Kakenya Ntaiya: A girl who demanded school | TED

154,998 views ・ 2013-03-07

TED


გთხოვთ, ორჯერ დააწკაპუნოთ ქვემოთ მოცემულ ინგლისურ სუბტიტრებზე ვიდეოს დასაკრავად.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Nini Popkhadze Reviewer: George Tsaava
00:15
There's a group of people in Kenya.
1
15733
4608
არსებობს ადამიანთა ჯგუფი კენიაში,
00:20
People cross oceans to go see them.
2
20341
4004
რომელთა სანახავად ადამიანები კვეთენ ოკეანეებს.
00:24
These people are tall.
3
24345
2034
ისინი არიან მაღლები,
00:26
They jump high. They wear red.
4
26379
4507
მათ შეუძლიათ მაღლა ხტომა, ისინი ატარებენ წითელს
00:30
And they kill lions.
5
30886
2112
და ისინი ხოცავენ ლომებს.
00:32
You might be wondering, who are these people?
6
32998
3057
ალბათ დაგაინტერესათ თუ ვინ არიან ეს ადამიანები ?
00:36
These are the Maasais.
7
36055
2594
ისინი არიან მასაის ხალხი .
00:38
And you know what's cool? I'm actually one of them.
8
38649
5902
და იცით რა არის ძალიან მაგარი? სინამდვილეში მეც ერთ-ერთი მათგანი ვარ.
00:44
The Maasais, the boys are brought up to be warriors.
9
44551
4360
მასაის ბიჭები იზრდებიან რომ გახდნენ მეომრები,
00:48
The girls are brought up to be mothers.
10
48911
3247
გოგონები კი იზრდებიან რომ გახდნენ დედები.
00:52
When I was five years old,
11
52158
2528
როდესაც მე ხუთი წლის ვიყავი,
00:54
I found out that I was engaged
12
54686
2568
მე აღმოვაჩინე რომ დანიშნული ვიყავი
00:57
to be married as soon as I reached puberty.
13
57254
3086
და მომწიფებისთანავე გავთხოვდებოდი.
01:00
My mother, my grandmother, my aunties,
14
60340
2986
დედაჩემი, ბებიაჩემი, ჩემი დეიდები
01:03
they constantly reminded me that
15
63326
2178
განუწყვეტლივ მახსენებდნენ, რომ
01:05
your husband just passed by.
16
65504
2720
ჩემმა მეუღლემ ეხლახანს ჩამიარა გვერდით.
01:08
(Laughter) Cool, yeah?
17
68224
4946
(სიცილი დარბაზში) ხომ მაგარია არა?
01:13
And everything I had to do from that moment
18
73170
3165
და ყველაფერი რაც ამ მომენტიდან მევალებოდა,
01:16
was to prepare me to be a perfect woman at age 12.
19
76335
4631
იყო ის რომ გავმხდარიყავი იდეალური ქალი 12 წლის ასაკში.
01:20
My day started at 5 in the morning,
20
80966
3577
ჩემი დღე იწყებოდა დილის 5 საათზე,
01:24
milking the cows, sweeping the house,
21
84543
2157
ვწველიდი ძროხებს, ვალაგებდი სახლს,
01:26
cooking for my siblings, collecting water, firewood.
22
86700
4539
საჭმელს ვუმზადები ჩემს და-ძმებს, ვაგროვებდი წყალს, შეშას.
01:31
I did everything that I needed to do
23
91239
3242
მე ვაკეთებდი ყველაფერს რაც უნდა გამეკეთებინა,
01:34
to become a perfect wife.
24
94481
3627
რათა გავმხდარიყავი იდეალური ცოლი.
01:38
I went to school not because the Maasais'
25
98108
3064
მე დავდიოდი სკოლაში არა იმიტომ რომ მასაის
01:41
women or girls were going to school.
26
101172
2641
ქალები ან გოგონები დადიან სკოლაში,
01:43
It's because my mother was denied an education,
27
103813
3157
არამედ იმიტომ რომ თავის დროზე დედაჩემა უარი თქვა განათლებაზე
01:46
and she constantly reminded me and my siblings that
28
106970
3469
და ის გამუდმებით გვახსენებდა მე და ჩემს და-ძმებს რომ
01:50
she never wanted us to live the life she was living.
29
110439
3948
მას არ უნდოდა ჩვენ გვეცხოვრა ისე როგორც ის ცხოვრობდა.
01:54
Why did she say that?
30
114387
2529
რატომ თქვა ეს?
01:56
My father worked as a policeman in the city.
31
116916
3328
მამაჩემი მუშაობდა პოლიციელად ქალაქში.
02:00
He came home once a year.
32
120244
1630
ის მოდიოდა სახლში წელიწადში ერთხელ,
02:01
We didn't see him for sometimes even two years.
33
121874
3357
მას ვერ ვნახულობდით ხშირად, ზოგჯერ ორ წელიწადის განმავლობაშიც კი
02:05
And whenever he came home, it was a different case.
34
125231
3888
და ყოველთვის როცა ის სახლში იყო, განსხვავებულ შემთხვევასთან გვქონდა საქმე.
02:09
My mother worked hard in the farm
35
129119
2005
დედაჩემი თავდაუზოგავად მუშაობდა ფერმაში,
02:11
to grow crops so that we can eat.
36
131124
1866
რომ კარგი მოსავალი მოეყვანა და ჩვენთვის ეჭმია.
02:12
She reared the cows and the goats
37
132990
2103
იგი ზრდიდა ძროხებსა და თხებს,
02:15
so that she can care for us.
38
135093
2015
რათა შემდეგ ჩვენზე ეზრუნა.
02:17
But when my father came, he would sell the cows,
39
137108
2830
მაგრამ როცა მამაჩემი სახლში დაბრუნდა, მან გაყიდა ძროხები,
02:19
he would sell the products we had,
40
139938
2383
გაყიდა ყველაფერი რაც გაგვაჩნდა,
02:22
and he went and drank with his friends in the bars.
41
142321
4195
შემდეგ კი დასალევად წავიდე ბარში მეგობრებთან ერთად.
02:26
Because my mother was a woman,
42
146516
1393
მხოლოდ იმიტომ რომ დედაჩემი იყო ქალი,
02:27
she was not allowed to own any property,
43
147909
3001
მას არ ჰქონდა საკუთრების უფლება
02:30
and by default, everything in my family anyway
44
150910
2494
და ჩვეულებრივ ყველაფერი ჩემს ოჯახში
02:33
belongs to my father, so he had the right.
45
153404
2672
ეკუთვნის მამაჩემს, შესაბამისად მას გააჩნია უფლებები.
02:36
And if my mother ever questioned him,
46
156076
2289
და თუ კი ოდესმე დედაჩემს კითხვები დაუსვამს ამ თემაზე,
02:38
he beat her, abused her, and really it was difficult.
47
158365
6788
იგი იყო ნაცემი, შეურაცხყიფილი და უბრალოდ საქმე მეტად რთულად იყო.
02:45
When I went to school, I had a dream.
48
165153
3006
მე როცა სკოლაში დავდიოდი, მე მქონდა ოცნება,
02:48
I wanted to become a teacher.
49
168159
2405
ოცნება რომ გავმხდარიყავი მასწავლებელი.
02:50
Teachers looked nice.
50
170564
1806
მასწავლებლები კარგად გამოიყურებიან,
02:52
They wear nice dresses, high-heeled shoes.
51
172370
2253
ისინი იცვამენ ლამაზად, ატარებენ მაღალქუსლიან ფეხსაცმელებს,
02:54
I found out later that they are uncomfortable, but I admired it.
52
174623
3103
რომელიც სხვათა შორის აღმოვაჩინე რომ საკმაოდ არაკომფორტულია, მაგრამ მე მაინც აღფრთოვანებული ვიყავი.
02:57
(Laughter)
53
177726
3255
(სიცილი დარბაზში)
03:00
But most of all, the teacher was just writing on the board --
54
180981
3501
მაგრამ, მასწავლებელთა უმეტესობა უბრალოდ დაფაზე წერით იყო დაკავებული.
03:04
not hard work, that's what I thought,
55
184482
3074
არც თუ ისე რთული საქმეა - ვფიქრობდი მე
03:07
compared to what I was doing in the farm.
56
187556
2880
როდესაც ვადარებდი ჩემს საქმიანობებს ფერმაში.
03:10
So I wanted to become a teacher.
57
190436
1947
აი ამიტომ მინდოდა გავმხდარიყავი მასწავლებელი.
03:12
I worked hard in school, but when I was in eighth grade,
58
192383
3903
მე თავდაუზოგავად ვმეცადინეობდი სკოლაში, მაგრამ როდესაც ვიყავი მერვე კლასში,
03:16
it was a determining factor.
59
196286
2404
დადგა გადამწყვეტი ფაქტორი.
03:18
In our tradition, there is a ceremony
60
198690
2573
ჩვენ გვაქვს ტრადიცია, რომლის ფარგლებში
03:21
that girls have to undergo to become women,
61
201263
2833
გოგონამ უნდა გაიაროს გარკვეული ცერემონია რომ გახდეს ქალი
03:24
and it's a rite of passage to womanhood.
62
204096
2581
და ეს არის რიტუალი ქალობაში შესასვლელად.
03:26
And then I was just finishing my eighth grade,
63
206677
3568
როდესაც ვამთავრებდი მერვე კლასს,
03:30
and that was a transition for me to go to high school.
64
210245
2551
უნდა გამეგრძელებინა სწავლა საშუალო სკოლაში.
03:32
This was the crossroad.
65
212796
1581
ეს იყო ჩემთვის გზაჯვარედინი.
03:34
Once I go through this tradition, I was going to become a wife.
66
214377
5522
მივიღებდი რა მონაწილეობას ამ ცერემონიალში, მე გავხდებოდი ქალი,
03:39
Well, my dream of becoming a teacher will not come to pass.
67
219899
4242
თუმცა ჩემი ოცნება გავმხდარიყავი მასწავლებელი უნდა დამევიწყებინა .
03:44
So I talked -- I had to come up with a plan
68
224141
2515
შესაბამისად მე ვთქვი რომ უნდა მომეფიქრებინა გეგმა
03:46
to figure these things out.
69
226656
2564
რათა მეპოვა გამოსავალი ამ სიტუაციაში.
03:49
I talked to my father. I did something that most girls have never done.
70
229220
4136
მე დაველაპარაკე მამაჩემს, ეს იყო ის რაც ბევრ გოგოს არასოდეს გაუკეთებია.
03:53
I told my father, "I will only go through this ceremony
71
233356
3200
მე ვუთხარი მამაჩემს : "მე მხოლოდ მაშინ გავხდები ამ რიტულის მონაწილე,
03:56
if you let me go back to school."
72
236556
2580
თუ შენ სკოლაში დამაბრუნებ"
03:59
The reason why, if I ran away,
73
239136
2588
მიზეზი თუ რატომ მოვიქეცი ასე იყო შემდეგი, თუკი გავიქცეოდი,
04:01
my father will have a stigma, people will be calling him
74
241724
3446
მამაჩემი იქნებოდა დაღდასმული, ხალხი მას დაუძახებდა
04:05
the father of that girl who didn't go through the ceremony.
75
245170
3041
მამას,რომლის გოგონამ უარი თქვა რიტუალზე.
04:08
It was a shameful thing for him to carry the rest of his life.
76
248211
4019
ეს იყო ყველაზე სამარცხვინო ტვირთი რომელიც მას უნდა ეტარებინა მთელი დარჩენილი ცხოვრება.
04:12
So he figured out. "Well," he said, "okay,
77
252230
2852
შესაბამისად მან გააანალიზა და თქვა : "კარგი,
04:15
you'll go to school after the ceremony."
78
255082
3333
შენ დაბრუნდები სკოლაში ცერემონიის შემდეგ".
04:18
I did. The ceremony happened.
79
258415
2620
მე ეს გავაკეთე , რიტუალის ნაწილი გავხდი.
04:21
It's a whole week long of excitement.
80
261035
3581
მთელი კვირა იყო მხიარულებისა და მღელვარების,
04:24
It's a ceremony. People are enjoying it.
81
264616
2165
ეს იყო ცერემონიალი, სადაც ადამიანები ერთობოდნენ.
04:26
And the day before the actual ceremony happens,
82
266781
2968
სანამ ცერემონიალი დაიწყებოდა,
04:29
we were dancing, having excitement,
83
269749
2488
ჩვენ ვცეკვავდით და ვერთობოდით,
04:32
and through all the night we did not sleep.
84
272237
3923
მთელი ღამე არ გვეძინა.
04:36
The actual day came, and we walked out of the house
85
276160
3330
როდესაც ის დღე დადგა, ჩვენ გამოვედით სახლიდან,
04:39
that we were dancing in. Yes, we danced and danced.
86
279490
2154
რომელშიც ვცეკვავდით. დიახ, ჩვენ ვცეკვავდით და ვცეკვავდით.
04:41
We walked out to the courtyard, and there were a bunch of people waiting.
87
281644
3869
ჩვენ გავიარეთ ეზო და შემდეგ გველოდა შეკრებილი ხალხი.
04:45
They were all in a circle.
88
285513
2611
ყველანი წრეში იყვნენ
04:48
And as we danced and danced,
89
288124
1659
და ცეკვავდნენ გაუჩერებლივ.
04:49
and we approached this circle of women,
90
289783
2845
როდესაც მივუახლოვდით წრეს,სადაც ქალები,
04:52
men, women, children, everybody was there.
91
292628
3151
კაცები, ბავშვები იყვნენ შეკრებილნი,
04:55
There was a woman sitting in the middle of it,
92
295779
2568
შუაში იჯდა ქალი
04:58
and this woman was waiting to hold us.
93
298347
4538
და ის გველოდებოდა, რომ შევეკავებინეთ.
05:02
I was the first. There were my sisters and a couple of other girls,
94
302885
3675
მე ვიყავი პირველი, იქვე იყვნენ ჩემი დები და სხვა გოგონებიც.
05:06
and as I approached her,
95
306560
2994
როდესაც მე მივუახლოვდი ამ ქალს,
05:09
she looked at me, and I sat down.
96
309554
2719
მან შემომხედა და მე დავჯექი.
05:12
And I sat down, and I opened my legs.
97
312273
3578
დავჯექი რა მე გავშალე ფეხები.
05:15
As I opened my leg, another woman came,
98
315851
3468
ამ დროს მოვიდა მეორე ქალი,
05:19
and this woman was carrying a knife.
99
319319
3356
რომელსაც ეკავა დანა
05:22
And as she carried the knife, she walked toward me
100
322675
3584
და ამ დანით იგი მოემართებოდა პირდაპირ ჩემსკენ.
05:26
and she held the clitoris, and she cut it off.
101
326259
4389
მან დამიჭირა ხელით და მომაჭრა კლიტორი.
05:30
As you can imagine, I bled. I bled.
102
330648
5263
როგორც წარმოგიდგენიათ დამეწყო სისხლდენა.
05:35
After bleeding for a while, I fainted thereafter.
103
335911
5098
სისხლდენის შემდეგ კი გული წამივიდა.
05:41
It's something that so many girls --
104
341009
2123
ეს არის რაღაც, რომლითაც
05:43
I'm lucky, I never died -- but many die.
105
343132
3898
ბევრი გოგონა იღუპება, მე კი იღბლიანი აღმოვჩნდი რომ გადავრჩი.
05:47
It's practiced, it's no anesthesia, it's a rusty old knife,
106
347030
6411
ეს ტარდება ყოველგვარი ანესთეზიის გარეშე, ძველი ჟანგიანი დანით
05:53
and it was difficult.
107
353441
2801
და ეს მართლა მტკივნეული მომენტია.
05:56
I was lucky because one, also, my mom did something
108
356242
2737
მე აღმოვჩდნი იღბლიანი იმიტომ რომ დედაჩემმა გააკეთა ისეთი რამ,
05:58
that most women don't do.
109
358979
2997
რასაც ბევრი ქალი არ აკეთებს.
06:01
Three days later, after everybody has left the home,
110
361976
2827
სამი დღის შემდეგ, როდესაც ყველამ დატოვა სახლი,
06:04
my mom went and brought a nurse.
111
364803
1722
დედაჩემი წავიდა და მომიყვანა ექთანი,
06:06
We were taken care of.
112
366525
1854
რომელმაც ჩვენ მოგვიარა.
06:08
Three weeks later, I was healed, and I was back in high school.
113
368379
4593
სამი კვირის შემდეგ, მოშუშების შემდეგ წავედი სკოლაში.
06:12
I was so determined to be a teacher now
114
372972
3471
მე ვიყავი ისეთი მოწადინებული მასწავლებლობაზე
06:16
so that I could make a difference in my family.
115
376443
4000
რომ მზად ვიყავი შემეცვალა რაღაცეები ჩემს ოჯახში.
06:20
Well, while I was in high school, something happened.
116
380443
3767
ნუ როდესაც მე საშუალო სკოლაში ვიყავი, მოხდა რაღაც.
06:24
I met a young gentleman from our village
117
384210
2614
მე შევხვდი ახალგაზრდა ჯენტლმენს ჩვენი სოფლიდან,
06:26
who had been to the University of Oregon.
118
386824
2233
რომელიც ნამყოფი იყო ორეგონის უნივერსიტეტში.
06:29
This man was wearing a white t-shirt, jeans, camera,
119
389057
5876
ეს იყო კაცი რომელიც ატარებდა თეთრ მაისურს, ჯინსებს, კამერას
06:34
white sneakers -- and I'm talking about white sneakers.
120
394933
3296
თეთრ კედებს და მე ეხლა ვსაუბრობ თეთრ კედებზე.
06:38
There is something about clothes, I think, and shoes.
121
398229
3927
არის რაღაც ტანსაცმელსა და ფეხსაცმელშიც.
06:42
They were sneakers, and this is in a village
122
402156
3463
იგი ატარებდა კედებს სოფელში,
06:45
that doesn't even have paved roads. It was quite attractive.
123
405619
4070
სადაც დაგებული გზებიც კი არ იყო, რაც განსხვავებულ მომხიბვლელობას მატებდა.
06:49
I told him, "Well, I want to go to where you are,"
124
409689
4987
მე მას ვუთხარი: "მეც მინდა იქ წავიდე სადაც შენ ხარ"
06:54
because this man looked very happy, and I admired that.
125
414676
4248
რადგან ეს ადამიანი ბედნიერი გამოიყურებოდა და ამით მე მოვიხიბლე.
06:58
And he told me, "Well,
126
418924
2265
მან მიპასუხა: "კარგი,მაგრამ
07:01
what do you mean, you want to go?
127
421189
1134
რას გულისხმობ რომ გინდა წახვიდე?
07:02
Don't you have a husband waiting for you?"
128
422323
2320
ნუთუ მეუღლე არ გელოდება?"
07:04
And I told him, "Don't worry about that part.
129
424643
2805
მე კი ვუპასუხე: "არ ინერვიულო მაგაზე,
07:07
Just tell me how to get there."
130
427448
3158
უბრალოდ მითხარი როგორ მოვხვდე იქ."
07:10
This gentleman, he helped me.
131
430606
2602
ეს ჯენტლმენი მე დამეხმარა .
07:13
While I was in high school also, my dad was sick.
132
433208
2847
როდესაც მე საშუალო სკოლაში დავდიოდი, მამაჩემი ავად გახდა.
07:16
He got a stroke, and he was really, really sick,
133
436055
3268
მას მოუვიდა ინსულტი და ის მართლა ცუდად იყო,
07:19
so he really couldn't tell me what to do next.
134
439323
3320
შესაბამისად მას არ შეეძლო ეთქვა თუ რა უნდა ყოფილიყო ჩემი შემდეგი ნაბიჯი.
07:22
But the problem is, my father is not the only father I have.
135
442643
3691
მაგრამ პრობლემა ის არის, რომ მამაჩემი არაა ჩემი ერთადერთი მამა რომელიც მყავს,
07:26
Everybody who is my dad's age, male in the community,
136
446334
3445
ყოველი ჩემი თემის მამრობითი სქესისა და მამაჩემის ასაკის ადამიანი
07:29
is my father by default --
137
449779
1644
მამად მეკუთვნის.
07:31
my uncles, all of them -- and they dictate what my future is.
138
451423
4183
ჩემი ბიძები, ყველანი მკარნახობდნენ თუ როგორი უნდა ყოფილიყო ჩემი მომავალი.
07:35
So the news came, I applied to school
139
455606
3133
მოვიდა სიახლე ჩემს აპლიკაციასთან დაკავშირებით,
07:38
and I was accepted to Randolph-Macon Woman's College in Lynchburg, Virginia,
140
458739
4232
თანხმობა მომივიდა რანდოლფ-მაკონის ქალთა კოლეჯიდან რომელიც მდებარეობდა ქალაქ ლინჩბურგში, ვირჯინიის შტატში.
07:42
and I couldn't come without the support of the village,
141
462971
4440
მაგრამ მე არ შემეძლო სოფლის დახმარების გარეშე წასვლა,
07:47
because I needed to raise money to buy the air ticket.
142
467411
1992
რადგან მე მჭირდებოდა ფული ბილეთის საყიდლად.
07:49
I got a scholarship but I needed to get myself here.
143
469403
3280
მიუხედავად იმისა რომ დაფინანსება მივიღე, იქ ჩასვლა ჩემით უნდა მომეხერხებინა.
07:52
But I needed the support of the village,
144
472683
2688
შესაბამისად მე მჭირდებოდა სოფლის თანადგომა
07:55
and here again, when the men heard,
145
475371
3582
და როდესაც კაცებმა გაიგეს,
07:58
and the people heard that a woman had gotten an opportunity to go to school,
146
478953
4077
რომ სწორედ გოგონამ მოიპოვა შესაძლებლობა წასულიყო სასწავლებლად საზღვარგარეთ,
08:03
they said, "What a lost opportunity.
147
483030
2425
მათ თქვეს: "როგორი დაკარგული შესაძლებლობაა,
08:05
This should have been given to a boy. We can't do this."
148
485455
3645
ეს უნდა ყოფილიყო ბიჭისათვის, ჩვენ ამას ვერ დავუჭერთ მხარს.
08:09
So I went back and I had to go back to the tradition.
149
489100
4327
შესაბამისად მე დავუბრუნდი ჩემს ცხოვრებას და ტრადიციებს.
08:13
There's a belief among our people
150
493427
2318
არსებობს გარკვეული რწმენა ჩემს ხალხში,
08:15
that morning brings good news.
151
495745
3370
რომ დილას მოაქვს კარგი ამბები,
08:19
So I had to come up with something to do with the morning,
152
499115
2862
ამიტომ მე უნდა მომეფიქრებინა რაღაც დილისათვის,
08:21
because there's good news in the morning.
153
501977
2402
გამომდინარე რომ დილით ყოველთვის სასიამოვნო სიახლეებია.
08:24
And in the village also, there is one chief, an elder,
154
504379
4204
ჩვენს სოფელში არის ერთი მთავარი, უხუცესი,
08:28
who if he says yes, everybody will follow him.
155
508583
3652
რომლის ნათქვამს ყველა ემორჩილება.
08:32
So I went to him very early in the morning, as the sun rose.
156
512235
3655
როგორც კი მზე ამოვიდა დილით ადრე, მე წავედი მის სანახავად,
08:35
The first thing he sees when he opens his door is, it's me.
157
515890
3761
პირველი რაც კი მან დაინახა კარების გაღების შემდეგ ვიყავი მე .
08:39
"My child, what are you doing here?"
158
519651
2549
"შვილო ჩემო, რას აკეთებ აქ?"
08:42
"Well, Dad, I need help. Can you support me to go to America?"
159
522200
4275
"მამა, მე მჭირდება თქვენი მხარდაჭერა რომ წავიდე ამერიკაში"
08:46
I promised him that I would be the best girl,
160
526475
2232
მე შევპირდი მას რომ ვიქნებოდი საუკეთესო მოსწავლე,
08:48
I will come back, anything they wanted after that,
161
528707
3234
რომ დავბრუნდებოდი უკან და გავაკეთებდი ყველაფერს რასაც
08:51
I will do it for them.
162
531941
2159
ისინი მოისურვებდნენ.
08:54
He said, "Well, but I can't do it alone."
163
534100
2094
მან თქვა: "კარგი, მაგრამ მე არ შემიძლია ამის მარტო გაკეთება"
08:56
He gave me a list of another 15 men that I went --
164
536194
3547
მან მომცა მე 15 კაცის სია და მე წავედი,
08:59
16 more men -- every single morning
165
539741
2537
კიდევ 16 კაცი, ყოველ დილით
09:02
I went and visited them.
166
542278
1584
მე მივდიოდი და ვსტუმრობდი მათ.
09:03
They all came together.
167
543862
1741
ისინი, ყველანი ერთად მოვიდნენ,
09:05
The village, the women, the men, everybody came together
168
545603
2990
სოფელი, ქალი, კაცი ყველა ერთად მოვიდა
09:08
to support me to come to get an education.
169
548593
3319
რომ დამხმარებოდნენ განათლების მიღებაში.
09:11
I arrived in America. As you can imagine, what did I find?
170
551912
4763
მე ჩავედი ამერიკაში,როგორ წარმოგიდგენიათ, რა აღმოვაჩინე აქ?
09:16
I found snow!
171
556675
3209
მე აღმოვაჩინე თოვლი!
09:19
I found Wal-Marts, vacuum cleaners,
172
559884
3158
მე აღმოვაჩნე ვოლ-მარტსი, მტვერსასრუტი
09:23
and lots of food in the cafeteria.
173
563042
3076
და ძალიან ბევრი საჭმელი სასადილოში.
09:26
I was in a land of plenty.
174
566118
2653
მე ვიმყოფებოდი სიუხვის მიწაზე.
09:28
I enjoyed myself, but during that moment while I was here,
175
568771
5765
მე კარგად ვატარებდი დროს მაგრამ ჩემი აქ ყოფნის განმავლობაში,
09:34
I discovered a lot of things.
176
574536
2632
მე აღმოვაჩინე კიდევ ბევრი რაღაცეები.
09:37
I learned that that ceremony that I went through
177
577168
3041
მე გავიგე და ვისწავლე, რომ ცერემონია რომლის გავლაც მე მომიწია
09:40
when I was 13 years old, it was called female genital mutilation.
178
580209
5195
13 წლის ასაკში, ერქვა ქალის სასქესო ორგანოს დასახიჩრება.
09:45
I learned that it was against the law in Kenya.
179
585404
3674
მე ვისწავლე რომ ეს ეწინააღმდეგებოდა კენიის კანონმდებლობას.
09:49
I learned that I did not have to trade part of my body
180
589078
3952
მე ვისწავლე რომ მე არ ვიყავი ვალდებული გამეცვალა ჩემი სხეულის ნაწილი იმისათვის,
09:53
to get an education. I had a right.
181
593030
4078
რომ განათლება მიმეღო, მე მქონდა ამის უფლება.
09:57
And as we speak right now, three million girls
182
597108
3439
და ამ წამს, როდესაც ჩვენ ვსაუბრობთ, სამი მილიონი გოგო
10:00
in Africa are at risk of going through this mutilation.
183
600547
5341
აფრიკაში დაცვეთის რიტუალის საფრთხის წინ დგას.
10:05
I learned that my mom had a right to own property.
184
605888
3175
მე ვისწავლე რომ დედაჩემს გააჩნდა საკუთრების უფლება,
10:09
I learned that she did not have to be abused
185
609063
2889
მე გავიგე რომ დედაჩემი არ უნდა ყოფილიყო შეურაცხყოფილი,
10:11
because she is a woman.
186
611952
2443
იმიტომ რომ ის ქალია.
10:14
Those things made me angry.
187
614395
3087
ამ ყველაფერმა ძალიან გამაბრაზა.
10:17
I wanted to do something.
188
617482
1901
მე მინდოდა რამე გამეკეთებინა,
10:19
As I went back, every time I went,
189
619383
2569
ვბრუნდებოდი რა ყოველ ჯერზე უკან,
10:21
I found that my neighbors' girls were getting married.
190
621952
2968
ვუყურებდი, თუ როგორ თხოვდებოდნენ ჩემი მეზობელი გოგონები,
10:24
They were getting mutilated, and here,
191
624920
2074
როგორ ხდებოდნენ დაცვეთის რიტუალის მონაწილეები და აქ ,
10:26
after I graduated from here, I worked at the U.N.,
192
626994
3536
კოლეჯის დამთავრების შემდეგ, მე ვმუშაობდი გაეროში და
10:30
I went back to school to get my graduate work,
193
630530
2523
ვბრუნდებოდი რა უკან ჩემი დამამთავრებელი ნაშრომის დასაცავად,
10:33
the constant cry of these girls was in my face.
194
633053
4110
ამ გოგოების განუწყვეტელი ტირილი სახიდან არ მშორდებოდა.
10:37
I had to do something.
195
637163
2826
მე უნდა მემოქმედა!
10:39
As I went back, I started talking to the men,
196
639989
2920
დავბრუნდი რა ისევ უკან, მე დავიწყე საუბარი სოფლის
10:42
to the village, and mothers, and I said,
197
642909
1587
მამაკაცებთან და ქალებთან. მე განვაცხადე:
10:44
"I want to give back the way I had promised you
198
644496
2020
"მე მინდა ავასრულო ჩემი დანაპირები,
10:46
that I would come back and help you. What do you need?"
199
646516
2712
რომ ჩამოვიდოდი რათა თქვენ დაგხმარებოდით, რა გჭირდებათ?"
10:49
As I spoke to the women, they told me,
200
649228
2118
მე გავესაუბრე ქალებს, მათ მითხრეს :
10:51
"You know what we need? We really need a school for girls."
201
651346
1976
"იცი რა გვჭირდება ? ჩვენ გვჭირდება სკოლა გოგონებისათვის."
10:53
Because there had not been any school for girls.
202
653322
2756
რადგან მათ არ ჰქონდათ სპეციალური სკოლა გოგონებისათვის .
10:56
And the reason they wanted the school for girls
203
656078
1813
და მიზეზი, თუ რატომ უნდოდათ სკოლა გოგონებისათვის იყო ის,
10:57
is because when a girl is raped when she's walking to school,
204
657891
3626
რომ სკოლაში მიმავალი გოგოს გაუპატიურებისათვის
11:01
the mother is blamed for that.
205
661517
2208
დედამისი იყო დამნაშავე.
11:03
If she got pregnant before she got married,
206
663725
3412
თუკი გოგო დაფეხმიმდებოდა ქორწინებამდე,
11:07
the mother is blamed for that, and she's punished.
207
667137
2369
ასევე დედა იყო დამნაშვე და ამისათვის ისჯებოდა კიდევაც,
11:09
She's beaten.
208
669506
1641
მას სცემდნენ.
11:11
They said, "We wanted to put our girls in a safe place."
209
671147
3735
მათ თქვეს: "ჩვენ გვინდა ჩვენი გოგოები იყვნენ დაცულ ადგილას."
11:14
As we moved, and I went to talk to the fathers,
210
674882
2643
როდესაც გადავინაცვლე მამებთან,
11:17
the fathers, of course, you can imagine what they said:
211
677525
2373
იცით რა მითხრეს მამებმა?
11:19
"We want a school for boys."
212
679898
2403
"ჩვენ გვინდა სკოლა ბიჭებისათვის"
11:22
And I said, "Well, there are a couple of men from my village
213
682301
3304
და მე ვუპასუხე : "კარგი, აქ არის რამოდენიმე კაცი ამ სოფელში,
11:25
who have been out and they have gotten an education.
214
685605
2672
რომლებმაც საზღვარგარეთ მიიღეს განათლება.
11:28
Why can't they build a school for boys,
215
688277
2072
რატომ მათ არ თხოვთ სკოლის აშენებას ბიჭებისათვის?
11:30
and I'll build a school for girls?"
216
690349
2297
და მე ავაშენებ სკოლას გოგონებისთვის?"
11:32
That made sense. And they agreed.
217
692646
3275
ეს გონივრულად ჟღერდა და ისინიც დამთანხმდნენ.
11:35
And I told them, I wanted them to show me a sign of commitment.
218
695921
4659
და მე ვუთხარი მათ, მე მინდოდა რომ დამენახა მათი თავდადება
11:40
And they did. They donated land where we built the girls' school.
219
700580
4792
და დავინახე კიდევაც. მათ გვაჩუქეს მიწა, სადაც ავაშენეთ სკოლა გოგოებისთვის.
11:45
We have.
220
705372
1459
ჩვენ გვაქვს ის.
11:46
I want you to meet one of the girls in that school.
221
706831
3132
მე მინდა გაგაცნოთ ჩვენი ერთ-ერთი მოსწავლე გოგონა.
11:49
Angeline came to apply for the school,
222
709963
2640
ანჯელინს სურდა ჩვენთან ესწავლა,
11:52
and she did not meet any criteria that we had.
223
712603
3600
თუმცა ის არ ერგებოდა ჩვენს კრიტერიუმებს.
11:56
She's an orphan. Yes, we could have taken her for that.
224
716203
2743
იგი არის უპატრონი და ამ მიზეზით შეგვეძლო მიგვეღო,
11:58
But she was older. She was 12 years old,
225
718946
2744
მაგრამ ასაკობრივად ვერ ემთხვეოდა, 12 წლის იყო
12:01
and we were taking girls who were in fourth grade.
226
721690
3112
და ჩვენ აგვყავს ბავშვები რომლებიც მეოთხე კლასში არიან.
12:04
Angeline had been moving from one place --
227
724802
1795
ანჯელინს ხშირად უწევდა საცხოვრებელი გარემოს შეცვლა,
12:06
because she's an orphan, she has no mother, she has no father --
228
726597
2341
გამომდინარე იქედან რომ ის უპატრონოა, არ ყავს არც დედა და არც მამა
12:08
moving from one grandmother's house to another one,
229
728938
2354
ხშირად უწევდა ერთი ბებიიდან მეორესთან გადასვლა,
12:11
from aunties to aunties. She had no stability in her life.
230
731292
3634
ერთი დეიდიდან მეორესთან და ასე შემდეგ. მას არ გააჩნდა არანაირი სტაბილურობა ცხოვრებაში.
12:14
And I looked at her, I remember that day,
231
734926
2588
მე შევხედე მას და კარგად მახსოვს ის დღე,
12:17
and I saw something beyond what I was seeing in Angeline.
232
737514
4532
რადგან მე დავინახე რაღაც გაცილებით მეტი მასში.
12:22
And yes, she was older to be in fourth grade.
233
742046
2896
და მიუხედავად იმისა რომ ის უფროსი იყო,
12:24
We gave her the opportunity to come to the class.
234
744942
2970
ჩვენ მივეცით მას შესაძლებლობა დასწრებოდა გაკვეთილებს.
12:27
Five months later, that is Angeline.
235
747912
3227
ხუთი თვის შემდეგ, ანჯელინი ასე გამოიყურება .
12:31
A transformation had begun in her life.
236
751139
2766
აღსანიშნავი ტრანსფორმაცია დაიწყო მის ცხოვრებაში.
12:33
Angeline wants to be a pilot so she can fly around the world
237
753905
2742
ანჯელინს უნდა გამოვიდეს მფრინავი, შემოუფრინოს დედამიწას გარშემო
12:36
and make a difference.
238
756647
1733
და შეცვალოს რაღაც.
12:38
She was not the top student when we took her.
239
758380
1800
ის არ იყო მოწინავე სტუდნეტი როდესაც ავიყვანეთ,
12:40
Now she's the best student, not just in our school,
240
760180
2496
ეხლა კი ის არის საუკეთესო მოსწავლე არამარტო ჩვენს სკოლაში,
12:42
but in the entire division that we are in.
241
762676
3149
არამედ მთელს განყოფილებაში სადაც კი ვმუშაობთ.
12:45
That's Sharon. That's five years later.
242
765825
4321
ეს შარონია, ეს კი ხუთი წლის შემდეგ.
12:50
That's Evelyn. Five months later, that is the difference that we are making.
243
770146
7169
ეს ეველინია,ხუთი წლის შემდეგ, ეს არის ის ცვლილებები რომელსაც ჩვენ ვახდენთ.
12:57
As a new dawn is happening in my school,
244
777315
3275
ყოველი განთიადის დადგომა ჩვენს სკოლაში,
13:00
a new beginning is happening.
245
780590
2259
ახალი დასაწყისის ტოლფასია.
13:02
As we speak right now, 125 girls will never be mutilated.
246
782849
5344
აი, ახლა როცა ჩვენ ვსაუბრობთ, 125 გოგონა გადაურჩება დასახიჩრებას,
13:08
One hundred twenty-five girls will not be married when they're 12 years old.
247
788193
4696
ასოცდახუთი გოგონა არ გათხოვდება 12 წლის ასაკში.
13:12
One hundred twenty-five girls are creating and achieving their dreams.
248
792889
5968
ასოცდახუთი გოგონა იბრძვის თავიანთი მიზნების მისაღწევად.
13:18
This is the thing that we are doing,
249
798857
2273
ეს არის სწორედ ის რასაც ვაკეთებთ,
13:21
giving them opportunities where they can rise.
250
801130
3327
ვაძლევთ მათ შესაძლებლობეს, რომლებსაც ისინი იყენებენ.
13:24
As we speak right now, women are not being beaten
251
804457
3655
როდესაც ჩვენ ვსაუბრობთ ახლა, ქალები აღარ არიან ნაცემნი
13:28
because of the revolutions we've started in our community.
252
808112
3546
იმ რევოლუციური გამოსვლების გამო რომელიც დავიწყეთ ჩვენს თემში.
13:31
(Applause)
253
811658
7680
(აპლოდისმენტები)
13:39
I want to challenge you today.
254
819338
2835
მე მინდა გამოგიწვიოთ თქვენ დღეს.
13:42
You are listening to me because you are here,
255
822173
2904
თქვენ მისმენთ მე იმიტომ რომ აქ ხართ,
13:45
very optimistic.
256
825077
2444
ოპტიმისტურად განწყობილები.
13:47
You are somebody who is so passionate.
257
827521
3514
თქვენ ხართ ის, ვინც ასე მგრძნობიარეა,
13:51
You are somebody who wants to see a better world.
258
831035
3847
თქვენ ხართ ის ვისაც უნდა დაინახოს უკეთესი მსოფლიო.
13:54
You are somebody who wants to see that war ends, no poverty.
259
834882
4506
თქვენ ხართ ის, ვისაც უნდა ომის დამთავრება, სიღარიბის დაძლევა.
13:59
You are somebody who wants to make a difference.
260
839388
2749
თქვენ ხართ ის ვისაც უნდა შეცვალოს რაღაც,
14:02
You are somebody who wants to make our tomorrow better.
261
842137
3566
თქვენ ხართ ის ვისაც უნდა ჩვენი მომავალი დღე უკეთესი იყო.
14:05
I want to challenge you today that to be the first,
262
845703
3778
მე მინდა რომ გამოგიწვიოთ დღეს, რათა იყოთ პირველები,
14:09
because people will follow you.
263
849481
2497
რადგანაც ხალხი აუცილებლად გამოგყვებათ.
14:11
Be the first. People will follow you.
264
851978
2224
იყავით პიონერები და ხალხი გამოგყვებათ.
14:14
Be bold. Stand up. Be fearless. Be confident.
265
854202
5283
იყავით გაბედულები, აღიმართეთ, იყავით უშიშარნი, იყავით თავდაჯერებულნი,
14:19
Move out, because as you change your world,
266
859485
3280
იმოქმედეთ, რადგან შეცვლით რა თქვენს სამყაროს,
14:22
as you change your community,
267
862765
2439
შეცვლით რა თქვენს თემს,
14:25
as we believe that we are impacting one girl, one family,
268
865204
4800
როგორც ჩვენ გვჯერა, ერთ გოგონაზე გავლენის ქონია უდრის ერთ ოჯახზე,
14:30
one village, one country at a time.
269
870004
3320
ერთ სოფელზე, ერთ ქვეყანაზე გავლენის ქონას ერთდროულად.
14:33
We are making a difference, so if you change your world,
270
873324
2865
ჩვენ ვახდენთ ცვლილებებს, შესაბამისად თუკი თქვენსავე სამყაროს,
14:36
you are going to change your community,
271
876189
2049
თქვენ შეცვლით თქვენსავე თემს,
14:38
you are going to change your country,
272
878238
1792
ეს გამოიწვევს ქვეყნის ცვლილებას
14:40
and think about that. If you do that, and I do that,
273
880030
2967
და იფიქრეთ ამაზე. თუ თქვენ გააკეთებთ ამას და მეც გავაკეთებ ამას
14:42
aren't we going to create a better future for our children,
274
882997
3600
ნუთუ ვერ შევძლებთ შევქმნათ უკეთესი მომავალი ჩვენი შვილებისათვის,
14:46
for your children, for our grandchildren?
275
886597
2235
თქვენი შვილებისათვის, ჩვენი შვილიშილებისათვის?
14:48
And we will live in a very peaceful world. Thank you very much.
276
888832
4205
და ჩვენ შევძლებთ ვიცხოვროთ მშიდობიან სამყაროში. ძალიან დიდი მადლობა.
14:53
(Applause)
277
893037
17152
(აპლოდისმენტები)
ამ საიტის შესახებ

ეს საიტი გაგაცნობთ YouTube-ის ვიდეოებს, რომლებიც სასარგებლოა ინგლისური ენის შესასწავლად. თქვენ ნახავთ ინგლისური ენის გაკვეთილებს, რომლებსაც ასწავლიან საუკეთესო მასწავლებლები მთელი მსოფლიოდან. ორჯერ დააწკაპუნეთ ინგლისურ სუბტიტრებზე, რომლებიც ნაჩვენებია თითოეულ ვიდეო გვერდზე, რომ იქიდან დაკვრა ვიდეო. სუბტიტრების გადახვევა სინქრონიზებულია ვიდეოს დაკვრასთან. თუ თქვენ გაქვთ რაიმე კომენტარი ან მოთხოვნა, გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ ამ საკონტაქტო ფორმის გამოყენებით.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7