What would happen if you didn’t drink water? - Mia Nacamulli

Translator: Razaw Bor Reviewer: Daban Q Jaff

Water is virtually everywhere,

لە ڕاستیدا ئاو لە ھەموو شوێنێك ھەیە

from soil moisture and ice caps,

لە زەوی شێدار و بەفری سەر لوتكەی شاخ

to the cells inside our own bodies.

ھەتا خانەكانی ناو بەشەكانی جەستەشمان

Depending on factors like location,

بە گوێرەی ھۆكارەكانی وەك شوێن

fat index,

چەوری كۆكراوە،

age,

تەمەن،

and sex,

و ڕەگەز،

the average human is between 55-60% water.

تێكرای جەستەی مڕۆڤ لە سەدا ٥٥- ٦٠ ی ئاوە

At birth, human babies are even wetter.

لە كاتی سكپری، كۆڕپەكان لە ناو كیسەیەك ئاون

Being 75% water, they are swimmingly similar to fish.

ھەبوونی ئاو بە ڕێژەی سەدا ٧٥، كۆرپەكان وەك ماسیەكان مەلە دەکەن.

But their water composition drops to 65% by their first birthday.

ئەم پێکهاتە پر ئاوە لە یەكەم ڕۆژی لە دایكبوونی کۆرپە بۆ ڕێژەی سەدا ٦٥ كەم دەبێەوە.

So what role does water play in our bodies,

كەواتە ئاو چ ڕۆلێك دەبینێت لە جەستەماندا

and how much do we actually need to drink to stay healthy?

و بڕی چەند ئاومان پێویستە بۆ خواردنەوە بۆ ئەوەی بە تەندروست بمێنینەوە؟

The H20 in our bodies works to cushion and lubricate joints,

ئاو لە جەستەماندا ڕێگەی خۆش دەكات بۆ چەرو كردن و ھێوركردنەوەی جومگەكان،

regulate temperature,

ڕێکخستنی پلەی گەرمی،

and to nourish the brain and spinal cord.

و گەشەكردنی مێشك و دڕكەپەتك.

Water isn't only in our blood.

ئاو تەنھا لە خوێنماندا نییە.

An adult's brain and heart are almost three quarters water.

سێ بەشی مێشك و دڵی گەنجێك لە ئاو پێك دێت.

That's roughly equivalent to the amount of moisture in a banana.

ئەم بڕەش ھاوتایە بە شێداری لە مۆزێك.

Lungs are more similar to an apple at 83%.

سییەكانیش ھاوتان لەگەڵ سێوێك کە بە ڕێژەی سەدا ٨٣ ئاوی تێدایە.

And even seemingly dry human bones are 31% water.

و ھەتا ئێكسەكانی مڕۆڤ كە بە ڕواڵەت وشكن لە سەدا ٣١ لە ئاو پێك دێن.

ئەگەر ئێمە لە بنەڕەتدا لە ئاو درووست بووبین،

If we are essentially made of water,

and surrounded by water,

بە ئاو دەورە درابین،

why do we still need to drink so much?

كەواتە بۆچی هێشتا پێویستیمان بە خواردنەوەی بڕێكی زیاتری ئاوە؟

Well, each day we lose two to three liters through our sweat,

باشە، ھەموو ڕۆژێك دوو بۆ سێ لیتر لە ڕێگەی ئارەقەمان،

urine,

میزکردن،

and bowel movements,

و پیسایی كردن،

and even just from breathing.

تەنانەت لە ڕێگەی ھەناسەدانیشەوە لە دەست دەدەین.

While these functions are essential to our survival,

لە كاتێكدا ئەم ھۆكارانە بۆ مانەوەمانە،

we need to compensate for the fluid loss.

ئێمە دەبێت قەرەبووی لە دەستدانی ئەو شلەمەنییە بكەینەوە.

Maintaining a balanced water level is essential to avoid dehydration

ھێشتنەوەی ئاستی پاڕسەنگی ئاو لە بنەڕەتدا بۆ ئەوەیە لە وشكبوونەوە

or over-hydration,

یان لە زۆر خواردنەوەی ئاو دەپارێزێت،

both of which can have devastating effects on overall health.

ھەردوو حاڵەت دەتوانن كاریگەری خراپ بە گشتی لەسەر تەندروستی دروست دەكەن.

At first detection of low water levels,

لە یەکەم پشکنینی کەمی ئاستی ئاودا،

sensory receptors in the brain's hypothalamus

ھەستە ئەندامەكانی ناو مێشك

signal the release of antidiuretic hormone.

ھۆرمۆنی ئەنتیدایڕێتیك>

When it reached the kidneys, it creates aquaporins,

كاتێك ئەمە بە گورچیلەكان دەگات، كەناڵی ئاو درووست دەكات،

special channels that enable blood to absorb and retain more water,

بە تایبەتی ئەو كەناڵانەی كە دەتوانن خوێن ھەڵبمژن و بڕێكی زۆرتر ئاو بپارێزن،

leading to concentrated, dark urine.

دواتر چڕ دەبێتەوە بۆ میزێكی ڕەنگ تۆخ.

Increased dehydration can cause notable drops in energy,

بەمەش وشكبوونەوەی جەستە دەبێتە ھۆی كەمبوونەوەی توانای جەستە و

mood,

باری دەروونی،

skin moisture,

شێداری پێست

and blood pressure,

و بەرزە پەستانی خوێن

as well as signs of cognitive impairment.

ھەروەھا كەمبوونەوەی توانای مێشك.

A dehydrated brain works harder to accomplish the same amount

مێشكی وشبووەوە بە ئەستەم كار دەكات

as a normal brain,

بە بەراورد بە مێشكێكی ئاسایی،

and it even temporarily shrinks because of its lack of water.

و ھەتا كرژبوونی كاتیش بەھۆی كەمی ئاوەوە ڕوودەدات.

Over-hydration, or hyponatremia,

زۆر خواردنەوەی ئاو، یان كەمی پەیتی سودیۆم،

is usually caused by overconsumption of water in a short amount of time.

بەھۆی زیاد خواردنەوەی ئاو لە ماوەیەكی كەمدا تووش دەبێت

Athletes are often the victims of over-hydration

وەرزشوانەكان زۆر جار زیان لێكەوتووی زۆر ئاوخواردنەوەن

because of complications in regulating water levels

بەھۆی ئەو ئاڵۆزیەی لە ڕێكی ئاستی ئاو دا

in extreme physical conditions.

لە باری فیزیایی دا ھەیە.

Whereas the dehydrated brain amps up the production of antidiuretic hormone,

تەزووی كارەبای مێشكە وشكبوونەوەكە دەردانی ھۆرمۆنی ئەنتیدایەرتیك كارا دەكات،

the over-hydrated brain slows, or even stops, releasing it into the blood.

مێشكی پڕ لە ئاو ھێواش دەبێتەوە، یان لە كاردەكەوێت، دەچێتە ناو خوێن.

سۆدیوم شیبوونەوەی كارەبایی لە ناو جەستەمان بەسەر دادێت و ڕوون دەبێت،

Sodium electrolytes in the body become diluted,

causing cells to swell.

دەبێتە ھۆی ئاوسانی خانەكان.

In severe cases,

لە حاڵەتە دژوارەكاندا

the kidneys can't keep up with the resulting volumes of dilute urine.

گورچیلەکان ناتوانن فریایی زۆری ڕێژەی ئاوی ناو میز بکەون.

Water intoxication then occurs,

پاشان سستی ئاو ڕوودەداتK

possibly causing headache,

لەوانەیە ببێتە ھۆی ژانەسەرK

vomiting,

ڕشانەوە،

and, in rare instances, seizures or death.

و، لە ھەندێك حاڵەتدا، دڵە كوتێ یان مردن ڕوودەدات.

But that's a pretty extreme situation.

بەڵام ئەوە بارودۆخێكی زۆر سەختە.

On a normal, day-to-day basis,

لە كاتی ئاسایی ڕۆژانەدا،

maintaining a well-hydrated system is easy to manage

ڕیکخستنی سیستەمی ھاوسەنگی خواردنەوەی بڕێکی باشی ئاو بە ئاسانی ڕێك دەخرێت

for those of us fortunate enough to have access to clean drinking water.

بۆ ئەوانەمان كە ئاوی پاك بۆ خواردنەوە بەكار دەھێنین.

For a long time, conventional wisdom said that we should drink eight glasses a day.

ماوەیەكی زۆرە، توێژەرەكان دەڵێن پێویستە ھەشت پەرداخ ئاو لە ڕۆژێكدا بخۆینەوە.

That estimate has since been fine-tuned.

ئەم خەمڵاندنە گۆڕانكاریەكی كەمی بەسەر داھاتووە.

Now, the consensus is that the amount of water we need to imbibe

ئێستا، ھاوڕاییەك ھەیە لەسەر بڕی ئەو ئاوەی پێویستە بوخورێتەوە

depends largely on our weight and environment.

بەندە لەسەر كێش و ژینگەی دەوروبەرمان.

The recommended daily intake varies from between 2.5-3.7 liters of water for men,

ئامۆژگاری بۆ پیاوان ڕۆژانە لە نێوان ٢.٥-٣.٧ لتر ئاو بخۆنەوە،

and about 2-2.7 liters for women,

و ژنانیش ٢- ٢.٧ لیتر ئاو بخۆنەوە،

a range that is pushed up or down if we are healthy,

ئەم ڕێژەیە كار دەكاتە سەر تەندروستی باش،

active,

old,

پر وزە،

تەمەن،

or overheating.

یان پلەی گەرمی جەستەمان.

While water is the healthiest hydrator,

لە كاتێكدا ئاو باشترین و تەندروسترین پێكھاتەیە

other beverages,

بەڵام خواردنەوەكانی تر (جگە لە ئاو

even those with caffeine like coffee or tea,

ھەتا خواردنەوەكانی كافاینیان تێدایە وەك چاو و قاوە،

replenish fluids as well.

قەرەبووی كەمی ئاو لە لەش دەكەنەوە،

And water within food makes up about a fifth of our daily H20 intake.

و ئاو لە خواردنی ڕۆژانە پێنج لە سەر یەکی پێویستی ئاوی ڕۆژانەمان دابین دەكات.

Fruits and vegetables like strawberries,

میوەكان و سەوزەكانی وەك شاتوو،

cucumbers,

ئارو،

and even broccoli are over 90% water,

ھەتا بڕوكلیش بە ڕێژەی سەدا ٩٠ لە ئاو پێک دێت،

and can supplement liquid intake while providing valuable nutrients and fiber.

جگە لە ئاو دەتوانن كاربۆھێدرات و كانزا بە سودەكانیش بە جەستە ببەخشن

Drinking well might also have various long-term benefits.

خواردنەوەی ئاو بۆ ماوەیەكی زۆر سوودی درێژخایەنی هەیە.

Studies have shown that optimal hydration can lower the chance of stroke,

توێژینەوەكان جەخت دەكەنەوە ئاو خواردنەوەی باش لە جەلتەی مێشك دەتپارێزێت،

help manage diabetes,

ڕێژەی شەكر لە خوێن ڕێك دەخات،

and potentially reduce the risk of certain types of cancer.

و تووشبوون بە جۆرەكانی شێرپەنجە كەم دەكاتەوە.

No matter what, getting the right amount of liquid makes a world of difference

هەر چیەک بێت، خواردنەوەی بڕێكی باشی شلەمەنی گۆڕانكاری زۆر لە

in how you'll feel,

لە ھەستمان،

think,

بیركردنەوەمان،

and function day to day.

و كاری ڕۆژانەمان درووست دەکات.