အနည်းငယ်အကြာမှာ အကြီးကျယ်ဆုံး

about the greatest violinist, Jascha Heifetz.

တယောသမား Jascha Heifetz အကြောင်း ဟာသတစ်ခုကြားတယ်

After Mr. Heifetz's concert,

Mr. Heifetz ရဲ့ဖျော်ဖြေပွဲအပြီးမှာ

a lady came over and complimented him:

အမျိုးသမီးတစ်ယောက်က သူ့ဆီလာကာ ချီးကျုးတယ်

"Oh, Mr. Heifetz, your violin sounded so great tonight!"

"အိုး၊ Mr. Heifetz ရယ်၊ ရှင့်တယောက အသံထွက် တော်တော် ကောင်းတာပဲ။"

And Mr. Heifetz was a very cool person,

Mr. Heifetz ဟာ အလွန် တည်ငြိမ်သူဆိုတော့

so he picked up his violin and said,

သူ့တယောကို ကောက်ယူပြီး ပြောတာက

"Funny -- I don't hear anything."

"ရယ်စရာပဲ၊ ကျုပ် ဘာမှ မကြားရဘူးဗျ။"

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Now I realize that as the musician,

အခု သဘောပေါက်သွားတာက ဂီတပညာရှင်အနေနဲ့

we human beings, with our great mind, artistic heart and skill,

ကြီးမားတဲ့ စိတ်၊အနုပညာဆန်တဲ့ နှလုံးသားနဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုရှိတဲ့ ကျွန်မတို့ လူသားတွေဟာ

can change this 16th-century technology and a legendary design

၁၆ ရာစု နည်းပညာနဲ့ အထင်က ဒီဇိုင်းကို အံ့ဖွယ် ဖျော်ဖြေမှုတစ်ခုအဖြစ်

to a wonderful entertainment.

ပြောင်းလဲနိုင်တာပါ။

Now I know why I'm here.

အခုတော့ ကျွန်မ ဘာကြောင့် ဒီမှာရှိတာသိပါပြီ။

(Music)

(ဂီတသံ)

(Music ends)

(ဂီတသံ ဆုံးသည်။)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

At first, I thought I was just going to be here to perform,

ပထမတော့ ဖျော်ဖြေဖို့ ဒီမှာ ရှိနေရုံပဲ လို့ တွေးမိခဲ့ပေမဲ့

but unexpectedly, I learned and enjoyed much more.

မျှော်လင့်မထားဘဲ အများကြီး ပိုပြီး သိရှိပြီး နှစ်သက်သွားခဲ့တယ်။

But ... although some of the talks were quite up there for me.

ဒါပေမဲ့ ဟောပြောချက်တချို့က ကျွန်မအတွက် အတော်လေး မြင့်နေပေမဲ့ပေါ့လေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Like the multi-dimension stuff.

အတိုင်းအတာစုံပါတဲ့ အရာလို

I mean, honestly, I'd be happy enough

ဆိုလိုတာက ဝန်ခံရရင် ကျောင်းမှာ အတိုင်းအတာ နှစ်ခုကို

if I could actually get my two dimensions correct in school.

မှန်နိုင်ခဲ့တယ်ဆိုရင် ပျော်လောက်မှာပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But actually, the most impressive thing to me is that --

ဒါပေမဲ့ တကယ်တော့ ကျွန်မအတွက် အထင်ကြီးစရာ အဖြစ်ဆုံးက ဒါပါ။

well, actually, I would also like to say this for all children

တကယ်ပဲ ဒါကို ကလေးအားလုံးအတွက်ပါ ပြောချင်တာက ကျွန်မတို့ကို

is to say thank you to all adults, for actually caring for us a lot,

အများကြီး ဂရုစိုက်တာ၊ အများကြီး ပိုကောင်းမယ့် ကျွန်မတို့ရဲ အနာဂတ်ကမ္ဘာကို

and to make our future world much better.

ဖန်တီးပေးတာအတွက် လူကြီးတွေကို ကျေးဇူးတင်စကား ဆိုချင်တာပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးပါ။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

(Music)

(ဂီတသံ)

(Music ends)

(ဂီတသံ ဆုံးသည်။)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

(Applause ends)

(လက်ခုပ်သံ ဆုံးသည်။)

(Music)

(ဂီတသံ)

(Music ends)

(ဂီတသံ ဆုံးသည်။)

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)