Lesley Hazleton: A "tourist" reads the Koran

Μετάφραση: Leonidas Argyros Επιμέλεια: Spyros Kasimatis

Ίσως έχετε ακούσει

You may have heard about the Koran's idea of paradise

ότι στο Κοράνι ο Παράδεισος

being 72 virgins,

είναι 72 παρθένες.

Θα τις ξαναδούμε όμως τις παρθένες, το υπόσχομαι.

and I promise I will come back to those virgins.

Στην πραγματικότητα, εδώ, στα βορειοδυτικά [των ΗΠΑ],

But in fact, here in the Northwest, we're living very close

ζούμε πολύ κοντά

to the real Koranic idea of paradise,

στην πραγματική εικόνα του Παραδείσου κατά το Κοράνι,

defined 36 times as "gardens watered by running streams."

όπως ορίζεται 36 φορές

ως "κήποι που ποτίζονται από τρεχούμενα ποτάμια."

Since I live on a houseboat on the running stream of Lake Union,

Επειδή ζω σε πλωτό σπίτι στο ποτάμι της Λίμνης Γιούνιον,

ο ορισμός μου φαίνεται εντελώς σωστός.

this makes perfect sense to me.

But the thing is, how come it's news to most people?

Το θέμα είναι όμως γιατί άραγε φαίνεται πρωτάκουστος στους περισσότερους;

I know many well-intentioned non-Muslims

Γνωρίζω πολλούς καλοπροαίρετους μη-Μουσουλμάνους

who've begun reading the Koran, but given up,

που ξεκίνησαν να διαβάζουν το Κοράνι αλλά το παράτησαν

disconcerted by its "otherness."

συγχισμένοι με τη διαφορετικότητά του.

Ο ιστορικός Τόμας Κάρλαϊλ

The historian Thomas Carlyle considered Muhammad

θεωρούσε το Μωάμεθ έναν από τους σπουδαιότερους ήρωες του κόσμου,

one of the world's greatest heroes,

yet even he called the Koran

αλλά ακόμα και αυτός αποκάλεσε το Κοράνι

"ένα από τα πιο κουραστικά αναγνώσματα που ξεκίνησα ποτέ,

"as toilsome reading as I ever undertook; a wearisome, confused jumble."

ένας δύσκολος, μπερδεμένος κυκεώνας."

(Laughter)

(Γέλια)

Νομίζω ότι μέρος του προβλήματος

Part of the problem, I think, is that we imagine

είναι ότι νομίζουμε πως το Κοράνι μπορεί να διαβαστεί

that the Koran can be read as we usually read a book --

όπως διαβάζουμε συνήθως ένα βιβλίο ―

as though we can curl up with it on a rainy afternoon

σαν να είναι δυνατό να αράξουμε αναπαυτικά ένα βροχερό απόγευμα μαζί του

with a bowl of popcorn within reach,

μ' ένα μπωλ πόπκορν από δίπλα,

as though God --

σαν να ήταν ο Θεός

and the Koran is entirely in the voice of God speaking to Muhammad --

― και στο Κοράνι ολόκληρο είναι η φωνή του Θεού που μιλάει στο Μωάμεθ ―

σαν να ήταν λοιπόν ο Θεός άλλος ένας συγγραφέας μπεστ σέλλερ.

were just another author on the best-seller list.

Yet, the fact that so few people do actually read the Koran

Το γεγονός όμως ότι τόσο λίγοι άνθρωποι

διαβάζουν πραγματικά το Κοράνι

είναι ακριβώς ο λόγος που είναι τόσο εύκολο να επαναλάβουμε ―

is precisely why it's so easy to quote -- that is, to misquote.

να στραβο-επαναλάβουμε μάλλον,

(Laughter)

φράσεις και κουβέντες εκτός συμφραζομένων

Phrases and snippets taken out of context

in what I call the "highlighter version,"

αυτό που ονομάζω: η εκδοχή του χαϊλάιτερ,

which is the one favored by both Muslim fundamentalists

την οποία προτιμούν τόσο οι φονταμενταλιστές Μουσουλμάνοι

and anti-Muslim Islamophobes.

όσο και οι αντι-Μουσουλμάνοι ισλαμόφοβοι.

Την περασμένη άνοιξη λοιπόν

So this past spring,

καθώς προετοιμαζόμουν

as I was gearing up to begin writing a biography of Muhammad,

να ξεκινήσω τη συγγραφή μιας βιογραφίας του Μωάμεθ,

I realized I needed to read the Koran properly --

συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να διαβάσω το Κοράνι προσεχτικά ―

όσο πιο προσεχτικά μπορούσα δηλαδή.

as properly as I could, that is.

Τα Αραβικά μου έχουν πλέον συρρικνωθεί

My Arabic is reduced by now to wielding a dictionary,

στη χρήση του λεξικού,

so I took four well-known translations

συνεπώς πήρα τέσσερεις γνωστές μεταφράσεις

and decided to read them side by side, verse by verse,

και αποφάσισα να τις διαβάσω παράλληλα,

στίχο-στίχο

along with a transliteration and the original seventh-century Arabic.

μαζί με μία μεταγραφή

και το πρωτότυπο Αραβικό κείμενο του εβδόμου αιώνα.

Είχα βέβαια ένα πλεονέκτημα.

Now, I did have an advantage.

My last book was about the story behind the Shi'a-Sunni split,

Το τελευταίο μου βιβλίο

αφορούσε την ιστορία του σχίσματος Σιιτών-Σουνιτών

and for that, I'd worked closely with the earliest Islamic histories,

και γι' αυτό είχα δουλέψει με τις πρώιμες Ισλαμικές ιστορίες,

so I knew the events to which the Koran constantly refers,

οπότε ήξερα τα γεγονότα

στα οποία αναφέρεται συνεχώς το Κοράνι,

its frame of reference.

το πλαίσιο αναφοράς του.

I knew enough, that is, to know that I'd be a tourist in the Koran --

Γνώριζα δηλαδή αρκετά ώστε να καταλαβαίνω

ότι θα ήμουνα μία τουρίστρια στο Κοράνιο ―

an informed one,

ενήμερη μεν,

an experienced one, even,

ακόμα και έμπειρη,

but still an outsider,

αλλά παρόλα αυτά μία ξένη,

an agnostic Jew reading someone else's holy book.

μία αγνωστική Εβραία

που διάβαζε το ιερό βιβλίο του άλλου.

(Laughter)

(Γέλια)

So I read slowly.

Διάβαζα λοιπόν σιγά σιγά.

(Laughter)

(Γέλια)

I'd set aside three weeks for this project,

Αφιέρωσα τρεις εβδομάδες για αυτή τη δουλειά,

and that, I think, is what is meant by "hubris" --

ο ορισμός δηλαδή της ύβρεως, όπως καταλαβαίνετε.

(Γέλια)

(Laughter)

Τελικά μου πήρε τρεις μήνες, βέβαια.

because it turned out to be three months.

(Laughter)

I did resist the temptation to skip to the back,

Anτιστάθηκα στον πειρασμό να πηδήξω στο τέλος του βιβλίου

όπου βρίσκονται τα πιο σύντομα και πιο αμιγώς μυστικά κεφάλαια.

where the shorter and more clearly mystical chapters are.

Κάθε φορά όμως που θεωρούσα ότι άρχιζα

But every time I thought I was beginning to get a handle on the Koran --

να καταλαβαίνω το Κοράνι ―

that feeling of "I get it now" --

που είχα το αίσθημα πως "το 'πιασα" ―

μέχρι το επόμενο πρωί μου είχε ξεφύγει.

it would slip away overnight,

Και επέστρεφα το πρωί

and I'd come back in the morning,

wondering if I wasn't lost in a strange land.

κι απορούσα μήπως είχα χαθεί σε μία άγνωστη χώρα.

Και όμως το έδαφος μου ήταν πολύ οικείο.

And yet, the terrain was very familiar.

The Koran declares that it comes to renew the message

Το Κοράνι δηλώνεν πως έρχεται

να ανανεώσει το μήνυμα του Τορά και των Ευαγγελίων.

of the Torah and the Gospels.

So one-third of it reprises the stories of Biblical figures

Το ένα τρίτο του βιβλίου

επαναλαμβάνει τις ιστορίες των μορφών της Βίβλου

like Abraham, Moses, Joseph, Mary, Jesus.

όπως του Αβραάμ, του Μωυσή,

του Ιωσήφ, της Μαρίας, του Ιησού.

Ο ίδιος ο Θεός ήταν απολύτως γνωστός

God himself was utterly familiar

from his earlier manifestation as Yahweh,

από τις προηγούμενες εμφανίσεις του ως Γιαχβέ ―

jealously insisting on no other gods.

επιμένοντας με ζήλο στον αποκλεισμό άλλων θεών.

The presence of camels, mountains, desert wells and springs

Η παρουσία από καμήλες, βουνά,

πηγάδια της ερήμου και πηγές

took me back to the year I spent wandering the Sinai Desert.

μου θύμισε τη χρονιά που πέρασα

περιπλανώμενη στην έρημο του Σινά.

Έπειτα ήταν και η γλώσσα,

And then there was the language, the rhythmic cadence of it,

ο ρυθμικός της τρόπος,

reminding me of evenings spent listening to Bedouin elders

που μου θύμιζε βραδιές που πέρασα ακούγοντας ηλικιωμένους Βεδουίνους

να απαγγέλουν αφηγηματικά ποιήματα για ώρες

recite hours-long narrative poems

εντελώς από μνήμης.

entirely from memory.

Και άρχισα να καταλαβαίνω

And I began to grasp why it's said

γιατί λένε

that the Koran is really the Koran only in Arabic.

ότι το Κοράνι είναι πραγματικά το Κοράνι

μόνο στα Αραβικά.

Take the Fatihah, the seven-verse opening chapter

Πάρτε, για παράδειγμα, το Φαατιχά,

το επτάστιχο εισαγωγικό κεφάλαιο

that is the Lord's Prayer and the Shema Yisrael of Islam combined.

που είναι ο Ισλαμικός συνδυασμός του "Πάτερ Ημών" και του "Σεμά Ισραέλ".

It's just 29 words in Arabic,

Στα Αραβικά είναι μόλις 29 λέξεις,

αλλά σε μετάφραση κυμαίνεται από 65 μέχρι 72.

but anywhere from 65 to 72 in translation.

Και όμως, όσο περισσότερες προσθέτεις,

And yet the more you add, the more seems to go missing.

τόσο περισσότερο φαίνεται να λείπει.

Τα Αραβικά έχουν μία ραψωδική,

The Arabic has an incantatory, almost hypnotic quality

σχεδόν υπνωτική, ποιότητα

that begs to be heard rather than read,

που απαιτεί να ακουστεί παρά να διαβαστεί,

να βιωθεί παρά να αναλυθεί.

felt more than analyzed.

It wants to be chanted out loud,

Θέλει να τραγουδιστεί δυνατά,

to sound its music in the ear and on the tongue.

να ηχήσει τη μουσική της μέσα στο αυτί και πάνω στη γλώσσα.

Το Κοράνι λοιπόν στα Αγγλικά

So the Koran in English is a kind of shadow of itself,

είναι μόνο μία σκιά του εαυτού του,

or as Arthur Arberry called his version,

ή, όπως αποκάλεσε την εκδοχή του ο Άρθουρ Άρμπερυ,

"an interpretation."

"μία ερμηνεία."

But all is not lost in translation.

Δεν χάνονται όμως όλα στη μετάφραση.

Όπως υπόσχεται το Κοράνι, η υπομονή ανταμείβεται,

As the Koran promises, patience is rewarded,

and there are many surprises --

και υπάρχουν πολλές εκπλήξεις ―

a degree of environmental awareness, for instance,

ένα μέτρο περιβαλλοντικής συνείδησης, για παράδειγμα,

and of humans as mere stewards of God's creation,

και η αίσθηση ότι οι άνθρωποι είναι απλοί oικονόμοι της δημιουργίας του Θεού,

μία ιδέα που δεν βρίσκει αντίστοιχή της στη Βίβλο.

unmatched in the Bible.

And where the Bible is addressed exclusively to men,

Και ενώ η Βίβλος απευθύνεται αποκλειστικά σε άνδρες,

using the second- and third-person masculine,

χρησιμοποιώντας το δεύτερο και τρίτο αρσενικό πρόσωπο,

το Κοράνι περιλαμβάνει γυναίκες ―

the Koran includes women --

talking, for instance,

μιλώντας, για παράδειγμα,

of believing men and believing women,

για πιστούς και πιστές ―

honorable men and honorable women.

έντιμους άνδρες και έντιμες γυναίκες.

Or take the infamous verse about killing the unbelievers.

Ή πάρτε το διαβόητο στίχο

για το φόνο των απίστων.

Ναι, το λέει αυτό,

Yes, it does say that,

but in a very specific context:

αλλά σε πολύ συγκεκριμένα συμφραζόμενα:

the anticipated conquest of the sanctuary city of Mecca,

την αναμενόμενη κατάκτηση

της ιερής πόλης της Μέκκας

where fighting was usually forbidden.

όπου η μάχη συνήθως απαγορεύονταν.

And the permission comes hedged about with qualifiers.

Και η διατύπωση της άδειας περιορίζεται από όρους.

Not "You must kill unbelievers in Mecca,"

Όχι "οφείλεις να σκοτώσεις απίστους στη Μέκκα,"

but you can, you are allowed to,

αλλά μπορείς, σου επιτρέπεται,

but only after a grace period is over,

αλλά μόνο μετά από περίοδο χάριτος

and only if there's no other pact in place,

και μόνο αν δεν υπάρχει άλλη συμφωνία

and only if they try to stop you getting to the Kaaba,

και μόνο άμα προσπαθήσουν να σε εμποδίσουν να φτάσεις στην Κάαμπα,

and only if they attack you first.

και μόνο αν σου επιτεθούν πρώτοι.

And even then -- God is merciful;

Και ακόμα και τότε ― ο Θεός είναι ελεήμων,

ύψιστη η συγχώρεση ―

forgiveness is supreme --

and so, essentially,

και έτσι, κατ' ουσίαν,

better if you don't.

καλύτερα μη σκοτώσεις.

(Laughter)

(Γέλια)

This was perhaps the biggest surprise --

Αυτή ήταν ίσως η μεγαλύτερη έκπληξη ―

how flexible the Koran is,

πόσο ευέλικτο είναι το Κοράνι,

at least in minds that are not fundamentally inflexible.

τουλάχιστον για μυαλά που δεν είναι

εκ βάθρων απόλυτα.

"Some of these verses are definite in meaning," it says,

"Ορισμένοι στίχοι είναι ακριβείς σε σημασία," λέει,

"και άλλοι αμφίσημοι.

"and others are ambiguous."

Οι κακοπροαίρετες καρδιές

The perverse at heart will seek out the ambiguities,

θα ψάξουν για τις αμφισημίες

trying to create discord by pinning down meanings of their own.

προσπαθώντας να δημιουργήσουν διχόνοια

και καθορίσουν δικές τους ερμηνείες.

Only God knows the true meaning.

Μόνο ο Θεός γνωρίζει το πραγματικό νόημα."

The phrase "God is subtle" appears again and again,

Η φράση "ο Θεός είναι ακριβής"

εμφανίζεται ξανά και ξανά.

and indeed, the whole of the Koran is far more subtle

Και πραγματικά το Κοράνι είναι πολύ πιο ακριβές

than most of us have been led to believe.

από ό,τι μας έχουν οδηγήσει να πιστεύουμε.

Παράδειγμα,

As in, for instance, that little matter of virgins and paradise.

το μικρό ζήτημα

των παρθένων και του Παραδείσου.

Old-fashioned orientalism comes into play here.

Εδώ παίζει ρόλο παλιομοδίτικη αντίληψη για την ανατολή.

The word used four times is "houris,"

Η λέξη που χρησιμοποιείται τέσσερις φορές

είναι Ουρί,

που αποδίδεται ως

rendered as dark-eyed maidens with swelling breasts,

μαυρομάτες παρθένες με γεμάτα στήθη,

or as fair, high-bosomed virgins.

ή ως ξανθιές, ορθόστηθες παρθένες.

Αλλά στο αραβικό πρωτότυπο υπάρχει

Yet all there is in the original Arabic is that one word: houris.

μόνο μία λέξη: Ουρί.

Not a swelling breast or high bosom in sight.

Ούτε γεμάτα ούτε όρθια στήθη.

(Laughter)

(Γέλια)

Now this may be a way of saying "pure beings," like in angels,

Τώρα, αυτός μπορεί να είναι ένας τρόπος να πούμε

αγνά πλάσματα ― όπως οι αγγέλοι ―

ή ίσως να είναι σαν τους Ελληνικούς Κούρους ή τις Κόρες,

or it may be like the Greek "kouros" or "kore,"

μία αιώνια νιότη.

an eternal youth.

But the truth is, nobody really knows.

Η αλήθεια πάντως είναι πως κανένας δεν ξέρει

And that's the point.

και αυτή είναι η ουσία.

Because the Koran is quite clear

Διότι το Κοράνιο είναι ξεκάθαρο

when it says that you'll be "a new creation in paradise,"

όταν λέει πως θα είσαι

"μια νέα δημιουργία στον Παράδεισο"

and that you will be "recreated in a form unknown to you,"

και ότι θα "επαναδημιουργηθείς

σε μορφή άγνωστη σε σένα,"

which seems to me a far more appealing prospect

που μου φαίνεται μία πολύ πιο ελκυστική προοπτική

than a virgin.

από μία παρθένα.

(Laughter)

(Γέλια)

And that number 72 never appears.

Και ο αριθμός 72 δεν εμφανίζεται ποτέ.

There are no 72 virgins in the Koran.

Δεν υπάρχουν 72 παρθένες

στο Κοράνι.

That idea only came into being 300 years later,

Η ιδέα δημιουργήθηκε 300 χρόνια αργότερα,

and most Islamic scholars see it as the equivalent

και οι περισσότεροι μελετητές του Ισλάμ τη θεωρούν το αντίστοιχο

of people with wings sitting on clouds and strumming harps.

των ανθρώποων εκείνων με τα φτερά, που κάθονται στα σύννεφα

και παίζουν άρπες.

Paradise is quite the opposite.

Ο Παράδεισος είναι ακριβώς το αντίθετο.

Δεν είναι παρθενία,

It's not virginity;

it's fecundity;

είναι γονιμότητα,

it's plenty.

είναι αφθονία,

είναι κήποι που ποτίζονται

It's gardens watered by running streams.

από τρεχούμενα ποτάμια.

Σας ευχαριστώ.

Thank you.

(Applause)

(Χειροκρότημα)