Robin Ince: Science versus wonder?

روبین اینس: آیا علم بر ضد شگفتی است؟

Translator: Bidel Akbari Reviewer: soheila Jafari

I'd like to apologize, first of all, to all of you

در ابتدا میخوام از همه شما عذزخواهی کنم

because I have no form

بخاطر اینکه من هیچ نوع اسلاید پاورپوینت ای برای این بحث ندارم.

of PowerPoint presentation.

بخاطر اینکه من هیچ نوع اسلاید پاورپوینت ای برای این بحث ندارم.

So what I'm going to do

بنابراین کاری که میخوام بکنم

is, every now and again, I will make this gesture,

اینه که، هر از چند گاهی، این حرکت رو میکنم،

and in a moment of PowerPoint democracy,

و در اون لحظه شما مختار هستید هر اسلایدی که دوست دارید توی ذهنتون تصور کنید.

you can imagine what you'd like to see.

و در اون لحظه شما مختار هستید هر اسلایدی که دوست دارید توی ذهنتون تصور کنید.

I do a radio show.

من یک شوی رادیویی اجرا میکنم.

The radio show is called "The Infinite Monkey Cage."

اسم این شوی رادیویی هست "قفس بینهایت میمون".

It's about science, it's about rationalism.

موضوع این شو درباره علم، درباره عقل گراییه.

So therefore, we get a lot of complaints

بنابراین، ما هر هفته کلی شکایت دریافت میکنیم --

every single week --

بنابراین، ما هر هفته کلی شکایت دریافت میکنیم --

complaints including one we get very often,

یکی از شکایتهایی که معمولا از ما میکنند اسم برنامه " قفس بینهایت میمون "، است که

which is to say the very title, "Infinite Monkey Cage,"

یکی از شکایتهایی که معمولا از ما میکنند اسم برنامه " قفس بینهایت میمون "، است که

celebrates the idea of vivisection.

از ایده به دام انداختن حیوانات و آزمایش کردن روی اونها، حمایت میکنه.

We have made it quite clear to these people

ما خیلی روشن و شفاف خیال کسانی که این شکایت رو از ما کردن راحت کردیم

that an infinite monkey cage is roomy.

که یه قفس بینهایت میمون ، خیلی جای زیادی داره.

(Laughter)

(خنده حاضرین)

We also had someone else who said,

یه نفر دیگه هم بود که میگفت " 'این ایده قفس بینهایت میمون مسخره اس.

"'The Infinite Monkey Cage' idea is ridiculous.

یه نفر دیگه هم بود که میگفت " 'این ایده قفس بینهایت میمون مسخره اس.

An infinite number of monkeys

تعداد نامحدود میمون نخواهند توانست اثری مثل شکسپیر بوجود بیاورند.

could never write the works of Shakespeare.

تعداد نامحدود میمون نخواهند توانست اثری مثل شکسپیر بوجود بیاورند.

We know this because they did an experiment."

این رو میدونیم چون اونها یه آزمایش انجام دادند."

Yes, they gave 12 monkeys a typewriter for a week,

بله، اونها برای مدت یک هفته، یه ماشین تایپ به 12 میمون دادن،

and after a week, they only used it as a bathroom.

و بعد از یک هفته، اونها فقط از اون ماشین های تایپ بعنوان توالت استفاده کردن.

(Laughter)

(خنده حاضرین)

So the main element though, the main complaint we get --

اگرچه موضوع اصلی، اصلی ترین شکایتی که به ما میکنن --

and one that I find most worrying --

و اونی که به نظر من از همه نگران کننده تره --

is that people say, "Oh, why do you insist

اینه که مردم میگن، "آه، چرا تو آنقدر اصرار داری سحر و جادو رو خراب کنی و از بین ببری؟

on ruining the magic?

اینه که مردم میگن، "آه، چرا تو آنقدر اصرار داری سحر و جادو رو خراب کنی و از بین ببری؟

You bring in science, and it ruins the magic."

تو با معرفی عمل، سحر و جادو رو خراب میکنی و از بین میبری."

Now I'm an arts graduate;

حالا من یه فارغ التحصیل هنر هستم;

I love myth and magic

من عاشق سحر و جادو و افسانه و مکتب اگزیستانسیالیزم و خود ستیزی هستم.

and existentialism and self-loathing.

من عاشق سحر و جادو و افسانه و مکتب اگزیستانسیالیزم و خود ستیزی هستم.

That's what I do.

این کاریه که می کنم.

But I also don't understand

ولی همچنین من درک نمیکنم که چطور این سحر و جادو رو خراب میکنه.

how it does ruin the magic.

ولی همچنین من درک نمیکنم که چطور این سحر و جادو رو خراب میکنه.

All of the magic, I think,

من متعقدم، همه سحر و جادویی که بخاطر علم و دانش از بین رفته

that may well be taken away by science

من متعقدم، همه سحر و جادویی که بخاطر علم و دانش از بین رفته

is then replaced by something as wonderful.

توسط یه چیزی که یه همون اندازه شگفت انگیزه جایگزین شده.

Astrology, for instance:

برای مثال، طالع بینی بر پایه ستارگان:

like many rationalists, I'm a Pisces.

مثل خیلی دیگه از عقل گرایان، من برج حوت هستم.

(Laughter)

(خنده حاضرین)

Now astrology --

حالا این طالع بینی --

we remove the banal idea

ما این ایده بی اساس که زندگی یکنفر میتونه بوسیله جایگاه ستارگان پیش بینی بشه را رد میکنیم

that your life could be predicted;

ما این ایده بی اساس که زندگی یکنفر میتونه بوسیله جایگاه ستارگان پیش بینی بشه را رد میکنیم

that you'll, perhaps today, meet a lucky man

که شما، مثلا امروز، یک آدم خوش شانس رو خواهید دید که یه کلاه روی سرش گذاشته.

who's wearing a hat.

که شما، مثلا امروز، یک آدم خوش شانس رو خواهید دید که یه کلاه روی سرش گذاشته.

That is gone.

اون ایده مسخره از بین رفته.

But if we want to look at the sky and see predictions, we still can.

ولی اگر ما بخوایم به آسمون نگاه کنیم و پیش بینی کنیم، هنوز میتونیم.

We can see predictions of galaxies forming,

ما میتونیم پیش بینی هایی از تشکیل شدن کهکشان ها رو ببینیم،

of galaxies colliding into each other, of new solar systems.

از برخورد کهکشان هایی که با یکدیگر برخورد میکنند، از منظومه های شمسی جدید.

This is a wonderful thing.

این خیلی شگفت انگیزه.

If the Sun could one day -- and indeed the Earth, in fact --

اگر خورشید میتونست یه روز -- در واقع اگر زمین --

if the Earth could read its own astrological, astronomical chart,

اگر یه روز زمین می تونست نقشه نجومی خودش رو بخونه،

one day it would say,

ممکن بود یه روز بهش بگه،

"Not a good day for making plans.

"روز خوبی برای برنامه ریزی نیست، یک غول قرمز شما را قورت خواهد داد."

You'll been engulfed by a red giant."

"روز خوبی برای برنامه ریزی نیست، یک غول قرمز شما را قورت خواهد داد."

And that to me as well,

و این به نظر من هم،

that if you think I'm worried about losing worlds,

اگر فکر میکنید من نگران از بین رفتن دنیا هستم،

well Many Worlds theory --

خب ایده دنیاهای متعدد --

one of the most beautiful, fascinating,

یکی از زیباترین، سحرانگیزترین و بعضی اوقات ترسناک ترین ایده هایی است

sometimes terrifying ideas

یکی از زیباترین، سحرانگیزترین و بعضی اوقات ترسناک ترین ایده هایی است

from the quantum interpretation --

که از تعریف کوانتومی حاصل میشن --

is a wonderful thing.

چیز شگفت انگیزیه.

That every person here, every decision that you've made today,

که میگه هر آدمی که اینجاست، هر تصمیمی که امروز گرفتین،

every decision you've made in your life,

هر تصمیمی که توی زندگیتون گرفتین،

you've not really made that decision,

در واقع شما اون تصمیم رو نگرفتین،

but in fact, every single permutation of those decisions

ولی در واقع، هریک از تغییرات حاصل از تصمیم هایی که گرفته شده، به سمت یه دنیای جدید دیگری میرود.

is made, each one going off into a new universe.

ولی در واقع، هریک از تغییرات حاصل از تصمیم هایی که گرفته شده، به سمت یه دنیای جدید دیگری میرود.

That is a wonderful idea.

این یه ایده شگفت انگیزه.

If you ever think that your life is rubbish,

اگر یه وقت فکر کردید که زندگی بی ارزشی دارین،

always remember

همیشه یادتون باشه که یه نفر دیگه ای هست که تصمیم های حتی بدتری از اونهایی که شما گرفتین، گرفته.

there's another you that's made much worse decisions than that.

همیشه یادتون باشه که یه نفر دیگه ای هست که تصمیم های حتی بدتری از اونهایی که شما گرفتین، گرفته.

(Laughter)

(خنده حاضرین)

If you ever think, "Ah, I want to end it all,"

اگر یه وقت به این فکر افتادید، "اه، میخوام تمومش کنم،"

don't end it all.

تمومش نکنید.

Remember that in the majority of universes,

یادتون باشه که در مقابل بزرگی و عظمت جهان، در وهله اول اصلا وجود هم ندارید.

you don't even exist in the first place.

یادتون باشه که در مقابل بزرگی و عظمت جهان، در وهله اول اصلا وجود هم ندارید.

This to me, in its own strange way,

این موضوع برای من، بصورت عجیبی، خیلی خیلی آرامش بخشه.

is very, very comforting.

این موضوع برای من، بصورت عجیبی، خیلی خیلی آرامش بخشه.

Now reincarnation, that's another thing gone -- the afterlife.

حالا تناسخ، موضوع دیگه ایه که از بین میره -- زندگی بعد از مرگ.

But it's not gone.

ولی اون از بین نمیره.

Science actually says

چون در واقع داره میگه ما بصورت جاویدان زندگی خواهیم کرد.

we will live forever.

چون در واقع داره میگه ما بصورت جاویدان زندگی خواهیم کرد.

Well, there is one proviso.

خب، یه شرط داره.

We won't actually live forever. You won't live forever.

در واقع ما بصورت جاویدان زندگی نخواهیم کرد. شما بصورت جاویدان زندگی نخواهید کرد.

Your consciousness, the you-ness of you, the me-ness of me --

هشیاری شما، شما بودن شما، من بودن من -- اون ها از بین خواهند رفت.

that gets this one go.

هشیاری شما، شما بودن شما، من بودن من -- اون ها از بین خواهند رفت.

But every single thing that makes us,

ولی همه ذره هایی که ما رو ساخته اند، تک تک اتم هایی که در ما وجود دارند،

every atom in us,

ولی همه ذره هایی که ما رو ساخته اند، تک تک اتم هایی که در ما وجود دارند،

has already created a myriad of different things

قبل از ما چیزهای مختلف بی شماری را ساخته بودند

and will go on to create a myriad of new things.

و بعد از ما هم به ساختن چیزهای مختلف بی شماری ادامه خواهند داد.

We have been mountains

ما در گذشته، کوه ها، سیب ها، ستاره های کهکشانی و زانو های افراد دیگر بوده ایم.

and apples and pulsars

ما در گذشته، کوه ها، سیب ها، ستاره های کهکشانی و زانو های افراد دیگر بوده ایم.

and other people's knees.

ما در گذشته، کوه ها، سیب ها، ستاره های کهکشانی و زانو های افراد دیگر بوده ایم.

Who knows, maybe one of your atoms was once Napoleon's knee.

کی میدونه، شاید یکی از اتم های تشکیل دهنده شما داخل زانوی ناپلئون بوده.

That is a good thing.

این چیز خوبیه.

Unlike the occupants of the universe,

برخلاف ساکنان دنیا، خود دنیا از بین نمیره.

the universe itself is not wasteful.

برخلاف ساکنان دنیا، خود دنیا از بین نمیره.

We are all totally recyclable.

همه ما کاملا قابل بازیافت هستیم.

And when we die,

و وقتی که می میریم، حتی لازم نیست برای بازیافت شدن، در کیسه های جداگانه آشغال ها قرار داده بشیم.

we don't even have to be placed in different refuse sacs.

و وقتی که می میریم، حتی لازم نیست برای بازیافت شدن، در کیسه های جداگانه آشغال ها قرار داده بشیم.

This is a wonderful thing.

این شگفت انگیزه.

Understanding, to me,

به نظر من درک، شگفتی و لذت را از بین نمیبره.

does not remove the wonder and the joy.

به نظر من درک، شگفتی و لذت را از بین نمیبره.

For instance, my wife could turn to me and she may say,

برای مثال، ممکنه همسر من برگرده به من بگه، "چرا عاشق من هستی؟"

"Why do you love me?"

برای مثال، ممکنه همسر من برگرده به من بگه، "چرا عاشق من هستی؟"

And I can with all honesty

و من میتونم با صداقت توی چشماش نگاه کنم و بگم،

look her in the eye and say,

و من میتونم با صداقت توی چشماش نگاه کنم و بگم،

"Because our pheromones

"چون ترشحات شیمیایی ما، با گیرنده های بویایی مون مطابقت داره."

matched our olfactory receptors."

"چون ترشحات شیمیایی ما، با گیرنده های بویایی مون مطابقت داره."

(Laughter)

(خنده حاضرین)

Though I'll probably also say something

هرچند ممکنه یه چیزی هم راجع به اخلاق و خصوصیات شخصی و موهاش بگم.

about her hair and personality as well.

هرچند ممکنه یه چیزی هم راجع به اخلاق و خصوصیات شخصی و موهاش بگم.

And that is a wonderful thing there.

و این شگفت انگیزه.

Love does not die because of that thing.

عشق بخاطر این حقیقت از بین نمیره.

Pain doesn't go away either.

همچنین درد و رنج هم از بین نمیره.

This is a terrible thing, even though I understand pain.

این خیلی وحشتناکه، هرچند من درد و رنج رو درک میکنم.

If someone punches me --

اگر یه نفر به من مشت بکوبه --

and because of my personality,

و بخاطر اخلاق و خصوصیات شخصی ام، این اتفاق مرتب اتفاق میافته --

this is recently a regular occurrence --

و بخاطر اخلاق و خصوصیات شخصی ام، این اتفاق مرتب اتفاق میافته --

I understand where the pain comes from.

من می دونم درد از کجا نشات میگیره.

It is basically momentum to energy

در واقع اون حرکت جنبشی ایه که به انرژی تبدیل میشه

where the four-vector is constant -- that's what it is.

در جایی که چهار-بردار ثابت است -- درد اینه.

But at no point can I react and go,

ولی به هیچ صورتی من نمیتونم واکنش نشون بدم، و بگم،

"Ha! Is that the best momentum-to-energy fourth vector constant you've got?"

"ها! اون بهترین تبدیل انرژی جنبشی به انرژی در بردار ثابت چهارمی نبود که بهت زدم؟"

No, I just spit out a tooth.

نه، من بجاش یه دندون به بیرون تف میکنم.

(Laughter)

(خنده حاضرین)

And that is all of these different things -- the love for my child.

و این همه این چیزای مختلفه -- عشق به پسرم.

I have a son. His name is Archie.

من یه پسر دارم، اسمش 'آرشی' یه.

I'm very lucky,

من خیلی خوش شانسم،

because he's better than all the other children.

چون اون از همه بچه های دیگه بهتره.

Now I know you don't think that.

حالا میدونم که شما اینطور فکر نمی کنین.

You may well have your own children

شما ممکنه خودتون بچه داشته باشین

and think, "Oh no, my child's best."

و فکر کنید، "اوه نه، بچه من بهترینه."

That's the wonderful thing about evolution --

این نکته راجع به نظریه تکامل شگفت انگیزه --

the predilection to believe

تمایل به باور اینکه بچه ما بهترینه.

that our child is best.

تمایل به باور اینکه بچه ما بهترینه.

Now in many ways, that's just a survival thing.

حالا بصورت های مختلفی، این یه نکته اس برای بقا.

The fact we see here is the vehicle for our genes,

واقعیتی که ما اینجا مشاهده میکنیم، حامل ایه که ژن های ما رو حمل میکنه،

and therefore we love it.

و بنابراین ما عاشقش هستیم.

But we don't notice that bit; we just unconditionally love.

ولی ما ذره ای هم اون رو متوجه نمیشیم، ما فقط بدون قید و شرط دوستش داریم.

That is a wonderful thing.

این شگفت انگیزه.

Though I should say that my son is best

هرچند که باید بگم پسر من بهترینه

and is better than your children.

و از بچه های شما بهتره.

I've done some tests.

من یه سری تست انجام داده ام.

And all of these things to me

و همه این چیزها به من لذت و هیجان و شگفتی زیادی میده.

give such joy and excitement and wonder.

و همه این چیزها به من لذت و هیجان و شگفتی زیادی میده.

Even quantum mechanics can give you an excuse

حتی مکانیک کوانتومی میتونه برای کار خونه داری ای که خوب انجام نشده بهمون بهانه و عذر بده، برای مثال.

for bad housework, for instance.

حتی مکانیک کوانتومی میتونه برای کار خونه داری ای که خوب انجام نشده بهمون بهانه و عذر بده، برای مثال.

Perhaps you've been at home for a week on your own.

ممکنه شما برای مدت یک هفته توی خونه تنها بوده اید.

You house is in a terrible state.

خونه شما در وضعیت وحشتناکی قرار داره.

Your partner is about to return.

شریک زندگیتون داره برمیگرده.

You think, what should I do?

شما به خودتون میگین، چیکار باید بکنم.

Do nothing.

کاری نکنید.

All you have to do

همه کاری که باید بکنید

is, when she walks in, using a quantum interpretation,

اینه که، وقتی رسید خونه، با استفاده از تفسیر کوانتومی،

say, "I'm so sorry.

بگید، "خیلی متاسفم.

I stopped observing the house for a moment,

من برای یک لحظه از پاییدن خونه غافل شدم،

and when I started observing again,

و وقتی دوباره پاییدن خونه رو از سر گرفتم،

everything had happened."

همه این اتفاقات افتاده بود."

(Laughter)

(خنده حاضرین)

That's the strong anthropic principle of vacuuming.

این اصل آنتروپی مستحکم جارو کشیدنه.

For me, it's a very, very important thing.

این مساله، از نظر من خیلی خیلی مهمه.

Even on my journey up here --

حتی در سفر من تا اینجا --

the joy that I have on my journey up here every single time.

لذتی که در طول سفرم به اینجا، هر دفعه میبرم.

If you actually think, you remove the myth and there is still something wonderful.

اگر واقعا فکر کنید، شما افسانه رو برطرف میکنید و ازبین میبرید و همچنان یه چیز شگفت انگیز اونجا باقی میمونه.

I'm sitting on a train.

من روی یک ترن نشسته ام.

Every time I breathe in,

هر وقت من نفسم رو به داخل میبرم،

I'm breathing in a million-billion-billion

من میلیون-میلیارد-میلیارد اتم اکسیژن رو استنشاق میکنم.

atoms of oxygen.

من میلیون-میلیارد-میلیارد اتم اکسیژن رو استنشاق میکنم.

I'm sitting on a chair.

من روی یک صندلی نشسته ام.

Even though I know the chair is made of atoms

حتی با وجود اینکه میدانم صندلی از اتمها ساخته شده

and therefore actually in many ways empty space,

و بنابراین در واقع از فضاهای خالی بین آنها،

I find it comfortable.

برای من راحته.

I look out the window, and I realize

من به بیرون پنجره نگاه میکنم، و پی میبرم

that every single time we stop and I look out that window,

که هر دفعه که توقف میکنم و از اون پنجره به بیرون نگاه میکنم،

framed in that window,

داخل قاب اون پنجره،

wherever we are,

هرکجا که باشیم،

I am observing more life

من در حال مشاهده حیات و زندگی بیشتری هستم

than there is in the rest of the known universe

نسبت به دیگر قسمت های دنیای شناخته شده فراتر از کره زمین.

beyond the planet Earth.

نسبت به دیگر قسمت های دنیای شناخته شده فراتر از کره زمین.

If you go to the safari parks

اگر شما به پارک های سیاحتی در زحل یا مشتری بروید،

on Saturn or Jupiter,

اگر شما به پارک های سیاحتی در زحل یا مشتری بروید،

you will be disappointed.

نا امید خواهید شد.

And I realize I'm observing this

و من پی میبرم که این مشاهدات رو دارم با مغز میکنم، مغز انسان،

with the brain, the human brain,

و من پی میبرم که این مشاهدات رو دارم با مغز میکنم، مغز انسان،

the most complex thing in the known universe.

پیچیده ترین چیز در همه کائنات شناخته شده.

That, to me, is an incredible thing.

این به نظر من چیز خارق العاده ایه.

And do you know what, that might be enough.

و میدونید چیه، ممکنه که اون کافی باشه.

Steven Weinberg, the Nobel laureate, once said,

استیون واینبرگ، برنده جایزه نوبل، گفته،

"The more the universe seems comprehensible,

کائنات هرچه بیشتر قابل درک میشه، بیشتر بی معنی به نظر میرسه."

the more it seems pointless."

کائنات هرچه بیشتر قابل درک میشه، بیشتر بی معنی به نظر میرسه."

Now for some people,

حالا برای یه سری افراد،

that seems to lead to an idea of nihilism.

به نظر میرسه که ایده ایه که آدم رو به سوی پوچ گرایی بودن هدایت میکنه.

But for me, it doesn't. That is a wonderful thing.

ولی به نظر من، اون (کائنات) اینکار رو نمیکنه. اون خیلی شگفت انگیزه.

I'm glad the universe is pointless.

من خوشحالم که جهان بی معنیه.

It means if I get to the end of my life,

این به این معینه که اگر به انتهای زندگیم برسم،

the universe can't turn to me and go, "What have you been doing, you idiot?

جهان برنمیگرده به من بگه، "چیکار میکردی، احمق؟ هدف این نیست."

That's not the point."

جهان برنمیگرده به من بگه، "چیکار میکردی، احمق؟ هدف این نیست."

I can make my own purpose.

من میتونم هدف و منظور خودم رو خلق کنم.

You can make your own purpose.

شما میتونید هدف و منظور خودتون رو خلق کنید.

We have the individual power

ما توان فردی ای داریم که بتونیم بگیم، "این کاریه که من میخوام انجام بدم."

to go, "This is what I want to do."

ما توان فردی ای داریم که بتونیم بگیم، "این کاریه که من میخوام انجام بدم."

And in a pointless universe, that, to me, is a wonderful thing.

و در یک جهان بی معنی، این به نظر من شگفت انگیزه.

I have chosen to make silly jokes

من انتخاب کردم که درباره مکانیک کوانتومی و تفسیر کپنهاگ جک های مسخره بسازم.

about quantum mechanics and the Copenhagen interpretation.

من انتخاب کردم که درباره مکانیک کوانتومی و تفسیر کپنهاگ جک های مسخره بسازم.

You, I imagine, can do much better things with your time.

فکر کنم، شما بتونید از زمانتون استفاده بهتری بکنین و کارای خیلی خیلی بهتری نسبت به من به انجام برسونین.

Thank you very much. Goodbye.

خیلی خیلی از شما متشکرم. خداحافظ.

(Applause)

(تشویق حاضرین)