Why we laugh | Sophie Scott

Μετάφραση: Barbara Athanasakou Επιμέλεια: Lucas Kaimaras

Hi. I'm going to talk to you today about laughter,

Γεια σας. Σήμερα θα σας μιλήσω για το γέλιο,

and I just want to start by thinking about the first time

και θέλω να ξεκινήσω με την πρώτη φορά που θυμάμαι να αντιλαμβάνομαι το γέλιο.

I can ever remember noticing laughter.

This is when I was a little girl. I would've been about six.

Αυτό συνέβη όταν ήμουν μικρή, περίπου έξι χρονών.

And I came across my parents doing something unusual,

Είδα τους γονείς μου να κάνουν κάτι ασυνήθιστο,

where they were laughing.

να γελάνε.

They were laughing very, very hard.

Γελούσαν πάρα πολύ δυνατά.

They were lying on the floor laughing.

Είχαν πέσει στο πάτωμα από τα γέλια.

They were screaming with laughter.

Φώναζαν από τα γέλια.

I did not know what they were laughing at, but I wanted in.

Δεν ήξερα γιατί γελούσαν, αλλά ήθελα να συμμετέχω κι εγώ.

I wanted to be part of that,

Ήθελα να πάρω μέρος κι εγώ σε αυτό,

and I kind of sat around at the edge going, "Hoo hoo!" (Laughter)

και έκατσα σε μια άκρη γελώντας: «Χου, χου» (Γέλια)

Now, incidentally, what they were laughing at

Τελικά, ο λόγος για τον οποίο γελούσαν,

was a song which people used to sing,

ήταν ένα δημοφιλές τραγούδι της εποχής

which was based around signs in toilets on trains

το οποίο βασιζόταν σε ταμπέλες σε τουαλέτες τραίνων

telling you what you could and could not do

που έλεγαν τι μπορείς και τι δεν μπορείς να κάνεις

in toilets on trains.

στις τουαλέτες των τραίνων.

And the thing you have to remember about the English is, of course,

Και μην ξεχνάτε ότι οι Άγγλοι,

we do have an immensely sophisticated sense of humor.

έχουμε μια τρομερά λεπτή αίσθηση του χιούμορ.

(Laughter)

(Γέλια)

At the time, though, I didn't understand anything of that.

Εκείνη τη στιγμή, όμως, δεν έβλεπα το αστείο.

I just cared about the laughter,

Με ενδιέφερε μόνο το γέλιο,

and actually, as a neuroscientist, I've come to care about it again.

και τώρα, ως νευροεπιστήμονας με ενδιαφέρει ξανά.

And it is a really weird thing to do.

Και είναι πραγματικά ένα παράξενο πράγμα.

What I'm going to do now is just play some examples

Τώρα θα σας παίξω μόνο μερικά παραδείγματα

of real human beings laughing,

αληθινών ανθρώπων να γελάνε,

and I want you think about the sound people make and how odd that can be,

και θέλω να σκεφτείτε τον ήχο που κάνουν

πόσο παράξενος μπορεί να γίνει,

and in fact how primitive laughter is as a sound.

και πόσο πρωτόγονος ήχος είναι το γέλιο.

It's much more like an animal call than it is like speech.

Μοιάζει περισσότερο με κραυγή ζώου παρά με ομιλία.

So here we've got some laughter for you. The first one is pretty joyful.

Εδώ, λοιπόν, έχουμε κάποια γέλια για σας. Το πρώτο είναι αρκετά κεφάτο.

(Audio: Laughing)

(ηχητικό μήνυμα: Γέλιο)

Now this next guy, I need him to breathe.

Ο επόμενος άντρας χρειάζεται να αναπνεύσει.

There's a point in there where I'm just, like,

Σε κάποιο σημείο σκέφτομαι:

you've got to get some air in there, mate,

Φίλε, πρέπει να πάρεις λίγο αέρα,

because he just sounds like he's breathing out.

γιατί ακούγεται σαν να εκπνέει μόνο.

(Audio: Laughing)

(Ηχητικό μήνυμα: Γέλιο)

This hasn't been edited; this is him.

Δεν το έχουμε επεξεργαστεί· είναι ο ίδιος.

(Audio: Laughing) (Laughter)

(Ηχητικό μήνυμα: Γέλιο) (Γέλια)

And finally we have -- this is a human female laughing.

Και τέλος έχουμε μια γυναίκα που γελάει.

And laughter can take us to some pretty odd places in terms of making noises.

Το γέλιο μας κάνει να παράγουμε αρκετά παράξενους ήχους.

(Audio: Laughing)

(Ηχητικό μήνυμα: Γέλιο)

She actually says, "Oh my God, what is that?" in French.

Βασικά λέει στα γαλλικά, «Ω Θεέ μου, τι είναι αυτό;» .

We're all kind of with her. I have no idea.

Και θα συμφωνήσουμε μαζί της. Δεν έχω ιδέα.

Now, to understand laughter, you have to look at a part of the body

Για να καταλάβουμε το γέλιο, πρέπει να κοιτάξουμε ένα σημείο του σώματος

that psychologists and neuroscientists don't normally spend much time looking at,

όπου ψυχολόγοι και νευροεπιστήμονες δεν αφιερώνουν συνήθως πολύ χρόνο,

which is the ribcage,

δηλαδή τον θώρακα,

and it doesn't seem terribly exciting,

κι ενώ δεν φαίνεται τρομερά συναρπαστικό,

but actually you're all using your ribcage all the time.

βασικά χρησιμοποιείτε τον θώρακα σας συνέχεια.

What you're all doing at the moment with your ribcage,

Αυτό που κάνετε όλοι αυτήν τη στιγμή με το θώρακα σας,

and don't stop doing it, is breathing.

και μην σταματήσετε, είναι να αναπνέετε.

So you use the intercostal muscles, the muscles between your ribs,

Χρησιμοποιείτε τους μυς ανάμεσα στα πλευρά.

για να εισπνεύσετε και να εκπνεύσετε

to bring air in and out of your lungs

διαστέλλοντας και συστέλλοντας τον θώρακα

just by expanding and contracting your ribcage,

κι αν έβαζα μια ταινία γύρω

and if I was to put a strap around the outside of your chest

από το στήθος σας κι απλά παρατηρήσω την κίνηση,

called a breath belt, and just look at that movement,

βλέπουμε μια ήπια κολποειδή κίνηση, αυτό είναι η αναπνοή.

you see a rather gentle sinusoidal movement, so that's breathing.

Όλοι το κάνετε. Μην σταματήσετε.

You're all doing it. Don't stop.

Μόλις αρχίζετε να μιλάτε,

As soon as you start talking,

χρησιμοποιείτε την αναπνοή σας τελείως διαφορετικά.

you start using your breathing completely differently.

So what I'm doing now is you see something much more like this.

Τώρα λοιπόν βλέπετε κάτι που μοιάζει περισσότερο έτσι.

In talking, you use very fine movements of the ribcage

Στην ομιλία, οι κινήσεις του θώρακα είναι πολύ λεπτές.

ώστε να σπρώχνετε τον αέρα έξω

to squeeze the air out --

and in fact, we're the only animals that can do this.

και είμαστε τα μόνα ζώα που το κάνουν.

Και έτσι μπορούμε και μιλάμε.

It's why we can talk at all.

Now, both talking and breathing has a mortal enemy,

Ο θανάσιμος εχθρός της ομιλίας και της αναπνοής είναι το γέλιο.

and that enemy is laughter,

Γιατί αυτό που συμβαίνει όταν γελάς

because what happens when you laugh

είναι πως οι ίδιοι μύες αρχίζουν να συστέλλονται ρυθμικά

is those same muscles start to contract very regularly,

and you get this very marked sort of zig-zagging,

κι έχουμε αυτή τη χαρακτηριστική επαναληπτική κίνηση

and that's just squeezing the air out of you.

που απλά σπρώχνει τον αέρα προς τα έξω.

It literally is that basic a way of making a sound.

Είναι ο βασικός τρόπος παραγωγής ενός ήχου.

You could be stamping on somebody, it's having the same effect.

Αν ποδοπατούσατε κάποιον θα βλέπαμε το ίδιο αποτέλεσμα

Απλά ζουλάτε τον αέρα προς τα έξω,

You're just squeezing air out,

and each of those contractions -- Ha! -- gives you a sound.

και κάθε μια από τις συστολές -- Χα! δίνει έναν ήχο.

And as the contractions run together, you can get these spasms,

Και όταν ξεκινάνε οι συσπάσεις, εμφανίζονται αυτοί οι σπασμοί,

and that's when you start getting these -- (Wheezing) -- things happening.

και τότε συμβαίνουν αυτοί -- (ξεφυσάει) οι ήχοι.

I'm brilliant at this. (Laughter)

Είμαι υπέροχη σε αυτό.

(Γέλια)

Now, in terms of the science of laughter, there isn't very much,

Όσον αφορά στην επιστήμη του γέλιου δεν γνωρίζουμε πολλά

but it does turn out that pretty much everything we think we know

αλλά απ' ότι φαίνεται σχεδόν όλα όσα νομίζουμε πως ξέρουμε

about laughter is wrong.

σχετικά με το γέλιο είναι λάθος.

So it's not at all unusual, for example, to hear people to say

Δεν είναι σπάνιο να ακούσουμε κάποιον να λέει

humans are the only animals that laugh.

πως οι άνθρωποι είναι τα μόνα ζώα που γελάνε.

Nietzsche thought that humans are the only animals that laugh.

Ο Νίτσε πίστευε πως μόνο οι άνθρωποι γελάνε.

In fact, you find laughter throughout the mammals.

Όμως, μπορείς να συναντήσεις το γέλιο και σε άλλα θηλαστικά.

It's been well-described and well-observed in primates,

Έχει παρατηρηθεί και περιγραφεί σε πρωτεύοντα θηλαστικά,

but you also see it in rats,

αλλά επίσης και σε αρουραίους,

and wherever you find it --

και όπου κι αν το συναντήσεις -σε ανθρώπους, πρωτεύοντα, αρουραίους-

humans, primates, rats --

you find it associated with things like tickling.

συνδέεται με πράγματα όπως το γαργαλητό.

That's the same for humans.

Είναι το ίδιο και για τους ανθρώπους.

You find it associated with play, and all mammals play.

Συνδέεται με το παιχνίδι, και όλα τα θηλαστικά παίζουν.

And wherever you find it, it's associated with interactions.

Και όπου κι αν το συναντήσεις, συνδέεται με αλληλεπιδράσεις.

So Robert Provine, who has done a lot of work on this,

Ο Ρόμπερτ Πρόβαϊν, που έχει δουλέψει πολύ με αυτό,

has pointed out that you are 30 times more likely to laugh

παρατήρησε ότι είναι 30 φορές πιο πιθανό να γελάσεις

if you are with somebody else than if you're on your own,

αν είσαι μαζί με κάποιον άλλο από όταν είσαι μόνος σου,

and where you find most laughter

και ότι συναντάς περισσότερο γέλιο

is in social interactions like conversation.

σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις όπως η συζήτηση.

So if you ask human beings, "When do you laugh?"

Αν ρωτήσεις τους ανθρώπους, «Πότε γελάς;»

they'll talk about comedy and they'll talk about humor and they'll talk about jokes.

θα μιλήσουν για κωμωδίες, για χιούμορ, για ανέκδοτα.

Αν παρατηρήσεις πότε γελάνε, γελάνε μαζί με τους φίλους τους.

If you look at when they laugh, they're laughing with their friends.

And when we laugh with people, we're hardly ever actually laughing at jokes.

Γιατί όταν γελάμε μαζί με άλλους, σπάνια γελάμε με τα ανέκδοτα.

You are laughing to show people that you understand them,

Γελάτε για να δείξετε στους άλλους ότι τους καταλαβαίνετε,

that you agree with them, that you're part of the same group as them.

ότι συμφωνείτε μαζί τους, ότι είστε μέρος της ίδιας ομάδας,

You're laughing to show that you like them.

για να δείξετε ότι τους συμπαθείτε,

You might even love them.

ίσως και να τους αγαπάτε.

Τα κάνετε όλα αυτά την ίδια στιγμή που τους μιλάτε,

You're doing all that at the same time as talking to them,

and the laughter is doing a lot of that emotional work for you.

και το γέλιο κάνει όλη την συναισθηματική δουλειά για εσάς.

Something that Robert Provine has pointed out, as you can see here,

Κάτι που παρατήρησε ο Ρόμπερτ Πρόβαϊν, όπως μπορείτε να δείτε εδώ,

and the reason why we were laughing

ο λόγος που γελάσαμε με εκείνα τα αστεία γέλια στην αρχή

when we heard those funny laughs at the start,

και που εγώ γέλαγα όταν είδα τους γονείς μου να γελάνε,

and why I was laughing when I found my parents laughing,

είναι πως είναι ένα απίστευτα μεταδοτικό φαινόμενο.

is that it's an enormously behaviorally contagious effect.

Μπορείς να κολλήσεις γέλιο από κάποιον άλλο,

You can catch laughter from somebody else,

και είναι πιο πιθανό όταν ξέρεις τον άλλο.

and you are more likely to catch laughter off somebody else if you know them.

Άρα ρυθμίζεται από την κοινωνική περίσταση.

So it's still modulated by this social context.

Πρέπει να παραμερίσετε το χιούμορ

You have to put humor to one side

και να σκεφτείτε την κοινωνική σημασία του γέλιου

and think about the social meaning of laughter

γιατί εκεί βρίσκεται η απαρχή του.

because that's where its origins lie.

Now, something I've got very interested in is different kinds of laughter,

Κάτι που με ενδιαφέρει πολύ, είναι τα διαφορετικά είδη γέλιου.

and we have some neurobiological evidence about how human beings vocalize

Υπάρχουν νευροβιολογικές ενδείξεις για το πώς οι άνθρωποι παράγουν ήχο

that suggests there might be two kinds of laughs that we have.

πράγμα που υποδηλώνει πως πιθανόν υπάρχουν δύο είδη γέλιου.

So it seems possible that the neurobiology for helpless, involuntary laughter,

Πιθανόν λοιπόν, στην νευροβιολογία το ασυγκράτητο, ακούσιο γέλιο,

like my parents lying on the floor screaming about a silly song,

όπως αυτό των γονιών μου για ένα χαζό τραγούδι,

might have a different basis to it than some of that more polite

να έχει διαφορετική βάση από το ευγενικό, κοινωνικό γέλιο,

social laughter that you encounter, which isn't horrible laughter,

το οποίο δεν είναι φριχτό

but it's behavior somebody is doing as part of their communicative act to you,

αλλά είναι μέρος της επικοινωνιακής πράξης της συναναστροφής ενός ανθρώπου μαζί σας.

part of their interaction with you; they are choosing to do this.

Επιλέγουν να το κάνουν.

Κατά την εξέλιξη, αναπτύξαμε δύο τρόπους παραγωγής ήχου.

In our evolution, we have developed two different ways of vocalizing.

Involuntary vocalizations are part of an older system

Η ακούσια παραγωγή ήχου, ανήκει σε ένα παλαιότερο σύστημα

than the more voluntary vocalizations like the speech I'm doing now.

από τις εκούσιες, όπως η ομιλία που παράγω τώρα.

So we might imagine that laughter might actually have two different roots.

Επομένως το γέλιο ίσως να έχει δύο διαφορετικές προελεύσεις.

So I've been looking at this in more detail.

Επομένως, το μελέτησα πιο διεξοδικά.

To do this, we've had to make recordings of people laughing,

Για να το κάνω έπρεπε να ηχογραφήσουμε ανθρώπους να γελάνε,

and we've had to do whatever it takes to make people laugh,

και έπρεπε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να γελάσουν,

and we got those same people to produce more posed, social laughter.

και καταφέραμε οι ίδιοι άνθρωποι να παράγουν ένα πιο ψεύτικο γέλιο.

So imagine your friend told a joke,

Όπως όταν ένας φίλος λέει ένα ανέκδοτο,

and you're laughing because you like your friend,

και γελάτε επειδή είναι φίλος σας και όχι μόνο εξαιτίας του ανέκδοτου.

but not really because the joke's all that.

So I'm going to play you a couple of those.

Θα σας παίξω μερικά από αυτά.

Θέλω να μου πείτε αν είναι αληθινό γέλιο ή το θεωρείτε προσποιητό.

I want you to tell me if you think this laughter is real laughter,

or if you think it's posed.

Άρα είναι αυτό εκούσιο ή ακούσιο γέλιο;

So is this involuntary laughter or more voluntary laughter?

(Audio: Laughing)

(Ηχητικό Μήνυμα: Γέλια)

What does that sound like to you?

Πως σας ακούγεται αυτό;

Audience: Posed. Sophie Scott: Posed? Posed.

Κοινό: Προσποιητό. ΣΣ: Προσποιητό, έτσι;

How about this one?

Και αυτό;

(Ηχητικό Μήνυμα: Γέλια)

(Audio: Laughing)

(Laughter)

(Γέλια)

I'm the best.

Είμαι η καλύτερη.

(Laughter) (Applause)

(Γέλια) (Χειροκρότημα)

Not really.

Όχι και τόσο.

No, that was helpless laughter,

Αυτό ήταν ασυγκράτητο γέλιο,

and in fact, to record that, all they had to do was record me

το οποίο κατέγραψαν όσο εγώ έβλεπα

watching one of my friends listening to something I knew she wanted to laugh at,

μια φίλη μου να ακούει κάτι για το οποίο ήξερα ότι ήθελε να γελάσει

and I just started doing this.

και απλά ξεκίνησα να κάνω έτσι.

What you find is that people are good at telling the difference

Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν

την διαφορά ανάμεσα στο αληθινό και το ψεύτικο γέλιο.

between real and posed laughter.

Είναι δύο διαφορετικά πράγματα για εμάς.

They seem to be different things to us.

Περιέργως, κάτι παρόμοιο κάνουν και οι χιμπατζήδες.

Interestingly, you see something quite similar with chimpanzees.

Οι χιμπατζήδες γελάνε διαφορετικά όταν τους γαργαλάνε

Chimpanzees laugh differently if they're being tickled

απ' όταν παίζουν μεταξύ τους,

than if they're playing with each other,

και βλέπουμε κάτι τέτοιο εδώ, το ακούσιο γέλιο,

and we might be seeing something like that here,

είναι διαφορετικό από το κοινωνικό γέλιο.

involuntary laughter, tickling laughter, being different from social laughter.

Είναι ακουστικώς πολύ διαφορετικά.

They're acoustically very different.

Το αληθινό διαρκεί περισσότερο κι είναι σε υψηλότερο τόνο.

The real laughs are longer. They're higher in pitch.

Όταν αρχίζεις να γελάς δυνατά,

When you start laughing hard,

ζουλάς τον αέρα έξω από τα πνευμόνια σου

you start squeezing air out from your lungs

με μεγαλύτερη πίεση από όση θα μπορούσες να κάνεις εκούσια.

under much higher pressures than you could ever produce voluntarily.

Π.χ. εγώ δεν θα μπορούσα να τραγουδήσω σε τόσο υψηλό τόνο.

For example, I could never pitch my voice that high to sing.

Επίσης, οι συσπάσεις και οι περίεργοι σαν σφύριγμα ήχοι

Also, you start to get these sort of contractions and weird whistling sounds,

κάνουν το πραγματικό γέλιο πάρα πολύ εύκολο να αναγνωριστεί.

all of which mean that real laughter is extremely easy,

or feels extremely easy to spot.

In contrast, posed laughter, we might think it sounds a bit fake.

Αντίθετα, το προσποιητό γέλιο μας φαίνεται κάπως ψεύτικο.

Actually, it's not, it's actually an important social cue.

Δεν είναι όμως, είναι ένα σημαντικό κοινωνικό «σύνθημα».

We use it a lot, we're choosing to laugh in a lot of situations,

Το χρησιμοποιούμε πολύ, πολλές φορές επιλέγουμε να γελάσουμε

and it seems to be its own thing.

και φαίνεται να είναι κάτι ιδιαίτερο.

So, for example, you find nasality in posed laughter,

Π.χ. το προσποιητό γέλιο είναι ένρινο,

that kind of "ha ha ha ha ha" sound

αυτό το «χα χα χα»

that you never get, you could not do, if you were laughing involuntarily.

που δεν μπορείς να κάνεις όταν γελάς ακούσια.

So they do seem to be genuinely these two different sorts of things.

Επομένως, είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα.

We took it into the scanner to see how brains respond

Χρησιμοποιήσαμε τον σαρωτή για να δούμε πώς αντιδρά ο εγκέφαλος

when you hear laughter.

όταν ακούτε γέλιο.

And when you do this, this is a really boring experiment.

Είναι ένα πολύ βαρετό πείραμα.

We just played people real and posed laughs.

Απλώς παίξαμε στους ανθρώπους γέλια.

We didn't tell them it was a study on laughter.

Δεν τους είπαμε ότι ήταν μια έρευνα για το γέλιο.

We put other sounds in there to distract them,

Παίξαμε και άλλους ήχους για να τους αποσπάσουμε.

and all they're doing is lying listening to sounds.

Και απλώς κάθονταν και άκουγαν ήχους.

We don't tell them to do anything.

Δεν τους είπαμε να κάνουν τίποτα.

Nonetheless, when you hear real laughter and when you hear posed laughter,

Παρόλα αυτά, όταν ακούς αληθινό και προσποιητό γέλιο

the brains are responding completely differently,

ο εγκέφαλος αντιδρά πολύ διαφορετικά, τελείως διαφορετικά.

significantly differently.

What you see in the regions in blue, which lies in auditory cortex,

Οι μπλε περιοχές που βρίσκονται στον ακουστικό φλοιό,

are the brain areas that respond more to the real laughs,

είναι αυτές που αντιδρούν περισσότερο στο αληθινό γέλιο.

and what seems to be the case,

Απ' ότι φαίνεται, όταν ακούς κάποιον να γελά ακούσια,

when you hear somebody laughing involuntarily,

you hear sounds you would never hear in any other context.

ακούς ήχους που δεν θα άκουγες σε άλλο πλαίσιο.

It's very unambiguous,

Είναι πολύ σαφές και φαίνεται να συνδέεται με τη γενικότερη διαδικασία ακοής

and it seems to be associated with greater auditory processing

of these novel sounds.

αυτών των καινοτόμων ήχων.

In contrast, when you hear somebody laughing in a posed way,

Αντίθετα, όταν ακούς κάποιον να γελά προσποιητά,

what you see are these regions in pink,

ενεργοποιούνται οι ροζ περιοχές,

which are occupying brain areas associated with mentalizing,

που καταλαμβάνουν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται

με την προσπάθεια αντίληψης της σκέψης του άλλου.

thinking about what somebody else is thinking.

And I think what that means is,

Αυτό σημαίνει πως,

even if you're having your brain scanned, which is completely boring

ακόμα κι αν κάνατε μια τομογραφία, πράγμα τελείως βαρετό

and not very interesting,

και όχι τόσο ενδιαφέρον,

όταν ακούτε κάποιον να γελάει έτσι: «Χα χα χα χα χα»,

when you hear somebody going, "A ha ha ha ha ha,"

you're trying to work out why they're laughing.

Προσπαθείτε να καταλάβετε για ποιο λόγο γελάει.

Laughter is always meaningful.

Το γέλιο πάντα σημαίνει κάτι.

You are always trying to understand it in context,

Προσπαθείς να το καταλάβεις από το περικείμενο του,

even if, as far as you are concerned, at that point in time,

ακόμα κι αν εκείνη την στιγμή δεν έχει καμία σχέση με εσένα,

it has not necessarily anything to do with you,

ακόμη θέλεις να μάθεις γιατί αυτοί οι άνθρωποι γελάνε.

you still want to know why those people are laughing.

Είχαμε την ευκαιρία να εξετάσουμε

Now, we've had the opportunity to look at how people hear real and posed laughter

πώς αντιδρούν στα δύο είδη γέλιου άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών.

across the age range.

Αυτό είναι ένα διαδικτυακό πείραμα που κάναμε με την Royal Society,

So this is an online experiment we ran with the Royal Society,

and here we just asked people two questions.

όπου κάναμε στους ανθρώπους δύο ερωτήσεις.

Αρχικά άκουσαν κάποια γέλια,

First of all, they heard some laughs,

and they had to say, how real or posed do these laughs sound?

κι έπρεπε να πουν, πόσο αληθινά ή προσποιητά ακούγονταν;

Τα αληθινά γέλια είναι με κόκκινο και τα προσποιητά με μπλε.

The real laughs are shown in red and the posed laughs are shown in blue.

Βλέπετε στην αρχή γρήγορη αύξηση.

What you see is there is a rapid onset.

Όσο μεγαλώνετε γίνεστε όλο και καλύτεροι στο να καταλαβαίνετε το αληθινό γέλιο.

As you get older, you get better and better at spotting real laughter.

So six-year-olds are at chance, they can't really hear the difference.

Παιδιά έξι χρονών δεν μπορούν να καταλάβουν την διαφορά.

By the time you are older, you get better,

Όταν μεγαλώνεις, γίνεσαι καλύτερος,

but interestingly, you do not hit peak performance in this dataset

όμως δεν φτάνεις στην κορυφή του διαγράμματος

until you are in your late 30s and early 40s.

πριν φτάσεις στην ηλικία περίπου 37 με 43.

You don't understand laughter fully by the time you hit puberty.

Δεν καταλαβαίνεις πλήρως το γέλιο μέχρι να φτάσεις στην εφηβεία.

You don't understand laughter fully by the time your brain has matured

Δεν καταλαβαίνεις πλήρως το γέλιο μέχρι να ο εγκέφαλός σου να ωριμάσει

at the end of your teens.

προς το τέλος της εφηβείας.

You're learning about laughter throughout your entire early adult life.

Μαθαίνεις για το γέλιο κατά την διάρκεια της ενήλικης ζωής σου.

If we turn the question around and now say not, what does the laughter sound like

Αν αλλάξουμε την ερώτηση και αντί για,

αν σας φαίνεται το γέλιο αυτό αληθινό ή προσποιητό,

in terms of being real or posed, but we say,

how much does this laughter make you want to laugh,

τους ρωτήσουμε, πόσο μεταδοτικό είναι αυτό το γέλιο,

how contagious is this laughter to you, we see a different profile.

θα έχουμε ένα διαφορετικό διάγραμμα.

Όσο πιο νέος είσαι,

And here, the younger you are,

the more you want to join in when you hear laughter.

τόσο πιο πολύ θέλεις να γελάσεις όταν ακούς γέλια.

Remember me laughing with my parents when I had no idea what was going on.

Θυμηθείτε εμένα με τους γονείς μου, που δεν είχα καμία ιδέα τι γινόταν.

You really can see this.

Φαίνεται καθαρά.

Now everybody, young and old,

Όλοι, νέοι και μεγαλύτεροι,

finds the real laughs more contagious than the posed laughs,

βρίσκουν το αληθινό γέλιο πιο μεταδοτικό από το προσποιητό,

but as you get older, it all becomes less contagious to you.

αλλά όσο μεγαλώνεις, όλα γίνονται λιγότερο μεταδοτικά.

Now, either we're all just becoming really grumpy as we get older,

Είτε γινόμαστε απλά πιο κακόκεφοι όσο μεγαλώνουμε,

or it may mean that as you understand laughter better,

είτε σημαίνει πως καθώς καταλαβαίνεις το γέλιο καλύτερα,

and you are getting better at doing that,

και γίνεσαι καλύτερος σε αυτό,

you need more than just hearing people laugh to want to laugh.

χρειάζεσαι κάτι παραπάνω από ανθρώπους που γελάνε για να γελάσεις.

You need the social stuff there.

Χρειάζεσαι το κοινωνικό στοιχείο.

So we've got a very interesting behavior

Έχουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συμπεριφορά

about which a lot of our lay assumptions are incorrect,

για την οποία οι περισσότερες απλοϊκές μας υποθέσεις είναι λανθασμένες,

but I'm coming to see that actually there's even more to laughter

όμως παρατηρώ πως το γέλιο είναι κάτι πολύ περισσότερο

than it's an important social emotion we should look at,

από μια σημαντική κοινωνική συμπεριφορά που πρέπει να εξετάσουμε,

because it turns out people are phenomenally nuanced

γιατί οι άνθρωποι διαφοροποιούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό

in terms of how we use laughter.

ως προς το πως χρησιμοποιούν το γέλιο.

There's a really lovely set of studies coming out

Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα σειρά ερευνών

from Robert Levenson's lab in California,

από το εργαστήριο του Ρόμπερτ Λέβενσον στην Καλιφόρνια

where he's doing a longitudinal study with couples.

όπου κάνει μια διαχρονική μελέτη με ζευγάρια.

He gets married couples, men and women, into the lab,

Φέρνει παντρεμένα ζευγάρια στο εργαστήριο

and he gives them stressful conversations to have

και τους δίνει να κάνουν αγχωτικές συζητήσεις

while he wires them up to a polygraph so he can see them becoming stressed.

ενώ τους συνδέει σε ένα μηχάνημα ώστε να δει πώς αγχώνονται.

So you've got the two of them in there, and he'll say to the husband,

Οπότε είναι μαζί με τους δυο τους και θα πει στον άντρα,

"Tell me something that your wife does that irritates you."

«Πες μου κάτι που κάνει η γυναίκα σου και σε ενοχλεί»

And what you see is immediately --

Και αυτό που βλέπεις αμέσως

just run that one through your head briefly, you and your partner --

-φανταστείτε εσάς με τον σύντροφό σας-

you can imagine everybody gets a bit more stressed as soon as that starts.

μπορείτε να φανταστείτε πως και οι δύο μόλις ξεκινάει αρχίζουν να αγχώνονται.

You can see physically, people become more stressed.

Μπορείς να δεις τα σωματικά συμπτώματα του άγχους αυτού.

What he finds is that the couples who manage that feeling of stress

Αυτό που ανακάλυψε είναι ότι τα ζευγάρια που διαχειρίζονται

αυτό το αίσθημα του άγχους με θετικά συναισθήματα όπως το γέλιο,

with laughter, positive emotions like laughter,

not only immediately become less stressed,

όχι μόνο αμέσως ηρεμούν αρκετά,

they can see them physically feeling better,

φαίνονται σωματικά ότι αισθάνονται καλύτερα,

they're dealing with this unpleasant situation better together,

αντιμετωπίζουν μαζί αυτήν την δυσάρεστη κατάσταση καλύτερα,

they are also the couples that report

είναι και τα ζευγάρια που δηλώνουν μεγαλύτερη ικανοποίηση με την σχέση τους

high levels of satisfaction in their relationship

and they stay together for longer.

και μένουν περισσότερο καιρό μαζί.

So in fact, when you look at close relationships,

Όταν παρατηρούμε, λοιπόν, στενές ανθρώπινες σχέσεις,

laughter is a phenomenally useful index

το γέλιο είναι πάρα πολύ χρήσιμος δείκτης

of how people are regulating their emotions together.

για το πως οι άνθρωποι ελέγχουν τα συναισθήματα τους μαζί.

We're not just emitting it at each other to show that we like each other,

Δεν το εκπέμπουμε μόνο για να δείξουμε αλληλοσυμπάθεια,

we're making ourselves feel better together.

αλλά και για να νιώθουμε καλύτερα μαζί τους.

Now, I don't think this is going to be limited to romantic relationships.

Δεν πιστεύω πως αυτό περιορίζεται μόνο στις ερωτικές σχέσεις.

I think this is probably going to be a characteristic

Πιστεύω πως είναι χαρακτηριστικό των στενών συναισθηματικών σχέσεων,

of close emotional relationships such as you might have with friends,

όπως μπορεί να έχετε με τους φίλους σας,

which explains my next clip,

γεγονός που εξηγεί

which is of a YouTube video of some young men in the former East Germany

το επόμενο YouTube βίντεο κάποιων νέων στην πρώην Ανατολική Γερμανία,

on making a video to promote their heavy metal band,

που έφτιαχναν ένα βίντεο για να προωθήσουν το heavy metal συγκρότημα τους,

and it's extremely macho, and the mood is very serious,

που είναι πολύ αρρενωπό, και η διάθεση τους πολύ σοβαρή

and I want you to notice what happens in terms of laughter

και θέλω να προσέξετε τι συμβαίνει με το γέλιο όταν τα πράγματα πάνε στραβά

when things go wrong

and how quickly that happens, and how that changes the mood.

και πόσο γρήγορα συμβαίνει, και πώς αυτό αλλάζει την διάθεση.

He's cold. He's about to get wet. He's got swimming trunks on,

Κρυώνει. Είναι έτοιμος να βραχεί. Φοράει το μαγιώ του,

got a towel.

έχει μια πετσέτα.

Ice.

Πάγος.

What might possibly happen?

Τι θα μπορούσε να συμβεί;

Video starts.

Ξεκινάει το βίντεο.

Serious mood.

Σοβαρή διάθεση.

And his friends are already laughing. They are already laughing, hard.

Και οι φίλοι του ήδη γελάνε. Γελάνε ήδη δυνατά.

He's not laughing yet.

Αυτός δεν γελάει ακόμα.

(Laughter)

(Γέλια)

He's starting to go now.

Ξεκινάει και αυτός τώρα.

And now they're all off.

Και τώρα γελάνε όλοι μαζί.

(Laughter)

(Γέλια)

They're on the floor.

Έχουν πέσει κάτω από τα γέλια.

(Laughter)

(Γέλια)

The thing I really like about that is it's all very serious

Αυτό που μου αρέσει στο βίντεο είναι ότι είναι όλοι πολύ σοβαροί

until he jumps onto the ice, and as soon as he doesn't go through the ice,

μέχρι που πηδάει στον πάγο και αφού δεν τα καταφέρνει να σπάσει τον πάγο,

but also there isn't blood and bone everywhere,

αλλά ούτε υπάρχει αίμα και κόκκαλα παντού,

his friends start laughing.

οι φίλοι του αρχίζουν να γελάνε.

And imagine if that had played him out with him standing there going,

Και φανταστείτε αν τελικά σηκωνόταν κι έλεγε:

"No seriously, Heinrich, I think this is broken,"

«Σοβαρά τώρα, Χάινριχ, νομίζω πως κάτι έσπασα»

we wouldn't enjoy watching that. That would be stressful.

δεν θα ήταν ευχάριστο. Θα ήταν μάλλον αγχωτικό.

Ή αν έτρεχε με ένα εμφανώς σπασμένο πόδι γελώντας,

Or if he was running around with a visibly broken leg laughing,

κι οι φίλοι του έλεγαν: «Πρέπει να πάμε στο νοσοκομείο τώρα»,

and his friends are going, "Heinrich, I think we need to go to the hospital now,"

ούτε αυτό θα ήταν αστείο.

Βασικά αυτό το γέλιο λειτουργεί,

that also wouldn't be funny.

τον βγάζει από μια επίπονη, ντροπιαστική, δύσκολη κατάσταση,

The fact that the laughter works,

it gets him from a painful, embarrassing, difficult situation,

σε μια αστεία κατάσταση, σε κάτι με το οποίο διασκεδάζουμε,

into a funny situation, into what we're actually enjoying there,

πιστεύω πως αυτό είναι μια ενδιαφέρουσα χρήση,

and I think that's a really interesting use,

και πράγματι συμβαίνει συνέχεια.

and it's actually happening all the time.

Παραδείγματος χάριν,

θυμάμαι κάτι τέτοιο να συμβαίνει στην κηδεία του πατέρα μου.

For example, I can remember something like this happening

at my father's funeral.

Δεν χοροπηδούσαμε στον πάγο με τα εσώρουχα.

We weren't jumping around on the ice in our underpants.

Δεν είμαστε Καναδοί.

We're not Canadian.

(Γέλια) (Χειροκρότημα)

(Laughter) (Applause)

These events are always difficult, I had a relative who was being a bit difficult,

Είναι δύσκολες καταστάσεις, ένας συγγενής φερόταν κάπως άσχημα,

my mum was not in a good place,

η μαμά μου δεν ήταν καλά,

and I can remember finding myself just before the whole thing started

και θυμάμαι τον εαυτό μου λίγο πριν ξεκινήσει η τελετή

telling this story about something that happened in a 1970s sitcom,

να λέω μια ιστορία για κάτι που συνέβει σε μια κωμωδία του 1970,

and I just thought at the time, I don't know why I'm doing this,

κι εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα, δεν ξέρω γιατί το κάνω,

and what I realized I was doing

και συνειδητοποίησα πως αυτό που έκανα

was I was coming up with something from somewhere

ήταν να βρω κάτι το οποίο θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω

I could use to make her laugh together with me.

για να την κάνω να γελάσει μαζί μου.

It was a very basic reaction to find some reason we can do this.

Ήταν μια πολύ πρωτογενής αντίδραση να βρω έναν τρόπο να γελάσουμε.

We can laugh together. We're going to get through this.

Μπορούμε να γελάσουμε μαζί. Θα το ξεπεράσουμε αυτό.

We're going to be okay.

Θα είμαστε καλά.

And in fact, all of us are doing this all the time.

Στην πραγματικότητα, όλοι το κάνουμε αυτό συνέχεια.

You do it so often, you don't even notice it.

Το κάνετε τόσο συχνά που ούτε καν το καταλαβαίνετε.

Everybody underestimates how often they laugh,

Όλοι υποτιμούν το πόσο συχνά γελάμε,

and you're doing something, when you laugh with people,

και όταν γελάτε μαζί με άλλους,

αυτό σας δίνει πρόσβαση σε ένα πανάρχαιο εξελικτικό σύστημα

that's actually letting you access a really ancient evolutionary system

that mammals have evolved to make and maintain social bonds,

το οποίο έχουν εξελίξει τα θηλαστικά ώστε να δημιουργούν κοινωνικούς δεσμούς,

and clearly to regulate emotions, to make ourselves feel better.

να ελέγχουν τα συναισθήματά τους, και να μπορούν να νιώθουν καλύτερα.

It's not something specific to humans -- it's a really ancient behavior

Δεν είναι αποκλειστικά ανθρώπινο χαρακτηριστικό, είναι αρχέγονη συμπεριφορά

which really helps us regulate how we feel and makes us feel better.

που μας βοηθάει να ελέγχουμε το πως νιώθουμε και για να αισθανόμαστε καλύτερα.

In other words, when it comes to laughter,

Με άλλα λόγια, όσον αφορά στο γέλιο,

you and me, baby, ain't nothing but mammals. (Laughter)

εσύ κι εγώ δεν είμαστε τίποτα άλλο παρά μόνο θηλαστικά.

Thank you.

Ευχαριστώ.

Thank you. (Applause)

Ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)