The pattern behind self-deception | Michael Shermer

Μετάφραση: Eleni Zeniou Επιμέλεια: Fotini Sotiropoulou

So since I was here last in '06,

Λοιπόν, την τελευταία φορά που βρισκόμουν εδώ, το ΄06,

we discovered that global climate change

διαπιστώσαμε ότι το θέμα της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής

is turning out to be a pretty serious issue,

μετατρέπεται σε ένα αρκετά σοβαρό ζήτημα.

so we covered that fairly extensively

Λοιπόν, καλύψαμε αυτό το θέμα αρκετά διεξοδικά

in Skeptic magazine.

στο περιοδικό "Skeptic".

We investigate all kinds

Διερευνούμε όλα τα είδη

of scientific and quasi-scientific controversies,

των επιστημονικών και ημι-επιστημονικών αντιπαραθέσεων.

but it turns out we don't have to worry about any of this

Αλλά φαίνεται ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε για τίποτε από όλα αυτά

because the world's going to end in 2012.

επειδή ο κόσμος θα καταστραφεί το 2012.

Another update:

Μία ακόμη ενημέρωση:

You will recall I introduced you guys

Θυμηθείτε ότι σας παρουσίασα

to the Quadro Tracker.

τον ανιχνευτή "Quadro".

It's like a water dowsing device.

Μοιάζει με συσκευή ανίχνευσης νερού.

It's just a hollow piece of plastic with an antenna that swivels around.

Πρόκειται απλά για ένα κούφιο κομμάτι πλαστικού με μία κεραία που περιστρέφεται.

And you walk around, and it points to things.

Και εσύ κινείσαι και αυτό στρέφεται προς πράγματα.

Like if you're looking for marijuana in students' lockers,

Όπως όταν ψάχνεις για μαριχουάνα στα ντουλάπια των μαθητών,

it'll point right to somebody.

θα εστιάσει αμέσως σε κάποιον.

Oh, sorry. (Laughter)

Ωχ, συγγνώμη. (Γέλια)

This particular one that was given to me

Αυτό το συγκεκριμένο που μου δόθηκε

finds golf balls,

ανιχνεύει μπάλες του γκολφ,

especially if you're at a golf course

ειδικά όταν βρίσκεσαι σε κάποιο γήπεδο του γκολφ

and you check under enough bushes.

και ψάχνεις κάτω από αρκετούς θάμνους.

Well, under the category of "What's the harm of silly stuff like this?"

Λοιπόν, εντασσόμενη στην κατηγορία: "Ποια είναι η ζημία που προκαλούν ανόητα αντικείμενα όπως αυτό;"

this device, the ADE 651,

αυτή η συσκευή, η ADE 651,

was sold to the Iraqi government

πωλήθηκε στην Ιρακινή κυβέρνηση

for 40,000 dollars apiece.

προς 40.000 δολλάρια το τεμάχιο.

It's just like this one, completely worthless,

Είναι ακριβώς όπως αυτή εδώ, εντελώς άχρηστη,

in which it allegedly worked by "electrostatic

η οποία λειτουργούσε δήθεν με "ηλεκτροστατική

magnetic ion attraction,"

έλξη μαγνητικών ιόντων",

which translates to

κάτι που μπορεί να μεταφραστεί ως

"pseudoscientific baloney" -- would be the nice word --

"ψευδοεπιστημονική αερολογία" -- αυτή θα ήταν μία ταιριαστή λέξη --

in which you string together a bunch of words that sound good,

περίπτωση κατά την οποία τοποθετείς μαζί ένα σωρό λέξεις που ηχούν ωραία

but it does absolutely nothing.

αλλά που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

In this case, at trespass points,

Σε αυτή την περίπτωση, σε σημεία ελέγχου διέλευσης,

allowing people to go through

το να επιτρέψεις σε ανθρώπους να περάσουν

because your little tracker device said they were okay,

επειδή η μικρή ανιχνευτική σου συσκευή δεν εντόπισε κάποιο πρόβλημα,

actually cost lives.

μπορεί στην πραγματικότητα να κοστίσει ζωές.

So there is a danger to pseudoscience,

Ενέχονται, λοιπόν, κίνδυνοι στην ψευδοεπιστήμη,

in believing in this sort of thing.

στο να πιστεύεις σε τέτοιου είδους πράγματα.

So what I want to talk about today is belief.

Το θέμα, λοιπόν, που θα ήθελα να αναπτύξω σήμερα είναι η πίστη.

I want to believe,

Θέλω να πιστεύω,

and you do too.

και το ίδιο κι εσείς.

And in fact, I think my thesis here is that

Και στην πραγματικότητα, πιστεύω ότι η άποψή μου εδώ είναι ότι

belief is the natural state of things.

η πίστη αποτελεί τη φυσική κατάσταση των πραγμάτων.

It is the default option. We just believe.

Είναι η εξ ορισμού επιλογή. Απλώς πιστεύουμε.

We believe all sorts of things.

Πιστεύουμε τα πάντα.

Belief is natural;

Το να πιστεύουμε είναι φυσιολογικό.

disbelief, skepticism, science, is not natural.

Η δυσπιστία, ο σκεπτικισμός, η επιστήμη δεν είναι φυσιολογικά.

It's more difficult.

Είναι πιο δύσκολο.

It's uncomfortable to not believe things.

Είναι άβολο το να μην πιστεύεις.

So like Fox Mulder on "X-Files,"

Έτσι λοιπόν, όπως ο Φοξ Μέλντερ στα "Χ-Files"

who wants to believe in UFOs? Well, we all do,

ποιος θέλει να πιστεύει στην ύπαρξη των UFO; Λοιπόν, όλοι θέλουμε.

and the reason for that is because

Και ο λόγος γι' αυτό είναι ότι

we have a belief engine in our brains.

υπάρχει εγκατεστημένη στον εγκέφαλό μας μία μηχανή πίστης.

Essentially, we are pattern-seeking primates.

Ουσιαστικά, είμαστε πρωτεύοντα που αναζητούν πρότυπα.

We connect the dots: A is connected to B; B is connected to C.

Ενώνουμε τις τελείες: η Α ενώνεται με τη Β; η Β ενώνεται με τη Γ.

And sometimes A really is connected to B,

Και μερικές φορές η Α ενώνεται στην πραγματικότητα με τη Β.

and that's called association learning.

Και αυτό ονομάζεται μάθηση μέσω συσχετισμών.

We find patterns, we make those connections,

Βρίσκουμε πρότυπα, προβαίνουμε σε αυτές τις συνδέσεις,

whether it's Pavlov's dog here

είτε πρόκειται για το σκυλί του Παβλόφ

associating the sound of the bell with the food,

που συσχετίζει τον ήχο του κουδουνιού με το φαγητό

and then he salivates to the sound of the bell,

και μετά εκκρίνει σάλιο με το που ακούει τον ήχο του κουδουνιού,

or whether it's a Skinnerian rat,

είτε πρόκειται για έναν αρουραίο του Σκίνερ,

in which he's having an association

περίπτωση κατά την οποία υπάρχει μία σύνδεση

between his behavior and a reward for it,

ανάμεσα στην συμπεριφορά του και σε κάποια ανταμοιβή γι' αυτήν

and therefore he repeats the behavior.

και γι' αυτό το λόγο επαναλαμβάνει την συμπεριφορά.

In fact, what Skinner discovered

Στην πραγματικότητα, αυτό που ανακάλυψε ο Σκίνερ

is that, if you put a pigeon in a box like this,

είναι ότι, εάν τοποθετήσει κάποιος ένα περιστέρι σε ένα κουτί σαν αυτό

and he has to press one of these two keys,

και αυτό θα πρέπει να πατήσει ένα από αυτά τα δύο πλήκτρα,

and he tries to figure out what the pattern is,

θα προσπαθήσει να κατανοήσει ποιο είναι το πρότυπο

and you give him a little reward in the hopper box there --

και εσείς θα του δώσετε μία μικρή ανταμοιβή στο κουτί τροφοδοσίας εκεί.

if you just randomly assign rewards

Εάν απλώς κατά τυχαίο τρόπο δίνετε ανταμοιβές

such that there is no pattern,

έτσι ώστε να μην υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο πρότυπο

they will figure out any kind of pattern.

θα κατανοήσουν οποιοδήποτε πρότυπο.

And whatever they were doing just before they got the reward,

Και οτιδήποτε και εάν έκαναν πριν πάρουν την ανταμοιβή,

they repeat that particular pattern.

επαναλαμβάνουν αυτό το συγκεκριμένο πρότυπο.

Sometimes it was even spinning around twice counterclockwise,

Μερικές φορές μάλιστα περιστρεφόταν δύο φορές κατά την αντίστροφη φορά των δεικτών του ρολογιού [αριστερόστροφα]

once clockwise and peck the key twice.

μία φορά κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού [δεξιόστροφα] και μετά ράμφιζε το πλήκτρο δύο φορές.

And that's called superstition,

Και αυτό ονομάζεται πρόληψη.

and that, I'm afraid,

Και αυτό, φοβάμαι,

we will always have with us.

θα μας συνοδεύει πάντα.

I call this process "patternicity" --

Ονομάζω αυτή τη διαδικασία "patternicity" (η τάση να πιστεύουμε ως αληθή πράγματα που δεν είναι και να τους αποδίδουμε νόημα ακόμη και από τα πιο ασαφή και ανεπαρκή στοιχεία που διαθέτουμε)

that is, the tendency to find meaningful patterns

πρόκειται δηλαδή για την τάση να βρίσκουμε μεστά νοήματος πρότυπα

in both meaningful and meaningless noise.

τόσο σε μεστές νοήματος περιπτώσεις θορύβου όσο και σε περιπτώσεις θορύβου χωρίς νόημα.

When we do this process, we make two types of errors.

Όταν ακολουθούμε αυτή τη διαδικασία, υποπίπτουμε σε δύο τύπους λαθών.

A Type I error, or false positive,

Το λάθος Τύπου Ι ή αλλιώς ψευδώς θετικό

is believing a pattern is real

αφορά το να πιστεύει κάποιος ότι ένα πρότυπο είναι αληθινό

when it's not.

όταν αυτό δεν είναι.

Our second type of error is a false negative.

Ο δεύτερος τύπος λάθους είναι ο ψευδώς αρνητικός.

A Type II error is not believing

Το λάθος Τύπου ΙΙ αφορά το να μην πιστεύει κάποιος

a pattern is real when it is.

ότι ένα πρότυπο είναι αληθινό όταν αυτό είναι.

So let's do a thought experiment.

Ας προβούμε, λοιπόν, σε ένα νοητικό πείραμα.

You are a hominid three million years ago

Είστε ένας ανθρωπίδης πριν τρία εκατομμύρια χρόνια

walking on the plains of Africa.

που περιπλανάται στις πεδιάδες της Αφρικής.

Your name is Lucy, okay?

Το όνομά σας είναι Λούσυ, εντάξει;

And you hear a rustle in the grass.

Και ακούτε ένα θρόισμα στις φυλλωσιές.

Is it a dangerous predator,

Πρόκειται για ένα επικίνδυνο αρπακτικό

or is it just the wind?

ή είναι απλώς ο άνεμος;

Your next decision could be the most important one of your life.

Η επόμενη απόφασή σας θα μπορούσε να είναι η πιο σημαντική της ζωής σας.

Well, if you think that the rustle in the grass is a dangerous predator

Βλέπετε, εάν σκεφτείτε ότι το θρόισμα στις φυλλωσιές είναι ένα επικίνδυνο αρπακτικό

and it turns out it's just the wind,

και αποδειχτεί ότι είναι απλώς ο άνεμος

you've made an error in cognition,

υποπέσατε σε ένα γνωσιακό λάθος,

made a Type I error, false positive.

ένα λάθος Τύπου Ι, ένα ψευδώς θετικό.

But no harm. You just move away.

Αλλά δεν παθαίνετε κάτι. Απλώς απομακρύνεστε.

You're more cautious. You're more vigilant.

Είστε πιο επιφυλακτικός. Είστε πιο προσεκτικός.

On the other hand, if you believe that the rustle in the grass is just the wind,

Από την άλλη πλευρά, εάν πιστεύετε ότι το θρόισμα στις φυλλωσιές είναι απλώς ο άνεμος

and it turns out it's a dangerous predator,

και αποδειχτεί ότι πρόκειται για ένα επικίνδυνο αρπακτικό,

you're lunch.

θα αποτελέσετε το γεύμα του.

You've just won a Darwin award.

Μόλις κερδίσατε ένα βραβείο Δαρβίνου.

You've been taken out of the gene pool.

Ανασυρθήκατε από την δεξαμενή γονιδίων.

Now the problem here is that

Τώρα, το πρόβλημα εδώ έγκειται στο ότι

patternicities will occur whenever the cost

οι τάσεις μας να πιστεύουμε ως αληθή πράγματα που δεν είναι θα εμφανίζονται όποτε το κόστος

of making a Type I error

του να υποπέσει κάποιος σε ένα λάθος Τύπου Ι

is less than the cost of making a Type II error.

είναι μικρότερο από το κόστος του να υποπέσει σε ένα λάθος Τύπου ΙΙ.

This is the only equation in the talk by the way.

Παρεμπιπτόντως, αυτή είναι και η μόνη εξίσωση σε αυτή τη συζήτηση.

We have a pattern detection problem

Αντιμετωπίζουμε, όμως, ένα πρόβλημα εντοπισμού προτύπου

that is assessing the difference between a Type I and a Type II error

και αυτό έγκειται στο ότι ο υπολογισμός της διαφοράς ανάμεσα σε ένα λάθος Τύπου Ι και σε ένα λάθος Τύπου ΙΙ

is highly problematic,

είναι αρκετά προβληματικός

especially in split-second, life-and-death situations.

ιδιαίτερα σε καταστάσεις όπου η μάχη μεταξύ ζωής και θανάτου κρίνεται σε κλάσματα δευτερολέπτου.

So the default position

Έτσι λοιπόν, η εξ ορισμού θέση

is just: Believe all patterns are real --

είναι απλώς η εξής: "να πιστεύετε ότι όλα τα πρότυπα είναι αληθινά".

All rustles in the grass are dangerous predators

"Όλα τα θροΐσματα στις φυλλωσιές είναι επικίνδυνα αρπακτικά

and not just the wind.

και όχι απλώς ο άνεμος".

And so I think that we evolved ...

Κι έτσι νομίζω ότι εξελιχθήκαμε ...

there was a natural selection for the propensity for our belief engines,

υπήρχε μία φυσική επιλογή όσον αφορά την τάση των συστημάτων που παράγουν τις πεποιθήσεις μας,

our pattern-seeking brain processes,

των διαδικασιών εύρεσης προτύπων των εγκεφάλων μας,

to always find meaningful patterns

να ανακαλύπτουν πάντα μεστά νοήματος πρότυπα

and infuse them with these sort of

και να τους προσδίδουν τέτοιου είδους

predatory or intentional agencies that I'll come back to.

αρπακτικούς ή εμπρόθετους πράκτορες στους οποίους θα επανέλθω.

So for example, what do you see here?

Για παράδειγμα, τι βλέπετε εδώ;

It's a horse head, that's right.

Είναι το κεφάλι ενός αλόγου, σωστά;

It looks like a horse. It must be a horse.

Μοιάζει με άλογο. Πρέπει να είναι άλογο.

That's a pattern.

Αυτό είναι το πρότυπο.

And is it really a horse?

Είναι όμως στην πραγματικότητα ένα άλογο;

Or is it more like a frog?

Ή μήπως μοιάζει περισσότερο με βάτραχο;

See, our pattern detection device,

Βλέπετε, η συσκευή εντοπισμού προτύπων που διαθέτουμε,

which appears to be located in the anterior cingulate cortex --

η οποία φαίνεται να είναι εγκατεστημένη στον κογχομετωπιαίο φλοιό --

it's our little detection device there --

είναι η μικρή μας συσκευή εντοπισμού εκεί --

can be easily fooled, and this is the problem.

μπορεί εύκολα να εξαπατηθεί, και αυτό είναι το πρόβλημα.

For example, what do you see here?

Για παράδειγμα, τι βλέπετε εδώ;

Yes, of course, it's a cow.

Μα ναι, φυσικά. Είναι μία αγελάδα.

Once I prime the brain -- it's called cognitive priming --

Μόλις προϊδεάσω τον εγκέφαλο --- αυτό ονομάζεται γνωσιακή ανάδυση --

once I prime the brain to see it,

μόλις προϊδεάσω τον εγκέφαλο για να τη δει,

it pops back out again even without the pattern that I've imposed on it.

αυτή αναδύεται και πάλι ακόμη και χωρίς το πρότυπο που επέβαλα στον εγκέφαλο.

And what do you see here?

Και τι βλέπετε εδώ;

Some people see a Dalmatian dog.

Κάποιοι βλέπουν έναν σκύλο Δαλματίας.

Yes, there it is. And there's the prime.

Ναι, νάτος. Και εκεί βρίσκεται ο προϊδεασμός.

So when I go back without the prime,

Όταν λοιπόν επιστρέψω χωρίς να σας προϊδεάσω

your brain already has the model

ο εγκέφαλός σας ήδη κατέχει το μοντέλο

so you can see it again.

και έτσι μπορείτε να το δείτε ξανά.

What do you see here?

Τι βλέπετε εδώ;

Planet Saturn. Yes, that's good.

Τον πλανήτη Κρόνο. Ναι, σωστά.

How about here?

Κι εδώ;

Just shout out anything you see.

Απλώς πείτε δυνατά οτιδήποτε βλέπετε.

That's a good audience, Chris.

Πρόκειται για καλό ακροατήριο, Κρις.

Because there's nothing in this. Well, allegedly there's nothing.

Γιατί δεν υπάρχει κάτι εδώ. Λοιπόν, υποθετικά δεν υπάρχει κάτι.

This is an experiment done by Jennifer Whitson

Πρόκειται για ένα πείραμα που πραγματοποιήθηκε από την Τζένιφερ Γουΐτσον

at U.T. Austin

στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν

on corporate environments

αναφορικά με τα εταιρικά περιβάλλοντα

and whether feelings of uncertainty and out of control

και με το εάν συναισθήματα αβεβαιότητας και έλλειψης του ελέγχου

makes people see illusory patterns.

κάνουν τους ανθρώπους να βλέπουν ψευδαισθητικά πρότυπα.

That is, almost everybody sees the planet Saturn.

Αυτό σημαίνει ότι όλοι σχεδόν βλέπουν τον πλανήτη Κρόνο.

People that are put in a condition of feeling out of control

Άνθρωποι που βρίσκονται σε μία κατάσταση αίσθησης μη κατοχής του ελέγχου

are more likely to see something in this,

είναι πολύ πιθανό να δουν κάτι εδώ

which is allegedly patternless.

που υποθετικά δεν έχει πρότυπο.

In other words, the propensity to find these patterns

Με άλλα λόγια, η τάση να δει κάποιος αυτά τα πρότυπα

goes up when there's a lack of control.

αυξάνεται όταν υπάρχει έλλειψη του ελέγχου εκ μέρους του ατόμου.

For example, baseball players are notoriously superstitious

Για παράδειγμα, οι παίκτες του μπέιζμπολ είναι διαβόητα προληπτικοί

when they're batting,

όταν χτυπούν [την μπάλα],

but not so much when they're fielding.

αλλά όχι τόσο πολύ όταν την πετούν.

Because fielders are successful

Και αυτό συμβαίνει επειδή οι παίκτες που πετούν την μπάλα επιτυγχάνουν

90 to 95 percent of the time.

στο 90 με 95 τοις εκατό των προσπαθειών.

The best batters fail seven out of 10 times.

Οι καλύτεροι μπάτερ (παίκτες που χτυπούν την μπάλα) αποτυγχάνουν επτά στις δέκα φορές.

So their superstitions, their patternicities,

Έτσι λοιπόν οι προλήψεις τους, οι τάσεις τους να πιστεύουν ως αληθή πράγματα που δεν είναι

are all associated with feelings of lack of control

συνδέονται όλες με την αίσθηση έλλειψης του ελέγχου

and so forth.

και ούτω καθεξής.

What do you see in this particular one here, in this field?

Τι βλέπετε συγκεκριμένα εδώ, σε αυτό το γήπεδο;

Anybody see an object there?

Βλέπει κάποιος από εσάς κάποιο αντικείμενο εκεί;

There actually is something here,

Υπάρχει κάτι στην πραγματικότητα εδώ

but it's degraded.

αλλά η εικόνα είναι χαμηλής ανάλυσης.

While you're thinking about that,

Ενόσω συλλογίζεστε επάνω σε αυτό,

this was an experiment done by Susan Blackmore,

[να σας πω ότι] αυτό ήταν ένα πείραμα που πραγματοποιήθηκε από την Σούζαν Μπλάκμορ,

a psychologist in England,

ψυχολόγο στην Αγγλία,

who showed subjects this degraded image

η οποία επέδειξε σε κάποιους ανθρώπους αυτή την εικόνα χαμηλής ανάλυσης

and then ran a correlation between

και εν συνεχεία δημιούργησε έναν συσχετισμό με

their scores on an ESP test:

τους βαθμούς τους σε ένα τεστ ESP (τεστ εξωαισθητήριας αντίληψης),

How much did they believe in the paranormal,

πόσο πολύ, δηλαδή, πιστεύουν στο ανεξήγητο,

supernatural, angels and so forth.

το υπερφυσικό, τους αγγέλους και ούτω καθεξής.

And those who scored high on the ESP scale,

Και εκείνοι που είχαν υψηλή βαθμολογία στην κλίμακα του τεστ ESP

tended to not only see

είχαν την τάση όχι μόνο να βλέπουν

more patterns in the degraded images

περισσότερα πρότυπα στις εικόνες χαμηλής ανάλυσης,

but incorrect patterns.

αλλά και εσφαλμένα πρότυπα.

Here is what you show subjects.

Ορίστε τι δείχνουμε στους συμμετέχοντες στα τεστ.

The fish is degraded 20 percent, 50 percent

Το ψάρι σε εικόνα υποβαθμισμένη κατά 20 τοις εκατό, κατά 50 τοις εκατό,

and then the one I showed you,

και εν συνεχεία στη φωτογραφία που σας έδειξα,

70 percent.

κατά 70 τοις εκατό.

A similar experiment was done by another [Swiss] psychologist

Ένα παρόμοιο πείραμα πραγματοποιήθηκε από έναν άλλο [Ελβετό] ψυχολόγο

named Peter Brugger,

τον Πήτερ Μπρύγκερ,

who found significantly more meaningful patterns

ο οποίος ανακάλυψε ότι πολύ περισσότερα μεστά νοήματος πρότυπα

were perceived on the right hemisphere,

γίνονταν αντιληπτά στο δεξί ημισφαίριο

via the left visual field, than the left hemisphere.

μέσω του αριστερού οπτικού τομέα από ό,τι στο αριστερό ημισφαίριο [του εγκεφάλου].

So if you present subjects the images such

Έτσι λοιπόν, εάν παρουσιάσετε στα άτομα τις εικόνες κατά τέτοιο τρόπο

that it's going to end up on the right hemisphere instead of the left,

ώστε να καταλήξουν στο δεξί ημισφαίριο [του εγκεφάλου τους] αντί στο αριστερό

then they're more likely to see patterns

τότε είναι πολύ πιο πιθανό να δουν πρότυπα

than if you put it on the left hemisphere.

από ό,τι εάν τις παρουσιάσετε έτσι ώστε να καταλήξουν στο αριστερό ημισφαίριο.

Our right hemisphere appears to be

Το δεξί μας ημισφαίριο φαίνεται να είναι το κέντρο

where a lot of this patternicity occurs.

όπου λαμβάνει χώρα πολλή από αυτή την τάση να πιστεύουμε ως αληθή πράγματα που δεν είναι.

So what we're trying to do is bore into the brain

Αυτό, λοιπόν, που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να διεισδύσουμε στον εγκέφαλο

to see where all this happens.

για να καταλάβουμε πού συμβαίνουν όλα αυτά.

Brugger and his colleague, Christine Mohr,

Ο Μπρύγκερ και η συνάδερφός του, η Κριστίν Μορ,

gave subjects L-DOPA.

χορήγησαν στα άτομα L-DOPA.

L-DOPA's a drug, as you know, given for treating Parkinson's disease,

Το L-DOPA είναι ένα φάρμακο, όπως γνωρίζετε, που χορηγείται για τη θεραπεία της νόσου Πάρκινσον,

which is related to a decrease in dopamine.

η οποία συνδέεται με τη μείωση των επιπέδων της ντοπαμίνης [στον οργανισμό].

L-DOPA increases dopamine.

Το L-DOPA αυξάνει τα επίπεδα της ντοπαμίνης.

An increase of dopamine caused

Και η αύξηση των επιπέδων της ντοπαμίνης έκανε

subjects to see more patterns

τα άτομα να δουν περισσότερα πρότυπα

than those that did not receive the dopamine.

από εκείνα που δεν έλαβαν την ντοπαμίνη.

So dopamine appears to be the drug

Έτσι λοιπόν, η ντοπαμίνη φαίνεται να είναι ένα φάρμακο

associated with patternicity.

που συνδέεται με την τάση να πιστεύουμε ως αληθή πράγματα που δεν είναι.

In fact, neuroleptic drugs

Στην πραγματικότητα, τα νευροληπτικά φάρμακα

that are used to eliminate psychotic behavior,

που χρησιμοποιούνται για την εξάλειψη των ψυχωτικών συμπεριφορών

things like paranoia, delusions

συμπτώματα όπως η παράνοια, οι ψευδαισθήσεις

and hallucinations,

και οι παραισθήσεις

these are patternicities.

όλα αυτά εκφράζουν την τάση να πιστεύουμε ως αληθή πράγματα που δεν είναι.

They're incorrect patterns. They're false positives. They're Type I errors.

Πρόκειται για εσφαλμένα πρότυπα. Είναι ψευδώς θετικά. Είναι λάθη Τύπου Ι.

And if you give them drugs

Και εάν χορηγήσετε στα άτομα φάρμακα

that are dopamine antagonists,

που είναι ανταγωνιστές της ντοπαμίνης,

they go away.

τότε τα εσφαλμένα πρότυπα εξαφανίζονται.

That is, you decrease the amount of dopamine,

Δηλαδή, μειώνοντας την ποσότητα της ντοπαμίνης

and their tendency to see

μειώνεται και η τάση τους να βλέπουν

patterns like that decreases.

τέτοιου είδους πρότυπα.

On the other hand, amphetamines like cocaine

Από την άλλη πλευρά, αμφεταμίνες όπως η κοκαΐνη

are dopamine agonists.

είναι αγωνιστές της ντοπαμίνης.

They increase the amount of dopamine.

Αυξάνουν τα επίπεδα της ντοπαμίνης.

So you're more likely to feel in a euphoric state,

Έτσι λοιπόν, είναι πολύ πιθανό να αισθανθείτε σε μία κατάσταση ευφορίας

creativity, find more patterns.

μία δημιουργικότητα, να αναγνωρίσετε περισσότερα πρότυπα.

In fact, I saw Robin Williams recently

Στην πραγματικότητα, παρακολούθησα πρόσφατα τον Ρόμπιν Ουίλιαμς

talk about how he thought he was much funnier

να συζητά για το πώς θεωρούσε ότι ήταν περισσότερο διασκεδαστικός

when he was doing cocaine, when he had that issue, than now.

όταν λάμβανε κοκαΐνη, όταν βρισκόταν σε αυτή την κατάσταση, από ό,τι τώρα.

So perhaps more dopamine

Άρα πιθανόν η αύξηση των επιπέδων της ντοπαμίνης

is related to more creativity.

να συνδέεται με την αύξηση των επιπέδων δημιουργικότητας.

Dopamine, I think, changes

Νομίζω ότι η ντοπαμίνη μεταβάλλει

our signal-to-noise ratio.

το λόγο σήματος-προς-θόρυβο.

That is, how accurate we are

Τουτέστιν, με πόση ακρίβεια

in finding patterns.

ανακαλύπτουμε πρότυπα.

If it's too low, you're more likely to make too many Type II errors.

Εάν βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, είναι πολύ πιο πιθανό να υποπέσετε σε πάρα πολλά σφάλματα Τύπου ΙΙ.

You miss the real patterns. You don't want to be too skeptical.

Έτσι σας διαφεύγουν τα πραγματικά πρότυπα. Δεν θέλετε να είστε και πολύ σκεπτικιστές.

If you're too skeptical, you'll miss the really interesting good ideas.

Εάν είστε πολύ σκεπτικιστές, θα χάσετε τις πραγματικά ενδιαφέρουσες, καλές ιδέες.

Just right, you're creative, and yet you don't fall for too much baloney.

Ακριβώς, είστε δημιουργικοί, και όμως δεν δίνετε πολλή πίστη στις αερολογίες.

Too high and maybe you see patterns everywhere.

[Από την άλλη] εάν είστε πολύ "φτιαγμένοι", μπορεί να βλέπετε πρότυπα παντού.

Every time somebody looks at you, you think people are staring at you.

Κάθε φορά που κάποιος σας κοιτάζει, νομίζετε ότι σας κοιτάζει επίμονα.

You think people are talking about you.

Νομίζετε ότι οι άλλοι μιλούν για εσάς.

And if you go too far on that, that's just simply

Και εάν το παρακάνετε με αυτή την αίσθηση, αυτό απλώς

labeled as madness.

ονομάζεται τρέλα.

It's a distinction perhaps we might make

Πρόκειται για μία διάκριση που πιθανόν θα μπορούσαμε να κάνουμε

between two Nobel laureates, Richard Feynman

ανάμεσα σε δύο κατόχους του βραβείου Νόμπελ, τον Ρίτσαρντ Φέινμαν

and John Nash.

και τον Τζον Νας.

One sees maybe just the right number

Ο ένας μάλλον βλέπει ακριβώς το σωστό αριθμό

of patterns to win a Nobel Prize.

προτύπων που χρειάζεται για να κερδίσει το Νόμπελ.

The other one also, but maybe too many patterns.

Το ίδιο και ο άλλος, αλλά ίσως πολύ περισσότερα πρότυπα.

And we then call that schizophrenia.

Και αυτό στη συνέχεια το αποκαλούμε σχιζοφρένεια.

So the signal-to-noise ratio then presents us with a pattern-detection problem.

Έτσι λοιπόν, ο λόγος σήματος-προς-θόρυβο παρουσιάζει εν συνεχεία ένα πρόβλημα ανίχνευσης προτύπου.

And of course you all know exactly

Και φυσικά όλοι γνωρίζετε ακριβώς

what this is, right?

τι είναι αυτό, σωστά;

And what pattern do you see here?

Και τι πρότυπο βλέπετε εδώ;

Again, I'm putting your anterior cingulate cortex to the test here,

Για άλλη μια φορά βάζω σε δοκιμασία τον κογχομετωπιαίο σας φλοιό εδώ,

causing you conflicting pattern detections.

προκαλώντας σας αντικρουόμενες ανιχνεύσεις προτύπων.

You know, of course, this is Via Uno shoes.

Γνωρίζετε, φυσικά, ότι αυτά είναι παπούτσια Βία Ούνο.

These are sandals.

Αυτά είναι σανδάλια.

Pretty sexy feet, I must say.

Αρκετά ελκυστικά πόδια, θα έλεγα.

Maybe a little Photoshopped.

Ίσως και λίγο διορθωμένα με το Photoshop.

And of course, the ambiguous figures

Και, φυσικά, οι αόριστες μορφές

that seem to flip-flop back and forth.

που φαίνονται να παλινδρομούν μπρος - πίσω.

It turns out what you're thinking about a lot

Αποδεικνύεται ότι οτιδήποτε σκέφτεστε περισσότερο

influences what you

επηρεάζει αυτό που

tend to see.

έχετε την τάση να βλέπετε.

And you see the lamp here, I know.

Και βλέπετε τη λάμπα εδώ, το ξέρω.

Because the lights on here.

Επειδή τα φώτα είναι αναμμένα.

Of course, thanks to the environmentalist movement

Φυσικά, χάρη στο περιβαλλοντικό κίνημα

we're all sensitive to the plight of marine mammals.

είμαστε όλοι ευαισθητοποιημένοι αναφορικά με την κακή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα θαλάσσια θηλαστικά.

So what you see in this particular ambiguous figure

Αυτό που βλέπετε, λοιπόν, σε αυτή τη θολή φιγούρα

is, of course, the dolphins, right?

είναι, φυσικά, δελφίνια, σωστά;

You see a dolphin here,

Βλέπετε ένα δελφίνι εδώ.

and there's a dolphin,

Κι εδώ ένα δελφίνι.

and there's a dolphin.

Επίσης υπάρχει ένα δελφίνι κι εδώ.

That's a dolphin tail there, guys.

Κι αυτή είναι η ουρά ενός δελφινιού εκεί, παιδιά.

(Laughter)

(Γέλια)

If we can give you conflicting data, again,

Εάν μπορούμε να σας τροφοδοτήσουμε με αντικρουόμενα δεδομένα, πάλι,

your ACC is going to be going into hyperdrive.

ο κογχομετωπιαίος σας φλοιός θα οδηγηθεί σε σύγχυση.

If you look down here, it's fine. If you look up here, then you get conflicting data.

Εάν κοιτάζετε εδώ κάτω, είναι εντάξει. Εάν κοιτάζετε εδώ πάνω, τότε λαμβάνετε αντικρουόμενα δεδομένα.

And then we have to flip the image

Και ύστερα θα πρέπει να αναστρέψουμε την εικόνα

for you to see that it's a set up.

για να δείτε ότι είναι στημένη.

The impossible crate illusion.

Η ψευδαίσθηση του "αδύνατου κιβωτίου".

It's easy to fool the brain in 2D.

Είναι εύκολο να εξαπατήσετε τον εγκέφαλό σας σε δισδιάστατες εικόνες.

So you say, "Aw, come on Shermer, anybody can do that

Λέτε, λοιπόν, "Έλα τώρα, Σέρμερ, όλοι μπορούν να το κάνουν αυτό

in a Psych 101 text with an illusion like that."

σε ένα κείμενο εισαγωγής στην Ψυχολογία με μία ψευδαίσθηση σαν και αυτή".

Well here's the late, great Jerry Andrus'

Λοιπόν, αυτή είναι η τελευταία, θαυμάσια τρισδιάστατη ψευδαισθητική εικόνα

"impossible crate" illusion in 3D,

του "αδύνατου κιβωτίου" του Τζέρυ Άντρους,

in which Jerry is standing inside

όπου ο Τζέρυ στέκεται μέσα

the impossible crate.

στο αδύνατο κιβώτιο.

And he was kind enough to post this

Και είχε την ευγενή καλοσύνη να το δημοσιεύσει αυτό

and give us the reveal.

και να μας αποκαλύψει τι συμβαίνει στην πραγματικότητα.

Of course, camera angle is everything. The photographer is over there,

Φυσικά, η γωνία της κάμερας παίζει το σημαντικότερο λόγο. Ο φωτογράφος στέκεται εκεί πέρα.

and this board appears to overlap with this one, and this one with that one, and so on.

Και αυτή η σανίδα φαίνεται να επικαλύπτει αυτήν και αυτή εδώ εκείνη, και ούτω καθεξής,

But even when I take it away,

αλλά ακόμη και όταν την απομακρύνω,

the illusion is so powerful because of how are brains are wired

η ψευδαίσθηση είναι τόσο ισχυρή εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο συνάπτονται οι εγκέφαλοί μας

to find those certain kinds of patterns.

για να ανακαλύπτουν αυτά τα συγκεκριμένα πρότυπα.

This is a fairly new one

Αυτή εδώ είναι μία σχετικά πρόσφατη εικόνα

that throws us off because of the conflicting patterns

που μας παραπλανά εξαιτίας των αντικρουόμενων προτύπων

of comparing this angle with that angle.

που προκύπτουν όταν συγκρίνουμε αυτή τη γωνία με εκείνη τη γωνία.

In fact, it's the exact same picture side by side.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για την ίδια ακριβώς εικόνα, εάν τοποθετήσουμε τις φωτογραφίες τη μία δίπλα στην άλλη.

So what you're doing is comparing that angle

Αυτό που κάνετε είναι ότι συγκρίνετε αυτή τη γωνία

instead of with this one, but with that one.

με εκείνη τη γωνία αντί με αυτήν εδώ.

And so your brain is fooled.

Και έτσι ο εγκέφαλός σας εξαπατάται.

Yet again, your pattern detection devices are fooled.

Και επιπλέον, οι μηχανισμοί εντοπισμού προτύπων των εγκεφάλων σας εξαπατώνται.

Faces are easy to see

Είναι εύκολο να διακρίνουμε τα πρόσωπα

because we have an additional evolved

επειδή διαθέτουμε ένα επιπρόσθετο εξελιγμένο

facial recognition software

λογισμικό αναγνώρισης προσώπων

in our temporal lobes.

στους κροταφικούς λοβούς μας.

Here's some faces on the side of a rock.

Εδώ είναι κάποια πρόσωπα στην πλαγιά ενός βράχου.

I'm actually not even sure if this is -- this might be Photoshopped.

Και δεν είμαι καν σίγουρος εάν πρόκειται για πραγματική φωτογραφία -- μπορεί να έχει υποστεί επεξεργασία με το Photoshop.

But anyway, the point is still made.

Παρ' όλα αυτά, η εικόνα μας βοηθάει να καταλήξω εκεί που θέλω.

Now which one of these looks odd to you?

Τώρα, ποιο από αυτά τα πρόσωπα σας φαίνεται παράξενο;

In a quick reaction, which one looks odd?

Χωρίς δεύτερη σκέψη, ποιο σας φαίνεται παράξενο;

The one on the left. Okay. So I'll rotate it

Αυτό στα αριστερά. Εντάξει. Οπότε θα αντιστρέψω την εικόνα

so it'll be the one on the right.

ώστε το πρόσωπο να έρθει στη δεξιά πλευρά.

And you are correct.

Και έχετε δίκιο.

A fairly famous illusion -- it was first done with Margaret Thatcher.

Μία αρκετά γνωστή ψευδαίσθηση -- και πρωτοεφαρμόστηκε σε φωτογραφία της Μάργκαρετ Θάτσερ.

Now, they trade up the politicians every time.

Τώρα, "πωλούν" τους πολιτικούς όλη την ώρα.

Well, why is this happening?

Γιατί συμβαίνει λοιπόν αυτό;

Well, we know exactly where it happens,

Βλέπετε, ξέρουμε ακριβώς πού λαμβάνει χώρα αυτή η διαδικασία,

in the temporal lobe, right across, sort of above your ear there,

στον κροταφικό λοβό, εγκάρσια, λίγο πιο πάνω από το αυτί σας, εκεί.

in a little structure called the fusiform gyrus.

Σε μία μικρή κατασκευή που ονομάζεται ατρακτοειδής έλικα.

And there's two types of cells that do this,

Και υπάρχουν δύο τύποι κυττάρων που συμμετέχουν σε αυτή την διαδικασία,

that record facial features either globally,

που δηλαδή καταγράφουν χαρακτηριστικά προσώπων είτε γενικά,

or specifically these large, rapid-firing cells,

είτε συγκεκριμένα αυτά τα μεγάλα, ταχείας βολής κύτταρα

first look at the general face.

καταγράφουν πρώτα γενικά το πρόσωπο.

So you recognize Obama immediately.

Έτσι αναγνωρίζετε αμέσως τον Ομπάμα.

And then you notice something quite

Και εν συνεχεία παρατηρείτε ότι υπάρχει κάτι

a little bit odd about the eyes and the mouth.

παράξενο αναφορικά με τα μάτια και το στόμα.

Especially when they're upside down,

Ειδικά όταν είναι αναποδογυρισμένα

you're engaging that general facial recognition software there.

το λογισμικό αναγνώρισης γενικού προσώπου επικεντρώνεται εκεί.

Now I said back in our little thought experiment,

Τώρα, προανέφερα στο μικρό μας νοητικό πείραμα

you're a hominid walking on the plains of Africa.

ότι είστε ένας ανθρωπίδης που περιπλανάται στις πεδιάδες της Αφρικής.

Is it just the wind or a dangerous predator?

Είναι απλώς ο άνεμος ή ένα επικίνδυνο αρπακτικό;

What's the difference between those?

Ποια η διαφορά ανάμεσά τους;

Well, the wind is inanimate;

Λοιπόν, ο άνεμος είναι άψυχο αντικείμενο,

the dangerous predator is an intentional agent.

το επικίνδυνο αρπακτικό είναι ένας πράκτορας με προθέσεις.

And I call this process agenticity.

Και ονομάζω αυτή τη διαδικασία "agenticity" (η τάση μας να πιστεύουμε ότι ο κόσμος μας ελέγχεται σκόπιμα από αόρατους πράκτορες).

That is the tendency to infuse patterns

Πρόκειται για την τάση μας να εμποτίζουμε τα πρότυπα

with meaning, intention and agency,

με νόημα, πρόθεση και πράκτορες,

often invisible beings from the top down.

συχνά αόρατα όντα προερχόμενα από ψηλά.

This is an idea that we got

Αυτή την ιδέα τη δανειζόμαστε

from a fellow TEDster here, Dan Dennett,

από έναν άλλο TEDster εδώ, τον Ντάνιελ Ντένετ,

who talked about taking the intentional stance.

ο οποίος αναφέρθηκε στην υιοθέτηση της προθεσιαρχικής προσέγγισης.

So it's a type of that expanded to explain, I think, a lot of different things:

Πρόκειται, λοιπόν, για έναν τύπο αυτού επεκτεινόμενο για να εξηγήσει, νομίζω, πολλά διαφορετικά πράγματα,

souls, spirits, ghosts, gods, demons, angels,

ψυχές, πνεύματα, φαντάσματα, θεούς, δαίμονες, αγγέλους,

aliens, intelligent designers,

εξωγήινους, ευφυείς σχεδιαστές,

government conspiracists

κυβερνητικούς κατασκευαστές θεωριών συνωμοσίας

and all manner of invisible agents

και όλα τα είδη αόρατων πρακτόρων

with power and intention, are believed

με ισχύ και πρόθεση που θεωρείται

to haunt our world and control our lives.

ότι στοιχειώνουν τον κόσμο μας και ελέγχουν τις ζωές μας.

I think it's the basis of animism

Νομίζω ότι αποτελούν τη βάση του ανιμισμού

and polytheism and monotheism.

και του πολυθεϊσμού και του μονοθεϊσμού.

It's the belief that aliens are somehow

Πρόκειται για την πεποίθηση ότι οι εξωγήινοι είναι κατά κάποιο τρόπο

more advanced than us, more moral than us,

πιο εξελιγμένοι από εμάς, πιο ηθικοί από εμάς

and the narratives always are

και οι ιστορίες πάντα λένε ότι

that they're coming here to save us and rescue us from on high.

έρχονται εδώ για να μας σώσουν και να μας γλιτώσουν από ψηλά.

The intelligent designer's always portrayed

Ο ευφυής σχεδιαστής πάντα παρουσιάζεται

as this super intelligent, moral being

σαν αυτό το υπέρ ευφυές, ηθικό ον

that comes down to design life.

που έρχεται κάτω στη Γη για να σχεδιάσει τη ζωή.

Even the idea that government can rescue us --

Ακόμη και η ιδέα ότι η κυβέρνηση μπορεί να μας σώσει.

that's no longer the wave of the future,

Αυτό δεν αποτελεί πλέον το σχήμα του μέλλοντος.

but that is, I think, a type of agenticity:

Αλλά αυτός είναι, νομίζω, ένας τύπος της τάσης μας να πιστεύουμε στην ύπαρξη αόρατων πρακτόρων,

projecting somebody up there,

το να προβάλεις, δηλαδή, κάποιον εκεί επάνω

big and powerful, will come rescue us.

δυνατό και ισχυρό που θα έρθει για να μας σώσει.

And this is also, I think, the basis of conspiracy theories.

Και αυτό συνιστά, επίσης, τη βάση για την ανάπτυξη των θεωριών συνωμοσίας.

There's somebody hiding behind there pulling the strings,

Υπάρχει κάποιος που κρύβεται πίσω από όλα κινώντας τα νήματα,

whether it's the Illuminati

είτε πρόκειται για τους Πεφωτισμένους

or the Bilderbergers.

είτε για την ομάδα Μπίλντερμπεργκ.

But this is a pattern detection problem, isn't it?

Αλλά αυτό είναι ένα πρόβλημα εντοπισμού προτύπων, έτσι δεν είναι;

Some patterns are real and some are not.

Κάποια πρότυπα υφίστανται και κάποια άλλα όχι.

Was JFK assassinated by a conspiracy or by a lone assassin?

Ο Τζον Κέννεντυ δολοφονήθηκε στο πλαίσιο κάποιας συνωμοσίας εναντίον του ή από κάποιο μοναχικό δολοφόνο;

Well, if you go there -- there's people there on any given day --

Λοιπόν, εάν πάτε εκεί [στον τόπο του εγκλήματος] -- υπάρχουν άνθρωποι εκεί κάθε ημέρα --

like when I went there, here -- showing me where the different shooters were.

όπως όταν πήγα εγώ εκεί, εδώ -- που μου έδειξαν πού στέκονταν οι διάφοροι σκοπευτές.

My favorite one was he was in the manhole.

Ο αγαπημένος μου ήταν αυτός που στεκόταν στο φρεάτιο.

And he popped out at the last second, took that shot.

Και εμφανίστηκε ξαφνικά το τελευταίο δευτερόλεπτο και διέπραξε την απόπειρα.

But of course, Lincoln was assassinated by a conspiracy.

Φυσικά, όμως, ο Λίνκολν δολοφονήθηκε στο πλαίσιο μιας συνωμοσίας.

So we can't just uniformly dismiss

Έτσι λοιπόν, δεν μπορούμε απλώς κατά τον ίδιο τρόπο να αντιπαρερχόμαστε

all patterns like that.

όλα τα πρότυπα έτσι.

Because, let's face it, some patterns are real.

Επειδή, ας το αποδεχθούμε, κάποια πρότυπα είναι αληθινά.

Some conspiracies really are true.

Κάποιες θεωρίες συνωμοσίας είναι στην πραγματικότητα αληθινές.

Explains a lot, maybe.

Αυτό, ίσως, εξηγεί πολλά.

And 9/11 has a conspiracy theory. It is a conspiracy.

Και τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου ακολουθούνται από μία θεωρία συνωμοσίας. Είναι μία συνωμοσία.

We did a whole issue on it.

Το κάναμε ολόκληρο ζήτημα.

Nineteen members of Al Queda plotting to fly planes into buildings

19 μέλη της Αλ Κάιντα να μηχανορραφούν για να διαπεράσουν ολόκληρα κτίρια με αεροπλάνα

constitutes a conspiracy.

αυτό αποτελεί συνωμοσία.

But that's not what the "9/11 truthers" think.

Όμως οι "υπερασπιστές της αλήθειας σχετικά με την 11η Σεπτεμβρίου" δεν έχουν την ίδια γνώμη.

They think it was an inside job by the Bush administration.

Πιστεύουν ότι ήταν δουλειά σχεδιασμένη εκ των έσω από την διακυβέρνηση Μπους.

Well, that's a whole other lecture.

Λοιπόν, αυτό αποτελεί αντικείμενο μιας άλλης διάλεξης.

You know how we know that 9/11

Αλλά γνωρίζετε πώς γνωρίζουμε ότι η 11η Σεπτεμβρίου

was not orchestrated by the Bush administration?

δεν οργανώθηκε από την κυβέρνηση Μπους;

Because it worked.

Επειδή πέτυχε.

(Laughter)

(Γέλια)

(Applause)

(Χειροκρότημα)

So we are natural-born dualists.

Άρα είμαστε γεννημένοι δυιστές.

Our agenticity process comes from

Η διαδικασία της τάσης μας να πιστεύουμε στην ύπαρξη αόρατων πρακτόρων προέρχεται

the fact that we can enjoy movies like these.

από το γεγονός ότι μπορούμε να απολαμβάνουμε ταινίες σαν κι αυτές.

Because we can imagine, in essence,

Επειδή μπορούμε να φανταστούμε, στην ουσία,

continuing on.

τη συνέχειά τους.

We know that if you stimulate the temporal lobe,

Γνωρίζουμε ότι εάν ερεθίσετε τον κροταφικό λοβό,

you can produce a feeling of out-of-body experiences,

μπορείτε να παράξετε την αίσθηση εμπειριών έξω-από-το σώμα σας,

near-death experiences,

επιθανάτιων εμπειριών,

which you can do by just touching an electrode to the temporal lobe there.

τις οποίες μπορείτε να επιτύχετε απλώς τοποθετώντας ένα ηλεκτρόδιο στον κροταφικό λοβό, εκεί.

Or you can do it through loss of consciousness,

Ή ακόμη μπορείτε να τις επιτύχετε μέσω απώλειας της συνείδησης,

by accelerating in a centrifuge.

επιταχύνοντας σε έναν φυγοκεντρωτή.

You get a hypoxia, or a lower oxygen.

Υφίστασθε υποξία ή μείωση του εισπνεόμενου οξυγόνου.

And the brain then senses

Και τότε ο εγκέφαλός σας αισθάνεται

that there's an out-of-body experience.

ότι βιώνει μία έξω-από-το σώμα εμπειρία.

You can use -- which I did, went out and did --

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε - πράγμα το οποίο έκανα κι εγώ, πήγα έξω και το έκανα --

Michael Persinger's God Helmet,

το Κράνος του Θεού που κατασκεύασε ο Μάικλ Πέρσινγκερ

that bombards your temporal lobes with electromagnetic waves.

το οποίο βομβαρδίζει τους κροταφικούς λοβούς σας με ηλεκτρομαγνητικά κύματα.

And you get a sense of out-of-body experience.

Και βιώνεις την αίσθηση μίας έξω-από-το σώμα εμπειρίας.

So I'm going to end here with a short video clip

Θα κλείσω λοιπόν εδώ με ένα μικρής διάρκειας βίντεο

that sort of brings all this together.

που κατά κάποιο τρόπο συνοψίζει όλα όσα λέχθησαν μέχρι τώρα.

It's just a minute and a half.

Διαρκεί μόνο ενάμιση λεπτό.

It ties together all this into the power of expectation and the power of belief.

Τα συνενώνει όλα αυτά στη δύναμη της προσδοκίας και στη δύναμη της πίστης.

Go ahead and roll it.

Πάμε λοιπόν.

Narrator: This is the venue they chose for their fake auditions

Αφηγητής: Αυτή είναι η αίθουσα που επέλεξαν για τις δήθεν ακροάσεις τους

for an advert for lip balm.

για μία διαφήμιση ελαίου για χείλη.

Woman: We're hoping we can use part of this

Γυναίκα: Ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε τμήμα αυτής της ακρόασης

in a national commercial, right?

σε ένα διαφημιστικό εθνικής εμβέλειας, σωστά;

And this is test on some lip balms

Και εδώ δοκιμάζουμε κάποια έλαια χειλιών

that we have over here.

που έχουμε εδώ.

And these are our models who are going to help us,

Και αυτά είναι τα μοντέλα μας που θα μας βοηθήσουν,

Roger and Matt.

ο Ρότζερ και ο Ματ.

And we have our own lip balm,

Και έχουμε το δικό μας έλαιο χειλιών,

and we have a leading brand.

και μια ευπώλητη μάρκα.

Would you have any problem

Θα είχες κάποιο πρόβλημα

kissing our models to test it?

να φιλήσεις τα μοντέλα μας για να το δοκιμάσεις;

Girl: No.

Κορίτσι: Όχι.

Woman: You wouldn't? (Girl: No.) Woman: You'd think that was fine.

Γυναίκα: Δεν θα είχες; (Κορίτσι: Όχι). Γυναίκα: Πιστεύεις ότι αυτό θα ήταν εντάξει.

Girl: That would be fine. (Woman: Okay.)

Κορίτσι: Αυτό θα ήταν εντάξει. (Γυναίκα: Εντάξει).

So this is a blind test.

Αυτό είναι ένα τεστ που διεξάγεται με τα μάτια κλειστά.

I'm going to ask you to go ahead

Θα σου ζητήσω να προχωρήσεις

and put a blindfold on.

και να δέσεις τα μάτια σου με ένα μαντήλι.

Kay, now can you see anything? (Girl: No.)

Τώρα μπορείς να δεις κάτι; (Κορίτσι: Όχι).

Pull it so you can't even see down. (Girl: Okay.)

Τράβηξέ το ώστε να μην μπορείς να βλέπεις ούτε κάτω. (Κορίτσι: Εντάξει).

Woman: It's completely blind now, right?

Γυναίκα: Δεν βλέπεις απολύτως τίποτα τώρα, σωστά;

Girl: Yes. (Woman: Okay.)

Κορίτσι: Ναι. (Γυναίκα: Εντάξει).

Now, what I'm going to be looking for in this test

Τώρα, αυτό που θα εξετάσω με αυτό το τεστ

is how it protects your lips,

είναι ο τρόπος με τον οποίο το έλαιο προστατεύει τα χείλη σου,

the texture, right,

την υφή, εντάξει,

and maybe if you can discern any flavor or not.

και ίσως εάν μπορείς να διακρίνεις κάποια γεύση ή όχι.

Girl: Okay. (Woman: Have you ever done a kissing test before?)

Κορίτσι: Εντάξει. (Γυναίκα: Έχεις ξανακάνει τεστ φιλιού ποτέ;)

Girl: No.

Κορίτσι: Όχι.

Woman: Take a step here.

Γυναίκα: Κάνε ένα βήμα μπροστά εδώ.

Okay, now I'm going to ask you to pucker up.

Εντάξει, τώρα θέλω να σουφρώσεις τα χείλη σου.

Pucker up big and lean in just a little bit, okay?

Σούφρωσε τα χείλη σου αρκετά και γύρε λίγο, εντάξει;

(Music)

(Μουσική)

(Laughter)

(Γέλια)

(Laughter)

(Γέλια)

Woman: Okay.

Εντάξει.

And, Jennifer, how did that feel?

Τζένιφερ, πώς ένιωσες;

Jennifer: Good.

Τζένιφερ: Καλά.

(Laughter)

(Γέλια)

Girl: Oh my God!

Κορίτσι: Ω, Θεέ μου.

(Laughter)

(Γέλια)

Michael Shermer: Thank you very much. Thank you. Thanks.

Μάικλ Σέρμερ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Σας ευχαριστώ. Ευχαριστώ.