Eric Berlow: Simplifying complexity

168,042 views ・ 2010-11-12

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Vahagn Keshishyan Reviewer: Arpiné Grigoryan
00:15
Do you ever feel completely overwhelmed
0
15260
2000
Դուք երբևէ ծանրաբեռնված զգացե՞լ եք
00:17
when you're faced with a complex problem?
1
17260
3000
մի որևէ բարդ խնդրի հանդիպելիս:
00:20
Well, I hope to change that in less than three minutes.
2
20260
3000
Ես հուսով եմ փոխել դա 3 րոպեից էլ քիչ ժամանակում:
00:23
So, I hope to convince you that complex
3
23260
2000
Այսպիսով, ես հույս ունեմ ձեզ համոզել, որ բարդը
00:25
doesn't always equal complicated.
4
25260
2000
միշտ չէ, որ նշանակում է դժվար:
00:27
So for me, a well-crafted baguette, fresh out of the oven,
5
27260
3000
Ինձ համար ջեռոցից հենց նոր հանած, լավ պատրաստված բագետի
00:30
is complex,
6
30260
2000
ստացումը խճճված է,
00:32
but a curry onion green olive poppy cheese bread
7
32260
2000
բայց կարրի սոխով, կանաչ ձիթապտուղով, կակաչով, պանրով հացը
00:34
is complicated.
8
34260
3000
դժվար է:
00:37
I'm an ecologist, and I study complexity. I love complexity.
9
37260
3000
Ես էկոլոգ եմ, և ես ուսումնասիրում եմ խճճվածություն: Ես սիրում եմ խճճվածություն:
00:40
And I study that in the natural world, the interconnectedness of species.
10
40260
3000
Եվ ես ուսումնասիրում եմ դա բնաշխարհում` տեսակների փոխկապվածությունը:
00:43
So here's a food web,
11
43260
2000
Ահա մի սննդային ցանց
00:45
or a map of feeding links between species
12
45260
2000
կամ տեսակների միջև սննդային կապերի քարտեզ,
00:47
that live in Alpine Lakes in the mountains of California.
13
47260
3000
որոնք ապրում են Կալիֆորնիայի լեռների Ալփայն Լեյքսում:
00:50
And this is what happens to that food web
14
50260
2000
Եվ ահա, թե ինչ է պատահում այդ սննդային ցանցին,
00:52
when it's stocked with non-native fish that never lived there before.
15
52260
2000
երբ այն համալրվում է ոչ տեղական ձկով, որը նախկինում երբեք այստեղ չի ապրել:
00:54
All the grayed-out species disappear.
16
54260
2000
Բոլոր մոխրագույնով նշված տեսակները վերանում են:
00:56
Some are actually on the brink of extinction.
17
56260
2000
Որոշները փաստացի անհետացման եզրին են:
00:58
And lakes with fish have more mosquitos, even though they eat them.
18
58260
3000
Եվ ձկներով լճերում կան ավելի շատ մոծակներ, չնայած որ նրանք ուտում են դրան:
01:01
These effects were all unanticipated,
19
61260
2000
Բոլոր այս էֆեկտները անսպասելի էին,
01:03
and yet we're discovering they're predictable.
20
63260
2000
սակայն մենք հայտնաբերում ենք, որ դրանք կանխատեսելի են:
01:05
So I want to share with you a couple key insights
21
65260
2000
Այսպես, ես ուզում եմ կիսել ձեզ հետ խճճվածության մասին
01:07
about complexity we're learning from studying nature
22
67260
2000
մի քանի առանցքային մտքերով, որոնք պարզում ենք բնությունն ուսումնասիրելիս,
01:09
that maybe are applicable to other problems.
23
69260
3000
որ գուցե կիրառելի են այլ խնդիրների համար:
01:13
First is the simple power of good visualization tools
24
73260
2000
Առաջինը` լավ վիզուալիզացիայի գործիքների պարզ ուժն է,
01:15
to help untangle complexity
25
75260
2000
որոնք օգնում են պարզեցնել խճճվածությունը
01:17
and just encourage you to ask questions you didn't think of before.
26
77260
3000
և ուղղակի խրախուսում են այնպիսի հարցեր տալ, որոնք նախկինում դուք չեք մտածել:
01:20
For example, you could plot the flow of carbon
27
80260
3000
Օրինակ, դուք կարող եք գծել ածխածնի հոսքը
01:23
through corporate supply chains in a corporate ecosystem,
28
83260
3000
կորպորատիվ էկոհամակարգի կորպորատիվ մատակարարման շղթաների միջով,
01:26
or the interconnections of habitat patches
29
86260
2000
կամ ճանճերի ապրելավայրի փոխկապվածությունը
01:28
for endangered species in Yosemite National Park.
30
88260
3000
Յոսեմիթի ազգային պարկի անհետացող տեսակների համար:
01:31
The next thing is that if you want to predict
31
91260
2000
Հաջորդն այն է, որ եթե դուք ուզում եք կանխատեսել
01:33
the effect of one species on another,
32
93260
2000
մի տեսակի ազդեցությունը մյուսի վրա,
01:35
if you focus only on that link,
33
95260
2000
եթե դուք կենտրոնանում եք միայն այդ կապի վրա,
01:37
and then you black box the rest,
34
97260
2000
և անտեսում մնացածը,
01:39
it's actually less predictable
35
99260
2000
դա փաստացի պակաս կանխատեսելի է,
01:41
than if you step back, consider the entire system -- all the species, all the links --
36
101260
3000
քան եթե դուք քննարկեք ողջ համակարգը` բոլոր տեսակները, բոլոր կապերը,
01:44
and from that place,
37
104260
2000
և այդտեղից
01:46
hone in on the sphere of influence that matters most.
38
106260
2000
զտեք ամենակարևոր ազդեցության ոլորտը:
01:48
And we're discovering, with our research,
39
108260
2000
Մեր հետազոտության օգնությամբ մենք բացահայտում ենք,
01:50
that's often very local to the node you care about
40
110260
2000
որ այն հաճախ մոտ է լինում այն կետին, որը ձեզ հետաքրքրում է,
01:52
within one or two degrees.
41
112260
2000
մոտ մեկ, երկու քայլի միջակայքում:
01:54
So the more you step back, embrace complexity,
42
114260
2000
Եվ այսպես, որքան եք ետ կանգնում, ընգրկելով խճճվածությունը,
01:56
the better chance you have of finding simple answers,
43
116260
2000
այնքան ավելին է պարզ պատասխաններ գտնելու ձեր շանսը,
01:58
and it's often different than the simple answer that you started with.
44
118260
3000
և այն հաճախ տարբեր է այն պարզ պատասխանից, որից դուք սկսել էիք:
02:02
So let's switch gears and look at a really complex problem
45
122260
3000
Այսպիսով, եկեք անցնենք և դիտարկենք մի իսկապես բարդ խնդիր,
02:05
courtesy of the U.S. government.
46
125260
3000
որ առաջացել է ԱՄՆ-ի կառավարության շնորհիվ:
02:08
This is a diagram of the U.S. counterinsurgency strategy in Afghanistan.
47
128260
3000
Սա Աֆղանստանում ԱՄՆ-ի հակաահաբեկչական ռազմավարության դիագրամն է:
02:11
It was front page of the New York Times a couple months ago.
48
131260
3000
Այն Նյու Յորք Թայմսի առաջին էջին էր մի քանի ամիս առաջ:
02:14
Instantly ridiculed by the media
49
134260
2000
Լրատվամիջոցները անմիջապես այն ծաղրեցին
02:16
for being so crazy complicated.
50
136260
2000
այդքան անմիտ խճճված լինելու համար:
02:18
And the stated goal was to increase popular support
51
138260
2000
Իսկ դրա հայտարարված նպատակը` Աֆղանստանի կառավարությանը
02:20
for the Afghan government.
52
140260
2000
ժողովրդի աջակցության ավելացումն էր:
02:22
Clearly a complex problem,
53
142260
2000
Ակնհայտ է, որ բարդ առաջադրանք է,
02:24
but is it complicated?
54
144260
2000
բայց արդյո՞ք այն խճճված է:
02:26
Well, when I saw this in the front page of the Times,
55
146260
2000
Երբ ես տեսա սա Թայմսի առաջին էջին,
02:28
I thought, "Great. Finally something I can relate to.
56
148260
2000
մտածեցի. «Հրաշալի է: Վերջապես մի բան, որի վրա կարող եմ փորձել ինքս ինձ:
02:30
I can sink my teeth into this."
57
150260
2000
Մինչև ատամներս կսուզվեմ գործի մեջ»
02:32
So let's do it. So here we go for the first time ever,
58
152260
3000
Ուրեմն եկեք անենք: Առաջին անգամ, այս սպագետի դիագրամը
02:35
a world premiere view of this spaghetti diagram as an ordered network.
59
155260
3000
կարգավորված ցանցի տեսքով դիտելու համաշխարհային պրեմիերա:
02:38
The circled node is the one we're trying to influence --
60
158260
2000
Սա միացյալ կետն է` կառավարությանը ժողովրդական աջակցությունը,
02:40
popular support for the government.
61
160260
2000
այն կետը, որի վրա մենք փորձում ենք ազդել:
02:42
And so now we can look one degrees, two degrees,
62
162260
2000
Մենք կարող ենք ուշադրության կենտրոնում վերցնել մեկ քայլ, երկու քայլ,
02:44
three degrees away from that node
63
164260
2000
երեք քայլ այդ կետից և տեսադաշտից հեռացնել
02:46
and eliminate three-quarters of the diagram outside that sphere of influence.
64
166260
3000
դիագրամների 3/4-ը, որ մնացել են ազդեցության գոտուց դուրս:
02:49
Within that sphere,
65
169260
2000
Այս ոլորտի մեջ
02:51
most of those nodes are not actionable, like the harshness of the terrain,
66
171260
3000
հանգույցների մեծ մասը ներգրավված չի, օրինակ բնակավայրի խնդիրները:
02:54
and a very small minority are actual military actions.
67
174260
3000
Ռազմական գործողությունն էլ է շատ փոքր:
02:57
Most are non-violent and they fall into two broad categories:
68
177260
3000
Նրանց մեծ մասը ոչ բռնի է, և նրանք մտնում են 2 մեծ կատեգորիաների մեջ`
03:01
active engagement with ethnic rivalries and religious beliefs
69
181260
3000
գործող պայմանավորվածություններ պատերազմող ժողովուրդների և
03:04
and fair, transparent economic development
70
184260
2000
կրոնական համոզմունքների հետ, ինչպես նաև ազնիվ, թափանցիկ
03:06
and provisioning of services.
71
186260
2000
տնտեսական զարգացում և ծառայություններ:
03:08
I don't know about this, but this is what I can decipher from this diagram
72
188260
3000
Ես սրանից գլուխ չեմ հանում, բայց ահա թե ինչ կարող եմ ապակոդավորել
03:11
in 24 seconds.
73
191260
2000
այս դիագրամից 24 վայրկյանում:
03:13
When you see a diagram like this, I don't want you to be afraid.
74
193260
2000
Երբ դուք տեսնում եք նման դիագրամ, մի վախեցեք:
03:15
I want you to be excited. I want you to be relieved.
75
195260
3000
Ես ուզում եմ, որ դուք հիանաք, որ թեթև զգաք:
03:18
Because simple answers may emerge.
76
198260
2000
Քանի որ պարզ պատասխանները կարող են ի հայտ գալ:
03:20
We're discovering in nature that simplicity often lies
77
200260
2000
Բնությունը մեզ սովորեցնում է, որ պարզությունը հաճախ գտնվում է
03:22
on the other side of complexity.
78
202260
2000
խճճվածության հակառակ կողմում:
03:24
So for any problem, the more you can zoom out and embrace complexity,
79
204260
3000
Դա հատուկ է բոլոր խնդիրներին. որքան հեռվից նայեք, որպեսզի բացեք խճճվածությունը,
03:27
the better chance you have of zooming in
80
207260
2000
այնքան ավելի լավ կկարողանաք մոտենալ
03:29
on the simple details that matter most.
81
209260
2000
պարզ մանրամասներին, որոնք ավելի մեծ նշանակություն ունեն:
03:31
Thank you.
82
211260
2000
Շնորհակալություն:
03:33
(Applause)
83
213260
3000
(Ծափահարություններ)
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7