Why we need the explorers | Brian Cox

برایان کاکس:چرا ما به کاوشگر ها نیازمندیم؟

452,441 views

2010-06-03 ・ TED


New videos

Why we need the explorers | Brian Cox

برایان کاکس:چرا ما به کاوشگر ها نیازمندیم؟

452,441 views ・ 2010-06-03

TED


لطفا برای پخش فیلم روی زیرنویس انگلیسی زیر دوبار کلیک کنید.

Translator: Mohi Falahi Reviewer: soheila Jafari
00:16
We live in difficult and challenging
0
16260
2000
ما در دوره ای سخت و چالش برانگیز
00:18
economic times, of course.
1
18260
2000
از اقتصاد به سر می بریم، البته.
00:20
And one of the first victims
2
20260
3000
و یکی از اولین قربانیان
00:23
of difficult economic times,
3
23260
2000
دوره های سخت اقتصادی،
00:25
I think, is public spending of any kind,
4
25260
3000
فکر میکنم، بودجه عمومی از هر نوعی هست،
00:28
but certainly in the firing line at the moment
5
28260
2000
اما مطمئنا در این لحظه در خط مقدم
00:30
is public spending for science,
6
30260
2000
بودجه عمومی برای علم است،
00:32
and particularly curiosity-led science
7
32260
2000
و مشخصا علم
00:34
and exploration.
8
34260
2000
و کاوش مبتنی بر کنجکاوی.
00:36
So I want to try and convince you in about 15 minutes
9
36260
3000
من می خوام در حدود 15 دقیقه سعی کنم و شما رو متقاعد کنم
00:39
that that's a ridiculous
10
39260
2000
که این یک کار مضحک
00:41
and ludicrous thing to do.
11
41260
2000
و احمقانه هست.
00:43
But I think to set the scene,
12
43260
2000
اما من فکر می کنم برای چیدن این صحنه،
00:45
I want to show -- the next slide is not my attempt
13
45260
2000
من می خوام نشون بدم - اسلاید بعدی تلاش من نیست
00:47
to show the worst TED slide in the history of TED,
14
47260
3000
برای نشون دادن بدترین اسلاید TED در تاریخ اون،
00:50
but it is a bit of a mess.
15
50260
2000
اما اون یه مقدار شلوغ پلوغه.
00:52
(Laughter)
16
52260
2000
(خنده حاضران)
00:54
But actually, it's not my fault; it's from the Guardian newspaper.
17
54260
3000
اما واقعا، این تقصیر من نیست؛ این اسلاید از روزنامه گاردینه.
00:57
And it's actually a beautiful demonstration
18
57260
2000
و این واقعا یک بیان زیباست
00:59
of how much science costs.
19
59260
2000
از اینکه علم چقدر هزینه بر می داره.
01:01
Because, if I'm going to make the case
20
61260
2000
چرا که، اگه من قصد داشته باشم موردی رو فراهم کنم
01:03
for continuing to spend on curiosity-driven science and exploration,
21
63260
3000
برای ادامه دادن در خرج کردن روی علم و کاوش مبتنی بر کنجکاوی،
01:06
I should tell you how much it costs.
22
66260
2000
من باید به شما بگم که اون چقدرهزینه بر می داره.
01:08
So this is a game called "spot the science budgets."
23
68260
2000
پس این یه بازیه که بهش میکن "بودجه علم رو بیاب."
01:10
This is the U.K. government spend.
24
70260
2000
این مقداریه که دولت انگلستان خرج می کنه.
01:12
You see there, it's about 620 billion a year.
25
72260
3000
شما اونجا می بینید که، این مقدار 620 میلیارد در ساله.
01:15
The science budget is actually --
26
75260
2000
بودجه علم واقعا -
01:17
if you look to your left, there's a purple set of blobs
27
77260
3000
اگه به سمت چپتون نگاه کنید، دسته ای از حباب های بنفش هست
01:20
and then yellow set of blobs.
28
80260
2000
و بعد دسته ای از حباب های زرد.
01:22
And it's one of the yellow set of blobs
29
82260
2000
و این یکی از اون دسته ی حباب های زرده
01:24
around the big yellow blob.
30
84260
2000
دور اون حباب زرد بزرگ -
01:26
It's about 3.3 billion pounds per year
31
86260
2000
حدود 3.3 میلیارد پوند در سال هست
01:28
out of 620 billion.
32
88260
2000
غیر از اون 620 میلیارد.
01:30
That funds everything in the U.K.
33
90260
2000
که هر چیزی رو در انگلستان تامین مالی می کنه
01:32
from medical research, space exploration,
34
92260
3000
از تحقیقات پزشکی، کاوش فضایی،
01:35
where I work, at CERN in Geneva, particle physics,
35
95260
2000
جایی که من فعالیت می کنم، در سرن در ژنو، فیزیک ذرات،
01:37
engineering, even arts and humanities,
36
97260
3000
مهندسی، حتی هنر و علوم انسانی،
01:40
funded from the science budget,
37
100260
2000
تامین شده از بودجه علمه،
01:42
which is that 3.3 billion, that little, tiny yellow blob
38
102260
3000
که اون 3.3 میلیارده، اون حباب کوچک زرد
01:45
around the orange blob at the top left of the screen.
39
105260
3000
دور اون حباب نارنجی، در بالا سمت چپ نمایشگر.
01:48
So that's what we're arguing about.
40
108260
2000
پس اون چیزیه که ما در مورد اون بحث می کنیم.
01:50
That percentage, by the way, is about the same
41
110260
2000
این درصد، همون حدودیه که
01:52
in the U.S. and Germany and France.
42
112260
2000
در ایالات متحده و آلمان و فرانسه هست.
01:54
R&D in total in the economy,
43
114260
2000
مجموع بودجه تحقیقات و تولید در اقتصاد،
01:56
publicly funded, is about
44
116260
2000
که از بودجه عمومی تامین می شود، حدود
01:58
0.6 percent of GDP.
45
118260
2000
0.6 درصد تولید ناخالص داخلی ست.
02:00
So that's what we're arguing about.
46
120260
2000
پس این چیزیه که ما داریم در موردش بحث می کنیم.
02:02
The first thing I want to say,
47
122260
2000
اولین چیزی که من می خوام بگم،
02:04
and this is straight from "Wonders of the Solar System,"
48
124260
3000
و مستقیما از مجموعه "شگفتی های منظومه خورشیدی" هست
02:07
is that our exploration of the solar system and the universe
49
127260
3000
اینه که کاوش ما از منظومه خورشیدی و جهان
02:10
has shown us that it is indescribably beautiful.
50
130260
3000
به ما نشان داده است که اونها به شکل غیر قابل توصیفی زیبا هستند.
02:13
This is a picture that actually was sent back
51
133260
2000
این تصویریه که واقعا فرستاده شده است
02:15
by the Cassini space probe around Saturn,
52
135260
2000
توسط کاوشگر فضایی کاسینی حول زحل،
02:17
after we'd finished filming "Wonders of the Solar System."
53
137260
2000
البته بعد از اینکه ما فیلم براداری "شگفتی های منظومه خورشیدی" رو تموم کردیم؛
02:19
So it isn't in the series.
54
139260
2000
به همین خاطر این تصویر در اون مجموعه نیست.
02:21
It's of the moon Enceladus.
55
141260
2000
این از انسلدوس (ماه زحل) هست.
02:23
So that big sweeping, white
56
143260
2000
اون بزرگ فراگیر،
02:25
sphere in the corner is Saturn,
57
145260
2000
اون کره سفید در گوشه، زحله،
02:27
which is actually in the background of the picture.
58
147260
3000
که در پس زمینه تصویر قرار داره.
02:30
And that crescent there is the moon Enceladus,
59
150260
2000
و اون هلال، انسلدوس هست،
02:32
which is about as big as the British Isles.
60
152260
3000
که حدودا به بزرگی جزایر بریتانیاست.
02:35
It's about 500 kilometers in diameter.
61
155260
2000
قطر اون حدود 500 کیلومتر هست.
02:37
So, tiny moon.
62
157260
2000
پس یک ماه کوچک.
02:39
What's fascinating and beautiful ...
63
159260
2000
چه دل ربا و زیباست...
02:41
this an unprocessed picture, by the way, I should say,
64
161260
2000
اینکه یک تصویر پردازش نشده است، به هر حال باید بگم.
02:43
it's black and white, straight from Saturnian orbit.
65
163260
3000
این تصویر سیاه سفیده، که مستقیما از مدار زحل گرفته شده است.
02:46
What's beautiful is, you can probably see on the limb there
66
166260
2000
اونچه که زیباست اینه که، شما احتمالا در شاخه ای که اونجا هست، می تونید
02:48
some faint, sort of,
67
168260
2000
نوعی ضعیف
02:50
wisps of almost smoke
68
170260
2000
از دسته هایی از دود
02:52
rising up from the limb.
69
172260
2000
که از اون شاخه بلند می شوند را ببینید.
02:54
This is how we visualize that in "Wonders of the Solar System."
70
174260
3000
به این روش ما اون رو در "شگفتی های منظومه خورشیدی" تصویر سازی می کنیم.
02:57
It's a beautiful graphic.
71
177260
2000
این یک تصویر سازی زیباست.
02:59
What we found out were that those faint wisps
72
179260
2000
اونچه که ما یافتیم اون دسته های ضعیف بودند
03:01
are actually fountains of ice
73
181260
2000
که در واقع فواره هایی از یخ هستند
03:03
rising up from the surface of this tiny moon.
74
183260
3000
که از سطح این ماه کوچک به بالا میان.
03:06
That's fascinating and beautiful in itself,
75
186260
3000
این به خودی خود دل ربا و زیباست،
03:09
but we think that the mechanism
76
189260
2000
اما ما فکر می کنیم مکانیزمی که
03:11
for powering those fountains
77
191260
2000
توان اون فواره ها رو تامین می کنه
03:13
requires there to be lakes of liquid water
78
193260
3000
نیاز به دریاچه هایی از آب مایع داره
03:16
beneath the surface of this moon.
79
196260
2000
زیر سطح این ماه.
03:18
And what's important about that
80
198260
2000
و اونچه که در مورد اون مهمه
03:20
is that, on our planet, on Earth,
81
200260
2000
اینه که در سیاره خودمون زمین،
03:22
wherever we find liquid water,
82
202260
2000
هر جایی که آب مایع پیدا می کنیم،
03:24
we find life.
83
204260
2000
حیات رو می یابیم.
03:26
So, to find strong evidence
84
206260
3000
پس یافتن شاهدی قوی
03:29
of liquid, pools of liquid, beneath the surface of a moon
85
209260
3000
از آب، استخر هایی از آب، زیر سطح یک ماه
03:32
750 million miles away from the Earth
86
212260
3000
750 میلیون مایل دور از زمین
03:35
is really quite astounding.
87
215260
3000
واقعا شگفت انگیزه.
03:38
So what we're saying, essentially,
88
218260
2000
پس اونچه که ما داریم می گیم، ضرورتا،
03:40
is maybe that's a habitat for life in the solar system.
89
220260
3000
اینه که شاید اون یک محیطی برای حیات در منظومه خورشیدیه.
03:44
Well, let me just say, that was a graphic. I just want to show this picture.
90
224260
3000
خوب به من اجازه بدین که بگم اون فقط یه تصویر سازی بود. من فقط می خوام این تصویر رو نشون بدم.
03:47
That's one more picture of Enceladus.
91
227260
2000
که تصویر دیگه ای از انسلدوس هست.
03:49
This is when Cassini flew beneath Enceladus.
92
229260
3000
این برای وقتیه که کاسینی زیر انسلدوس پرواز می کرد.
03:52
So it made a very low pass,
93
232260
2000
پس اون راه خیلی کوتاهی رو طی کرد،
03:54
just a few hundred kilometers above the surface.
94
234260
2000
فقط چند کیلومتر بالا تر از سطح.
03:56
And so this, again, a real picture of the ice fountains rising up into space,
95
236260
3000
و دوباره، تصویری واقعی از فواره های یخ که در فضا به بالا می روند،
03:59
absolutely beautiful.
96
239260
2000
واقعا زیبا.
04:01
But that's not the prime candidate for life in the solar system.
97
241260
3000
اما اون اولین نامزد برای حیات در منظومه خورشیدی نیست.
04:04
That's probably this place,
98
244260
2000
اون احتمالا این مکانه،
04:06
which is a moon of Jupiter, Europa.
99
246260
2000
که ماه مشتری ست، اروپا.
04:08
And again, we had to fly to the Jovian system
100
248260
3000
و دوباره، ما می بایست به منظومه مشتری پرواز می کردیم
04:11
to get any sense that this moon, as most moons,
101
251260
3000
برای اینکه درکی داشته باشید، این ماه، همچون بیشتر ماه ها،
04:14
was anything other than a dead ball of rock.
102
254260
2000
چیزی بود غیر از یک گوی بی جان از تخته سنگ ها.
04:16
It's actually an ice moon.
103
256260
2000
اون واقعا یک ماه یخی هست.
04:18
So what you're looking at is the surface of the moon Europa,
104
258260
3000
پس اونچه شما دارید بهش نگاه می کنید سطح ماه اروپاست،
04:21
which is a thick sheet of ice, probably a hundred kilometers thick.
105
261260
3000
که ورقه ضخیمی از یخه، احتمالا به ضخامت یک صد کیلومتر.
04:24
But by measuring the way that
106
264260
2000
اما با حساب اینکه
04:26
Europa interacts
107
266260
2000
ماه اروپا در کنش و واکنش است
04:28
with the magnetic field of Jupiter,
108
268260
2000
با میدان مغناطیسی مشتری،
04:30
and looking at how those cracks in the ice
109
270260
2000
و نگاه کردن به اینکه اون ترک ها در یخ
04:32
that you can see there on that graphic move around,
110
272260
3000
که می تونید روی تصویر ببینید که به اطراف حرکت می کنند،
04:35
we've inferred very strongly
111
275260
2000
ما به قوت دریافت کرده ایم که
04:37
that there's an ocean of liquid surrounding
112
277260
2000
که اقیانوسی از مایع احاطه کرده است
04:39
the entire surface of Europa.
113
279260
3000
کل سطح اروپا را.
04:42
So below the ice, there's an ocean of liquid around the whole moon.
114
282260
3000
پس زیر اون یخ، اقیانوسی از مایع دور کل ماه وجود داره.
04:45
It could be hundreds of kilometers deep, we think.
115
285260
3000
ما فکر می کنیم اون می تونه صدها کیلومتر عمق داشته باشه.
04:48
We think it's saltwater, and that would mean that
116
288260
2000
ما فکر می کنیم که اون آب نمک باشه، و به این معنیه که
04:50
there's more water on that moon of Jupiter
117
290260
3000
مقدار آب بیشتری روی اون ماه مشتری وجود داره
04:53
than there is in all the oceans of the Earth combined.
118
293260
3000
نسبت به آبی که درون مجموع اقیانوس های روی زمین وجود داره.
04:56
So that place, a little moon around Jupiter,
119
296260
3000
پس اون مکان، ماه کوچکی حول مشتری،
04:59
is probably the prime candidate
120
299260
3000
احتمالا اولین نامزد هست
05:02
for finding life on a moon
121
302260
2000
برای یافتن حیات روی یک ماه
05:04
or a body outside the Earth, that we know of.
122
304260
3000
یا جسمی خارج از زمین، که ما در موردش می دونیم.
05:07
Tremendous and beautiful discovery.
123
307260
3000
کشفی عظیم و زیبا.
05:10
Our exploration of the solar system
124
310260
2000
کاوش ما از منظومه خورشیدی
05:12
has taught us that the solar system is beautiful.
125
312260
2000
به ما آموخته است که منظومه خورشیدی زیباست.
05:14
It may also have pointed the way to answering
126
314260
3000
این همچنین ممکنه اشاره کرده باشه به راه پاسخ دادن به
05:17
one of the most profound questions that you can possibly ask,
127
317260
3000
یکی از عمیق ترین سوالاتی که شما احتمالا می تونید بپرسید،
05:20
which is: "Are we alone in the universe?"
128
320260
3000
که اینه، "آیا ما در جهان تنها هستیم؟"
05:23
Is there any other use to exploration and science,
129
323260
2000
آیا استفاده دیگری برای کاوش و علم وجود داره،
05:25
other than just a sense of wonder?
130
325260
2000
غیر از اون حس شگفتی؟
05:27
Well, there is.
131
327260
2000
خوب، وجود داره.
05:29
This is a very famous picture
132
329260
2000
این یک تصویر خیلی مشهوره
05:31
taken, actually, on my first Christmas Eve,
133
331260
2000
که در اولین شب کریسمس من گرفته شده
05:33
December 24th, 1968,
134
333260
3000
24 دسامبر 1968،
05:36
when I was about eight months old.
135
336260
2000
وقتی که من حدود 8 ماه ام بود.
05:38
It was taken by Apollo 8
136
338260
2000
اون عکس توسط آپولو 8 گرفته شد
05:40
as it went around the back of the moon.
137
340260
2000
وقتی که پشت اون ماه رفت.
05:42
Earthrise from Apollo 8.
138
342260
2000
طلوع زمین از آپولو 8.
05:44
A famous picture; many people have said that it's the picture
139
344260
2000
عکسی مشهور؛ خیلی از مردم میگند این عکسیه که
05:46
that saved 1968,
140
346260
2000
سال 1968 رو نجات داد،
05:48
which was a turbulent year --
141
348260
2000
که یک سال پرآشوب بود
05:50
the student riots in Paris,
142
350260
2000
آشوب دانشجویی در پاریس،
05:52
the height of the Vietnam War.
143
352260
2000
اوج جنگ ویتنام.
05:54
The reason many people think that about this picture,
144
354260
3000
دلیلی که بسیاری از مردم اینچنین در مورد اون تصویر فکر میکنند،
05:57
and Al Gore has said it many times, actually, on the stage at TED,
145
357260
3000
و الگور بارها آن را در TED گفته است،
06:00
is that this picture, arguably, was
146
360260
2000
اینه که این تصویر، به طور قابل بحثی
06:02
the beginning of the environmental movement.
147
362260
2000
آغاز اون حرکت محیطی زیستی بود.
06:04
Because, for the first time,
148
364260
2000
زیرا برای اولین بار،
06:06
we saw our world,
149
366260
2000
ما دیدیم که جهان ما،
06:08
not as a solid, immovable,
150
368260
3000
نه آنچنان جامد و غیر متحرک،
06:11
kind of indestructible place,
151
371260
2000
و مکانی غیر قابل نابودی،
06:13
but as a very small, fragile-looking world
152
373260
3000
بلکه بسیار کوچک و جهانی بسیار شکننده به نظر می آمد
06:16
just hanging against the blackness of space.
153
376260
3000
فقط آویزان شده از سیاهی فضا.
06:19
What's also not often said
154
379260
2000
و اونچه که نه چندان گفته شد
06:21
about the space exploration, about the Apollo program,
155
381260
3000
درباره کاوش فضایی، درباره برنامه آپولو،
06:24
is the economic contribution it made.
156
384260
2000
مشارکت اقتصادی ای هست که اون ایجاد کرد.
06:26
I mean while you can make arguments that it was wonderful
157
386260
3000
منظورم اینه که در حالی شما می تونید این بحث ها رو انجام بدین که، اون شگفت انگیز بود
06:29
and a tremendous achievement
158
389260
2000
و دستاوردی عظیم داشت
06:31
and delivered pictures like this,
159
391260
2000
و عکس هایی چون این رو به ما رسوند،
06:33
it cost a lot, didn't it?
160
393260
2000
که اون هزینه زیادی داشت ، مگه نه؟
06:35
Well, actually, many studies have been done
161
395260
2000
خوب، واقعا مطالعات زیادی انجام شده است
06:37
about the economic effectiveness,
162
397260
2000
درباره تاثیر اقتصادی اون،
06:39
the economic impact of Apollo.
163
399260
2000
تاثیر اقتصادی آپولو.
06:41
The biggest one was in 1975 by Chase Econometrics.
164
401260
3000
بزرگترین اون در سال 1975 بود توسط "چیس اکونومتریکس".
06:44
And it showed that for every $1 spent on Apollo,
165
404260
3000
و اون نشون داد که به ازای هر یک دلاری که برای آپولو خرج شد،
06:47
14 came back into the U.S. economy.
166
407260
3000
14 تا به اقتصاد ایالات متحده برگشت.
06:50
So the Apollo program paid for itself
167
410260
2000
پس برنامه آپولو خرج خودش رو داد
06:52
in inspiration,
168
412260
2000
در تشویق کردن،
06:54
in engineering, achievement
169
414260
2000
در مهندسی، در دستاورد هایش
06:56
and, I think, in inspiring young scientists and engineers
170
416260
3000
و من فکر می کنم در تشویق دانشمندان و مهندسان جوان
06:59
14 times over.
171
419260
2000
14 برابر بیشتر.
07:01
So exploration can pay for itself.
172
421260
2000
پس کاوش می تونه خرج خودش رو بده.
07:03
What about scientific discovery?
173
423260
3000
در مورد اکتشاف علمی چطور؟
07:06
What about driving innovation?
174
426260
2000
در مورد به راه انداختن خلاقیت چطور؟
07:08
Well, this looks like a picture of virtually nothing.
175
428260
3000
خوب، این به نظر مثل تصویری تقریبا از هیچ، میاد.
07:11
What it is, is a picture of the spectrum
176
431260
2000
این چیه؟ تصویری از طیف
07:13
of hydrogen.
177
433260
2000
هیدروژن.
07:16
See, back in the 1880s, 1890s,
178
436260
3000
نگاه کنید، در دهه های 1880 و 1890
07:19
many scientists, many observers,
179
439260
3000
بسیاری از دانشمندان و مشاهده گران،
07:22
looked at the light given off from atoms.
180
442260
2000
نگاه کردند به نور ساطع شده از اتم ها.
07:24
And they saw strange pictures like this.
181
444260
2000
و تصاویر عجیبی رو مثل این دیدند.
07:26
What you're seeing when you put it through a prism
182
446260
2000
وقتی شما این نور رو به منشور می تابونید، چی می بینید؟
07:28
is that you heat hydrogen up and it doesn't just glow
183
448260
3000
اینکه هیدروژن رو برانگیخته می کنید و اون فقط تابش نمیکنه
07:31
like a white light,
184
451260
2000
مثل یک چراغ با نور سفید،
07:33
it just emits light at particular colors,
185
453260
2000
اون فقط نور رو با رنگ های مشخص بیرون میده،
07:35
a red one, a light blue one, some dark blue ones.
186
455260
3000
یه قرمز، یه آبی، چند آبی تیره.
07:38
Now that led to an understanding of atomic structure
187
458260
3000
حالا اون راهنما شد به فهمی از ساختار اتمی
07:41
because the way that's explained
188
461260
2000
زیرا به روشی که اون توضیح داده شده است
07:43
is atoms are a single nucleus
189
463260
2000
اتم هایی هستند که تک هسته ای هستند
07:45
with electrons going around them.
190
465260
2000
با الکترون هایی که به دور آنها می گردند.
07:47
And the electrons can only be in particular places.
191
467260
3000
و اون الکترون ها فقط می تونند در مکان های مشخصی باشند.
07:50
And when they jump up to the next place they can be,
192
470260
2000
و وقتی اونها به مکان بعدی ای که می تونند باشند، پریدند
07:52
and fall back down again,
193
472260
2000
و دوباره به مکان قبلی بازگشتند،
07:54
they emit light at particular colors.
194
474260
2000
اونها نوری در رنگ های مشخص تولید می کنند.
07:56
And so the fact that atoms, when you heat them up,
195
476260
2000
و این واقعیت که وقتی اتم ها رو برانگیخته می کنید،
07:58
only emit light at very specific colors,
196
478260
3000
فقط نور رو در رنگ های بسیار خاصی بیرون می دن،
08:01
was one of the key drivers
197
481260
2000
یکی از کلید هایی بود
08:03
that led to the development of the quantum theory,
198
483260
2000
به گسترش نظریه کوانتومی رهنمون کرد،
08:05
the theory of the structure of atoms.
199
485260
3000
نظریه ساختار اتم ها.
08:08
I just wanted to show this picture because this is remarkable.
200
488260
3000
من فقط می خواسم این تصویر رو نشون بدم، چون قابل توچه بود.
08:11
This is actually a picture of the spectrum of the Sun.
201
491260
2000
این واقعا تصویری از طیف خورشیده.
08:13
And now, this is a picture of atoms in the Sun's atmosphere
202
493260
3000
و حالا، این تصویری از اتم هایی هست که در جو خورشید
08:16
absorbing light.
203
496260
2000
نور رو جذب می کنند.
08:18
And again, they only absorb light at particular colors
204
498260
2000
و دوباره، اونها فقط نور رو در رنگ های خاص جذب می کنند
08:20
when electrons jump up and fall down,
205
500260
2000
وقتی به تراز بالا می پرند و به حالت پایه برمی گردند،
08:22
jump up and fall down.
206
502260
2000
به تراز بالا می پرند و به حالت پایه برمی گردند.
08:24
But look at the number of black lines in that spectrum.
207
504260
3000
اما به تعداد خطوط مشکی در اون طیف نگاه کنید.
08:27
And the element helium
208
507260
2000
و به عنصر هلیوم
08:29
was discovered just by staring at the light from the Sun
209
509260
3000
فقط با زل زدن به نور آمده از خورشید کشف شد
08:32
because some of those black lines were found
210
512260
2000
چرا که بعضی از اون خطوط مشکی که پیدا شده بودند
08:34
that corresponded to no known element.
211
514260
2000
با عنصر شناخته شده ای مطابقت نداشتند.
08:36
And that's why helium's called helium.
212
516260
2000
و این دلیلی است که هلیوم، هلیوم نامیده شده است.
08:38
It's called "helios" -- helios from the Sun.
213
518260
3000
اون "هلیوس" نامیده شده است - واژه "هلیوس" برگرفته از نام لاتین خورشید.
08:41
Now, that sounds esoteric,
214
521260
2000
حالا اون مبهم به نظر می رسه،
08:43
and indeed it was an esoteric pursuit,
215
523260
3000
و اون در واقع یک تعقیب مبهم بود،
08:46
but the quantum theory quickly led
216
526260
2000
اما نظریه کوانتومی به زودی راهنمایی کرد
08:48
to an understanding of the behaviors of electrons in materials
217
528260
3000
به فهمی از رفتار الکترون ها در مواد،
08:51
like silicon, for example.
218
531260
2000
مثلا مثل سیلیکون.
08:53
The way that silicon behaves,
219
533260
2000
نحوه ای که سیلیکون رفتار می کنه،
08:55
the fact that you can build transistors,
220
535260
2000
این واقعیت که شما می تونید ترانزیستور بسازید،
08:57
is a purely quantum phenomenon.
221
537260
2000
به طور خالص یک پدیده کوانتومی ست.
08:59
So without that curiosity-driven
222
539260
2000
پس بدون اون فهم مبتنی بر کنجکاوی
09:01
understanding of the structure of atoms,
223
541260
2000
از ساختار اتم ها،
09:03
which led to this rather esoteric theory, quantum mechanics,
224
543260
3000
که به این نظریه مبهم مکانیک کوانتومی رهمنون شد،
09:06
then we wouldn't have transistors, we wouldn't have silicon chips,
225
546260
3000
الان ما ترانزیستور نداشتیم، تراشه های سیلیکونی نداشتیم،
09:09
we wouldn't have pretty much the basis
226
549260
3000
ما این بنیان تقریبا کامل رو نداشتیم
09:12
of our modern economy.
227
552260
2000
از اقتصاد مدرن مون.
09:14
There's one more, I think, wonderful twist to that tale.
228
554260
3000
من فکر می کنم یه مورد دیگه، از چرخشی شگفت انگیز در این داستان وجود داره.
09:17
In "Wonders of the Solar System,"
229
557260
2000
در "شگفتی های منظومه خورشیدی"،
09:19
we kept emphasizing the laws of physics are universal.
230
559260
3000
ما تاکید بر این داریم که قوانین فیزیک جهانی اند.
09:22
It's one of the most incredible things about the physics
231
562260
3000
این یکی از باورنکردنی ترین موارد درباره فیزیکه
09:25
and the understanding of nature that you get on Earth,
232
565260
3000
و درباره فهمی از طبیعت که روی زمین کسب می کنید،
09:28
is you can transport it, not only to the planets,
233
568260
3000
اینکه شما می تونید اون رو انتقال بدین، نه فقط به سیاره ها،
09:31
but to the most distant stars and galaxies.
234
571260
2000
بلکه به دورترین ستاره ها و کهکشان ها.
09:33
And one of the astonishing predictions
235
573260
2000
و یکی از پیش بینی های شگفت آور
09:35
of quantum mechanics,
236
575260
2000
مکانیک کوانتومی،
09:37
just by looking at the structure of atoms --
237
577260
2000
فقط با نگاه کردن به ساختار اتم ها -
09:39
the same theory that describes transistors --
238
579260
2000
همون نظریه ای که ترانزیستور ها رو توصیف می کنه -
09:41
is that there can be no stars in the universe
239
581260
3000
اینه که ستاره ای نمی تونه در جهان وجود داشته باشه
09:44
that have reached the end of their life
240
584260
2000
که به انتهای عمرش رسیده باشه
09:46
that are bigger than, quite specifically, 1.4 times the mass of the Sun.
241
586260
3000
در حالی که جرمش دقیقا از 1.4 برابر جرم خورشید بیشتر باشه.
09:49
That's a limit imposed on the mass of stars.
242
589260
3000
که این محدودیتیه که روی جرم ستارگان اعمال شده.
09:52
You can work it out on a piece of paper in a laboratory,
243
592260
3000
شما می تونید اون رو روی تکه ای کاغذ در آزمایشگاه حل کنید،
09:55
get a telescope, swing it to the sky,
244
595260
2000
تلسکوپی بردارید، اون رو رو به آسمون قرار بدید
09:57
and you find that there are no dead stars
245
597260
3000
و بفهمید که ستاره مرده ای وجود نداره که
10:00
bigger than 1.4 times the mass of the Sun.
246
600260
2000
جرم اون از 1.4 جرم خورشید بیشتر باشه.
10:02
That's quite an incredible prediction.
247
602260
3000
این واقعا یه پیش بینی باورنکردنیه.
10:05
What happens when you have a star that's right on the edge of that mass?
248
605260
3000
چه اتفاقی می افته وقتی ستاره ای دارید که درست روی مرز این جرم قرار داره؟
10:08
Well, this is a picture of it.
249
608260
2000
خوب، این تصویری از اونه.
10:10
This is the picture of a galaxy, a common "our garden" galaxy
250
610260
3000
این تصویری از یه کهکشانه، یه کهکشان متداول که بهش میگن "باغچه ما"
10:13
with, what, 100 billion
251
613260
2000
با چی؟ 100 میلیارد
10:15
stars like our Sun in it.
252
615260
2000
ستاره مثل خورشید ما در اون.
10:17
It's just one of billions of galaxies in the universe.
253
617260
3000
اون فقط یکی از میلیارد ها کهکشان در جهانه.
10:20
There are a billion stars in the galactic core,
254
620260
2000
یک میلیارد ستاره در هسته کهکشانی وجود داره،
10:22
which is why it's shining out so brightly.
255
622260
3000
و به این دلیله که به این درخشانی نورافشانی می کنه.
10:25
This is about 50 million light years away,
256
625260
2000
اون حدود 50 میلیون سال نوری از ما دوره،
10:27
so one of our neighboring galaxies.
257
627260
2000
پس یکی از کهکشان های در همسایگی ماست.
10:29
But that bright star there
258
629260
2000
اما اون ستاره درخشان اونجا
10:31
is actually one of the stars in the galaxy.
259
631260
3000
واقعا یکی از ستاره های درون اون کهکشانه.
10:34
So that star is also
260
634260
2000
پس اون ستاره هم
10:36
50 million light years away.
261
636260
2000
50 میلیون سال نوری از ما دوره.
10:38
It's part of that galaxy, and it's shining as brightly
262
638260
3000
اون ستاره قسمتی از اون کهکشانه و می درخشه
10:41
as the center of the galaxy
263
641260
2000
به درخشانی مرکز اون کهکشان
10:43
with a billion suns in it.
264
643260
2000
با یک میلیارد خورشید در اون.
10:45
That's a Type Ia supernova explosion.
265
645260
3000
اون از نوع انفجار ابر نواختری Ia هست.
10:48
Now that's an incredible phenomena,
266
648260
2000
اون یه پدیده باور نکردنیه،
10:50
because it's a star that sits there.
267
650260
2000
به خاطر اینکه اون ستاره ای هست که در اونجا قرار می گیره.
10:52
It's called a carbon-oxygen dwarf.
268
652260
2000
اون یه کوتوله کربن-اکسیژنیه.
10:54
It sits there about, say, 1.3 times the mass of the Sun.
269
654260
3000
اون اونجا قرار می گیره، با جرمی حدود 1.3 جرم خورشید.
10:57
And it has a binary companion that goes around it,
270
657260
3000
و اون یه ستاره شریک داره که به دور اون حرکت می کنه،
11:00
so a big star, a big ball of gas.
271
660260
3000
پس یه ستاره بزرگ، گوی بزرگی از گاز.
11:03
And what it does is it sucks gas
272
663260
2000
و اونچه که اون انجام میده، مکیدن گاز
11:05
off its companion star,
273
665260
2000
ستاره شریکش هست،
11:07
until it gets to this limit called the Chandrasekhar limit,
274
667260
3000
تا اینکه اون به حدی به نام حد چاندراسخار برسه،
11:10
and then it explodes.
275
670260
2000
و پس از اون منفجر میشه.
11:12
And it explodes, and it shines as brightly
276
672260
2000
و اون منفجر میشه، و می درخشه به درخشندگی
11:14
as a billion suns for about two weeks,
277
674260
2000
یک میلیارد خورشید برای مدتی حدود دو هفته،
11:16
and releases, not only energy,
278
676260
3000
و آزاد می کنه از خودش، نه فقط انرژی
11:19
but a huge amount of chemical elements into the universe.
279
679260
3000
بلکه مقدار عظیمی از عناصر شیمیایی به داخل جهان.
11:22
In fact, that one is a carbon-oxygen dwarf.
280
682260
3000
در واقع اون یک کوتوله کربن-اکسیژنی هست.
11:25
Now, there was no carbon and oxygen
281
685260
2000
ولی کربن و اکسیژنی وجود نداشت
11:27
in the universe at the Big Bang.
282
687260
2000
در جهان در زمان انفجار بزرگ.
11:29
And there was no carbon and oxygen in the universe
283
689260
2000
و همچنین کربن و اکسیژنی در جهان وجود نداشت
11:31
throughout the first generation of stars.
284
691260
3000
در نسل اول ستارگان.
11:34
It was made in stars like that,
285
694260
2000
اون در ستارگان به وجود اومد، شبیه اونچه گفته شد
11:36
locked away and then returned to the universe
286
696260
2000
ابتدا محبوس شدند و بعد به جهان بازگشتند
11:38
in explosions like that
287
698260
2000
در انفجار هایی مثل اون
11:40
in order to recondense into planets,
288
700260
2000
برای اینکه در سیارات دوباره چگالیده بشه،
11:42
stars, new solar systems
289
702260
2000
در ستاره ها، در منظومه های خورشیدی جدید
11:44
and, indeed, people like us.
290
704260
3000
و در واقع در آدم ها مثل ما.
11:47
I think that's a remarkable demonstration of the power
291
707260
2000
من فکر می کنم این یک بیان قابل توجه از توان،
11:49
and beauty and universality of the laws of physics,
292
709260
3000
زیبایی و جهانی بودن قوانین فیزیکه،
11:52
because we understand that process,
293
712260
2000
برای اینکه ما اون فرآیند رو می فهمیم،
11:54
because we understand
294
714260
2000
برای اینکه ما می فهمیم
11:56
the structure of atoms here on Earth.
295
716260
2000
ساختار اتم ها رو اینجا روی زمین.
11:58
This is a beautiful quote that I found --
296
718260
2000
این یه نقل قول زیباست که من پیدا کردم -
12:00
we're talking about serendipity there -- from Alexander Fleming:
297
720260
3000
ما داریم از تحصیل نعمت غیر مترقبه صحبت می کنیم - از الکساندر فلمینگ.
12:03
"When I woke up just after dawn
298
723260
2000
"من وقتی بعد از طلوع آفتاب از خواب بیدار شدم
12:05
on September 28, 1928,
299
725260
2000
در 28 سپتامبر 1928،
12:07
I certainly didn't plan to revolutionize all medicine
300
727260
2000
مطمینا برنامه ریزی نکرده بودم که همه علم پزشکی رو دگرگون کنم
12:09
by discovering the world's first antibiotic."
301
729260
3000
با کشف اولین آنتی بیوتیک جهان."
12:12
Now, the explorers of the world of the atom
302
732260
2000
کاوشگران اتم هم
12:14
did not intend to invent the transistor.
303
734260
2000
قصد نداشتند که ترانزیستور رو اختراع کنند.
12:16
And they certainly didn't intend to
304
736260
2000
و مطمینا قصد نداشتند که
12:18
describe the mechanics of supernova explosions,
305
738260
3000
مکانیک انفجار های ابر نواختری رو توضیح بدن،
12:21
which eventually told us where
306
741260
2000
که در نهایت به ما گفت که کجاست
12:23
the building blocks of life
307
743260
2000
ساختار های پایه ای حیات
12:25
were synthesized in the universe.
308
745260
2000
که در جهان ساخته شد.
12:28
So, I think science can be --
309
748260
2000
پس من فکر می کنم که علم می تونه...
12:30
serendipity is important.
310
750260
2000
تحصیل نعمت غیر مترقبه مهمه.
12:32
It can be beautiful. It can reveal quite astonishing things.
311
752260
3000
اون می تونه زیبا باشه. اون می تونه چیز های شگفت انگیزی رو کشف کنه.
12:35
It can also, I think, finally
312
755260
3000
من فکر می کنم اون در نهایت می تونه
12:38
reveal the most profound
313
758260
2000
کشف کنه عمیق ترین
12:40
ideas to us
314
760260
2000
ایده ها رو برای ما
12:42
about our place in the universe
315
762260
2000
درباره جای ما در جهان
12:44
and really the value of our home planet.
316
764260
2000
و حقیقتا اهمیت سیاره خانه ما.
12:46
This is a spectacular picture of our home planet.
317
766260
3000
این یک تصویر تماشایی از سیاره ماست.
12:49
Now, it doesn't look like our home planet.
318
769260
2000
این شبیه سیاره ما نیست.
12:51
It looks like Saturn because, of course, it is.
319
771260
3000
این شبیه مشتریه، به خاطر اینکه اون هست.
12:54
It was taken by the Cassini space probe.
320
774260
2000
این تصویر توسط کاوشگر فضایی کاسینی گرفته شده است.
12:56
But it's a famous picture, not because of
321
776260
2000
اما این یه تصویر مشهوره، نه به خاطر
12:58
the beauty and majesty of Saturn's rings,
322
778260
3000
زیبایی و ابهت حلقه های زحل،
13:01
but actually because of a tiny, faint blob
323
781260
3000
بلکه به خاطر اون حباب کوچک و ضعیف
13:04
just hanging underneath one of the rings.
324
784260
2000
که از زیر یکی از اون حلقه ها آویزونه.
13:06
And if I blow it up there, you see it.
325
786260
2000
و اگه من تصویر رو اونجا بزرگ کنم، شما اون رو می بینید.
13:08
It looks like a moon,
326
788260
2000
اون شبیه به یک ماهه،
13:10
but in fact, it's a picture of Earth.
327
790260
2000
اما در واقع اون تصویری از زمینه.
13:12
It was a picture of Earth captured in that frame of Saturn.
328
792260
3000
این تصویری از زمین بود که در چارچوب زحل گرفته شده بود.
13:15
That's our planet from 750 million miles away.
329
795260
3000
اون سیاره ماست از 750 میلیون مایل دورتر.
13:19
I think the Earth has got a strange property
330
799260
2000
من فکر می کنم زمین ویژگی عجیبی پیدا می کنه
13:21
that the farther away you get from it,
331
801260
2000
هر چی فاصله بیشتری از اون پیدا می کنی،
13:23
the more beautiful it seems.
332
803260
2000
بیشتر زیبا به نظر می رسه.
13:25
But that is not the most distant or most famous picture of our planet.
333
805260
3000
اما این دور ترین یا مشهور ترین تصویر از سیاره مون نیست.
13:28
It was taken by this thing, which is called the Voyager spacecraft.
334
808260
3000
اون تصویر توسط چیزی که اون رو فضاپیمای ویجر می نامند، گرفته شد.
13:31
And that's a picture of me in front of it for scale.
335
811260
3000
و این تصویر منه در مقابل اون، به عنوان مقیاس.
13:34
The Voyager is a tiny machine.
336
814260
2000
ویجر یه ماشین کوچیکه.
13:36
It's currently 10 billion miles away from Earth,
337
816260
3000
اون الان 10 میلیارد مایل دورتر از زمینه،
13:39
transmitting with that dish, with the power of 20 watts,
338
819260
3000
با اون دیش با توان 20 وات در حال پراکندن اطلاعاته،
13:42
and we're still in contact with it.
339
822260
2000
و ما هنوز با اون در ارتباطیم.
13:44
But it visited Jupiter, Saturn,
340
824260
2000
و اما اون مشتری ، زحل
13:46
Uranus and Neptune.
341
826260
2000
اورانوس و نپتون رو را ملاقات کرده.
13:48
And after it visited all four of those planets,
342
828260
3000
و بعد از اینکه همه اون چهار تا سیاره رو ملاقات کرد،
13:51
Carl Sagan, who's one of my great heroes,
343
831260
3000
کارل سیگن، که یکی از قهرمانان بزرگ منه،
13:54
had the wonderful idea
344
834260
2000
این ایده شگفت انگیز رو داشت
13:56
of turning Voyager around
345
836260
2000
از به دور چرخیدن ویجر
13:58
and taking a picture of every planet it had visited.
346
838260
2000
و عکس گرفتن از هر سیاره ای که ملاقات کرده بود.
14:00
And it took this picture of Earth.
347
840260
2000
و اون این تصویر رو از زمین گرفت.
14:02
Now it's very hard to see the Earth there, it's called the "Pale Blue Dot" picture,
348
842260
3000
این خیلی مشکله که زمین رو اونجا ببینی، به اون عکس میگن "نقطه آبی کمرنگ"،
14:05
but Earth is suspended in that red shaft of light.
349
845260
3000
اما زمین آویزونه از اون میله نور.
14:08
That's Earth from four billion miles away.
350
848260
3000
اون زمینه از فاصله 4 میلیارد مایلی.
14:11
And I'd like to read you what
351
851260
2000
و من می خوام برای شما اونچه رو که
14:13
Sagan wrote about it, just to finish,
352
853260
2000
سیگن درباره اون نوشت، فقط برای پایان (صحبتم)، بخونم،
14:15
because I cannot say words as beautiful as this
353
855260
3000
برای اینکه من نمی تونم کلمات رو به اون زیبایی بگم
14:18
to describe what he saw
354
858260
2000
برای توصیف اونچه که او دید
14:20
in that picture that he had taken.
355
860260
2000
در اون تصویری که گرفته بود.
14:22
He said, "Consider again that dot.
356
862260
2000
او گفت، "دوباره به اون نقطه توجه کنید.
14:24
That's here. That's home. That's us.
357
864260
3000
اون اینجاست، اون خونه هست، اون ماییم.
14:27
On it, everyone you love,
358
867260
2000
روی اون، هر کی رو که دوست دارید،
14:29
everyone you know, everyone you've ever heard of,
359
869260
3000
هر کی رو که می شناسید، هر کی رو که درباره اون شنیده اید،
14:32
every human being who ever was
360
872260
2000
همه انسان هایی که تا حالا
14:34
lived out their lives.
361
874260
2000
زندگی هاشون رو گذروندند.
14:36
The aggregates of joy and suffering
362
876260
2000
انبوهی از لذت و رنج
14:38
thousands of confident religions,
363
878260
2000
هزاران مذهب بی پروا،
14:40
ideologies and economic doctrines,
364
880260
3000
ایدئولوژی ها و عقیده های اقتصادی،
14:43
every hunter and forager, every hero and coward,
365
883260
3000
هر شکارچی و علف خوار، هر قهرمان و ترسو،
14:46
every creator and destroyer of civilization,
366
886260
3000
هر آفریننده و نابودگر تمدن،
14:49
every king and peasant, every young couple in love,
367
889260
3000
هر شاه و رعیت، هر زوج جوان عاشق،
14:52
every mother and father, hopeful child,
368
892260
2000
هر مادر و پدر، هر کودک امیدوار،
14:54
inventor and explorer,
369
894260
2000
مخترع و کاوشگر،
14:56
every teacher of morals, every corrupt politician,
370
896260
3000
هر معلم اخلاق، هر سیاستمدار فاسد،
14:59
every superstar, every supreme leader,
371
899260
3000
هر ستاره بزرگ، هر رهبر عالی
15:02
every saint and sinner in the history of our species,
372
902260
3000
هر قدیس و گناهکار در تاریخ گونه های ما،
15:05
lived there, on a mote of dust,
373
905260
2000
اونجا زندگی کردند، روی نقطه ای از غبار،
15:07
suspended in a sunbeam.
374
907260
2000
معلق در پرتو خورشید.
15:09
It's been said that astronomy's a humbling
375
909260
2000
گفته شده است که نجوم یک تجربه متواضع کننده
15:11
and character-building experience.
376
911260
2000
و شخصیت ساز است.
15:13
There is perhaps no better demonstration
377
913260
2000
بیانی بهتر از این شاید وجود نداشته باشد
15:15
of the folly of human conceits
378
915260
2000
از زشتی خودبینی های بشر
15:17
than this distant image of our tiny world.
379
917260
2000
از این تصویر دور، از جهان کوچک ما.
15:19
To me, it underscores our responsibility
380
919260
2000
برای من، این تاکید می کنه روی مسیولیت من
15:21
to deal more kindly with one another
381
921260
3000
تا با دیگری مهربانانه تر برخورد کنم
15:24
and to preserve and cherish the pale blue dot,
382
924260
3000
و مراقبت کنم و گرامی بدارم اون نقطه آبی کمرنگ رو،
15:27
the only home we've ever known."
383
927260
2000
تنها خونه ای که ما تا حالا شناختیم."
15:29
Beautiful words about
384
929260
2000
کلماتی زیبا درباره
15:31
the power of science and exploration.
385
931260
2000
قدرت علم و کاوش.
15:33
The argument has always been made, and it will always be made,
386
933260
2000
این بحث همیشه بوده، و در آینده هم همیشه خواهد بود،
15:35
that we know enough about the universe.
387
935260
2000
که ما به اندازه کافی درباره جهان می دونیم.
15:37
You could have made it in the 1920s; you wouldn't have had penicillin.
388
937260
3000
شما می تونستید این بحث رو در دهه 1920 داشته باشید؛ که پنسیلین رو نداشتید.
15:40
You could have made it in the 1890s; you wouldn't have the transistor.
389
940260
3000
شما می تونستید این بحث رو در دهه 1980 داشته باشید؛ که ترانزیستور رو نداشتید.
15:43
And it's made today in these difficult economic times.
390
943260
3000
و این بحث، امروز در این دوره سخت اقتصادی انجام شد.
15:46
Surely, we know enough.
391
946260
2000
مطمئنا"، ما به اندازه کافی می دونیم.
15:48
We don't need to discover anything else about our universe.
392
948260
2000
ما نیازی نداریم که چیزی دیگه ای درباره جهانمون کشف کنیم.
15:50
Let me leave the last words to someone
393
950260
2000
اجازه بدین آخرین کلمات رو از کسی بگم
15:52
who's rapidly becoming a hero of mine,
394
952260
2000
که به سرعت داره قهرمان من میشه،
15:54
Humphrey Davy, who did his science at the turn of the 19th century.
395
954260
3000
هامفری دیوی، که علم اش رو در انتهای قرن 19 ام به انجام رسوند.
15:57
He was clearly under assault all the time.
396
957260
3000
او در همه اون مدت به روشنی تحت یورش بود.
16:00
"We know enough at the turn of the 19th century.
397
960260
3000
ما به اندازه کافی از انتهای قرن 19 ام می دونیم.
16:03
Just exploit it; just build things."
398
963260
2000
فقط از اون بهره برداری کن؛ چیز هایی رو بساز.
16:05
He said this, he said, "Nothing is more fatal
399
965260
2000
او اینچنین گفت، او گفت، "هیچ چیزی بیشتر از این
16:07
to the progress of the human mind
400
967260
2000
در جهت پیشرفت ذهن بشر
16:09
than to presume that our views of science
401
969260
2000
که فرض کنیم نظرات مون درباره علم
16:11
are ultimate,
402
971260
2000
نهایی هستن، نحس نیست،
16:13
that our triumphs are complete,
403
973260
2000
طوری که پیروزی ما کامل شده،
16:15
that there are no mysteries in nature,
404
975260
2000
که هیچ رازی در طبیعت نمونده،
16:17
and that there are no new worlds to conquer."
405
977260
2000
و اینکه هیچ جهان نو ای برای دست یابی نمونده."
16:19
Thank you.
406
979260
2000
متشکرم.
16:21
(Applause)
407
981260
2000
(تشویق)
درباره این وب سایت

این سایت ویدیوهای یوتیوب را به شما معرفی می کند که برای یادگیری زبان انگلیسی مفید هستند. دروس انگلیسی را خواهید دید که توسط معلمان درجه یک از سراسر جهان تدریس می شود. روی زیرنویس انگلیسی نمایش داده شده در هر صفحه ویدیو دوبار کلیک کنید تا ویدیو از آنجا پخش شود. زیرنویس‌ها با پخش ویدیو همگام می‌شوند. اگر نظر یا درخواستی دارید، لطفا با استفاده از این فرم تماس با ما تماس بگیرید.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7