Trash cart superheroes | Mundano

Translator: Shajwan Muhammad Reviewer: Daban Q Jaff

Our world has many superheroes.

جیھانی ئێمە زۆر پاڵەوانی نایابی ھەیە.

But they have the worst of all superpowers: invisibility.

بەڵام خراپترین جۆری ھێزی نایابیان ھەیە: نادیاری.

For example, the catadores,

بۆ نموونە، کەناسەکان،

workers who collect recyclable materials for a living.

کرێکارەکان کە ئەو ماددانە کۆ دەکەنەوە کە شیاوی دووبارە بەکارھێنانەوەن بۆ ژیان کردن.

Catadores emerged from social inequality, unemployment,

کەناسەکان سەریان ھەڵداوە بەھۆی جیاوازی کۆمەڵایەتی، بێ کاری،

and the abundance of solid waste

و زۆری پاشماوەی تەنی ڕەق

from the deficiency of the waste collection system.

لە کەمی سیستەمی کۆکردنەوەی پاشماوە.

Catadores provide a heavy, honest and essential work

کەناسەکان کارێکی قورس و دڵسۆزانە و بنچینەیی دابین دەکەن

that benefits the entire population. But they are not acknowledged for it.

کە سوود بە تەواوی دانیشتوان دەگەیەنێت. بەڵام بۆ ئەمە سوپاسیان نەکراوە.

Here in Brazil, they collect 90 percent of all the waste that's actually recycled.

لێرە لە بەڕازیل، سەدا ٩٠ی پاشماوەکان کۆ دەکەنەوە کە دووبارە بەکار دەھێنرێنەوە.

Most of the catadores work independently,

زۆرینەی کەناسەکان بە سەربەخۆیی کار دەکەن،

picking waste from the streets and selling to junk yards at very low prices.

پاشماوە ھەڵدەگرنەوە لە شەقام و دەیفرۆشن بەنرخی کەم.

They may collect over 300 kilos

ڕەنگە زیاتر لە ٣٠٠ کیلۆ کۆ بکەنەوە

in their bags, shopping carts, bicycles and carroças.

لە جانتاکانیاندا، لە گالیسکەی بازاڕکردندا، لە پاسکیلەکانیاندا و لە کاھۆساکاندا.

Carroças are carts built from wood or metal

کاھۆسا بریتییە لە گالیسکەیەک کە لە دار و کانزا درووست دەکرێت

and found in several streets in Brazil,

و لە چەند شەقامێکی بەڕازیل دەبینرێن،

much like graffiti and street art.

وەکو نووسین و ھونەری سەر شەقام.

And this is how I first met these marginalized superheroes.

و بەم شێوەیە بوو کە یەکەم جار ئەو پاڵەوانە نایابە بە کەم سەیرکراوانەم بینی.

I am a graffiti artist and activist

من ھونەرمەند و چالاکی نووسینی سەر دیوارم

and my art is social, environmental and political in nature.

و ھونەری من کۆمەڵایەتییە، ژینگەیی و سیاسییە لە سروشتدا.

In 2007, I took my work beyond walls and onto the carroças,

لە ٢٠٠٧، کارەکەمم بردە ژێر دیوارەکان بۆ سەر کاھۆساکان،

as a new urban support for my message.

وەکو پاڵپشتییەکی شارستانی بۆ پەیامەکەم.

But at this time, giving voice to the catadores.

بەڵام لەم کاتەدا، دەنگ دەخەمە پاڵ كەناسەکان.

By adding art and humor to the cause, it became more appealing,

بە دانانی ھونەر و خۆشی بۆ ئامانجەکەم، جوانتر بوو،

which helped call attention to the catadores

کە ھاوکاری کرد لە داواکردنی گرنگیدان بە کەناسەکان

and improve their self-esteem.

و بۆ بەرەو پێشبردنی ڕێز گرتن لە خۆیان.

And also, they are famous now on the streets, on mass media and social.

و ھەروەھا، ئێستا لە شەقامەکان، لە میدیا و کۆمەڵگەی گشتی بەناوبانگن.

So, the thing is,

کەواتە، شتەکە بریتییە لە،

I plunged into this universe and have not stopped working since.

من خۆم نقووم کرد لەم جیھانە و لەو کاتەوە نەوەستاوم.

I have painted over 200 carroças in many cities

زیاتر لە ٢٠٠ دیوارم بۆیە کردووە بە وێنەی کاھۆساکان لە چەندین شاردا

and have been invited to do exhibitions and trips worldwide.

و بانگھێشت کراوم بۆ پیشانگاکان و گەشتەکان لە سەرانسەری جیھاندا.

And then I realized that catadores, in their invisibility,

و دواتر زانیم کە کەناسەکان، نادیارییان،

are not exclusive to Brazil.

تەنھا لە بەڕازیل نییە.

I met them in Argentina, Chile,

ئەوانم بینی لە ئەرجەنتین، چیلی،

Bolivia, South Africa, Turkey

بۆلیڤیا، ئەفریقای باشوور، تورکیا

and even in developed countries such as the United States and Japan.

و تەنانەت لە وڵاتە پێشکەوتووەکانیشدا وەکو ویلایەتە یەکگرتووەکان و یابان.

And this was when I realized that I needed to have more people join the cause

و ئەمە ئەو کاتە بوو کە زانیم پێویستە خەڵکی زیاتر بەشداری ئامانجەکەم بن

because it's a big challenge.

چونکە ئەمە بەرەنگارییەکی گەورەیە.

And then, I created a collaborative movement called Pimp My Carroça --

و دواتر، بزووتنەوەیەکی ھاریکاریم پێکھێنا بە ناوی پیمپ مای کاهۆسا --

(Laughter) -- which is a large crowdfunded event.

(پێکەنین) -- ڕووداوێکە لەلایەن ژمارەیەکی زۆر خەڵک پارەی بۆ دابین دەکرێت.

Thank you.

سوپاس.

(Applause).

(چەپڵە).

So Pimp My Carroça is a large crowdfunded event

پیمپ مای کاهۆسا بۆنەیەکی گەورەیە کە لەلایەن خەڵکی زۆرەوە پارەی بۆ دابین دەکرێت

to help catadores and their carroças.

بۆ یارمەتیدانی کەناسەکان و کاھۆساکانیان.

Catadores are assisted by well-being professionals and healthcare,

کەناسەکان یارمەتی دران بە ھۆی پیشەگەری زۆر باش و گرنیدان بە تەندروستییان،

like physicians, dentists, podiatrists, hair stylists, massage therapists

وەکو پزیشک، دانساز، پزیشکی پێ، سەرتاش، دەرمانکاری مەساج

and much more.

و زۆر زیاتر.

But also, they also receive safety shirts, gloves, raincoats and eyeglasses

بەڵام، جل و بەرگی سەلامەت، دەستکێش، باڵتۆی بارانپۆش و چاویلکەیان پێ گەشت

to see in high-definition the city,

بۆ ئەوەی بە بەرزترین پێناسە لە شاردا ببینرێن،

while their carroças are renovated by our incredible volunteers.

لە کاتێکدا کاھۆساکانیان لەلایەن خۆبەخشە مەزنەکانی ئێمە نوێ کرانەوە.

And then they receive safety items, too:

و ھەروەھا، دواتر کاڵای پارێزەرییان بەدەست گەشت:

reflective tapes, horns and mirrors.

شریتی فۆسفۆڕ، ھۆڕن و ئاوێنە.

Then, finally, painted by a street artist

لە کۆتاییدا، لەلایەن ھونەرمەندێکی شەقام بۆیە کران

and become part of part of this huge, amazing mobile art exhibition.

و بوون بە بەشێک لەم پیشانگا ھونەرییە گەڕۆکە مەزن، و سەرسوڕھێنەرە.

Pimp My Carroça took to the streets of São Paulo, Rio de Janeiro and Curitiba.

پیمپ مای کاهۆسا شەقامەکانی ساو پاولۆ، ڕیۆ دی جانیرۆ و کوریتیبای گرتەوە.

But to meet the demand in other cities, including outside of Brazil,

بەڵام بۆ بینینی داخوازییەکان لە وڵاتەکانی تر، وەکو دەرەوەی بەڕازیل،

we have created Pimpx, which is inspired by TEDx,

پیمپ ئێکسمان دروست کرد، کە لەلایەن TEDxە پاڵپشتی دەکرێت،

and it's a simplified, do-it-yourself, crowdfunded edition of Pimp My Carroça.

و ئاسانە، خود کردنە، چاپی پیمپ مای کاھۆسا لەلایەن خەڵکی زۆر پارەی بۆ دابین دەکرێت.

So now everybody can join.

ئێستا ھەمووان دەتوانن بەشداری بکەن.

In two years, over 170 catadores, 800 volunteers and 200 street artists

لە ماوەی دوو ساڵ، زیاتر لە ١٧٠ کەناس، ٨٠٠ خۆبەخش و ٢٠٠ ھونەرمەندی شەقام

and more than 1,000 donors

و زیاتر لە ١،٠٠٠ بەخشەر

have been involved in the Pimp My Carroça movement,

بەشدارییان کردووە لە بزووتنەوەی پیمپ مای کاھۆسا،

whose actions have even been used in teaching recycling at a local school.

کارەکانیان بەکارھێنرا لە فێرکردنی دووبارە بەکارھێنانەوە لە خوێندنگە ناوخۆییەکان.

So catadores are leaving invisibility behind

کەناسەکان نادیارییان لە دوای خۆیان جێ دەھێڵن

and becoming increasingly respected and valued.

و تا بێت زیاتر دەبن بە ڕێز لێگیراو و بەرز نرخێنراو.

Because of their pimped carroças, they are able to fight back to prejudice,

بەھۆی کاھۆساکانیانەوە، توانای جەنگیان ھەیە دژ کەرامەتیان دەبێت،

increase their income and their interaction with society.

زیادکردنی داھاتیان و کارلێک کردنیان لەگەڵ کۆمەڵگە.

So now, I'd like to challenge you to start looking at and acknowledging

کەواتە ئێستا، حەز دەکەم داواتان لێ بکەم بۆ دەست کردن بە گەڕان و سوپاس کردنی

the catadores and other invisible superheroes from your city.

کەناسەکان و پاڵەوانە نایابەکانی تری شارەکەتان.

Try to see the world as one, without boundaries or frontiers.

ھەوڵ بدەن جیھان بە یەکسانی ببینن، بێ بەربەست و سنوور.

Believe it or not,

باوەڕ بکەن یان نا،

there are over 20 million catadores worldwide.

زیاتر لە ٢٠ ملیۆن کەناس ھەیە لە سەرانسەری جیھان.

So next time you see one,

بۆیە جاری داھاتوو کە یەکێکت بینی،

recognize them as a vital part of our society.

وەکو بەشێکی گرنگی کۆمەڵگە بیناسەوە.

Muito obrigado, thank you.

زۆر سوپاس، سوپاس.

(Applause).

(چەپڵە).