Jae Rhim Lee: My mushroom burial suit

264,129 views ・ 2011-10-14

TED


Bonvolu duoble alklaki la anglajn subtekstojn por ludi la videon.

Translator: Stéphane Brault Reviewer: James Piton
00:15
So I'm here to explain
0
15260
2000
Mi klarigu la kialon
00:17
why I'm wearing these ninja pajamas.
1
17260
2000
de tiu ĉi stranga alivesto.
00:19
And to do that, I'd like to talk first
2
19260
2000
Tiucele, jen kelkaj vortoj
00:21
about environmental toxins in our bodies.
3
21260
3000
pri la homfaritaj toksoj en niaj korpoj.
00:24
So some of you may know
4
24260
2000
Vi eble aŭdis
00:26
about the chemical Bisphenol A, BPA.
5
26260
2000
pri bisfenolo-A, aŭ BPA,
00:28
It's a material hardener and synthetic estrogen
6
28260
3000
malmoligantilo kaj sinteza oestrogeno
00:31
that's found in the lining of canned foods
7
31260
2000
uzata por la ena tegaĵo de ladskatoloj
00:33
and some plastics.
8
33260
2000
kaj kelkaj plastoj.
00:35
So BPA mimics the body's own hormones
9
35260
3000
Ĝi imitas niajn hormonojn kaj estigas
00:38
and causes neurological and reproductive problems.
10
38260
3000
neŭrologajn kaj reproduktajn problemojn.
00:41
And it's everywhere.
11
41260
2000
Ĝi ĉieas.
00:43
A recent study found BPA
12
43260
2000
Ĵusa esploro malkovris ĝin
00:45
in 93 percent of people six and older.
13
45260
3000
en 93 procento de homoj ses-jaraj aŭ pli.
00:49
But it's just one chemical.
14
49260
2000
Kaj temas pri nur unu ĥemiaĵo.
00:51
The Center for Disease Control in the U.S.
15
51260
3000
Laŭ la usona centro de lukto kontraŭ malsanoj,
00:54
says we have 219 toxic pollutants in our bodies,
16
54260
4000
219 toksaj poluantoj troviĝas en ni,
00:58
and this includes preservatives, pesticides
17
58260
3000
inkluzive de konserviloj, senherbigiloj
01:01
and heavy metals like lead and mercury.
18
61260
3000
kaj pezmetaloj kiel plumbo kaj hidrargo.
01:04
To me, this says three things.
19
64260
2000
Tio implicas tri konkludojn.
01:06
First, don't become a cannibal.
20
66260
4000
Unue, ne iĝu kanibaloj.
01:10
Second, we are both responsible for and the victims of
21
70260
3000
Due, ni estas viktimoj de la poluo
01:13
our own pollution.
22
73260
2000
farita de ni mem.
01:15
And third,
23
75260
2000
Trie, niaj korpoj
01:17
our bodies are filters and storehouses
24
77260
2000
estas filtriloj kaj stokejoj
01:19
for environmental toxins.
25
79260
3000
de homfaritaj toksoj.
01:22
So what happens to all these toxins when we die?
26
82260
3000
Kio okazas al ili kiam ni mortas?
01:25
The short answer is:
27
85260
2000
Unuvorte,
01:27
They return to the environment in one way or another,
28
87260
2000
ili iel revenas al la natura medio,
01:29
continuing the cycle of toxicity.
29
89260
2000
daŭrigante la toksecan ciklon.
01:31
But our current funeral practices
30
91260
2000
Kaj niaj funebraj ritoj
01:33
make the situation much worse.
31
93260
2000
ja plimalbonigas la problemon.
01:35
If you're cremated,
32
95260
2000
Tiujn toksojn kremacio
01:37
all those toxins I mentioned are released into the atmosphere.
33
97260
3000
alsendas al la atmosfero.
01:40
And this includes 5,000 pounds of mercury
34
100260
3000
Nur niaj plombaĵoj ellasas
01:43
from our dental fillings alone every year.
35
103260
3000
5000 funtojn da hidrargo ĉiujare.
01:46
And in a traditional American funeral,
36
106260
3000
Tradicie, usonaj funebraj ritoj
01:49
a dead body is covered with fillers and cosmetics
37
109260
3000
konservas vivan aspekton al la kadavroj
01:52
to make it look alive.
38
112260
2000
per kosmetikoj kaj plenigiloj.
01:54
It's then pumped with toxic formaldehyde
39
114260
3000
Per formaldehido toksa,
01:57
to slow decomposition --
40
117260
2000
oni malakcelas la putradon
01:59
a practice which causes respiratory problems and cancer
41
119260
3000
sed estigas respiradajn problemojn kaj kanceron
02:02
in funeral personnel.
42
122260
3000
ĉe la sepultejaj laboristoj.
02:05
So by trying to preserve our dead bodies,
43
125260
3000
Provante konservi niajn kadavrojn,
02:08
we deny death, poison the living
44
128260
3000
ni negas la morton, venenas la vivulojn
02:11
and further harm the environment.
45
131260
2000
kaj damaĝas la vivmedion.
02:13
Green or natural burials, which don't use embalming,
46
133260
3000
«Verdaj» aŭ «naturaj» senbalzamaj sepultaĵoj
02:16
are a step in the right direction,
47
136260
2000
reprezentas paŝon taŭgadirektan,
02:18
but they don't address the existing toxins in our bodies.
48
138260
4000
sed ne kalkulas kun la toksoj en niaj korpoj.
02:22
I think there's a better solution.
49
142260
2000
Laŭ mi, ekzistas pli bona solvo.
02:24
I'm an artist,
50
144260
2000
Kiel artistino,
02:26
so I'd like to offer a modest proposal
51
146260
2000
mi proponas modestan projekton
02:28
at the intersection
52
148260
2000
kombinantan arton,
02:30
of art, science and culture.
53
150260
2000
sciencon kaj kulturon.
02:32
The Infinity Burial Project,
54
152260
2000
La Sepultaĵa Projekto Infinity
02:34
an alternative burial system
55
154260
2000
estas alternativa sepultaĵsistemo,
02:36
that uses mushrooms
56
156260
2000
kiu uzas fungojn
02:38
to decompose and clean toxins in bodies.
57
158260
2000
por disigi kaj purigi korpajn toksojn.
02:40
The Infinity Burial Project
58
160260
2000
La Projekto naskiĝis
02:42
began a few years ago with a fantasy
59
162260
2000
antaŭ kelkaj jaroj,
02:44
to create the Infinity Mushroom --
60
164260
2000
kiam mi ideumis krei
02:46
a new hybrid mushroom
61
166260
2000
novan fungan hibridon,
02:48
that would decompose bodies, clean the toxins
62
168260
3000
kiu povus disigi kadavrojn, purigi toksojn
02:51
and deliver nutrients to plant roots,
63
171260
2000
kaj ellasi nutraĵojn al plantoj,
02:53
leaving clean compost.
64
173260
2000
postrestigante nur netoksan kompoŝton.
02:55
But I learned it's nearly impossible
65
175260
2000
Bedaŭrinde, preskaŭ maleblas
02:57
to create a new hybrid mushroom.
66
177260
2000
krei novan fungan hibridon.
02:59
I also learned
67
179260
2000
Aliflanke,
03:01
that some of our tastiest mushrooms
68
181260
2000
kelkaj el niaj plej bongustaj fungoj
03:03
can clean environmental toxins in soil.
69
183260
2000
jam senigas la grundon de vivmediaj toksoj.
03:05
So I thought maybe I could train an army
70
185260
3000
Ĉu mi ne povus trejni armeon
03:08
of toxin-cleaning edible mushrooms
71
188260
3000
de toksosenigantaj manĝeblaj fungoj
03:11
to eat my body.
72
191260
2000
je la disigo de mia korpo?
03:13
So today, I'm collecting what I shed or slough off --
73
193260
3000
Ekde tiam, mi kolektas ĉion, kion mi ellasas aŭ forĵetas –
03:16
my hair, skin and nails --
74
196260
3000
harojn, haŭterojn kaj ungojn –
03:19
and I'm feeding these to edible mushrooms.
75
199260
3000
kaj ĉi manĝigas al tiuj manĝeblaj fungoj.
03:22
As the mushrooms grow,
76
202260
2000
Mi poste selektas
03:24
I pick the best feeders
77
204260
2000
la plej efikajn por mia hibrido,
03:26
to become Infinity Mushrooms.
78
206260
2000
tiel estigante ian enspurigan
03:28
It's a kind of imprinting and selective breeding process
79
208260
3000
kaj selektivan bredan procezon
03:31
for the afterlife.
80
211260
2000
por mia postvivo.
03:33
So when I die,
81
213260
2000
Kiam mi estos morta,
03:35
the Infinity Mushrooms will recognize my body
82
215260
2000
la fungo Infinity rekonos mian korpon
03:37
and be able to eat it.
83
217260
2000
kaj scipovos vori ĝin.
03:39
All right, so for some of you,
84
219260
2000
Mi konsentas, ke por kelkaj el vi –
03:41
this may be really, really out there.
85
221260
2000
kia sensencaĵo!
03:43
(Laughter)
86
223260
2000
(Ridoj)
03:45
Just a little.
87
225260
2000
Nu, kompreneble…
03:47
I realize this is not the kind of relationship
88
227260
3000
Ĉar ni kutime ne vidas
03:50
that we usually aspire to have with our food.
89
230260
3000
nian manĝaĵon tiele. Ni volas ĝin manĝi,
03:53
We want to eat, not be eaten by, our food.
90
233260
3000
ne esti manĝataj de ĝi.
03:56
But as I watch the mushrooms grow
91
236260
2000
Nu, vidante la fungojn kreski
03:58
and digest my body,
92
238260
2000
kaj digesti korperojn miajn,
04:00
I imagine the Infinity Mushroom
93
240260
2000
mi imagas ilin kiel simbolo
04:02
as a symbol of a new way of thinking about death
94
242260
3000
de nova maniero konsideri la morton
04:05
and the relationship between my body and the environment.
95
245260
3000
kaj la rilaton inter la homa korpo kaj la vivmedio.
04:08
See for me,
96
248260
2000
Miaopinie,
04:10
cultivating the Infinity Mushroom
97
250260
2000
tia kultivado estas
04:12
is more than just scientific experimentation
98
252260
2000
pli ol scienca eksperimento,
04:14
or gardening or raising a pet,
99
254260
3000
ĝardenado aŭ ŝatbesta flegado.
04:17
it's a step towards accepting the fact
100
257260
2000
Ĝi estas etapo al la agnosko, ke iam
04:19
that someday I will die and decay.
101
259260
3000
mi mortos kaj malkomponiĝos.
04:22
It's also a step
102
262260
2000
Estas ankaŭ etapo
04:24
towards taking responsibility
103
264260
2000
al la agnosko de mia propra respondeco
04:26
for my own burden on the planet.
104
266260
3000
rilate al nia planedo.
04:29
Growing a mushroom is also part of a larger practice
105
269260
2000
La kultivado de fungoj ankaŭ apartenas
04:31
of cultivating decomposing organisms
106
271260
2000
al pli ĝenerala tendenco nomata malkompon-kultivado:
04:33
called decompiculture,
107
273260
2000
la kultivado de malkomponigaj organismoj,
04:35
a concept that was developed by an entomologist,
108
275260
3000
eltrovo de entomologiisto,
04:38
Timothy Myles.
109
278260
2000
Timothy Myles.
04:40
The Infinity Mushroom is a subset of decompiculture
110
280260
3000
Mia projekto de tiu tendenco estas ero,
04:43
I'm calling body decompiculture and toxin remediation --
111
283260
4000
kiun mi nomas «korpa malkompon-kultivado kaj toksa rebonigo»,
04:47
the cultivation of organisms that decompose
112
287260
2000
la kultivado de organismoj, kiuj malkomponigas
04:49
and clean toxins in bodies.
113
289260
3000
kaj purigas kadavrojn.
04:52
And now about these ninja pajamas.
114
292260
2000
Kaj nun, pri tiu ĉi piĵamo.
04:54
Once it's completed,
115
294260
2000
La rezultontan fungon
04:56
I plan to integrate the Infinity Mushrooms into a number of objects.
116
296260
3000
mi planas integri en kelkajn aĵojn,
04:59
First, a burial suit
117
299260
2000
inter aliaj, enterigvesto
05:01
infused with mushroom spores,
118
301260
2000
penetrigita de sporoj,
05:03
the Mushroom Death Suit.
119
303260
2000
la Funga Mortvesto.
05:05
(Laughter)
120
305260
2000
(Ridoj)
05:07
I'm wearing the second prototype
121
307260
2000
Jen mi surhavas
05:09
of this burial suit.
122
309260
2000
la duan prototipon.
05:11
It's covered with a crocheted netting
123
311260
3000
Ĝi estas kovrita de kroĉeta retaĵo
05:14
that is embedded with mushroom spores.
124
314260
2000
en kiu troviĝas sporoj.
05:16
The dendritic pattern you see
125
316260
2000
La dendritsimila desegno
05:18
mimics the growth of mushroom mycelia,
126
318260
3000
imitas la kreskon de micelioj,
05:21
which are the equivalent of plant roots.
127
321260
2000
ekvivalento de plantaj radikoj.
05:23
I'm also making a decompiculture kit,
128
323260
2000
Mi ankaŭ pretigas malkompokultivadan garnituron,
05:25
a cocktail of capsules
129
325260
2000
miksaĵo de kapsuloj
05:27
that contain Infinity Mushroom spores
130
327260
2000
entenantaj sporojn de mia fungo
05:29
and other elements
131
329260
2000
kaj aliajn elementojn, kiuj
05:31
that speed decomposition and toxin remediation.
132
331260
3000
akcelas la malkomponadon kaj rebonigon de la toksoj.
05:34
These capsules are embedded in a nutrient-rich jelly,
133
334260
3000
La kapsuloj estas enfiksitaj en gelatenaĵo riĉa je nutraĵoj,
05:37
a kind of second skin,
134
337260
2000
ia dua haŭto,
05:39
which dissolves quickly
135
339260
2000
kiu dissolviĝas rapide
05:41
and becomes baby food for the growing mushrooms.
136
341260
3000
kaj iĝas nutraĵo por la kreskantaj fungoj.
05:44
So I plan to finish the mushroom and decompiculture kit
137
344260
3000
Kiam estos kompletigitaj ambaŭ projektoj,
05:47
in the next year or two,
138
347260
2000
post unu aŭ du jaroj,
05:49
and then I'd like to begin testing them,
139
349260
3000
mi komencos fari testojn
05:52
first with expired meat from the market
140
352260
2000
kun eksvalidiĝinta viando,
05:54
and then with human subjects.
141
354260
2000
kaj poste, kun homaj subjektoj.
05:56
And believe it or not,
142
356260
2000
Jes, kelkiuj ja akceptis
05:58
a few people have offered to donate their bodies to the project
143
358260
3000
donaci siajn korpojn
06:01
to be eaten by mushrooms.
144
361260
3000
al voremaj fungoj.
06:04
(Laughter)
145
364260
3000
(Ridoj)
06:07
What I've learned from talking to these folks
146
367260
2000
Konversaciante kun tiuj ontaj subjektoj,
06:09
is that we share a common desire
147
369260
2000
mi konstatis, ke ni ĉiuj same deziras
06:11
to understand and accept death
148
371260
3000
kompreni kaj akcepti la morton,
06:14
and to minimize the impact of our death on the environment.
149
374260
3000
kaj minimumigi la efikon de nia morto rilate al la vivmedio.
06:17
I wanted to cultivate this perspective
150
377260
3000
Tiun pensmanieron mi decidis kultivadi
06:20
just like the mushrooms,
151
380260
2000
kiel miajn fungojn,
06:22
so I formed the Decompiculture Society,
152
382260
2000
do mi starigis la Malkomponkultivado-Societon,
06:24
a group of people called decompinauts
153
384260
3000
aro de personoj – la malkomponkultivistoj –
06:27
who actively explore their postmortem options,
154
387260
3000
kiuj pripensas la sekvojn
06:30
seek death acceptance
155
390260
2000
kaj akcepton de sia morto,
06:32
and cultivate decomposing organisms
156
392260
2000
kaj kiuj kultivas malkomponantajn organismojn
06:34
like the Infinity Mushroom.
157
394260
3000
kiel miaj fungoj.
06:37
The Decompiculture Society shares a vision
158
397260
2000
La societo proponas,
06:39
of a cultural shift,
159
399260
2000
ke ni forlasu nian mortnegantan
06:41
from our current culture of death denial and body preservation
160
401260
3000
kaj kadavrokonservantan kulturon
06:44
to one of decompiculture,
161
404260
2000
por radikale akcepti
06:46
a radical acceptance of death and decomposition.
162
406260
4000
kaj morton kaj disiĝon.
06:50
Accepting death means accepting
163
410260
2000
Akcepti nian morton signifas agnoski,
06:52
that we are physical beings
164
412260
2000
ke ni estas materiaj estaĵoj
06:54
who are intimately connected to the environment,
165
414260
2000
esence ligitaj al nia vivmedio,
06:56
as the research on environmental toxins confirms.
166
416260
3000
kiel pruvas la esploroj pri vivmediaj toksoj.
06:59
And the saying goes,
167
419260
2000
Kiel oni ofte diras:
07:01
we came from dust and will return to dust.
168
421260
3000
el polvo, polven.
07:04
And once we understand that we're connected to the environment,
169
424260
3000
Kompreninte kiel ni estas ligitaj al la natura medio,
07:07
we see that the survival of our species
170
427260
2000
ni vidas kiel la pluvivo de nia speco
07:09
depends on the survival of the planet.
171
429260
2000
dependas de tiu de la planedo.
07:11
I believe this is the beginning
172
431260
3000
Mi kredas, ke jen estas la fundamento
07:14
of true environmental responsibility.
173
434260
2000
de vera privivmedia responso.
07:16
Thank you.
174
436260
2000
Dankon.
07:18
(Applause)
175
438260
6000
(Aplaŭdoj)
Pri ĉi tiu retejo

Ĉi tiu retejo konigos vin al YouTube-videoj, kiuj utilas por lerni la anglan. Vi vidos anglajn lecionojn instruitajn de altnivelaj instruistoj el la tuta mondo. Duoble alklaku la anglajn subtekstojn montritajn sur ĉiu videopaĝo por ludi la videon de tie. La subtekstoj ruliĝas sinkronigitaj kun la videoludado. Se vi havas komentojn aŭ petojn, bonvolu kontakti nin per ĉi tiu kontaktformularo.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7