Ali Carr-Chellman: Gaming to re-engage boys in learning

Translator: Hiwa Foundation Reviewer: Hiwa Foundation II

من لێرەم تاوەکو پێتان بڵێم

So I'm here to tell you that we have a problem with boys,

کە کێشەیەکمان هەیە لەگەڵ کوڕاندا

and it's a serious problem with boys.

ئەویش کێشەیەکی ڕاستییە

سروشتییان لەگەڵ خوێندنگەدا ناگوجێ

Their culture isn't working in schools,

and I'm going to share with you ways

منیش لەگەڵ ئێوە پێکەوە باسی

that we can think about overcoming that problem.

ڕێگەکانی چارەسەر کردنی ئەم کێشەیە دەکەم

First, I want to start by saying, this is a boy,

سەرەتا، دەمەوێت دەسپێکی قسەکانم بەمە بێت: ئەمە کوڕێکە

and this is a girl,

ئەمەش کچێکە

ڕەنگە ئەمەش بە شێوەیەکی گشتی ئەوە بێت

and this is probably stereotypically what you think of as a boy and a girl.

کە ئێوە پێی دەڵێن کوڕ و کچ

If I essentialize gender for you today, then you can dismiss what I have to say.

ئەگەر باسی گرنگی ڕەگەزتان بۆ بکەم

دەتوانن گوێ نەگرن

So I'm not going to do that, I'm not interested in doing that.

لەبەر ئەوەی منیش حەزم لێی نییە باسی ناکەم

ئەمە جۆرێکی جیاوازی کوڕ و ئەمەش جۆرێکی جیاوازی کچە

This is a different kind of boy and a different kind of girl.

So the point here is that not all boys exist within these rigid boundaries

مەبەستمان لێرەدا ئەوەیە کە مەرج نییە هەموو کوڕێک

لەناو ئەم سنورە ڕەق و وشکەدا بن

مەبەستم ئەو سنورانەن کە بە خەیاڵی خۆمان بۆ کوڕان و کچانمان درووست کردووە

of what we think of as boys and girls,

and not all girls exist within those rigid boundaries

بە هەمان شێوە هەموو کچێکیش لەم سنورە ڕەقەدا نابینرێ

of what we think of as girls.

مەبەستم ئەو سنورانەن کە بە بیرکردنەوە لە کچەکان دروستمان کردوون

But, in fact, most boys tend to be a certain way,

بەڵام، لە ڕاستیدا بەشێکی زۆری کوڕان هەوڵ دەدەن کەسایەتییان جێگیر بێت

زۆربەی کچانیش بە هەمان شێوە

and most girls tend to be a certain way.

مەبەستەکە ئەوەیە کە کوڕان

And the point is that, for boys,

the way that they exist and the culture that they embrace

چۆنیەتی بونییان و سروشتییان

isn't working well in schools now.

بۆ خوێندنگە باش نییە

چۆن ئەمە دەزانین ؟

How do we know that?

The 100 girls project tells us some really nice statistics.

پڕۆژەی سەد کچەکە

چەند ئامارێکی سەرنج ڕاکێشمان دەداتێ

For example, for every 100 girls that are suspended from school,

بۆ نموونە، لەبەرامبەر هەر ١٠٠ کچێک کە لەخوێندنگە سزا دەدرێن

there are 250 boys that are suspended from school.

٢٥٠ کوڕ سزا دەدرێن

For every 100 girls who are expelled from school,

وە لەبەرامبەر هەر ١٠٠ کچێک کەلە خوێندنگا دەردەکرێن

there are 335 boys who are expelled from school.

٣٣٥ کوڕ دوچاری دەرکردن دەبنەوە

For every 100 girls in special education,

وە لەبەرامبەر ١٠٠ کچ کە پەروەردەی تایبەتییان هەیە

there are 217 boys.

٢١٧ کوڕ هەیە

For every 100 girls with a learning disability,

وە لە بەرامبەر ١٠٠ کچدا کە توانای فێر بونییان نییە

٢٧٦ کوڕ هەیە

there are 276 boys.

For every 100 girls with an emotional disturbance diagnosed,

لەبەرامبەر هەر ١٠٠ کچێک

کە نەخۆشی سۆزدارییان هەیە

٣٢٤ کوڕ هەیە

we have 324 boys.

And by the way, all of these numbers are significantly higher

ئەوەش بزانن کە ئەم ڕێژانە دەکرێت زیاتر بن

ئەگەر ڕەش پێستیش بن

if you happen to be black,

if you happen to be poor,

ئەگەر هەژار بین

if you happen to exist in an overcrowded school.

ئەگەر لە خوێندنگەیەکی زۆر قەرەباڵغدا بیت

And if you are a boy,

وە ئەگەر کوڕ بیت

you're four times as likely to be diagnosed with ADHD --

پێدەچێت چوار جار زیاتر

دوچاری نەخۆشی

Attention Deficit Hyperactivity Disorder.

لاوازی گەشەسەندن بییت

Now there is another side to this.

ئەمەش لایەنێکی تری هەیە

And it is important that we recognize that women still need help in school,

وە گرنگیشە بیزانیت کە

ژنان هێشتا پێویستییان بە یارمەتییە لە خوێندنگاکاندا

موچەشیان هێشتا بەشێوەیەکی بەرچاو کەمترە

that salaries are still significantly lower,

تەنانەت لە کاتێکدا جۆری کارەکەیان دیاری کراوە و

even when controlled for job types,

and that girls have continued to struggle in math and science for years.

ئەمە دوای ئەوەی بە بەردەوامی هەوڵییان داوە

لە زانستەکان و بیرکاریدا بۆ چەند ساڵێک

That's all true.

ئەمانە هەمووی ڕاستن

Nothing about that prevents us

هیچ کام لەمانە ڕێگریمان ناکەن

from paying attention to the literacy needs

لەوەی گرنگی بەتوانای خوێندنەوە و نوسینی

of our boys between ages three and 13.

کوڕەکانمان بدەین کە تەمەنیان لە نێوان ٣ بۆ ١٣ ساڵاندایە

.

And so we should.

In fact, what we ought to do is take a page from their playbook,

لەڕاستیدا پێوەستە لاپەڕەیەک لە کتێبی پلانەکانیان بکەینەوە

because the initiatives and programs that have been set in place

لەبەر ئەوەی ئەم پڕۆگرام و پێشنیارانەی

لە شوێنی خۆیدا چێگیر کراوە

for women in science and engineering and mathematics are fantastic.

لە زانست و بیرکاری ئەندازیاریدا بۆ ژنان

زۆر نایابن

They've done a lot of good for girls in these situations,

چەندین کاری باشیان کردووە

بۆ کچان لەم حاڵەتانەدا

and we ought to be thinking about how we can make that happen for boys too

وە ئێمەش پێویستە بیر بکەینەوە

کە چۆن هەمان شت بۆ کوڕانیش بکەین

in their younger years.

لەتەمەنی لاوێتییان دا

Even in their older years,

تەنانەت لە کاتی بەساڵاچونیشیاندا

what we find is that there's still a problem.

بۆمان دەردەکەوێت هێشتا کێشەیەک هەیە

When we look at the universities,

کاتێک سەیری زانکۆکان دەکەین

60 percent of baccalaureate degrees are going to women now,

لە %٦٠ ی بڕوانامەی بەکالۆریۆس ژنان وەریدەگرن

which is a significant shift.

ئەمەش بەرزبونەوەیەکی بەرچاوە

And in fact, university administrators are a little uncomfortable about the idea

لەڕاستیدا دەستەی بەڕێوبەرایەتی زانکۆکان

کەمێک دڵگرانن دەربارەی ئەوەی کە

that we may be getting close to 70 percent female population in universities.

ئەم ڕێژەیە بەرەوە لە %٧٠ دەچێت

مەبەستم ڕێژەی ڕەگەزی مێینە یە کە لە زانکۆکان

بەڕێوبەرایەتی زانکۆکانی دوچاری دڵگرانی کردووە

This makes university administrators very nervous,

because girls don't want to go to schools that don't have boys.

چونکە کچان نایانەوێت بچنە خوێندنگەیەکەوە کە کوڕی تێدا نەبێت

And so we're starting to see

لەبەر ئەوە دەبینین دامەزراوە و

the establishment of men centers and men studies

سەنتەری زیاتر دادەمەزرێنن تایبەت بەوەی

چۆن کوڕان هان بدەین

to think about how do we engage men in their experiences in the university.

زیاتر ئەزمونیان هەبێت لە زانکۆدا

ئەگەر لەگەڵ سەرۆک بەشەکەدا قسە بکەین ڕەنگە بڵێن

If you talk to faculty, they may say, "Ugh. Yeah, well,

ئاخ، بەڵێ کوڕان یاری ئەلکترۆنی دەکەن و

they're playing video games,

and they're gambling online all night long,

بەدرێژایی شەو لەسەر ئینتەرنێت یاری قومار دەکەن

and they're playing World of Warcraft,

وە یاری ''جیهانی جەنگەکان'' (یاری بە ناوبانگ لەسەر PS, X-BOX)

and that's affecting their academic achievement."

ئەمەش کاریگەری هەیە لەسەر

دەستکەوتە ئەکادمییەکانیان

Guess what?

دەزانن چی؟

Video games are not the cause.

کێشەکە یارییە ئەلکترۆنییەکان نین

Video games are a symptom.

یارییە ئەلکترۆنییەکان هۆکارێکی کێشەکەن

They were turned off a long time before they got here.

کوڕان ئەم کێشەیەیان هەبووە ماوەیەکی زۆر لەمەوپێش

پێش ئەوەی یارییە ئەلکترۆنییەکان دەرکەون

So let's talk about why they got turned off

باشە با باسی ئەوە بکەین بۆچی ئەو کێشەیەیان هەبوو؟

کاتێک لە نێوان تەمەنی ٣ بۆ ١٣ ساڵیدا بوون

when they were between the ages of three and 13.

بڕوام وایە سێ هۆکار هەیە

There are three reasons that I believe

کە کوڕان ناگونجێن

that boys are out of sync with the culture of schools today.

لەگەڵ کەلتووری خوێندنگەی ئەمڕۆدا

یەکەمین هۆکار نەبوونی لێبوردەییە

The first is zero tolerance.

A kindergarten teacher I know, her son donated all of his toys to her,

مامۆستایەکی باخچەی ساوایان دەناسم

کوڕەکەی هەموو بوکە شوشەکانی بەخشی بە دایکی

and when he did, she had to go through and pull out all the little plastic guns.

هەر بۆیە دایکی ناچار بوو

هەموو دەمانچە پلاستیکەکانی لا بەرێت

You can't have plastic knives and swords and axes

ناکرێت منداڵەکەت چەقۆ و شمشێر و تەوری لاستیکی هەبێت

and all that kind of thing in a kindergarten classroom.

هەموو ئەم شتانەش

لە پۆلێکی باخچەی ساوایانە

What is it that we're afraid that this young man is going to do with this gun?

ئێمە لە چی دەترسین، دەبێت ئەم منداڵە بچوکە چی بکات بەم دەمانچەیە؟

I mean, really.

بەڕاستیمە

But here he stands as testament

ئەمەش بەڵگەیە لەسەر ئەوەی کە

to the fact that you can't roughhouse on the playground today.

ترسان لە شوێنانەی یارییەکانی لێ دەکرێت، شتێکی ئاسایی نییە

Now I'm not advocating for bullies.

من لایەنگری ئەوان ناکەم

I'm not suggesting that we need to be allowing guns and knives in the school.

من پێشنیاری ئەوە ناکەم

کە ڕێگە بدەین چەقۆ و دەمانچە بهێنرێتە ناو خوێندنگاوە

But when we say that an Eagle Scout in a high school classroom

بەڵام کاتێک دەڵێین

کە ئەندامێکی خێوەتگەی هەڵۆ

لە ئوتومبێلەکەیدا چەقۆیەک دۆزراوەتەوە

who has a locked parked car in the parking lot and a penknife in it,

لەکاتێکدا ئوتومبێلەکەی لە پارکەکە ڕاگرتووە

has to be suspended from school,

بەو هۆیەوە لە خوێندنگە دەرکراوە

I think we may have gone a little too far with zero tolerance.

پێم وایە ئەم حاڵەتە زۆر بێبەزەییانەیە

Another way that zero tolerance lives itself out

جۆرێکی تری نەبوونی لێبوردەیی پەیوەندیدارە بە نوسینی کوڕانەوە

is in the writing of boys.

ئەمڕۆ لە زۆربەی پۆلەکاندا

In a lot of classrooms today,

you're not allowed to write about anything that's violent.

ڕێگەت پێ نادرێت هیچ شتێک بنوسیت کە توندوتیژی تێدا بێت

ڕێگەت پێ نادرێت دەربارەی شتێک بنوسیت

You're not allowed to write about anything that has to do with video games.

کە دەربارەی یارییە ئەلکترۆنییەکانە -- ئەم بابەتانە قەدەغەن

These topics are banned.

کوڕ دوای خوێندنگە دەگەڕێنەوە ماڵەوە و دەڵێن

Boy comes home from school, and he says,

ڕقم لە نوسینە

"I hate writing."

"Why do you hate writing, son? What's wrong with writing?"

بۆچی ڕقت لە نوسینە کوڕم؟ نوسین عەیبی چییە؟

لەبەر ئەوەی دەبێت ئەوە بنوسم کە ئەو دەیەوێت

"Now I have to write what she tells me to write."

"OK, what is she telling you to write?"

باشە، مامۆستا دەڵێت چی بنوسن؟

"Poems. I have to write poems.

هۆنراوە، دەبێت هۆنراوە بنوسم

And little moments in my life.

ئەگەر بۆ چەند ساتێکی کەمی ژیانم بێت

I don't want to write that stuff."

نامەوێت شتی وا بنوسم

باشە، پێم بڵێ دەتەوێت چی بنوسێت؟ دەربارەی چی بنوسێت؟

"Well, what do you want to write?

What do you want to write about?"

دەمەوێت دەربارەی یاری ئەلکترۆنی بنوسم

"I want to write about video games. I want to write about leveling-up.

دەمەوێت دەربارەی ئەم جیهانە سەرسوڕهێنەرە بنوسم

I want to write about this really interesting world.

دەمەوێت دەربارەی گێژەڵۆکەیەک بنوسم کە دێتە ماڵەکەمانەوە

I want to write about a tornado that comes into our house

هەموو پەنجەرەکان دەردەهێنێت و

and blows all the windows out,

هەموو کەلووپەلەکان تێکدەشکێ و هەموان لەناو دەبات

and ruins all the furniture and kills everybody."

باشە، باشە

"All right. OK."

ئەوە بە مامۆستاکەت بڵێ

You tell a teacher that, and they'll ask you, in all seriousness,

ئەوانیش بەدڵنیاییەوە دەڵێن

"Should we send this child to the psychologist?"

باشە ئەم منداڵە بنێرین بۆ لای پزیشکێکی دەرونی؟

And the answer is no, he's just a boy.

وەڵامەکەشی بریتییە لە نەخێر، ئەو تەنیا کوڕێکی بچوکە

He's just a little boy.

ئەو تەنها کوڕێکی بچوکە

It's not OK to write these kinds of things in classrooms today.

لەمڕۆدا نوسینی ئەم جۆرە شتانە

لە ناو پۆلدا ئاسایی نییە

کەواتە ئەمە هۆکاری یەکەمە

So that's the first reason:

Zero tolerance policies and the way they're lived out.

نەبوونی لێبوردەیی و میهرەبانی

The next reason that boys' cultures are out of sync with school cultures:

هۆکارەکەی تری ئەوەیە کلتووری کوڕان ناگونجێن لەگەڵ بارودۆخی خوێندگاکان

ڕێژەی مامۆستایانی نێرینە کەمترە

there are fewer male teachers.

Anybody who's over 15 doesn't know what this means,

هەرکەسێک لەسەرو ١٥ ساڵەوە بێت نازانێ مانای ئەمە چییە

because in the last 10 years,

لەبەرئەوەی لەماوەی ١٠ ساڵی ڕابردودا

the number of elementary school classroom teachers has been cut in half.

ژمارەی مامۆستایانی قوتابخانە سەرەتاییەکان

بووە بە نیوە

We went from 14 percent to seven percent.

%١٤ کەم بۆتەوە

بۆ لە %٧

That means that 93 percent of the teachers

ئەمەش مانای ئەوەیە %٩٣ مامۆستایانی تر

that our young men get in elementary classrooms are women.

کە ئێمە کوڕەکانمان دەنێرین بۆیان

ئافرەتن

Now what's the problem with this?

ئێستا بابزانین کێشەی ئەم ڕێژەیە چییە؟

Women are great, yep, absolutely.

ژنان نایابن، بەڵێ بە دڵنیاییەوە

چەند کەسێک دەڵێن چەندین هێمای نێرینە هەیە لە ژیانی منداڵاندا بە گشتی

But male role models for boys that say it's all right to be smart --

وە ئەوان کەسانی زیرەکن

باوکییان هەیە، پشگیریان هەیە

they've got dads, they've got pastors, they've got Cub Scout leaders,

ڕاهێنەری وەرزشی و سەرۆکی کەشخەیان هەیە

but ultimately, six hours a day, five days a week

بەڵام منداڵان بە بەردەوامی ٦ سەعات لە ڕۆژێکدا و ٥ ڕۆژ لە هەفتەیەکدا

they're spending in a classroom,

لە پۆلدا بەسەر دەبەن

زۆربەی ئەم پۆلانەش

and most of those classrooms are not places where men exist.

کوڕی تێدا نییە

And so they say, I guess this really isn't a place for boys.

لەبەر ئەوە دەڵێن، پێم وایە ئەمە شوێنی کوڕان نییە

ئەمە شوێنی کچانە

This is a place for girls.

منیش لەمەدا سەرکەوتوو نیم

And I'm not very good at this,

so I guess I'd better go play video games

کەواتە باشترە

بچم یاری ئەلکترۆنی یان وەرزشی بکەم یان شتێکی لەو جۆرە

or get into sports, or something like that,

because I obviously don't belong here.

لەبەر ئەوەی بە ڕوونی دیارە من بۆ ئێرە ناگونجێم

Men don't belong here, that's pretty obvious.

کوڕان بۆ ئەم شوێنە ناگونچێن ئەمە زۆر ڕوونە

So that may be a very direct way that we see it happen.

ڕەنگە ئەمە هۆکاری ڕاستەوخۆی

ئەم کێشەیە بێت

بەڵام هۆکارە ناڕاستەوخۆکە

But less directly, the lack of male presence in the culture --

نەبونی مامۆستای نێرینەیە

you've got a teachers' lounge, and they're having a conversation

ژوری مامۆستایان هەیە

کە گفتوگۆی جیاوازی تیا دەکرێت

about Joey and Johnny who beat each other up on the playground.

بۆ نمونە دەربارەی (جۆیی) و (جۆنی) کە لەیەکیان داوە

چی بکەین لەگەڵ ئەم کوڕانەدا؟

"What are we going to do with these boys?"

وەڵامی ئەو پرسیارە دەکەوێتە سەر ئەوانەی لە ژووری مامۆستایانەکەن

The answer to that question changes

depending on who's sitting around that table.

ئایا لەو ژوورەدا پیاوی لێیە؟

Are there men around that table?

هیچ دایکێکی لێیە کە کوڕیان هەبێت؟

Are there moms who've raised boys around that table?

دەبینیت گفتوگۆکە دەگۆڕێت

You'll see, the conversation changes

depending upon who's sitting around the table.

بەپێی ئەوەی کێ لە سەر ئەو مێزە دانیشتوە

Third reason that boys are out of sync with school today:

هۆکارێکی تر کە کوران ناگونجێن لەگەڵ ڕۆشنبیری خوێندنگاکاندا

Kindergarten is the old second grade, folks.

باخچەی ساوایانی ئێستا لە پۆلی دووی سەرەتای جاران دەچێت

We have a serious compression of the curriculum happening out there.

بەشێوەیەکی بەرجاو گوشار دەخرێتە سەر فەرهەنگی خوێندن

When you're three, you better be able to write your name legibly,

کاتێک منداڵکەت ٣ ساڵە پێویستە بتوانی بە شێوەیەکی ڕاست ناوی خۆی بنوسێ

ئەگەر نا لە ڕووی زانستەوە بە دواکەوتوو هەژمار دەکرێ

or else we'll consider it a developmental delay.

کاتێک منداڵەکەت لە پۆلی یەکە

By the time you're in first grade,

پێویستە بتوانێ بە شێک تێکست بخوێنێتەوە

you should be able to read paragraphs of text

یاخود لە وێنەیەک تێبگات، کە

with maybe a picture, maybe not, in a book of maybe 25 to 30 pages.

لە کتێبێکی ٢٥-٣٠ ڵاپەرەییدایە

If you don't,

ئەگەر نەتوانێ بیخوێنێتەوە رەنگە بیخەنەوە

we're probably going to be putting you into a Title I special reading program.

پۆلی ١ بۆ فێربوونی خوێندنەوە

وە کاتێک لە مامۆستایانی پۆلی ١ دەپرسین دەلێن

And if you ask Title I teachers, they'll tell you

لە بەرامبەر هەموو کچێکدا ٤-٥ کوڕیان هەیە

they've got about four or five boys for every girl that's in their program,

لە قۆناغەکانی سەرەتایدا

in the elementary grades.

هۆکاری ئەم کێشەیە

The reason that this is a problem

is because the message that boys are getting

ئەو وشانەی کوڕان دەیبیستن بریتیە لە

is, "You need to do what the teacher asks you to do all the time."

ئێوەی کوڕان پێویستە لە سەرتان ئەوە بکەن

کە مامۆستاکە داوای دەکات

The teacher's salary depends on "No Child Left Behind"

موچەی مامۆستاکە بەندە لەسەر ئەوەی

هیچ مندالێک لە دواوە نەبێت لە پێشبڕکێی خوێندنگاکاندا بۆ باشترین!

and "Race to the Top" and accountability and testing

دابەش کردنی خوێندنگاکان بە پێی نمرە و

and all of this.

هەموو ئەمانە

So she has to figure out a way to get all these boys

پێویستە لە سەر ئەو مامۆستایانە ڕێگەیەک بدۆزنەوە

کە هەموو کورەکان پێکەوە بەشداری بکەن

through this curriculum -- and girls.

کچانیش بە دڵنیاییەوە

ئەمەش فشار دەخاتە سەر خوێندکاران، کە شتێکی باش نی یە

This compressed curriculum is bad for all active kids.

بۆ هەموو منداڵێکی چالاک

And what happens is,

ئەوەی لە خوندنگاکاندا روودەدات ئەوەیە

she says, "Please, sit down, be quiet, do what you're told,

مامۆستاکە دەڵێت تکایە دانیشە

بێدەنگ بە، ئەوە بکە کەپێت دەوترێ، پەیڕەوی یاساکان بکە

follow the rules, manage your time, focus, be a girl."

ئاگات لە کات بێت، ئاگات لە وانەکە بێت

وەک کچ ڕەفتار بکە

مامۆستاکانیان ئەمانەیان پێ دەڵێن

That's what she tells them.

بە شێوەیەکی ناڕاستەوخۆ پێیان دەڵێن

Indirectly, that's what she tells them.

And so this is a very serious problem.

ئەمەش کێشەیەکی زۆر راستەقینەیە سەرچاوەی کێشە کە کێیە؟

Where is it coming from? It's coming from us.

ئێمەین!!

(Laughter)

(پێکەنین)

We want our babies to read when they are six months old.

دەمانەوێت منداڵکانمان لە تەمەنی ٦ مانگیدا بخوێنێتەوە

Have you seen the ads?

لە پڕوپاگەندەکاندا بینیوتانە؟

We want to live in Lake Wobegon where every child is above average ...

دەمانەوێت لە ڕووباری (ویبجۆن) بژین

لەو شوێنەی هەموو منداڵەکان زیرەکن

but what this does to our children is really not healthy.

بەڵام ئەمە شتێکی تەندروستی باش نیە لە ژیانی ڕاستەقینەی منداڵکانماندا

ئەمە شێوازی گەشەسەندنی گونجاو نیە بۆ منداڵەکانمان

It's not developmentally appropriate,

and it's particularly bad for boys.

بە تایبەتی بۆ کوڕان

کەواتە چی بکەین لەم حاڵەتەدا؟

So what do we do?

پێویستە ئێمە بچین بۆ لایان نەک بەوان بڵێین بێن بۆلامان

We need to meet them where they are.

We need to put ourselves into boy culture.

پێویستە خۆمان بگونجێنین لەگەڵ خوو و کلتووری ئەواندا

We need to change the mindset of acceptance in boys

پێویستە ئەقڵییەتی قبوڵ کردنی منداڵانی

کوڕ بگۆڕین لە قوتابخانە سەرەتاییەکاندا

in elementary schools.

More specifically, we can do some very specific things.

بەشێوەیەکی تر دەتوانین چەند شتێک سنووردار بکەین

We can design better games.

دەتوانین شێوەیەکی باشتر بدەینە یارییەکان

Most of the educational games that are out there today

زۆربەی یاریە پەروەردەییەکانی ئەمڕۆ

یاری فلاشی سەرەتاین!

are really flashcards.

They're glorified drill and practice.

بە هەوڵێکی کەم هەمووی تەواو دەبن

They don't have the depth, the rich narrative

ئەم یاریانە هەمان قووڵایی و چیرۆکی

that really engaging video games have,

ئەو یاریە ئەلیکترۆنیانەیان نی یە

کە کوڕان حەزیان لێیە

that the boys are really interested in.

لەبەرئەوە پێویستە یاری باشتر دیزاین بکەین

So we need to design better games.

We need to talk to teachers and parents and school board members and politicians.

پێویستە لەگەڵ مامۆستایان و دایک و باوکاندا قسە بکەین

لەگەڵ بەڕێوەبەرانی خوێندنگاکان و سیاسەتمەدارەکاندا قسە بکەین

We need to make sure that people see that we need more men in the classroom.

پێویستە وا لە خەڵکی بکەین هەست بکەن کە ڕەگەزی نێرینەی زیاترمان دەوێت لە پۆلەکاندا

پێویستە بە وردی بە شێوازی لێبوردەیماندا بچینەوە

We need to look carefully at our zero tolerance policies.

ئایا هیچ مانایەک دەبەخشێت؟

Do they make sense?

پێویستە بیربکەینەوە

We need to think about how to uncompress this curriculum if we can,

چۆن فشاری سەر بەرنامەی خوێندن لابەرین

trying to bring boys back into a space that is comfortable for them.

تا وەکو ڕەگەزی نێرینە بگێڕینەوە بۆ ئەو شوێنەی

گونجاوە بۆیان

All of those conversations need to be happening.

هەموو ئەم قسانە دەبێت جێبەجێ بکرێت

There are some great examples out there of schools --

چەند نموونەیەکی نایاب هەن

دەربارەی خوێندنگاکان

the New York Times just talked about a school recently.

ڕۆژنامەی نیوۆرک تایمز بەم دواییانە باسی

A game designer from the New School

دیزاینەرێکی یاری لە خوێندنگایەکی نوێدا کردووە

put together a wonderful video gaming school.

کە توانیویەتی یارییەکی پەروەردەیی زۆر جوان دروست بکات

But it only treats a few kids, and so this isn't very scalable.

بەڵام ئەم یارییە خزمەت بە ڕێژەیەکی کەمی منداڵان دەکات

لەبەرئەوە ناتوانین پشتی پێبەستین

We have to change the culture and the feelings

پێویستە کلتوری هەستەکان بگۆڕین

that politicians and school board members and parents have

ئەو هەستەی سیاسەتمەدار و بەڕێوەبەرانی خوێندنگاکان و دایکان و باوکان هەیانە

دەربارەی ئەوەی چی و بە چ شێوەیەک

about the way we accept and what we accept in our schools today.

لە خوێندنگاکاندا قبوڵی دەکەین

We need to find more money for game design.

پێویستە پارەی زیاتر دابین بکەین بۆ یاریەکان

Because good games, really good games, cost money,

لەبەرئەوەی یاری باش پارەی باشی دەوێت

یاری جەنگی جیهانی بودجەی تایبەتی خۆی هەیە

and World of Warcraft has quite a budget.

بەڵام زۆربەی یاریە پەروەردەییەکان نیانە

Most of the educational games do not.

کەواتە لە کوێوە دەست پێبکەم؟

Where we started:

my colleagues Mike Petner, Shawn Vashaw, myself,

هاوڕێیانی زانکۆم (مایک پێنتەر) و (شاون ڤاشا) هەروەها خۆشم

we started by trying to look at the teachers' attitudes

هەوڵماندا لە هەڵوێستی مامۆستایان و بکۆڵینەوە

and find out how do they really feel about gaming,

تاوەکو بزانین هەستیان چۆنە بەرامبەر ئەو خوێندکارانەی یاری دەکەن

وە چی دەڵێن لەو بارەیەوە

what do they say about it.

And we discovered that they talk about the kids in their school,

بۆمان دەرکەوت کە

لەگەڵ ئەو منداڵانەدا قسە دەکەن

کە حەزیان لەیاری کردنە

who talk about gaming, in pretty demeaning ways.

شیتانە حەزیان لێ یەتی

They say, "Oh, yeah. They're always talking about that stuff.

وتیان: ئۆو بەڵێ ئەوانە منداڵن هەربەم جۆرە بیردەکەنەوە

وە هەمیشە دەربارەی کەسایەتی و پاڵەوانی یارییەکان دەدوێن

They're talking about their little action figures

وە دەربارەی سەرکەوتنەکانیان و بە دەستهێنانی پارە لە یاریەکاندا دەدوێن

and their little achievements or merit badges,

or whatever it is that they get.

یاخود هەر شتێک بە دەستی بهێنن باسی دەکەن

And they're always talking about this stuff."

زۆربەی کاتەکان باسی ئەم شتانە دەکەن

And they say these things as if it's OK.

بەجۆرێک باسی دەکەن کە زۆر ئاسایی بێت

But if it were your culture, think of how that might feel.

بەڵام ئەگەر کلتوری ئێمە

وات لێدەکات ئەم هەستە بشاریتەوە

It's very uncomfortable to be on the receiving end

کەواتە ناتوانی وەک مامۆستا لەو شوێنانەدا بیت

of that kind of language.

کە ناتوانی ددان بەو هەستەدا بنێیت

مامۆستایان دژی هەموو شتێکن

They're nervous about anything that has anything to do with violence

کە دەربارەی توندوتیژی بێت

because of the zero tolerance policies.

بەهۆی سیاسەتی نەبونی لێبوردنەوە

They are sure that parents and administrators

مامۆستاکان دڵنیان کە دایکان و باوکان و بەڕێوەبەرەکان هەرگیز ئەمە قبوڵ ناکەن

will never accept anything.

So we really need to think about looking at teacher attitudes

لەبەرئەوە بەڕاستی زۆر گرنگە سەیری هەڵوێستی مامۆستا بکەن

and finding ways to change the attitudes,

وە هەوڵبدەین بەڕێگەی جیاواز هەڵوێستیان بگۆڕین

so that teachers are much more open and accepting of boy cultures

تاوەکو مامۆستاکان کراوەتربن

وە کلتوری ڕەگەزی نێرینە قبوڵ بکەن لە ناو پۆلەکاندا

in their classrooms.

Because, ultimately, if we don't,

چونکە ئەگەر وانەکەن

then we're going to have boys who leave elementary school saying,

دەبینین کە منداڵە کوڕەکان هەر لە قۆناغی سەرەتاییەوە واز لە خوێندن دەهێنن و دەڵێن

ئەم شوێنە تەنها بۆ کجانە

"Well I guess that was just a place for girls, it wasn't for me.

بۆ من نیە

So I've got to do gaming, or I've got to do sports."

لەبەر ئەوە باشترە بچم یان یاری بکەم یان وەرزش

If we change these things, if we pay attention to these things,

بەڵام ئەگەر ئەمانە بگۆڕین ، ئەگەر گرنگی بە چارەسەری ئەم حاڵەتە بدەین و

and we reengage boys in their learning,

شێوازی فێربونی کوڕان ڕێکبخەینەوە

they will leave the elementary schools saying, "I'm smart."

دەبینن کوڕان خوێندنی سەرەتایی تەواو دەکەن و دەڵێن ''من زیرەکم''

سوپاس

Thank you.

(Applause)

چەپڵە