"To This Day" ... for the bullied and beautiful | Shane Koyczan

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Daban Q Jaff Reviewer: Razaw Bor

ئێوە زۆرن.

There's so many of you.

(Laughter)

When I was a kid,

کاتێ من مناڵ بوم

دڵم لە ژێر جێگاکەدا شاردەوە چونکە دایکم وتبوی

I hid my heart under the bed, because my mother said,

"ئەگەر وریا نەبیت، رۆژێک کەسێک دەیشکێنێت."

"If you're not careful, someday someone's going to break it."

Take it from me: Under the bed is not a good hiding spot.

لێم وەرگرە. ژێر جێگاکە حەشارگەیەکی باش نیە.

دەزانم چونکە چەندین جار کوژراوم

I know because I've been shot down so many times,

I get altitude sickness just from standing up for myself.

ئەوەندە لەبری خۆم هەستاومەتە سەر پێ نەخۆشی ستونییم گرتووە.

بەڵام ئێمە ئەوەمان پێ وترابو.

But that's what we were told.

"Stand up for yourself."

لە بری خۆت هەستە سەر پێ.

And that's hard to do if you don't know who you are.

ئەمەش سەختە ئەگەر نەزانیت خۆت کێیت.

We were expected to define ourselves at such an early age,

ئێمە لە تەمەنێکی مناڵدا داوامان لێ دەکرێ پێناسەی خۆمان بکەین

ئەگەر خۆمان ئەم کارە نەکەین، خەڵکی تر بۆمان دەکەن.

and if we didn't do it, others did it for us.

Geek. Fatty.

خولیاگەر. قەڵەو. بەدڕەوشت. خزمەتکار.

Slut. Fag.

And at the same time we were being told what we were,

و لە هەمان کاتدا کە پێیان دەوتین ئێمە چین

we were being asked,

لێیان دەپرسین

"What do you want to be when you grow up?"

"کاتێ گەورە بویت دەتەوێ ببیت بە چی؟"

من هەمیشە بڕوام وا بووە کە ئەم پرسیارە نادادپەروەری تێدایە

I always thought that was an unfair question.

ئەم پرسیارە گریمانەی پێشوەختی تێدایە کە دەڵێت ناتوانین وەکو ئێستامان بمێنینەوە.

It presupposes that we can't be what we already are.

We were kids.

ئێمە مناڵ بوین.

When I was a kid, I wanted to be a man.

کاتێ مناڵ بوم دەمویست ببم بە پیاو.

I wanted a registered retirement savings plan

دەمویست پلانێکی پاشەکەوتی خانەنشینی تۆمارکراوم هەبێت

that would keep me in candy long enough to make old age sweet.

کە بتوانێت بەردەوام شیرینییم بۆ دابین بکات بۆ ئەوەی پیرییەکی شیرینم هەبێت.

(Laughter)

کاتێ مناڵ بوم، دەمویست ریشم بتاشم.

When I was a kid, I wanted to shave.

Now, not so much.

ئێستا، زۆر نا.

(Laughter)

کاتێ هەشت ساڵان بوم دەمویست ببم بە زیندەوەرناسێکی دەریایی.

When I was eight, I wanted to be a marine biologist.

When I was nine, I saw the movie "Jaws,"

کاتێ نۆ ساڵان بوم، فیلمی "جاوس"م بینی

and thought to myself, "No, thank you."

و بە خۆمم وت "نا، سوپاس"

(Laughter)

و کاتێ بوم بە ١٠ ساڵان، پێیان وتم کە دایک و باوکم بەجێیان هێشتوم چونکە خۆشیان نەدەویستم

And when I was 10,

I was told that my parents left because they didn't want me.

کاتێ بوم بە ١١ ساڵ، دەمویست بەجێم بهێڵن.

When I was 11, I wanted to be left alone.

کاتێ ١٢ ساڵ بوم، دەمویست بمرم. کاتێ ١٣ ساڵ بوم، ویستم مناڵێک بکوژم.

When I was 12, I wanted to die. When I was 13, I wanted to kill a kid.

کاتێ ١٤ ساڵ بوم، بە جدی داوام لێکرا بیر لە بواری کار بکەمەوە.

When I was 14, I was asked to seriously consider a career path.

وتم "حەز دەکەم ببم بە نوسەر"

I said, "I'd like to be a writer."

وتیان "شتێکی واقیعی هەڵبژێرە."

And they said, "Choose something realistic."

So I said, "Professional wrestler."

بۆیە وتم "زۆرانبازی پیشەیی."

And they said, "Don't be stupid."

وتیان "بێ ئەقڵ مەبە."

See, they asked me what I wanted to be,

ببینە، داوایان لێ کردم دەمەوێ ببم بە چی

then told me what not to be.

پاشان پێیان وتم نەبم بە چی

And I wasn't the only one.

و من تەنیا کەس نەبوم.

ئێمە پێمان دەوترێت کە بە جۆرێک دەبێت ببین

We were being told that we somehow must become

بەو شتەی کە نین، قوربانی بە خۆمان بدەین

what we are not, sacrificing what we are

و دەمامکی ئەو شتە هەڵگرین کە دەبین.

to inherit the masquerade of what we will be.

داوام لێ کرا ئەو ناسنامەیە قبوڵ بکەم

I was being told to accept the identity that others will give me.

کە خەڵکانی تر دەمدەنێ.

And I wondered, what made my dreams so easy to dismiss?

و من پرسیم، چی وا دەکات خەونەکانم وا بە ئاسانی لەناو بچن؟

Granted, my dreams are shy,

زانیم، خەونەکانم شەرمنن

چونکە کەنەدین -پێکەنین-

because they're Canadian.

(Laughter)

خەونەکانم بە ئاگان و زیاد لە پێویست داوای لێبوردن دەکەن

My dreams are self-conscious and overly apologetic.

They're standing alone at the high school dance,

لە کاتی سەمادا لە قۆناغی ئامادەیی بە تەنیا دەوەستان و

and they've never been kissed.

هەرگیز ماچ نەکراون

See, my dreams got called names too.

سەیر کە، خەونەکانم ناویشیان هەیە.

بێمانە. گێلانە. ئەستەم.

Silly. Foolish.

Impossible.

بەڵام من بەردەوام بوم لەسەر خەون بینین.

But I kept dreaming.

I was going to be a wrestler. I had it all figured out.

بەنیاز بوم ببم بە زۆرانباز. بەباشی بیرم لێ کردبۆوە.

دەمویست ببم بە پیاوی زبڵڕێژ

I was going to be The Garbage Man.

(Laughter)

دوا جوڵەشم ئەوە بو ببم بە کابیسەی زبڵ

My finishing move was going to be The Trash Compactor.

My saying was going to be, "I'm taking out the trash!"

وتەکەشم ئەوە دەبو بڵێم "من خۆڵەکە دەبەمە دەرەوە!"

(Laughter)

-پێکەنین - چەپڵە-

(Applause)

پاشان ئەم پیاو، دیوک، "زبڵ" دۆرس

And then this guy, Duke "The Dumpster" Droese,

هەمو گاڵتەچێتیەکەی لێ دزیم.

stole my entire shtick.

(Laughter)

I was crushed,

من روخام، وەک ئەوەی بە کابیسەیەکی زبڵ وام لێ کرابێت

as if by a trash compactor.

(Laughter)

I thought to myself, "What now? Where do I turn?"

بیرم کردوەوە "ئەی ئێستا؟ رو بکەمە کوێ؟"

شیعر.

Poetry.

(Laughter)

Like a boomerang, the thing I loved came back to me.

وەکو بومیرانگێک، ئەوەی خۆشم دەویست هاتەوە بۆ لام.

One of the first lines of poetry I can remember writing

یەکێک لە یەکەمین دێڕەکانی شیعر کە لەبیرمە نوسیبێتم

وەڵامێک بو بۆ ئەو جیهانەی کە دەیویست رقم لە خۆم بێت

was in response to a world that demanded I hate myself.

لە نێوان 15 - 18 ساڵی، من رقم لە خۆم بو

From age 15 to 18, I hated myself

for becoming the thing that I loathed:

چونکە بوبوم بە شتێک لە رقم لێی بو: شەڕانی.

a bully.

When I was 19, I wrote,

کاتێ 19 ساڵ بوم نوسیم

"I will love myself despite the ease with which

"خۆم خۆش دەوێت سەرەڕای ئەوەی بە ئاسانی

I lean toward the opposite."

لە بەرامبەر نزیک دەبمەوە."

Standing up for yourself doesn't have to mean

هەستانە سەرپێ لە بری خۆت مانای ئەوە نیە

embracing violence.

توند و تیژی لە ئامێز بگریت.

کاتێ مناڵ بوم

When I was a kid,

I traded in homework assignments for friendship,

ئەرکی ماڵەوەی خوێندنگەم دەگۆڕییەوە بە هاوڕێیەتی

then gave each friend a late slip for never showing up on time,

پاشان بە هەر هاوڕێیەکم هەڵەیەکم دەدا چونکە هەرگیز لە کاتی خۆیدا نەدەهاتن

و لە زۆربەی جارەکاندا هەرگیز نەدەهاتن.

and in most cases, not at all.

I gave myself a hall pass to get through each broken promise.

رێڕەوێکم بە خۆم بەخشی کە بتوانم بەناو هەر یەکە لە پەیمانە شکاوەکاندا تێپەڕم

And I remember this plan, born out of frustration

و ئەم پلانەم لەبیرە، کە بەهۆی توڕەییەوە دروست بو

from a kid who kept calling me "Yogi,"

لە مناڵێک کە بەردەوام پێی دەوتم "یۆگی،"

پاشان ئاماژەی بۆ ورگم دەکرد و دەیوت "یەک دنیا سەبەتەی سەیران."

then pointed at my tummy and said, "Too many picnic baskets."

Turns out it's not that hard to trick someone,

دەرکەوت کە خەڵەتاندنی خەڵک ئەوەندە سەخت نیە

and one day before class, I said,

و رۆژێکیان پێش چونە ناو پۆل وتم

"Yeah, you can copy my homework,"

"بەڵێ، دەتوانی لەسەر ئەرکەکەی من بنوسیتەوە"

and I gave him all the wrong answers that I'd written down the night before.

و هەمو وەڵامە هەڵەکانم دایە

کە شەوی پێشتر نوسیبومەوە.

He got his paper back expecting a near-perfect score,

کە وەرەقەی وەرگرتەوە چاوەڕێ بو نمرەی زۆر بەرز بەدەست بهێنێ

و بڕوای نەدەکرد کاتێ چاوی بە پۆلەکە و بە مندا گێڕا و سفرە وەرگرتبو.

and couldn't believe it when he looked across the room at me and held up a zero.

دەمزانی دەبێت وەرەقەکەم هەڵگرم لە ٢٨ لە ٣٠م هێنابو

I knew I didn't have to hold up my paper of 28 out of 30,

بەڵام ئەو کاتە ئاسودە بوم کە تەماشای کردم بە سەرسوڕماوییەوە

but my satisfaction was complete when he looked at me, puzzled,

و بە خۆمم وت "لە ورچێکی ئاسایی زیرەکتریت کوڕی ***"

and I thought to myself, "Smarter than the average bear, motherfucker."

(Laughter)

-پێکەنین - چەپڵە-

(Applause)

This is who I am.

ئەمە منم.

This is how I stand up for myself.

من بەم جۆرە نوێنەرایەتی خۆم دەکەم.

When I was a kid,

کاتێ مناڵ بوم

I used to think that pork chops and karate chops were the same thing.

وام دەزانی پارچە گۆشتی بەراز و لێدانی کاراتێ هەمان شتن

وام دەزانی هەردوکیان پارچە گۆشتی بەرازن

I thought they were both pork chops.

My grandmother thought it was cute,

و چونکە دایەگەورەم بەلایەوە جوان بو

and because they were my favorite, she let me keep doing it.

و لەبەر ئەوەی لە من زۆرم حەز لێ بو، رێگەی پێ دەدام بەردەوام بم لەسەر ئەمە.

Not really a big deal.

زۆر گرنگ نیە.

One day, before I realized fat kids are not designed to climb trees,

رۆژێکیان پێش ئەوەی بۆم دەربکەوێت کە مناڵی قەڵەو بۆ ئەوە دروست نەکراوە بەسەر درەختدا سەرکەوێت

I fell out of a tree and bruised the right side of my body.

لە درەختێکەوە کەوتمە خوارەوە و لای راستم شین بۆوە.

نەمدەویست دایە گەورەم لەمە ئاگادار بکەمەوە

I didn't want to tell my grandmother

چونکە دەترسام توشی کێشە بم لەبەر ئەوەی لە شوێنێک یارییم کردووە کە نەدەبو بچومایە

because I was scared I'd get in trouble

for playing somewhere I shouldn't have been.

چەند رۆژێک دوای ئەوەی مامۆستای وەرزش شین بونەوەکانی بینی

The gym teacher noticed the bruise, and I got sent to the principal's office.

و نێردرام بۆ ژوری بەڕێوەبەر

From there, I was sent to another small room with a really nice lady

لەوێوە نێردرام بۆ ژورێکی بچوکی دیکە

کە ژنێکی زۆر جوان یەک دنیا پرسیاری جۆراوجۆری لێکردم لەسەر ژیانم لە ماڵەوە

who asked me all kinds of questions about my life at home.

هیچ هۆکارێکم بەدی نەکرد بۆ درۆ کردن

I saw no reason to lie.

As far as I was concerned, life was pretty good.

بە لای منەوە ژیان زۆر باش بو.

پێم وت هەرکاتێ ناڕەحەت بم دایەگەورە لێدانی کاراتێم ئەداتێ.

I told her, whenever I'm sad, my grandmother gives me karate chops.

-پێکەنین-

(Laughter)

ئەمە بو بە هۆی لێکۆڵینەوەیەکی فراوان

This led to a full-scale investigation,

and I was removed from the house for three days,

و بۆ ماوەی سێ رۆژ لە ماڵەوە دور خرامەوە

until they finally decided to ask how I got the bruises.

تا ئەو کاتەی بڕیاریان دا لێم بپرسن هۆکاری شین بونەوەکان چین.

News of this silly little story quickly spread through the school,

هەواڵی ئەم چیرۆکە بچوکە بێمانایە بە خێرایی بە قوتابخانەدا بڵاوبۆوە

و یەکەم نازناوم پەیدا کرد:

and I earned my first nickname:

وردە گۆشتی بەراز.

Porkchop.

تا ئێستا رقم لە گۆشتی بەرازی وردکراوە

To this day,

I hate pork chops.

I'm not the only kid who grew up this way,

من تاکە مناڵ نیم کە بەم شێوەیە گەورە بووە

surrounded by people who used to say that rhyme

کە بەو کەسانە دەورە درابێت کە ئەو شیعرەیان وتۆتەوە

کە باس لە چیکلە و بەردەکان دەکات

about sticks and stones,

as if broken bones hurt more than the names we got called,

وەک ئەوەی کە ئێسکی شکاو ئازاری لەو ناوانە زیاتر بێت کە ئێمەیان پێ بانگ دەکرد،

و ئێمەش بە هەمو ئەو ناوانە ئەوانمان بانگ دەکرد.

and we got called them all.

So we grew up believing no one would ever fall in love with us,

بۆیە ئێمە لەگەڵ گەورە بونماندا بڕوامان وابو کەس عاشقمان نابێت

that we'd be lonely forever,

و تا هەتایە تەنیا دەبین

و هەرگیز کەسێک نابینین کە وامان لێ بکات هەست بکەین کە خۆر

that we'd never meet someone to make us feel like the sun

was something they built for us in their toolshed.

شتێکە ئەو بۆی دروست کردوین.

بەم جۆرە دڵشکاوی توشی ناڕەحەتی کردین و هەوڵمان دا خۆمان بەتاڵ بکەینەوە بۆ ئەوەی هەست بە هیچ نەکەین.

So broken heartstrings bled the blues,

and we tried to empty ourselves so we'd feel nothing.

پێم مەڵێ ئازاری ئەمە لە ئازاری ئێسکی شکاو کەمترە

Don't tell me that hurts less than a broken bone,

ئەگەر شتەکە جەستەیی بێت نەشتەرگەر دەتوانێت بیبڕێت و لایبەرێت

that an ingrown life is something surgeons can cut away,

بۆ ئەوەی نەخۆشییەکە تەشەنە نەکات بە بەشەکانی تری جەستە دا.

that there's no way for it to metastasize; it does.

کچەکە هەشت ساڵان بو

She was eight years old,

یەکەم رۆژی پۆلی سێ بوین کە پێیان وت ناشیرین

our first day of grade three when she got called ugly.

We both got moved to the back of class

هەردوکمان براینە دواوەی پۆلەکە

so we would stop getting bombarded by spitballs.

بۆ ئەوەی چیتر تفمان تێ نەکەن

بەڵام هۆڵەکانی قوتابخانە مەیدانی جەنگ بون

But the school halls were a battleground.

ئێمە رۆژ لە دوای رۆژ لەوان کەمتر دەبوینەوە

We found ourselves outnumbered day after wretched day.

We used to stay inside for recess, because outside was worse.

فێربوین لە کاتی پشودا لە ژورەوە بمێنینەوە چونکە دەرەوە خراپتر بو

لە دەرەوە، دەبو راهێنان لەسەر راکردن بکەین

Outside, we'd have to rehearse running away,

or learn to stay still like statues, giving no clues that we were there.

یاخود فێر بین وەکو پەیکەرەکان رەق راوەستین، هیچ ئاماژەیەک نەدەین کە لەو جێگەیەین.

In grade five, they taped a sign to the front of her desk

لە پۆلی پێنج هێمایەکیان نوساند بە پێشی کورسییەکەیەوە

that read, "Beware of dog."

کە لێی نوسرابو "ئاگاداری سەگ بە"

تا ئێستاش، هەرچەندە مێردێکی خۆشەویستی هەیە، بەڵام بڕوا ناکات خۆی ژنێکی جوان بێت

To this day,

despite a loving husband, she doesn't think she's beautiful,

بەهۆی ئەو نیشانەیەوە کە تۆزێک کەمتر لە نیوەی دەموچاوی داپۆشیوە

because of a birthmark that takes up a little less than half her face.

Kids used to say, "She looks like a wrong answer

مناڵەکان دەیانوت "ئەو لە وەڵامێکی هەڵە دەچێت

کە کەسێک ویستوێتی بیسڕێتەوە، بەڵام نەیتوانیوە بە تەواوی بیسڕێتەوە."

that someone tried to erase, but couldn't quite get the job done."

And they'll never understand that she's raising two kids

و هەرگیز تێ ناگەن کە ئەو ئێستا دو مناڵ بەخێو دەکات

whose definition of beauty begins with the word "Mom,"

کە پێناسەکەیان بۆ جوانی بە وشەی "دایە" دەست پێ دەکات

because they see her heart before they see her skin,

چونکە ئەوان یەکەمجار دڵی دەبینن نەک پێستی

because she's only ever always been amazing.

چونکە ئەو هەمیشە بە سەرنجڕاكێشی دەمێنێتەوە.

ئەو کوڕە لقێکی شکاو بو کە موتوربە کرا بۆ درەختی بنەماڵەیەکی تر

He was a broken branch grafted onto a different family tree,

adopted,

هەڵگیرایەوە،

not because his parents opted for a different destiny.

نەک لەبەر ئەوەی کە دایک و باوکەکەی چارەنوسێکی جیاوازیان بۆ دەخواست

He was three when he became a mixed drink

ئەو تەمەنی سێ ساڵ بو کە بو بە خواردنەوەیەکی تێکەڵ

of one part left alone and two parts tragedy,

لە بەشێک بە جێ هێشتن و دو بەش تر تراجیدیا

لە پۆلی هەشتەوە چارەسەری وەرگرت

started therapy in eighth grade,

کەسایەتییەکی هەبو بە پشکنین و حەب دروست بوبو

had a personality made up of tests and pills,

بە جۆرێک ژیا کە سەرەوژورییەکان چیا بن و سەرەو ژێرییەکان لێواری هەزار بە هەزار

lived like the uphills were mountains and the downhills were cliffs,

four-fifths suicidal, a tidal wave of antidepressants,

چوار لەسەر پێنجە لە خۆکوژیی پێکهاتبو، شەپۆلێکی هەڵکشاوی دژە خەمۆکی بو

و مناڵێک بو پێیان دەوت "پۆپەر"

and an adolescent being called "Popper,"

بەشێکیان لەبەر حەبەکان،

one part because of the pills,

99 بەشەکەت تر لەبەر دڵرەقی.

99 parts because of the cruelty.

He tried to kill himself in grade 10

لە پۆلی ١٠ ویستی خۆی بکوژێت

when a kid who could still go home to Mom and Dad

کاتێ مناڵێک کە هێشتا دەچووەوە ماڵەوە بۆ لای دایک و باوکی

ئەو بێڕوییەی تێدا بو کە پێی بڵێت "فەرامۆشی بکە."

had the audacity to tell him, "Get over it."

As if depression is something that could be remedied

وەک بڵێی خەمۆکی شتێک بێت بتوانیت بەسەریدا زاڵ ببیت

بە هەر یەکێک لەو شتانەی لە سندوقی فریاگوزاری سەرەتاییدا هەن.

by any of the contents found in a first-aid kit.

To this day, he is a stick of TNT lit from both ends,

تا ئەمڕۆش ئەو بۆمبێکە کە لە هەردو سەرەوە ئاگری پێوەیە

could describe to you in detail the way the sky bends

دەتوانێت بە وردەکارییەوە بۆتان باس بکات کە چۆن ئاسمان دەنوشتێتەوە

in the moment before it's about to fall,

لەو ساتەدا کە خەریکە بکەوێتە خوارەوە

and despite an army of friends who all call him an inspiration,

و سەرەڕای ئەو ژمارە زۆرەی هاوڕێکانی کە پێی دەڵێن ئیلهام بەخش

he remains a conversation piece between people who can't understand

هەندێ جار دەبێتە بابەتی قسەکردنی دو کەس کە تێ ناگەن

کە هەندێ جار بەکارنەهێنانی مادەی بێهۆشکەر کەمتر پەیوەندی بە ئالودە بونەوە هەیە

sometimes being drug-free has less to do with addiction

و زیاتر پەیوەندی هەیە بە ئاقڵییەوە.

and more to do with sanity.

هەر ئێمە نەبوین کە بەم شێوەیە گەورە بوین

We weren't the only kids who grew up this way.

بۆ ئەم کارە، مناڵان هێشتا ناویان لێ دەنرێت.

To this day, kids are still being called names.

ناوە کلاسیکییەکان ئەمانە بون "هێی گەمژە" "هێی شێتە"

The classics were "Hey, stupid," "Hey, spaz."

لەوە دەچێت هەر قوتابخانەیەک جبەخانەیەک ناوی هەبێت

Seems like every school has an arsenal of names

getting updated every year.

کە هەمو ساڵێک نوێ دەکرێتەوە

و ئەگەر مناڵێک لە قوتابخانە بشکێت و کەس نەیەوێت گوێی لێ بێت

And if a kid breaks in a school and no one around chooses to hear,

ئایا دەنگی لێوە دێت؟

do they make a sound?

Are they just background noise from a soundtrack stuck on repeat,

ئایا تەنیا ژاوەژاوی تراکە دەنگییە راوەستاوەکەن

کە دوبارە دەبێتەوە کاتێ خەڵک دەڵێن "مناڵیش دەتوانێت دڵڕەق بێت."

when people say things like, "Kids can be cruel."

Every school was a big top circus tent,

هەمو قوتابخانەیەک خێمەیەکی گەورەی سێرک بو

و ریزبەندییەکە لە ئەکرۆباتەوە تا ماڵیکەری شێرەکانی دەگرتەوە

and the pecking order went from acrobats to lion tamers,

from clowns to carnies, all of these miles ahead of who we were.

لە لیبوکەکانەوە تا گاڵتەچییەکان، هەمو ئەمانە پێش ئێمە.

ئێمە سەیر بوین - کوڕی دەست ئەستور و کچی ریش هاتو

We were freaks --

lobster-claw boys and bearded ladies,

شتی دەگمەن بوین کە مامەڵەمان لەگەڵ خەمۆکی و تەنیاییدا دەکرد

oddities juggling depression and loneliness,

playing solitaire, spin the bottle,

ناپلیۆنمان دەکرد، بوتڵمان دەخولاندەوە

هەوڵمان دەدا برینەکانی خۆمان ماچ بکەین و چاک ببینەوە

trying to kiss the wounded parts of ourselves and heal,

but at night, while the others slept,

بەڵام لە شەواندا کاتێ ئەوانی تر دەنوستن

we kept walking the tightrope.

بەسەر گوریسەکەدا هەنگاومان دەنا.

ئەمە راهێنان بو، و بەڵێ، هەندێکمان دەکەوینە خوارەوە.

It was practice, and yes, some of us fell.

بەڵام دەمەوێ پێیان بڵێم کە هەمو ئەمانە

But I want to tell them that all of this

is just debris

پاشماوەی تێکشکاوە کاتێ بڕیارمان دا هەمو ئەو شتانە بشکێنین

left over when we finally decide to smash all the things we thought we used to be,

کە وامان دەزانی پێشتر ئەو شتانە بوین

and if you can't see anything beautiful about yourself,

و ئەگەر ناتوانیت هیچ شتێکی جوان لەبارەی خۆتەوە بدۆزیتەوە

ئاوێنەیەکی باشتر بهێنە، جوانتر سەیر بکە، زیاتر سەرنج بدە

get a better mirror, look a little closer, stare a little longer,

چونکە شتێک هەیە لە ناو تۆدا کە وای لێ کردویت بەردەوام بیت لە هەوڵدان

because there's something inside you that made you keep trying

سەرەڕای ئەو هەمو کەسەی کە پێیان وتویت واز بهێنە.

despite everyone who told you to quit.

تۆ گەچت بە دەوری دڵە شکاوەکەتدا گرتووە و خۆت واژۆت کردووە

You built a cast around your broken heart

واژۆت کردووە کە "ئەوان هەڵە بون."

and signed it yourself, "They were wrong."

چونکە رەنگە تۆ سەر بە کۆمەڵێک یان دەستەیەک نەبویت.

Because maybe you didn't belong to a group or a clique.

Maybe they decided to pick you last for basketball or everything.

رەنگە بڕیار بدەن دواجار بۆ تیپی تۆپی سەبەتە یان هەر شتێکی تر هەڵت بژێرن

رەنگە تۆ بۆ یاری -بیبینە و بڵێ چیە- شینبونەوە و ددانە شکاوەکانت هێنابێت، بەڵام هەرگیز نەیانوتبێت چیە

Maybe you used to bring bruises and broken teeth to show-and-tell, but never told,

because how can you hold your ground

چونکە چۆن دەتوانیت پارێزگاری لە زەوییەکەی خۆت بکەیت

لە کاتێکدا هەمو ئەوانەی چواردەوری تۆ بیانەوێت تۆی لە ژێردا بنێژن؟

if everyone around you wants to bury you beneath it?

پێویستە تۆ بڕوا بەوە بکەیت کە ئەوان هەڵە بون

You have to believe that they were wrong.

They have to be wrong.

پێویستە ئەوان هەڵە بن

جگە لەم هۆکارە ئێمە بۆچی هێشتا لێرەین؟

Why else would we still be here?

ئێمە لەگەڵ گەورەبوندا فێربوین لایەنی دۆڕاوەکە بگرین

We grew up learning to cheer on the underdog

because we see ourselves in them.

چونکە خۆمانی تیا دەبینینەوە

ئێمە لەو لقەوە گەورە بوین کە لەو باوەڕەدا رەگی داکوتاوە

We stem from a root planted in the belief

کە ئێمە ئەو کەسە نین کە پێمان وتراوە ئەوەین.

that we are not what we were called.

We are not abandoned cars stalled out and sitting empty on some highway,

ئێمە ئەو ئوتومبیلە بەجێهێڵراوە نین کە راگیراوە

بە بەتاڵی لەسەر یەکێک لە شەقامەکان

and if in some way we are, don't worry.

و ئەگەر بە جۆرێک لە جۆرەکان وا بو، نیگەران مەبە.

ئێمە تەنیا بۆ ئەوە دابەزیوین کە پیاسەیەک بکەین و سوتەمەنی تێ بکەین

We only got out to walk and get gas.

ئێمە دەرچوی پۆلی "ئێمە سەرکەوتو بوین"ین

We are graduating members from the class of We Made It,

not the faded echoes of voices crying out,

نەک دەنگدانەوە کاڵبۆوەکانی ئەو دەنگانەی کە هاوار دەکەن دەڵێن

"Names will never hurt me."

"ناوەکان هەرگیز ئازارم نادەن."

بە دڵنیاییەوە ئازاریان داوین.

Of course they did.

But our lives will only ever always continue to be a balancing act

بەڵام ژیانمان هەمیشە

بەردەوام دەبێت کە بریتی بێت لە راگرتنی هاوسەنگی

that has less to do with pain

پەیوەندە بە ئازارەوە کەمترە

و پەیوەندە بە جوانییەوە زیاترە

and more to do with beauty.

-چەپڵە-

(Applause)