The loathsome, lethal mosquito - Rose Eveleth

De verafschuwde, dodelijke mug - Rose Eveleth

12,456,071 views

2013-12-02 ・ TED-Ed


New videos

The loathsome, lethal mosquito - Rose Eveleth

De verafschuwde, dodelijke mug - Rose Eveleth

12,456,071 views ・ 2013-12-02

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Jelle Bosch Nagekeken door: Els De Keyser
00:06
What's the worst bug on the planet?
0
6658
2529
Wat is het ergste beestje ter wereld?
00:09
You might vote for the horsefly or perhaps the wasp,
1
9211
2963
Misschien valt je keus op de daas,
of de wesp,
00:12
but for many people,
2
12198
1087
maar voor veel mensen
00:13
the worst offender is by far the mosquito.
3
13309
2894
is de mug verreweg de ergste van allemaal.
00:16
The buzzing, the biting,
4
16227
1456
Het zoemen,
het steken,
00:17
the itching,
5
17707
1018
de kriebel,
00:18
the mosquito is one of the most commonly detested pests in the world.
6
18749
3948
de mug is een van de meest verafschuwde ongediertes ter wereld.
00:22
In Alaska, swarms of mosquitos can get so thick
7
22721
2507
In Alaska kunnen zwermen muggen zo dik worden
00:25
that they actually asphyxiate caribou.
8
25252
2192
dat ze een rendier verstikken.
00:27
And mosquito-borne diseases kill millions of people every year.
9
27468
2968
Muggen dragen ziektes mee die jaarlijks miljoenen mensen doden.
00:31
The scourge that is the mosquito isn't new.
10
31491
2076
De plaag die mug heet, is niet nieuw.
00:33
Mosquitoes have been around for over a hundred million years
11
33591
3132
Muggen bestaan al honderden miljoenen jaren
00:36
and over that time have coevolved with all sorts of species,
12
36747
2902
en zijn in die tijd geco-evolueerd
met allerlei andere soorten,
00:39
including our own.
13
39673
1403
waaronder de mens.
00:41
There are actually thousands of species of mosquitos in the world,
14
41100
3110
Er zijn duizenden soorten muggen in de wereld,
maar ze hebben allemaal dezelfde verraderlijke eigenschap:
00:44
but they all share one insidious quality:
15
44234
2040
00:46
they suck blood,
16
46298
1147
ze zuigen bloed
00:47
and they're really, really good at sucking blood.
17
47469
3310
en daar zijn ze zeer, zeer goed in.
00:50
Here's how they do it.
18
50803
1313
Dat doen ze zo.
00:52
After landing, a mosquito will slather
19
52140
1810
Na te zijn geland, smeert een mug
00:53
some saliva onto the victim's skin, which works like an antiseptic,
20
53974
3209
wat spuug op de huid van zijn slachtoffer.
Dit werkt ontsmettend en verdovend,
00:57
numbing the spot so we don't notice their attack.
21
57207
2300
waardoor we hun aanval niet voelen.
00:59
This is what causes the itchy, red bumps, by the way.
22
59531
2488
Dit is wat de jeukende, rode bultjes veroorzaakt.
01:02
Then the bug will use its serrated mandibles
23
62043
2050
De mug gebruikt haar gezaagde onderkaken
01:04
to carve a little hole in your skin,
24
64117
1790
om een gaatje in je huid te prikken,
01:05
allowing it to probe around with its proboscis,
25
65931
2295
waardoor ze met haar snuit
kan zoeken
naar een bloedvat.
01:08
searching for a blood vessel.
26
68250
1413
01:09
When it hits one, the lucky parasite can suck
27
69687
2143
Als ze er een vindt, kan de fortuinlijke parasiet
twee tot drie keer haar lichaamsgewicht in bloed opzuigen.
01:11
two to three times its weight in blood.
28
71854
1911
01:13
Turns out we don't really like that too much.
29
73789
2144
Wij blijken dat niet zo leuk te vinden.
01:15
In fact, humans hate mosquitos so much
30
75957
1828
Sterker nog, mensen hebben zo'n hekel aan muggen
01:17
that we spend billions of dollars worldwide
31
77809
2055
dat we over de hele wereld miljarden dollars uitgeven
01:19
to keep them away from us --
32
79888
1388
om muggen van ons af te houden.
01:21
from citronella candles
33
81300
1144
Van citronellakaarsen tot muggensprays
01:22
to bug sprays to heavy-duty agricultural pesticides.
34
82468
2680
tot sterke agrarische pesticiden.
01:25
But it's not just that mosquitos are annoying,
35
85172
2175
Maar muggen zijn niet alleen irritant,
01:27
they're also deadly.
36
87371
1324
ze zijn ook dodelijk.
01:28
Mosquitos can transmit everything from malaria to yellow fever
37
88719
3007
Muggen kunnen van alles overdragen,
van malaria
tot gele koorts
01:31
to West Nile virus to dengue.
38
91750
1911
tot het West-Nijlvirus
tot knokkelkoorts.
01:33
Over a million people worldwide
39
93685
1595
Ziektes die muggen overbrengen,
01:35
die every year from mosquito-borne diseases,
40
95304
2404
doden jaarlijks meer dan een miljoen mensen
01:37
and that's just people.
41
97732
1508
en dat zijn alleen nog maar de mensen.
01:39
Horses, dogs, cats,
42
99264
1230
Paarden, honden, katten,
01:40
they can all get diseases from mosquitoes too.
43
100518
2474
kunnen ook allemaal ziek worden door muggen.
01:43
So, if these bugs are so dastardly, why don't we just get rid of them?
44
103530
4154
Als deze beestjes zo geniepig zijn,
waarom roeien we ze dan niet uit?
01:47
We are humans after all,
45
107708
1143
We zijn tenslotte mensen
01:48
and we're pretty good at getting rid of species.
46
108875
2286
en we zijn behoorlijk goed in het uitroeien van soorten.
Nou, zo simpel ligt het niet.
01:51
Well, it's not quite so simple.
47
111185
1801
01:53
Getting rid of the mosquito removes a food source
48
113010
2302
Door de mug uit te roeien, raken veel organismen
01:55
for lots of organisms, like frogs and fish and birds.
49
115336
2515
een voedselbron kwijt: kikkers, vissen, vogels...
01:57
Without them, plants would lose a pollinator.
50
117875
2273
Zonder muggen, zijn planten een bestuiver kwijt.
02:00
But some scientists say
51
120172
1236
Maar sommige wetenschappers zeggen
02:01
that mosquitos aren't actually all that important.
52
121432
2561
dat muggen eigenlijk helemaal niet zo belangrijk zijn.
02:04
If we got rid of them, they argue,
53
124017
1717
Zij zeggen dat als we de mug uitroeien
02:05
another species would simply take their place
54
125758
2143
een andere soort gewoon hun plaats in neemt
02:07
and we'd probably have far fewer deaths from malaria.
55
127925
3128
en er zouden dan heel wat minder doden vallen door malaria.
02:11
The problem is that nobody knows what would happen
56
131077
2816
Het probleem is
dat niemand weet wat er zou gebeuren
02:13
if we killed off all the mosquitos.
57
133917
1739
als we alle muggen uitroeien.
02:15
Something better might take their spot
58
135680
1818
Er kan iets beters voor in de plaats komen
02:17
or perhaps something even worse.
59
137522
2972
of misschien iets dat nog slechter is.
02:20
The question is, are we willing to take that risk?
60
140518
2884
De vraag is:
zijn we bereid om dat risico te nemen?
02:23
(Buzzing)
61
143426
1666
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7